16. The Battle of Anghiari The Battle of Anghiari P. Rubens naar schetsen van Leonardo da Vinci 1605 (Louvre, Parijs) The Battle of Anghiari Ets van Zacchia naar aanleiding van schilderij Leonardo da Vinci
17.
18.
19. Schets voor het Sforzamonument Schets voor het Sforza-monument Leonardo da Vinci 1489-1490
20. Studie voor het Trivulzio-monument Studie voor het Trivulzio-monument Leonardo da Vinci 1508-1512 (Royal Library Windsor England)
22. Christus geeft de sleutel aan St. Petrus; Perugino 1481-1482 Verloving van de maagd; Rafael 1504 Open ruimtes en struikelende figuren leiden de aandacht af. Greenhalgh: opeenstapeling van morele zekerheid (de kerk staat centraal) en mathematische helderheid. (geometrische elementen)
23.
24.
25.
26. Casa Tempi Madonna , Rafael 1507 Pazzi Madonna , Donatello 1420-1430 Kenmerk hoofden van moeder en kind dicht bij elkaar. Bij Donatallo als uiting van pathos (lijden) Bij Rafaël als ‘menselijke’ moeder en kind. Ideaal van menselijke zachtheid.
27. Madonna van de stoel , Rafaël 1515 Sixtijnse Madonna , Rafaël 1515 Vergelijk met voorgaande Madonna’s zelfde motief maar monumentaler van aard en de blikken zijn naar buiten gericht.
28. Contraposto Taddei Madonna , Michelangelo 1504 Madonna van Orleans , Rafaël 1506 The Bridgewater Madonna , Rafaël 1507 Ronde compositie van Michelangelo krachtige draaiingen The Bridgewater Madonna draai van Madonna’s hoofd tegen de beweging van de schouder in en de plooien van de jurk diagonaal t.o.v. beweging van het kind zorgen voor een evenwichtige compositie.
36. De stelling van Pythagoras De scheiding in het horizontale en verticale vlak wordt ook uitgebeeld in de handen en armen van beide figuren. Plato wijst naar de hemel en Aristoteles strekt zijn arm naar voren en wijst in de ogen van de kijker. Dit vormt het middelpunt van de compositie. Het verschil tussen hemel en aarde is opgeheven maar de hiërarchie wordt niet aangetast: de hemel is boven en helder, en beneden de vloer en de trappen der wijsheid. De geometrische rationaliteit die in de armen en handen van Plato en Aristoteles tot uitdrukking komt wordt overdekt door drie gewelven: symbool voor de hemelse drie-eenheid.
37. Greenhalgh: De Atheense School is het hoogtepunt van het classisme. Maar dat betekent niet dat we het werk dat Rafaël daarna maakte, moeten aanduiden als een uitbreiding van het classisme of als een terugval naar het maniërisme. De Atheense School vormt geen breuk tussen de Stanza della Segnatura en de latere Stanzes. Andere artiesten voorzagen latere kamers van fresco’s. Zij gingen uit van de classicistische ideeën van Rafaël maar die inspireerden hen zo dat ze een eigen stijl ontwikkelden die afweek van de classicistische idealen van eenvoud, balans en ingetogenheid dat ze bijna in tegenspraak lijken met hun oorsprong.
38.
39.
40.
41.
42. De tapijten zijn een noodzakelijke vereenvoudiging van het eerdere werk (gedwongen door het omzetten van het ene medium in het andere). Dit biedt de gelegenheid om via krachtige poses te komen tot uiting van emoties. Greenhalgh de tapijten vormen de uiterste grens waarin een artiest kan terugvallen op ingehoudenheid, balans en nobelheid. Maar dit kan toch niet tippen aan het magisch vacuüm in meerdere van zijn fresco’s.
47. Sala Galatea, The Triumph of Galatea De triomf van de nimf Galatea is gebaseerd op de 118de strofe van het gedichte ‘La Giostra’ van Poliziano. (Geschreven ter ere van Giuliano de’ Medici) Engelse vertaling: Two shapely dolphins pull a chariot: on it sits Galatea and wields the reins; as they swim, they breath in unison; a more wanton flock circles around them: one spews forth salt waves, others swim in circles, one seems to cavort and play for love; with her faithful sisters, the fair nymph charmingly laughs at such a crude singer. http:// natey.com / poliziano /book1.html
61. Stanza di Rafaello: Sala di Costantino De slag bij de Milvische brug: De slag tussen de legers van Constantijn en Maxentius op 28 oktover 312
62. Stanza di Rafaello: Stanza di Eliodoro De bevrijding van Sint Petrus: De apostel Petrus, in gevangenschap onder koning Herodes Agrippa I, wordt door een engel bevrijd.
75. Vroegere werken waren geïnspireerd door Michelangelo en Da Vinci. Leonardo Da Vinci , Virgin of the Rocks, 1483-1486 Michelangelo Buanurroti, Taddei Madonna, 1505-1506
76. Leonardo Da Vinci , Virgin of the Rocks, 1483-1486 Leonardo Da Vincii, The Virgin and Child with St. Anne , ca. 1508
102. Sixtijnse Kapel Zuidelijke zijwand: Het leven van Mozes Laatste handelingen en dood van Mozes , Signorelli Bestraffing van Korach, Dathan en Abiram , Botticelli Mozes en de tafelen der wet , Rosselli Tocht door de Rode Zee , Rosselli Diverse taferelen uit het leven van Mozes , Botticelli Reis van Mozes door Egypte , Perugino
103. Sixtijnse Kapel Noordelijke zijwand: leven van Christus De doop van Jezus , Perugino De verleiding van Jezus , Botticelli De roeping van de eerste apostelen , Ghirlandaio De Bergrede , Rosselli De overhandiging van de sleutels , Perugino Het Laatste Avondmaal , Rosselli
106. Adam en Eva Zondeval Schepping van Eva Schepping van Adam 28 29 30 ↑ Scènes zijn te klein en maken weinig indruk; vanaf nu grotere figuren met meer drama en gebaren om het effect van het verhaal te vergroten.
107. Sibillen Libische Sibille Perzische Sibille Sibille van Cumae Erythrese Sibille Delphische Sibille 20 21 22 23 24 Sibillen = profetische vrouwen uit de Klassieke wereld, zij hebben een profetie uitgesproken over de geboorte van Christus. Straalt fysieke ↑ kracht uit, komt door haar houding; krachtige beweging, mede door het boek van profetieën en het blok waarop haar voet rust. ← Oogt kalm en ontspannen, maar weinig fysieke kracht. Ze houdt haar linkerarm over haar lichaam, haar rechterarm leunt op haar schoot en ze kijkt naar links.
108.
109. Pendentives David en Goliath Judith en Holofernes 3 4 Onderwerp: redding van Israël door de vier helden van de Joden: Mozes, Esther, David en Judith. Ruimtes zijn kleiner en minder opgevuld. David staat bovenop Goliath en brengt zijn slinger gereedheid om diens hoofd af te hakken. Judith voert de generaal Holofernes dronken en onthoofd hem. Met Holofernes hoofd als trofee keert zij terug.
110.
111.
112. Putti Een mollig kinderfiguurtje, bijna altijd mannelijk en meestal naakt.
113.
114.
115.
116. Invloed van… antieken Schepping van Adam Boog van Titus, 81 Boog van Septimius Severus , 203 Riviergoden God in The Creation of Adam, is overgenomen uit de Boog van Titus. Eén van Christus voorouders is overgenomen uit de Boog van Severus, waarbij als voorbeeld een de zittende riviergod op de boog is gebruikt.
117. Invloed van… tijdgenoten Zondeval De verdrijving uit de Hof van Eden , Masaccio (1425) San Petronio, Bologne Jacopo della Quercia
118. Invloed van… tijdgenoten Schepping van Eva Schepping van Adam Creation of Adam and Eve , Ghiberti (1435) Ook geïnspireerd op Jacopa, maar de gotische stijl van de gewaden is uniek.
119. Classicisme Stanza della Segnatura Net als de Stanza della Segnature, een zaal op de 2 e verdieping van het Paleis in Vaticaanstad, heeft de Sixtijnse Kapel een duidelijke classicistische invloed.
120. Schepping van Adam Tolnay (1899-1981) over de Sixtijnse Kapel: ‘een tweede werkelijkheid die de essentie van ons bestaan bevat. Het is een uitdrukking van het ideaalbeeld van religie bereikt doormiddel van een samensmelting tussen de schoonheid van de oudheid en de inspiratie gegeven door het christendom.’ Voorbeeld: Adam s Grieksheid is geïnspireerd op een afbeelding van Cyriaeus van Ancona (1391-1454) van Theseus. Adam is gemaakt naar het beeld van God, maar het is een beeld bepaald door de Renaissance visie op de Oudheid.
121.
122. Pauline Kapel De kruisiging van Peter, 1549 De bekering van Saul , 1542 Inspiratiebron: figuren van de Sixtijnse Kapel
123. Julius Monument Opstandige Slaaf, Michelangelo (1513) Stervende Slaaf, Michelangelo (1516) Laocoon-groep Ignudi Beïnvloed door zijn eigen ignudi en de Laocoon-groep
124. Julius Monument Mozes , Michelangelo (1516) Jasaja Joël Onderwerp: de leider van Israël, met de Tien Geboden in zijn ene hand en met zijn andere hand aan zijn baard.
125. Medici-kapel Het graf van Lorenzo Het graf van Giuliano Symbool: geen herinnering aan de perfectie en glorie van de mens, maar van instabiliteit en de naderende dood. Onderwerp: de Tijd Giuliano de dag en nacht, Lorenzo de zonsopgang en zonsondergang
126. Julius Monument Victory , Michelangelo (1534) Onderwerp: de winnaar vertegenwoordigd de staat, die de verliezer behendig vastklemt. De jonge man is mooi en elegant, terwijl de verliezer oud, slap en een uitdrukking van berusting heeft.