2. • Hareket eden bir cismi durduran, duran bir
cismi hareket ettiren, cisimlerin şekil, yön ve
doğrultularını değiştiren etkiye Kuvvet denir.

3. • Kuvvetin, cisimlerin hareket durumlarını değiştirme
etkisi vardır.
• Kuvvetin, cisimlerin şekil, biçim, yön ve doğrultularını
değiştirme etkisi vardır.
• Kuvvetin, cisimler üzerinde döndürme etkisi vardır.
• NOT: Kuvvetin sağlandığı kaynaklar değişiktir.
Örneğin; kas kuvveti, yakıt kuvveti, su buharı kuvveti,
suyun ve havanın kaldırma kuvveti

5. Fizikte temel anlamda iki büyüklük vardır.
1.Skaler Büyüklük
2.Vektörel Büyüklük

6. • Sadece bir sayı ve bir birimle belirtilen
büyüklüktür.
Örnek: Kitabın boyu 160 cm dir. Karpuz 5 kg dır
vb…
• Sıcaklık, kütle, zaman, uzunluk, öz kütle, enerji
skaler büyüklüklerdir.

7. • Yönü, doğrultusu ve değeri ile belirtilen
büyüklüklere Vektörel Büyüklük denir.
• Kuvvet, Hız, İvme gibi büyüklükler vektörel
büyüklük olduğundan vektörle gösterilir.
• Vektör: Yönlendirilmiş, sınırlandırılmış,
ölçülebilen doğru parçasıdır.
• Vektör ( ----> ) ile gösterilir. Ucundaki ok işareti
kuvvetin yönünü belirtir.

8. • F (Kuvvet) = Vektörel bir büyüklüktür.
• m (Kütle) = Skaler büyüklüktür.
• G (Ağırlık) = Vektörel büyüklüktür.
• V = Vektörel büyüklüktür.
• Sıcaklık = Skaler büyüklüktür.
Bir cismin dengede olması demek, cisme etki eden kuvvetlerin
bileşkesinin sıfır olması demektir.
Net Kuvvet sıfırdır
R = Bileşke Kuvvet

9. KUVVETİN FOKNSİYONLARI
1. Kuvvet etki ettiği cisimlere hareket
kazandırabilir.
2. Kuvvet cisimlerin hızlarını değiştirebilir.
3. Kuvvet hareket eden cisimlerin yönünü
değiştirebilir.
4. Kuvvet cisimlerde şekil değişikliğine sebep
olabilir.
5. Kuvvetlerin cisimler üzerinde döndürme
etkileri bulunabilir.

10. Kuvvet vektörel bir büyüklüktür.F harfi ile gösterilir.
F
Kuvvet dinamometre ile ölçülür. Birimi Newton’dur.Newton kısaca
N harfi ile gösterilir.
Dinamometre içinde yay bulunan ve bu yayın uzama
katsayısına göre ölçeklendirilmiş boru şeklinde bir
muhafazadan oluşur.
Dinamometre

11. STATİĞİN PRENSİPLERİ
Birden fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına
yapabilen kuvvete bileşke kuvvet denir.Bileşke
kuvvet R harfi ile gösterilir.
Kuvvet vektörel bir büyüklük olduğu için
bileşke kuvveti bulmak için vektörlerin
toplanmasındaki kurallardan yararlanılır.
Bir cismin aynı noktasına etki eden
kuvvetlere kesişen kuvvetler denir.
Bir sistemde bileşke F1
kuvvetin değeri
0(sıfır) ise bu
sistem dengededir. F2

12. Kesişen Kuvvetlerin Bileşkesi
F1
R Doğrultuları birbirini kesen kuvvetlere
kesişen kuvvetler denir.
Bir kuvvetin etki çizgisi, kuvvet
vektöründen geçen doğrudur.
α
F2
Aralarında α açısı bulunan kesişen iki kuvvetin
bileşkesi şu şekilde ifade edilir:
R2 = F12 + F22 + 2F1F2Cosα

13. ÖRNEK
F1=20 N Yandaki şekilde verilen iki kuvvetin bileşkesinin
büyüklüğünü ve yönünü bulunuz.
600
F1=20 N
R = 10 √7 N
F2 = 10 N
600
F2 = 10 N
R2 = 202 + 102 + 2.20.10. ½
R2 = 400 + 100 + 200 =700
R = √700 = 10√7 N

14. ÖNEMLİ!
Kesişen iki kuvvetlerin bileşkesi;
 Bu iki kuvvetin arasında bir doğrultudadır.
 Büyük kuvvete daha yakın bir doğrultudadır.
 Kuvvetler eşit ise, bu iki kuvvet arasındaki açının açıortayı
doğrultusundadır.
 Kuvvetler arasındaki açı büyüdükçe küçülür.
 Değeri en az bu kuvvetlerin farkı, en fazla ise toplamı kadardır.
F1
R
α
F2

15. Aynı Doğrultulu Kuvvetlerin Bileşkesi
Bir noktaya veya cisme etki eden aynı yönlü iki kuvvetin aralarındaki açı 00 olur.
F1
O.
R = F1 + F2
F2
Aynı yönlü kuvvetlerin bileşkesi bu kuvvetlerle aynı yönde ve kuvvetlerin toplamına
eşittir.

16. Bir noktaya etki eden zıt yönlü kuvvetlerin arasındaki açı 1800
olur.
F1 .
F2
O
R = F2 – F1
Zıt yönlü kuvvetlerin bileşkesi bu kuvvetlerle aynı doğrultuda ve
kuvvetlerin farkına eşittir.Bileşke kuvvet büyük olan kuvvetle aynı yöndedir.

17. ÖRNEK
Şekildeki kamyona etki eden bileşke kuvvetleri bulalım.
F2= 3000 N R = F1 + F2 = 5000+3000
=8000 N
F1= 5000 N
R = F1 - F2 = 5000 - 3000
F2= 3000 N =2000 N
F1= 5000 N

18. Vektörlerin sayısal büyüklüklerinin eşit olması gerekir.
F R
F
X = 90
R=F. 2

19. F
60
F
R=F 3

20. F1
A
F3
F2
A cismi dengede ise F1 ile F2’nin bileşkesi F3’e eşit ve zıt yöndedir.
NOT: Bileşke kuvvet büyük olana yakındır.

21. 120
F
F
R
R=F

22. Uç Uca Ekleme Metodu
 Uç uca ekleme metodunda kuvvetler, yön, doğrultu ve
şiddetinde değişiklik yapılmadan ve sıralarına dikkat
edilmeksizin uç uca eklenerek birleştirilirler. Yani ilk
kuvvetin başlangıç noktası ile son kuvvetin bitiş noktası
birleştirilerek toplam kuvvet bulunur.
Örneğin aşağıda verile iki kuvveti uç uca ekleme yöntemi
ile birleştirecek olursak:
 Şekilde verilen kuvvetlerin bileşkesini bulmak için
aşağıdaki gibi uç uca ekleme yapılarak bileşke kuvvet
bulunur.

23. Paralel Kenar Metodu
 Kuvvetlerin başlangıç noktası bir noktadan referans
kabul edilerek başlanır. Ortaya çıkan şekil paralel kenara
olacak şekilde birleştirilir. Bu kuvvetlerin izdüşümleri
alınarak başlangıç noktasından geçen köşegen uzunluğu
bileşke kuvveti verir.
 Örneğin aşağıda verilen iki kuvvetin bileşkesini
paralel kenar yöntemine göre bulacak olursa;
 Bu iki kuvvetin başlangıç noktalarını birleştirerek
bileşke kuvveti bulabiliriz.

24. Cisimler hareket ederken temas ettikleri
yüzeylerin sürtünmesinden
kaynaklanan ve yer değiştirmeye zıt yönde ortaya
çıkan kuvvete sürtünme
kuvveti denir.

25. Şekilde olduğu gibi iki traktör yolda
gitmektedirler.Bu traktörlerden bir tanesi asfalt
yolda giderken diğeri taşlı bir yolda gitmektedir.
Taşlı yolda giden traktörle düz yolda giden
traktörün aynı hızda gitmeleri için taşlı yoldaki
traktörün daha fazla kuvvet kullanması
gerekmektedir.

26. a) Yüzeyin pürüzlü olması
Cismin hareket edeceği yüzeyin pürüzlü olması cismin hareketinde
önemlidir.Pürüzlü yüzeylerde cisimlerin hareket etmesi için daha büyük
kuvvete ihtiyaç vardır.
b) Cismin ağırlığı
Bir cismin ağırlığı arttığında cismin ve yüzeyin girinti-çıkıntıları
daha fazla birbiri içine gireceğinden sürtünme de artar.Yani cismin
hareketini engelleyen kuvvetin büyüklüğü de artar.Cismin hareket
etmesini engelleyen bu kuvveti yenmek için, bu kuvvetten daha büyük
bir kuvveti cisme uygulamak gerekir

27. F
x
F=k.x
Geri çağırıcı kuvvet
k = yay sabiti (yayın yapıldığı maddeye göre değişir.)

28. F2 F1 F1 = F2 Fx=0
F1
F1 = F2
F2
V = sabit Dengede
M = Moment = Kuvvetin Döndürme Etkisi