TC. Erciyes Üniversitesi
İletişim Fakültesi
Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü
Halkla İlişkilerde Çağdaş Yaklaşımlar Dersi Notlarıdır.
Öğr. Gör. Mustafa Cıngı
2. BLOG, Weblog isminden türetilmiştir.Bir blog, genellikle bireyler
ya da gruplar tarafından, son zamanlarda işletmeler tarafından
sürdürülen, geniş bir izleyici kitlesi için yorumlar ve fikirler sunan
web sitesidir.
Tipik bir blogta, sıklıkla resim ve videolarla
zenginleştirilen, okuyucular tarafından yorumların takip edildiği bir
girişin önemli bir rolü vardır.
Blogu sürdürene veya blog yazılımını kullanarak blog gönderileri
yazana blogger denir. Blogger tarafından bloga gönderilen şeyler
blog gönderileridir.
3. Bloglardan, bloggerlardan ve blog gönderilerinden oluşan topluluğa ise
blogosfer adı verilmektedir. İnsanlar blogosferi “canlı web” olarak
adlandırmaktadır. Linkler, canlı webin DNA’sını oluşturmaktadır.
Blogun temel özellikleri şu şekilde sıralanabilir :
o Sık Güncelleme: Bloglar,devamlılık temelinde içeriğin yayımlanması için
kullanılır. Blog içeriği, dinamik ve zamanında olma anlamına
gelmektedir.Çünkü blog okuyucuları sık güncelleme beklentisiyle
gelmektedir.
4. o Son gönderi yemi/beslemesi: İnsanlar, blogun başlangıçta HTML
versiyonunu ziyaret edecektir. Ancak blogu takip etmeye karar verirse,
bir Atom ya da RSS beslemesi yoluyla bloga hızlı bir şekilde abone
olacaklardır.
o Yorumlar: Bloglar, okuyucuların karşılıklı konuşma başlatmasını ya da
gönderilen yazılara yorum yapmaya izin vererek gönderiler arasından
söz söylemeyi olanaklı kılacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak yorumlara
her zaman izin verilmez. Çünkü spam saldırısı olabilir ve yapıcı
olmayabilir.
o İnformal ve şeffaf olma: Bloglar, informal ve şeffaflık anlamına gelir.
Şirket web sitesinin aksine, bloglar, stil ve içerik olarak daha informal
olmalıdır. Ayrıca okuyucular, blogların açık ve dürüst olmasını
beklemektedir.
5. o Basitlik: Bloglar, basit ve yeni içeriği etkili bir şekilde sunacak şekilde
tasarlanmıştır. Yeni bir yazı oluşturmak birkaç tıklamayla yapılabilir.
o Ters kronolojik sırayla sıralanma: Blog gönderileri, en son girişin en
üstte yer alacağı şekilde sıralanır.Bu yüzden en yeni içerik ilk sırada
görünür. Daha eski içerik, hiç kaybolmamakta, arşivlenmektedir.
o Blogroll: Bloggerlar, sıklıkla ilgilendikleri konularla ilgili blogları okurlar.
Blogroller, yazarın sıklıkla okuduğu blogları listeler.
o Permalinkler: Belirli bir blog gönderisine eklenen sürekli linklerdir.
o Trackbackler/Pingbackler: Diğer bloggerların alıntı yapmak için
kullandığı gönderi ya da gönderi parçası URL’leridir.
6. BLOGLAR, kişisel, genel, politik ve ticari mesajları iletmek için
kullanılabilmektedir. Bundan dolayı internet üzerinde etkili bir iletişim
aracı haline gelmektedir.
BLOGLAR NEDEN POPÜLER?
Blogların popüler olmasının başlıca sebepleri:
o Ucuz ya da ücretsiz yapılabilme,
o Kurulum için özel bir yazılım gerektirmeme,
o Uzmanlaşmış bilgisayar deneyimi gerektirmeme,
o İçeriğin güncellenebilmesi ve kolaylıkla içeriği yayabilme,
o RSS kullanarak kullanıcıların yeni gönderileri anlık elde edebilmesi,
o Herkes tarafından yorum gönderilebilmesi, okuyucu ve yazar arasında
bir diyalog meydana getirebilmesi.
7. İŞLETME BLOGGİNGİ VE İŞLETME BLOGLARI
Blogging, başlangıçta kişisel bir uğraşı olarak düşünülse de blogların
gelişmesiyle gitgide daha hızlı bir biçimde işletmelerin ilgi alanına
girmiştir. İşletmeler blogosferde kendilerini neyin çok fazla etkilediğini
fark etmeye başlamışlardır.
Aynı zamanda tüketicilerin kendi ürünleri hakkında ne
söylediğinden, rakipleri hakkında ne söylediklerine kadar çoğu şeyi
öğrenmektedirler. Günümüzde tüketiciler, hangi ürünü alacaklarsa fikir
edinmek için internete girmektedirler.
8. İnsanlar, blogları işletmeyle ilgili sevdikleri ve sevmedikleri şeyler için
bir outlet olarak kullanmaktadırlar. Blogosferde müşterilerin ne dediği
bilinmiyorsa, müşterileri dinleme fırsatı kaçırılır.
Bloglar,işletmeler için müşterilerle bağlılık oluşturma, şirketin insani
yönünü gösterme ve toplulukla bir konuşma başlatma aracıdır. Böylelikle
tüketicilerin ürünler hakkında daha ilgili ve bilgili olması mümkün
kılınarak ürünlerle ilgili topluluklar yaratılabilir. Bu topluluklar, ürün ve
marka bağlılığı oluşturabilir.
İşletme blogları basitçe örgütsel amaçlarla yaratılan bloglardır.
9. İşletme ya da örgütsel bloglar, satışa yardımcı olmayı sağlayan, bunun için
bir topluluk oluşturmayı kolaylaştıran ve yaratan, şirket ya da ürünle ilgili
olarak söylenti oluşturmaya imkan tanıyan, karşılıklı konuşma formatında
web sitelerinin aktif bir türüdür.
Bu bağlamda bloglar şu amaçlarla kullanılabilir:
o Duyurma
*Olayları duyurma
*Yeni ürünleri, hizmetleri ve girişimleri duyurma.
o Halk eleştirilerine ve övgülerine hemen tepki
o Örgütsel mesajları ve kimliği yayma
o Soru sorma ve cevapları alma/dinleme
o Geribildirim döngüsünü sonuçlandırma
* Fonlama çabalarının sonuçlarını verme
10. *Gönüllülere başarılarını anlatma
*Konferans ve olayların ardından rapor verme
Son yıllarda işletme bloglarının çeşitli türleri ortaya çıkmıştır.
Bunlar :
o Yönetici blogları : Yönetici blogları,CEO blogları olarak da ifade
edilmektedir. Oldukça yaygın bir işletme blogu türüdür. Buna, Butler
Sheetmetal Ltd’nin CEO’su Paul Woodhause’ın blogu, Thomas Nelson
Puplishers’ın başkan ve CEO’su Michael Hyatt’ın blogu örnek olarak
gösterilebilir. Bu bloglarda yöneticiler şirketin karşı karşıya olduğu
olduğu konular üzerinde kendi bakış açılarını sunarlar. Şirketin
liderlerinden duyma, şirketin şeffaflığı benimsediği algısını artırabilir.
11. o Şirket blogları : Şirket blogları, Şirketin içinde olup bitenler hakkında
işletmenin lehine yazılan sadece şirketi temsil eden bloglardır. Genelde
bazı şirketler, blog okuyan müşterilerinin beklentileriyle ilgili tutarlı bir
tavır içerisinde gönderi yazmada özellikle bu amaç için bloggerları işe
almaktadır. Buna Amerikan İmalatçılar Birliği’nin blogu,Teknoloji
danışmanlığı firması EDS’ nin blogu, Pensilvanya Üniversitesi Wharton
School blogu örnek verilebilir.
o Ürün blogları : İşletmeler ürün bloglarına iki şekilde yaklaşabilir.
Birincisi, ürünlerle ilgili güncellemeleri sunarak, müşterilerin satın
almalarını etkileyen konularda güncel kalmasını sağlayabilir.
12. İkincisi, favori markaların sorumlularından müşterilere doğru
ürünlerle ilgili doğrudan bilgi ve anlayış sağlayarak, bir ürünün fanlarını
hedeflemektir. Bir ürün blogu, müşterilerin mevcut olayların farkında
olmasını sağlayarak ürün ve şirkete daha fazla bağlı kalmasını olanaklı
kılar. Buna QuickBooks Online’nın resmi blogu örnek gösterilebilir.
o Müşteri hizmet blogları : Ürün blogları gibi müşteri hizmet blogları da
özellikle müşterilerin bir ürünle ilgili karşı karşıya olduğu problemlerle
ilgili konulara odaklanmaktadır. Şirketin bu bağlamda müşterilere
gösterdiği bir adrestir. Ebay’ın böyle bir blogu vardır. Kendi geliştiricileri
için sürdürdüğü bu blog, yararlı kaynak ve güncellemeleri sağlar.
13. o Savunma blogları : Bazı işletmeler özel konulara ilişkin savunma
yapmaktadır.Bu tür bloglar, şirketin gelişmelere karşı
hareketleri, pozisyonu ve reaksiyonlarına ilişkin ilgilenen izleyicileri için
güncel konuları sağlar. Buna Cisco Systems’in hükümetle ilişkilerine
dair yür üttüğü blogu örnek gösterilebilir.
o Çalışan blogları : Şirket veya iş ile ilgili yapılan bloglardır. Thomas
Nelson Publishers’ın CEO’su Michael Hyatt çalışanlarının blogginge
başlamasını isteme sebeplerini, ürün ve şirketin görünürlüğünü
artırma, yayıncılık topluluğuna katkı yapma ve insanların gerçek bir
yayıncılık şirketi içinde ne olduğunu görmesini sağlama olarak
sıralamaktadır. IBM yaklaşık 300 bin çalışanını şirket namına blog
yapması için teşvik etmektedir.
14. BAŞARILI İŞLETME BLOGGINGİ İÇİN GEREKENLER
Başarılı işletme bloggingi için gerekenler şu şekilde sıralanabilir :
o Satmak yerine konuşmak: Blogging, reklam mesajının sunumuna
karşı olma duyarlılığı ortamında doğmuştur. İnsanlar blogları,
başkalarının neyi umursadığını ve neyi bildiğini görmek için ziyaret
ederler. Zamanla ya güvendikleri için gelecek ya da
gelmeyeceklerdir. Eğer onlarla konuşulursa, sizi tanımış olurlar. Eğer
satış yapmaya kalkışılırsa, şanslı iseniz gideceklerdir. Şanslı
değilseniz, blogosferde yeni iletişim kanalını kötüye kullandığınıza
ilişkin iddialar fısıldanmaya başlanacaktır.
15. o Sık gönderi gönderme ve ilginç olma : En azından günde bir kere
gönderi yollamak, ilginç ya da yararlı bir şeyler bulmaya çalışmak
önemlidir. Bu, yazı fabrikası haline gelmek demek değildir. Çoğu
blogger, kendi otoritelerini kurmaya çalıştıkları kategoride diğer
bloglara sadece bağlantı yaparlar. Kısa ve zekice birkaç cümle
eklemek, bunu şık hale getirmek ve orijinal kaynağı arayan
başkalarının sıklıkla sizinle bağlantı kurmaları demektir.Sık gönderi
yollamak, arama motorlarında değerlendirilmeye yardımcı olur.
o İlgili ve bilinen konularda yazma : İyi bir blogun tutku içerdiğini ve
yetkinliği gösterdiğini söylemek yeterli değildir. Bir blogta satış yapmak
akıllıca olmasa da niçin blog yaptığınızın bir parçası olarak neyle
ilgilendiğinizi ve ne bildiğinizi gösterebilir.Doğru yapıldığı taktirde, blog
üzerinden satış yapılabilir.İnsanlar,onlar için ilginç ve yararlı konular
yazmanızdan dolayı size güvenecekler ve satın almayı
gerçekleştireceklerdir.
16. o Zaman alma : İyi bir blog mal ve hizmetler için hem reklama hem halkla
ilişkilere olan gereksinimi azaltır ya da ortadan kaldırır.Şirketler
bloglarda, diğer halkla ilişkiler taktiklerinde elde edilemeyecek şekilde
daha fazla yer almaktadır. Bu durum tasarruf sağlasa da iyi olmak zaman
alır. Diğer bloglar okunarak, onlara bağlantı yapılarak ve yorum yaparak
konuşmalara katılmak gereklidir.
o İnsanların ne söylediğini dinleme : Negatif yorumlar rahatsız etse de
müşterilerin neye kızdıklarını öğrenmeyi sağlar. Dinlediğinizi göstermek
insanları daha nazik hale getirecektir.
17. BİR İŞLETME BLOGUNU PAZARLAMANIN YOLLARI
İşletme blogunun işletme lehine çalışabilmesini sağlamak için
yapılacak pazarlama faaliyetleri şu şekilde sıralanabilir:
o Bir pazarlama planı oluşturma,
o Blogu, blog arama motorlarına kaydetme,
o Blogun RSS’sini , RSS arama motorlarına kaydetme,
o Müşterilerle blogunuz hakkında konuşma,
o Ayda en az iki ya da üç kez özel indirim ve kuponlar sunma,
o Sizin konularınızla ilgili blogging yapan bloggerları araştırma,
o Periyodik olarak podcastlar yayımlama,
o Çalışanlarınızı blogunuzla ilgili eğitme.
18. BAŞARILI İŞLETME BLOGGINGİ ÖRNEKLERİ
Günümüzde şirketler olağanüstü bir oranda blogging
yapmaktadırlar. Microsoft ve Boeing gibi büyük
şirketlerden, Thomas Mahon’un terzilik işletmesi ve Elisa
Camahort’un pazarlama ve halkla ilişkiler firması gibi küçük
şirketlere kadar her tür işletme pozitif deneyimler yaratmak, etkiyi
arttırmak ve sürekli diyaloglar sağlamak için blogların devrimsel
gücünü kullanmaktadır.
19. İşletme blogginginin en meşhur başarılı örneği belki de Sun
Microsystems’dir. Şirketin CEO’su Jonathan Schwartz için blogging,
“yaşayan markadır” ve işletmeye güvenilir bir ses sağlamaktadır.
Schwartz’a göre samimi olmayan bir ses hiçbir işe yaramayacakken,
daha kötüsü ise sessiz kalmaktır. Böyle bir boşluk durumunda ise
başkaları şirket adına, marka hakkında, yöneticiler ya da çalışanlarla
ilgili konuşacaktır. Schwartz, her Sun Microsystems çalışanının bir blogu
olmasına karar verdiğinde, bu kendi hukuk biriminde şok etkisi
meydana getirmiştir. Halkla ilişkiler departmanının paniklemesine yol
açmıştır.
20. Tam yetkili blogging, aslında şirketteki herkesin bir basın bülteni
yayınlayacağı anlamına gelecekti. Ancak şirket riayet edilecek genel
prensipleri basitçe duyurarak, yaşanacak herhangi bir problemden uzak
kaldı. Sun Microsystems örneği, kontrolden vazgeçmek için güvene
ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Şirket, blogu aracılığıyla bilgi
teknolojileri sektöründe rekabetçi bir güç olarak konumunu yeniden
oluşturmaya başlamıştır.
General Motors, blog iletişiminde bir diğer öncü şirkettir. GM’ in
blogunun adı Fastlane’ dır.
21. Başkan Yardımcısı Bob Lutz tarafından yürütülen blog, bazen halkla
ilişkiler departmanının faaliyetlerinin ve ortak basının yayınlarının
sonrasını yönlendirmek için kullanılmaktadır. Fastlane blogu, bir devrimi
ifade etmemektedir. Ancak şirket için önemli bir iletişim aracı olmuştur.
DİĞER BLOG TÜRLERİ
Video bloglar ( Vloglar ) : Vlogging, video blogging demektir.Metin yoluyla
paylaşmaya odaklanmak yerine, bir video blog,video kullanma yoluyla
aynı amacı başarmaktadır.Vlogging, videoya yorum ya da karşılık
vermeye imkan tanıyan bir bloga video göndermeyi
içermektedir.Bloggingden daha kapsamlıdır.
22. Çünkü daha masraflı donanım, video kurgu becerisi ve video
yükleme için teknik kapasite gerektirmektedir.Vlogging giderek daha
popüler oldukça bu gereksinimler, daha ucuz ve kolay olmaktadır.
Foto – bloglar : Bir foto-blog, bir vlog ile benzerdir. Ancak, video yerine
resimlerden oluşmuştur. Resimler, bir olayın enstantane resmini gösterir
ve genellikle kelimelerden, hatta videolardan bile daha güçlü
olabilir.Foto-bloglar, bir fotoğraf makinesi ve foto-bloga resim yükleme
becerisi gerektirir.
23. Mobil-bloglar (Mobloglar): Mobloglar, yayımlanma şekline göre farklıdır.
Doğrudan bir aygıttan yazılır ve yayımlanır.Bir moblogun amacı, olay
meydana geldiği zaman gönderileri daha çabuk yapmayı olanaklı
kılmaktır. Geleneksel bloggingde, tipik olarak eve gitmek, bilgisayara
giriş yapmak ve bir gönderi oluşturmak gerekmektedir. Bir moblogta
ise gönderiler anında ve her yerden yapılabilir. Örneğin:
moblogging, canlı olaylarla ilgili gönderiler için daha etkili
olabilir.Çünkü bir laptop ya da kablosuz bağlantı olmadığı zaman bunlar
meydana gelebilir ve yararlı olabilir.
24. Linkloglar : Çoğu blog, basitçe yazarın ilgi çekici bulduğu diğer bloglardan
gönderilerin listelerini yapmaktadır. Linkloglar, tipik olarak kendi
içeriklerine çoğu zaman sahip olmayıp sadece diğer içerikleri gösterme
hizmeti sunmaktadır. Çok sayıda yeni bilgi eklemesi olmazken,önemli
olacak şekilde içeriği sınıflandırmanın bir yolu olarak değere sahiptirler.
Mikrobloglar : Mikroblogging, adından da anlaşılacağı gibi küçük çaptaki
yığınlara blogging yapmadır. Mikroblog gönderileri, genellikle çok kısa
olmakta ve metin mesajları, e-mail ya da anlık mesajlaşma yoluyla küçük
güncellemeler olarak gönderilebilmektedir. Çok sayıda mikroblog
platformu vardır.Ancak en popülerleri Twitter (www. twitter .com) ve
Pownce’dır. (www.pownce.com).