1. AHMET YESEVİ ÜNİVERSİTESİ
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ YÜKSEK LİSANS
ÖDEVİ
E-TİCARET SİTELERİNİN ( E-DÜKKÂN WEB SAYFASININ )
TASARIMINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR NELERDİR?
E-TİCARET SİTELERİNİN TASARIM ÖZELLİKLERİNİ ANLATINIZ
HAZIRLAYAN
Mehmet Zahit UÇAR
132172162
DANIŞMAN
Prof. Dr. Serpil EROL
16 Mart 2014

2. Günümüzde teknolojinin gelişerek, dünya üzerinde iletişim ve bilgiye erişimde sınırların
ortadan kalkması, iş dünyasında da pek çok şeyin değişmesine sebep olmuştur. İş çevreleri;
maliyet, kalite ve tedarik-teslimat sürelerinin kısaltılması şeklinde tanımlanan 3 temel kıstas
çerçevesinde teknolojiyi en verimli şekilde kullanmaya çalışmaktadırlar. Bu bağlamda;
− Şirketlerle müşteriler arasındaki mesafelerin kısalması
− Tedarik zinciri ile şirketler arasındaki mesafelerin kısalması
− Teslimat ve tedarikteki her aşamanın takibi ve izlenebilmesi
− Müşteri odaklı ürün sunabilme
− Stratejik satış profilleri oluşturup, gerçekleştirebilme
− Ara eleman tasarrufundan dolayı maliyetlerin azalması
− Ofis, dükkân, mağaza gibi mekândan bağımsız iş yapabilme
gibi ana başlıklarla sayabileceğimiz pek çok avantaj ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla fırsatları
kâra çevirmeyi bilen yatırımcılar, teknolojiyi etkin bir şekilde kullanarak internette iş
yapmaya başlamışlardır. Bunun için de en hızlı ve etkili yol olarak e-mağaza ya da e-dükkân
da denilen, artık e-ticaret ile özdeşleşmiş olan internetten alım-satım yapmaya yarayan sitelere
yoğunlaşmışlardır.
İnternete erişim maliyetlerinin azalması ile birlikte internette iş yapmak isteyen yatırımcı
sayısı da önemli ölçüde artmıştır. Bu yatırımcıların içerisinde orta ve büyük ölçekli firmalar
olduğu gibi küçük ölçekte ya da bireysel anlamda iş yapmak isteyen yatırımcılar da
bulunabilmektedir. Bu da e-ticaret sitelerinin sayılarının büyük ölçüde artmasına yol açmıştır.
Öyle ki internette ticaret alanında herhangi bir alanda binlerce siteye rastlamak mümkündür.
Bu sitelerin sayılarının artması, beraberinde
− Tasarım
− Kalite
− Güvenilirlik (Siteye veya firmaya duyulan güven)
− Destek
− Reklam
− Güvenlik (Kişisel bilgilerin güvenliği)

3. gibi rekabet koşullarını da getirmiştir. Dolayısıyla artık internetten alışveriş yapmak isteyen
müşteriler daha bilinçli ve daha seçici olmak zorunda kalmışlardır.
E-ticaret yapan yatırımcılar yukarıda sayılan bu rekabet koşullarında daha fazla
müşteriye hitap edebilmek ve daha fazla müşterinin sitelerinde uzun süre kalmasını
sağlamak için bir takım önlemler almak zorunda kalmışlardır. Bunun için de e-ticaret
sitesine gelen müşterileri ilk olarak karşılayan, site tasarımı oldukça önemli bir yer
tutmaktadır. Öyle ki sitenin yerleşimi, sayfadaki reklamların konumları, seçilen tasarım
renkleri, yazı tipi, karakterlerin puntoları gibi daha sayabileceğimiz pek çok öğe
ziyaretçinin sitede geçirdiği vakti çoğu zaman doğrudan etkilemektedir. Nasıl ki bir
süpermarkete sadece süt almak için giden bir müşteri farkında olmadan, pek çok ürün
aldıktan sonra marketten çıkmaktadır. E-ticaret sitesinde de herhangi bir ürünü aramak ya
da incelemek için gelen bir müşteri, eğer iyi tasarlanmış ve birbiriyle ilişkilendirilmiş
ürünlerin bulunduğu bir e-ticaret sitesindeyse, hiç farkına varmadan en az yarım saatini
farklı ürünleri inceleyerek geçirebilir.
Bir e-ticaret sitesinin başarısını, tasarımın ne ölçüde etkilediğini anlayabilmek için
öncelikle var olan ve etkin bir başarı gösteren e-ticaret sitelerinin tasarımlarına ana
hatlarıyla bakmak gerekir. Böylece artı ve eksi yönler ya da müşteriyi sitede tutacak güçlü
ve zayıf yönler ortaya koyulabilir. İncelenen örnek siteler;
− Apple ( http://store.apple.com/tr )
− Hepsiburada.com ( http://www.hepsiburada.com/ )
− Sahibinden.com ( http://www.sahibinden.com/ )
− Gitti Gidiyor ( http://www.gittigidiyor.com/ )
− Yemek Sepeti ( http://www.yemeksepeti.com/ )
− Amazon ( http://www.amazon.com/ )
− E-bay ( http://www.ebay.com/ )
− Tchibo ( http://www.tchibo.com.tr/ )
− Saturn ( http://www.saturn.de/ )
− N11 ( http://www.n11.com/ )
− Vatan Bilgisayar ( http://www.vatanbilgisayar.com/ )

4. − Mavi Jeans ( http://www.mavi.com/ )
Aranılan Ürüne Ulaşma:
E-ticaret sitelerinin tasarım temelinde öncelikle müşterinin aradığı ürüne hızlı ve doğru
biçimde ulaşabilmesini sağlamak gerekir. Bu yüzden sitede mutlaka bir arama bölümü
olmalıdır. Ayrıca bu aramaları, müşterinin kendisine göre istenilen değişik ölçütlerde
sınıflandırabilmesi ya da filtrelendirebilmesi için bir de detaylı arama bölümü bulunmalıdır.
Sitenin tasarlanması aşamasında, müşteriler tasarımcının düşünme mantığıyla düşünmek
zorunda değildir. Bu yüzden e-ticaret sitesinin tasarımından önce, aynı sektörden ya da benzer
sektörlerden müşterilerin yönelimini, beklentilerini ve e-ticaret deneyimlerinden elde ettikleri
sonuçları araştırmak faydalı olacaktır. Böylece henüz tasarım aşamasındayken müşterilerin
istedikleri ürüne ulaşmada hangi yolları tercih ettiklerini bilerek, arama bölümlerinde ve ürün
sıralamalarında, bu ölçütler dikkate alınmalıdır.
Müşterilerin sitede kaybolmalarını önlemek ve yüzlerce ürün arasında kafa karışıklığı
yaşamalarına engel olabilmek için mutlaka her sayfanın veya kategorinin bir geri dönüş
bağlantısı olmalıdır.
Alternatif Ürünler:
Müşteri istediği ürünü herhangi bir nedenle bulamazsa, mutlaka alternatif ürünlerin
önerilebileceği bir bölüm de olmalıdır. Böylece müşteri aradığı ürünü bulsa bile fikir
değiştirip alternatif ürünü ya da hem aradığı ürünü hem de sitenin kendisine önerdiği alternatif
ürünü almak isteyebilir. Ancak bu alternatif ürün öneri işlemi kesinlikle sıkıcı, başka hedefe
yöneltici ve rahatsız edici biçimlerde olmamalıdır.
Siteye bir ürün aramak için değil de arama motorlarının yönlendirmesi ya da bir başka
bağlantıyla gelen müşterilerin de bir şeyler satın almasını sağlamak için değişik yöntemler
kullanmak gerekebilir. En çok tercih edilenler, en son gezilenler, en çok arananlar, fırsat
ürünleri, kampanyalar, slayt gösterileri vb. gibi değişik şekillerde müşterilere ürünler
sunulabilir.
Tasarım Rengi:
Müşterinin sitede sıkılmadan dolaşabilmesi için tasarımın mutlaka sade, anlaşılır ve kolay
kullanılabilir bir yapıda olması gerekir. Müşteri istediği ürüne kolayca ulaşırken, sıkılmadan
da sitede dolaşabilmelidir. Özellikle seçilen renklerin;

5. − Kurumsal renkler
− Ürünleri yansıtan renkler
− Ferahlatıcı, sakinleştirici, dinginleştirici renkler
− Alışveriş duygusunu güdüleyici renkler
− Akılda kalıcı, çağrıştırıcı renkler
− Birbiriyle uyumlu renkler
şeklinde seçilmesi, müşterilerin sitedeki devamlılıklarını arttırabilir, siteyi tavsiye etmelerini
sağlayabilir veya tekrar ziyaret etmeleri için olumlu bir sebep olabilir.
Tasarım Dili:
Sitede kullanılan dil de sade ve anlaşılır olmalıdır. Müşterinin aradığı üründeki
özellikler, gereksiz detaylandırılmadan, anlatım bozukluğu ve imla hataları olmadan,
hedeflenen müşteri profiline uygun bir dilde olmalıdır. Gerekli dil çevirileri mutlaka
bulunmalı, teknik terimlerin ve simgelerin tanımları, açıklamaları yapılmalıdır. Sitede
kullanılan dilin kalitesi firmanın ciddiyetini ve saygınlığını gösterir. Kullanılan font ve
karakterlerin punto büyüklüğü tasarımla orantılı olmalı, göze batacak derecede çirkin
görünmemelidir.
Ürün Görselleri:
Ürünlere ilişkin görseller, ürünlerin özelliklerini yansıtabilmeli, net ve anlaşılır
olmalıdır. Çünkü e-ticaret sitelerinde müşteriler ürünleri fiziksel olarak tecrübe edemezler.
Görseller mutlaka belirtilen ürüne ait olmalı ve açıklamalardaki özellikleriyle uyuşmalıdır.
Müşteri bir başka siteden kopyalanmış bir görselin farklı bir sitede bulunmasını ( özellikle
de görselin üzerinde bir başka sitenin ismi geçiyorsa ) hoş karşılamayabilir. Bu yüzden
görseller siteye özgün olmalıdır. Gerekirse videolarla, interaktif animasyonlarla
desteklenmelidir. Ürüne ilişkin seçenekler ( örneğin renk, beden, ebat vb.) açıkça
belirtilmelidir. Görsellerin yüksek kalitede olması, site tasarımıyla ve (gerekirse)
renkleriyle uyuşması, site sahibinin siteye verdiği önemin dolayısıyla da firmanın
kalitesinin bir göstergesidir.

6. Ödeme Yapma:
Ödeme işlemi için mümkün olduğunca fazla alternatif sunulmalıdır. Kredi kartı, havale,
EFT, PayPal, taksitli alışveriş, dövizle alışveriş vb. gibi müşteri kitlesinin kendisine en uygun
ödeme yöntemini seçebileceği tüm seçenekler olmalıdır. Böylece müşteri, mecbur bırakıldığı
şekilde değil de özgür ve rahatça seçebildiği ödeme yöntemiyle alışverişini tamamlar. Bu da
müşterinin kendisini rahat ve güvende hissetmesini sağlar.
Ayrıca ödeme işlemi kafa karıştırıcı detaylar içermemeli, alışverişin her aşamasında sepete
gidip hemen ödeme yaparak alışveriş bitirilebilir kolaylıkta olmalıdır. Bu yüzden sepet ve
ödeme bağlantıları her sayfada, müşterinin kolayca erişebileceği bir konumda olmalıdır.
Kayıt Olma ve Kişisel Bilgilerin Güvenliği:
Özellikle e-ticaret sitelerinde dolaşıp, ürünlere göz atmak için müşterilere kayıt olma
zorunluluğu getirilmemelidir. Çünkü müşteri kayıt olduktan sonra aradığı ürünü bulup
bulamayacağını bilemediği için bu aşamada tereddüt yaşayabilir. Dolayısıyla da siteyi terk
edebilir. Müşteriler siteyi dolaşıp, sepete ürün ekleyebilmeli, ancak ödeme safhasına
gelindiğinde kayıt olmaları istenmelidir. Kayıt aşamasında da gereksiz detaylar, kişisel
güvenliği ihlal edecek sorular ve müşterinin sıkılmasına sebep olacak ayrıntılardan
kaçınılmalıdır. Müşterinin kendisini daha rahat hissedebildiği bir alışveriş deneyimi
yaşatmalıdır. Ayrıca sitede mutlaka kişisel bilgilerin güvenliğinin ve gizliliğin korunduğunu
bildiren simgeler veya işaretler bulunmalıdır. Böylece müşteri ödeme işlemlerinde ve siteye
kayıt işlemlerinde tereddüt yaşamayacaktır.
Kurumsal Kimlik:
Bir e-ticaret sitesinin tasarımı kesinlikle kurumsal kimliği doğrudan yansıtmalıdır. Eğer bir
markaya aitse mutlaka markanın kurumsal profili sitede bulunmalı, logo yer almalıdır. Çünkü
müşteriler iki farklı üründen markası olana, markası olmayan (noname) üründen daha fazla
ödemeyi tercih ederler. Ayrıca bilinen ve kendini kanıtlamış bir markayı, bilinmeyen bir
markadan daha fazla tercih etmektedirler. Bu yüzden sitedeki markalaşma aşamaları iyi bir
şekilde gerçekleştirilmelidir.
İçerik-Tasarım Paralelliği:
Sitedeki ürünlerin site tasarımıyla uyumlu bir yapıda olması gerekir. Örneğin bir bilgisayar
firmasının e-ticaret sitesinde, bir iç çamaşırı firmasının tasarımının ve renklerinin kullanılması
kötü bir tercih olacaktır. Bu yüzden müşterinin ürüne odaklanmasını kolaylaştıracak bir

7. tasarımın olması, müşterinin bilinçaltında o ürünle site arasında bir çağrışım ve bağ
oluşturacaktır.
Mobil Erişim ve Farklı Tarayıcılar:
İnternete her yerden ulaşabilmenin e-ticaret sitelerine getirdiği avantajlardan biri de her
zaman her müşteri profiline ulaşabilmek olmuştur. Ancak tasarımda buna dikkat edilmezse
bu avantaj kolayca dezavantaja dönüşebilir. Örneğin masaüstü bilgisayarlar için tasarlanan
bir e-ticaret sitesinin bir akıllı telefon ya da tablet bilgisayardan görüntülenmesi çeşitli
sıkıntılar doğurabilir. Ekranın küçük olması nedeniyle sıkışık bir görüntü ortaya çıkabilir.
Sitenin sayfaları ekrana sığmayıp taşabilir. Görseller veya yazılar üst üste binebilir. Bu
yüzden tasarım aşamasında sitenin esnek bir tasarım yapısına sahip olması büyük önem
taşımaktadır. Böylece her platformda site açılabilir, anlaşılabilir ve kolay ulaşılabilir
olmalıdır. Farklı web tarayıcılarda bile istenen sade görünüm sağlanabilmelidir. Bunun
içinde mutlaka sitenin tasarım aşamasında pek çok farklı platformda test işlemi
yapılmalıdır.
Site tasarımının esnek olması, değişik zamanlarda sitenin kurumsal ya da sezonluk
hedefler doğrultusunda istenildiği gibi kolayca değiştirilmesine de katkı
sağlayabilmektedir. Örneğin tekstil sektöründe sezon sonu, yeni sezon kampanyaları, kitap
sektöründe kitap fuarları zamanında ya da okul dönemlerinde farklı kampanyalar yapılması
gibi.
Arama Motorlarıyla Uyum:
Site tasarımında, site içerisinde müşterilerin kaybolmamasına dikkat edileceği gibi
arama motorları tarafında siteye gelen ziyaretçi botların da siteyi etkin ve net bir şekilde
indeksleyebilmeleri için özen gösterilmelidir. Bu yüzden tasarlanan sayfalarla ve ürünlerin
konumlarıyla doğru bir şekilde eşleşen anahtar kelime eşleşmeleri sağlanmalıdır.
Sipariş Sonrası ve Destek:
Müşteri siteden alışverişini yaptıktan sonra siteden ayrılıp bir daha o siteye geri
dönmüyor şeklinde bir yaklaşım yanlıştır. Hemen her müşteri siparişinin teslimat
aşamasına kadar kargo ve sevk aşamalarında başına neler geldiğini takip etmektedir. Bu
yüzden sipariş sonrası takibi de kolayca yapabileceği bağlantılar, ilgili kargo firmalarıyla
gerekli anlaşmalar ve elektronik altyapı kurulmuş olmalıdır. Tasarımda da bu bağlantılara
dikkat edilmelidir. Ayrıca verilen siparişle ilgili oluşabilecek herhangi bir sorunda kolayca

8. destek verilebilecek ya da müşterinin destek sayfalarına kolayca ulaşabileceği bir tasarım
öngörülmelidir.
Siparişin başarıyla verilip, teslimatın sorunsuz yapılmasından sonra sitenin
geliştirilebilmesi ya da müşteri beklentilerinin analizinin yapılıp sitenin veya ürünlerin,
müşteri profillerine göre daha sonra düzenlenebilmesi için bir müşteri görüş sayfası
bulunmalıdır. Müşteriler bu sayfalardan diğer müşterilerin deneyimlerine ulaşıp, sitenin
güvenilirliğini test edebilir ya da aradıkları ürünlerle ilgili görüşleri paylaşıp geliştirilmesine
katkıda bulunabilirler.
Müşteri-Tedarikçi Yönetimi:
E-ticaret sitesinde yöneticiler, müşterilerle ilgili verileri değerlendirebilmeliler. Ayrıca
ürünlerin eklenmesi, çıkarılabilmesi, güncellenmesi gibi pek çok arka plan işlerini kolayca
yapabilmeliler. Bu yüzden site tasarımında sitenin müşteriye bakan ön sayfası kadar
yöneticilere bakan arka sayfalarının da esnek bir kullanıma sahip olması gerekmektedir.
Detaylı istatistikler, tedarikçilerle kolay ve hızlı bağlantılar, stok durumları vb. gibi işlemlerin
doğru, hızlı ve detaylı yapılabilmesi için site tasarımında arka sayfaların da sade ve yardıma
ihtiyaç duyulmadan kolay kullanılabilir olması unutulmamalıdır.
Sosyal Medya-Ziyaretçi Takibi:
Günümüzde mobil internetin kullanımının artmasıyla birlikte sosyal medya kullanımı da
artmıştır. Dolayısıyla e-ticaret sitesinin sosyal medya bağlantılarının mutlaka bulunması
gereklidir. Bu, müşterilerin o sitenin popülerliğine olan güvenlerini de arttırmış olur. Ayrıca
mutlaka kullanıcıya yönelik sosyal medyada paylaş veya bahset bağlantısı olmalıdır. Bu da
gelen müşteriler kanalıyla yeni müşterilere ulaşmayı kolaylaştıracak ve bir nevi ücretsiz
reklam yapılmış olacaktır.
Siteye gelen ziyaretçi sayısının bir sayaç tarafından tutulması ve bunun gösterilmesi,
müşterilere o sitenin ne kadar popüler veya tercih edilen bir site olduğunu gösteren olumlu bir
etkendir.