ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ -ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ
ΠΟΙΗΣΗ
ΤΡΑΓΩΔΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Εύη Καρούνια

2. ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ:
• ΕΠΙΚΗ
• ΛΥΡΙΚΗ
• ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ(ΤΡΑΓΩΔΙΑ-ΚΩΜΩΔΙΑ-ΣΑΤΥΡΙΚΟ
ΔΡΑΜΑ)

4. 5ος αιώνας π.Χ. -Αθήνα –δημοκρατικό
πολίτευμα-Ιστορία-Θέατρο

5. ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Προοριζόταν για παράσταση
• ΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ:προήλθε από τα
«δρώμενα»(θρησκευτικές τελετές).Συνδέεται με τις
γιορτές για τη γονιμότητα (και τη βλάστηση) προς
τιμήν του θεού Διονύσου.
Χαρακτηριστικά της λατρείας του Διονύσου:
• ιερή μανία(έκστασις)
• θεοληψία
• έξαλλος ενθουσιασμός των οπαδών του θεού
• μίμηση
• μεταμφίεση των πιστών σε Σατύρους(ζωόμορφοι
ακόλουθοι του θεού)

6. ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΣ
Τραγούδι θρησκευτικό και λατρευτικό προς
τιμήν του θεού Διονύσου με συνοδεία
αυλού.
Σ’ αυτό και στις μεταμφιέσεις των πιστών
βρίσκονται οι αρχές του δράματος.

7. Χορός 50 χορευτών μεταμφιεσμένων σε
τράγους εκτελούσε κυκλικά τον διθύραμβο.
• Ο εξάρχων(ο πρώτος χορευτής) αφηγείται για
τη ζωή και τα παθήματα του θεού.
• Στην αρχή το τραγούδι είναι αυτοσχέδιο.

8. • Αυτοσχεδιασμοί πρωτοτραγουδιστών και
διθύραμβος=> Γέννηση της τραγωδίας
(Αριστοτέλης:Περί Ποιητικής)

9. Αρίων:ποιητής και μουσικός από τη
Μήθυμνα της Λέσβου(6ος αιώνας π.Χ.)
• ΄Εδωσε έντεχνη μορφή στον διθύραμβο.
Οι χορευτές είναι μεταμφιεσμένοι σε
Σατύρους, δηλαδή σαν τράγοι.
• Αρίων: «ευρετής του τραγικού τρόπου».Οι
Σάτυροι στη λατρεία του Διονύσου,ακόλουθοί
του, τραγωδοί.
• τράγων ωδή:άσμα Χορού μεταμφιεσμένου
σε Σατύρους.

10. ΘΕΣΠΙΣ:ποιητής από την Ικαρία( μέσα
του 6ου αιώνα)
Συνδιαλέγεται με τον Χορό με στίχους,
αφηγείται μια ιστορία.
• Εισάγει τον υποκριτή
(υποκρίνομαι=αποκρίνομαι), ηθοποιό που
διαλέγεται με τον Χορό. ΄Ετσι, δημιουργείται
η ένωση του επικού στοιχείου(λόγος) +του
λυρικού στοιχείου(μουσική) και γεννιέται η
τραγωδία στην Αττική.

11. 534π.Χ.–η πρώτη επίσημη
παράσταση(διδασκαλία)τραγωδίας
από τον Θέσπη στα Μεγάλα Διονύσια
• Στην αττική γη η τραγωδία εξελίχθηκε.
• Σύνδεσή της με τη λατρεία του Διονύσου.
• Δημοκρατική οργάνωση-διάλογος-ισοτιμία –
ελευθερίαανάπτυξη της τραγωδίας,της
επιστήμης,της τέχνης,της οικονομίας.

13. ΑΤΗ-ΥΒΡΗ –ΝΕΜΕΣΗ-ΤΙΣΗΤΟ ΗΘΙΚΟ
ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
• ΤΡΑΓΩΔΙΑ:Τα θέματά της προέρχονται από
τους μύθους.
• Πόλεμος-Ειρήνη-Δικαιοσύνη-Φιλοπατρία:η
θέση τους στην τραγωδία είναι σημαντική.

14. ΔΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ:
• Σ’ αυτούς γίνονται οι παραστάσεις τραγωδιών
κατά τη διάρκεια των Μεγάλων ή εν άστει
Διονυσίων (από το 534 π.Χ.) και στα Λήναια (από
το 433 π.Χ.).Διαγωνίζονται εκεί οι τραγικοί
ποιητές.
• Χορηγοί:΄Ηταν πλούσιοι πολίτες που
αναλάμβαναν τα έξοδα των παραστάσεων.
• Βραβεία:Στεφάνι από κισσό(ιερό φυτό του
Διονύσου) στους νικητές ποιητές και χάλκινος
τρίπους στους χορηγούς.Δίνονταν από την
εκκλησία του δήμου.

16. Ο Περικλής καθιέρωσε τα
θεωρικά,χρηματικό βοήθημα στους
άπορους πολίτες για την
παρακολούθηση των παραστάσεων.
Η τραγωδία αποτελούσε σημαντικό
μέσο παίδευσης των Αθηναίων με
επίσημη απόφαση της πολιτείας.

17. ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

18. • Χορός:12-15 μέλη(με κίνηση και όρχηση
εξέφραζε τα συναισθήματά του).
• Σε 3 άνδρες υποκριτές έδιναν όλους τους
ρόλους(και τους γυναικείους).
• Τα προσωπεία ήταν οι μάσκες που φορούσαν
οι υποκριτές.

19. Η δομή της τραγωδίας
Ορισμός της τραγωδίας από τον Αριστοτέλη:
Ἔστι μέν οὖν τραγωδία
μίμησις πράξεως σπουδαίας
καί τελείας, μέγεθος
ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ,
χωρίς ἑκάστῳ τῶν εἰδῶν ἐν
τοῖς μορίοις, δρώντων καί
οὐ δί’ ἀπαγγελίας, δι’ ἐλέου
καί φόβου περαίνουσα, τήν
τῶν τοιούτων παθημάτων
κάθαρσιν.

20. Τα μέρη της τραγωδίας:
α.Τα κατά ποσόν μέρη:αφορούν την
έκταση του έργου.
• 1)Διαλογικά-επικά:
• Πρόλογος
• Επεισόδια
• Έξοδος
• 2)Λυρικά-χορικά:
• Πάροδος
• Στάσιμα
• Μονωδίες
• Διωδίες
• Κομμοί

21. β.Τα κατά ποιόν μέρη:αφορούν την
ανάλυση του έργου:
• Μύθος:η υπόθεση της τραγωδίας
• Ήθος:ο χαρακτήρας των προσώπων
• Λέξις:η γλώσσα της τραγωδίας
• Διάνοια:οι σκέψεις,οι ιδέες των προσώπων
• Μέλος:η μελωδία
• Όψις:η σκηνογραφία και η σκευή του ηθοποιού.

22. ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ
Αισχύλος:σώζονται 7 έργα του
Σοφοκλής:σώζονται 7 έργα του
Ευριπίδης:σώζονται 18 τραγωδίες του
και ένα σατυρικό δράμα.

23. ΑΙΣΧΥΛΟΣ-ΣΟΦΟΚΛΗΣ-ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

25. Θέατρο του Διονύσου

27. Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου

29. ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ:ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
Όταν, κατά το μεσημέρι, βρέθηκε στο κέντρο του αρχαίου
θεάτρου,
νέος Έλληνας αυτός, ανύποπτος, ωστόσο ωραίος όπως εκείνοι,
έβαλε μια κραυγή (όχι θαυμασμού· το θαυμασμό
δεν τον ένιωσε διόλου, κι αν τον ένιωθε
σίγουρα δε θα τον εκδήλωνε), μια απλή κραυγή
ίσως απ' την αδάμαστη χαρά της νεότητάς του
ή για να δοκιμάσει την ηχητική τού χώρου. Απέναντι,
πάνω απ' τα κάθετα βουνά, η ηχώ αποκρίθηκε –
η ελληνική ηχώ που δε μιμείται ούτε επαναλαμβάνει
μα συνεχίζει απλώς σ' ένα ύψος απροσμέτρητο
την αιώνια ιαχή του διθυράμβου.

30. ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ
https://filologikaek.blogspot.gr