ცხოვრებისეული გამოცდილება მეტყველებს, რომ ადამიანი ჯანმრთელობისთვის მხოლოდ მას შემდეგ იწყებს ზრუნვას, რაც ის სერიოზული პრობლემებს შეუქმნის.ჯანსაღი ცხოვრების ერთგვარი ინდიკატორია კარგი განწყობა, რომელიც ადამიანის ემოციურ, მენტალურ, ინტელექტუალურ, ფიზიკურ, სოციალურ და სულიერ სფეროებს მოიცავს.გახსოვდეთ შეგონება: “ჯანსაღ სხეულში ჯანსაღი სულია”!
2. ჯანმრთელობა შეუფასებელი სიმდიდრე და ადამიანის
სიცოცხლის ხარისხის უმნიშვნელოვანესი განმსაზღვრელი
ფაქტორია.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის განმარტებით,
ჯანმრთელობა – ეს არის ფიზიკური, სულიერი და
სოციალური კეთილდღეობის მდგომარეობა, და არა მარტო
დაავადებისა და ფიზიკური დეფექტების არ არსებობა და
უმნიშვნელოვანესი ეროვნული ღირებულებაა. იგი
საზოგადოების განვითარების ძირითადი პირობა და ამავე
დროს – მისი ზემოქმედების საბოლოო შედეგია. მისი
შენარჩუნება და განვითარება ქვეყნისათვის ერთ – ერთ
უპირველეს ამოცანას წარმოადგენს.
3. მოსახლეობის ჯანმრთელობის
მდგომარეობის ან საზოგადოებრივი
ჯანმრთელობის დონის შესაფა-
სებლად გამოიყენება სხვადასხვა
მაჩვენებლები: დემოგრაფიული
(შობადობა, სიკვდილიანობა,
სიცოცხლის საშუალო ხანგრძ-
ლივობა), ავადობის, დაინვალი
დების (მყარი შრომისუუნარობის),
ფიზიკური განვითარებისა და სხვა.
4. ფაქტორები შემდეგ ზეგავლენას ახდენენ
ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე:
• ცხოვრების წესი და პირობები – 48-50%,
• გარემო – 20-22%,
• გენეტიკური ფაქტორები – 18-20%,
• ჯანმრთელობის დაცვის წილი – 12-14%.
• ადამიანის ჯანმრთელობაზე მოქმედი ფაქტორების
შეფასებამ ცხადყო, რომ
წამყვან როლს თამაშობს ის სოციალური გარემო,
რომელშიც მას უხდება ცხოვრება. ცხოვრების წესი
არის სფერო, რომელიც უშუალოდ მოქმედებს
მოსახლეობის ჯანმრთელობასა და მის
მაჩვენებლებზე. ცხოვრების წესს გარკვეულად
განაპირობებს ცხოვრების პირობები, მაგრამ
არასწორია მათი სინონიმებად წარმოდგენა.
5. ცხადია, რომ მატერიალური კეთილდღეობის დონე
მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ცხოვრების წესზე.
სტატისტიკური მონაცემებით მცირე შემოსავლის მქონე პირები
საზოგადოების მაღალანაზღაურებად ფენებთან შედარებით
უფრო ხშირად ავადმყოფობენ, იშვიათად მიმართავენ
პროფილაქტიკულ დახმარებას, გააჩნიათ სიკვდილიანობის
შედარებით მაღალი მაჩვენებელი.
მაღალი შემოსავლის მქონე მოსახლეობის ჯგუფები
ხშირად იყენებენ სამედიცინო დახმარების
პროფილაქტიკულ სახეებს. თუმცა, უნდა აღინიშნოს,
რომ მოსახლეობის ჯანმრთელობისათვის
მნიშვნელობა აქვს არა თვითონ მატერიალური
შესაძლებლობებს, არამედ ჯანმრთელობის
შენარჩუნებისა და გაუმჯობესების მიზნით მათ
გონივრულ გამოყენებას. ეს უკანასკნელი
მნიშვნელოვანწილადაა დამოკიდებული როგორც
საერთო, ისე სამედიცინო განათლების დონეზე.
7. • ცხოვრების ჯანსაღი წესი გულისხმობს იმ ქცევას,
რომელიც დადებით გავლენას ახდენს ადამიანის
ჯანმრთელობაზე, ე. ი. ცხოვრების ჯანსაღი წესი
საკუთრივ მოიცავს ქცევის ყველა ელემენტს
(შრომითი, სოციალური, ინტელექტუალური,
ფიზიკური, სამედიცინო აქტივობა), რომელთა
მიზანია ინდივუიდუალური და
საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის
გაუმჯობესება. ცხოვრების ჯანსაღი წესი ასევე
შეიცავს ჯანმრთელობაზე მოქმედი რისკ –
ფაქტორების თავიდან აცილების გზებს.
8. ცხოვრების ჯანსაღი წესის დამკვიდრებისათვის გამიზნული
სახელმწიფო პოლიტიკის ძირითად მიმართულებებია:
• მოსახლეობის მიერ თამბაქოს მოხმარების შემცირება;
• მოსახლეობის მიერ ალკოჰოლის მოხმარების შემცირება;
• მოსახლეობის მიერ წამლების ბოროტად გამოყენების
შემცირება;
• მოსახლეობის ფიზიკური აღზრდის უზრუნველყოფა.
• ცხოვრების ჯანსაღი წესის დამკვიდრება არის ერის არა
მარტო ფიზიკური, არამედ სულიერი გაჯანსაღების გზაზე
გადადგმული ნაბიჯი და მისი განხორციელება
შესაძლებელია მხოლოდ საერთო მიზნითა და
ძალისხმევით.
9. ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჯანმრთელობის
ერთ-ერთი უმთავრესი პირობაა. ის
რამდენიმე ელემენტს მოიცავს: შრომისა და
დასვენების ოპტიმალურ რეჟიმს, სწორ
კვებას, მოძრაობით აქტივობას, პირად
ჰიგიენას, სხეულის გაკაჟებას, მავნე
ჩვევებზე უარის თქმას, ადამიანების
სიყვარულს, ცხოვრების პოზიტიურ აღქმას.
10. ცხოვრებისეული გამოცდილება
მეტყველებს, რომ ადამიანი
ჯანმრთელობისთვის მხოლოდ მას
შემდეგ იწყებს ზრუნვას, რაც ის
სერიოზული პრობლემებს
შეუქმნის.
ჯანსაღი ცხოვრების ერთგვარი
ინდიკატორია კარგი განწყობა,
რომელიც ადამიანის ემოციურ,
მენტალურ, ინტელექტუალურ,
ფიზიკურ, სოციალურ და სულიერ
სფეროებს მოიცავს.
გახსოვდეთ შეგონება:
“ჯანსაღ სხეულში ჯანსაღი სულია”!