3. cum
cum + ablatiu : preposició. trad; amb.
Cum + verb indicatiu; quan (valor temporal)
Cum + verb en imperfet / plusquamperfet de subjuntiu
"cum històric" ( valor temporal-causal).
trad; imperfet:gerundi simple
plusquamperfet; gerundi compost
4. I. Philippus, qui adversum Romanos bellum gesserat et postea
Romanis contra Antiochum auxilium tulerat , mortuus est.
II. Cum romani urbis muros oppugnavissent, hostes urbem
deseruerunt.
III. Susceptus est Mithridates post fugam a Tigrane, qui
Mesopotamiam ingenti gloria imperabat.
IV. Cum Vercingetorix intra munitiones remaneret, in castra
exercitum reduxit.
V. Pompeius Albanis bellum intulit et eorum regem vicit, qui per
epistulas atque munera rogatus ei veniam et pacem dedit.
VI. Dux, cum milites hostium urbem nostram cepissent, eam delevit.
VII. Catilina a Cicerone urbe expulsus est. Socii eius ,qui deprehensi
sunt, in carcere strangulati sunt.
Ab Antonio Catilina ipse proelio victus est et interfectus.
VIII. Viriathus a suis militibus interfectus est, cum quattuordecim
annis Hispanias adversus Romanos movisset.
IX. Galli ,quorum oppidum a Romanis deletum est, Caesari suas
copias tradiderunt.
verba
Ciceró
6. 1-Pompeius pacem rupit et navali proelio victus fugiens ad
Asiam interfectus est.
2-Rediens inde Caesar Ptolomaeum, qui Pompeio auxilium
tulerat, rebellantem in Ponto
et multas populi Romani provincias occupantem vicit.
3-Aurelius defunctus est in Graecia moliens adversum
Parthos expeditionem anno imperii sexto.
4-Augustus Gothos Macedoniam vastantes ingenti proelio
vicit.
5-Maximinus pugnans in Hispania interfectus est a Philippi
militibus, qui post eum imperavit.
6-Caesar Germanos similem exercitum habentes non
oppugnavit.
7. Aurelius-i(m) Aureli
defundo/defunxi/defunctum;
Graecia-ae(f)
molior/molitus est; maquinar
Parthi-orum(m) els Parts
expeditio-onis(f) expedició
annus-i(m) any
imperium-i(n) imperi
sextus-a-um; sisè
Augustus-i(m)
Gothi-orum(m) els Gods
Macedonia-ae(f) Macedònia
vasto/vastavi/vastatum: devastar.
ingens-ntis; gran
proelium-i(n) batalla
vinco/vici/victum; vèncer
Maximus-i(m) Màxim
pugno/avi/atum; lluitar
interficio/feci/fectum;
assassinar
Philippus-i(m) Filip
miles-militis(m) soldat
post; prep.d'ac. després de ...
impero/avi/atum; governar
Caesar-aris(m)
Germani-orum(m) els Germànics
similis-e; semblant
exercitus-us(m) exèrcit
habeo/habui/habitum; tenir
oppugno/avi/atum; atacar