Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Mais de ninochi68
Mais de ninochi68 (20)
წილადი და ათწილადი რიცხვების წარმოშობის ისტორია
- 1. სსიპ ქალაქ ზესტაფონის რევაზ მუმლაძის სახელობის N 7 საჯარო სკოლის მოსწავლე ლინა ოდიკაძე
- 2. პროექტის მიზანი პრობლემის იდენტიფიცირება სკოლის სახელმძღვანელოში წილადების წარმოშობის შესახებ არასაკმარისი ინფორმაციის არსებობა. წილადი რიცხვების წარმოშობის ისტორიის გაცნობა; ინტერესის გაღვივება; ცოდნის შეძენა. საჭირო ცოდნა და უნარები მოსწავლეს შეუძლია ისტ-ის გამოყენება პრობლემის გადასაჭრელად მოსწავლეს აქვს საბაზისო ცოდნა ინგლისურ ენაში რათა უცხოური საიტებიდან მოიძიოს საჭირო ინფორმაცია. ganxorcielebis gzebi informaciamoviZie: internetissaSualebiT Semdegvebgverdebზe: http://ka.wikipedia.org/wiki http://ka.wikipedia.org/wiki/ათწილადი მათემატიკის საბავშვო ენციკლოპედიაში
- 3. • წილადი რიცხვების წარმოშობა დაკავშირებულია ადამიანის პრაქტიკულ საქმიანობასთან. • წილადის წარმოშობა განაპირობა იმ ფაქტმა, რომ ნატურალური რიცხვით გაზომვის შედეგის გამოსახვა ზოგჯერ შეუძლებელი იყო, ამასთან უნდა გაეთვალისწინებინათ ერთეულის ნაწილიც. • თავდაპირველად წილადების წარმოშობა უკავშირდება ძველ რომაელებს. ისინი ერთეულს 12 ნაწილად ყოფდნენ და თითოეულ ნაწილს უნციას უწოდებდნენ . • 1 12 ერთი უნცია. • სამ უნციას მეოთხედი ეწოდებოდა 3 12 = 1 4 • ოთხ უნციას - მესამედი 4 12 = 1 3 • ექვს უნციას - ნახევარი 6 12 = 1 2
- 4. • პირველ წილადი, რომელსაც კაცობრიობა გაეცნო, ნახევარი იყო. • შემდეგი დროისაა: 𝟏 𝟑 ; 𝟏 𝟒 ; 𝟏 𝟔 ; 𝟏 𝟖 ; 𝟏 𝟏𝟔 და ა.შ. ეს წილადები ერთეულადია. • შუმერებს ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მესამე ათასწლეულის შუა საუკუნეებში ჰქონდათ წილადები : 𝟏 𝟐 ; 𝟏 𝟑 ; 𝟐 𝟑 ; 𝟏 𝟒 • ასეთ დროს ისინი იყენებდნენ წილადებსაც : 𝟏 𝟓 ; 𝟏 𝟔 ; 𝟓 𝟔
- 5. შუმერებთან და შემდეგ ბაბილონში განვითარდა სამოცობითი წილადები. ეს არის მსოფლიოს პირველი სისტემატური წილადები. ე. ი. წილადები, რომელთა მნიშვნელი ერთი და იმავე რიცხვის ხარისხებია. • სისტემატური წილადების მეორე მაგალითია თანამედროვე ათწილადები. ასეთ წილადებს ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 2000 წლის წინათ ეგვიპტურ პაპირუსებში იყენებდნენ.
- 6. • ეგვიპტელი მათემატიკოსები ერთეულადი წილადების გარდა იცნობდნენ წილადებს 2 3 ; 3 4 • ეგვიპტელების მსგავსად ბაბილონებსაც დიდი ენერგია დასჭირდათ ისეთი ცხრილების შესადგენად, სადაც ერთეულადი წილადები გამოსახული იყო სამოცობით წილადებში. მაგ. 1 8 = 7 60 + 30 602
- 7. • ვთქვათ, ხუთი პური უნდა გაინაწილოს ექვსმა კაცმა. ცხადია, თითოეულს ერგება ერთი პურის 5 6 ნაწილი 5 6 = 1 2 + 1 3
- 8. • თანდათანობით დაიწყო ნებისმიერმნიშველიანი წილადების გამოყონება. მაგალითად, არქიმედე ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მესამე საუკუნეში უკვე ხმარობდა ასეთ წილადებს. • შუმერულ-ბაბილონური სამოცობითი წილადები გავრცელდა ინდოეთში, არაბეთსა და საბერძნეთში. განსაკუთრებით აღსანიშნავია ამ წილადების გამოყენება ძველბერძნულ ასტრონომიაში.
- 9. მეთექვსმეტე საუკუნემდე ვრცელდებოდა წილადების სამი სისტემა: შუმერულ-ბაბილონური სამოცობითი, რომაული თორმეტობითი, ინდური ჩვეულებრივი მეთექვსმეტე საუკუნეში ამ სისტემებს შორის ბრძოლა დამთავრდა ინდური სისტემის გამარჯვებით.
- 11. • ათწილადები მსოფლიოში პირველად აღმოაჩინა უზბეკმა მეცნიერმა ალ-კაშიმ. მან 1427 წელს პირველად იხმარა ეს წილადები და მოგვცა მათზე მოქმედებათა წესები.
- 12. • ალ-კაშის შრომები ევროპისათვის დიდხანს ცნობილი არ იყო. მისი გარდაცვალებიდან დაახლოებით 175 წლის შემდეგ ნიდერლანდელმა ინჟინერმა და მეცნიერმა სიმონ სტევინმა დამოუკიდებლად აღმოაჩინა ათწილადები.
- 13. • მთელი ნაწილის შემდეგ მძიმის დასმა შემოიღო გერმანელმა ასტრონომმა იოჰანეს კეპლერმა (1571-1630). • მანამდე ათწილადების ჩაწერისას მთელი ნაწილის შემდეგ სვამდნენ ვერტიკალურ ხაზს ან წერდნენ ნულს ფრჩხილებში ან კიდევ მთელ და წილად ნაწილებს სხვადასხვა ფერით აღნიშნავდნენ.