1. United Nations
Childrens' Fund
(UNICEF)
United Nations High
Commissioner for
Refugees
Ύπατη Αρμοστεία τοσ
ΟΗΕ για τοσς
Πρόσυσγες
Παγκόσμια
Οργάνωση Υγείας
(ΠΟΥ)
Η UNICEF είλαη νξγάλσζε ησλ Η.Δ., απνθιεηζηηθά αθηεξσκέλε ζηα
παηδηά, θαη ζπλεξγάδεηαη κε άιιεο θπβεξλεηηθέο θαη κε θπβεξλεηηθέο
νξγαλώζεηο γηα ηελ παξνρε ππεξεζηώλ ζηελ πξσηνβάζκηα θξνληίδα
πγείαο, ηνλ επηζηηηζκό, ηε βαζηθή εθπαίδεπζε θαη ηελ εμαζθάιηζε
θαζαξνύ λεξνύ ζηνλ αλαπηπζζόκελν θόζκν.
Η παξνρή βνήζεηαο ζηνπο πξόζθπγεο είλαη ν ζθνπόο ηνπ UNHCR πνπ
δεκηνπξγήζεθε απν ηε Γεληθή ΢πλέιεπζε ησλ Ηλσκέλσλ Δζλώλ ην
1951.
Αυτό το site περιέχει και υπηρεσία newswire.
Ο ζηόρνο ηεο ΠΟΤ είλαη ε θαηάθηεζε ηνπ πςειόηεξνπ δπλαηνύ επηπέδνπ
πγείαο απν όινπο ηνπο ιανύο. Η πγεία -όπσο απηή νξίδεηαη απν ην Υάξηε
ηεο ΠΟΤ- είλαη ε θαηάζηαζε πιήξνπο θπζηθήο, ςπρηθήο θαη θνηλσληθήο
επεμίαο θαη όρη απιώο ε απνπζία αξξώζηηαο ή αλαπεξίαο.
Action Contre la
Faim
Δξάζε Ελάληηα ζηελ
Πείλα
Η "Γξάζε Δλάληηα ζηελ Πείλα" είλαη κηα κε θπβεξλεηηθή, κε
πνιηηηθή θαη κε δνγκαηηθή νξγάλσζε πνπ ηδξύζεθε ην 1979.
΢ήκεξα είλαη κηα απν ηηο κεγαιύηεξεο δηεζλείο νξγαλώζεηο πνπ
κάρνληαη ελαληίνλ ηεο πείλαο.
Amnesty International
Διεθνήρ Αμνηζηία
(ελληνικό ημήμα)
Γηεζλήο νξγάλσζε πξνζηαζίαο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ
Handicap International
Η Handicap International έρεη σο ζθνπό ηελ αλάπηπμε
πξνγξακκάησλ γηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο, ηδηαίηεξα ζηηο
αλαπηπζζόκελεο ρώξεο θαη ζε θαηαζηάζεηο θξίζεσλ.
International Committee
of the Red Cross
Διεθνήρ Επιηποπή ηος
Επςθπού Σηαςπού
Η ICRC δξά γηα λα πξνζθέξεη βνήζεηα ζε όια ηα ζύκαηα ηνπ
πνιέκνπ θαη ηεο εζσηεξηθήο βίαο, επηρεηξώληαο λα δηαζθαιίζεη
ηελ ηήξεζε ησλ αλζξσπηζηηθώλ θαλόλσλ πνπ πεξηνξίδνπλ ηε
ρξήζε έλνπιεο βίαο.
United Nations High
Commissioner for
Refugees
Ύπαηη Απμοζηεία ηος
ΟΗΕ για ηοςρ
Ππόζθςγερ
Η παξνρή βνήζεηαο ζηνπο πξόζθπγεο είλαη ν ζθνπόο ηνπ
UNHCR πνπ δεκηνπξγήζεθε απν ηε Γεληθή ΢πλέιεπζε ησλ
Ηλσκέλσλ Δζλώλ ην 1951.
World Food Programme
(WFP)
Σν WFP είλαη κηα νξγάλσζε ησλ ΗΔ πνπ δξα ζηελ πξώηε
γξακκή θαη ε απνζηνιή ηεο ζπλίζηαηαη ζηελ παξνρή
Σξνθήο γηα ηελ ΔΠΙΒΙΩ΢Η πξνθεηκέλνπ λα ζηεξηρζνύλ ηα
ζύκαηα αλζξώπηλσλ θαη θπζηθώλ θαηαζηξνθώλ
Σξνθήο γηα ηελ ΑΝΑΠΣΤΞΗ γηα λα βειηησζεί ε δηαηξνθή θαη ε
πνηόηεηα δσήο ησλ πηό επάισησλ αηόκσλ ζε θξίζηκεο ζηηγκέο
ζηε δσή ηνπο
Σξνθήο γηα ηελ ΔΡΓΑ΢ΙΑ γηα λα θηηαρηεί ππνδνκή θαη λα
πξνσζεζεί ε απηάξθεηα θησρώλ πιεζπζκώλ θαη θνηλνηήησλ,
ηδηαίηεξα κέζα απν εληαηηθά πξνγξάκκαηα εξγαζίαο.
World Health
Organisation - Division
of Control of Tropical
Diseases
Σν ηκήκα ειέγρνπ ινηκσδώλ λνζεκάησλ ηεο Παγθόζκηαο
Οξγάλσζεο Τγείαο.
Centres for Disease
Control and Prevention
(CDC)
Απνζηνιή ηνπ Κέληξνπ γηα ηνλ Διεγρν θαη ηελ Πξόιεςε ησλ
Αζζελεηώλ είλαη λα πξνσζεί ηε ζπλεξγαζία κε άιια έζλε θαη
δηεζλείο νξγαληζκνύο γηα ηελ πξνώζεζε πγηεηλώλ ηξόπσλ δσήο
θαη γηα ηελ απνθπγή ηεο ππεξβνιηθήο λνζεξόηεηαο, ηεο
αλαπεξίαο θαη ησλ ζαλάησλ.

2. Οικοςμενική διακήπςξη ηων δικαιωμάηων ηος ανθπώπος, από ηη Γενική Σςνέλεςζη ηων
Ενωμένων Εθνών
Ζ Γεληθή ΢πλέιεπζε,
Με ηε ζθέςε όηη ην ζεκέιην ηεο ειεπζεξίαο, ηεο δηθαηνζύλεο θαη ηεο εηξήλεο ζηνλ θόζκν είλαη ε
αλαγλώξηζε ηεο ζύκθπηεο ζε όινπο ηνπο αλζξώπνπο αμηνπξέπεηαο, όπσο θαη ησλ δηθαησκάησλ ηνπο πνπ είλαη
γηα όινπο ίζα θαη αλαθαίξεηα.
Με ηε ζθέςε όηη ε παξαγλώξηζε θαη ε πεξηθξόλεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ αλζξώπνπ νδήγεζαλ ζε
βάξβαξεο πξάμεηο, πνπ έληνλα απνθξνύεη ε θαζνιηθή ζπλείδεζε, θαη όηη, όπσο έρεη δηαθεξπρζεί, αλώηαηε
επηδίσμε ηνπ αλζξώπνπ είλαη ν εξρνκόο ελόο θόζκνπ, όπνπ, απαιιαγκέλνο από ηνλ ηξόκν θαη ηελ
αζιηόηεηα, ζα κπνξεί λα εθθξάδεηαη ειεύζεξα,
Με ηε ζθέςε όηη είλαη βαζηθό λα πξνζηαηεύνληαη ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα από ην δίθαην ησλ Κξαηώλ
κε ξεηέο δηαηάμεηο, ώζηε λα κε κέλεη ζηνλ άλζξσπν ζαλ κόλε ιύζε ε επαλάζηαζε θαηά ηεο ηπξαλλίαο θαη
ηεο θαηαπίεζεο,
Με ηε ζθέςε όηη όινη νη ιανί ησλ Δλσκέλσλ Δζλώλ κε ηνλ Καηαζηαηηθό ηνπο Υάξηε δηαθήξπμαλ θαη πάιη
ηελ πίζηε ηνπο ζηα ζεκειηώδε δηθαηώκαηα ηνπ αλζξώπνπ, ζηελ αμία θαη ζηελ αμηνπξέπεηα ηεο αλζξώπηλεο
πξνζσπηθόηεηαο θαη ζηελ ηζόηεηα ησλ δηθαησκάησλ ησλ δύν θύισλ θαη όηη δηαδήισζαλ πσο είλαη
απνθαζηζκέλνη λα επλνήζνπλ ηελ θνηλσληθή πξόνδν θαη λα δεκηνπξγήζνπλ θαιύηεξεο θαη ειεύζεξεο
ζπλζήθεο δσήο,
Με ηε ζθέςε όηη ηα Κξάηε, πνπ είλαη Μέιε ηνπ Οξγαληζκνύ ησλ Δλσκέλσλ Δζλώλ, έρνπλ αλαιάβεη ηελ
ππνρξέσζε λα εμαζθαιίζνπλ κε ηηο δηαδηθαζίεο ηνπ Οξγαληζκνύ ηνλ παγθόζκην θαη πξαγκαηηθό ζεβαζκό ησλ
δηθαησκάησλ θαη ησλ βαζηθώλ ειεπζεξηώλ ηνπ αλζξώπνπ θαη
Με ηε ζθέςε όηη γηα ηελ πιήξε εθπιήξσζε ηεο ππνρξέσζεο απηήο έρεη κεγάιε ζεκαζία ε θνηλή θαη
νκόθσλε αληίιεςε γηα ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο ηνπ αλζξώπνπ,
Γηαθεξύζζεη
ηελ Οηθνπκεληθή απηή Γηαθήξπμε ησλ Γηθαησκάησλ ηνπ Αλζξώπνπ ζαλ ην θνηλό ηδαληθό πνπ πξέπεη λα
επηδηώθεηαη από όινπο ηνπο ιανύο θαη όια ηα έζλε, κε ζθνπό όια ηα άηνκα θαη όξγαλα ηεο θνηλσλίαο,
έρνληαο πάληα ζην λνπ ηνπο απηή ηε δηαθήξπμε, λα πξνζπαζνύλ κε ηελ παηδεία θαη ηε δηδαζθαιία λα θαιιηεξγνύλ ην ζεβαζκό ζηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο ηνπ αλζξώπνπ θαη λα εμαζθαιίδνπλ κε πξννδεπηηθά
κέηξα ζηα Έζλε θαη ηνλ θόζκν νιόθιεξν ηελ αλαγλώξηζε θαη ηελ εθαξκνγή ηνπο κε ηξόπν γεληθό θαη
απνηειεζκαηηθό, ηόζν ζηνπο ιανύο ησλ Κξαηώλ, πνπ είλαη κέιε ηνπ Οξγαληζκνύ, όζν θαη ζηνπο ιανύο πνπ
δνπλ ζε εδάθε ηεο δηθαηνδνζίαο ηνπο.
Άρθρο 1
΋ινη νη άλζξσπνη γελληνύληαη ειεύζεξνη θαη ίζνη ζε αμηνπξέπεηα θαη δηθαηώκαηα. Δίλαη πξνηθηζκέλνη κε
ινγηθή θαη έρνπλ ηελ ππνρξέσζε λα ζπκπεξηθέξνληαη κεηαμύ ηνπο κε πλεύκα αδειθνζύλεο.
Άξζξν 2
Ο θαζέλαο κπνξεί λα δηεθδηθεί όια ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο πνπ πεξηέρνληαη ζηε Γηαθήξπμε απηή,
ρσξίο θακηά δηάθξηζε θαη εηδηθόηεξα ρσξίο δηάθξηζε πνπ λα βαζίδεηαη ζηε θπιή, ην "ρξώκα, ην θύιν, ηε
γιώζζα, ηε ζξεζθεία, ηελ πνιηηηθή ή θάζε άιιε γλώκε, ηελ εζληθή ή θνηλσληθή θαηαγσγή, ή ηελ πεξηνπζία,
ηελ πξνέιεπζε ή θάζε άιιε θαηάζηαζε.
Αθόκε θακηά δηάθξηζε δε ζα γίλεηαη, πνπ λα ζηεξίδεηαη ζην πνιηηηθό θαζεζηώο, ην λνκηθό ή ην δηεζλέο, ηεο
Υώξαο ή ηνπ εδάθνπο, όπνπ αλήθεη έλα πξόζσπν, αδηάθνξα αλ ε ρώξα ή ην έδαθνο απηό είλαη αλεμάξηεηα,
βξίζθνληαη ζε θεδεκνλία, έρνπλ ράζεη ηελ απηνλνκία ηνπο ή ζηελ θπξηαξρία ηνπο ππάξρεη νπνηνζδήπνηε
πεξηνξηζκόο.
Άξζξν 3
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα δεη, λα είλαη ειεύζεξν θαη λα απνιακβάλεη ηελ πξνζσπηθή αζθάιεηα.
Άξζξν 4
Καλείο δε ζα βξίζθεηαη ζε δνπιεία, νύηε ζε δνπινπαξνηθία. Ζ δνπιεία θαη ε δνπιεκπνξία απαγνξεύνληαη ζε
όιεο ηνπο ηηο κνξθέο.
Άξζξν 5
Καλείο δε ζα ππνβάιιεηαη ζε βαζαληζηήξηα, νύηε ζε πνηλέο θαη κεηαρεηξίζεηο ζθιεξέο, απάλζξσπεο θαη
ηαπεηλσηηθέο.
Άξζξν 6
Ο θαζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα αλαγλσξίδεηαη ε λνκηθή ηνπ πξνζσπηθόηεηα ζε θάζε ηόπν.
Άξ,ζξν 7
΋ινη είλαη ίζνη κπξνζηά ζην λόκν θαη έρνπλ ην δηθαίσκα λα πξνζηαηεύνληαη εμίζνπ θαη ρσξίο δηάθξηζε από ην
λόκν. Δμάιινπ όινη έρνπλ ην δηθαίσκα λα βξίζθνπλ ηελ ίδηα πξνζηαζία απέλαληη ζε θάζε δηάθξηζε πνπ ζα
απνηεινύζε παξάβαζε ηεο δηαθήξπμεο απηήο, θαη απέλαληη ζε θάζε πξόθιεζε γηα ηέηνηα δηάθξηζε.
Άξζξν 8
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα πξνζθεύγεη απνηειεζκαηηθά ζηα αξκόδηα δηθαζηήξηα ηεο Παηξίδαο ηνπ
ελαληίνλ ησλ πξάμεσλ πνπ παξαβηάδνπλ ηα ζεκειηώδε δηθαηώκαηα ηνπ, πνπ ηνπ αλαγλσξίδνληαη από ην
΢ύληαγκα θαη ηνπο λόκνπο.
Άξζξν 9 Καλείο δελ κπνξεί λα θπιαθηζηεί, λα θξαηεζεί ή λα εμνξηζηεί απζαίξεηα.

3. Άξζξν 10
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα κε πιήξε ηζόηεηα λα δηθάδεηαη δίθαηα θαη δεκόζηα από αλεμάξηεην θαη
ακεξόιεπην δηθαζηήξην, πνπ ζα παίξλεη απόθαζε είηε γηα ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ππνρξεώζεηο ηνπ, είηε γηα ην
βάζηκν θάζε πνηληθήο θαηεγνξίαο ελαληίνλ ηνπ.
Άξζξν 11
Κάζε πξόζσπν, πνπ θαηεγνξείηαη γηα αδίθεκα, είλαη θαηά ηεθκήξην αζών, σο όηνπ απνδεηρζεί λόκηκα ε ελνρή
ηνπ ζε δίθε πνπ ζα ηε ραξαθηεξίδεη ε δεκνζηόηεηα θαη πνπ ζα ηνπ εμαζθαιίδεη όιεο ηηο αλαγθαίεο εγγπήζεηο
γηα ηελ ππεξάζπηζε ηνπ.
Καλείο δελ κπνξεί λα θαηαδηθαζηεί γηα πξάμεηο ή παξαιείςεηο, πνπ δελ ήηαλ, ζύκθσλα κε ην εζληθό θαη
δηεζλέο δίθαην, αδίθεκα θαηά ην ρξόλν πνπ έγηλαλ, νύηε επηβάιιεηαη βαξύηεξε πνηλή από εθείλε πνπ
επηβαιιόηαλ ηε ζηηγκή πνπ δηαπξάρηεθε ην αδίθεκα.
Άξζξν 12
Ο άλζξσπνο δελ κπνξεί λα είλαη αληηθείκελν απζαίξεησλ επεκβάζεσλ ζηελ ηδησηηθή ηνπ δσή, ηελ νηθνγέλεηα
ηνπ, ηελ θαηνηθία ηνπ θαη ηελ αιιεινγξαθία ηνπ, νύηε πξνζβνιώλ ηεο ηηκήο θαη ηεο θήκεο ηνπ. Ο θαζέλαο
έρεη ην δηθαίσκα λα απνιακβάλεη λνκηθή πξνζηαζία από ηέηνηεο πξνζβνιέο.
Άξζξν 13
1) Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα θπθινθνξεί ειεύζεξα θαη λα εθιέγεη ηε δηακνλή ηνπ ζην εζσηεξηθό
ηνπ Κξάηνπο πνπ δεη.
2) Ο άλζξσπνο έρεη ην δηθαίσκα λα εγθαηαιείπεη θάζε ρώξα, καδί θαη ηε δηθή ηνπ, θαη λα επαλέξρεηαη ζηε
ρώξα ηνπ.
Άξζξν 14
1) ΢ε πεξίπησζε δησγκνύ, θάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα δεηήζεη θαη λα βξεη άζπιν ζε άιιεο ρώξεο.
2) Σν δηθαίσκα απηό δελ πξνβάιιεηαη ζε πεξίπησζε δηώμεσλ γηα εγθιήκαηα ηνπ θνηλνύ πνηληθνύ δηθαίνπ ή
γηα ελέξγεηεο αληίζεηεο πξνο ηνπο ζθνπνύο θαη ηηο αξρέο ησλ Δλσκέλσλ Δζλώλ.
Άξζξν 15
1) Κάζε άηνκν έρεη ην δηθαίσκα ηεο ηζαγέλεηαο ελόο ηνπιάρηζηνλ Κξάηνπο.
2) Καλείο δελ κπνξεί λα ζηεξεζεί ηελ ηζαγέλεηα ηνπ ή ην δηθαίσκα λα αιιάμεη ηζαγέλεηα.
Άξζξν 16
1) Ο άληξαο θαη ε γπλαίθα κόιηο θηάζνπλ ζε ειηθία γάκνπ έρνπλ ην δηθαίσκα λα θάλνπλ γάκν θαη λα
δεκηνπξγνύλ νηθνγέλεηα ρσξίο θαλέλα πεξηνξηζκό ζρεηηθό κε ηε θπιή, ηελ ηζαγέλεηα θαη ηε ζξεζθεία ηνπο. Σα
δηθαηώκαηα ηνπο απέλαληη ζην γάκν είλαη ίζα θαη θαηά ηε δηάιπζε ηνπ.
2) Ο γάκνο δελ κπνξεί λα γίλεη παξά κόλν κε ηελ αβίαζηε θαη θαζαξή ζπλαίλεζε ησλ κειινλύκθσλ.
3) Ζ νηθνγέλεηα είλαη ην θπζηθό θαη ζεκειηώδεο ζηνηρείν ηεο Κνηλσλίαο θαη πξέπεη λα πξνζηαηεύεηαη από ηελ
Κνηλσλία θαη ην Κξάηνο.
Άξζξν 17
1) Κάζε πξόζσπν, αηνκηθά ή νκαδηθά, έρεη ην δηθαίσκα ηεο ηδηνθηεζίαο.
2) Από θαλέλα δελ αθαηξείηαη ε πεξηνπζία ηνπ απζαίξεηα.
Άξζξν 18
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα ειεπζεξίαο ζθέςεο, ζπλείδεζεο θαη ζξεζθείαο. Σν δηθαίσκα απηό έρεη σο
ζπλέπεηα ηελ ειεύζεξε αιιαγή ζξεζθείαο ή πεπνηζήζεσλ, όπσο θαη ηελ ειεπζεξία εθδήισζεο ηεο ζξεζθείαο
ή ησλ πεπνηζήζεσλ αηνκηθά ή ζπιινγηθά, ηόζν θαλεξά, όζν θαη θαηηδίαλ, κε ηε δηδαζθαιία, ηελ άζθεζε ησλ
ζξεζθεπηηθώλ θαζεθόλησλ, ηε ιαηξεία, θαη ηελ ηέιεζε ζρεηηθώλ ιεηηνπξγηώλ.
Άξζξν 19
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα ειεπζεξίαο γλώκεο θαη έθθξαζεο. Απηό έρεη σο ζπλέπεηα ην δηθαίσκα λα κελ
ελνριείηαη γηα ηηο απόςεηο ηνπ θαη ην δηθαίσκα λα δεηά, λα παίξλεη θαη λα δηαδίδεη ηηο πιεξνθνξίεο θαη ηηο
ηδέεο ηνπ κε νπνηνδήπνηε κέζν έθθξαζεο ρσξίο πεξηνξηζκό.
Άξζξν 20
1) Κάζε πξόζσπν έρεη δηθαίσκα λα κεηέρεη ειεύζεξα ζε εηξεληθέο ζπγθεληξώζεηο.
2) Καλείο δελ κπνξεί λα εμαλαγθαζζεί λα κεηέρεη ζε ΢πλεηαηξηζκό.
Άξζξν 21
1) Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα κεηέρεη ζηε δηαρείξηζε ησλ δεκόζησλ ππνζέζεσλ ηεο Υώξαο ηνπ
απεπζείαο ή κε εθιεγκέλνπο ειεύζεξα αληηπξνζώπνπο ηνπ.
2) Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα γίλεηαη κε ίζνπο όξνπο δεθηό ζηηο δεκόζηεο ππεξεζίεο ηεο Υώξαο ηνπ.
3) Βάζε ηεο εμνπζίαο ησλ δεκόζησλ αξρώλ είλαη ε ιατθή ζέιεζε. Ζ ζέιεζε απηή πξέπεη λα εθδειώλεηαη κε
ηίκηεο εθινγέο πνπ ζα γίλνληαη θαηά δηαζηήκαηα. Ζ ςήθνο πξέπεη λα είλαη θαζνιηθή θαη ίζε. Ζ ςεθνθνξία
πξέπεη λα γίλεηαη κπζηηθά ή κε αληίζηνηρε δηαδηθαζία πνπ ζα ηεο εμαζθαιίδεη ηελ ειεπζεξία.
Άξζξν 22
Κάζε κέινο ηεο θνηλσλίαο έρεη ην δηθαίσκα ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο. Ο θαζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα
πεηύρεη ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ νηθνλνκηθώλ, θνηλσληθώλ θαη εθπαηδεπηηθώλ (πνιηηηζηηθώλ θαη κνξθσηηθώλ)
δηθαησκάησλ ηνπ, πνπ είλαη απαξαίηεηα γηα ηελ αμηνπξέπεηα θαη ηελ ειεύζεξε αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθόηεηαο
ηνπ. Σν δηθαίσκα απηό πξέπεη λα ηθαλνπνηείηαη κε ηελ εζληθή πξνζπάζεηα θαη ηε δηεζλή ζπλεξγαζία θαη κέζα
ζηα πιαίζηα ηεο νξγάλσζεο θαη ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ηεο ρώξαο.

4. Άρθρο 23
1) Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα εξγάδεηαη κε όξνπο δίθαηνπο θαη ηθαλνπνηεηηθνύο,
λα εθιέγεη
ειεύζεξα ηελ εξγαζία ηνπ θαη λα πξνζηαηεύεηαη από ηελ αλεξγία.
2) ΋ινη, ρσξίο δηάθξηζε, έρνπλ ην δηθαίσκα λα παίξλνπλ ηελ ίδηα ακνηβή γηα ίζεο αμίαο εξγαζία.
3) Καζέλαο πνπ εξγάδεηαη έρεη ην δηθαίσκα λα ακείβεηαη δίθαηα θαη ηθαλνπνηεηηθά, ώζηε από ηελ εξγαζία ηνπ
λα εμαζθαιίδεηαη ζ' απηόλ θαη ηελ νηθνγέλεηα ηνπ αμηνπξεπήο δηαβίσζε, πνπ ζα ζπκπιεξώλεηαη, όηαλ ππάξρεη
ιόγνο, από όια ηα άιια κέζα θνηλσληθήο πξνζηαζίαο.
4) Ο θαζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα ηδξύεη κε άιινπο ζπλδηθάηα θαη λα γίλεηαη κέινο ζπλδηθάησλ γηα ηελ
ππνζηήξημε ησλ ζπκθεξόλησλ ηνπ.
Άρθρο 24
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα αλαπαύεηαη θαη λα ςπραγσγείηαη, όπσο θαη ην δηθαίσκα λα ππάξρεη
εύινγνο πεξηνξηζκόο ηεο εξγαζίαο ηνπ θαη λα ηνπ ρνξεγείηαη πεξηνδηθά άδεηα κε απνδνρέο.
Άρθρο 25
Κάζε πξόζσπν έρεη δηθαίσκα λα δεη κηα ηέηνηα δσή πνπ ζα ηνπ εμαζθαιίδεη ηελ πγεία, ηελ αηνκηθή θαη
νηθνγελεηαθή επεκεξία θαη ηδηαίηεξα ηε δηαηξνθή, ην ληύζηκν, ηελ θαηνηθία θαη ηελ ηαηξηθή πεξίζαιςε, όπσο
θαη ηηο αλαγθαίεο θνηλσληθέο ππεξεζίεο. Έρεη αθόκε ην δηθαίσκα λα αζθαιίδεηαη γηα ηηο πεξηπηώζεηο αλεξγίαο,
αζζελείαο, αλαπεξίαο, ρεξείαο, γεξαηεηώλ ή θαη άιιεο πνπ, γηα ιόγνπο αλεμάξηεηνπο από ηε ζέιεζε ηνπ, δε ζα
έρεη ηα κέζα λα ζπληεξεζεί.
Άρθρο 26
1) Ο θαζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα κνξθσζεί. Ζ εθπαίδεπζε πξέπεη λα πξνζθέξεηαη δσξεάλ ηνπιάρηζηνλ ζηε
ζηνηρεηώδε θαη βαζηθή βαζκίδα. Ζ ζηνηρεηώδεο εθπαίδεπζε είλαη ππνρξεσηηθή. Ζ ηερληθή θαη επαγγεικαηηθή
εθπαίδεπζε πξέπεη λα γεληθεπζεί. Ζ πξόζβαζε ζε αλώηεξεο ζπνπδέο πξέπεη λα γεληθεπζεί θαη λα είλαη
ειεύζεξε κε πιήξε ηζόηεηα γηα όινπο αλάινγα κε ηελ αμία ηνπο.
2) ΢θνπόο ηεο εθπαίδεπζεο πξέπεη λα είλαη ε πιήξεο αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθόηεηαο ηνπ αλζξώπνπ θαη ε
ελίζρπζε ηνπ ζεβαζκνύ ησλ δηθαησκάησλ ηνπ θαη ησλ ζεκειησδώλ ειεπζεξηώλ. Πξέπεη ε εθπαίδεπζε λα
πξνάγεη ηελ θαηαλόεζε, ηελ αλνρή θα* ηε θηιία αλάκεζα ζ' όια ηα έζλε θαη ηηο νκάδεο, θπιεηηθέο ή
ζξεζθεπηηθέο, όπσο θαη ηελ αλάπηπμε ησλ ελεξγεηώλ ησλ Δλσκέλσλ Δζλώλ γηα ηε δηαηήξεζε ηεο εηξήλεο.
3) Οη γνλείο έρνπλ ηνλ πξώην ιόγν ζηελ εθινγή ηεο εθπαίδεπζεο πνπ ζα δνζεί ζηα παηδηά* ηνπο.
Άρθρο 27
1) Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα κεηέρεη ειεύζεξα ζηελ πνιηηηζηηθή δσή ηεο θνηλσλίαο πνπ δεη, λα
απνιακβάλεη ηα αγαζά ησλ ηερλώλ θαη λα ζπκκεηέρεη ζηελ επηζηεκνληθή πξόνδν θαη ηα αγαζά, πνπ
πξνέξρνληαη από απηή.
2) Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα πξνζηαηεύνληαη ηα εζηθά θαη ηα πιηθά ηνπ ζπκθέξνληα πνπ πξνέξρνληαη από
έξγα επηζηεκνληθά, θηινινγηθά θαη θαιιηηερληθά, πνπ είλαη δεκηνπξγόο ηνπο.
Άξζξν 28
Κάζε πξόζσπν έρεη ην δηθαίσκα λα ζέιεη λα επηθξαηεί ζην θνηλσληθό ηνπ πεδίν θαη δηεζλώο κηα ηάμε ηέηνηα,
ώζηε ηα δηθαηώκαηα θαη νη ειεπζεξίεο πνπ δηαθεξύζζνληαη κε ηε Γηαθήξπμε απηή, λα κπνξνύλ λα
πξαγκαηνπνηεζνύλ.
Άξζξν 29
1) Σν άηνκν έρεη θαζήθνληα απέλαληη ζηελ θνηλσλία όπνπ κόλν είλαη δπλαηή ε ειεύζεξε θαη πιήξεο
αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθόηεηαο ηνπ.
2) Καηά ηελ άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ θαη ηελ απόιαπζε ησλ ειεπζεξηώλ ηνπ ν άλζξσπνο δελ
ππνβάιιεηαη ζε άιινπο πεξηνξηζκνύο, εθηόο από εθείλνπο πνπ ζεζπίδνληαη απνθιεηζηηθά κε λόκνπο θαη
απνζθνπνύλ ζηελ εμαζθάιηζε θαη ην ζεβαζκό ησλ δηθαησκάησλ θαη ειεπζεξηώλ ηνπ ζπλαλζξώπνπ ηνπ θαη
ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ δίθαησλ αμηώζεσλ ηεο Ζζηθήο, ηεο Γεκόζηαο Σάμεο θαη γεληθήο επεκεξίαο κέζα ζε
Γεκνθξαηηθή Κνηλόηεηα.
3) Σα δηθαηώκαηα θαη νη ειεπζεξίεο πνπ πεξηέρνληαη ζηε Γηαθήξπμε απηή ζε θακηά πεξίπησζε δελ είλαη
δπλαηό λα αζθεζνύλ κε ηξόπν αληίζεην πξνο ηνπο ζθνπνύο θαη ηηο αξρέο ησλ Δλσκέλσλ Δζλώλ.
Άξζξν 30
Κακηά δηάηαμε ηεο Γηαθήξπμεο απηήο δελ κπνξεί λα εξκελεπζεί όηη ζεκειηώλεη γηα νπνηνδήπνηε Κξάηνο ή
νκάδα ή άηνκν ην δηθαίσκα λα αλαπηύμεη δξαζηεξηόηεηα ή λα εθηειέζεη πξάμεηο, πνπ απνβιέπνπλ ζηελ
θαηαζηξαηήγεζε ησλ δηθαησκάησλ θαη ειεπζεξηώλ πνπ αλαγλσξίδνληαη από απηή.
Παξίζη, 1984 «ΔΤΘΤΝΖ΢, ΚΔΗΜΔΝΑ ΣΖ΢ ΜΔΘΟΡΗΟΤ 1»

5. Γικαιώμαηα ηοσ ανθρώποσ και πραγμαηικόηηηα (δνθίκην ηνπ ALDOUS HUXLEY)
Οη απμαλόκελεο αλάγθεο ηνπ πιεζπζκνύ ζε αγαζά θαη ε απεηιή -όπσο θαη ε αδηάθνπε πξνεηνηκαζία - ελόο
νινθιεξσηηθνύ πνιέκνπ, απνηεινύλ ζήκεξα ηνπο ηξνκεξνύο ερζξνύο ηεο ειεπζεξίαο.
Σα ηξία ηέηαξηα πεξίπνπ από ηα 2,2 δηζ. ησλ θαηνίθσλ ηνπ πιαλήηε καο ππνζηηίδνληαη. ΢ην ηέινο ηνπ
αηώλα καο ν πιεζπζκόο ηνπ θόζκνπ ζα έρεη απμεζεί (αλ θαηνξζώζνπκε λα απνθύγνπκε ζην δηάζηεκα απηό
ηελ θαηαζηξνθή) ζε 3,3 δηζ. ΢ην κεηαμύ, ζε ηεξάζηηεο εθηάζεηο ηεο επηθάλεηαο ηεο γεο, ε δηάβξσζε ηνπ
εδάθνπο κεηώλεη γνξγά ηε γνληκόηεηα ησλ 16 δηζ. ζηξεκκάησλ θαιιηεξγήζηκεο γεο. Κη αθόκα, ζηηο ρώξεο
εθείλεο πνπ ε βηνκεραλία είλαη πην πξνεγκέλε, ηα νξπθηά απνζέκαηα κεηώλνληαη ή έρνπλ εληειώο εμαληιεζεί,
- θη απηό ηε ζηηγκή πνπ ν απμαλόκελνο πιεζπζκόο απαηηεί όιν θαη κεγαιύηεξεο πνζόηεηεο θαηαλαισηηθώλ
αγαζώλ, θαη ε βειηησκέλε ηερλνινγία είλαη ζε ζέζε λα ηθαλνπνηεί απηέο ηηο απαηηήζεηο.
Οη ηεξάζηηεο αλάγθεο ηνπ πιεζπζκνύ ζε αγαζά απεηινύλ ηελ ειεπζεξία κε πνιινύο ηξόπνπο. Σα άηνκα
πξέπεη λα εξγάδνληαη ζθιεξόηεξα θαη πεξηζζόηεξν γηα λα δνπλ αθόκα πην θησρηθά. Σαπηόρξνλα, ε
νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ θνηλσληθνύ ζπλόινπ είλαη ηόζν αζηαζήο ώζηε κηθξέο αληημνόηεηεο, όπσο
δπζκελείο θαηξηθέο ζπλζήθεο, λα έρνπλ ζαλ απνηέιεζκα ζνβαξέο θαηαζηξνθέο. Διάρηζηε, αλ όρη θακηά,
πξνζσπηθή ειεπζεξία κπνξεί λα ππάξμεη ζ' έλα θνηλσληθό ράνο· θαη όηαλ ην θνηλσληθό ράνο επαλέξρεηαη ζηελ
ηάμε κε ηελ παξέκβαζε ελόο δπλαηνύ ζπγθεληξσηηθνύ νξγάλνπ, ππάξρεη θίλδπλνο νινθιεξσηηζκνύ.
Δπεηδή νη αλάγθεο ηνπ πιεζπζκνύ απμάλνληαη, ν εηθνζηόο αηώλαο έρεη γίλεη ν Υξπζόο Αηώλαο ησλ
ζπγθεληξσηηθώλ θπβεξλήζεσλ θαη ησλ δηθηαηνξηώλ, θαη έρεη δεη ζηηο κέξεο ηνπ ηελ αλαγέλλεζε ηεο ζθιαβηάο
πνπ έρεη επηβιεζεί ζηνπο πνιηηηθνύο αηξεηηθνύο, ηνπο εηηεκέλνπο πιεζπζκνύο θαη ηνπο αηρκαιώηνπο πνιέκνπ.
΢ην δέθαην έλαην αηώλα, ν Νένο Κόζκνο πξνκήζεπε θζελά ηξόθηκα ζηα πιήζε ηεο γεξαηάο επείξνπ θαη
ράξηδε γε ζηα ζύκαηα ηεο ηπξαλλίαο. ΢ήκεξα ν Νένο Κόζκνο έρεη έλα κεγάιν θαη ζπλερώο απμαλόκελν
πιεζπζκό, δελ ππάξρεη γε δηαζέζηκε θαη ζε κεγάιεο πεξηνρέο ην έδαθνο ράλεη ηε γνληκόηεηα ηνπ από ηελ
ππεξεθκεηάιιεπζε. Ο Νένο Κόζκνο εμαθνινπζεί λα παξάγεη κεγάια πιενλάζκαηα γηα εμαγσγή. Δίλαη
ακθίβνιν όκσο, αλ ζε πελήληα ρξόληα από ζήκεξα ζα εμαθνινπζεί λα έρεη πιενλάζκαηα γηα λα ζξέςεη ηα ηξία
δηζ. ηεο γεξαηάο επείξνπ.
΢ην ζεκείν απηό ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί όηη, ελώ ν πιεζπζκόο ηνπ πιαλήηε καο ζην ζύλνιν ηνπ απμάλεηαη
κε ηαρύ ξπζκό, ν πιεζπζκόο νξηζκέλσλ ππεξπιεζπζκέλσλ πεξηνρώλ ηεο Γπηηθήο Δπξώπεο παξακέλεη
ζηαζεξόο θαη ζύληνκα ζ' αξρίζεη λα κεηώλεηαη. Σν γεγνλόο όηη, σο ην 1970, ε Γαιιία θαη ε Μεγάιε Βξεηαλία
ζα έρνπλ ράζεη ε θαζεκηά πεξίπνπ ηέζζεξα εθαηνκκύξηα θαηνίθνπο, ελώ ν πιεζπζκόο ηεο Ρσζίαο ζα έρεη
απμεζεί θαηά εβδνκήληα πέληε εθαηνκκύξηα αθόκα, ζα δεκηνπξγήζεη αζθαιώο πνιηηηθά πξνβιήκαηα πνπ ζα
απαηηήζνπλ κεγάιε πνιηηηθή ηθαλόηεηα γηα λα επηιπζνύλ. Γε ζα πξνθύςνπλ, όκσο, κόλν πνιηηηθά
πξνβιήκαηα. ΢ηε Γπηηθή Δπξώπε ε κείσζε ηνπ πιεζπζκνύ θαίλεηαη θαηαδηθαζκέλε λα ζπλνδεύεηαη θαη από
πνηνηηθό εθθπιηζκό, ιόγσ ηεο ζηεηξόηεηαο ησλ πην πξνηθηζκέλσλ κειώλ ηεο θνηλσλίαο.
Με ηα ζεκεξηλά δεδνκέλα, ν sir Cyril Burt πξνβιέπεη πσο σο ην ηέινο ηνπ αηώλα, ν κέζνο όξνο επθπΐαο
ηνπ πιεζπζκνύ ηεο Βξεηαλίαο ζα έρεη κεησζεί θαηά πέληε βαζκνύο iq. Απνκέλεη λα δνύκε θαηά πόζν ε
πξνζσπηθή ειεπζεξία, ε νκαδηθή ζπλεξγαζία θαη ε ηνπηθή θαη επαγγεικαηηθή απηνδηνίθεζε - νη ηξεηο απηνί
παξάγνληεο πνπ ζπληζηνύλ ην θύξην ραξαθηεξηζηηθό θάζε γλήζηαο δεκνθξαηίαο - ζα ζπκβηβαζηνύλ κε ηελ
πνηνηηθή θζνξά ηνπ πιεζπζκνύ.
Καηαζηξέθνληαο ηα κειινληηθά απνζέκαηα ησλ πινπηνπαξαγσγηθώλ πεγώλ, ν νινθιεξσηηθόο πόιεκνο
έρεη απμήζεη ηελ πίεζε ηνπ πιεζπζκνύ ζ' απηέο ηηο πεγέο θαη έρεη έηζη απόηνκα πεξηνξίζεη ηηο ειεπζεξίεο ελόο
κεγάινπ αξηζκνύ αλζξώπσλ πνπ αλήθνπλ, όρη κόλνλ ζηα εηηεκέλα θξάηε, αιιά αθόκα θαη ζ' εθείλα πνπ
ππνηίζεηαη πσο ήηαλ νη ληθεηέο.
΢πγρξόλσο, ν θόβνο θαη ε αδηάθνπε πξνεηνηκαζία γηα έλαλ άιινλ νινθιεξσηηθό πόιεκν ζην θνληηλό
κέιινλ, έρεη παληνύ ζαλ απνηέιεζκα ηελ όιν θαη κεγαιύηεξε ζπγθέληξσζε πνιηηηθώλ θαη νηθνλνκηθώλ δπλάκεσλ. Ζ πηθξή εκπεηξία καο έρεη δηδάμεη πσο ζε θαλέλα άηνκν ή νκάδα αλζξώπσλ δελ πξέπεη λα αλαηίζεληαη
κεγάιεο εμνπζίεο γηα κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα.
Οη ζνζηαιηζηέο εγέηεο ησλ θξαηώλ πνπ έρνπλ θνηλσληθή επεκεξία, κπνξεί λα θαληάδνληαη πσο απηνί θαη νη
δηάδνρνη ηνπο ζα κείλνπλ άηξσηνη ζηε θζνξνπνηό επίδξαζε ησλ ηεξάζηησλ δπλάκεσλ πνπ ηνπο δίλνπλ ν
νινθιεξσηηθόο πόιεκνο θαη ην πξόβιεκα ηεο αύμεζεο ηνπ πιεζπζκνύ. Αιιά δπζηπρώο, δελ έρνπκε ιόγνπο λα
πηζηεύνπκε όηη ζα απνηειέζνπλ εμαίξεζε ζην γεληθό θαλόλα. Μπνξνύκε λ' απνθύγνπκε ηελ εθκεηάιιεπζε ηεο
εμνπζίαο κόλν πεξηνξίδνληαο ηε δηάξθεηα θαη ηηο δηθαηνδνζίεο πνπ αλαηίζεληαη ζε θάπνην πξόζσπν, νκάδα ή
ηάμε.
΋ζν όκσο θηλδπλεύνπκε από ηνλ νινθιεξσηηθό πόιεκν θαη ην πξόβιεκα ηεο αύμεζεο ηνπ πιεζπζκνύ,
είλαη απίζαλν λα κπνξέζνπκε λ' απνθύγνπκε ηε ζηαζεξά απμαλόκελε ζπγθέληξσζε δπλάκεσλ ζηα ρέξηα ησλ
πνιηηηθώλ εγεηώλ θαη ησλ γξαθεηνθξαηώλ εθπξνζώπσλ ηνπο. Σαπηόρξνλα, ε ζηξαηνιόγεζε ή ζηξαηησηηθή
ζεηεία επηβάιιεηαη ζηνπο ιανύο ζρεδόλ παληνύ. Απηό ζέιεη λα πεη ζηελ πξαγκαηηθόηεηα, όηη ζε θάζε ζηηγκή
είλαη δπλαηόλ ν άλζξσπνο λα ζηεξεζεί ηηο ζπληαγκαηηθέο ηνπ ειεπζεξίεο θαη λα ππνηαρζεί ζην ζηξαηησηηθό
λόκν. Ζ πξόζθαηε ηζηνξία έρεη δείμεη πσο αθόκα θαη νη ζνζηαιηζηέο εγέηεο δε δηζηάδνπλ λα θαηαθύγνπλ ζ'
απηό ην ζύζηεκα γηα λα εμαλαγθάζνπλ άηνκα πνπ κεηέρνπλ ζε ελνριεηηθέο απεξγίεο. Δίλαη ζρεδόλ βέβαην πσο
ζήκεξα θαλέλα θξάηνο δελ επηζπκεί πξαγκαηηθά ηνλ πόιεκν. Αιιά είλαη εμίζνπ πηζαλό όηη πνιιά θξάηε ζα
δίζηαδαλ λα εγθαηαιείςνπλ ηηο πνιεκηθέο ηνπο πξνεηνηκαζίεο, γηαηί νη πξνεηνηκαζίεο απηέο πξνζθέξνπλ ηε δηθαηνινγία λα δηαηεξνύλ ηε ζηξάηεπζε ζαλ όξγαλν ειέγρνπ θαη εμαλαγθαζκνύ.

6. Μπνξνύκε αθόκα λα πξνζζέζνπκε πσο έλαο παγθόζκηνο αθνπιηζκόο - αλ πνηέ πξαγκαηνπνηεζεί - δε ζα
ζεκαίλεη αλαγθαζηηθά θαη ην ηέινο ηεο ζηξάηεπζεο. Ζ ππνρξεσηηθή ζεηεία ζην Κξάηνο είλαη ελδερόκελν λα
ζπλερηζηεί κε δηαθνξεηηθή κνξθή από ηε ζηξαηησηηθή, - ζαλ πξόγξακκα γηα ηελ «εθπαίδεπζε ηεο λενιαίαο»
ιόγνπ ράξε, ή ζαλ «εξγαηηθή επηζηξάηεπζε». Γηα κηα πνιύ ζπγθεληξσηηθή Κπβέξλεζε ηα πιενλεθηήκαηα πνπ
πξνέξρνληαη από ηε δπλαηόηεηα λα ππνβάιινπλ ζε πεηζαξρία θαη εμαλαγθαζκό ηνπο ππεθόνπο, είλαη πάξα
πνιιά γηα λα ζπζηαζηνύλ εύθνια.
Έλα ζπληαγκαηηθό θαηαζηαηηθό δηθαησκάησλ, πνπ νη αξρέο ηνπ εθαξκόδνληαη κε ζπγθεθξηκέλε
λνκνζεζία, κπνξεί αζθαιώο λα πξνζηαηεύζεη ην ιαό, ηνπο ζπλεζηζκέλνπο κε πξνλνκηνύρνπο αλζξώπνπο, από
ηνπο ιίγνπο πνπ, είηε κε ηνλ πινύην, είηε κε ηελ ηεξαξρηθή ηνπο ζέζε, αζθνύλ νπζηαζηηθά ηελ εμνπζία πάλσ
ζηνπο πνιινύο. ΋κσο ε πξόιεςε είλαη πάληα ε θαιύηεξε ζεξαπεία.
Οη γξαπηνί πεξηνξηζκνί κνλάρα, ζρεδηαζκέλνη γηα λα ακβιύλνπλ ηελ θαηάρξεζε ηεο εμνπζίαο πνπ έρεη ήδε
ζπγθεληξσζεί ζε ιηγνζηά ρέξηα, δελ απνηεινύλ παξά κεηξηαζκό ελόο ππάξρνληνο θαθνύ. Ζ πξνζσπηθή
ειεπζεξία κπνξεί λα δηαζθαιηζηεί κόλν κε ηελ νινθιεξσηηθή θαηάξγεζε ηνπ θαθνύ. Ζ ΗΗεζδνν απαζρνιείηαη
ζήκεξα κ' απηό ην έξγν. Βξίζθεηαη όκσο ζηελ επηπρή ζέζε λα κπνξεί λα ζπλερίζεη ηελ απνζηνιή ηεο, εάλ ην
επηζπκεί, ζην αζύγθξηηα κεγαιύηεξν έξγν ηεο πξόιεςεο, ηεο ξηδηθήο εμάιεηςεο ησλ ζεκεξηλώλ εκπνδίσλ ηεο
ειεπζεξίαο. Απηό είλαη θπξίσο δνπιεηά ηνπ επηζηεκνληθνύ ηκήκαηνο απηήο ηεο Οξγάλσζεο.
Γηαηί, ελώ ην πξόβιεκα λα κεηξηαζζνύλ νη αλάγθεο ηνπ πιεζπζκνύ ζε αγαζά είλαη βαζηθά έλα πξόβιεκα
ηεο απιήο θαη εθαξκνζκέλεο επηζηήκεο, ην πξόβιεκα ηνπ νινθιεξσηηθνύ πνιέκνπ είλαη, κεηαμύ άιισλ
βέβαηα, έλα πξόβιεκα εζηθώλ αμηώλ γηα ηνπο επηζηήκνλεο ζαλ άηνκα θαη ζαλ κέιε επαγγεικαηηθώλ
νξγαλώζεσλ.
Γηα λα εθνδηαζζνύλ θαη ηα 2,2 δηζ. ησλ ζεκεξηλώλ θαηνίθσλ ηνπ πιαλήηε καο κε επαξθή ηξνθή, ζα
ρξεηαδόηαλ λα δηπιαζηαζηνύλ νη ππάξρνπζεο πξνκήζεηεο ζε ηξόθηκα. Με ηηο θαζηεξσκέλεο κεζόδνπο ζα
ρξεηάδνληαλ δέθα ρξόληα λα επηηεπρζεί απηόο ν ζηόρνο, θη ώζπνπ λα γίλεη απηό ν πιεζπζκόο δε ζα είλαη πηα
δύν δηζ. αιιά ηξία θαη πεξηζζόηεξν, θαη ν ππνζηηηζκόο ζα είλαη μαλά έλα πξόβιεκα ην ίδην ζνβαξό θαη
εμαπισκέλν όπσο θαη ζήκεξα.
Κάζε βηνκεραληθή ρώξα δαπαλά κεγάια πνζά γηα ηελ έξεπλα κεζόδσλ καδηθήο θαηαζηξνθήο. Έηζη, δύν
δηζ. δνιάξηα δαπαλήζεθαλ γηα ηελ θαηαζθεπή ηεο αηνκηθήο βόκβαο θαη πνιιέο εθαηνληάδεο εθαηνκκύξηα
αθόκα μνδεύνληαη ζήκεξα ζε έξεπλεο γηα ππξαύινπο, αεξησζνύκελα, ηε δηάδνζε ηεο πλεπκνληθήο ινίκσμεο
θαη ηελ νινθιεξσηηθή θαηαζηξνθή ησλ θπηώλ πνπ καο παξέρνπλ ηξνθή. Δάλ αλάινγα ρξεκαηηθά πνζά θαη
επηζηεκνληθή ηθαλόηεηα κπνξνύζαλ λα δηαηεζνύλ γηα ηελ ηερληθή παξαγσγή ηξνθίκσλ, ηόηε είλαη βέβαην όηη
γξήγνξα ζα βξηζθόηαλ ηξόπνο γηα λα ηξαθνύλ ηθαλνπνηεηηθά ηα εθαηνκκύξηα ησλ κηζνπεζακέλσλ από ηελ
πείλα θαηνίθσλ ηεο Αζίαο θαη ηεο Δπξώπεο. Ζ ζύλζεζε ηεο ρισξνθύιιεο, γηα παξάδεηγκα, ζα κπνξνύζε λα
ήηαλ γηα ηα ηέιε ηνπ εηθνζηνύ αηώλα ό,ηη ε εθκεηάιιεπζε ησλ παξζέλσλ εθηάζεσλ ηνπ Νένπ Κόζκνπ ήηαλ
γηα ην δέθαην έλαην αηώλα. Θα κείσλε ηελ πίεζε ζη' απνζέκαηα ησλ πινπηνπαξαγσγηθώλ πεγώλ θαη έηζη ζα
έπαπε λα ππάξρεη έλα από ηα θύξηα αίηηα ηνπ ζπγθεληξσηηθνύ θαη νινθιεξσηηθνύ ειέγρνπ πάλσ ζηα άηνκα.
Ζ επκάξεηα κηαο βηνκεραληθήο θνηλσλίαο είλαη αλάινγε κε ηελ ηαρύηεηα πνπ ζπαηαιά ην αλαληηθαηάζηαην
θπζηθό ηεο θεθάιαην. ΢ε κεγάιεο εθηάζεηο ηνπ θινηνύ ηεο γεο, ηα επθνινπξόζηηα απνζέκαηα ρξήζηκσλ
νξπθηώλ έρνπλ θηόιαο εμαληιεζεί, ή ζρεδόλ εμαληιεζεί. Με ηελ αύμεζε ηνπ πιεζπζκνύ θαη ηελ πξννδεπηηθή
βειηίσζε ηεο βηνκεραληθήο ηερληθήο, ε αθαίκαμε ησλ ππόινηπσλ πινπηνπαξαγσγηθώλ πεγώλ αζθαιώο ζα
επηηαρπλζεί.
Σα ρξήζηκα νξπθηά είλαη πνιύ άληζα θαηαλεκεκέλα. Μεξηθέο ρώξεο είλαη πινπζηόηαηεο ζε ηέηνηα θπζηθά
απνζέκαηα, ελώ άιιεο δελ έρνπλ θαζόινπ. ΋ηαλ κηα δπλαηή ρώξα θαηέρεη ην θπζηθό κνλνπώιην θάπνηνπ
απαξαίηεηνπ νξπθηνύ, κπνξεί λα απμήζεη ηελ ήδε ηξνκαθηηθή επηξξνή ηεο πάλσ ζηνπο ιηγόηεξν ηπρεξνύο
γείηνλεο ηεο. ΋ηαλ θάπνηα αδύλαηε ρώξα αλαθαιύπηεη πσο έρεη ηελ επινγία, ή ηελ θαηάξα, λα έρεη θάπνην
θπζηθό κνλνπώιην, ηόηε νη δπλαηόηεξνη γείηνλεο ηεο κπαίλνπλ ζηνλ πεηξαζκό λα επηηεζνύλ ή λα «εηζδύζνπλ
εηξεληθά».
Οη επηζηήκνλεο έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα αλαβάινπλ ηελ εκεξνκελία ρξεσθνπίαο ηνπ πιαλήηε καο θαη λα
κεηξηάζνπλ ηνπο πνιηηηθνύο θηλδύλνπο πνπ θέξλεη καδί ηεο ε ύπαξμε ησλ θπζηθώλ κνλνπσιίσλ. Απηό πνπ
ρξεηάδεηαη είλαη έλα λέν ΢ρέδην Μαλράηαλ, θάησ από δηεζλή αηγίδα, γηα ηελ αλάπηπμε ππνθαηάζηαησλ πνπ ζα
είλαη δηαζέζηκα δηεζλώο θαη ζα θαιύπηνπλ ηα άληζα θαηαλεκεκέλα νξπθηά (πνπ ζα έρνπλ γξήγνξα εμαληιεζεί)
από ηα νπνία εμαξηάηαη θαη απηή αθόκε ε ύπαξμε ηνπ βηνκεραληθνύ καο πνιηηηζκνύ. Π.ρ. ε ελέξγεηα ησλ
αλέκσλ, ή ε ειηαθή ελέξγεηα λ' αληηθαηαζηήζεη ηελ ελέξγεηα πνπ παξάγεηαη από ην θάξβνπλν, ην πεηξέιαην
θαη ην πην επηθίλδπλν απ' όια ηα θαύζηκα, ην νπξάλην. Σν γπαιί θαη ην πιαζηηθό λ' αληηθαηαζηήζνπλ όπνπ
είλαη δπλαηό κέηαιια όπσο ν ραιθόο, ν θαζζίηεξνο, ην ληθέιην θαη ν ηζίγθνο.
Έλα ηέηνην ζρέδην ζα ήηαλ πνιιαπιά πνιύηηκν. Θα έβαδε ην βηνκεραληθό καο πνιηηηζκό ζε βάζεηο πην
ζηαζεξέο από ηελ επηηαρπλόκελε εθκεηάιιεπζε άρξεζησλ αγαζώλ πνπ ζηεξίδεηαη ζήκεξα. Θα έζπαδε εθείλα
ηα θπζηθά κνλνπώιηα πνπ απνηεινύλ κηα κόληκε πξόθιεζε πνιέκνπ θαη ηέινο, ζα πξόζθεξε ηελ αύμεζε ηεο
αηνκηθήο ειεπζεξίαο θαη ηε κείσζε ηεο ηζρύνο πνπ αζθεί ε θπξίαξρε κεηνλόηεηα.
Καη εξρόκαζηε ηώξα ζηα εζηθά πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπλ νη εξγάηεο ηεο επηζηήκεο ζαλ άηνκα θαη
ζαλ κέιε επαγγεικαηηθώλ νξγαλώζεσλ. ΋πνηεο θαη αλ ήηαλ νη επηζπκίεο ησλ εθεπξεηώλ θαη ησλ ηερληθώλ, ε
εθαξκνζκέλε επηζηήκε έρεη ζηελ πξαγκαηηθόηεηα ζαλ απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία κνλνπσιηαθώλ
βηνκεραληώλ πνπ ειέγρνληαη από άηνκα - θεθαιαηνθξάηεο ή από ζπγθεληξσηηθά εζληθά θαζεζηώηα. Απηό
νδήγεζε ζηε ζπγθέληξσζε νηθνλνκηθώλ δπλάκεσλ, ζηελ ηζρπξνπνίεζε ησλ νιίγσλ έλαληη ησλ πνιιώλ θαη

7. ζηελ αύμεζε ηεο θαηαζηξεπηηθόηεηαο ηνπ πνιέκνπ. Ζ εθαξκνζκέλε επηζηήκε ζηελ ππεξεζία ησλ πνιεκηθώλ
επηηειείσλ θαη ηεο δηπισκαηίαο γέλλεζε ηα θινγνβόια, ηνλ πύξαπιν, ηνπο θαηαζηξνθηθνύο βνκβαξδηζκνύο
θαη ηνπο ζαιάκνπο αεξίσλ, θαη ηώξα ηειεηνπνηεί ηηο κεζόδνπο γηα λα ςήλεη νιόθιεξνπο πιεζπζκνύο κε
αηνκηθέο εθξήμεηο θαη λα ζθνηώλεη απηνύο πνπ επηδνύλ κε «θαηαζθεπαζκέλε» ιεπραηκία θαη ηερλεηή δηάδνζε
επηδεκηώλ.
΢ίγνπξα έθηαζε ε ώξα πνπ νη εξγάηεο ηεο επηζηήκεο πξέπεη λα αλαινγηζηνύλ, ν θαζέλαο ρσξηζηά θαη όινη
καδί, ην εζηθό πξόβιεκα ηνπ «ζσζηνύ ηξόπνπ εμάζθεζεο ηνπ επαγγέικαηνο ηνπο». Ωο πνην ζεκείν κπνξεί
θαλείο λα δηθαηώλεηαη εμαζθώληαο έλα επάγγεικα πνπ, αλ θαη δελ απνηειεί άκεζα αδίθεκα, έρεη εληνύηνηο ζαλ
απνηέιεζκα θνηλσληθέο επηπηώζεηο πνπ είλαη νινθάλεξα αλεπηζύκεηεο θαη αλακθηζβήηεηα θαθέο;
Δηδηθόηεξα, σο πνην ζεκείν είλαη ζσζηό ν επηζηήκνλαο ή ν ηερλνιόγνο, λα πξνζθέξεη ηηο ππεξεζίεο ηνπ ζε
εξγαζίεο πνπ ζα έρνπλ ζαλ απνηέιεζκα λα απμεζεί ε ζπγθέληξσζε ηεο ηζρύνο ζηα ρέξηα ηεο εμνπζίαο ησλ
νιίγσλ θαη λα νπιίδνληαη νη ζηξαηηώηεο κε όπια γηα ηελ νινθιεξσηηθή εμόλησζε ησλ πνιηηώλ; Ωο ηώξα ε
εθαξκνζκέλε επηζηήκε ήηαλ, ζε κεγάιε έθηαζε, ζηελ ππεξεζία ησλ κνλνπσιίσλ, ηεο νιηγαξρίαο θαη ηνπ
εζληθηζκνύ. Αιιά δελ ππάξρεη ηίπνηα ζηε θύζε ηεο επηζηήκεο ή ηεο ηερλνινγίαο πνπ λα επηβάιιεη απηή ηελ
θαηάζηαζε.
Από επαγγεικαηηθή άπνςε, ζα πξέπεη λα είλαη ην ίδην εύθνιν γηα ηνλ εξγάηε ηεο επηζηήκεο λα ππεξεηεί
ηνπο ζθνπνύο ηεο εηξήλεο όπσο θαη ηνπ πνιέκνπ, ηεο πξνζσπηθήο ειεπζεξίαο, ηεο εζεινληηθήο ζπλεξγαζίαο
θαη ηεο απηνδηνίθεζεο όπσο θαη ηνπ κνλνπσιηαθνύ θαζεζησηη-ζκνύ ή θαπηηαιηζκνύ, ηεο ζηξαηησηηθήο
πεηζαξρίαο θαη ηεο δηθηαηνξίαο. Οη δπζθνιίεο δελ είλαη ηερληθέο. Αλήθνπλ ζηε ζθαίξα ηεο θηινζνθίαο θαη ηεο
εζηθήο, ζηελ αμηνιόγεζε ησλ απνθάζεσλ θαη ζηε βνύιεζε πνπ ελεξγεί πάλσ ζ' απηέο ηηο απνθάζεηο.

8. Γιαηί έτοσν ζημαζία ηα ανθρώπινα δικαιώμαηα
Μήνσμα από ηην Αϊρίν Χαν, Γ.Γ. ηης Διεθνούς Αμνηζηίας
΢ηηο 19 Απγνύζηνπ 2003 ν Όπαηνο Αξκνζηήο ησλ Ζ.Δ. γηα ηα Αλζξώπηλα Γηθαηώκαηα, ΢έξδην Βηέηξα ληε
Μέγην, ζθνηώζεθε ζε βνκβηζηηθή επίζεζε ελαληίνλ ηνπ θηηξίνπ ησλ Ζ.Δ. ζηε Βαγδάηε, ζρεδόλ 10 ρξόληα
αθόηνπ ηδξύζεθε ε Όπαηε Αξκνζηεία γηα λα ππεξαζπίδεηαη θαη λα πξνάγεη ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα.
Σελ ώξα πνπ έλαο από ηνπο πιένλ εμέρνληεο δηεζλείο ππεξαζπηζηέο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ πέζαηλε ζηα
ραιάζκαηα, ε πθήιηνο είρε ζπνπδαίν ιόγν λα αλαινγηζηεί πώο ε λνκηκνπνίεζε θαη ε αμηνπηζηία ησλ Ζ.Δ.
κπόξεζαλ λα δηαβξσζνύλ ζε ηόζν ζαλάζηκν βαζκό. Σα Ζλσκέλα Έζλε, πνπ παξαθάκθζεθαλ ζηνλ πόιεκν ηνπ
Ηξάθ θαη ηέζεθαλ ζην πεξηζώξην κεηά από απηόλ, πνπ έραζαλ ηελ αμηνπηζηία ηνπο επεηδή ζεσξνύληαη επάισηα
ζηηο πηέζεηο ηζρπξώλ θξαηώλ, θάλεθαλ λα έρνπλ νπζηαζηηθά παξαιύζεη ζηηο πξνζπάζεηέο ηνπο λα θάλνπλ ηα
θξάηε λα ινγνδνηνύλ όζνλ αθνξά ηελ ηήξεζε ηνπ δηεζλνύο δηθαίνπ θαη ηηο επηδόζεηο ηνπο ζηα αλζξώπηλα
δηθαηώκαηα.
Ήηαλ εύθνιν εθείλε ηε ζηηγκή λα αλαξσηεζεί θαλείο κήπσο ηα γεγνλόηα ηνπ 2003 είραλ θαηαθέξεη επίζεο
ζαλάζηκν πιήγκα ζην όξακα ηεο παγθόζκηαο δηθαηνζύλεο θαη ησλ νηθνπκεληθώλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ,
πνπ ππήξμε ε αξρηθή έκπλεπζε γηα ηε δεκηνπξγία παγθόζκησλ ζεζκώλ όπσο ηα Ζ.Δ. Αλ ηα αλζξώπηλα
δηθαηώκαηα ρξεζηκνπνηνύληαη από ηηο θπβεξλήζεηο σο καλδύαο, ηνλ νπνίν θνξνύλ ή απνβάιινπλ αλάινγα κε
ηηο πνιηηηθέο ζθνπηκόηεηεο, κπνξεί άξαγε λα εκπηζηεπζεί θαλείο ηε δηεζλή θνηλόηεηα ησλ θξαηώλ λα
πξαγκαηώζεη εθείλν ην όξακα; Καη ηη κπνξεί λα θάλεη ε δηεζλήο θνηλόηεηα ησλ πνιηηώλ γηα λα δηαζώζεη ηα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα από ηα ραιάζκαηα;
Ζ απάληεζε ήξζε ηελ ίδηα εβδνκάδα κε ηε βόκβα ζηα γξαθεία ησλ Ζ.Δ., όηαλ κηα νκάδα γπλαηθώλ ζην
Μεμηθό λίθεζε ζην πξώην ηεο βήκα ζηελ πνξεία γηα ηελ επίηεπμε δηθαηνζύλεο γηα ηηο δνινθνλεκέλεο θόξεο
ηνπο. Πεξηζσξηνπνηεκέλεο θαη θησρέο, αγσλίζηεθαλ επί 10 ρξόληα γηα λα θηάζνπλ εθεί, όκσο ηειηθά
αλάγθαζαλ ηνλ Πξόεδξν ηνπ Μεμηθό, Βηζέληε Φνμ, θαη ηηο Οκνζπνλδηαθέο αξρέο λα παξέκβνπλ. Ήκνπλ κε ηηο
κεηέξεο ηεο ΢ηνπδάδ Υνπάξεο όηαλ έθηαζε ε είδεζε απηήο ηεο επηηπρίαο. Πνηέ δελ ζα μεράζσ ηε ραξά ζηα
πξόζσπα ησλ γπλαηθώλ θαη ηελ επγλσκνζύλε ηνπο πξνο ηηο ρηιηάδεο αλζξώπνπο αλά ηνλ θόζκν, πνπ νη
πξνζπάζεηέο ηνπο ζπλέβαιαλ ζηελ επίηεπμε ηεο αιιαγήο. Κνηηώληαο ηηο, είδα πόζα πξάγκαηα κπνξνύλ λα
επηηεπρζνύλ γηα ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα κέζα από ηνλ δπλακηθό ρώξν ηεο παγθόζκηαο θνηλσλίαο ησλ
πνιηηώλ.
Οη πξνθιήζεηο, πνπ έρεη κπξνζηά ηνπ ην παγθόζκην θίλεκα γηα ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα, είλαη απόιπηεο. Ωο
αθηηβηζηέο, πξέπεη λα αληηκεησπίζνπκε ηελ απεηιή πνπ απνηεινύλ νη αλάιγεηεο, ζθιεξέο θαη εγθιεκαηηθέο
πξάμεηο ελόπισλ νκάδσλ θαη αηόκσλ. Πξέπεη λα αληηζηαζνύκε ζηνλ αληίθηππν πνπ δεκηνπξγεί ελαληίνλ ησλ
αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ ε κνλνκαλήο πξνζήισζε ζε έλα δόγκα παγθόζκηαο αζθάιεηαο πνπ έρεη δηράζεη
βαζύηαηα ηνλ θόζκν. Πξέπεη λα αγσληζηνύκε γηα λα επαλνξζώζνπκε ηελ απνηπρία ησλ θπβεξλήζεσλ θαη ηεο
δηεζλνύο θνηλόηεηαο λα θέξνπλ απνηειέζκαηα από πιεπξάο θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο δηθαηνζύλεο.
Ζ ηξαγσδία ηεο Βαγδάηεο ήηαλ ζαθήο ππελζύκηζε (αλ θαη ζε θακία πεξίπησζε ε κόλε) ηεο παγθόζκηαο
απεηιήο πνπ απνηεινύλ όζνη είλαη έηνηκνη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ νπνηαδήπνηε κέζα γηα λα πξνσζήζνπλ ηηο
πνιηηηθέο ηνπο επηδηώμεηο. Καηαδηθάδνπκε ηηο πξάμεηο ηνπο απεξίθξαζηα. Δίλαη έλνρνη θαηαπάηεζεο ησλ
αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη παξαβίαζεο ηνπ δηεζλνύο αλζξσπηζηηθνύ δηθαίνπ, κεξηθέο θνξέο ζε βαζκό
εγθιεκάησλ θαηά ηεο αλζξσπόηεηαο θαη εγθιεκάησλ πνιέκνπ. Πξέπεη λα πξνζαρζνύλ ζε δίθε, ζύκθσλα
όκσο (θαη εδώ ρσξίδνπλ νη δξόκνη καο κε θάπνηεο θπβεξλήζεηο) κε ηα πξόηππα ηνπ δηεζλνύο δηθαίνπ. Σα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα είλαη γηα ηνπο θαιύηεξνπο θαη ηνπο ρεηξόηεξνπο αλάκεζά καο, γηα ηνπο ελόρνπο όζν
θαη γηα ηνπο αζώνπο. Ζ άξλεζε δίθαηεο δίθεο είλαη θαηαπάηεζε δηθαησκάησλ θαη ελέρεη ηνλ θίλδπλν λα
κεηαηξέςεη ηνπο δξάζηεο ζε κάξηπξεο. Απηόο είλαη ν ιόγνο πνπ δεηάκε ν ΢αληάκ Υνπζεΐλ λα δηθαζηεί
ζύκθσλα κε ηα δηεζλή πξόηππα. Απηόο είλαη ν ιόγνο πνπ αληηηαζζόκαζηε ζηα εηδηθά ζηξαηνδηθεία
(ζηξαηησηηθέο επηηξνπέο) γηα ηνπο θξαηνπκέλνπο ζηε λαπηηθή βάζε ησλ ΖΠΑ ζηνλ Κόιπν ηνπ Γνπαληάλακν
(Κνύβα), ζηξαηνδηθεία πνπ δελ αληαπνθξίλνληαη ζηα δηεζλή πξόηππα.
Γελ ππάξρεη δξόκνο πξνο ηε βηώζηκε αζθάιεηα, παξά κόλν κέζα από ηνλ ζεβαζκό γηα ηα αλζξώπηλα
δηθαηώκαηα. Σν παγθόζκην πξόγξακκα αζθάιεηαο πνπ δηαιαιεί ε θπβέξλεζε ησλ ΖΠΑ είλαη ρξενθνπεκέλν
από πιεπξάο νξάκαηνο θαη ζηεξείηαη αξρώλ. Θπζηάδνληαο ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ζην όλνκα ηεο
αζθάιεηαο, ζην εζσηεξηθό, απνζηξέθνληαο ην βιέκκα από ηηο θαηαπαηήζεηο, ζην εμσηεξηθό, θαη
ρξεζηκνπνηώληαο πξνθαηαβνιηθά ζηξαηησηηθή βία όπνπ θαη όηαλ απηή επηιέγεη, δελ αύμεζε ηελ αζθάιεηα,
νύηε δηαζθάιηζε ηελ ειεπζεξία.
Γείηε ηε κεγεζπλόκελε αληαξζία ζην Ηξάθ, ηελ απμαλόκελε αλαξρία ζην Αθγαληζηάλ, ηνλ αηέιεησην θαύιν
θύθιν ηεο βίαο ζηε Μέζε Αλαηνιή, ην θύκα βνκβηζηηθώλ επηζέζεσλ απηνθηνλίαο ζε πνιπάλζξσπεο πόιεηο
αλά ηνλ θόζκν. ΢θεθηείηε ηε ζπλερηδόκελε θαηαπίεζε ζε βάξνο ησλ Οπηγνύξσλ ζηελ Κίλα θαη ησλ

9. Ηζιακηζηώλ ζηελ Αίγππην. Φαληαζηείηε ην κέγεζνο θαη ην εύξνο ηεο αηηκσξεζίαο πνπ ραξαθηήξηζε ηηο
θαηάθσξεο παξαβηάζεηο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ηνπ αλζξσπηζηηθνύ δηθαίνπ ζηηο «μεραζκέλεο»
ζπγθξνύζεηο ζηελ Σζεηζελία, ηελ Κνινκβία, ηε Λατθή Γεκνθξαηία ηνπ Κνλγθό θαη ην Νεπάι, δειαδή,
μεραζκέλεο από όινπο, εθηόο από εθείλνπο πνπ πθίζηαληαη θαζεκεξηλά ηηο ρείξηζηεο επηπηώζεηο ηνπο.
Ζ δηγισζζία δίλεη θαθό όλνκα ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα, όκσο, δπζηπρώο, είλαη ζπλεζηζκέλν θαηλόκελν. Οη
ΖΠΑ θαη νη ζύκκαρνί ηνπο ηζρπξίζηεθαλ όηη έθαλαλ ηνλ πόιεκν ζην Ηξάθ γηα λα πξνζηαηεύζνπλ ηα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα, όκσο ππνλόκεπζαλ αλνηθηά ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα γηα λα ληθήζνπλ ζηνλ «πόιεκν
θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο». Ο πόιεκνο ζην Ηξάθ θεξύρζεθε δήζελ γηα λα κεησζεί ε απεηιή ησλ όπισλ καδηθήο
θαηαζηξνθήο, θη όκσο ν θόζκνο είλαη πιεκκπξηζκέλνο κε όπια κηθξνύ δηακεηξήκαηνο θαη κε ζπκβαηηθά
όπια, πνπ ζθνηώλνπλ πεξηζζόηεξνπο από κηζό εθαηνκκύξην αλζξώπνπο θάζε ρξόλν. Αθόκα ρεηξόηεξα, ζην
όλνκα ηεο ζηξάηεπζεο ζηνλ ιεγόκελν «πόιεκν θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο», πνιιέο ρώξεο έρνπλ ραιαξώζεη ηνπο
ειέγρνπο ησλ εμαγσγώλ πξνο θπβεξλήζεηο γλσζηέο γηα ηηο θξηθηέο επηδόζεηο ηνπο ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα,
κεηαμύ ησλ νπνίσλ πξνο ηελ Κνινκβία, ηελ Ηλδνλεζία, ην Ηζξαήι θαη ην Παθηζηάλ. Σν αλεμέιεγθην εκπόξην
όπισλ καο ζέηεη όινπο ζε κεγαιύηεξν θίλδπλν ζε θαηξό εηξήλεο όζν θαη ζε θαηξό πνιέκνπ.
Σν Ηξάθ θαη ν «πόιεκνο θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο» επηζθίαζαλ ηε κεγαιύηεξε πξόθιεζε αλζξσπίλσλ
δηθαησκάησλ ηνπ θαηξνύ καο. ΢ύκθσλα κε νξηζκέλεο πεγέο, νη αλαπηπζζόκελεο ρώξεο δαπαλνύλ πεξίπνπ 22
δηζεθαηνκκύξηα δνιάξηα θάζε ρξόλν γηα όπια ελώ, κε 10 δηζεθαηνκκύξηα δνιάξηα ηνλ ρξόλν, ζα επηηύγραλαλ
πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε γηα όινπο. Απηέο νη ζηαηηζηηθέο ππνθξύπηνπλ έλα ηεξάζηην ζθάλδαιν: ηελ
απνηπρεκέλε ππόζρεζε ηεο θαηαπνιέκεζεο ηεο αθξαίαο θηώρεηαο θαη ηεο αληηκεηώπηζεο ηεο θαηάθσξεο
νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αδηθίαο.
΢ύκθσλα κε κεξηθνύο αλαιπηέο, είλαη πξαγκαηηθόο ν θίλδπλνο λα κελ επηηεπρζνύλ νη Αλαπηπμηαθνί ΢ηόρνη
ηεο Υηιηεηεξίδαο, ησλ Ζ.Δ. (όπσο ε κείσζε ηεο παηδηθήο θαη κεηξηθήο ζλεζηκόηεηαο, ε παξαθνινύζεζε
δεκνηηθνύ ζρνιείνπ από όια ηα παηδηά, ν ππνδηπιαζηαζκόο ηνπ αξηζκνύ ησλ αλζξώπσλ πνπ δελ έρνπλ
θαζόινπ πξόζβαζε ζε θαζαξό λεξό), επεηδή ε παγθόζκηα πξνζνρή θαη νη πόξνη έρνπλ δηνρεηεπζεί ζηνλ
«πόιεκν θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο».
Οη θησρνί θαη νη πεξηζσξηνπνηεκέλνη είλαη απηνί πνπ ζπλεζέζηεξα ζηεξνύληαη ηε δηθαηνζύλε θαη πνπ ζα
σθεινύληαλ πεξηζζόηεξν από ηε δίθαηε εθαξκνγή ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ θαη ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ.
Ωζηόζν, παξόηη γίλεηαη όιν θαη πεξηζζόηεξνο ιόγνο γηα ην αδηαίξεην ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, ζηελ
πξαγκαηηθόηεηα ηα νηθνλνκηθά, θνηλσληθά θαη πνιηηηζκηθά δηθαηώκαηα ακεινύληαη, ππνβηβάδνληαο ηα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ζε έλα ζεσξεηηθό θαηαζθεύαζκα, ζηα κάηηα ηεο ηεξάζηηαο πιεηνλόηεηαο ηνπ
παγθόζκηνπ πιεζπζκνύ. Γελ είλαη απιή ζύκπησζε όηη, ζηνλ πόιεκν ηνπ Ηξάθ, θαίλεηαη όηη δόζεθε
πεξηζζόηεξε πξνζνρή ζηελ πξνζηαζία ησλ πεηξειαηνπεγώλ απ΄ ό,ηη ζηελ πξνζηαζία ησλ λνζνθνκείσλ.
Ούηε εθπιήζζεη ην γεγνλόο όηη νη κεγάιεο επηρεηξήζεηο κπνξνύλ λα θάλνπλ ό,ηη ζέινπλ ρσξίο ζπλέπεηεο, ή λα
επηιέγνπλ λα κελ θάλνπλ απηά πνπ νθείινπλ ηζρπξηδόκελεο όηη δελ ππέρνπλ ζαθή λνκηθή επζύλε ή
ππνρξέσζε ινγνδνζίαο γηα λα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα. Οη Καλόλεο Αλζξσπίλσλ Γηθαησκάησλ γηα ηηο
Δπηρεηξήζεηο, πνπ εγθξίζεθαλ από ηα Ζ.Δ. ην 2003, είλαη ζεκαληηθό βήκα ζηελ θαηεύζπλζε ηεο ινγνδνζίαο
ησλ επηρεηξήζεσλ αιιά, δπζηπρώο, δέρνληαη ελνξρεζηξσκέλε επίζεζε από εηαηξείεο θαη θπβεξλήζεηο.
Απέλαληη ζε απηό ην θόλην θαηαπάηεζεο θαη αηηκσξεζίαο, ππνθξηζίαο θαη δηπιώλ κέηξσλ θαη ζηαζκώλ, ηη
κπνξνύκε λα θάλνπκε γηα λα θάλνπκε ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα λα έρνπλ ζεκαζία;
Μπνξνύκε λα δείμνπκε όηη ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα πξνζθέξνπλ έλα ηζρπξό θαη ζπλαξπαζηηθό όξακα ελόο
θαιύηεξνπ θαη δηθαηόηεξνπ θόζκνπ θαη όηη ζρεκαηίδνπλ ηε βάζε ελόο απηνύ ζρεδίνπ γηα ην πώο ζα θηάζνπκε
εθεί. Φέξλνπλ ειπίδα ζε γπλαίθεο όπσο ε Ακίλα Λανπάι ζηε Νηγεξία, ε ζαλαηηθή θαηαδίθε ηεο νπνίαο
παξακεξίζηεθε σο απνηέιεζκα ηεο καδηθήο ππνζηήξημεο πνπ δεκηνύξγεζε ε ππόζεζή ηεο. Παξέρνπλ έλα
εξγαιείν ζε ππεξαζπηζηέο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ όπσο ε Βαιδέληα Πανπιίλν γηα λα δώζεη ηηο κάρεο
ηεο θαηά ηεο αζηπλνκηθήο θηελσδίαο ζηηο θαβέιαο ηνπ ΢άν Πάνιν ζηε Βξαδηιία. Γίλνπλ θσλή ζηνπο
αλίζρπξνπο: ζηνλ θξαηνύκελν ζπλείδεζεο, ζηνλ όκεξν ηεο βίαο, ζηνλ αηρκάισην ηεο θηώρεηαο.
΢ε θαηξνύο αβεβαηόηεηαο ν θόζκνο ρξεηάδεηαη, όρη κόλν λα αγσληζηεί θαηά ησλ παγθόζκησλ απεηιώλ, αιιά λα
αγσληζηεί ππέξ ηεο παγθόζκηαο δηθαηνζύλεο. Σα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα είλαη έλα ιάβαξν γηα λα
θηλεηνπνηεζνύλ νη άλζξσπνη παγθνζκίσο γηα ηελ ππόζεζε ηεο δηθαηνζύλεο θαη ηεο αιήζεηαο. Υάξε ζην έξγν
ρηιηάδσλ αθηηβηζηώλ ζηε Λαηηληθή Ακεξηθή, ην ξεύκα αξρίδεη λα ζηξέθεηαη ελάληηα ζηελ αηηκσξεζία ζηελ
πεξηνρή απηή. Παξά ηε ζηαπξνθνξία ησλ ΖΠΑ γηα λα ππνλνκεύζνπλ ηε δηεζλή δηθαηνζύλε θαη λα
δηαζθαιίζνπλ γηα ηνπο πνιίηεο ηνπο παγθόζκηα αζπιία από πνηληθή δίσμε, ην Γηεζλέο Πνηληθό Γηθαζηήξην
όξηζε ηνλ εηζαγγειέα ηνπ θαη άξρηζε γηα ηα θαιά ην έξγν ηνπ. ΢ηγά-ζηγά, ηα δηθαζηήξηα ζηηο ΖΠΑ θαη ζηε
Βξεηαλία έρνπλ αξρίζεη λα εμεηάδνπλ εμνλπρηζηηθά ηηο θπβεξλεηηθέο απόπεηξεο πεξηνξηζκνύ ησλ αλζξσπίλσλ
δηθαησκάησλ ζηνλ «πόιεκό ηνπο θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο».

10. Σα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ππόζρνληαη ηε βεβαηόηεηα ηζόηεηαο θαη ηζνηηκίαο ζε εθαηνκκύξηα γπλαίθεο αλά ηνλ
θόζκν. Οη πξόζθαηεο λνκνζεηηθέο αιιαγέο ζηε λνκηθή ζέζε ησλ γπλαηθώλ ζην Μαξόθν ζα αλνίμνπλ έλα λέν
θεθάιαην ζηελ ηζόηεηα ησλ θύισλ ζηελ πεξηνρή. Αλαγλσξίδνληαο ηε δύλακε πνπ έρνπλ ηα αλζξώπηλα
δηθαηώκαηα λα θαηαζηήζνπλ νηθνπκεληθό ηνλ αγώλα ησλ γπλαηθώλ, ηα κέιε ηεο Γηεζλνύο Ακλεζηίαο δίλνπλ
ηα ρέξηα κε ηνπο αθηηβηζηέο ησλ δηθαησκάησλ ησλ γπλαηθώλ θαη κε πνιινύο άιινπο γηα λα αγσληζηνύλ
παγθνζκίσο λα ζηακαηήζνπλ ηε βία θαηά ησλ γπλαηθώλ. Καινύκε ηνπο εγέηεο, ηηο νξγαλώζεηο θαη ηα άηνκα
λα δεζκεπηνύλ δεκνζίσο λα αιιάμνπλ νη ίδηνη θαη λα θαηαξγήζνπλ λόκνπο, ζπζηήκαηα θαη ζηάζεηο πνπ
επηηξέπνπλ ζηε βία θαηά ησλ γπλαηθώλ λα αλζεί.
Σν λόεκα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ είλαη λα αιιάμνπκε ηνλ θόζκν πξνο ην θαιύηεξν. Αμηνπνηώληαο ην
ηζρπξό κήλπκα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, ε Γηεζλήο Ακλεζηία μεθίλεζε εθζηξαηεία από θνηλνύ κε ηελ
Oxfam θαη ην Γηεζλέο Γίθηπν Γξάζεο γηα ηα ΋πια Μηθξνύ Γηακεηξήκαηνο (International Action Network on
Small Arms, IANSA) γηα λα πεηύρεη ηνλ παγθόζκην έιεγρν ησλ όπισλ κηθξνύ δηακεηξήκαηνο. ΢ε εθείλνπο πνπ
ιέλε όηη απηό δελ ζα θέξεη απνηειέζκαηα, αληηηάζζνπκε ηηο ζπκκαρίεο πνπ νδήγεζαλ ζηελ απαγόξεπζε ησλ
λαξθώλ θαηά πξνζσπηθνύ θαη ζηε δεκηνπξγία ηνπ Γηεζλνύο Πνηληθνύ Γηθαζηεξίνπ. ΢πλδπάδνληαο δεκόζηα
πίεζε θαη θπβεξλεηηθή ππνζηήξημε, είκαζηε απνθαζηζκέλνη λα επηθέξνπκε ηελ αιιαγή.
΢ε απηήλ ηελ έθζεζε ηηκάκε απηά θαη άιια επηηεύγκαηα, όκσο δελ ηνπο επηηξέπνπκε λα επηζθηάζνπλ ηηο
ζθιεξέο πξαγκαηηθέο πξνθιήζεηο πνπ ζπλερίδνπλ λα πθίζηαληαη. Ενύκε ζε έλαλ επηθίλδπλν θαη δηραζκέλν
θόζκν, όπνπ ε νπζηαζηηθή ζεκαζία ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ δνθηκάδεηαη θαζεκεξηλά, ε λνκηκνπνίεζε
ησλ αθηηβηζηώλ ακθηζβεηείηαη, θαη ην «ράζκα ινγνδνζίαο» θπβεξλήζεσλ, δηεζλώλ ζεζκώλ, ελόπισλ νκάδσλ
θαη εηαηξεηώλ κεγαιώλεη. Αθξηβώο ζε έλαλ ηέηνην θόζκν είλαη πνπ ρξεηαδόκαζηε κηα κεγαιύηεξε αλζξσπηά
πνπ ζα πεη: «Απηό πξέπεη λα ζηακαηήζεη. Σα πξάγκαηα πξέπεη λα αιιάμνπλ».
Γελ ππάξρεη ηζρπξόηεξε δηεζλήο θνηλόηεηα από ηελ παγθόζκηα θνηλσλία ησλ πνιηηώλ. Μέζα από ηα κέιε θαη
ηνπο ζπκκάρνπο ηεο ζην θίλεκα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, ε Γηεζλήο Ακλεζηία είλαη δεζκεπκέλε λα
αλαζηήζεη θαη λα αλαδσνγνλήζεη ην όξακα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ σο έλα ηζρπξό εξγαιείν γηα
ρεηξνπηαζηή αιιαγή. Μέζα από ηηο θσλέο θαη ηα νξάκαηα εθαηνκκπξίσλ αλδξώλ θαη γπλαηθώλ, ζα
κεηαδώζνπκε σο ζθπηάιε ην κήλπκα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ.

11. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Εηήζια Έκθεζη 2004:
Πόλεμορ καηά ηων οικοςμενικών αξιών
Οι επιθέζειρ ενόπλυν ομάδυν και κςβεπνήζευν ηποθοδοηούν κασςποτία,
θόβο και δισαζμό
Κπβεξλήζεηο θαη έλνπιεο νκάδεο έρνπλ εμαπνιύζεη πόιεκν θαηά ησλ νηθνπκεληθώλ αμηώλ, θαηαζηξέθνληαο ηα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ησλ απιώλ αλζξώπσλ, δήισζε ζήκεξα ε Γηεζλήο Ακλεζηία δίλνληαο ζηε δεκνζηόηεηα
ηελ εηήζηα θαηαγξαθή ηεο γηα ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα παγθνζκίσο.
Παξνπζηάδνληαο ηελ Δηήζηα Έθζεζε 2004, ε Γηεζλήο Ακλεζηία δήισζε όηη ε βία από έλνπιεο νκάδεο θαη νη
απμαλόκελεο παξαβηάζεηο από θπβεξλήζεηο ζπλδπάδνληαη θαη απνηεινύλ ηελ πην παξαηεηακέλε επίζεζε
ελαληίνλ ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ηνπ δηεζλνύο αλζξσπηζηηθνύ δηθαίνπ ηα ηειεπηαία 50 ρξόληα.
Απηή ε θαηάζηαζε νδεγεί ζε έλαλ θόζκν κε όιν θαη πεξηζζόηεξε θαρππνςία, θόβν θαη δηραζκό.
«Οη αλάιγεηεο, ζθιεξέο θαη εγθιεκαηηθέο επηζέζεηο από έλνπιεο νκάδεο όπσο ε Αι-Κάηληα απνηεινύλ όλησο
πξαγκαηηθή απεηιή γηα ηελ αζθάιεηα ησλ αλζξώπσλ όπνπ γεο. Σηο θαηαδηθάδνπκε κε ηνλ εληνλόηεξν δπλαηό
ηξόπν σο ζνβαξά εγθιήκαηα κε βάζε ην δηεζλέο θαη ην θξαηηθό δίθαην, πνπ νξηζκέλεο θνξέο ηζνδπλακνύλ κε
εγθιήκαηα πνιέκνπ θαη εγθιήκαηα θαηά ηεο αλζξσπόηεηαο», δήισζε ε Ατξίλ Υαλ, Γεληθή Γξακκαηέαο ηεο
Γηεζλνύο Ακλεζηίαο.
Ζ Γηεζλήο Ακλεζηία θαηαδίθαζε έληνλα ηηο έλνπιεο νκάδεο πνπ επζύλνληαη γηα ζεξησδίεο όπσο ε βνκβηζηηθή
επίζεζε ηεο 11εο Μαξηίνπ ζηε Μαδξίηε θαη ε βνκβηζηηθή επίζεζε θαηά ηνπ θηηξίνπ ησλ Ζλσκέλσλ Δζλώλ
ζην Ηξάθ ζηηο 19 Απγνύζηνπ 2003, ζηελ νπνία έραζε ηε δσή ηνπ ν Όπαηνο Αξκνζηήο γηα ηα Αλζξώπηλα
Γηθαηώκαηα, ΢έξδην Βηέηξα ληε Μέγην.
΢ύκθσλα κε ηε δηεζλή νξγάλσζε, νη βίαηεο επηζέζεηο ελαληίνλ ακάρσλ θαη ζεζκώλ πνπ δεκηνπξγήζεθαλ γηα
λα παξάζρνπλ ιύζεηο ζηηο ζπξξάμεηο θαη ηελ αλαζθάιεηα όπσο ηα Ζλσκέλα Έζλε θαη ε Γηεζλήο Δπηηξνπή
Δξπζξνύ ΢ηαπξνύ αληηπξνζσπεύνπλ κηα ζεκαληηθή λέα απεηιή γηα ηε δηεζλή δηθαηνζύλε.
«Δίλαη όκσο επίζεο ηξνκαθηηθό ην γεγνλόο όηη νη αξρέο ηνπ δηεζλνύο δηθαίνπ θαη ηα εξγαιεία πνιπκεξνύο
δξάζεο, πνπ ζα κπνξνύζαλ λα καο πξνζηαηεύζνπλ από απηέο ηηο επηζέζεηο, ππνλνκεύνληαη,
πεξηζσξηνπνηνύληαη ή θαηαζηξέθνληαη από ηζρπξέο θπβεξλήζεηο», δήισζε ε Ατξίλ Υαλ.
«Οη θπβεξλήζεηο ράλνπλ ηελ εζηθή ηνπο ππμίδα, ζπζηάδνληαο ηηο νηθνπκεληθέο αμίεο ησλ αλζξσπίλσλ
δηθαησκάησλ ζε κηα ηπθιή επηδίσμε αζθάιεηαο. Απηή ε απνηπρία εγεζίαο απνηειεί επηθίλδπλε παξαρώξεζε
ζηηο έλνπιεο νκάδεο».
«Σν πξόγξακκα παγθόζκηαο αζθάιεηαο πνπ πξνσζεί ε Κπβέξλεζε ησλ ΖΠΑ είλαη ρξενθνπεκέλν από
πιεπξάο νξάκαηνο θαη ζηεξείηαη αξρώλ. Παξαβηάδνληαο ηα δηθαηώκαηα ζην εζσηεξηθό, απνζηξέθνληαο ην
βιέκκα από ηηο θαηαπαηήζεηο ζην εμσηεξηθό θαη ρξεζηκνπνηώληαο πξνθαηαβνιηθά ζηξαηησηηθή βία όπνπ θαη
όπνηε απηή επηιέγεη, έρεη βιάςεη ηε δηθαηνζύλε θαη ηελ ειεπζεξία θαη έρεη θάλεη ηνλ θόζκν πην επηθίλδπλν».
΢ηελ Έθζεζε θαηαγξάθνληαη ιεπηνκεξώο παξάλνκνη θόλνη ακάρσλ από ζηξαηεύκαηα ηνπ ΢πλαζπηζκνύ θαη
από έλνπιεο νκάδεο ζην Ηξάθ. Οη αλαθνξέο γηα βαζαληζηήξηα θαη θαθνκεηαρείξηζε ππνγξακκίδνπλ ηελ
επάισηε ζέζε εθαηνληάδσλ θξαηνπκέλσλ, όρη κόλν ζην Ηξάθ, αιιά θαη ζηνλ Κόιπν ηνπ Γνπαληάλακν, ζην
Αθγαληζηάλ θαη αιινύ, πνπ θξαηνύληαη από ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο θαη ηνπο ζπκκάρνπο ηνπο ρσξίο
απαγγειία θαηεγνξίαο, δίθε, πξόζβαζε ζε δηθεγόξνπο θαη ηελ πξνζηαζία ησλ ΢πλζεθώλ ηεο Γελεύεο.
«Παξαιείπνληαο λα πξνζηαηεύζνπλ ηα δηθαηώκαηα εθείλσλ πνπ ελδέρεηαη λα είλαη έλνρνη, νη θπβεξλήζεηο
δηαθπβεύνπλ ηα δηθαηώκαηα εθείλσλ πνπ είλαη αζώνη θαη καο ζέηνπλ όινπο ζε θίλδπλν».
Ο «πόιεκνο θαηά ηεο ηξνκνθξαηίαο» θαη ν πόιεκνο ζην Ηξάθ έρνπλ ελζαξξύλεη έλα λέν θύκα θαηαπαηήζεσλ
ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη έρνπλ εθηξέςεη ηελ πξνζνρή από ηηο παιαηόηεξεο. ΢ηελ Έθζεζε 2004
ηεθκεξηώλνληαη ππνθώζθνπζεο εζσηεξηθέο ζπξξάμεηο, θξπκκέλεο από ηα κάηηα ηνπ θόζκνπ, ζε κέξε όπσο ε
Σζεηζελία, ε Κνινκβία, ε Λατθή Γεκνθξαηία ηνπ Κνλγθό, ην ΢νπδάλ θαη ην Νεπάι, νη νπνίεο έρνπλ γίλεη
εθθνιαπηήξην κεξηθώλ από ηηο ρεηξόηεξεο ζεξησδίεο. Ζ βία ζην Ηζξαήι θαη ηα Καηερόκελα Δδάθε βάζπλε,
ελώ ζε άιιεο πεξηνρέο ηνπ θόζκνπ πνιιέο θπβεξλήζεηο αλνηθηά εθαξκόδνπλ θαηαπηεζηηθά πξνγξάκκαηα.
«Δλώ νη θπβεξλήζεηο έρνπλ εκκνλή κε ηελ απεηιή ησλ όπισλ καδηθήο θαηαζηξνθήο ζην Ηξάθ, έρνπλ αθήζεη
αλελόριεηα ηα πξαγκαηηθά όπια καδηθήο θαηαζηξνθήο: ηελ αδηθία θαη ηελ αηηκσξεζία, ηε θηώρεηα, ηηο

12. δηαθξίζεηο θαη ηνλ ξαηζηζκό, ην αλεμέιεγθην εκπόξην όπισλ κηθξνύ δηακεηξήκαηνο, ηε βία θαηά ησλ
γπλαηθώλ θαη ηελ θαθνπνίεζε ησλ παηδηώλ», δήισζε ε Ατξίλ Υαλ.
«Ο θόζκνο βνά δεηώληαο εγεζία κε αξρέο, βαζηζκέλε ζηηο νηθνπκεληθέο αμίεο ησλ αλζξσπίλσλ
δηθαησκάησλ».
Ζ Γηεζλήο Ακλεζηία, ελώ ππνγξακκίδεη ηηο θαηαπαηήζεηο θαη ηελ αηηκσξεζία, ηελ ππνθξηζία θαη ηα δηπιά
κέηξα θαη ζηαζκά ησλ θπβεξλήζεσλ, ηνλίδεη παξάιιειά ηελ αλεξρόκελε δύλακε ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηώλ
λα αλαζηξέςεη ην ξεύκα πξνο όθεινο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ.
Τπάξρνπλ αλαληίξξεηα ζεκάδηα ελόο θηλήκαηνο γηα παγθόζκηα δηθαηνζύλε: ηα εθαηνκκύξηα ησλ πνιηηώλ πνπ
θαηέβεθαλ ζηνπο δξόκνπο ζε νιόθιεξν ηνλ θόζκν αιιειέγγπνη κε ηνλ Ηξαθηλό ιαό, νη Ηζπαλνί πνπ
δηαδήισζαλ ζην όλνκα ηεο αλζξσπηάο κεηά ηηο επηζέζεηο ζηε Μαδξίηε, νη πνιίηεο ηνπ θόζκνπ πνπ
ζπγθεληξώζεθαλ ζην Παγθόζκην Κνηλσληθό Φόξνπκ ζηε Βξαδηιία.
«Οη θπβεξλήζεηο πξέπεη λα αθνύζνπλ. ΢ε θαηξνύο αβεβαηόηεηαο ν θόζκνο ρξεηάδεηαη, όρη κόλν λα αγσληζηεί
θαηά ησλ παγθόζκησλ απεηιώλ, αιιά θαη λα αγσληζηεί επίζεο ππέξ ηεο παγθόζκηαο δηθαηνζύλεο», δήισζε ε
Ατξίλ Υαλ.
Παγθνζκίσο, παξά ηε ζηαπξνθνξία ησλ Ζλσκέλσλ Πνιηηεηώλ γηα λα ππνλνκεύζεη ηε δηεζλή δηθαηνζύλε θαη
λα δηαζθαιίζεη παγθόζκηα αζπιία γηα ηνπο πνιίηεο ηεο, ην Γηεζλέο Πνηληθό Γηθαζηήξην όξηζε ηνλ εηζαγγειέα
ηνπ θαη άξρηζε γηα ηα θαιά ην έξγν ηνπ. ΢ηγά-ζηγά ηα δηθαζηήξηα ζηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο θαη ηε Βξεηαλία
έρνπλ αξρίζεη λα ειέγρνπλ εμνλπρηζηηθά ηηο πξνζπάζεηεο ηεο εθηειεζηηθήο εμνπζίαο λα πεξηνξίζεη ηα
αλζξώπηλα δηθαηώκαηα.
«Σα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα έρνπλ ζεκαζία επεηδή πξνζθέξνπλ έλα ηζρπξό θαη ζπλαξπαζηηθό όξακα ελόο
θαιύηεξνπ θαη δηθαηόηεξνπ θόζκνπ, θαζώο θαη έλα ρεηξνπηαζηό ζρέδην γηα ην πώο ζα θηάζνπκε εθεί. Απηέο νη
νηθνπκεληθέο αμίεο ηεο δηθαηνζύλεο είλαη ν απνηειεζκαηηθόηεξνο δξόκνο πξνο ηελ αζθάιεηα θαη ηελ εηξήλε»,
θαηέιεμε ε Ατξίλ Υαλ.

13. Διεκδικήζηε ηα ανθπώπινα δικαιώμαηα
Αλνίμηε κηα εθεκεξίδα, ηελ ηειεόξαζε ή ην ξαδηόθσλν θαη ακέζσο ζα αληηκεησπίζεηε
ηε βαξβαξόηεηα πνπ αγγίδεη θάζε γσληά ηνπ θόζκνπ. Σε θάπνηεο ρώξεο νκάδεο
θνβηζκέλσλ γπλαηθώλ, αλδξώλ θαη παηδηώλ γίλνληαη ζηόρνη ζε έλνπιεο ζπγθξνύζεηο.
Σε άιιεο ρώξεο ζαξξαιένη άλζξσπνη παξακέλνπλ θπιαθηζκέλνη απιώο θαη κόλν
επεηδή εμέθξαζαλ ηελ άπνςή ηνπο.
Oπνηνζδήπνηε, νπνπδήπνηε θη αλ δεη, κπνξεί λα θάλεη θάηη γηα λα πξνιάβεη απηέο ηηο
ζνβαξέο παξαβηάζεηο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη λα ηηο ζηακαηήζεη.
Δηεθδηθήζηε ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα. Απαηηήζηε λα ζηακαηήζνπλ νη παξαβηάζεηο
ηνπο. Κάληε ηε θσλή ζαο λα αθνπζηεί κε ην λα ζπκκεηάζρεηε ζην παγθόζκην δίθηπν
ηνπ 1.7 εθαηνκκπξίνπ αθηηβηζηώλ ηεο Δηεζλνύο Ακλεζηίαο.
Έσεηε ηη δύναμη να αλλάξεηε ηα ππάγμαηα
Μέιε ηνπ Ιαπσληθνύ Σκήκαηνο ηεο Γηεζλνύο
Ακλεζηίαο γξάθνπλ εθθιήζεηο πξνο ηηο αξρέο
δηαθόξσλ ρσξώλ.
© ΓΑ
Με ην λα γίλεηε κέινο ηεο Δηεζλνύο Ακλεζηίαο, γίλεζηε κέινο ελόο παγθόζκηνπ
θηλήκαηνο. Είηε σο κεκνλσκέλν κέινο, είηε σο κέινο κηαο ηνπηθήο Οκάδαο Δξάζεο ή
ελόο εμεηδηθεπκέλνπ δηθηύνπ, ε θσλή ζαο ζα ελώλεηαη κε ακέηξεηεο άιιεο γηα λα πηέζεη γηα αιιαγέο.
Πάπηε μέπορ ζε μια ζςνομυζία ελπίδαρ
Ωο κέινο ηνπ Ειιεληθνύ Τκήκαηνο ηεο Δηεζλνύο Ακλεζηίαο κπνξείηε λα ζπκκεηάζρεηε ζηηο Οκάδεο Δξάζεο θαη λα εξγαζηείηε
εζεινληηθά γηα ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα. Θα ελεκεξώλεζηε κε ην ηξηκεληαίν δειηίν «Μαξηπξίεο». Θα έρεηε επίζεο δηθαίσκα
ζπκκεηνρήο ζηελ εηήζηα Γεληθή Σπλέιεπζε.

14. Εκπαίδεςζη ζηα ανθπώπινα δικαιώμαηα
H εθπαίδεπζε ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα είλαη κηα δηαδηθαζία κε ηελ νπνία νη
άλζξσπνη καζαίλνπλ γηα ηα δηθαηώκαηά ηνπο θαη ηα δηθαηώκαηα ησλ άιισλ, κέζα από
ηε ζπκκεηνρή θαη ηελ αιιειεπίδξαζε. Η εθπαίδεπζε ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα
ζηνρεύεη ζηελ αιιαγή ζηάζεσλ θαη ζπκπεξηθνξώλ, ηελ εθκάζεζε λέσλ δεμηνηήησλ θαη
ηελ πξνώζεζε ηεο αληαιιαγήο γλώζεο θαη πιεξνθνξηώλ. Σε αληίζεζε κε ηελ
εθζηξαηεηαθή δξάζε, ε εθπαίδεπζε ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα είλαη καθξνπξόζεζκε
θαη επηδηώθεη ηελ θαηαλόεζε ησλ ζεκάησλ, πξνθεηκέλνπ λα εμνπιίζεη ηνπο αλζξώπνπο
κε ηελ ηθαλόηεηα λα δηαηππώλνπλ θαη λα δηεθδηθνύλ ηα δηθαηώκαηά ηνπο θαη λα
κεηαθέξνπλ απηή ηε γλώζε ζε άιινπο.
Η δνπιεηά ηεο Δηεζλνύο Ακλεζηίαο γηα ηελ εθπαίδεπζε ζηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα
πξνσζεί ην πιήξεο θάζκα ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ όπσο θαζηεξώλνληαη ζηελ
Οηθνπκεληθή Δηαθήξπμε ησλ Δηθαησκάησλ ηνπ Αλζξώπνπ, ηα Δηεζλή Σύκθσλα θαη
άιιεο δηεζλώο απνδεθηέο ζπλζήθεο, ζπκβάζεηο θαη ζπκθσλίεο, ηνλίδνληαο ηελ
νηθνπκεληθόηεηα, ην αδηαίξεην θαη ηελ αιιειεμάξηεζε ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ.
Σην ειιεληθό ηκήκα, ν Τνκέαο Εθπαίδεπζεο κεηαθέξεη ζηνπο καζεηέο όισλ ησλ
βαζκίδσλ ηηο αλεζπρίεο θαη επηδηώμεηο ζρεηηθά κε ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ζε όιν
ηνλ θόζκν, κε ηε κνξθή παξνπζηάζεσλ, πξνζαξκνζκέλσλ ζηελ σξηκόηεηα θαη
επαηζζεζία ησλ παηδηώλ.
Τομέαρ εκπαίδεςζηρ: παποςζιάζειρ ζηα ζσολεία
Μέιε ηνπ Σκήκαηνο Σξηληδάδ ηεο Γηεζλνύο
Ακλεζηίαο ζπκκεηέρνπλ ζε εξγαζηήξη γηα ηηο
δηαθξίζεηο πνπ βαζίδνληαη ζηελ ηαπηόηεηα, ζε
ζπλεξγαζία κε ην Αγγιηθό Σκήκα θαη ηε
Γηεζλή Γξακκαηεία
© ΓΑ
Ο Τνκέαο Εθπαίδεπζεο ρξόληα ηώξα κεηαθέξεη ζηνπο καζεηέο όισλ ησλ βαζκίδσλ ηηο
αλεζπρίεο θαη επηδηώμεηο ζρεηηθά κε ηα αλζξώπηλα δηθαηώκαηα ζε όιν ηνλ θόζκν, κε ηε κνξθή παξνπζηάζεσλ, πξνζαξκνζκέλσλ ζηελ
σξηκόηεηα θαη επαηζζεζία ησλ παηδηώλ. Απηό γίλεηαη σο εμήο:
Φσξίδνπκε ηε δνπιεηά καο ζε ηξηα κέξε, αλάινγα κε ηε βαζκίδα εθπαίδεπζεο, δει. δνπιεύνπκε κε ηξεηο δηαθνξεηηθνύο ηξόπνπο.
1) Δημοηικά Σσολεία: θάλνπκε παξνπζηάζεηο θαη ελεκεξώζεηο γηα ην έξγν ηεο Δ.Α.(Δηεζλήο Ακλεζηία) ζηηο δπν ηειεπηαίεο ηάμεηο. Καη'
αξρήλ ηνπο κηιάκε ιίγν γηα ηε Δ.Α. θαη ηνπο ελεκεξώλνπκε γηα ην έξγν ηεο. Σπδεηάκε κε ηα παηδηά γηα όζα άθνπζαλ θαη ζηε ζπλέρεηα
ηνπο θάλνπκε ηελ πξνβνιή κηαο ηζηνξίαο παξαβίαζεο Αλζξσπίλσλ Δηθαησκάησλ, ε νπνία δελ είλαη νκηινύζα νύηε έρεη ππόηηηινπο. Η
πξνβνιή θξαηάεη δέθα ιεπηά πεξίπνπ. Έρεη θαη ηελ αλάινγε κνπζηθή επέλδπζε. Όηαλ ηειεηώζεη ε πξνβνιή δεηάκε από ηα παηδηά λα
καο πνπλ ηη θαηάιαβαλ. Με ην ηέινο ηεο πξνβνιήο έρνπλ θαηαλνήζεη απόιπηα ηη ζεκαίλεη παξαβίαζε δηθαησκάησλ θαη πσο κπνξεί
θαλείο λα πξνζηαηεπζεί απ' απηή. Απηό θαίλεηαη άιισζηε από ηνλ ηξόπν πνπ αληηκεησπίδνπλ ηελ παξαβίαζε πνπ παξαθνινύζεζαλ
ιίγν πξηλ, κέζα από ηελ ηαηλία. Σην ηέινο ηνπο ελεκεξώλνπκε γηα κηα ζπγθεθξηκέλε παξαβίαζε, ε νπνία αθνξά παηδί θαη ηνπο δεηάκε
λα γξάςνπλ όινη καδί έλα γξάκκα δηακαξηπξίαο εθείλε ηε ζηηγκή ζηνλ πίλαθα. Κάπνην παηδί γξάθεη απηό ην γξάκκα ζε έλα ραξηί θαη
ηελ επνκέλε ην εηνηκάδνπλ σο επηζηνιή δηακαξηπξίαο. Όπνηα παηδηά ζέινπλ ην ππνγξάθνπλ θαη ην ζηέιλνπλ ζηνλ ηόπν πξννξηζκνύ
ηνπ. Όια απηά, βέβαηα, κε ηε βνήζεηα ησλ εθπαηδεπηηθώλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ζρνιείνπ, ην νπνίν καο έρεη θαιέζεη. Η ελεκέξσζε πνπ
γίλεηαη ζηα παηδηά ηνπ δεκνηηθνύ είλαη πνιύ απαιή ρσξίο λα αλαθεξόκαζηε ηδηαίηεξα ζηηο βηαηόηεηεο πνπ γίλνληαη αλά ηνλ θόζκν.
Τα παηδηά ηεο έθηεο ηάμεο πνπ έρνπλ ήδε παξαθνινπζήζεη, από ηελ πξνεγνύκελε ρξνληά ηε ζπγθεθξηκέλε ηζηνξία, έρνπλ ηε
δπλαηόηεηα λα δνπλ κηα θαζέηα ζην video, ζηελ νπνία πεξηιακβάλνληαη ζε ζθίηζα ηα άξζξα ηεο Οηθνπκεληθήο Δηαθήξπμεο ησλ
Δηθαησκάησλ ηνπ Αλζξώπνπ ή κηα ηζηνξία γηα ηελ εθκεηάιιεπζε κέζσ ηεο παηδηθήο εξγαζίαο.
Σηα πιαίζηα ησλ
πξνζπαζεηώλ καο είλαη λα εηνηκάζνπκε αλάινγν πιηθό γηα ηηο κηθξόηεξεο ηάμεηο ηνπ Δεκνηηθνύ ζρνιείνπ, ελδερνκέλσο θαη γηα παηδηά
πξνζρνιηθήο ειηθίαο, ώζηε λα επεθηείλνπκε πεξηζζόηεξν ηε δνπιεηά καο, θαη ήδε πξνρσξνύκε ζηελ πξνζπάζεηά καο απηή.
2) Γςμνάζια: θαη ζ' απηή ηελ πεξίπησζε θάλνπκε κηα εηζαγσγή γηα λα γλσξίζνπλ ηα παηδηά ηε Δ.Α. θαη θαηόπηλ ζπδεηάκε καδί ηνπο.
Σηε ζπλερεία ηνπο θάλνπκε κηα πξνβνιή θαζέηαο ζην video. Η ηζηνξία απηή ηε θνξά ιέεη ηα πξάγκαηα ιίγν πην θαζαξά απ' ό,ηη ζην
δεκνηηθό, ηα παηδηά θαηαιαβαίλνπλ ηη ζπκβαίλεη ζηνλ θόζκν. Η πξνβνιή θξαηάεη είθνζη ιεπηά πεξίπνπ. Η εηθόλα κηιάεη κόλε ηεο, ηα
ιόγηα είλαη ειάρηζηα. Σηε ζπλέρεηα κηιάκε θαη πάιη καδί ηνπο θαη ζην ηέινο ηνπο δεηάκε λα ππνγξάςνπλ, αλ ζέινπλ, ηα γξάκκαηα
δηακαξηπξίαο πνπ έρνπκε καδί καο, ηα νπνία αθνξνύλ παηδηά θαη ηα νπνία παίξλνπκε όηαλ θεύγνπκε από ην ζρνιείν θαη
αλαιακβάλνπκε λα ηα ηαρπδξνκήζνπκε εκείο. Τειεηώλνληαο ηνπο ξσηάκε αλ ζέινπλ λα εληαρζνύλ ζην καζεηηθό δίθηπν. Απηό ζεκαίλεη
όηη δπν κε ηξεηο θνξέο ην ρξόλν ηνπο ζηέιλνπκε έλα πεξηνδηθό πνπ θηηάρλνπκε εκείο, σο Τνκέαο Εθπαίδεπζεο, θαη ζην νπνίν
αξζξνγξαθνύλ παηδηά απ' όιε ηελ Ειιάδα πνπ έρνπλ δειώζεη ζπκκεηνρή ζην δίθηπν. Μαδί κε ην πεξηνδηθό ελεκεξώλνληαη γηα όιεο
ηηο θαηλνύξγηεο παξαβηάζεηο πνπ έρνπλ ζπκβεί ελ ησ κεηαμύ θαη αθνξνύλ παηδηά. Έηζη είλαη δηαξθώο, έκκεζα, ζε επηθνηλσλία καδί καο.
3) Λύκεια: Εδώ ηα πξάγκαηα αιιάδνπλ. Η παξνπζίαζε γίλεηαη όπσο θαη ζηηο άιιεο δπν πεξηπηώζεηο όκσο ε γιώζζα πνπ
ρξεζηκνπνηείηαη θαη ηα γεγνλόηα δίλνληαη αθξηβώο όπσο έρνπλ ρσξίο λα νκνξθαίλνπκε θάηη απ' ό,ηη γίλεηαη ζηνλ θόζκν. Οη
παξαβηάζεηο δίλνληαη κε ηελ αγξηόηεηα πνπ γίλνληαη θαη ηα γεγνλόηα όπσο αθξηβώο ζπκβαίλνπλ. Κάλνπκε κηα πξνβνιή ζε video, ε
νπνία θξαηάεη πεξίπνπ είθνζη κε είθνζη πέληε ιεπηά, θαη ε νπνία δηαθόπηεηαη, αλ ην ζειήζνπλ νη καζεηέο, θαη απαληάκε ζηηο απνξίεο
ηνπο ή ζπδεηάκε καδί ηνπο. Κάλνπκε θαη εδώ καζεηηθό δίθηπν θαη δεηάκε από ηνπο καζεηέο λα ππνγξάςνπλ όπσο αθξηβώο θαη ζην
Γπκλάζην. Μόλν ζηελ ηειεπηαία ηάμε ηνπ Λπθείνπ δελ θάλνπκε καζεηηθό δίθηπν δηόηη ηα παηδηά ζε ιίγν θαηξό ηειεηώλνπλ ην ζρνιείν θαη
κπνξνύλ, αλ ην ζειήζνπλ, λα έξζνπλ θνληά καο.
Γηα όια ηα παξαπάλσ έρνπκε ηελ έγθξηζε ηνπ Υπνπξγείνπ Παηδείαο θαη ηνπ Παηδαγσγηθνύ Ιζηηληνύηνπ κε κία εγθύθιην πνπ καο
επηηξέπεη λα πεγαίλνπκε ζηα ζρνιεία θαηόπηλ πξνζθιήζεσο θάπνηνπ εθπαηδεπηηθνύ.
Η όιε παξνπζίαζε ζε θάζε πεξίπησζε θξαηάεη κηάκηζε ώξα. (Με ηα ειιεληθά δεδνκέλα ησλ ζρνιείσλ δπν ζρνιηθέο ώξεο).
Αθόκε θεύγνληαο από ην ζρνιείν δίλνπκε ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο από έλα θάθειν κε έληππν πιηθό ηεο Δ.Α. γηα λα ελεκεξσζνύλ
θαιύηεξα θαη νη ίδηνη θαη αθόκα λα ηνλ ρξεζηκνπνηήζνπλ ζηελ ηάμε θαη κεηά ην ηέινο ηεο δηθήο καο δνπιεηάο. Η επαθή κε ηα ζρνιεία
δελ ηειεηώλεη πνηέ, είκαζηε πάληα ζηε δηάζεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ γηα ν,ηηδήπνηε καο ρξεηαζζνύλ.
Φξόζσ Μπνύξδνπ
Υπεύζπλε Παξνπζηάζεσλ Τνκέα Εθπ/ζεο ηεο Ε.Ε.Δ.Α. γηα ηα ζρνιεία.