1. Մխիթար Սեբաստացի

2. Մխիթար Սեբաստացին հայագետ գիտնական է , մշակութային և եկեղեցական
գործիչ , Մխիթարյան միաբանության հիմնադիրը :
Ծնվել է Սեբաստիա քաղաքում 1676թ .-ի փետրվարի 17-ին և ի պատիվ մանուկ
Քրիստոսի կնքվել Մանուկ անունով։

3. 1685-91թթ. սովորել է Սեբաստիայի Ս. Նշան վանքում, որտեղ էլ Մխիթար անունով
սարկավագ է օծվել։ Դեռ վաղ տարիքում մտադրվել է հիմնել կրոնական միաբանություն`
հայ ժողովրդի հոգևոր և իմացական կարիքները հոգալու համար:

4. Մխիթարյան միաբանությունն իրենից ներկայացնում է հայկական մշակույթի, պատմության,
աստվածաբանության, փիլիսոփայության, լեզվի և գրականության պահպանման մի խոշոր կենտրոն :
Միայն Սեբաստացին շուրջ 20 հատոր գիրք է գրել: Դրանցից ամենահայտնին "Բառագիրք հայերեն
լեզվի "-ն է, որի ստեղծման աշխատանքները տարվել են շուրջ 25 տարի:

5. 1717թ . Վենետիկյան Սենատը Սուրբ Ղազար կղզին անժամկետ հանձնել է Մխիթարին և իր միաբաններին։
Այստեղ Մխիթար Սեբաստացին իր գծագրերով կառուցել է վանք, եկեղեցի և օժանդակ շինություններ: Այնուհետև
համառ ու հետևողական գործունեություն է ծավալել` պատրաստելու միաբանական այնպիսի գործիչներ , որոնք
ընդունակ լինեն լուսավորություն տարածել հայ ժողովրդի լայն խավերի մեջ:
Միաբանությունը 1772թ. երկփեղկվել է, և միաբանների մի խումբ 1811թ. հաստատվել է Վիեննայում:

6. Միաբանությունը գոյություն ունի արդեն ավելի քան 300 տարի, որի ընթացքում այնտեղ այցելել և
ուսանել են բազմաթիվ հայտնի մտավորականներ, որոնցից մեկն էլ անգլիացի գրող Ջորջ Գորդոն
Բայրոնն է: Հայտնի է, որ նա հայերեն է ուսանել Հարություն Ավգերյանի մոտ:
Մխիթարյան միաբանությունը մինչ այժմ բացել է 25 դպրոց, որոնցից պահպանվել են միայն 5ը: Այժմ միաբանության կազմում կան 26 միաբաններ, ովքեր շարունակում են հայապահպան
գործունեությունը:

7. Վենետիկի Մխիթարյանների տնօրինության տակ մինչև այսօր գործում է ՍամվելՄուրադյան վարժարանը (Ֆրանսիա),
Մուրադ-Ռափայելյան վարժարանը (Իտալիա)
Բուենոս-Այրեսի և Հալեպի Մխիթարյան վարժարանները: