Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Semelhante a คุณลักษณะของครูที่ดี
Semelhante a คุณลักษณะของครูที่ดี (20)
Mais de niralai
Mais de niralai (20)
คุณลักษณะของครูที่ดี
- 1. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑ คุณลักษณะของครูท่ีดี การศึกษาคุณลักษณะของครูทดกเ็ พือให้ทราบว่าครูท่สงคมส่วนใหญ่ปราถนานัน จะต้องได้ มี ่ี ี ่ ี ั ้ คุณลักษณะอย่างไร เมือนักศึกษาทราบแล้วจะได้ใช้เป็ นแนวทางศึกษาและปฏิบตตนเอง ให้เป็ นครูท่ี ่ ัิ สังคมปรารถนาต่อไป เพือให้นกศึกษาครูเกิดแนวความคิดอย่างกว้างขวาง ในหน่วยนี้ จึงขออัญเชิญ ่ ั พระราชดารัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวฯและพระราโชวาทของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ ั สยามมกุฏราชกุมารที่ได้ตรัสถึงลักษณะของครูดรวมทังได้นาลักษณะของครูดตามคาสอนใน ี ้ ี พระพุทธศาสนา ลักษณะครูดตามลักษณะของบุคคลต่าง และจากผลการวิจยทังภายในประเทศและ ี ั ้ นอกประเทศมาให้นกศึกษาไดศึกษา เพือเป็ นแนวทางในการประพฤติปฏิบตให้เกิดความเจริญงอกงาม ั ่ ัิ แก่ตนเองและสังคมเมือมีโอกาสออกไปประกอบอาชีพครูในอนาคต ลักษณะของครูดตามพระราชดารัสและพระราโชวาท เหนือสิงอื่นใด พระราชดารัสของ ี ่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวภูมพลอดุลยเดช ซึงประทานแก่ครูอาวุโสประจาปี ๒๕๒๒ เมือวันอังคาร ั ิ ่ ที่ ๒๘ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๒๓ มีข ้อความทีเ่ กี่ยวข้องกับลักษณะของครูดตอนหนึ่งว่า ี “..ครูท่แท้น้ันต้องเป็ นผูกระทาแต่ความดี คือ ี ้ ต้องขยันและอุตสาหะพากเพียร ต้องเอื้อเฟื้ อเผือแผ่และเสียสละ ่ ต้องหนักแน่นอดกลันและอดทน ้ ต้องรักษาวินยสารวมระวังความประพฤติของตนให้อยู่ใน ั ระเบียบแบบแผนอันดีงาม ต้องปลีกตัวปลีกใจจากความสะดวกสบายและความสนุกรื่น เริงไม่สมแก่เกียรติภูมของตน ิ ต้องตังใจให้มนคงและแน่วแน่ ้ ั่ ต้องซือสัตย์รกษาความจริงใจ ่ ั ต้องเมตตาหวังดี ต้องวางใจเป็ นกลาง ไม่ปล่อยไปตามอานาจอคติ ต้องอบรมจากปัญญาให้เพิมพูนสมบูรณ์ข้น ทังใน ่ ึ ้ ด้านวิทยาการและความฉลาดรอบรูใ้ นเหตุและผล…” นอกจากพระราชดารัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวฯ ดังได้อญเชิญมากล่าวไว้ข ้างต้นแล้ว ั ั สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้พระราชทานพระราโชวาทแก่บณฑิตใหม่ในพิธี ั พระราชทานปริญญาบัตรแก่ผูสาเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยครู ณ อาคารใหม่สวนอัมพร เมือวันจันทร์ ้ ที่ ๔ อังคารที่ ๕ พุธที๖ พฤหัสบดีท่ี ๗ และจันทร์ท่๑๑ มิถนายน พ.ศ.๒๕๒๗ ดังข ้อความว่า ่ ี ุ “..คุณสมบัตท่สาคัญสาหรับครู ผูปรารถนาจะทางานให้ได้ดี มีความก้าวหน้า มีเกียรติช่อเสียง ิี ้ ื และมีฐานะตาแหน่งอันมันคงถาวร ่
- 2. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๒ คุณสมบัตประการแรก คือความสามารถในการแสดงความรูความคิดเห็นของตนให้ผูอ่นได้ ิ ้ ้ื ทราบอย่างแจ่มแจ้ง ด้วยความฉลาด ความสามารถเช่นนี้จะเกิดมีข้นมาได้ตองอาศัยการฝึ กฝน เริ่มต้น ึ ้ ด้วยการฝึ กคิดให้เป็ นระเบียบและเป็ นขันตอน เมือพิจารณาเรื่องใด ก็พยายามจับประเด็นเรื่องนันให้ ้ ้ ถูกต้อง พยายามหาเหตุผลข้อนันมาเกี่ยวโยงถึงกันให้ได้แน่ชดและครบถ้วน ประการสาคัญทีสุด เมือ ้ ั ่ จะแสดงความคิดเห็น จะต้องรูจกถ้อยคาทีจะสือความหมายได้โดยถูกต้อง และรวบรัดชัดเจนตาม ้ั ่ ่ เป้ าหมาย การฝึ กดังกล่าวนี้จาเป็ นต้องปฏิบตอย่างเคร่งครัดอยู่เสมอจนติดเป็ นนิสย จึงจะช่วยให้สาเร็จ ัิ ั ผลในการทาความเข้าใจกับผูอ่นเพือประโยชน์ต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพ ้ื ่ คุณสมบัตข ้อทีสอง คือความมีมนุษยสัมพันธ์ท่ดี คุณสมบัตข ้อนี้ หมายถึงการทาตัวดี ไว้ ิ ่ ี ิ วางกิริยาท่าทางทีดได้อย่างเหมาะสม ถูกกาลเทศะ มีความสุภาพอ่อนโยนและจริงใจ สามารถเข้ากับทุก ่ี เพศทุกวัยได้อย่างแนบเนียน คุณสมบัตเิ ช่นนี้จะเกิดขึ้นได้ดวยการอบรมอย่างจริงใจ ทังทางกายและ ้ ้ วาจา ประการสาคัญคือ ต้องหัดทาใจให้กว้าง เป็ นกลางและเทียงตรงประกอบด้วยความซือสัตย์ ความ ่ ่ ไม่เพ่งโทษ ไม่หมินประมาทผูอ่น อ่อนน้อมต่อวุฒบคคล สุภาพเป็ นมิตรต่อบุคคลเสมอกัน และเมตตา ่ ้ื ิุ เอ็นดูต่อผูนอย ไม่สร้างปมด้อยให้แก่ตนเอง รักษากายวาจาให้สงบหนักแน่น ไม่ลต่อโทษคติ ไม่เห็น ้้ ุ ความสาคัญของตนเองยิงกว่าคนอื่น สรุปแล้วก็นบว่า เป็ นการฝึ กฝนทีลาบากอยู่ไม่นอย แต่ทว่า ถ้าแต่ ่ ั ่ ้ ละบุคคลพยายามฝึ กฝนยายามทาให้เกิดขึ้นได้แล้วจะอานวยประโยชน์ให้อย่างคาดไม่ถง เพราะจะทา ึ ให้ได้รบความนิยมเชื่อถือไว้วางใจ แลได้รบความร่วมมือสนับสนุนจากทุกฝ่ ายอย่างดีโดยพร้อมพรัก ั ั ทังในหน้าที่การงานและกิจส่วนตัวทุกๆอย่าง ้ คุณสมบัตข ้อทีสาม คือ ความมีค่านิยมสูง ความมีค่านิยมสูงได้แก่ความเฉลียวฉลาด ิ ่ สามารถเลือกสรรสิงทีดงาม ทีเ่ ป็ นประโยชน์มาเป็ นทีนิยม ยึดเหนี่ยว และเป็ นแบบอย่างในการ ่ ่ี ประพฤติตน คุณสมบัตขอนี้จาเป็ นต้องฝึ กฝนขึ้นให้พร้อมข้อหนึ่ง เพราะนอกจากเป็ นเครื่องป้ องกัน ิ ้ ไม่ให้ตกไปสู่ทางทีเ่ สือมเสียทังปวงแล้วยังสามารถประคับประคองและส่งเสริมให้บคคลเจริญรุ่งเรืองอยู่ ่ ้ ุ ในความดีได้อย่างมันคงด้วย ่ คุณสมบัตข ้อทีส่ี คือความมีวจารณญาณ ความมีวจารณญาณนี้หมายถึง ความมีวจารณญาณ ิ ่ ิ ิ ิ อันถ่องแท้แน่ชดในสรรพกิจการงาน และในการกระทาคาพูดทุกอย่างโดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนทีเ่ ป็ น ั ของตน คุณสมบัตข ้อนี้จะเกิดขึ้นได้มากน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กบการฝึ กฝนอบรมทางความคิดจิตใจเป็ น ิ ั สาคัญ คือแต่ละคนจะต้องพยายามควบคุมใจให้เป็ นปรกติและหนักแน่นอยู่เสมอ ไม่หวันไหว ไม่สะดุง้ สะเทือนเพราะอารมณ์ทชอบทีชงและที่ชงและอคติต่างๆจนเกินเหตุจะทา จะพูด ตะคิดสิงใด ก็มง ่ี ่ ั ั ่ ุ่ หมายแต่ในสาระอันเป็ นจุดประสงค์และประโยชน์อนมุ่งหมายของสิงนันเป็ นสาคัญ ไม่ฟงซ่านไม่สบสน ั ่ ้ ุ้ ั
- 3. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๓ ไปถึงสิงอื่นๆทีไม่ใช่สาระด้วย ่ ่ เมือสามารถฝึ กใจให้เข้าระเบียบมันคงได้ดงนันแล้วควรคิดอ่านอัน ่ ่ ั ้ กระจ่างแจ่มใส หรือวิจารณญาณก็จะเกิดขึ้น ช่วยให้สามารถพิจารณาวินิจฉัยเรื่องราวเหตุการณ์ต่างๆ ได้โดยถูกต้องเทียงตรงไม่วาจะทา จะพูด จะคิดสิงใด เรื่องใด ก็จะสาเร็จผลสมบูรณ์ตามความ ่ ่ ่ ประสงค์ ช่วยให้ประสบความสาเร็จในชีวตได้เป็ นแน่นอน ิ สิงสาคัญทีครูควรมีอกอย่างหนึ่งคือ วินย หรือระเบียบบังคับ เป็ นของสาคัญสาหนรับทุกคน ่ ่ ี ั โดยเฉพาะผูทอยู่ในฐานะหน้าทีทจะต้องปกครองบังคับบัญชาคนอื่นไปและจะต้องปกครองบังคับบัญชา ้ ่ี ่ี คนอื่นๆและจะต้องทาตัวเป็ นแบบฉบับทีดแก่ผูอยู่ในปกครอง..วินยคือระเบียบปฏิบตทดทจะนาบุคคล ่ี ้ ั ั ิ ่ี ี ่ี ให้กา้ วหน้าไปถึงความดีความงามความเจริญ ดังนัน เราจะต้องถือวินยเพือเสริมสร้างคุณภาพในตัวเรา ้ ั ่ เองให้บริบูรณ์ข้น และเสริมสร้างความพร้อมเพรียงสมัครสมาน ความเป็ นปึ กแผ่นมันคง และความ ึ ่ เจริญก้าวหน้าของหมูคณะของเราให้บริบูรณ์ข้นเช่นกัน ข้อสาคัญอีกอย่างหนึ่ง เราจะต้องระวังตังใจมิ ่ ึ ้ ให้ถอวินยอย่างผิดๆเช่ถอไว้เพือเป็ นเครื่องหลอกตัวเอง ว่าตัวเองเป็ นผูเ้ ลอเลิศ แล้วคอยเพ่งโทษผูอ่น ื ั ื ่ ้ื เบียดเบียนข่มเหงผูอ่น โดยใช้ระเบียบข้อบังคับเป็ นเครื่องมือ เพราะการถือวินย ไม่ได้ทาให้เกิด ้ื ั ประโยชน์อนใดเลย มีแต่จะทาให้เกิดความเกลียดชังและแตกแยก… ั ตามพระบรมราโชวาทข้างต้น สรุปได้ว่าครูท่ีดีจะต้องมีคณสมบัตท่สาคัญคือ ุ ิี - ความสามารถในการแสดงความรูความคิด ของตนได้อย่างรวบรัดชัดเจนและถูกต้อง ้ - ความมีมนุษยสัมพันธ์กบทุกเพศ ทุกวัย ทุกชันภูมิ ั ้ - ความมีค่านิยมสูง มีความฉลาดในการเลือกสรรสิงทีดมประโยชน์มายึดถือปฏิบติ ่ ่ี ี ั - ความมีวจารณญาณ มีจิตใจหนักแน่นมันคง ิ ่ - มีระเบียบ ไม่ถอวินยอย่างผิดๆหรือใช้วนยเพือเบียดเบียนผูอ่น ื ั ิั ่ ้ื ลักษณะของครูดีตามคาสอนในพระพุทธศาสนา หลักคาสอนในพระพุทธศาสนาทุกหมวดหมู่ หากครูอาจารย์นามายึดถือปฏิบตอย่างจริงจัง ัิ ย่อมนาไปสู่ความเป็ นครูอาจารย์ทดได้ทงนัน แต่วาหลักธรรมคาสอนในพระพุทธศาสนามีมากเผลือเกิน ่ี ี ั้ ้ ่ ยากทีครูอาจารย์จะจดจาทาความเข้าใจได้ทงหมด ดังนัน ในทีน้ ีจะนาเพียงหลักธรรมทีเ่ กี่ยวกับครู ่ ั้ ้ หลักธรรมนี้มอยู่ ๗ ประการ พระราชวรมุนี(ประยุทธ์ ปยุตโต) ได้กล่าวไว้ในหนังสือพจนานุกรมพุทธ ี ฺ ศาสตร์ แบบประมวลธรรมว่า กัลยาณมิตตธรรม ๗ ประการ เป็ นองค์คุณของกัลยาณมิตรหรือมิตรแท้
- 4. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๔ คือท่านทีคบหาแล้วจะเป็ นเหตุให้เกิดความเจริญและความดีงาม ในทีน้ ีมงุ้ เอามิตรประเภทพีเ่ ลี้ยงเป็ น ่ ่ สาคัญ ๑.ปิ โย - น่ารัก ในฐานะที่เป็ นทีสบายใจและสนิทสนม ชวนให้เข้าไปปรึกษาไต่ถาม ่ ๒.ครุ - น่าเคารพ ในฐานะประพฤติสมควรแก่ฐานะ ให้เกิดความรูสกอบอุ่นใจเป็ นทีพงได้แล ้ึ ่ ่ึ ปลอดภัย ๓.ภาวนีโย - น่าเจริญใจหรือน่ายกย่อง ในฐานะทรงคุณ คือความรูและภูมปญญาแท้จริงทัง ้ ิ ั ้ เป็ นผูฝึกอบรมและปรับปรุงอยู่เสมอ ควรเอาอย่าง ทาให้ระลึกและเอ่ยอ้างด้วยความวาบซึ้งใจ ้ ๔.วัตตา - รูจกพูดให้ได้ผล รูจกชี้แจ้งให้เข้าใจ รูวาเมือไรควรพูดอะไร อย่างไร คอยให้ ้ั ้ั ้่ คาแนะนาว่ากล่าวตักเตือนเป็ นทีปรึกษาทีดี ่ ่ ๕.วจนักขโม - อดทนต่อถ้อยคา คือพร้อมทีจะรับฟังคาปรึกษาซักถามคาเสนอแนะ ่ วิพากษ์วจารณ์ อดทนฟังได้ไม่เบือ ไม่ฉุนเฉียว ิ ่ ๖.คัมภีรญจะกถัง กัตตา – แถลงเรื่องได้ลา้ ลึก สามารถอธิบายเรื่องยุ่งยากซับซ้อนให้เข้าใจ ั และให้เรียนรูเ้ รื่องราวทีลกซึ้งยิงขึ้นไป ่ึ ่ ๗.โน จัฏฐาเน นิโยชเย – ไม่ซกนาในเรื่องทีเหลวไหล หรือชักจูงไปในทางทีเ่ สื่อม(พระราชวร ั มุนี. ๒๕๒๘.๒๓๘) เพือให้นกศึกษาและครูอาจารย์มความเข้าใจในหลักธรรมดังกล่าวลึกซึ้งยิงขึ้นไป ดังนันจึงขอนา ่ ั ี ่ ้ คาอธิบายของ พระราชนันทมุนี (ปัญญานันทภิกขุ) มากล่าวเพิมเติมดังต่อไปนี้ ่ ๑.ปิ ยะหรือปิ โย คือการทาตนให้เป็ นทีน่ารักของศิษย์ การทีจะทาตนให้เป็ นทีรกจะต้อง ่ ่ ่ั มีเมตตา รักเด็กมากว่ารักตัว มีหน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส มีความสนิทสนมกับศิษย์ พูดจาอ่อนหวานสมานใจ เอาใจอบรมสัง่ สอนให้ศิษย์เกิดความเรียนรู ้ เป็ นเพือนเด็กในสนามกีฬา เป็ นครูในห้องเรียน ่ เป็ นเพือนร่วมทุกข์เมือเด็กเป็ นทุกข์ คอยปลอบโยนให้กาลังใจ ่
- 5. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๕ ๒.ครุ(ครุโภ) คือ การเป็ นคนหนักแน่น เป็ นครูจริงๆทาตนเป็ นแบบอย่างแก่เด็ก ในทาง สร้างสรรค์จริงๆมีใจสงบ มีเหตุมผล มีใจร้อน ไม่เป็ นคนเจ้าอารมณ์ เป็ นคนหนักแน่น ประดุจหิน ไม่ ี เบาเหมือนนุ่นเป็ นคนเสมอต้นเสมอปลายเสมอ ๓.ภาวนีโย คือ เป็ นผูอบรมตนให้เจริญ สนใจในการศึกษาหาความรูเ้ พิมเติม เป็ นคนสายตา ้ ่ ยาวก้าวไกลเปิ ดใจรับความรูความเข้าใจอยู่เสมอ ไม่หล้าหลังใคร เป็ นครูเวลาสอน เป็ นนักเรียนเมือ ้ เวลาว่าง เป็ นนักสากลนิยมถือศาสนาเป็ นหลักใจ อย่าเป็ นคนมีความเห็นผิด เชื่อกฏแห่งกรรมว่าทาดีได้ ดีทาชัวได้ชว มีการควบคุมกายวาจาด้วยศีล ควบคุมจิตด้วยสมาธิ ควบคุมความเห็นด้วยปัญญา จึงจะ ่ ั่ เอาตัวรอดปลอดภัย ๔.วัตตา คือ เป็ นคนเคารพระเบียบแบบแผน เป็ นคนมีระเบียบในการแต่งกายมีระเบียบตังแต่ ้ ศรีษะจนถึงเท้า ผมต้องแต่งให้เรียบร้อย…ให้เด็กเห็นว่าครูเป็ นผูมระเบียบแบบแผนช่วยกันทาโรงเรียน ้ี ให้สะอาด ๕.วจนักขโม คือ เป็ นผูมความอดทนต่อสิงทีมากระทบ ปกติเด็กย่อมมีความซุกซนตาม ้ี ่ ่ ธรรมชาติน่าราคาญครูจกราคาญไม่ได้ เบือไม่ได้ ชอบใจไม่ชอบใจก็ตองทาทังนัน จึงต้องทนเป็ นพิเศษ ั ่ ้ ้ ้ ๖.คัมภีรญจะกถัง กัตตา คือ เป็ นผูเ้ ข้าใจหลักการสอนว่าวิชาอะไรควรสอนอย่างไรเด็กจึงจะ ั เข้าใจ ของยากต้องทาให้งาย ของลึกต้องทาให้ต่น ของทีมองไม่เห็นต้องทาให้มองเห็น สอนแต่สงทีรู ้ ่ ื ่ ่ิ ่ แล้วไปหาสิงที่ยงไม่รู ้ ง่ายไปหายาก ตา่ ไปหาสูง เป็ นต้น ่ ั ๗.โน จัฏฐาเน นิโยชเย คือ การไม่ชกศิษย์ไปในทางทีตา่ ทราม สิงใดเป็ นความเสือมโทรมทาง ั ่ ่ ่ ใจ ไม่ควรชักนาไปในทางนันครูไม่ควรประพฤติสงตา่ ทรามให้เด็กเห็น ครูควรหลีกเลียงอบายมุขทัง ้ ่ิ ่ ้ ปวง (พระราชนันทมุนี (ปัญญานันทภิกขุ) ๒๔๒๕.๓-๔) จากหลักคาสอนทีนามากล่าวนี้ หากพิจารณาให้ท่องแท้แล้วจะเห็นได้วา หลักธรรมทัง ๗ ่ ่ ้ ประการนี้ จะครอบคลุมบทบาทหน้าทีและความรับผิดชอบของครูอย่างทัวถ้วน หากครูอาจารย์คนใด ่ ่ สามารถปฏิบตตามคุณธรรมขันพื้นฐานของความเป็ นครูน้ ีได้อย่างสมบูรณ์ ก็สมควรได้รบการยกย่อง ัิ ้ ั ว่าเป็ นครูทดอย่างแท้จริง ่ี ี อย่างไรก็ตาม เพือให้นกศึกษาและครูอาจารย์ได้เกิดแนวคิดหรือได้ศึกษาแนวคิดจากบุคคล ่ ั อื่นๆอีกดังนันจึงขอนาลักษณะของครูทดตามทัศนะของบุคคลต่างๆ และจากผลงานของการวิจยมา ้ ่ี ี ั เสนอเพือเป็ นแนวความคิดต่อไป ่ ลักษณะของครูดตามทัศนะของบุคคลต่างๆ ี
- 6. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๖ ทัศนะของบุคคลต่างๆทีกล่าวถึงบุคลิกลักษณะ ่ และคุณสมบัตของครูทดเี มือพิจารณา ิ ่ี โดยทัวไปแล้ว จะเห็นบุคคลต่างๆดังกล่าวจะมีทศนะเกี่ยวกับคุณลักษณะของครูทดคล ้ายคลึงกัน สรุป ่ ั ่ี ี ได้ดงต่อไปนี้ ั ๑. ลักษณะท่าทางดี ๒. มีความประพฤติดี ๓. มีอธยาศัยดี ั ๔. มีอารมณ์ดี ๕. มีความยุตธรรม ิ ๖. สามารถวางตัวให้เข้ากับคนทุกชัน ้ ๗. มีความเอาใจใส่ดูแลทุกข์สุขของเด็ก ๘. มีการส่งเสริมคุณวุฒพเิ ศษให้แก่ตนเอง ิ ๙. มีความสามารถในการงาน ๑๐. มีความเป็ นผูนาทาให้เด็กเชื่อฟัง ้ ๑๑. มีความรูดและกว้างขวาง ้ี ๑๒. มีความสามารถในการสอน ๑๓. มีอนามัยดี ๑๕. เป็ นตัวของตัวเอง ๑๖. มีจริยธรรมสูง ๑๗. มีความมานะเข้มแข็ง อดทน ๑๘. มีความคล่องแคล่วว่องไว ๑๙. มีความยืดหยุ่นผ่อนปรน ๒๐. มีคุณสมบัตส่วนตัวดี เช่นสติปญญาดี ิ ั ๒๑. มีวจารณญาณดี ิ ลักษณะของครูดีจากผลการวิจย ั จากการศึกษาผลการวิจยของบุคลต่างๆ( ล้อม ไชยศร.๒๕๑๐, มันทนา ปิ ยมาดา.๒๕๑๑พร ั พิมล เพ็งศรีทอง ,๒๕๑๕ ,บุญสนอง ไกรเนตร.๒๕๑๕,เฉลียว บุรภกดี.๒๕๒๐,จาเนียร น้อยท่า ี ั ช้าง,๒๕๒๑.)ทาให้คุณลักษณะของครูทดตามที่สงคมต้องการ เฉพาะทีสาคัญๆมีดงต่อไปนี้ ีี ั ่ ั
- 7. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๗ ๑. แต่งกายสุภาพเรียบร้อย ๒. พูดจาสุภาพอ่อนโยน ชัดเจนและเข้าใจง่าย ๓. มีความเป็ นระเบียบเรียบร้อย ๔. มีคุณวุฒสูง ิ ๕. รักและเมตตากรุณาต่อนักเรียน ๖. สุขมเยือกเย็นใจดี ุ ๗. อารมณ์แจ่มใสร่าเริง ๘. เข้มงวดต่อความประพฤติของนักเรียนในขณะทีสอน ่ ๙. ขยันและอดทน ๑๐. มีสุขภาพสมบูรณ์ ๑๑. มีความยุตธรรม ิ ๑๒. วางตัวได้เหมาะสม ๑๓. มีความสามารถในการสอน ๑๔. มีสมพันธภาพอันดีกบนักเรียน ั ั ๑๕. เป็ นผูมความรูและขยันหมันศึกษาหาความรู ้ ้ี ้ ่ ๑๗. มีบคลิกภาพแบบแสดงตัว ุ ๑๘. เข้ากับสังคมได้ดี ๑๙. มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ๒๐. มีความเชื่อมันในตนเองสูง ่ ๒๑. เสียสละ ๒๒. ตรงต่อเวลา ๒๓. มีความมันคงต่ออารมณ์ ่ ๒๔. มีเหตุมผล ี ๒๕. มีความซือสัตย์่ ๒๖. ความประพฤติเรียบร้อย คุณสมบัตทดของครูดงกล่าวข้างต้นนี้ มิได้เรียงลาดับความสาคัญ แต่หากพิจารณาเฉพาะ ิ ่ี ี ั งานวิจยคุณลักษณะของครูทดี โดยรวบรวมข้อมูลจากนักเรียนผูปกครอง ครูอาจารย์ ผู บริหาร ั ่ี ้ ้
- 8. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๘ พระภิกษุและผูทรงคุณวุฒิ จานวนทังสิ้น ๗,๗๖๒ คน จะได้คุณลักษณะของครูดตามลาดับ ้ ้ ี ความสาคัญดังนี้ ๑. ความประพฤติเรียบร้อย ๖. ความรูดี้ ๒. บุคลิกลักษณะและการแต่งกายดี ๗. สอนดี ๓. ตรงเวลา ๘. มีความยุตธรรม ิ ๔. หาความรูอยู่เสมอ ้ ๙. ร่าเริงแจ่มใส ๕. ซือสัตย์ ่ ๑๐.เสียสละ จากการวิจยเรื่องเดียวกันนี้ ทาให้ทราบความบกพร่องของครู เรียงตามลาดับความสาคัญจาก ั มากไปหาน้อยดังนี้ ความบกพร่องของครูชาย ๑. ความประพฤติไม่เรียบร้อย ๒. มัวเมาในอบายมุข ๓. การแต่งกายไม่สุภาพ ๔. การพูดจาไม่สุภาพ ๕. ไม่รบผิดชอบการงาน ั ความบกพร่องของครูผูหญิง ้ ๑. แต่งกายไม่สุภาพ ๒. เป็ นคนเจ้าอารมณ์ ๓. ประพฤติไม่เรียบร้อย ๔. ไม่รบผิดชอบการงาน ั ๕. ชอบนินทา ๖. จูจ้ ข้บน ้ี ี ่ ๗. วางตัวไม่เหมาะสม ๘. คุยมากเกินไป สาหรับการวิจยในต่างประเทศทีเ่ กี่ยวกับลักษณะครูดี มีการวิจยแร่หลายและเป็ นที่ยอมรับ เช่น ั ั งานวิจยของไรอัน (Ryans.๑๙๖๐:๘๒) ซึงได้ศึกษาค้นคว ้าคุณลักษณะของครูดในโครงการ Nationl ั ่ ี committee of Education ในปี ค.ศ.๑๙๔๘–๑๙๕๔ จากกลุมตัวอย่าง ๖,๑๗๙ คน โดยเริ่มหา ่
- 9. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๙ พฤติกรรมของครูทเ่ี กิดขึ้นมาบ่อยๆด้วยการสังเกต และได้ศึกษาพฤติกรรมทีสาคัญจากการให้ครูช่วย ่ เขียน และรวบรวมพฤติกรรมเหล่านันไว้ได้ พฤติกรรมทีดหรือไม่ดมดงนี้ ้ ่ี ี ี ั พฤติกรรมที่ดี พฤติกรรมที่ไม่ดี ตื่นตัวอยู่เสมอ หงอยเหงาเบือหน่าย ่ สนใจตัวนักเรียนและกิจกรรมของชันเรียน ้ ไม่สนใจนักเรียนและกิจกรรมของชันเรียน ้ ร่าเริงแจ่มใส อารมณ์ไม่ดอยู่เสมอ ี ควบคุมตัวเองไม่ได้ หงุดหงิดโกรธเร็ว มีอารมณ์ขน ั เคร่งครึม ยอมรับเมือตนทาผิด ่ ไม่ยอมรับผิดของตนเอง ยุตธรรมเอนเอียง ิ มีความอดทน อ่อนแอ มีความเมตตากรุณา ขาดความเมตตากรุณา มีความสนิทสนมและสุภาพอ่อนน้อม ไม่ให้ความสนิทสนม สนใจปัญหาของนักเรียน สนใจเฉพาะการเรียนของนักเรียน ยอมรับความคิดเห็นของผูอ่น ้ื
- 10. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๐ ไม่ยกย่องปรับปรุง เตรียมการสอนดี ใช้ความเห็นของตนเป็ นใหญ่ ฯลฯ ไม่เตรียมการสอน คุณลักษณะของครูตามอุดมคติ หากครูอาจารย์ผูใ้ ดสามารถปฏิบตได้ตามคุณลักษณะของครูซงบุคคลต่างๆได้แสดงความ ัิ ่ึ คิดเห็นไว้หรือตามผลการวิจยที่กล่าวแล้ว ก็สมควรจะได้รบการยกย่องว่าเป็ นครูในอุดมคติได้ แต่ทว่า ั ั ในสภาพความเป็ นจริงคงไม่ครูอาจารย์ท่านใดปฏิบตได้หมดครบถ้วนแน่ อย่างไรก็ตาม หากครูอาจารย์ ัิ ทุกคนพยายามฝึ กฝนตนเองอยู่เป็ นประจาแล้ว แม้จะไม่ได้รบการยกย่องว่าเป็ นครูในอุดมคติ ก็ของ ั เป็ นปูชนียบุคคลของศิษย์ของบุคคลทัวไปก็คงเพียงพอ การเป็ นครูในอุดมคติ หมายถึงการเป็ นครูท่ี ่ สมบูรณ์ เท่าทีคนจะเป็ นครูจะทาได้ ตามหลักการทฤษฏีแล้ว ไม่มบคคลใดจะเป็ นครูทสมบูรณ์ได้ทกสิง ่ ีุ ่ี ุ ่ ทุกอย่าง(หมายถึงบุคคลธรรมดาทัวไป) การเป็ นครูท่สมบูรณ์ในระดับที่ไม่จาเป็ นจะต้องปรับปรุงสิงใด ่ ี ่ ต่อไปอีกแล้ว เมือเป็ นเช่นนี้ ความเจริญงอกงามก็จะหยุด แต่ในสภาพความเป็ นจริง ความเจริญงอก งามทังในด้านส่วนตัวและทางด้านวิทยาการของผูประกอบอาชีพครูเป็ นสิงทีจาเป็ นทีจะต้องพัฒนาให้ ้ ้ ่ ่ ่ ทันสมัย แต่น่าสนใจอยู่เสมอ ดังนัน ผูเ้ ป็ นครูจาเป็ นต้องพัฒนาอยู่เสมอ ้ คุณลักษณะของครูตามอุดมคตินนมีมากมาย แต่ท่สาคัญที่สุดประการหนึ่งก็คือ ความเป็ น ั้ ี กัลยาณมิตร ดังได้กล่าวมาแล้วข้างต้น คุรสมบัตของครูดงกล่าวแล้วเป็ นคุณสมบัตทได้จากคาสอนใน ิ ั ิ ่ี พระพุทธศาสนาและมีความสอดคล้องกับความรูสกของสังคมไทยเรา ดังนัน เพือให้นกศึกษาครูและ ้ึ ้ ่ ั ครูอาจารย์ทวไปได้ทราบแนวความคิดของชาวตะวันตกทีมต่อคุณลักษณะของครูตามอุดมคติวา ั่ ี ่ คุณลักษณะอย่างไรบ้างในทีน้ ีจงขอนาความคิดเห็นของ เฮสซอง และวีคส์ (Hessong and Weeks. ่ ึ ๑๙๘๗:๔๕๗–๔๖๓) ทีมความเห็นว่าครูในอุดมคตินนควรมีลกษณะดังต่อไปนี้ ี ั้ ั ๑. มีความรอบรู ้ ๒. มีอารมณ์ขน ั ๓. มีความยืดหยุ่น ๔. มีวญญาณความเป็ นครู ิ ๕. มีความซือสัตย์ ่
- 11. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๑ ๖. มีความสามารถทาให้เข้าใจรวบรัดชัดเจน ๗. เป็ นคนเปิ ดเผย ๘. มีความอดทน ๙. กระทาตนเป็ นแบบอย่างที่ดี ๑๐. สามารถนาความรูทางทฤษฏีไปใช้ในทางปฏิบตได้ ้ ัิ ๑๑. มีความเชื่อมันในตนเอง ่ ๑๒. มีความสามารถพิเศษในศิลปะวิทยาการหลายๆด้าน ๑๓. แต่งกายเรียบร้อย สะอาด สง่าผ่าเผย และมีสุขภาพอนามัยส่วนตัวดี ต่อไปนี้ จะได้อธิบายคุณลักษณะแต่ละอย่างพอเป็ นสังเขป เพื่อความเข้าใจต่อไป ๑.มีความรอบรู ้ การเป็ นผูมความรู ้ หมายถึง การมีความรูหรือความเข้าใจในวิชาการต่างๆ ซึงได้ศึกษาเล่าเรียน ้ี ้ ่ มาจากวิทยาลัย/มหาวิทยาลัยเป็ นอย่างดี มีความเชื่อมันในวิชาการไม่หยิ่งพยองว่าตนมีความรูสูงนัก ่ ้ การศึกษาครูหวังอยากให้อาจารย์สอนตนมีความรูฉลาดรอบรูใ้ นวิชาทีตนสอนอย่างไร เด็กๆทีจะเป็ น ้ ่ ่ ศิษย์ของนักศึกษาครู (ครูในอนาคต)ก็หวังอยากให้ครูในอนาคตเป็ นผูมความรอบรูใ้ นวิชาการมากทีสุด ้ี ่ ๒.มีอารมณ์ขน ั การเป็ นผูมอารมณ์ขน คือการเป็ นผูทสามารถในการรับรู ้ ซาบซึ้ง หรือสามารถในการแสดง ้ี ั ้ ่ี ความรูสกในสิงทีทาให้ขนหรือสนุกสนาน การสอนให้นกเรียนเกิดความสนุกสนานหรือการมีอารมณ์ขน ้ึ ่ ่ ั ั ั ของครูจะต้องเป็ นไปในทางทีก่อให้เกิดค่านิยมทีดี ่ ่ ๓. มีความยืดหยุ่น การเป็ นผูมความยืดหยุ่น หมายถึง การเป็ นผูมความรูสกไวต่อการเปลียนแปลงแก้ใข ้ี ้ี ้ึ ่ ปรับเปลียน ครูจงจาเป็ นต้องมีการยืดหยุ่น เพราะบางครังแผนการสอนทีดทสุดอาจจะใช้ไม่ได้ผล ่ ึ ้ ่ ี ่ี ๔. ผูมีวญญาณความเป็ นครู ้ ิ บุคคลทีมวญญาณความเป็ นครูทแท้จริงแล ้ว จะเป็ นผูทมความรักในตัวเด็กและยินดีในภารกิจ ่ ีิ ่ี ้ ่ี ี การสอน บุคคลทีมวญญาณครูจะไม่มองการสอนเป็ นเพียงภารกิจทีตองรับผิดชอบเท่านันแต่จะเกิดปิ ตี ่ ีิ ่ ้ ้ ยินดีเมือได้สอน จะแสดงความรูสกทางสีหน้าเมือได้สอน บุคคลประเภทนี้จะมีความสัมพันธ์ภาพทีดี ่ ้ึ ่ ่ ต่อเพือนร่วมวิชาชีพเสมอและมีเวลาทางานพิเศษให้โรงเรียนประจา ่ ๕.มีความซื่อสัตย์
- 12. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๒ การมีความซือสัตย์สุจริตเป็ นคุณลักษณะทีสาคัญมากสาหรับคนทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิงผูท่ี ่ ่ ่ ้ เป็ นครูอาจารย์ ครูอาจารย์ทมความซือสัตย์จริงใจ เมือบอกนักเรียนว่าทาอะไรก็จะพยายามทาจน ่ี ี ่ ประสพความสาเร็จ แต่กมครูอาจารย์บางคนเคยพูดกับนักเรียนว่าการทาสิงใดก็มได้ทาปฏิบตตาม การ ็ ี ่ ิ ัิ กระทาเช่นนันจะทาให้นกเรียนขาดความเชื่อถือไว้วางใจแต่โดยขันพื้นฐานทัวไปแล้ว ้ ั ้ ่ นักเรียนควร ไว้วางใจในสิงทีครูพูดและกระทา ่ ่ ๖.มีความสามารถทาให้เข้าใจรวบรัดชัดเจน ความสามารถในการทาความเข้าใจรวบรัดชัดเจนจะเป็ นเรื่องของการใช้ภาษาพูดและภาษาเขียน เป้ าหมายสาคัญของการศึกษาประการหนึ่งก็คอ เพือช่วยให้นกเรียนเป็ นผูมความสามารถในการสือสาร ื ่ ั ้ี ่ ได้รวบรัดชัดเจน ดังนันเป็ นครูอาจารย์จะต้องเป็ นแบบอย่างทีดในการใช้ภาษา ทังภาษาพูดและภาษา ้ ่ี ้ เขียน รวมทังการแสดงออกทางภาษาท่าทางหรือกิรยาเพือให้เกิดการสือความหมายที่ชดเจนถูกต้อง ้ ิ ่ ่ ั ผลป้ อนกลับจากการเรียนการสอนในชันเรียนนันจะเป็ นเครื่องบ่งชี้ทดวาครูอาจารย์ได้ทาหน้าทีน้ ีสาเร็จ ้ ้ ่ี ี ่ ่ มากน้อยเพียงใด ๗.เป็ นคนเปิ ดเผย การเป็ นคนเปิ ดเผยคือ การเป็ นคนทีเ่ ต็มใจจะเปิ ดเผยเรื่องราวทีตนมีอยู่ให้ผูอ่นรับรู ้ ครูอาจารย์ ่ ้ื ทีเ่ ปิ ดเผยสิงต่างๆ ทีเ่ กิดขึ้นในชีวตของตนเพือแสดงเป็ นตัวอย่างหรือเปิ ดเผยความเป็ นตัวอย่างหรือ ่ ิ ่ เปิ ดเผยความรูสกในเรื่งใดเรื่องหนึ่งหรือในสถานการณ์ทกาหนด จะช่วยทาให้ความสัมพันธ์นนดีข้น ้ึ ่ี ั้ ึ นักเรียนจะได้รบประสพการณ์ความรูใ้ หม่ๆอย่างต่อเนื่องเมือโตขึ้น การเปิ ดเผยความรูสกของครู ั ้ึ จะทาให้นกเรียนได้ทราบว่าตัวครูกประสพอารมณ์นนๆมาเหมือนกัน ั ็ ั้ ๘.เป็ นผูมีความอดทน ้ การเป็ นผูมความอดทนในทีน้ ีสดงถึงความเป็ นบุคคลทีมความเพียรพยายามหรือขยันขันแข็ง ้ี ่ ่ ี น้อยคนนักนักที่จะมีคุณสมบัตข ้อนี้อย่างเพียงพอ สาหรับต้องการคุณสมบัตข ้อนี้เป็ นกรณีพเิ ศษ เพราะ ิ ิ นักเรียนทีมาเรียนกับครูมหลายประเภท มีทงเรียนช้า เร็ว บางคนสมองไม่ค่อยดี และบางคนเป็ นคน ี ั้ เจ้าอารมณ์ เป็ นต้น ๙.เป็ นผูกระทาตนเป็ นแบบอย่างที่ดี ้ ครูอาจารย์ควรเป็ นบุคคลที่กระทาตนเป็ นแบบอย่างที่ดเี ป็ นพิเศษ เพราะเด็กเยาชนต้องการ แบบอย่างทีดงามในการดาเนินชีวตของตน ปัจจุบนแบบกระสวนพฤติกรรมต่างๆของเด็กๆจานวนมาก ่ี ิ ั มักจะได้มาจากโทรทัศน์ ภาพยนตร์ หรือเพือนบ้าน แบบอย่างบางประการทีได้มาจากสือมวลชน ่ ่ ่ อาจจะดี แต่มพฤติกรรมบางอย่างลอกเลียนมาในทางทีลบ เยาวชนที่ขาดความรักความอบอุ่นจากบิดา ี ่
- 13. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๓ มารดา ปู่ ย่า ตา ยาย และไม่ได้แบบอย่างทีดมาจากครูอาจารย์ มักจะปฏิบตตวไปในทางทีเ่ สือมตามที่ ่ี ัิ ั ่ ตนเองได้ตดสินใจทาลงไป ฉะนันครูอาจารย์ควรระลึกอยู่เสมอว่า การกระทาตนให้เป็ นแบบอย่างทีดี ั ้ ่ แก่เด็กๆทีตนเองรับผิดชอบเป็ นสิงหนึ่งทีครูอาจารย์ให้ความช่วยเหลือทางสังคม ่ ่ ่ ๑๐.เป็ นผูนาที่มีความสามารถนาความรูทางทฤษฎีไปปฏิบตได้ ้ ้ ัิ การนาเอาความรูท่ได้มาจากการศึกษาเล่าเรียนในสถาบันการศึกษาไปใช้ในโรงเรียนจริงๆให้ ้ี เกิดผลอย่างมีประสิทธิภาพเป็ นเรื่องทีค่อนข้างยาก ดังนัน ในการจัดกระบวนการเรียนการสอนใน ่ ้ สถาบันฝึ กหัดครูจงพยายามให้นกศึกษาครูได้มประสบการณ์ในการเรียนการสอนให้มากทีสุดเท่าที่จะ ึ ั ี ่ ทาได้ นักศึกษาครูจะต้องพยายามมีส่วนร่วมเกี่ยวข้องกับสถานการณ์จ่รงๆในห้องเรียนให้มาและ ิ พยายามไต่ถามข้อข้องใจกับอาจารย์ทมประสบการณ์ จากผูบริหาร จากผูปกครองและนักเรียนเป็ นต้น ่ี ี ้ ้ ๑๑.เป็ นผูมีความเชื่อมันในตนเอง ้ ่ ในเมือเราได้กาหนดตัวของเราเองเพือการสอนแล ้ว ดังนัน วิธทดทสุดต่อการสร้างความเชื่อมัน ่ ่ ้ ี ่ี ี ่ี ่ ให้แก่ตนเองก็คอการทดสอบตัวเองและพัฒนาความเชื่อมันในประสบการต่างๆทีสมพันธ์กบการสอนให้ ื ่ ่ ั ั มากทีสุดเท่าทีจะทาได้การได้รบข้อสังเกตในทางบวกจากงานทีได้กระทาสาเร็จลงด้วยดี จะช่วยส่งเสริม ่ ่ ั ่ ความเชื่อมันของบุคคลเป็ นอย่างดี ่ นักกีฬาที่ประสบความสาเร็จจะมีความเชื่อมันในตัวเองฉันใด ่ นักศึกษาครูอาจารย์ทประสบความสาเร็จก็เช่นเดียวกัน ่ี ๑๒.เป็ นผูมีความสามารถพิเศษในศิลปะวิทยาการหลายๆด้าน ้ ครูอาจารย์ทประสบความสาเร็จ ส่วนมากมิได้มความรูเ้ พียงอย่างเดียว แม้วาผูศึกษาวิชาครูจะ ่ี ี ่ ้ เลือกเรียนสาขาวิชาใดสาขาหนึ่งเป็ นวิชาเอก เช่นการประถมศึกษา ดนตรีศึกษา สังคมศึกษา วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์หรืออื่นๆเป็ นต้น แต่นกศึกษาบางวิชาเอกก็ได้เลือกเรียนวิชาโทไว้ด้วย การ ั เลือกเรียนวิชาโทไว้ด้วยเป็ นการเพิมพูนความรูใ้ ห้แก่ผูทจะเป็ นครูในโอกาสต่อไปเป็ นอย่างดี และเป็ น ่ ้ ่ี การเพิมโอกาสในการทางานได้อย่างกว้างขวางมากขึ้นนอกจากนี้ การเป็ นผูมความสามารถพิเศษใน ่ ้ี หลายๆด้านจะช่วยทาให้ครูอาจารย์มคุณลักษณะของความเป็ นครูอย่างสมบูรณ์ยงขึ้น ี ่ิ ๑๓.เป็ นแต่งกายเรียบร้อย สะอาด สง่าผ่าเผย และมีสุขภาพอนามัยส่วนตัวดี เสื้อผูอาภรณ์ทออกแบบมาด้วยราคาแพงๆมิใช่เป็ นสิงทีจาเป็ นสาหรับผูประกอบวิชาชีพครู สิง ้ ่ี ่ ่ ้ ่ สาคัญอยู่ทความสะอาดเรียบร้อย ่ี และสวมใส่เสื้อผ้าทีมความเหมาะสมถูกต้องตามรูปแบบทีทาง ่ ี ่ สถานศึกษากาหนดสุขภาพอนามัยส่วนตัวของครูกเ็ ป็ นสิงทีสาคัญยิง หากครูมร่างกายสกปรก สุขภาพ ่ ่ ่ ี อนามัยไม่ดย่อมก่อให้เกิดปัญหาในการสอน ครูท่มสุขภาพดีทงทางร่างกายและจิตใจ จะช่วยสร้าง ี ี ี ั้ ความสัมพันธ์กบนักเรียนดีข้น ั ึ
- 14. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๔ สรุปท้ายบท คุณลักษณะทีดของครูนนมีมากมายการทีจะยอมรับว่าครูทดจะต้องมีคุณลักษณะอย่างไรนัน ่ี ั้ ่ ่ี ี ้ ขึ้นอยู่กบทัศนะของแต่ละบุคคล เมือพิจารณาโดยทัวไปแล้ว สามารถสรุปได้วา ครูทดนนจะต้อง ั ่ ่ ่ี ี ั้ ประกอบด้วยคุณลักษณะที่สาคัญๆดังต่อไปนี้ ๑.บุคลิกภาพ เช่นรูปร่างท่าทางดี แต่งกายสุภาพเรียบร้อย พูดจาไพเราะ นุ่มนวลน่าฟัง นา้ เสียงชัดเจนมีลกษณะเป็ นผูนาเป็ นต้น ั ้ ๒.คุณสมบัตส่วนตัวดี เช่นสติปญญาดี เฉลียวฉลาด เชื่อมันในตัวเอง มีความคิดสร้างสรรค์ ิ ั ่ กระตือรือร้นและสุขภาพอนามัยดีเป็ นต้น ๓.สอนดีและปกครองดี เช่นอธิบายได้รวบรัดชัดเจน สอนสนุก ปกครองนักเรียนให้อยู่ ใน ระเบียบวินยตลอดเวลาเป็ นต้น ั ๔.ประพฤติดี เช่นเว้นจากอบายมุขทังปวง กระทาแต่ส่งทีดี สุจริตทังกาย วาจาใจ ้ ิ ่ ้ ๕.มีจรรยาและคุณธรรมสูง เช่นมีความซือสัตย์ เสียสละ มีเมตตากรุณา ยุตธรรมและมานะ ่ ิ อดทนเป็ นต้น ๖.มีมนุษยสัมพันธ์ดี กล่าวคือ มีอธยาศัยไมตรีกบทุกเพศทุกวัยทุกภูมชน ั ั ิ ั้ ครูผูสร้างโลก ้ ความหมายของครูผูสร้างโลก ้ คาว่าครูผูสร้างโลก คือครู ผูสร้างวิญญาณของเด็ก แล้วเด็กโตขึ้นมาก็เป็ นคน คนทังหมด ้ ้ ้ รวมตัวกันก็คือโลก .ครูจึงอยู่ในฐานะสร้างโลกโดยผ่านเด็ก โลกจะดีหรือจะงดงามน่าอยู่กเ็ พราะว่าโลก เต็มไปด้วยคนดี. ความมุ่งหมายของครูกคือสร้างเด็กให้เป็ นคนดี ,แล้วเป็ นผูใ้ หญ่ท่เี ป็ นคนดี. ็ สาหรับคาว่าครู ,ครูในทีน้ ีจะต้องระลึกนึกถึงตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนาทีพระพุทธองค์ได้ ่ ่ ตรัสว่า บิดามารดาเป็ นครูคนแรก บิดามารดาเป็ นครูคนแรกนันอย่างไร คือเกิดมาก็เลี้ยงดูอบรมสัง ้ ่ สอน โดยรูสกตัวบ้างไม่รูสกตัวบ้าง มาตามลาดับจนเด็กนันมีความรูใ้ นเรื่องต่างๆเท่าทีควรจะรู ,้ แล้วยัง ้ึ ้ึ ้ ่ บ่มนิสยให้หยาบละเอียด ประณีตสุขมอะไรได้อกแล้วแต่บดามารดา หรือผูเ้ ลี้ยงเด็กจะมีมารยาท มี ั ุ ี ิ กิรยาอาการ หรือกระทัง่ มีวฒนธรรมอย่างไร นี่เด็กก็ได้รบการถ่ายทอดจากครูคนแรกคือบิดามารดา ิ ั ั ฉะนันคาว่าครูในทีน้ ีจงรวมไปถึงบิดามารดาซึงเป็ นครูชนต้น. ้ ่ ึ ่ ั้
- 15. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๕ พอมาอยู่ทโี่ รงเรียนก็มี ครูชนที่สองคือครู ท่โรงเรียน แล้วก็ทางานพร้อมกัน ทังทีบา้ นและที่ ั้ ี ้ ่ โรงเรียน.บิดามารดาเป็ นครูชนต้น.ครูอาจารย์ท่โรงเรียนเป็ นครูรบช่วง. แล้วก็ยงมาสอนด้วยกัน นี่คอ ั้ ี ั ั ื คาว่าครูโดยใจความสันๆ เป็ นผูอบรมสัง่ สอนให้เกิดมารยาท เกิดนิสย เกิดคุณสมบัตต่างๆ. ้ ้ ั ิ ครูสามารถสอนได้ทกโลก ุ ครูเป็ นผูสร้างโลก ถือเอาหลัก๓ประการ คือ ้ ๑. สังขารโลก โลกแห่งสภาวธรรมทีปรุงแต่งกันอยู่ตลอดเวลา ่ ๒. โอกาสโลก โลกคือแผ่นดินอันเป็ นทีตงอาศัยของสิงมีชวต ่ ั้ ่ ีิ ๓. สัตว์โลก คือหมูสตว์ทอาศัยอยู่ในโลกทุกประเภท ่ ั ่ี ถ้าครูมความรูมากพอแล้วก็สอนให้มการปรุงแต่งที่ถูกต้อง ให้ทกคนมีการปรุงแต่งทีถกต้อง ี ้ ี ุ ู่ ทางกาย ทางวาจา ทางใจ ให้เป็ นสังขารโลก แต่สงเหล่านี้มนอยู่นอกหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ แม้ ่ิ ั ครูจะสร้างสังขารโลกก็ยงทาได้ คือทาให้มการปรุงแต่งในโลกแต่ชนิดที่ถกต้อง หรือควรจะมีควรจะเป็ น ั ี ู แล้วก็อยู่กนอย่างมีความสุข ั ทีน่ีมากล่าวถึง โอกาสโลก คือแผ่นดินรวมทังต้นไม้ตนไร่อะไรทีอยู่บนแผ่นดินถ้าครุจะช่วย ่ ้ ้ ่ สร้างโลกแผ่นดินก็ยงทาได้ ั คือการสอนให้เด็กรู จกรักษาคุมครองแผ่นดินไม่ทาลายทรัพยากรของ ้ั ้ ธรรมชาติโดยไม่จาเป็ น แต่เดี่ยวนี้การทาลายทรัพยากรธรรมชาตินนทาลายกันอย่างไม่มขอบเขต ั้ ี ความสาคัญของการพัฒนาครู เป็ นทียอมรับกันทัวไปแล้วว่า ครูเป็ นบุคคลทีมความสาคัญที่สุดต่อการพัฒนาสังคมและชาติ ่ ่ ่ ี บ้านเมือง ทังนี้เพราะ ครูตองรับหน้าทีในการพัฒนาบุคคลในสังคมให้มความเจริญงอกงามอย่างเต็มที่ ้ ้ ่ ี จนบุคคลเหล่านันสามารถทีจะใช้ความรูความสามารถของตนพัฒนาชาติบา้ นเมืองต่อไปดังนัน การ ้ ่ ้ ้ พัฒนาครูให้เป็ นบุคคลทีมศกยภาพอย่างทีสุด จึงเป็ นงานทีนกวิชาการศึกษา/ผูนิเทศ/และ/หรือผูบริหาร ่ ี ั ่ ่ ั ้ ้ การศึกษาจะต้องทาอย่างจริงจังและต่อเนื่อง กล่าวโดยสรุป การพัฒนาครูกอให้เกิดประโยชน์หลายประการ ดังนี้ ่ ๑.ช่วยพัฒนาคุณภาพและวิธการทางานของครู ทาให้ครูมสมรรถภาพในการสอน มีความรู ้ ี ี เพิมขึ้นเข้าใจบทบาทหน้าที่และปฏิบตหน้าทีได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถแก้ใขข้อบกพร่องให้ดข้น ่ ัิ ่ ีึ
- 16. คุณลักษณะของครูทดี ่ี ๑๖ ๒.การพัฒนาครูช่วยทาให้เกิดการประหยัดเวลาและลดความสูญเปล่าทางวิชาการ เพราะครู ได้รบการพัฒนาจนเป็ นครูทมคุณภาพนันย่อมไม่ทาสิ่งใดผิดพลาดง่ายๆสามารถใช้สอการเรียนการสอน ั ่ี ี ้ ่ื อย่างมีประสิทธิภาพ ทาการเรียนการสอนให้บรรลุตามจุดประสงค์ทตงไว้ ่ี ั้ ๓.การพัฒนาครู ช่วยทาให้ครูได้เรียนรูง้ านในหน้าทีได้เร็วขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิงครูทได้รบการ ่ ่ ่ี ั บรรจุให้เข้าทางานใหม่ๆและครูทยา้ ยไปทาการสอนทีอ่น ่ี ่ื ๔.การพัฒนาครูช่วยแบ่งเบาภาระหน้าที่ของผูบงคับบัญชาหรือหัวหน้างานในสายงานต่างๆ ้ั เพราะครูทได้รบการการพัฒนาอย่างดีและอย่างต่อเนื่อง จะมีความเข้าใจในการสอนและงานอื่นได้ย่างดี ่ี ั ๕.การพัฒนาครู ช่วยกระตุนให้ครูปฏิบตงานเพือความเจริญก้าวหน้าในตาแหน่งหน้าทีการงาน ้ ัิ ่ ่ ๖.การพัฒนาครู ช่วยทาให้ครูเป็ นบุคคลที่ทนสมัยอยู่เสมอทังในด้านความรูและเทคโนโลยี ั ้ ้ ต่างๆรวมทังหลักการปฏิบตงานและเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ้ ัิ ครูตองเป็ นผูเ้ รียนรูอย่างต่อเนื่ อง ้ ้ การพัฒนาครูเป็ นงานทีตองกระทาอย่างต่อเนื่อง ทังนี้เพราะ ตังอยู่บนข้อตกลงเบื้องต้น ่ ้ ้ ้ ดังต่อไปนี้ ๑.คุณภาพในการปฏิบตงานเป็ นสิงทีมคุณค่าควรแก่การติดตาม ัิ ่ ่ ี ๒.ความสามารถของบุคคลจะสัมพันธ์กบความเข้าใจในข้อผูกมัดของงานแต่ละอย่าง ั ๓.ความเจริญก้าวหน้าเป็ นคุณลักษณะของมนุษย์ ๔.บุคคลอื่นจะให้ความเคารพยกย่องในความรูความชานาญของบุคคลทีมความเจริญก้าวหน้า ้ ่ ี จากข้อตกลงเบื้องต้นดังกล่าวนี้ บุคคลทุกๆคนจึงเป็ นต้องมีการพัฒนาโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู ้ ประกอบวิชาชีพครูจะต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทังนี้เพราะ การเรียนรูอย่างต่อเนื่องของผูประกอบ ้ ้ ้ วิชาชีพครูจะช่วยให้ครูไดรับการพัฒนาศักยภาพของความเป็ นครูอย่างเพียงพอและมีประสิทธิภาพ อย่างยิง ดังที่ เฮซองแลวีคส์ (Hessong and Weeks.๑๙๘๗)ได้กล่าวถึงความสาคัญของการเรียนรู ้ ่ อย่างต่อเนื่องของครูไว้ว่า ไม่มความพยายามทางการเรียนใดๆทีเ่ ริ่มต้นในวิทยาลัย /มหาวิทยาลัยและ ี จบลงในวิทยาลัย/มหาวิทยาลัย โดยเฉพาะอย่างยิงสาหรับผูประกอบวิชาครู นน กระบวนการเพือเพิม ่ ้ ั้ ่ ่ ความเจริญงอกงามเป็ นกระบวนการทีตองกระทาอย่างต่อเนื่องกัน สาหรับผูทเ่ี ป็ นแพทย์ อาจจะกล่าว ่ ้ ้ ได้วาตนได้เรียนรูทกสิงทุกอย่างทีจาเป็ นทางด้านสรีรศาสตร์ และครูกอาจจะกล่าวว่าตนได้เรียนรูทกสิง ่ ุ้ ่ ่ ็ ุ้ ่ ทุกอย่างทีจาเป็ นซึงเกี่ยวข้องกับเรื่องจิตวิทยาและเนื้อหาวิชาที่สอนเด็กๆแล้ว คากล่าวของบุคคลทังสอง ่ ่ ้