3. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
Dünyada 1990’ lı yıllarla birlikte adına
dijital çağ da denilen yeni bir ekonomik
çağ başlamıştır. Teknolojinin ve internetin
gelişimiyle birlikte tüm ekonomik ilişkiler
revize edilirken, toplumsal iletişimin
sınırları yeniden çizilmeye başlanmıştır.
Pazarlama iletişimi ve tanıtım faaliyetleri
de bu gelişmenin etkisiyle büyük bir
değişim sürecine girmiştir. Web
teknolojilerinin gelişimi İnternette
inanılmaz teknolojilerin önünü açmış, bu
teknolojik gelişim de insanlar arasındaki
iletişimin sınırlarını zorlayarak mekan ve
zaman dışına taşımıştır.
4. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 1.0 DÖNEMİ
İnternetin savunma sanayii ve akademik
dünyadan çıkıp tüm insanlığın
kullanımına sunulduğu 1994 yılı ve
ilerisindeki yıllar, internet teknolojisinin
geride olduğu yıllardır. Cihazlarda
yeterlilik problemleri vardır ve bağlantı
günümüze nazaran çok yavaştır. Arama
motorlarının olmadığı, faaliyete geçen ilk
arama motorlarının da ilkel kaldığı,
aranılan bilgiye ancak sörf yaparak
erişilebildiği, erişilen bilginin
depolanabilmesinin ve indirilmesinin çok
zor olduğu bir dönemdir. Bu dönemde bir
Web sitesi oluşturabilmek için uzman
yardımı gerekmektedir ve maliyetler
yüksektir
5. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 2.0 DÖNEMİ
2004 yılına kadar genel olarak tanıtım, bilgi
edinme ve alışveriş yapılabilmekle sınırlı
kalan Web üzerindeki etkinlik; internet
kullanıcılarının teknik bilgiye ihtiyaç
duymaksızın içerik oluşturmalarını ve bunları
paylaşmalarını sağlayan Web 2.0 teknolojisi
ile bir devrim sürecine girmiştir.
Tek taraflı bir iletişim yürüten konvansiyonel
medyaya bir alternatif olarak Web 2.0
dönemi ile kullanıcıların bir sistem içerisinde
yazılar yazıp içerik paylaşımında
bulunmasına, profil oluşturup aynı
sistemdeki diğer kullanıcıların oluşturdukları
bağlantılara bakmasına, yorum yapmasına,
karşı içerik ve bağlantı göndermesine, kısaca
bir paylaşımda bulunmasına imkân veren
tüm Web tabanlı servisler “sosyal medya”
adı ile ifade edilmeye başlanmıştır.
6. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 2.0 DÖNEMİ
Bu dönemde kullanıcılar Web 1.0 döneminde olduğu gibi pasif ve tüketici
değil, tam aksine üretici ve aktif bir rol üstlenmiştir. Kullanıcılar Web 2.0
dönemi ile birlikte içerik oluşturmaya bu içerikleri paylaşmaya,
yorumlamaya başlamışlardır. Blogger, Wikipedia Pod Yayınları, Facebook
ve Youtube gibi siteler bu dönemin karakteristik siteleri olup bu sitelere
yüklenen içerikler geometrik olarak çoğalmaya başlamıştır.
Flickr, Pinterest, Instagram, SlideShare, LinkedIn, Foursquare, Duolingo,
Tumbler ve Wordpress gibi siteler de bu dönemin kilometre taşları olarak
sıralanabilirler.
7. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 2.0 DÖNEMİ
Facebook’un Web ortamına katılmasıyla
etkileşim geometrik olarak artarak sosyal ağ
kavramını başlatmıştır.
Her türlü içeriğin istenilen kişiler ile
paylaşımına izin veren ve etkileşim oranının
son derece yüksek olduğu Facebook’u
Twitter, Friendfeed, LinkedIn ve Slideshare
gibi siteler takip ederek insanların online
sosyal bir ortamda tüm günlerini ayırarak
hayatlarını sürdürmelerine kadar giden bir
süreci başlatmıştır.
8. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 2.0 DÖNEMİ
Kullanıcılar bu dönemde ihtiyaçlarına göre
Web ortamında pek çok uygulama ve çözüm
geliştirmişler, akıllı telefon ve cihazların
insan hayatına girmesi ile haritalar ve
lokasyon bazlı hizmetlere destek veren
sistemler üreterek bu cihazları Web
ortamına entegre etmişlerdir.
Günümüzde bulut teknolojilerinin vermiş
olduğu imkân ile televizyondan tabletlere ve
hatta buzdolaplarına kadar neredeyse tüm
cihazlar Web’e entegre olmuşlardır.
Böylelikle Web 3.0 dönemine geçiş süreci
başlamıştır.
9. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB 3.0 DÖNEMİ
Web 3.0 ifadesi ilk kez, 2006 yılında The New
York Times gazetesinde yer alan bir
makalede ortaya atılmış olup, geleceğe ait
internetin “semantik (anlamsal)” olacağını
iddia etmektedir.
Yani elektronik devreler veya çipler
vasıtasıyla buzdolapları, çamaşır makineleri,
ısıtma sistemleri, bilgisayarlar, otomobiller
gibi cihazlar webe bağlanarak birbirleri ile
etkileşime girecekler ve insanlar arasındaki
P2P (Peer to Peer – Kişilerarası) etkileşim
yerini M2M’ye (machine to machine –
cihazdan cihaza) bırakacaktır.
10. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB’İN GELECEĞİ
Literatürde Web 4.0 ve Web 5.0
teknolojilerinden de geleceğin İnterneti
olarak bahsedilmektedir.
Tamamiyle dijital bir dünya üzerine inşa
edilecek olan bu teknolojilerde saniyede 100
Gigabit bağlantı ve bant genişliğine sahip
ağlar ile depolama sistemlerinin tamamen
Web ortamına taşındığı, tişörtten
mikrodalga fırına neredeyse tüm eşyanın
yapay bir zekaya sahip olup networkler
üzerinden birbirine bağlandığı bir dönemden
bahsedilmektedir.
Bu dönemde tamamen web işletim
sistemleri ve bulut teknolojileri üzerine
kurulu, herkesin ve her şeyin zaten ağa bağlı,
her türlü uygulamanın otomatik olarak
çalıştığı ve her şeyin bir internet kimlik
numarasının bulunduğu bir gelecekten söz
edilmektedir
11. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB’İN PAZARLAMA İLETİŞİMİNE ETKİLERİ
İnternet, sahip olduğu özellikleri ile
işletmelere bir pazarlama mecrası
sunmuştur.
İnternetin ilk dönemlerinde bu mecranın ne
kadar etkin kullanılabileceği tam
anlaşılamamış olsa da Web 2.0 dönemi ile
birlikte yüksek oranda pazarlama amaçlı
kullanılmaya başlanmıştır.
İnternetin sunmuş olduğu fırsatlar her geçen
gün fark edilerek pazarlama ve pazarlama
iletişimi konusunda limitleri zorlanmakta ve
kreatif çözümler üretilmektedir.
12. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB’İN PAZARLAMA İLETİŞİMİNE ETKİLERİ
İnternetin pazarlama alanına sağlamış
olduğu faydalar işletmeler açısından şu
şekilde sıralanabilir:
Müşterilerle interaktif
iletişim
Düşük maliyet
Ölçümleme
Hedefleme
Zaman
Küresellik
İçerik
13. SOSYAL MEDYA
İnternetin Değişim Süreci
WEB’İN PAZARLAMA İLETİŞİMİNE ETKİLERİ
Scott, internet öncesi dönemde işletmelerin
hedef kitlelerinin dikkatlerini çekebilmek için
“pahalı reklamlar satın almak” ve “PR
çalışmaları ile medyanın desteğini
elde etmek” şeklinde iki önemle seçeneğe
başvurabildiklerine işaret etmektedir.
Web 2.0 dönemi ile birlikte bu seçeneklerin
önemini yitirdiğini; online ortamlarda
pazarlama, reklam ve halkla ilişkiler
arasındaki ayrımların kaybolarak
belirsizleştiğini ve pazarlamanın ve iletişimin
yeni kurallarını oluşturduğunu ve bu
döneme kadar yürürlükte olan kuralların
Web 2.0 dönemi ile birlikte eskidiğini bir
tablo ile açıklamaktadır:
14. Pazarlamanın ve İletişimin Eski Kuralları Pazarlamanın ve İletişimin Yeni Kuralları
Pazarlama sadece reklam ve marka
anlamına gelmektedir.
Reklamın kitlelere çekici gelmesi
gerekmektedir.
Reklam insanların bir mesaja dikkat
etmelerini sağlamak için araya girmeye
dayanmaktadır.
Reklam tek yönlüdür: İşletmeden
tüketiciye
Reklam sadece ürünleri satmakla ilgilenir.
Reklam sınırlı bir ömrü olan kampanyaya
dayanır.
Kreativite, reklamcılığın en önemli
bileşenidir.
Reklam ajansı için ödül kazanmak,
müşterisinin yeni müşteriler
kazanmasından daha önemlidir.
Pazarlama iletişimi sadece reklamdan ve
halkla ilişkilerden ibaret değildir.
PR, sadece ana akım medya izleyicisine yönelik
olmanın ötesine geçmiştir.
İşletmeler ve bireyler ne yayınlarlarsa onunla
tanınırlar.
İnsanlar yorum değil gerçeklik ve şeffaflık
isterler.
İnsanlar propaganda değil, katılım isterler.
Pazarlama tek yönlü bir müdahalenin ötesine
geçerek hedef kitlenin tam ihtiyaç duyduğu
anda içerik sunmayı gerektirmiştir.
Pazarlama stratejileri, kendilerine hizmet
gitmeyen büyük kitlelere internet aracılığıyla
ulaşacak tarzda güncellenmelidir.
15. Pazarlamanın ve İletişimin Eski Kuralları Pazarlamanın ve İletişimin Yeni Kuralları
İşletmelerin kendini ifade etmelerinin tek
yolu medyadır.
İşletmeler basın bültenleri aracılığıyla
medya mensupları ile iletişim kurarlar.
Bir basın bülteni hazırlamak için
işletmelerin önemli haberlerinin olması
gerekmektedir.
Jargon kullanımının bir sakıncası yoktur.
Hedef kitlenin basın bülteninde yer alan
bilgiyi edinebilmeleri için medyanın o
konuyu haber yapması gerekmektedir.
Reklam, PR ve pazarlama farklı hedefleri
olan, farklı strateji ve ölçüm kriterlerini
gözeten farklı insanlar tarafından
yürütülen ayrı disiplinledir.
PR işletmenin kendini medyada görmesi değil,
hedef kitlenin internet üzerinde görmesidir.
Ödüllerin kazanılması değil, işletmenin iş
bağlaması önemlidir.
İnternet, medyaya odaklanmış olan halkla
ilişkileri yeniden halk odaklı hale getirmiştir.
İşletmeler hedef kitlelerini satın almaya
yönlendirmek için harika tasarlanmış içerikler
sunmalıdır.
Bloglar, POD yayınları, e-kitaplar, videolar,
basın bültenleri, sosyal ağ siteleri ve diğer
içerik türleri, işletmelerin hedef kitleleri ile
doğrudan ve onların değer vereceği biçimde
iletişim kurmalarını sağlar.
İnternette pazarlama, reklam ve PR arasındaki
çizgi silikleşmiştir.