1. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
ATASAM HASTANESİ
Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonlarının
Önemi ve Tanımlar
Sunumu hazırlayan
Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi
İnfeksiyon Kontrol Ünitesi’ne teşekkür ederiz.
2. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
“Primum non nocere”
“The first requirement of a hospital
is that it should do the sick no
harm”
Sir James Simpson
Florence Nightingale
3. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
•
•
•
•
Nosos: Hastalık
Komein: To care for
Nosocomium: Hastane
Nozokomiyal: Hastane kökenli veya
kaynaklı
Nazokomiyal
4. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Sonuçlar
•
•
•
•
•
•
Hastanede kalış süresinde uzama
Morbiditede artış
Yaşam kalitesinde bozulma
Mortalitede artış
İş gücü ve üretkenlik kaybı
Maliyette artış
Am J Epidemiol 1985;121;182-205.
Am J Infect Control 1985;13:97-108.
5. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Mali Yük
• Amerika Birleşik Devletleri (ABD):
– 1995 yılında 4,5 milyar $
– 2001 yılında 7 milyar $
>88.000 ölüm/yıl (1 ölüm/6 dakika)
• İngiltere:
– 100.000 ölüm /yıl,
– 1 milyar £/yıl
• Türkiye:
– Yatış süresinde ortalama 10 gün uzama, ortalama 1500$
maliyet, nozokomiyal infeksiyonlara bağlı mortalite %16
Emerg Infect Dis 1998;4:416-20.
J Chemother 1997;9:411-4.
Lancet 2003;361:2068-77.
6. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Institute of Medicine Report,1999
• Önlenebilir tıbbi hatalar nedeniyle ölen
hasta sayısı = 44.000-98.000/yıl
• Hastaneye yatan hastaların %5-15’inde
hastane enfeksiyonu gelişiyor.
– Üriner sistem enfeksiyonları
– Cerrahi alan enfeksiyonları
– Nozokomiyal pnömoni
• YBÜ hastalarının %25-50’sinde hastane
enfeksiyonu gelişiyor.
7. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Device-Associated NIs in the ICUs of
Latin America, Turkey, India, and Morocco
Findings of an International NI Control Consortium (INICC)
Rates
NNIS
(1992-2004)
INICC
(2002-2004)
RR
VAP
5.1
28.7 (10.5- 48.0)
5.6
CVC-BSI
3.4
14.4 (5.8 – 24.5)
4.2
CA-UTI
3.3
11.0 (3.3 – 14.1)
3.3
Ann Intern Med 2006;145(8):582-91.
8. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Device-Associated NIs in the ICUs of
Latin America, Turkey, India, and Morocco
Findings of an International NI Control Consortium (INICC
Proportion (%) with
resistance:
NNIS
INICC
RR
(19922004)
(2002-2004)
S.aureus/methicillin
48.1
81.6
1.7
Enterobacteriaceae
/Ceftriaxone
17.4
54.8
3.1
P. aeruginosa/
fluoroquinolones
29.1
58.3
2.0
Enterococci/
Vancomycin
13.6
17.5
1.3
9. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Türkiye’de Hastane Enfeksiyonları
•
Hastane enfeksiyonu (HE) hızları (hastane
geneli)= %1-%8,6
Arman D. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 1997;1:144-52.
•
YBÜ’lerde HE hızları yüksek:
–
Anestezi ve Reanimasyon YBÜ’de HE hızı= %51,8
(56,8/1000 hasta günü)
Erbay H, et al. Intensive Care Med 2003;29:1482-8.
–
Nöroloji YBÜ’de HE hızı= %88,9 (84,2/1000 hasta
günü)
Cevik MA, et al. J Hosp Infect 2005;59:324-30.
10. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Türkiye’de Hastane Enfeksiyonları
• YBÜ’lerde hastane enfeksiyonlarının prevalansı
–
–
–
–
Nokta prevalans çalışması
22 farklı merkezden 56 YBÜ, 236 olgu
YBÜ’de kazanılmış enfeksiyon prevalansı= %49
En sık görülen enfeksiyonlar:
• Pnömoni ve diğer alt solunum yolu enfeksiyonları: %28
• Laboratuvar tarafından kanıtlanmış kan dolaşımı
enfeksiyonu: %23
• Üriner sistem enfeksiyonu %16
– Etkenler:
•
•
•
•
P. aeruginosa: %21
S. aureus %18
Acinetobacter spp: %18
Klebsiella spp %16
Esen S, et al. Scand J Infect Dis 2004;36:144-148.
11. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Türkiye’de Hastane Enfeksiyonları
• YBÜ’lerde hastane enfeksiyonlarının prevalansı
–
–
–
–
Nokta prevalans çalışması (17 Şubat 2004)
43 farklı merkezden 133 YBÜ, 1030 olgu
YBÜ’de kazanılmış enfeksiyon prevalansı= %21
En sık görülen enfeksiyonlar:
• Pnömoni %45.5
• Laboratuvar tarafından kanıtlanmış kan dolaşımı enfeksiyonu:
%26
• Üriner sistem enfeksiyonu %18
– Etkenler:
•
•
•
•
•
•
P. aeruginosa: %12.3
Acinetobacter spp: %11.6
S. aureus %7.8
C. Albicans %5.2
Non-albicans candida %4.8
Bilinmiyor %34.2
12. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları-Kalite
•
Hastane enfeksiyon (HE) hızları sağlıktaki en
önemli kalite göstergelerinden biri olarak kabul
edilmektedir.
–
–
–
–
•
Ventilatör ilişkili pnömoni hızı (VİP)
Kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu hızı (Kİ-ÜSE)
Santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu hızı
(SVK-KDE)
Cerrahi alan enfeksiyonu (CAE) hızları
HE hızlarının kıyaslama (benchmarking) yapmak
amacıyla kullanılabilmesi için standart tanımlar ve
standart bir yöntem kullanılarak sürveyans
yapılmalıdır.
14. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Risk Faktörleri
• Mikrobiyal faktörler
– Artmış antibiyotik kullanımı (flora değişikliği,
multiple dirençli patojenler)
• Konakçı faktörleri
– Kronik akciğer hastalığı, yaş, malnütrisyon,
diabetes mellitus, alkolizm, nöropati, miyopati,
travma, yanık, vb.
• Tedavi yöntemleri
– Sedatif ilaçlar, paralitik ilaçlar, kortikosteroidler,
antasidler, stres ülseri profilaksisi, antibiyotik
tedavisi, multipl kan transfüzyonları
15. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Risk Faktörleri
• Çevresel faktörler
– Cerrahi (tip, süre)
– İnvaziv girişimler (kateterizasyon, entübasyon,
vb.)
• Nozokomiyal pnömonilerin %83’ü mekanik ventilasyonla
• Üriner sistem enfeksiyonlarının %97’si üriner kateter
kulanımı ile
• Primer kan dolaşımı enfeksiyonlarının %87’si santral
kateterlerle ilişkili
• Hijyenik alışkanlıklar
– El hijyeni
16. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Önlenebilir mi?
• SENIC Sonuçları:
– Aktif enfeksiyon kontrol programı uygulanan
hastanelerde nozokomiyal enfeksiyon hızında
%32’ye varan azalma sağlamak mümkün
Sürveyans
250 yatağa bir enfeksiyon kontrol hemşiresi
Hastane epidemiyoloğu
Geri bildirim
Am J Epidemiol 1985;121;182-205
17. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Önlenebilir mi?
• Hastane enfeksiyonlarının yaklaşık
%40’ı önlenebilir.
• Gelişmekte olan ülkelerde hastane
enfeksiyonlarının >%40’ı önlenebilir.
WHO Guidelines on Hand Hygiene in Healthcare, 2005.
18. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane enfeksiyonlarının çoğu kaçınılmazdır,
sadece bir kısmı önlenebilir.
Aksi ispat edilmediği sürece her hastane
enfeksiyonu, temel enfeksiyon kontrol
kurallarına uyulduğu takdirde önlenmesi
mümkün olan bir tıbbi hata olarak kabul
edilmelidir.
Institute of Medicine Report, 1999.
Ann Intern Med 2002;137:665-670.
19. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Enfeksiyon Kontrol
Programlarının Amaçları
• Hastayı korumak
• Sağlık çalışanlarını, ziyaretçileri ve hastane
ortamındaki diğer insanları korumak
• Mümkün olan her durumda ilk iki amaca
“maliyet etkin” bir şekilde ulaşmak
Infect Control Hosp Epidemiol 1998;19:114-24.
20. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
21. Yüzyıl
• Hastane enfeksiyonları kısır döngüsü:
– Altta yatan ağır hastalıklar-çoğul dirençli
patojenler-yoğun antibiyotik kullanımı-dirençli
mikroorganizmaların seleksiyonu-kısıtlı tedavi
seçenekleri
• Çözüm: Enfeksiyon Kontrolü
–
–
–
–
El hijyeni
Standart önlemler ve izolasyonlar
Enfeksiyon kontrol kılavuzları
Kontrollü antibiyotik kullanımı
21. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Tanım
• Hastalar hastaneye başvurduktan sonra
gelişen ve başvuru anında inkübasyon
döneminde olmayan veya hastanede
gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan
sonra ortaya çıkabilen enfeksiyonlar
• Genellikle hastaneye yattıktan 48-72 saat
sonra ve taburcu olduktan sonra ilk 10 gün
içinde
Am J Infect Control 1988;16:128-40
22. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Tanım
• Lejyonella veya su çiçeği gibi inkübasyon
süresi uzun olan enfeksiyonlar için bu zaman
çerçevesi uygun şekilde düzenlenir.
• Enfeksiyon hastaneye yatış sırasında var
olan enfeksiyöz bir olayın komplikasyonu
veya uzantısı ise nozokomiyal kabul edilmez.
23. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Tanım
• Yenidoğanda nozokomiyal enfeksiyon
kriterleri karmaşıktır ve hastanede kalış
süresiyle ilişkilidir.
• Annede hastaneye yatış sırasında enfeksiyon
yok, ama 48-72 saat sonra doğan bebek
enfekte ise bu enfeksiyon nozokomiyal kabul
edilir.
• Transplasental yoldan geçen enfeksiyonlar
bu kategoriye alınmaz.
24. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Tanımlar
• “Centers for Disease Control” (CDC)
tarafından belirlenen hastane enfeksiyonu
tanımları:
– 1988
– 1992 yılında cerrahi yara enfeksiyonları ile ilgili
revizyon
– 2002 yılında nozokomiyal pnömoni tanımlarında
revizyon
Horan TC, Gaynes RP. Surveillance of nosocomial
infections. In: Hospital Epidemiology and Infection Control,
3rd ed., Mayhall CG, editor. Philadelphia:Lippincott Williams
& Wilkins, 2004:1659-1702.
25. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
Tanımlar
• Enfeksiyonun var olup olmadığını belirlemek
veya saptanan enfeksiyonu sınıflandırmak
• Klinik ve laboratuvar bulguları, diğer tanısal
testler:
– Hasta dosyası
– Laboratuvar: Klinik örneklerin mikroskopik
incelemesi, kültür sonuçları ve antijen/antikor
testleri, radyografiler, lökosit sayımı, vb.
• Doktorun enfeksiyon tanısı koyması
26. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Hastane Enfeksiyonları
CDC Tanımları
•
•
•
•
•
•
•
Üriner sistem enfeksiyonu
Cerrahi alan enfeksiyonu
Pnömoni
Bakteremi
Kardiyovasküler sistem enfeksiyonları
Santral sinir sistemi enfeksiyonları
Diğer (kemik-eklem, kulak-burun-boğaz,
gastrointestinal sistem, vb.)
27. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Üriner
Sistem Enfeksiyonu
Semptomatik üriner sistem enfeksiyonu:
1. Ateş, pollaküri, dizüri veya suprapubik
duyarlılık bulgularından biri olan hastada
idrar kültüründe > 105 koloni/ml üreme olması
ve en çok iki tür bakteri üremesi
28. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
2. Ateş,
pollaküri, dizüri veya suprapubik hassasiyet
bulgularından ikisinin ve aşağıdakilerden birinin
olması:
– “Dipstick” testinin lökosit esteraz ve/veya nitrat için pozitif
olması,
– Piyüri (>10 lökosit/ml idrar veya santrifüj edilmemiş idrarın
büyük büyütmesinde >3 lökosit),
– Santrifüj edilmemiş idrarın Gram yaymasında bakteri
görülmesi,
– Miksiyon yoluyla alınmamış iki idrar kültüründe >100
koloni/ml aynı üropatojenin (Gram-negatif bakteriler veya
Staphylococcus saprophyticus) üremesi,
– Uygun antibiyotik alan bir hastada üropatojen bir
mikroorganizmanın <105 koloni/ml saf olarak üremesi,
– Doktorun üriner enfeksiyon tanısı koyması,
– Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması.
29. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
3. 12 aylıktan küçük bebeklerde ateş (>38°C),
hipotermi (<37°C), apne, bradikardi, disüri, letarji
veya kusmadan birinin ve aşağıdakilerden birinin
bulunması:
– “Dipstick” testinin lökosit esteraz ve /veya nitrat
için pozitif olması,
– Piyüri,
– Santrifüj edilmemiş idrarın Gram yaymasında
bakteri görülmesi,
– Miksiyon yoluyla alınmamış iki idrar kültüründe
>100 koloni/ml aynı üropatojenin üremesi,
– Uygun antibiyotik alan bir hastada üropatojen bir
mikroorganizmanın <105 koloni/ml üremesi,
– Doktorun üriner enfeksiyon tanısı koyması,
– Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi
başlaması.
30. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Üriner
Sistem Enfeksiyonu
Asemptomatik bakteriüri:
• İdrar kültürü alınmadan 7 gün öncesine dek
üriner kateteri bulunan bir hastada ateş
(>38°C), pollaküri, dizüri veya suprapubik
hassasiyet olmaması ve idrar kültüründe >
105 koloni/ml üreme olması ve en çok iki tür
bakteri üremesi.
31. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Üriner
Sistem Enfeksiyonu
Asemptomatik bakteriüri:
• İki idrar kültüründen ilki alınmadan 7 gün
öncesine dek üriner kateter bulunmayan bir
hastada ateş (>38°C), pollaküri, dizüri veya
suprapubik hassasiyet olmaması ve idrar
kültüründe > 105 koloni/ml üreme olması ve en
çok iki tür bakteri üremesi.
32. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Cerrahi Alan Enfeksiyonları
(CAE)
• Yüzeyel insizyonel CAE
Ameliyattan sonraki ilk 30 gün
İnsizyon yapılan cilt ve cilt altı dokusu
• Derin insizyonel CAE
Kalıcı olarak yerleştirilmiş implant yoksa
ameliyattan sonraki ilk 30 gün, implant
varlığında ameliyattan sonraki ilk bir yıl
İnsizyon bölgesindeki derin yumuşak dokular
(kas ve fasya tabakaları)
Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.
33. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Cerrahi Alan Enfeksiyonları
(CAE)
• Organ/Boşluk CAE
Ameliyattan sonraki ilk 30 gün
İnsizyon dışında ameliyatta açılan veya
manipüle edilen herhangi bir anatomik
organ ya da boşluk
Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.
34. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Organ/Boşluk CAE-1
• Arteriyel veya
venöz infeksiyon
• Endokardit
• Miyokardit veya
perikardit
• Meme absesi veya
mastit
• Göz (konjunktivit
dışında)
•
•
•
•
•
•
Eklem veya bursa
Kulak, mastoid
Ağız boşluğu
Üst solunum yolları
Sinüzit
Diğer alt solunum
yolu enfeksiyonları
35. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Organ/Boşluk CAE-2
• Osteomiyelit
• Disk aralığı
• Menenjit veya
ventrikülit
• Spinal abse
• İntrakraniyal, beyin
absesi ve dura
enfeksiyonu
• Gastrointestinal
sistem
• İntraabdominal
• Endometrit
• Vajinal “cuff”
• Diğer genital
sistem
enfeksiyonları
36. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Pnömoni
• Nozokomiyal pnömoni (NP): Hasta hastaneye
yattıktan 48-72 saat sonra gelişen ve başvuru
anında inkübasyon döneminde olmayan
pnömoni
Am J Infect Control 1988;16:128-40 .
• Ventilatör ilişkili pnömoni (VİP):
Trakeostomisi olan veya entübe olan ve
nozokomiyal pnömoni tanısının konduğu
günden önceki 48-72 saat içinde kalan
dönemde solunuma destek olmak veya
kontrol etmek amacıyla bir alete bağlı olan
hastalarda gelişen pnömoni
Am J Respir Crit Care Med 2005;171:388-416.
37. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Epidemiyoloji
• NP, birçok merkezde en sık görülen ikinci
nozokomiyal enfeksiyon
• Yüksek morbidite
– NP’ye bağlı hastanede yatış süresinde ortalama 7-9
gün uzama
– Hasta başına > 40000$ ek maliyet
– Bildirimi zorunlu bir hastalık değil (tahminen 5-15
NP vakası/1000 yatış)
– Mekanik ventilatöre bağlanan hastalarda insidans
6-20 kat daha fazla
Am J Respir Crit Care Med 2005;171:388-416.
38. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Epidemiyoloji
• YBÜ enfeksiyonlarının yaklaşık %25’i NP
– Antibiyotiklerin %50’si NP için
• Entübe edilen hastaların %9-27’sinde VİP
gelişir
• NP episodlarının %90’ı mekanik ventilatöre
bağlı hastalarda gelişir
• MV süresi uzadıkça VİP insidansı artar
Crit Care Med 1999;27:887-892.
Am J Respir Crit Care Med 2002;165:867-903.
Chest 2002;122:2121.
39. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Pnömoni –
Tanısal Yaklaşım
•
•
•
•
•
•
•
Öykü ve fizik inceleme
Akciğer grafisi
Arteriyel oksijen satürasyonu
Kan kültürleri (%25 duyarlılık)
Belirgin plevral effüzyonu olan hastalarda
torasentez
Pnömoni şüphesi olan hastalarda
antibiyotik tedavisi başlanmadan önce alt
solunum yolu sekresyonlarından kültür
alınmalı
Pnömoni şüphesi olmayan hastaların
solunum yolu sekresyonlarından kültür
alınmasına gerek yok.
Am J Respir Crit Care Med 2005;171:388-416.
40. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Nozokomiyal Pnömoni
1. Fizik incelemede raller veya perküsyonda
matite bulunması ve aşağıdakilerden birinin
olması:
– Hastanın pürülan balgam çıkarmaya başlaması
veya balgamın niteliğinde değişiklik olması,
– Kan kültüründe mikroorganizma izole edilmesi,
– Transtrakeal aspirat, bronşial fırçalama veya
biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole
edilmesi
41. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
2. Akciğer grafisinde yeni veya progressif
infiltrasyon, konsolidasyon, kavitasyon veya
plevral effüzyon saptanması ve aşağıdaki
bulgulardan birinin olması:
– Hastanın pürülan balgam çıkarmaya başlaması
veya balgamın niteliğinde değişiklik olması,
– Kan kültüründe mikroorganizma izole edilmesi,
– Transtrakeal aspirat, bronşial fırçalama veya
biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole
edilmesi,
– Solunum sekresyonlarından virüs izole edilmesi
veya viral antijen saptanması,
– Patojene özgü IgM antikorların bir serumda, IgG
antikorlarında dört katı artışın aralıklı iki serumda
gösterilmesi,
– Histopatolojik olarak pnömoninin saptanması.
42. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Klinik Nozokomiyal Pnömoni Tanısı için Algoritma
Radyoloji
Belirti-Bulgular/Laboratuvar
Arka arkaya çekilmiş iki veya
daha fazla akciğer grafisinde
aşağıdakilerden en az birinin
bulunması:
•Yeni veya progresif ve kalıcı
infiltrasyon
•Konsolidasyon
•Kavitasyon
•≤1 yaş altında pnömatoseller
NOT: Altta yatan kardiyak
veya pulmoner hastalığı
(respiratuar distres sendromu,
bronkopulmoner displazi,
pulmoner ödem veya kronik
obstruktif akciğer hastalığı)
olmayan hastalarda yukarıdaki
bulgulardan birinin kesin olarak
saptandığı tek akciğer grafisi
yeterlidir.
Herhangi bir hasta için aşağıdakilerden en az biri:
•Başka bir nedene bağlanamayan ateş (> 38°C)
•Lökopeni (<4000/mm3) veya lökositoz
(≥12000/mm3)
•≥70 yaş için başka bir nedenle açıklanamayan
mental durum değişikliği
ve
Aşağıdakilerden en az ikisi:
•Yeni gelişen pürülan balgam veya balgam
karakterinde değişiklik veya respiratuar
sekresyonlarda artma veya aspirasyon ihtiyacında
artma
•Yeni başlayan veya artan öksürük, dispne veya
takipne
•Fizik incelemede ral veya bronşiyal solunum sesi
duyulması
•Gaz değişiminde kötüleşme [oksijen
desatürasyonu (PaO2/FiO2≤240)], oksijen ihtiyacında
artma veya ventilasyon ihtiyacında artma
43. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Klinik NP Tanısı Konulan Hastalarda Spesifik Bakteriyel
veya Fungal Etyolojiye Yönelik Kriterler:
Tipik Bakteriyel veya Filamentöz Fungal Ajanlar
Aşağıdakilerden en az biri:
•Başka bir odakla ilişkisi olmayan kan kültürü pozitifliği
•Plevral sıvı kültüründe üreme olması
•Kontaminasyon düzeyi minimal olan bir ASY spesimeninde (BAL, protected
specimen brush) kantitatif kültür pozitifliği
•BAL örneğinin mikroskobik incelemesinde (Gram boyası) ≥%5 hücrede
intrasellüler mikroorganizma görülmesi
•Histopatolojik incelemede aşağıdakilerden
en az birinin bulunması:
-Abse oluşumu veya bronşlarda ve alveollerde yoğun PMN birikimi gösteren
konsolidasyon odakları
-Akciğer parankiminin pozitif kantitatif kültürü
-Akciğer parankiminde fungal hif veya psödohif invazyonunun saptanması
44. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Primer Kan Dolaşımı Enfeksiyonları
• Laboratuvar olarak kanıtlanmış kan dolaşımı
enfeksiyonu (primer bakteremi)
• Klinik sepsis
45. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan
Dolaşımı Enfeksiyonu
1. Kan kültüründen patojen olduğu bilinen bir
mikroorganizmanın izole edilmesi ve bu
patojenin başka bir yerdeki enfeksiyon ile
ilişkili olmaması:
•
•
Başka bir yerdeki enfeksiyonla ilişkili patojen
kan kültüründe ürerse bu “sekonder kan
dolaşımı enfeksiyonu” olarak kabul edilmelidir.
İntravasküler katetere bağlı bakteremi ise primer
kan dolaşımı infeksiyonu olarak ele alınır.
46. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan
Dolaşımı Enfeksiyonu
2. Ateş, titreme veya hipotansiyondan biri ve
aşağıdakilerden birinin olması:
– Cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın
(difteroidler, koagülaz-negatif stafilokoklar,
mikrokoklar, vb.) iki farklı kan kültüründe üremesi
ve başka bir bölgedeki enfeksiyonla ilişkisinin
olmaması,
– Hastada intravasküler bir cihaz varsa kültürde cilt
flora üyesi bir organizma üremesi ve doktorun
uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması,
– Kanda patojene ait antijenin saptanması ve başka
bir bölgedeki enfeksiyonla ilişkisinin olmaması,
47. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan
Dolaşımı Enfeksiyonu
3. 12 aylıktan küçük bebeklerde ateş (>38°C),
hipotermi (<37°C), apne veya bradikardiden
birinin olması ve aşağıdaki kriterlerden
birinin bulunması:
– Cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın iki farklı
kan kültüründe üremesi ve başka bir bölgedeki
enfeksiyonla ilişkisinin olmaması,
– Hastada intravasküler bir cihaz varsa kültürde cilt
flora üyesi bir organizma üremesi ve doktorun
uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması,
– Kanda patojene ait antijenin saptanması ve başka
bir bölgedeki enfeksiyonla ilişkisinin olmaması
48. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Klinik Sepsis
1. Başka bir nedene bağlanamayan ateş
(>38°C), hipotansiyon (sistolik kan basıncı <
90 mm Hg) veya oligüriden (< 20ml/saat)
birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması:
– Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme
olmaması veya kanda antijen saptanmaması,
– Başka bir bölgede enfeksiyon olmaması,
– Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal
tedaviyi başlaması.
49. Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi
Klinik Sepsis
2. 12 aylıktan küçük bebeklerde başka bir
nedene bağlanamayan ateş (>38°C),
hipotermi (<37°C), apne veya bradikardiden
birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması:
– Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme
olmaması veya kanda antijen saptanmaması,
– Başka bir bölgede enfeksiyon olmaması,
– Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal
tedaviyi başlaması.