Интернет-оқулық әдістемесі. Проф. Мұхамедрахим Қыдырбайұлы.

«ТАБИҒАТТАНУ» ОҚУЛЫҒЫН ИНТЕРНЕТ
РЕСУРСТАРЫ АРҚЫЛЫ ИНТЕРПРЕТАЦИЯЛАУДЫҢ
ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Мұхамедрахим Қыдырбайұлы, педагогика
ғылымдарының кандидаты, Асс.профессор,
«Тұран-Астана» университеті, Астана.
kursabaev@hotmail.com
University of Turan-Astana, Kazakhstan. Comment by professor Muhamedrahim Kursabaev, 20.08.2014

Бүгінгі ғаламдық жаһандану жағдайында білім мен тәрбие мәселесіне
стратегиялық тұрғыда айырықша мән берген мемлекеттер тұрақты
экономикалық-әлеуметтік һәм мәдени-рухани өркендеу деңгейіне жететіні
айқын болып отыр. Қазақ Елінің әлемдегі дамыған елдердің алдыңғы
қатарынан көрінуіне ұмтылуының нақты Стратегиялық жоспарының
негізгі тұтқасы – білім жүйесін заманауи талаптарға сай модернизациялау
болып табылады.
Дегенмен, аталмыш ұлы биіктерді бағындыруда бүгінді таңда туған
елімізде айтарлықтай азулы істер қолға алынып, ірі қадамдар жасалып
жатыр. Атап айтқанда:
- Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлының Қазақстан халқына арнаған
Жолдауы, «Қазақстан 2050» Стратегиялық даму бағдарламасы һәм
«Мәңгілік Ел» идеясы;
- Қазақстан Республикасының Стратегиялық даму Жоспары, «Білім
туралы», «Ғылым туралы», Қазақстанда 2011-2020 жылдарға дейінгі
білімді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы, «E-learning» бағдарламасы;

Қазақстан Республикасы білім
және ғылым Министрлігіне
қарасты «Оқулық» орталығы
мен Ұлттық Ақпараттандыру
Орталығы (Нұрғалиева Г.Қ)
электронды оқулықтар мен
цифрлық білім ресурстары
һақында арнайы бөлім ашып
жемісті еңбек атқарып келеді.
12 жылдық білім жүйесіне
Қазақстанның енуі Болон
процесі шеңберіндегі көптеген
мемлекеттер уағдаласқан
Халықаралық Хартия
негізінде тұтас ғаламдық білім
кеңістігін қалыптастыру
идеясының тұтқасы екені
http://www.topuniversities.com/university- анық.
rankings

Бұл орайда халықаралық ғылыми-
техникалық ақпарат ресурстарын
саралау мен талдайтын “Quacqarelli
Symond”, “Time High Education”
сияқты әлемдік орталықтар тәуелсіз
сараптама жасай отыра, білім
жүйесінің сапалық көрсеткіштерін
(база әр апта сайын жаңартылып
отырады) әрдайым әлемдік рейтинг
(World Rankings University) бойынша
анықтап отыруы – білім
саласындағы революциялық
өзерістердің бірі деп айтуға болады.
Бұл жерде әлемдік рейтинг бойынша
Harvard University, USA (100%) көш
бастап келсе, Азия құрлығы
бойынша (оған Қазақстан білім
ордалары да кіреді) алдыңғы
қатарда The University of Tokyo
(76,4%) оқу орындары иеленді.
http://www.topuniversities.com/university-rankings

Бағалаудың негізгі критерийлеріне:
халықаралық байланыс, ғылыми-
зерттеу және оның тиімділігі, Impact
factor-мақала жазу және жоғарғы
және орта білім арасындағы
байланыс (12 жылдық білім жүйесі)
жатады. Осылайша, әрбір оқу
орнының Интернет сайтындағы жыл
бойы атқарған ғылыми-зерттеу,
оқыту технологиясын жетілдіру,
инновациялық жобаларды кеңінен
енгізе отырып халықаралық
байланыстарды нығайту; өз кезегінде
ұстаздар мен шәкірттер арасында
шығармашылық қарым-қатынас
орнату туралы мағлұматтарына
жасалған талдау жалпы оқу орнының
сапалық көрсеткішін анықтауға
мүмкіндік береді. Оған дәлел ретінде
мынадай жобаны бастадық.
http://www.timeshighereducation.co.uk/world
-university-rankings/2013-14/regional-ranking/
region/asia

Алдымен «Facebook» әлеуметік
желісі арқылы 5 сынып
оқушыларына арналған On line
оқулықты құрастыруды ұйғардық.
Сол себепті оқулықтың негізгі
тақырыптары мен қажетті
мағлұматтарын сараптай отырып,
оқушылармен, ата-аналармен және
ұстаздармен дистанциялық форматта
қарым-қатынас орнаттық. Аталмыш
портал арқылы “Outlook.com”, “Slide
share”, “VK”, “Brainshark”, “Your
vision.kz”, “You Tube”, “Google+”,
“Globethnic.net”, “Bing”, “Yahoo”,
“Tweeter”, “LinkedIN” ғаламдық
ғылыми-техникалық ақпарат
орталықтары (ҒТАР) арқылы
«Табиғаттану» (кейде
Жаратылыстану) электронды
қосымшасын төрткүл әлемге
таратуға мүмкіндік алдық.
https://www.facebook.com/muhamedrahim.k
ursabaev.1

Мониторда қызыл сызықпен белгіленген
орын порталға тіркелген адамдард
жөнінде толық мағлұматтар береді.
Осылайша, әрбір тілкелуші өзі туралы
қосымша материалдар, түрлі
тапсырмалар мен ұсыныстар туралы
жан-жақты танымдық-шығармашылық
жұмыс істей алады. Оны мектептегі бір
сыныптың (ІТ-сынып) электрондық
картасы деп атасақ болады.
Оқушылар ұжымын әдетте ІТ-сынып деп
алдық. Оны қызықты әрі мазмұнды
ұйымдастыруда «Google+» veb-
парақшасында арнайы цифрлық ақпарат
торабын сұлбаладық. Оның техникалық
параметрлері мол, салыстырмалы түрде
«Hangouts» Интернет конференциясы
жобасын пайдалануға болады.
Ұсынылған тиімді жобаларды
«Facebook» порталындағы
материалдармен байланыстырдық
https://plus.google.com/u/1/10664793788239
9288830/posts

Дәлірек топшылағанда,
оқулықтың барлық мәтіні veb-
парақшаның ішіне толық
енгізілді. Әр оқушы және пән
мұғалімі жеке автарын иеленеіп,
тақырыпты талдау мен меңгеру
үрдісіне кірісті. Айталық,
мониторда көрсетілген «Тұман»
тақырыбы бойынша, біздер
біріншіден дәстүрлі бағдарлама
бойынша оқулықты меңгеріп,
тақырыптан туындаған
мәселелерді дәптерге жазып,
екіншіден өтілген сабақтың
өзектілігімен ұқсас, мазмұны
жағынан жақын тақырыптарды
Интернет көмегімен оңай
ыңғайластыруымызға болады.
ursabaev.1

Сабақтың тақырыбын толық
қамтыған оқушыға, қосымша
материал ретінде «Google researsh»
емесе “Endnote – Thomson Reuters”
сегменті көмегімен «Тұман,
ағылшынша -Fog» атауына қатысты
негізгі ұғымдар мен анықтамаларды
жөнінде ауқымды veb-іздестіру
жұмыстары жөнінде тапсырма
берген аса тиімді. Нәтижеде балалар
«Wikipedia» ғаламдық электронды
кітапхана көмегімен «тұман- Fog»
туралы мол ақпарат арқылы жұмыс
істей алады. Олар атқарылған
жұмыстары туралы есеп беруде
«Outlook.com» порталының
көмегімен On Line форматында
слайд жобаларын Интернет
режимінде сұлбалай алады.
ursabaev.1

Тұман туралы
ақпаратты толық
меңгерген
оқушыларға «Ауа
райы» туралы
тапсырма беруге
болады. Аталмыш
тапсырманы
орындау тек қана үй
тапсырмасы ғана
емес, сонымен
қатар пәннің келесі
тақырыбы бойынша
алдын-ала
дайындық жұмысы
іспеттес формада
өрбуіне тиімді
жағдай
қалыптасады.
https://www.facebook.com/660179440710047
/photos/p.660795353981789/6607953539817
89/?type=1&theater

Қарап отырғанымыздай,
келесі тақырып оқушы мен
ұстаз қарым-қатынасында
ешқандай қиындық
туғызбайтын
педагогикалық ахуалды
қалыптастыратынын
байқаймыз. Демек, біз пәнді
дәстүрлі және
экспериментті формада
қамтып, айтулы
жетістіктерге қол жеткіздік.
Келесі этапта, біздер әр
оқушының білім сапасы
туралы толық ақпарат
беруге тырысамыз. Әдетте,
оны «электронды күнделік»
деп атайды.
/photos/p.660795353981789/6607953539817
89/?type=1&theater

Ол арқылы әр баланың
аты-жөні мен орындаған
тапсырмасы туралы
veb-мағлұмат
дайындаған абзал.
Тапсырманың орындалу
тәртібі гиперссылка
тәсілі арқылы белгіленіп,
орындалу реті жеке пікір,
PDF, JPEG т.б слайд
жобасы көрнекілігі
бойынша іске
асырылады.
Пәнді дистанциялық
форматта оқытуда шет
елдердегі қазақтар
диаспорасы балаларымен
On line-сабақ формасы
бойынша өткізуге
болады.
/photos/p.660795353981789/6607953539817
89/?type=1&theater

Аса ауқымды
масштабтағы ҒТАР
болып саналатын
«Globethnics.net»
(Swizerland)
орталығының шет
елдердегі қазақ
диаспораларымен қоян-
қолтық жұмыс
атқарудағы маңызы зор.
Онда тіркелген әрбір
оқушы немесе ұстаз
қажет жағдайда өзіне
қажетті мағлұматты
өңдеп, өз кезегінде
берілген
тапсырмаларды
барынша планетарлық
масштабта атқаруға
мүмкіндік алады.
http://www.globethics.net/web/11967161/~/
13227565/my-blog

Дистанциялық оқыту
технологиясы өзінің дәстүрлі
стандартын сақтай отыра URL
амалы бойынша іске
асырылады. Оқыту
барысында аудио, видео және
мәтін үштік жүйесінің бір
арнада тоғысуы баалардың
ойын элементі әдістемесі
бойынша сипатталады. Бұл
орайда «You Tube»,
«BrainShark», «Slide Share»
коммуникациялық
алаңдарының мүмкіндіктерін
толық пайдаланған жөн.
Оқушылардың өз идеялары
арқылы дайындалған фото
һәм видеоматериалдар
авторлық форматта
дайындалып, аталған veb-
парақшаларда көрініс табуы
тамаша үлгі.
13227565/my-profile

Айталық, әр
баланың ауа райы
құбылыстары
немесе табиғат
аясындағы ерекше
оазистерді,
қайталанбас
ғажайып көріністер
туралы тек бақылау
күнделігіне жазып
қоймай, көрнекі
материал ретінде
дайындап, аталған
Интернет
ресурстарының
біріне
ыңғайластыруы
тамаша
шығармашылық
жұмыс боларына
дау жоқ.
https://www.youtube.com/watch?v=pGE4eJNJ
6Jk

Сол себепті,
«You Tube»
торабының
техникалық-
интеллектуалдық
мүмкіндігін
пайдалана
отырып, біздер
«Табиғаттану»
оқулығын
қызықты жоба
ретінде онда
орналастырдық.
Оны аудио, видео
қосымшалармен
өрнектеуге
болады.
https://www.youtube.com/watch?v=pGE4eJNJ
6Jk

Цифрлық білім
ресурстары деп
аталатын аталмыш
орталықтың басты
мақсаты Интернет
жүйесінде On Linе
режимінде оқулықты
жасөспірімнің жүктеу,
сараптау және
нәтижелеу
мүмкіндіктері бойынша
терең білім дағдысын
қалыптастыруына
бағытталған. Пәнді
игеруде аудио және
видео материалдардың
ұтымды пайдалануы
дидактикалық
талаптарға
сәйкестендірілген. .
www.oqulyq.kz

Ұлттық Ақпараттандыру
Орталығы тарапынан
«таспа-disc» форматында
дайындалған электронды
оқулықтар бірқатар озық
жетістіктерге қол
жеткізген. Десек те, білім
технологиясының
инновациялық ғаламдық
озық үлгілерін барынша
ендіруде, көптеген
заманауи жаңалықтарды
оқу-тәрбие үрдісіне
пайдалануда көптеген
балама жобалар пайда
болуда. Олардың
қатарына «Brainshark»
ғылыми-техникалық
ақпарат ресурстары
Орталығын жатқызуға
болады.
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=8
17447871632606&set=pcb.817449091632484
&type=1&theater

Аталмыш жобаның
ерекшелігі, кез келген
материалды бүгінде
Интернет желісінде балалар
мен жасөспірімдерге
арналған “World of
Warcraff”, “Carena”, “Heroes
of Newerth”, “Gotic7”,
“Blood5”, “DOT”
танымдық-интеллектуалдық
ойын-сайыстары
форматында оқыту
технологиясы желісінде
құруға болады. Оған мысал
ретінде «Қазақ киіз үйінің
тарихы» тақырыбына
арналған ғылыми-зерттеу
жұмысы туралы
«Brainshark»
орталығындағы авторлық
жобамызды келтіруге
болады.
http://my.brainshark.com/Horsemens-dwelling-
pronomads-yurt-Muhamedrahim-
Kursabaev-586845437

Жоғарыда келтірілген тұжырымдар мен сипаттамалар төмендегідей қорытынды
жасауымызға негіз болды:
- Көпшілік назарына ұсынылған «Табиғаттану» Интернет-оқулығы форматында әр
мектеп базасында эксперименталды ІТ-сынып ашу;
- Қазақстан мектептері мен оқу орындарындағы білім сапасы айқындайтын рейтинг
орталықтарының әлемдік «Top World Rankings of School 400» орталықтары базасына
айналдырып, лайықты орнын алуына ықпал ету;
- Мемлекеттік «E-Learning» бағдарламасын ұрпақ игіліне айналуына ұйытқы болу
мақсатында ғылыми-практикалық конференциялар, семинар-тренингтер, Интернет-
форумдар һәм вебинарлар өткізу;
- «ЕХРО 2017 және балалар» жобасы аясында халықаралық Интернет-байқаулар
жобасына қатысу;
Пайдаланылған әдебиеттер һәм Интернет ресурстар:
- Қазақстанда 2011-2020 жылдары білімді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы
- Құрсабаев М.Қ. Қазақ нама. Таңдамалы шығармалары, Астана, 2008, 506 бет
- http://doc.nlrk.kz/result/ebook_90/#ps
- http://www.topuniversities.com/university-rankings
- https://www.facebook.com/muhamedrahim.kursabaev.1
- https://plus.google.com/u/1/106647937882399288830/posts
- http://www.globethics.net/web/11967161/~/13227565/my-blog
- https://www.youtube.com/watch?v=6OKa00yQE44
- https://www.facebook.com/pages/%D0%95%D1%85%

Жоғарыда келтірілген тұжырымдар мен сипаттамалар төмендегідей
қорытынды жасауымызға негіз болды:
- Көпшілік назарына ұсынылған «Табиғаттану» Интернет-оқулығы
форматында әр мектеп базасында эксперименталды ІТ-сынып ашу;
- Қазақстан мектептері мен оқу орындарындағы білім сапасы
айқындайтын рейтинг орталықтарының әлемдік «Top World Rankings of
School 400» орталықтары базасына айналдырып, лайықты орнын алуына
ықпал ету;
- Мемлекеттік «E-Learning» бағдарламасын ұрпақ игіліне айналуына
ұйытқы болу мақсатында ғылыми-практикалық конференциялар,
семинар-тренингтер, Интернет-форумдар һәм вебинарлар өткізу;
- «ЕХРО 2017 және балалар» жобасы аясында халықаралық Интернет-
байқаулар жобасына қатысу;

13227565/my-profile
Univercity of Turan-Astana, Kazakhstan. Comment by professor Muhamedrahim Kursabaev, 6.03.2014

http://www.globethics.net/

http://www.authorstream.com/Presentation/V
eronica-42806-prezent-Atameken-eng-
KAZAKH-SCIENTIFIC-ETHNO-PEDAGOGICAL-KONCEPTION-
PROGRAMM-MAIN-AIMS-TASKS-PROGRAM-
atameke-Education-ppt-powerpoint/

Интернет-оқулық әдістемесі. Проф. Мұхамедрахим Қыдырбайұлы.

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Интернет-оқулық әдістемесі. Проф. Мұхамедрахим Қыдырбайұлы.

Semelhante a Интернет-оқулық әдістемесі. Проф. Мұхамедрахим Қыдырбайұлы. (18)

Mais de University of Turan Astana

Mais de University of Turan Astana (14)

Интернет-оқулық әдістемесі. Проф. Мұхамедрахим Қыдырбайұлы.