Περιέχει σε τρεις γλώσσες τις γιορτές και τα έθιμα των τριών μεγάλων χριστιανικών Δογμάτων.

1. Europäisches Projekt im Rahmen von
Comenius 1
Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα στα πλαίσια του
Comenius 1
EU: n Comenius 1 – projekti
European project based on Comenius 1
Verbindendes und Unterschiedliches der drei
großen christlichen Konfessionen (orthodox -
evangelisch - katholisch) Europas
Ομοιότητες και Διαφορές μεταξύ των τριών
μεγάλων (Ορθόδοξοι – Ευαγγελικοί – Καθολικοί)
χριστιανικών Δογμάτων της Ευρώπης
Yhdistäviä ja erottavia tekijöitä Euroopan kolmen
suuren kirkkokunnan välillä (ortodoksit -
evankeliset - katoliset)
Combining and differing elements of the three
important christian churches (orthodox –
protestant – catholic) of Europe
Mit finanzieller Unterstützung
durch Comenius 1 im Rahmen des
Bildungsprogramms Sokrates der
Europäischen Kommission

2. Teil 3 - Μέρος 3 - Osa 3 - Part 3
Kirchliche Feste und Brauchtum
Giort έV kai έJima
Kirkkovuoden juhlat ja tavat
Religious Festivals and Traditions
Staatliche Realschule Burglengenfeld
- katholisch / catholic / kaJolikοί / katolinen
Hyvinkään yhteiskoulun lukio
- evangelisch / protestant / euaggelikοί / evankelinen
Enieo Lyceum Drymos
- griechisch–orthodox / greek–orthodox / Έllhnες ΟrJόdoxοι /
kreikkalaisortodoksinen
„Petko Rachov Slaveikov“ High School
- russisch–orthodox / russian–orthodox / Ρώσοι orJόdoxοι /
venäläisortodoksinen
2

3. Εκκλησιαστικές γιορτές και έθιμα
Enieo Lyceum Drymos
Ι ) ΔΕΣΠΟΤΙΚΕΣ : Αναφέρεται στη ζωή και το έργο Του Ιησού Χριστού
Α) ΑΚΙΝΗΤΕΣ : Με κέντρο τα Χριστούγεννα γιορτάζονται πάντα στην ίδια ημερομηνία, αλλά
σε διαφορετική ημέρα.
· Χριστούγεννα (25 Δεκεμβρίου)
· Θεοφάνεια (6 Ιανουαρίου)
· Μεταμόρφωση Του Σωτήρος (6 Αυγούστου)
Β) ΚΙΝΗΤΕΣ : Με κέντρο το Πάσχα γιορτάζονται σε διαφορετική κάθε φορά ημερομηνία
( ανάλογα με την πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία )αλλά την ίδια μέρα της εβδομάδας.
ΚΙΝΗΤΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΤΡΙΩΔΙΟΥ
· Κυριακή Τυροφάγου
· Τriώdio – Γενικά
· Καθαρά Δευτέρα
· Κυριακή Α' Νηστειών - Ορθοδοξίας
· Κυριακή Γ' Νηστειών - Σταυροπροσκυνήσεως
· Κυριακή ΣΤ' Νηστειών - των Βαίων
· Μεγάλη Εβδομάδα
ΚΙΝΗΤΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΥ
· Κυριακή Α' του Πάσχα
· Κυριακή Η' της Πεντηκοστής
ΙΙ ) ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ : Αναφέρονται στη ζωή της Παναγίας και είναι
ακίνητες.
· Θeomhtorik έV Γiort ές - Γενικά
· Ο Ευαγγελισμός (25 Μαρτίου)
· Η Κοίμηση της Θεοτόκου (15 Αυγούστου)
ΙΙΙ ) ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ
· Μεγάλου Βασιλείου (1 Ιανουαρίου)
· Αϊ - Γιαννιού (7 Ιανουαρίου)
· Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου)
· Κωνσταντίνου και Ελένης (21 Μαΐου)
· Προφήτη Ηλία (20 Ιουλίου)
· Αγίου Τρύφωνος
· Αγίου Μόδεστου
· Των 40 Μαρτύρων
· Στρατιωτών-Μαρτύρων - Γενικά
· Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου)
· Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου)
3

4. 4

5. Religious Festivals and Traditions
Enieo Lyceum Drymos
I). DESPOTIC :
They refer to Jesus Christ's life and work
A) IMMOVABLE : With Christmas as the centre, they are always celebrated on the same date,
but on different day.
● Christmas Day (25th December)
● Epiphany (6th January)
● The Savor's Transfiguration (6th August)
B) MOVABLE : With Ester as a center, they are celebrated on a movable date (depending on
the full moon after the Vernal Equinox) but on the same day of the week.
MOVABLE FESTIVALS BEFORE LENT
● Three Weeks of Fasting - general
● Sunday of the Cheese - eater
● Lent Monday
● First Sunday of Fasting - Orthodoxy
● Third Sunday of Fasting - Worship of the Cross
● Sixth Sunday of Fasting - Palm Sunday
● Holy Week
MOVABLE FESTIVALS OF PENTECOST
● Sunday First of Easter
● Sunday Eighth of Pentecost
ΙΙ) VIRGIN MARY'S FESTIVALS : They refer to Virgin Mary's life and are immovable
● Feasts Related to Virgin Mary - general
● Annunciation (25th March)
● Assumption (15th August)
III) SAINTS' FESTIVALS
● Great Vasilios (1st January)
● Saint Ioannis (24th June)
● Three Prelates (30th January)
● Konstantinos and Heleni (21st May)
● Prophet Helias (20th July)
● Saint Trifonas (1st February)
● Saint Modestos
● 40 Martyrs (9th March)
● Soldiers – Martyrs – General
● Saint Georgios (23rd April)
● Saint Demetrios (26th October)
5

6. Kirchliche Feste und Brauchtum
Enieo Lyceum Drymos
I) Despotische – oder Herrenfeste
Sie beziehen sich auf das Leben und das Werk Jesu Christi.
A) UNBEWEGLICHE FESTE :
Mit Mittelpunkt Weihnachten werden sie immer am gleichen Datum, jedoch an verschiedenen
Tagen gefeiert.
● Weihnachten (25. Dezember)
● Epiphanias (6. Januar)
● Verklärung des Erlösers (6. August)
B) BEWEGLICHE FESTE :
Mit Mittelpunkt Ostern werden sie an einem beweglichen Datum (je nach dem Vollmond nach
der Frühlingstagundnachtgleiche), jedoch am gleichen Tag der Woche gefeiert.
BEWEGLICHE FESTE DES TRIODION ( der drei Wochen vor dem Fastnachtsonntag)
● Triodion - allgemein
● Käsesonntag
● Rosenmontag
● 1. Fastenzeitsonntag - Orthodoxiesonntag
● 3. Fastenzeitsonntag
● 6. Fastenzeitsonntag - Palmsonntag
● Karwoche
BEWEGLICHE FESTE DER PFINGSTZEIT
● 1. Sonntag - Ostern
● 8. Sonntag - Pfingsten
II) Gottesmutterfeste :
Sie beziehen sich auf das Leben der Heiligen Jungfrau und sind unbeweglich.
● Gottesmutterfeste allgemein
● Mariä Verkündigung (25. März)
● Mariä Himmelfahrt (15. August)
III) Heiligenfeste :
● H. Basilios der Große (1. Januar)
● Hl. Johannes (24. Juni)
● Drei Hierarchen (Oberpriester) (30. Januar)
● Hl. Konstantinos und Eleni (21. Mai)
● Prophet Elias (20. Juli)
● Hl. Tryphon (1. Februar)
● Hl. Modestos
● 40 Märtyrer (9. März)
● Soldaten-Märtyrer – allgemein
● Hl. Georgios (23. April)
● Hl. Dimitrios (26. Oktober)
6

7. Kirchliche Feste und Brauchtum
Staatliche Realschule Burglengenfeld
Weihnachtsfestkreis
· Adventsbrauchtum
· Barbara (4. Dezember)
· Nikolaus (6. Dezember)
· Weihnachtsbrauchtum
· Dreikönig, Erscheinung des Herrn (6. Januar)
· Mariä Lichtmess, Darstellung des Herrn (2. Februar)
· Blasius (3. Februar)
Osterfestkreis
· Aschermittwoch
· Palmsonntag
· Karwoche
· Ostern
· Bitttage
· Christi Himmelfahrt
· Pfingsten
Sonstige Feste
· Valentin (12. Februar)
· Wallfahrten
· Fronleichnam
· Johannes (24. Juni)
· Mariä Himmelfahrt (15. August)
· Kirchweih (speziell)
· Erntedankfest
· Kirchweih (allgemein)
· Halloween
· Allerheiligen ( 1. November)
· Martin (11. November)
· Katharina (25. November)
· Johannes der Evangelist
7

8. Εκκλησιαστικές γιορτές και έθιμα
Staatliche Realschule Burglengenfeld
Κύκλος γιορτών των Χριστουγέννων
· Έθιμο της Άφιξης
· Αγία Βαρβάρα (4. Δεκεμβρίου)
· Άγιος Νικόλαος (6. Δεκεμβρίου)
· Έθιμο Χριστουγέννων
· Τα Άγια Θεοφάνεια του Κυρίου, Τα Επιφάνεια (6. Ιανουαρίου)
· H Υπαπαντή της Θεοτόκου - Η Υπαπαντή του Κυρίου (2. Φεβρουαρίου)
· Άγιος Βλάσιος (3. Φεβρουαρίου)
Κύκλος γιορτών του Πάσχα
· Καθαρά Τετάρτη
· Κυριακή των Βαϊων
· Μεγάλη Εβδομάδα
· To Άγιο Πάσχα
· Ημέρες Παράκλησης
· Της Αναλήψεως του Κυρίου
· Πεντηκοστή
Αλλες γιορτές
· Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου
· Προσκυνήματα
· Η Αγία Δωρεά
· Ο Άγιος Ιωάννης (24. Ιουνίου)
· Η Κοίμησις της Θεοτόκου (15. Αυγούστου)
· Πανήγυρις ναού (εγκαίνια ναού)
· Γιορτή ευχαριστίας για τη συγκομιδή (θερισμός)
· Πανήγυρις (γενικά)
· Χέλλογουιν (Halloween)
· Των Αγίων Πάντων (1.Νοεμβρίου)
· Αγιος Μάρτιν (11.Νοεμβρίου)
· Η Αγία Αικατερίνη (25.Νοεμβρίου)
8

9. · Ιωάννης ο Ευαγγελιστής
9

10. Religious Festivals and Traditions
Staatliche Realschule Burglengenfeld
Feasts around Christmas
· Advent traditions
· Barbara (December 4)
· Santa Claus (December 6)
· Christmas traditions
· Epiphany (January 6)
· Candlemas (February 2)
· Blasius (February 3)
Feasts around Easter
· Ash Wednesday
· Palm Sunday
· Holy Week
· Easter
· Rogation Days
· Ascension Day
· Whitsuntide
Other Feasts
· Valentine's Day (February 12)
· Pilgrimages
· Corpus Christi Day
· John (June 24)
· Assumption of the Virgin (August 15)
· Church anniversary
· Thanksgiving
· Church dedication day
· Halloween
· Hallows' Eve (November 1)
· Martin (November 11)
· Katharina (November 25)
· John, the Evangelist
10

11. Kirchliche Feste und Brauchtum
Hyvinkään yhteiskoulun lukio
Weihnachtsfestkreis
· Adventsbrauchtum
· Weihnachtsbrauchtum
Osterfestkreis
· Fasching
· Aschermittwoch
· Passionsspiele
· Palmsonntag
· Gründonnerstag
· Karfreitag
· Ostern
· Christi Himmelfahrt
· Pfingsten
Sonstige Feste
· Johannes
· Erntedankfest
· Allerheiligen
· Luciafest
· Unabhängigkeitstag
11

12. Kirkolliset juhlat ja tavat
Hyvinkään yhteiskoulun lukio
Joulupiiri
· Adventtitavat
· Joulutavat
Pääsiäispiiri
· Laskiainen
· Tuhkakeskiviikko
· Kärsimysnäytelmät
· Palmusunnuntai
· Kiirastorstai
· Pitkäperjantai
· Pääsiäinen
· Helatorstai
· Helluntai
Muut juhlat
· Juhannus
· Sadonkorjuujuhla
· Pyhäinpäivä
· Lucia-juhla
· Itsenäisyyspäivä
12

13. 13

14. Religious festivals and traditions
Hyvinkään yhteiskoulun lukio
Christmas cycle
· Advent customs
· Christmas customs
Easter cycle
· Shrovetide
· Ash Wednesday
· Passions Plays
· Palm Sunday
· Maundy Tursday
· Good Friday
· Easter
· Ascension Day
· Pentecost
Other festivals
· Midsummer
· Harvest festival
· All Saints’ Day
· The Day of Lucia
· Independence Day
14

15. Religion Public Holidays and Customs in Bulgarian
Orthodox Religion
“Petko Rachov Slaveikov High School”, Kardjali
Winter
· St. Nicholas Day (December, 6)
· Christmas (December, 25)
· St. Jordan´s Day, Epiphany (January, 6)
· St. Joan´s Day (January, 7)
· St. Atanas´s Day (January, 18)
· St. Triphons´s Day (February, 1)
Spring
· The Annunciation / Lady Day (March,25)
· Easter
· St. George´s Day (May, 6)
Summer-Autumn
· Midsummer Day (June, 24)
· St. Elija´s Day (July, 20)
· Virgin Mary´s Day (August, 15)
· St. Dimitri´s Day (October, 26)
15

16. Εκκλησιαστικές γιορτές και έθιμα
Kirchliche Feste und Brauchtum
Religious Festivals and Traditions
Kirkolliset juhlat ja tavat
Enieo Lyceum Drymos
- griechisch–orthodox / greek–orthodox / Έllhnες ΟrJόdoxoι /
kreikkalaisortodoksinen
Enieo Lyceum Drymos
57200 Drymos (Griechenland)
Tel.: 0032 3940 31075
Fax: 0032 3940 32681
E-Mail: mail@lyk-drymou.thess.sch.gr
Schulleiter: Georgios Boulakis
Projektlehrer: Chrissostomos Monochristou, Giolanta Siskou
16

17. Ι ) ΔΕΣΠΟΤΙΚΕΣ - DESPOTIC – DESPOTISCHE – ODER
HERRENFESTE
Α) ΑΚΙΝΗΤΕΣ - IMMOVABLE - UNBEWEGLICHE FESTE
Χριστούγεννα (25 Δεκεμβρίου)
Ο πανηγυρισμός των Χριστουγέννων. Στις 25 Δεκεμβρίου και στις 6 Ιανουαρίου πανηγυρίζουμε
δυο κοσμοσωτήρια γεγονότα. Τη Γέννηση και τη Βάπτιση του Κυρίου. Ως τα μέσα του 4ου
αιώνα οι δυο γιορτές γιορτάζονταν μαζί στις 6 Ιανουαρίου με το όνομα Επιφάνια: (φανέρωση
του Θεού ). Αργότερα, ορίστηκε να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου. Η ημέρα
αυτή ήταν αφιερωμένη από τους εθνικούς στο Θεό ήλιο, ταίριαζε λοιπόν για τη γιορτή του
Χριστού, του Ήλιου της δικαιοσύνης ,που χάρισε το πνευματικό φως στους ανθρώπους . Τα
Χριστούγεννα ξεχώρισαν ως η δεύτερη-μετά το Πάσχα- μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας. Το
γεγονός της σάρκωσης του Λόγου, ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως <<Τον δι’ημάς τους
ανθρώπους και δια την ημετέρα σωτηρίαν κατελθόντα εκ των ουρανών.>>
Τα έθιμα των Χριστουγέννων: Οι προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα άρχιζαν πολλές ημέρες
νωρίτερα. Οι νοικοκυρές καθάριζαν και άστραφταν κάθε γωνία του σπιτιού. Οι άντρες
φρόντιζαν να μην λείπει κανένα αγαθό από τη μεγάλη γιορτή. Την παραμονή τα παιδιά παρέες-
παρέες γυρνούν τα σπίτια του χωριού και ψάλλουν τα κάλαντα. Η λέξη προέρχεται από το
λατινικό caleudae=οι ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες οι αρχαίοι Ρωμαίοι αντάλλασαν
ευχές, μικρά δώρα και γλυκά. Αργότερα το ρωμαϊκό αυτό έθιμο συγχωνεύτηκε με τη
χριστιανική ζωή και έφτασε ως τις μέρες μας. Παλιότερα, όταν τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα,
κρατούσαν φαναράκια καθώς και ένα τενεκεδένιο κουτί στολισμένο με κορδέλες και έβαζαν
μέσα σ’ αυτό ότι τους έδιναν οι νοικοκυρές :χρήματα, καρύδια, κουλουράκια κ.τ.λ. . Σε πολλά
σπίτια οι νοικοκυρές συνεχίζουν να ζυμώνουν την παραμονή ένα ειδικό ψωμί το
<<Χριστόψωμο>>. Το βράδυ της παραμονής θα συγκεντρωθεί όλος ο ταϊφάς (οικογένεια ) –
γύρω από το σοφρά (πολύ χαμηλό τραπέζι )-για να θυμιαστούν και να φάνε φρέσκο ψωμί. Πάνω
στο τραπέζι έχει κρασί, φρούτα, καρύδια και γλυκά. Στη μέση το θυμιατό. Ο πατέρας (αρχηγός
της οικογένειας) παίρνει το θυμιατό, γυρίζει τρεις φορές γύρω από τραπέζι, ψάλοντας, όσο
γνωρίζει, το σχετικό τροπάριο της γιορτής ή λέγοντας τις ευχές <<Καλώς μας ήρθεν ο Χριστός
>> και ευλογεί όλα τα καλά που είναι πάνω στο τραπέζι. Στη συνέχεια παίρνει το θυμιατό η
μητέρα, πηγαίνει και θυμιάζει τις κότες και τα ζώα στο στάβλο. Ο πατέρας παίρνει το μαχαίρι,
σταυρώνει τρεις φορές το χριστόψωμο και κόβει τις μερίδες πρώτα του Χριστού ,της Παναγιάς,
του σπιτιού και έπειτα όλων των μελών της οικογένειας αρχίζοντας από τον πιο μικρό στο
μεγαλύτερο. Μέσα στο χριστόψωμο έβαζαν το <<φλουρί>>, το έβαζαν μέσα στο ποτήρι με το
κρασί , έκαναν το σημείο του σταυρού και έλεγαν:<<Όπως είναι γεμάτο το ποτήρι, έτσι και το
σπίτι μας να είναι γεμάτο με αγαθά>>. Όλοι έπιναν λίγο κρασί. Αν το φλουρί ήταν πάνω στο
κόψιμο της πίτας, έλεγαν ότι το έβρισκε ο Χριστός. Στο τέλος , αφού έτρωγαν τα φαγητά και την
πίτα , τα παιδιά έπαιρναν το κερί και το θυμιατό και θύμιαζαν όλο το σπίτι, το στάβλο, τα ζώα
τα γεωργικά εργαλεία. Μετά το δείπνο και το θύμιασμα. δεν σήκωναν τα φαγητά, αλλά τα
άφηναν έτσι όπως ήταν, τρεις μέρες. Το νόημα αυτού του εθίμου ήταν, όπως το τραπέζι είχε
πλούσια φαγητά, έτσι όλο το χρόνο να είναι γεμάτο με αγαθά. Το φαγητό της παραμονής είναι
νηστίσιμο και αποτελείται κυρίως από ρύζι και πράσα(πρασόρυζο). Παλιότερα, όσοι είχαν
γουρούνι, το έσφαζαν τις παραμονές και μοίραζαν κρέας στους συγγενείς. Από το κρέας του
γουρουνιού έφτιαχναν λαρδί, παστό, λίγδα, λουκάνικα κ.α. Τις παραμονές, επίσης ετοίμαζαν
στο σπίτι το παραδοσιακό γλύκισμα των ημερών, τους κουραμπιέδες. Το χριστουγεννιάτικο
δέντρο που στόλιζαν τότε, ήταν ένα κλαδί από πεύκο ή πουρνάρια. Τα στολίδια όλα φτιαγμένα
στο χέρι π.χ. καρύδια τυλιγμένα με χρυσόχαρτο κ.α.
17

18. Christmas
The celebration of Christmas. On December 25th and January 6th we celebrate two world saving
events. The birth and the Baptism of our Lord. Until the mid 4th century the two feasts were
celebrated together on January 6 under the name Epiphany (revelation of God). Later it was set
that Christmas would be celebrated separately on December 25. That day was dedicated by the
nationals to the God Sun, and it was appropriate for the celebration of Christ, the Sun of Justice,
which offered the spiritual light to people. Christmas is the second, after the Easter, most
important feast of Christendom. The fact of incarnation of the Speech we confess our belief to
the Symbol of Faith ‘For us and for our salvation he come down from heaven’.
The Christmas's Customs: The preparations for Christmas used to start several days before. The
housewives cleaned and wiped off every corner of the house. Men were taking care to buy all the
required food. The day before Christmas children, in groups, visit the houses of the village and
chant the carols. The word originates from the Latin caleudae = days of January during which
the ancient Romans exchanged wishes, small gifts and sweets. Later on this Roman custom was
incorporated with Christian life and survived until today. In the past when children were
chanting the carols hold an oil gas as well as a tinny box decorated with ribbons, where they
throw whatever the housewives were given them: money, nuts, bagels etc. In some houses the
housewives continue to knead a special sort of bread the ‘Christopsomo’ (Christ's bread). On
Christmas eve all the family (taοfas) would gather around a low round table (sofras) and be
incensed and eat fresh bread. On the table there was wine, fruits, nuts and sweets. In the middle
the incensory. The father (Leader of the family) takes the incensory, goes around the table three
times and chants the relevant hymn for this feast or expresses the wish ‘All hail Christ’ and
eulogizes everything on the table. Then the mother takes the incensory and incenses the chicken
and the animals in the stable. The father takes the knife and outlines the Cross three times and
slices the bread, first one slice for Christ, one for Virgin Mary, one for the house and then one
for each member of the family, starting from the older reaching the younger. They have hidden
in the Christopsomo (Christ's Bread) they a gold coin (florin). The person that found the florin,
put it in a glass of wine, made the sign of the cross and said: ‘As this glass is full, let the house
be full of goods’. They all drunk wine. If the florin was found at the top, they said that it was
Christ who found it. At the end, after they had eaten everything, the children were taking the
candle and the incensory and the incensed the whole house, the stable, the animals and the
agricultural equipment. After the dinner and the incensing they let the table as it was for three
days. The meaning of this custom was that the table would be as rich as it was today. The food
served on Christmas eve was Lenten and consists mainly from rice and leeks (leeks with rice).
There was a custom to slaughter a pig two to three days before Christmas and to offer meat to the
relatives. From the meat they made lard, salt pork, fat, sausages etc. They also made the
traditional sweet of the day, sugar buns. Christmas tree was a branch of pine or holly tree, the
ornaments were all handmade, e.g. nuts covered with foil
etc.
Weihnachten
Das Weihnachtsfest: Am 25. Dezember und am 6. Januar feiern wir zwei weltrettende
Ereignisse, die Geburt und die Taufe Gottes. Bis zur Mitte des 4. Jahrhunderts wurden diese
beiden Feiertage am 6. Januar mit dem Namen „Epiphania“ (=Oberfläche - Gottes Offenbarung)
gefeiert. Später wurde bestimmt, Weihnachten am 25. Dezember zu feiern. Dieser Tag war von
der Nation dem Gott der Sonne gewidmet, also war er passend für die Feier Christi, „die Sonne
der Gerechtigkeit“, die das geistige Licht den Menschen schenkte. Weihnachten ist nach Ostern
der zweitgrößte Feiertag der Orthodoxie. Das Ereignis der Fleischwerdung bekennen wir mit:
„Für uns Menschen und für unsere Rettung stieg er aus dem Himmel hinab“.
18

19. Die Weihnachtsbräuche: Die Vorbereitungen für Weihnachten fingen ursprünglich viele Tage
früher an. Die Hausfrauen säuberten jede Ecke des Hauses. Die Männer sorgten dafür, dass
nichts für die große Feier fehlte. Am Vorabend gingen die Kinder gruppenweise um die Häuser
des Dorfes und sangen die Weihnachtslieder. Dieses Wort stammt aus dem lateinischem
„caleudae“ = die Tage des Januars, an denen sich die alten Römer Segen, kleine Geschenke und
Süßigkeiten gaben. Später wurde dieser römische Brauch mit dem christlichen Leben vereinigt
und ist bis zu unseren Tagen geblieben. Früher, als die Kinder die Weihnachtslieder sangen,
hielten sie auch Laternen und eine mit Schleifen umwickelte Blechdose, in der sie alles, was
ihnen die Hausfrauen gaben, taten: Geld, Nüsse, Kringeln, usw. In vielen Häusern kneten auch
heute noch die Hausfrauen am Vorabend ein spezielles Brot, das „Christopsomo“ (=Christus-
Brot). Am Abend des Vorabends versammelt sich der ganze „taifas“ (=Familie) um den „sofra“
(=niedriger Tisch) herum, um sich beweihräuchern zu lassen und um frisches Brot zu essen. Auf
dem Tisch liegen Wein, Früchte, Nüsse und Süßigkeiten, in der Mitte das Weihrauchfass. Der
Vater (der Vorstand der Familie) nimmt das Weihrauchfass, geht dreimal um den Tisch herum,
singt dabei, soweit er das entsprechende Troparium der Feier kennt, oder spricht seine Grüße aus
„Herzlich ist uns Christus willkommen“ und segnet alle guten Dinge, die auf dem Tisch liegen.
Danach nimmt die Mutter das Weihrauchfass und geht in den Stall, um die Hühner und Tiere mit
Weihrauch zu beräuchern. Der Vater nimmt das Messer, kreuzigt dreimal das „Christopsomo«
und schneidet zuerst die Portionen für Christus, die Heilige Jungfrau und dann für alle Mitglieder
der Familie, wobei er vom Ältesten bis zum Jüngsten beginnt. In dem „Christopsomo« legten sie
ein „fluri“ hinein. Erst wenn alle ihre Portion erhalten, dürfen sie anfangen zu essen. Der, der
das „fluri“ fand, legte es in das Glas mit Wein, kreuzt es und sagt: „So wie dieses Glas voll ist,
so soll auch unser Haus voll mit Gutem sein“. Alle trinken ein bisschen Wein. Wenn das „fluri«
auf der Oberfläche des „Christopsomo“ ist, so sagt man, dass Christus es gefunden hat. Am
Ende, wenn man das Essen und das „Christopsomo“ aufgegessen hat, nehmen die Kinder die
Kerze und das Weihrauchfass und beräucheren das ganze Haus, den Stall, die Tiere und die
landwirtschaftlichen Maschinen. Nach dem Essen und der Beweihräucherung nimmt man nicht
die Essensreste vom Tisch, sondern lässt alles für drei Tage stehen. Die Bedeutung dieses
Brauches ist, dass, genau wie auf diesem Tisch reiches Essen liegt, auch das ganze Jahr über voll
mit Gütern ist. Das Essen des Vorabends ist Fasten-Essen und ist vor allem Reis und Porree
(Reis mit Porree). Früher schlachteten die, die ein Schwein hatten, es am Vorabend und
verteilten das Fleisch an die Verwandten. Vom Fleisch des Schweins stellte man Speck,
Eingesalzenes, Fett, Würste, u.a. her. Am Vorabend bereitete man außerdem die traditionellen
Süßigkeiten dieser Tage, die „Kurabiedes“, vor. Der Weihnachtsbaum, den man damals
schmückte, war ein Zweig aus Fichte oder Zwergeiche und der Schmuck war handgemacht, so
zum Beispiel Walnüsse mit Goldpapier umwickelt und anderem.
19

20. Γέννηση - The Birth of Christ - Christi Geburt
Κάλαντα - Christmas Carols - Weihnachtslieder
20

21. Θεοφάνια-Φώτα(6 Ιανουαρίου)-Η Βάπτιση του Ιησού
Την παραμονή των Θεοφανίων ( 5 Ιανουαρίου ) ο παπάς γυρίζει τα σπίτια του χωριού και τα
ραντίζει με Αγιασμό για να είναι ευλογημένα κάτω από την προστασία του Θεού. Το βράδυ
συγκεντρώνεται η οικογένεια γύρω από το τραπέζι και γίνεται το «Θυμίασμα». Στο τραπέζι
υπάρχουν νηστίσιμα φαγητά, διότι την παραμονή των Θεοφανίων τηρείται νηστεία. Το βράδυ,
επίσης, τραγουδούν οι «Φωταροί». Είναι τα αγόρια του χωριού που γυρνάνε σε όλα τα σπίτια
του χωριού και τραγουδούν, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας διάφορα τραγούδια.
Παλιότερα, τα μεσάνυχτα της παραμονής, πίστευαν ότι άνοιγε ο ουρανός και κατέβαινε το Άγιο
Πνεύμα. Όποιος έβλεπε τη λάμψη εκείνη τη στιγμή και παρακαλούσε το Θεό με όλη του την
καρδιά , θα του έδινε ό,τι του ζητούσε. Έπρεπε όμως η παράκληση να γίνει πολύ γρήγορα, διότι
η λάμψη δε διαρκούσε πολύ.
Ανήμερα των Φώτων ( 6 Ιανουαρίου )μετά τη λειτουργία και όταν έφτανε η ώρα της ακολουθίας
του Αγιασμού των υδάτων, στο προαύλιο της εκκλησίας σχηματίζoνταν η πομπή. Μπροστά από
το λάβαρο, τα φανάρια, τα εξαπτέρυγα, ακολουθούν οι ψάλτες και οι ιερείς. Λίγο πιο πίσω ο
λαός με τις αναμμένες λαμπάδες στο χέρι. Στο ρέμα υπάρχει μια μαρμάρινη δεξαμενή με τη
σκαλιστή εικόνα του Χριστού και του Ιωάννη του βαπτιστή. Στο μέρος εκείνο , όλοι οι επίσημοι
παίρνουν τη θέση τους ο ένας πλάι στον άλλο. Έπειτα ο ιερέας σκύβει και αγιάζει με το σταυρό
τρεις φορές τα νερά της δεξαμενής. Κατά τη διάρκεια του αγιασμού, τα παιδιά αφήνουν τρία
περιστέρια να πετάξουν. Μετά τη λήξη της τελετής ο ιερέας μοιράζει Αγιασμό. Με τον Αγιασμό
αγιάζουν το σπίτι και τα χωράφια. Κάθε νοικοκυρά γεμίζει ένα μπουκάλι με Αγιασμό και το
βάζει στο εικόνισμα. Ο Αγιασμός θα χρησιμεύσει για τους αρρώστους και τα ζώα.
Epiphany
The eve of Epiphany (January 5th) the priest visits all the houses of the village and asperses them
so that everything to be blessed under God's protection. The night of the same day all family
gathers around the table for the ‘incensing’. On the table there are Lenten, since the Epiphany's
eve people fast. The night ‘Fotari’ sing. They are the youngsters who visit all the houses of the
village and sing depending on the members of the family, several songs.
In the past people believed that at midnight the heaven opened and the Holy Spirit descended.
Whoever saw the dazzle begged god with all his hart to give his whatever he asked. The petition
should be made very fast, because the dazzle did not last long.
On the day of Epiphany (January 6th) after the Mass just before the service of the sanctification
of the water, in the church's court a procession is formed. In the first raw the labarum, the
lantern, cherubim, the chanters and the priest follow. The people follow holding lit candles. In
the torrent there is a marble fountain where there is a carved image of Christ and John the
Baptist. On this spot the very important persons take their place, one beside the other. Then the
priest bows and sanctify with his Cross three times the water of the spring. During the
sanctification the children release three pigeons. Upon termination of the ceremony the priest
offers holy water. People sanctify the houses and the fields with this holy water. Each housewife
fills a bottle and put it in the icon stand. The holy water is useful for the sick and the animals.
21

22. Epiphanias
Am Vorabend des Epiphaniasfestes (5. Januar) geht der Priester um die Häuser des Dorfes und
besprengt sie mit Weihwasser, damit sie unter dem Schutz Gottes gesegnet sind. Am Abend
versammelt sich die Familie um den Tisch herum, damit die „Beweihräucherung“ stattfinden
kann. Auf dem Tisch liegen Fastenmahlzeiten, weil am Vorabend des Epiphaniasfestes gefastet
wird. Am Abend singen die „Fotari“. Sie sind die Jungen des Dorfes, die um die Häuser des
Dorfes ziehen und , abhängig von den Mitgliedern der Familie, verschiedene Lieder singen.
Früher glaubte man, dass an Mitternacht des Vorabends sich der Himmel öffne und der Heilige
Geist herunterkomme. Wer in diesem Moment den Glanz sah und von ganzem Herzen Gott bat,
bekam alles was er verlangte. Das Gebet musste aber sehr schnell geschehen, denn der Glanz
dauerte nicht lange.
Am Tage des Epiphaniasfestes (6. Januar) nach dem Gottesdienst und kurz vor Segnung des
Wassers, wird im Hof der Kirche die Prozession gebildet. Ganz vorne die Prozessionsfahne,
dann die Laternen, dann die „Exaptegyra“ und dann erst folgen die Psalmensänger und der
Priester. Kurz dahinter folgen die Menschen mit brennenden Wachskerzen in der Hand. Am
Flussbett gibt es einen Brunnen aus Marmor mit dem Bild Christi und Johannes des Täufers
eingehämmert. Alle maßgeblichen Persönlichkeiten stehen dort nebeneinander. Danach bückt
sich der Priester und besprengt mit Weihwasser dreimal mit dem Kreuz das Wasser der heiligen
Quelle. Während der Besprengung mit Weihwasser lassen die Kinder drei Tauben frei. Am Ende
dieser Feierlichkeit verteilt der Priester Weihwasser. Mit diesem Weihwasser werden das Haus
und die Felder besprengt. Jede Hausfrau füllt eine Flasche mit Weihwasser auf und legt sie auf
die Ikone. Das Weihwasser wird für die Kranken und die Tiere nützlich sein.
Βάπτιση - Τhe baptism of Christ - Taufe Jesu
22

23. Μεταμόρφωση (6 Αυγούστου)
Στο όρος Θαβώρ ο Χριστός <<μεταμορφώθηκε>> (άλλαξε μορφή),φανερώνοντας,τη
<<δόξα>>της θεότητας του. Η <<δόξα>> του Χριστού φανερώθηκε κατά το γεγονός της
Μεταμορφώσεως με το άκτιστο φως. Ο θεός κατά την ουσία του δεν έχει καμία αναλογία και
σχέση με την κτίση. Γι’ αυτό κανένα κτίσμα δεν μπορεί να γνωρίσει την ουσία του θεού , που
είναι<<απρόσιτη>> και <<αμέθεκτη>>. Ο θεός, όμως, γεφυρώνει αυτή την απόστασή του με
την άκτιστη ενέργεια του και μας δίνει την δυνατότητα να τον γνωρίσουμε. Αν δεν μπορούμε να
γνωρίσουμε την ουσία του θεού, μπορούμε να γνωρίσουμε το Θεό μέσα από τις ενέργειές του,
που μας είναι <<μεθεκτές>>, στο μέτρο βέβαια, που η περιορισμένη φύση του ανθρώπου, το
επιτρέπει. Η ενέργεια του θεού ονομάζεται ακόμα:φως, δόξα, βασιλεία ,δύναμη ,αγάπη. Το φως
του θεού δεν έχει καμία σχέση με το φυσικό φως, διότι είναι υπερφυσικό και αιώνιο, είναι
άκτιστο. Αυτό το άκτιστο φως που είχε ο Χριστός ως θεός , άφησε να φανεί ,λίγο πριν το πάθος
του στο όρος Θαβώρ ,για να φανερωθεί η θεότητα του και η αληθινή ταυτότητα του, και να
ενισχυθούν οι μαθητές του, όπως λεει και το κοντάκιο της γιορτής της Μεταμόρφωσης.
Φανερώθηκε, έτσι, το <<προ αιώνων κεκαλυμμένο μυστήριον>>. Το φως του Χριστού είναι
<<δόξα>> και των άλλων προσώπων της Αγίας Τριάδος. Η θέα του άκτιστου φωτός από τον
άνθρωπο λέγεται <<θεοπτία>> και ταυτίζεται με τη <<θέωση>>, την ένωση με το θεό. Αυτή
είναι η μόνη δυνατότητα της γνώσης του θεού στην παράδοση των αγίων μας.
Τα διαβασμένα σταφύλια, είναι ένα έθιμο που γινόταν παλιότερα. Περίμεναν με πολλή
λαχτάρα, πότε να ωριμάσουν τα σταφύλια, για να φάνε και να δυναμώσουν ύστερ’ από την τόση
εξάντληση τους από το θερισμό και τον αλωνισμό. Μα θα έτρωγαν, μονάχα όταν τα διάβαζε ο
παπάς, κατά τη γιορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Απαγορευόταν να φάει κάποιος πιο
μπροστά.
Κατά κανόνα καλλιεργούσαν μόνο μαύρα σταφύλια, απ’ τα οποία έκαναν το μαύρο
<<μπρούσκο>> κρασί. Έβλαπταν βέβαια τ’ άγουρα σταφύλια, στην υγεία και μπήκε
θρησκευτική απαγόρευση για να’ ναι σεβαστή απ’ όλους. Έφτανε κάποτε κι η ποθητή μέρα της
6ης Αυγούστου. Από την προηγούμενη μέρα ακόμα είχε καταφτάσει το καλαθάκι με τα διαλεχτά
σταφύλια. Σε μια πιατέλα έβαζαν τα σταφύλια και τα πήγαιναν στην Εκκλησία για διαβαστούν
απ’ τον παπά. Εκεί τα διάβαζε ο παπάς , στο τέλος της Θ. Λειτουργίας . Μετά το διάβασμα, τα
πήγαινε η κάθε οικογένεια στο σπίτι της. Απαραίτητα το κάθε μέλος της οικογένειας θα έτρωγε
λίγες ρώγες και μάλιστα πριν βάλει τίποτα άλλο στο στόμα της. Αυτό γινόταν για να περάσουν
καλά τη χρονιά.
The Savor’s Transfiguration
On Thabor mountain Christ was "transfigured" (he changed figure), revealing the glory of his
deity. The „glory" of Christ inexhaustible light. God, regarding his substance does not have any
relation and proportion with the Creation. That is why none among the creature can perceive the
substance of God, which is „inaccessible" and „amethektos". But God bridges this distance with
his inexhaustible energy which gives us the possibility to meet him. If we cannot see God's
substance, we can see God from within his energies, which are ‘methektes’ in a way that his
limitless nature allows him. God's energy is also called: light , glory, kingdom, power, love. The
God's light does not have any relation with the natural light that Christ as God possesses and let
be seen just before the Passion, on Thabor mountain. His deification and his real identity should
be revealed, so that his disciples to draw power, as the short hymn of Transfiguration says. Thus
the ‘hidden mystery since many centuries’ has been revealed. The light of Christ is ‘glory’ and
that of other persons of the Saint Trinity. The view of the inexhaustible light by men is called
‘theoptia’ and it is identified with the ‘theosis’, the union with God. This is the only way to find
out the tradition of our saints.
23

24. The ‘Read’ Grapes
The ‘read’ grapes is a custom which was practiced in the past. They all waited impatiently for
the grapes to mature, to eat them and get some strength after so many years of exhaustion from
the harvest and threshing. They ate only when the priest ‘read’ them during the transfiguration of
the Savior. It was forbidden for someone to eat them before.
They cultivated in general only black grapes, from which they produced the black brusque wine.
The immature grapes were hurting man's health and that is why they introduced a prevention in
order to be respected by everyone. At last the 6th of August, everyone was expecting came. The
basket full of grapes was finally at home. They put the grapes in a plate and took them to the
Church to be read by the priest. There, after the end of the mass, the priest read them and after
that each family went back home. Every member of the family would eat some grapes before
eating anything else. That was done in order to have a good year.
Verklärung des Erlösers
Am Berge „Tabor“ „wandelte“ sich Christus um (änderte Gestalt) und offenbarte uns so den
„Ruhm“ seiner Gottheit. Der „Ruhm“ Christi offenbarte sich während des Ereignisses der
Transfiguration mit dem nichterschaffenen Licht. Gott hat aufgrund seiner Substanz keine
Analogie und Beziehung mit der Schöpfung. Deshalb kann kein Geschöpf jemals seine Substanz
kennen lernen, denn sie ist „unzugänglich“ und „amethektos“. Gott aber überbrückt diesen
Abstand mit seiner „nicht geschaffenen“ Energie und gibt uns die Möglichkeit ihn kennen zu
lernen. Wenn wir seine Substanz nicht kennen lernen können, so können wir Gott dennoch durch
seine Handlungen kennen lernen, die uns „methektes“ sind, natürlich in den Maßen, in denen es
Gottes beschränkte Natur erlaubt. Die Energie Gottes wird auch Licht, Ruhm, Königreich, Kraft,
Liebe genannt. Das Licht Gottes hat nichts mit dem natürlichen Licht zu tun, weil es
übernatürlich und ewig ist, es ist ohne Schöpfung. Dieses „nicht geschaffene“ Licht, das Christus
als Gott hat, hat er kurz vor seinem Leiden am Berge „Tabor“ scheinen lassen, weil er uns so
seine Gottheit und wirkliche Identität offenbarte und weil so seine Schüler, laut dem „Kontakio“
der Feier der Transfiguration, gestärkt wurden. So wurde das „vor Jahrhunderten bedeckte«
Sakrament offenbart. Der Anblick des „nicht geschaffenen“ Lichtes durch den Menschen wird
„theoptia“ genannt und identifiziert sich mit der „theosi“, der Verbindung mit Gott. Das ist die
einzigste Möglichkeit göttlichen Wissens über der Tradition unserer Heiligen.
Die „Traubenlese“ ist ein Brauch, den es früher gab. Die Menschen warteten damals mit viel
Sehnsucht, dass die Trauben reiften, damit sie endlich von dem Erntemühen und Pressen welche
essen und sich so stärken konnten. Aber sie konnten erst dann welche essen, wenn sie der
Priester während der Feier der Transfiguration des Retters gesegnet hatte. Es war verboten
vorher welche zu essen.
In der Regel durften sie nur schwarze Trauben kultivieren, von denen man später schwarzen her-ben
Wein herstellte. Natürlich waren die unreifen Trauben ungesund und so wurde ein religiöses
Verbot aufgestellt, das von jedem befolgt wurde. Irgendwann einmal kam dann auch der be-gehrte
Tag des 6. Augustes. Schon am vorherigen Tag wurde der Korb mit den auserwählten
Trauben bereitgestellt. Sie wurden auf ein Tablett gelegt und wurden zur Kirche gebracht, damit
sie der Priester segnen konnte. Dort segnete sie der Priester am Ende der Messe. Nach der
Segnung brachten alle Familien die Trauben zurück nach Hause. Es war notwendig, dass jedes
Mitglied der Familie ein paar Weintrauben in den Mund nahm, noch bevor man irgendetwas
anderes gegessen hatte. Dies wurde getan, damit das Jahr gut verlaufen sollte.
24

25. Ι ) ΔΕΣΠΟΤΙΚΕΣ - DESPOTIC – DESPOTISCHE – ODER
HERRENFESTE
B) ΚΙΝΗΤΕΣ - MOVABLE - BEWEGLICHE FESTE
ΚΙΝΗΤΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΤΡΙΩΔΙΟΥ - MOVABLE FESTIVALS BEFORE LENT
- BEWEGLICHE FESTE DES TRIODION
Μεταμόρφωση - The Transfiguration - Verklärung Jesu
25

26. ΤΡΙΩΔΙΟ (ΣΤΑΔΙΟ ΑΡΕΤΩΝ) – Γενικά
Το τριώδιο , μια από τις πνευματικότερες περιόδους της λειτουργικής ζωής μας. Καιρός
μετάνοιας , περισυλλογής , στροφής προς τον εσωτερικό μας κόσμο και επίσης κατάλληλος για
επιστροφή προς τον πατέρα θεό μας. Ονομάστηκε Τριώδιο , διότι οι υμνογραφικοί κανόνες που
περιλαμβάνονται σε αυτόν έχουν μόνο τρεις ωδές (ομάδες τροπαρίων). Το Τριώδιο αρχίζει από
την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Διαμορφώνεται
στις εξής επιμέρους περιόδους : τις προπαρασκευαστικές εβδομάδες που είναι τρεις , τη
Μεγάλη Σαρακοστή (έξι εβδομάδες των νηστειών) και την λεγόμενη Μεγάλη εβδομάδα
(συνολικά δέκα εβδομάδες). Η πρώτη περίοδος του Τριωδίου περιλαμβάνει την Κυριακή του
Τελώνου και Φαρισαίου, του Ασώτου και την Κυριακή της Αποκριάς , λέγεται και Δευτέρα
Παρουσία του Κυρίου. Είναι το προγύμνασμα, η προετοιμασία για πνευματικούς αγώνες .Η
δεύτερη περίοδος αρχίζει με την εβδομάδα της Τυρινής, που περιλαμβάνει όλη τη Μεγάλη
Τεσσαρακοστή(περίοδος νηστειών) και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Το Τριώδιο είναι
κατάνυξη, γι’ αυτό λέγεται και κατανυκτικό Τριώδιο. Οι άνθρωποι σήμερα άλλαξαν το νόημα
των ημερών αυτών με χορούς και μασκαρέματα, φαγοπότι και καρναβαλικές πανηγύρεις ως
αναβίωση ειδωλολατρών εθίμων της αρχαιότητας.
Three Weeks of Fasting (Virtues Phase) - general
The three weeks of fasting is one of the most spiritual periods of our liturgical life. It's a time of
penitence, recollection and meditation and also time to return to our father, God. It has been thus
called because the hymnographic rules which are included in that have only three odes (groups
of hymns). The three-weeks-of fasting starts from Sunday of Publican and ends on Holy
Saturday. It comprises the following periods: the preparatory weeks, three in total, the Lent (six
weeks of fasting) and the Holy Week (ten weeks in total). The first period of the three weeks of
fasting includes the said Sunday of Publican and Pharisees, the Septuagesima, the Sunday of
Carnival, which is also called the Day of Judgment. It is a training, a preparation i.e., for spiritual
efforts. The second period starts the Sunday of Quinquagesima, comprises the Lent and ends
with the Holy Sunday.
The three weeks of fasting is called for that reason solemn-three -weeks-of-fasting. People today
celebrate these days with dances and disguises, wassailing and carnival festivities as revival of
pagan customs of the antiquity.
Triodion - allgemein
Die „Drei Wochen vor Fastnacht“ sind eine der geistigsten Perioden unseres liturgischen Lebens.
Zeit für Reue, Zusammensuchen, Umkehr in unserer inneren Welt, aber auch geeignete Zeit um
zu unserem Vater Gott zurückzukehren. Diese Periode wurde „Drei Wochen vor Fastnacht“
genannt, weil die hymnischen Regeln, die in dieser Periode enthalten sind, nur aus drei Oden
(Gruppen des Tropariums) bestehen. Die „Drei Wochen vor Fastnacht“ beginnen am Sonntag
des Zöllners und Pharisäers und enden am Karsamstag. Sie setzen sich aus den folgenden
Perioden zusammen: den vorbereitenden Wochen, die drei sind, der Fastenzeit (sechs Wochen
des Fastens) und der Karwoche (insgesamt zehn Wochen). Die erste Periode der „Drei Wochen
vor Fastnacht“ schließt mit dem Sonntag der Fastnacht, die auch das „Jüngste Gericht“ genannt
wird. Es ist die Vorbereitung auf geistige Kämpfe. Die zweite Periode beginnt mit der
„Käsewoche“, die die ganze Fastenzeit mit einschließt und mit dem Ostersamstag endet.
26

27. Die „Drei Wochen vor Fastnacht“ ist Ergriffenheit, deshalb wird sie auch ergreifende „Drei
Wochen vor Fastnacht“ genannt. Die Menschen heute verwandelten diese Tage mit Tänzen und
Verkleidungen, Festessen und Karneval als Zeichen des Wiederauflebens götzendienstlicher
Bräuche des Altertums.
Προπαρασκευαστική περίοδος ( Απόκριες )
Αν κάθε γιορτή αποτελεί ανάπαυλα στη ρουτίνα της καθημερινής ζωής, οι αποκριές ξεχωριστά
προσφέρουν ευθυμία, ξεγνοιασιά, κέφι και τρικούβερτα γλέντια. Οι αποκριές διαρκούν τρεις
εβδομάδες, οι πρώτες του Τριωδίου, που παλιά η αρχή τους αναγγελλόταν με πυροβολισμούς.
Η Πέμπτη των Απόκρεων λέγεται «Τσικνοπέμπτη», γιατί κάθε νοικοκυρά όσο φτωχό και να
ήταν το σπιτικό έπρεπε τη μέρα αυτή να «τσικνώσ’» τη γωνιά του, δηλ. να μαγειρέψει την
κατσαρόλα, στο τζάκι.
Το Σάββατο των Απόκρεων λέγεται Ψυχοσάββατο. Έθιμα αυτής της ημέρας ήταν η παρασκευή
των κολλύβων, πίττας και άλλων φαγητών, η προσκόμισή τους στην εκκλησία και η διανομή
τους στους γείτονες, για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες των νεκρών.
Κυριακή της Τυρινής, είναι ημέρα ανάμνησης της εξόδου των πρωτοπλάστων από τον
παράδεισο και αρχή της επίγειας ζωής του ανθρώπου.
Την Κυριακή της Τυρινής, μετά από τις αμφιέσεις και το ολοήμερο γλέντι, το βράδυ σε κάθε
σπίτι έστρωναν πλούσιο τραπέζι. Γύρω στο τραπέζι δεν κάθονταν μόνο τα μέλη της οικογένειας
του σπιτιού αλλά όλοι οι συγγενείς. Συνήθως τα παντρεμένα παιδιά με την οικογένειά τους
πήγαιναν στο σπίτι των γονέων τους , όπου ακολουθούσε εύθυμο οικογενειακό γλέντι με
άφθονα φαγητά και γλυκά. Εκεί οι μικρότεροι έπιαναν το χέρι των μεγαλύτερων το φιλούσαν
και έλεγαν:<<σχωρεμένα>>. Αυτό το έθιμο που συνεχίζεται και σήμερα , έχει σκοπό να
υπενθυμίσει στους ανθρώπους ότι από την άλλη μέρα άρχιζε η Μεγάλη Σαρακοστή και έπρεπε
να είναι καθαροί από κακίες και μίση , έτοιμοι να μπουν στην περίοδο της νηστείας και του
εξαγνισμού που τους καλεί η Εκκλησία. Η γιαγιά τηγάνιζε αυγά και έδινε τα τσόφλια στο μικρό
εγγονό ,ο οποίος ανέβαινε στη πλάτη του μεγάλου αδερφού του και πήγαιναν στην αυλόπορτα,
έριχναν τα τσόφλια στο δρόμο και έλεγαν:<<όξου ψύλλ’ και ποντικοί μέσα γάμος και χαρά >>.
Μερικές φορές έλεγαν:<<οι ψυλλ’ στον …>>συνήθως έλεγαν το πιο σπάνιο όνομα που υπήρχε
στο χωριό.
Στο τέλος για να διασκεδάζουν τα παιδιά ,που τότε ήταν πολλά, έπαιζαν το παιχνίδι
<<χασκάρ>>΄. Ο παππούς κρεμούσε με ένα σπάγκο ένα κομμάτι χαλβά, σκληρό καρυδένιο. Τα
παιδιά κάθονταν στη σειρά, σε σχήμα κύκλου με τα χέρια πλεγμένα πίσω από τη μέση. Ο
παππούς επιδέξια περιέστρεφε την κλωστή μια εδώ και μια εκεί , ώστε ο χαλβάς να περνά
μπροστά από τα ανοικτά στόματα των παιδιών , τα οποία προσπαθούσαν να δαγκάσουν το
χαλβά . Ήταν δύσκολο στα παιδιά να δαγκάσουν τον χαλβά , που καθώς μετακινούνταν τους
λέρωνε το πρόσωπο , πράγμα που προκαλούσε ακράτητα γέλια σε όλους.
Preparatory weeks (Carnival)
Each holiday offers people the chance to get away from everyday routine, and this is particularly
true for carnival. Holidays offer cheerfulness, thoughtlessness, joyfulness and a chance for high
jinks. The carnival lasts three weeks, the first of the-three-weeks-of-fasting and in the past their
beginning was announced with gunfires.
We call ‘Mardi Gras’ the Thursday of the Carnival, because each house, no matter how poor or
deprived might be, it should ‘roast’ its interior, i.e. cook or roast meat.
27

28. We call All Soul's Day the Saturday of Carnival. Customs for these days was Friday of Boiled
Wheat, pies and other sort of food, their bringing to the Church and their distribution to the
neighbors to obtain forgiveness of their sins.
Shrove Sunday
Shrove Sunday is the day the protoplasts were expelled from paradise and it is therefore the
beginning of the secular life of humankind.
The Shrove Sunday after the disguises and the all-day wassail, each house was spreading a table
with a rich food for the night. Around the table were sitting not only the members of the family
but also the members of the extended family. The married children, accompanied by their own
families were going to their parents houses, where a vivid and joyful family party was taking
place with plenty of food and sweets. There the younger bowed and kissed the hands of the older
and said ‘forgiven’. This custom continues until today and aims at reminding people that
tomorrow the Lent begins and people should clean themselves from evilness, hatred and they
should prepare themselves to enter a period of fasting and purification, as the Church requires.
The grandma was frying eggs and was giving the egg-shells to the younger grandson, who was
mounting on the back of the bigger brother and they were going to the dooryard, were throwing
the egg-shells on the road and said ‘fleas and rats out, happiness and joy in’. Sometimes were
saying ‘fleas to ....’, and they usually said the most rare name in the village.
Finally to offer some fun to the children they played ‘chaskar’. Here is how the play goes.
Grandpa was hanging a piece of solid nut-halva from a line. The children were sitting in a circle,
hands behind the waist. Grandpa turned skillfully the line so that it passed in front of the mouths
of the children, each one of them was trying to catch the halva and it was moving close to their
face, it spoiled them, which caused unrestrained laughs.
Vorbereitende Wochen (Karneval)
Weil jedes Fest Erholungspause von der Routine des alltäglichen Lebens ist, bietet speziell die
Fastnacht Heiterkeit, Sorglosigkeit, Stimmung und ist eine Gelegenheit für große
Feierlichkeiten. Der Beginn des Karnevals wurde mit Schüssen mitgeteilt.
Am Donnerstag der zweiten Karnevalswoche musste jeder Haushalt, so arm er auch war, seinen
Herd anbrennen, das heißt im Topf am Kamin kochen.
Der Samstag vor Fastnacht wird Seelensamstag genannt. Ein Brauch dieses Tages war das
Kochen von Speisen aus gekochtem Weizen zum Andenken an die Verstorbenen, von Fladen
und anderen Speisen. Diese Speisen wurden in die Kirche gebracht und an die Nachbarn verteilt,
um die Sünden der Verstorbenen zu verzeihen.
Der Sonntag der Käsewoche ist der Tag der Erinnerung an die Vertreibung der ersten Geschöpfe
aus dem Paradies und an den Beginn des Lebens des Menschen auf der Erde.
Am Sonntag der Käsewoche wurde nach den Verkleidungen und den ganztägigen Feierlichkeiten
am Abend in jedem Haus ein Tisch mit reichlichem Essen gedeckt. Um den Tisch herum saßen
nicht nur die Mitglieder der Familie dieses Hauses, sondern die ganze Verwandtschaft.
Gewöhnlich gingen die verheirateten Kinder mit ihren Familien in das Elternhaus, wo ein
heiteres Familienfest folgte, mit reichen Speisen und Kuchen. Dort hielten die Jüngeren die Hand
der Älteren und sagten: „verziehen“. Dieser Brauch, der auch heute fortgesetzt wird, dient dazu,
die Menschen daran zu erinnern, dass am nächsten Tag die Fastenzeit beginnt und dass sie frei
und rein von Bosheiten und Hass sein müssen, bereit für die ankommende Periode des Fastens
und der Läuterung, zu der die Kirche einlädt. Die Oma briet Eier und gab die Schale dem jungen
Enkelkind, das auf den Rücken des älteren Bruders stieg, mit ihm zum Hofeingang ging, die
Schale auf die Strasse warf und sagte: „Raus Flöhe und Mäuse, rein Heirat und Fröhlichkeit“.
Manchmal sagten sie: „Die Flöhe zum... „ meistens sagten sie den seltensten Namen im Dorf.
28

29. Am Ende spielten die Kinder, die damals viele waren, zum Vergnügen das Spiel „Haskar“. Der
Großvater hängte an eine Schnur ein Stück Honiggrieß mit harten Nüssen. Die Kinder standen
kreisförmig nebeneinander mit den Händen am Rücken verbunden. Der Großvater bewegte die
Schnur geschickt hin und her, so dass sich der Honiggrieß vor dem offenen Mund der Kinder
befand, die dann versuchten in den Honiggrieß zu beißen. Es war sehr schwer für die Kinder den
Honiggrieß zu beißen, der dabei ihre Gesichter verschmutzte, etwas was dann unbändiges
Gelächter hervorrief.
Την Καθαρή Δευτέρα οι κοπέλες ντύνονταν με ρούχα του παλιού καιρού , έβγαιναν στο
σεργιάνι στην πλατεία του χωριού , χόρευαν και γλεντούσαν. Αυτό το έθιμο σταμάτησε να
γίνεται σήμερα. Γίνεται προσπάθεια από τον Πολιτιστικό Σύλλογο για αναβίωση του εθίμου. Το
γλυκό της ημέρας ήταν οι χαλβαδόπιτες. Τα φαγητά ήταν νηστίσιμα όπως τα φασόλια χωρίς
λάδι, τουρσιά, κρεμμυδάκια, ελιές και η παραδοσιακή λαγάνα. Οι πεθερές πήγαιναν στις νύφες
ένα νηστίσιμο γλυκό το «κλίκι». Έτρωγαν απ’ αυτό και μοίραζαν στους γείτονες.
Στην πλατεία άλλοτε μαζεύονταν οι άντρες και κρεμούσαν μικρά ζωάκια γάτες, σκύλους στο
πλατάνι, χτυπούσαν τα κλαδιά και τα ζώα τινάζονταν μακριά. Μ` αυτό το όχι και τόσο
ευχάριστο θέαμα διασκέδαζαν και γλεντούσαν. Το έθιμο αυτό καταργήθηκε μετά τον πόλεμο
του 1940-41.
Από την Καθαρά Δευτέρα άρχιζε τριήμερη αυστηρή νηστεία και την Τετάρτη πολλοί πήγαιναν
και κοινωνούσαν. Την Τετάρτη γίνονταν και το εξής έθιμο:
Πεθερές και νύφες με γεμάτα τα πανέρια από φρούτα και σουσαμόπιτες πήγαιναν στην
εκκλησία και μετά τη Θ. Λειτουργία έκαναν μεταξύ τους ανταλλαγή αυτών που είχαν φέρει.
Έπειτα, μικροί κυρίως αλλά και μεγάλοι, πήγαιναν στο μικρό ύψωμα του βουνού, κοντά στην
εκκλησία, και κυλούσαν από την κορυφή στη χαράδρα πορτοκάλια. Κατέβαιναν, τα έπαιρναν
και πάλι γίνονταν το ίδιο ώσπου στο τέλος τα έτρωγαν.
Shrove Monday
On Shrove Monday the young girls were dressed with old-fashioned cloths and strolled around
the village's square, they danced and enjoyed themselves. This custom is not in use any longer.
The Cultural Association tries to bring to life this custom. The sweet that was served during this
day was halva-pie. The food they consumed was Lenten, cocked without oil, pickles, onions,
olives and the traditional bread of the day ‘lagana’. The mothers-in-law were making the Lenten
sweet ‘kliki’. They ate it and offered to the neighbors.
In the square of the village men were gathered and they hanged small animals, cats and dogs, in
the plane-tree, they stroke the branches, and then the animals were prancing. The villagers were
laughing with this embarrassing spectacle. This custom stopped being practiced after the World
War II.
Starting from Shrove Monday a three-days austere fasting started and on Wednesday some
people were receiving communion. On Wednesday the following custom was taking place:
Mothers-in-law and brides went the to mass bringing with them baskets with fruits and sesame-pies.
After the Mass they were exchanging them. Then the children were climbing until the
small mountain near the church and they dropped oranges from the top towards the ravine. Then
they descended and took them. They were doing the same several times, at the end they were
eating them.
Rosenmontag
Am Rosenmontag zogen die Mädchen altmodische Kleider an, machten einen Spaziergang zum
Dorfplatz, tanzten und feierten. Dieser Brauch wird heute nicht mehr gepflegt. Es wird vom
Kultur-Verein versucht diesen Brauch wieder ins Leben zu rufen. Die Süßigkeit dieses Tages
war Blätterteig mit Halva. Die Speisen waren Fastensessen wie Bohnen ohne Öl, eingesalzene
29

30. Gemüse, Zwiebeln, Oliven und die traditionelle Lagana (Brotart). Die Schwiegermütter gaben
ihren Schwiegertöchtern einen Fastenkuchen, genannt ‘Kliki’. Sie aßen ihn und gaben auch den
Nachbarn.
Am Dorfplatz versammelten sich die Männer und hingen kleine Tiere wie Katzen, Hunde an die
Platane, schlugen die Äste und die Tiere pendelten weit weg. Mit diesem wenn auch nicht so
angenehmen Anblick amüsierten sie sich. Dieser Brauch wurde nach dem Zweiten Weltkrieg
von 1940-41 abgeschafft.
Vom Rosenmontag an fing strenges dreitägiges Fasten an und viele gingen am Mittwoch um das
Abendmahl zu nehmen. Am Mittwoch wurde auch dieser Brauch angewandt:
Schwiegermütter und Schwiegertöchter gingen mit einem Korb voll Früchten und Blätterteig mit
Sesam in die Kirche und nach der Messe tauschten sie untereinander die Sachen, die sie
mitgebracht hatten. Danach gingen vor allem Jüngere, aber auch Ältere zum Hügel in der Nähe
der Kirche und rollten Orangen von oben aus hinunter. Sie gingen wieder nach unten, holten die
Orangen. Das immer wieder, bis sie am Schluss die Orangen aufaßen.
Περίοδος Νηστειών
Κυριακή Α’ Νηστειών - Ορθοδοξίας. Την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής του
843 γιορτάστηκε επίσημα η οριστική αναστήλωση των εικόνων . Από τότε αυτή η ημέρα
γιορτάζεται ως Κυριακή της Ορθοδοξίας . Με την Ζ’ Οικουμενική Συνοδό νικήθηκε η
εικονομαχία . Οι εικονομάχοι ,αρνούμενοι την απεικόνιση του Χριστού , αρνούνταν την
ενανθρώπηση του Χριστού .Υποτίμησαν έτσι και τον άνθρωπο και την ύλη . Στο τέλος της
θείας λειτουργίας διαβάζεται το <<Συνοδικό>> , δηλ. ο όρος της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου,
δοξάζεται ο Τριοδικός Θεός και δηλώνεται η πίστη και η ενότητα των ορθόδοξων χριστιανών.
Προσκυνούνται οι εικόνες και με πομπή μεταφέρονται στο ναό. Η προσκύνηση των εικόνων
φανερώνει στην ορθόδοξη πίστη, ότι με την ενανθρώπιση του Υιού του θεού θεώθηκε η
ανθρώπινη φύση και εξαγιάστηκε η ύλη. Στα πρόσωπα των αγίων και της Θεοτόκου τιμάται ο
άνθρωπος ως δημιούργημα του θεού.
Κυριακή Β’ Νηστειών – Γρηγορίου Παλαμά. Κατά τη δεύτερη Κυριακή των Νηστειών
ψάλεται η ακολουθία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά ο οποίος ήταν Άγιος της Θεσσαλονίκης
που αγωνίστηκε γενναία υπέρ των δογμάτων της Ανατολικής Εκκλησίας (εκπόρευση του αγίου
Πνεύματος, τη γνώση του θεού και τη θέα του θείου φωτός).
1st Sunday of Fasting-Orthodoxy
The first Sunday of the Lent was officially celebrated in 843 for the definite restoration of the
icons. Ever since, we celebrate this day as the Sunday of the Orthodoxy. Based on the decisions
of the 7th Ecumenical Synod the iconoclasm was beaten. The iconoclasts refusing to picturise the
image of Christ, they were refusing the incarnation of God in the face of Christ. Thus, they
underestimated both the man and the material. At the end of the Mass the Sunodical, i.e. the
condition of the 7th Ecumenical Synod, is being read, the Triadic God is being praised and the
faith and unity of all orthodox is being asserted. The faithful bow to the icons which are brought
with a procession in the church. The bowing of the icons reveals the orthodox faith, i.e., through
the incarnation of the God's son, the human nature has been deified and the material has been
sanctified. In the persons of saints and Virgin Mary, the human being is being celebrated as
God's creation.
30

31. 2nd Sunday of Fasting-Gregorios Palamas
During the second Sunday of fasting the service of Gregorios Palamas is being chanted. The
saint from Thessaloniki has been bravely fought for the dogmas of the Eastern Church (descent
of the Holy Spirit, the knowledge of God and the view of the Holy Light).
1. Sonntag der Fastenzeit-Orthodoxiesonntag
Am ersten Sonntag der Grosseen Fastenzeit von 843 wurde offiziell die entgültige
Wiederaufstellung der Ikonen gefeiert. Seit damals wird dieser Tag als der Sonntag der
Orthodoxie gefeiert. Mit Hilfe der Ökumenischen Synode wurde die Ikonenbekämpfung besiegt.
Da die Ikonenbekämpfer die Abbildung des Christus verweigerten, verweigerten sie auch die
Menschenabbildung des Gottes in Jesus Christus. Somit werteten sie Mensch und Materie ab.
Am Ende der Hauptmesse wird das „Synodische“ gelesen, das heißt die Bedingung der
Ökumenischen Synode, der Dreieinige Gott wird gepriesen und der Glaube und die Einheit der
orthodoxen Christen bestätigt. Es wird vor den Ikonen gebetet, die in einer Prozession durch die
Kirche getragen werden. Die Anbetung der Ikonen beweist den orthodoxen Glauben, dass mit
der Menschenabbildung des Sohnes des Gottes die menschliche Natur vergöttert und die Materie
geheiligt wurde. In den Gesichtern der Heiligen und der Mutter Gottes wird der Mensch als
Geschöpf Gottes geehrt.
2. Sonntag der Fastenzeit-Gregorius Palama
Am zweiten Sonntag der Fastenzeit wird die Messe des Heiligen Gregorius des Palamas
gesungen. Der Heilige aus Saloniki hat tapfer für die Dogmen der östlichen Kirche gekämpft
(Herkunft des Heiligen Geistes; die Kenntnis Gottes und der Anblick des göttlichen Lichtes).
31

32. Αναστήλωση εικόνων - The Resurrection of the icons (1st Sunday of fasting) - Wiederaufstellung
der Ikonen (Sonntag der Fastenzeit – Orthodoxie)
32

33. Κυριακή Γ’ Νηστειών – Σταυροπροσκυνήσεως. Την τρίτη Κυριακή των νηστειών
εορτάζουμε την προσκύνηση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού. Οι πατέρες της Εκκλησίας
έθεσαν την εορτή αυτή στο μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, προκειμένου οι πιστοί
Χριστιανοί να λαμβάνουν δύναμη για το υπόλοιπο της τεσσαρακοστής αγώνα. Είναι ο τρίτος
σταθμός και πηγή ανεφοδιασμού και αναπλήρωση των δυνάμεων.
Το πρωί της εορτής πήγαιναν στην εκκλησία διάφορα άνθη. Αφού τα ευλογούσε ο ιερέας, στο
τέλος της λειτουργίας τα μοίραζε στους εκκλησιαζόμενους. Τα άνθη αυτά, τα τοποθετούσαν στο
εικόνισμα και τα χρησιμοποιούσαν για να ξεματιάσουν ανθρώπους ή ζώα που ήταν βασκαμένα.
Με τα άνθη κάπνιζαν το μάτιασμα.
Μετά την απόλυση της εκκλησίας 4-5 παιδιά, ηλικίας 12-14 ετών, συνήθως μαθητές του
σχολείου πήγαιναν στο σπίτι του ιερέα και στόλιζαν το Σταυρό πάνω σ’ ένα δίσκο και γύριζαν
στο χωριό. Με το Σταυρό της Εκκλησίας στα χέρια κι ένα μεγάλο καλάθι πήγαιναν από πόρτα
σε πόρτα, για να πουν το τροπάρι του Σταυρού. Και το έλεγαν όλα μαζί ρυθμικά και καθαρά,
άσχετα αν δεν καταλάβαιναν τη σημασία αυτών που έλεγαν εκείνοι που τους άκουγαν, μα κι
αυτοί οι ίδιοι ακόμα. Αφού τελείωναν το Τροπάρι, χτυπούσαν την εξώπορτα του σπιτιού με τον
“γκούγκδα”, που τους ήταν απαραίτητος, γιατί τα σκυλιά δεν αστειεύονταν και φώναζαν δυνατά
“άϊντε θειά αυγά για τον Δησπότ”. Οι νοικοκυρές άνοιγαν την πόρτα, προσκυνούσαν το Σταυρό,
κι έβαζαν στο καλάθι την προσφορά τους. Φιλοτιμούνταν ποια να δώσει τα πιο πολλά, ιδιαίτερα
εκείνες που είχαν σπίτια στην άκρη του χωριού και πολλές φυσικά κότες. Τα καλάθια γέμιζαν
ένα-ένα κι άδειαζαν στου παπά το σπίτι. Την άλλη μέρα ένας από τους Επιτρόπους ή τους
παπάδες τα πήγαινε στη Μητρόπολη. Έτσι με τη μέθοδο του Εθίμου εξοικονομούνταν μια
δύσκολη κατάσταση.
Το τραγούδι του Σταυρού
Το Σταυρό σου προσκυνούμε Αγαθέ
Και την Αγία σου Ανάσταση δοξάζομεν.
Χαίρε βάτε, χαίρε Πύλε, χαίρε τίμιε Σταυρέ,
Ο χορός των Αποστόλων και το Τάγμα των Αγγέλων
Ψάλλουμη κι ημείς οι μαθηταί
Ψάλλε δω, ψάλλε κει κι του χρόν μη γειά.
Αμήν
Κυριακή Δ΄ Νηστειών- Ο Ιωάννης της Κλίμακος Ο Άγιος Ιωάννης είναι ο συγγραφέας της
Κλίμακος. Στο έργο του αυτό εκθέτει την πνευματική ζωή του χριστιανού σε 30 βαθμίδες. Την
τέταρτη Κυριακή των Νηστειών η Εκκλησία μας ψάλλει την ακολουθία του Ιωάννου της
Κλίμακος και παροτρύνει τους χριστιανούς για πνευματικές αναβάσεις.
Κυριακή Ε’ Νηστειών – Οσίας Μαρίας της Αιγύπτιας Η πέμπτη Κυριακή των νηστειών είναι
της οσίας Μαρίας της Αιγύπτιας. Όταν πλησιάζει το τέλος της Αγίας Τεσσαρακοστής,ψάλλεται
η ακολουθία της οσίας Μαρίας της Αιγύπτιας, που έχει σκοπό την αφύπνιση, τόνωση και
παρακίνηση των ράθυμων και αμαρτωλών στη μετάνοια, έχοντας ως παράδειγμα την Αγία, η
οποία αν και έζησε πολλά χρόνια στην αμαρτία, σώθηκε και έγινε αγία του Θεού.
33

34. 3rd Sunday of Fasting-Adoration of the Rood
The third Sunday of fasting we celebrate the adoration of the rood and life-giver cross. The
fathers of the Church put this feast-day in the middle of Lent in order for the faithful Christians
to become strong for the rest of the Lent. This is the third station and a source of replenishment
and refilling their powers.
The morning of the celebration the faithful were taking flowers to the church. The priest eulogize
them and at the end of the mass, offers them to the churchgoers. The latter put these flowers to
the icons and they used them as a means to release the evil eye from people or animals that have
been bewitched. The flowers were smoking the evil eye.
After the end of the mass 4 to 5 children, aged 12 to 14, usually school children, used to go the
priest's house and garnished the Cross, put it on a plate and traverse the village. Having the Cross
of the Church at hand and carrying a big basket knocked each villager's door to say the hymn of
the Cross. They proffered the words loud and clear, even though the meaning of the words were
not comprehensible neither by children nor by the villagers.
After they hymn they knocked at the door of the house with the ‘gougda’ which was necessary,
because the dogs did not joke, and they said out loud. ‘come auntie, give us eggs for the
Archbishop’. The housewives opened the door, they bowed to the Cross and put in the basket
whatever they wished to offer. They rival among them, who will give the most, especially the
women living at the outskirts of the villages, and naturally they were offering a lot of chickens.
On the next day one of the lays or of the priests took the offerings to the Cathedral. Thus food
was gathered to confront a difficult situation.
The song of the Cross
We bow to your Cross our Lord
and we glorify Your Resurrection
Ave ‘Vate’ Ave ‘Pyle’, Ave Rood
the Apostle's chorus and the Angels orders
we, your followers, praise
praise here, praise there and next year Health
Amen
4th Sunday of Fasting - John of Scale
Saint John is the writer of the Scale. In this work he exposes the spiritual life of the Christian in
30 steps. The fourth Sunday of Fasting the church chants the service of John of the Scale and
advises the Christians to spiritual lifts’
5th Sunday of Fasting - Holy Marie from Egypt
The 5th Sunday of fasting we celebrate Holy Marie from Egypt. When the Holy Lent approaches
the end, the church praises the service of Holy Marie from Egypt, which aims at the rousement,
the vivification and stimulation of indolent and sinful to repent, setting as example the Saint,
who even though has lived most of her life plunged in the sin, she was saved and became God's
Saint.
34

35. 3. Sonntag der Fastenzeit-Kreuzanbetung
Am dritten Sonntag der Fastenzeit feiern wir die Anbetung des ehrenhaften und belebenden
Kreuzes. Die Väter der Kirche legten diese Feier in der Mitte der Großen Fastenzeit fest, damit
die gläubigen Christen Kraft für den Rest des Kampfes der Fastenzeit bekommen. Es ist die
dritte Station und Kraftquelle.
Am Morgen dieser Feier brachten die Gläubigen verschiedene Blumen in die Kirche. Nachdem
sie der Priester gesegnet hatte, verteilte er sie am Ende der Messe an die kirchlichen Besucher.
Diese Blumen, wurden an den Ikonen befestigt und wurden benutzt, um Menschen oder Tiere,
die verhext waren, zu enthexen.
Nach dem Ende des Gottesdienstes gingen 4-5 Kinder im Alter von 12-14 Jahren, meistens
Schüler, ins Haus des Priesters und schmückten das Kreuz und gingen durchs Dorf. Mit dem
Kreuz der Kirche in den Händen und einem großen Korb gingen sie von Tür zu Tür, um das
Troparium des Kreuzes zu sagen. Alle zusammen sagten es rhythmisch und klar auf, egal ob die
Menschen, die es hörten, den Sinn verstanden oder nicht. Und sie selbst natürlich auch nicht.
Nachdem sie das Troparium beendet hatten, schlugen sie die Haustür mit dem „Gougda“, der
ihnen notwendig war, weil die Hunde keinen Spaß verstanden und schrieen laut „Komm Tante,
Eier für den Despoten“. Die Hausfrauen öffneten die Tür, beteten das Kreuz an, und legten ihre
Gabe in den Korb. Das Ehrgefühl derer wurde angeregt, die viel geben konnten, vor allem von
denen, die am Ende des Dorfes wohnten, und natürlich von denen, die viele Hühner hatten. Ein
Korb nach dem anderen füllte sich und wurde im Haus des Pfarrers geleert. Am nächsten Tag
brachte einer der Bevollmächtigten oder der Pfarrer diese Gaben zum Bischofssitz. Mit diesem
Brauch konnte man mit einer schwierigen Situation fertig werden.
Das Lied des Kreuzes:
„Dein Kreuz beten wir an, Gutmütiger,
Und Deine Heilige Auferstehung preisen wir.
Gruß „Bate“ , Gruß „Phyle“, Gruß ehrliches Kreuz,
der Tanz der Apostel und der Orden der Engel
Singen wir die Schüler
Singen hier, singen dort und nächstes Jahr Gesundheit.
Amen
4. Sonntag der Fastenzeit-Johannes Klimax
Der Heilige Ioannis ist der Verfasser der Klimax. In diesem Werk berichtet er über das geistige
Leben eines Christen in 30 Teilen. Am vierten Sonntag der Fastenzeit singt die Kirche die Messe
des Johannes Klimax und regt die Christen für geistige Anstrengungen an.
5. Sonntag der Fastenzeit-Heilige Maria aus Ägypten
Der fünfte Sonntag der Fastenzeit ist für die Heilige Maria aus Ägypten bestimmt. Wenn das
Ende der Großen Fastenzeit kommt, wird die Messe der Heiligen Maria aus Ägypten gesungen.
Sie hat den Zweck Nachlässige und Sünder zur Buße aufzufordern. Die Heilige Maria sollen sie
als Beispiel nehmen, die, obwohl sie viele Jahre sündig gelebt hatte, trotzdem gerettet und
Heilige Gottes wurde.
35

36. Όσια Μαρία η Αιγύπτια - Saint Maria of Egypt’s (5th Sunday of fasting) - Hl. Maria von
Ägypten
Κυριακή ΣΤ’ Νηστειών-Κυριακή των Βαΐων
Η Κυριακή των Βαΐων είναι η αρχή της πρώτης εβδομάδας του Πάσχα που λέγεται Μεγάλη
Εβδομάδα ή των Παθών, και είναι το επιστέγασμα της μεγάλης Σαρακοστής. Ο Κύριος μας
Ιησούς Χριστός εισέρχεται και βαδίζει προς το εκούσιο πάθος, τη σταύρωση και την Ανάσταση.
Ο λαός τον υποδέχεται με βάγια, δηλαδή με κλάδους φοινίκων, που σήμαιναν τη νίκη του
Χριστού κατά του διαβόλου και του θανάτου. Το θαύμα της ανάστασης του Λάζαρου τους
ενθουσίασε. << Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ
>>. Το <<ωσαννά>> σημαίνει: σώσον παρακαλώ. Το κάθισμα του Ιησού πάνω στο
γαϊδούρι,ζώον αδάμαστον ακόμη, αλλά και κατά τον νόμο ακάθαρτον, σήμαινε την πρώτη
αγριότητα των εθνών, την ακαθαρσία τους από τις αμαρτίες και την υποταγή τους στον
ευαγγελικό νόμο του Χριστού. Επίσης το γαϊδούρι συμβόλιζε την ειρήνη, ενώ το άλογο τον
πόλεμο.
36

37. 6th Sunday of Fasting-Palm Sunday
Palm Sunday is the beginning of the first week of Easter which is called Holy Week or Passion
Week which is the culmination of the Lent. Our Lord Jesus Christ enters Jerusalem and walks
towards the voluntary Passion, the Crucifixion and the Resurrection. People welcome him with
palms, i.e. palms' boughs, which symbolized the victory of Christ against Devil and Death. The
miracle of Lazarus Resurrection has increased enthusiasm. ‘Hosanna, blessed the oncoming on
our Lord's name, the king of Israel’. Hosanna means ‘please save’. Jesus sitting on the donkey,
an animal untamed at the time, and dirty according to the law, meant the first wilderness of the
nations and the impurity from the sin as well as their submission to the evangelic law of Christ. It
also symbolized the peace, while the horse the war.
6. Sonntag der Fastenzeit-Palmsonntag
Der Palmsonntag ist der Anfang der ersten Woche vor Ostern, auch Karwoche genannt, und ist
die Krönung der Passionszeit (Große Fastenzeit). Unser Herr Jesus Christus zieht in Jerusalem
ein und geht freiwillig auf das Leiden zu, auf die Kreuzigung und die Auferstehung. Das Volk
empfängt ihn mit Palmzweigen, die den Sieg Christi über den Teufel und den Tod bedeuten.
Das Wunder der Auferstehung des Lazarus hat sie begeistert. „Hosanna, gesegnet sei er, der
kommt im Namen des Herren, der König von Israel“. Hosanna wird als „Rette uns bitte“
interpretiert. Der Sitz Jesu auf dem Esel-einem bis zu diesem Tage unbezähmbarem Tier, aber
auch einem nach dem Gesetz unreinen Tier-bedeutete die Unterwerfung unter das evangelische
Gesetz Christi. Außerdem symbolisierte der Esel den Frieden und nicht wie das Pferd den Krieg.
Η ανάσταση του Λαζάρου - The resurrection of Lazarus - Auferweckung des Lazarus
37

38. Βαϊοφόρος - The Entrance of Christ in Jerusalem - Der Einzug Jesu in Jerusalem
38

39. Βαϊοφόρος - The Entrance of Christ in Jerusalem - Der Einzug Jesu in Jerusalem
39

40. Μεγάλη Εβδομάδα
Είναι η μεγαλύτερη γιορτή για όλο το Χριστιανικό κόσμο. Πάσχα για τους Εβραίους, σημαίνει
«διάβαση», «πέρασμα»(τιμωρού αγγέλου) από τις οικίες των Ισραηλιτών, όταν τιμώρησε τους
Αιγυπτίους. Για τους Χριστιανούς πιθανότερο είναι το «Πάσχα» να είναι εξελληνισμένος τύπος
του «Πεσάχ», με την πρόθεση της κατάληξης –α. Μετά το πέρασμα των σαράντα ημερών(όπου
ακολουθείται νηστεία), η λεγόμενη Σαρακοστή, έχουμε τη μεσολάβηση δύο ημερών, το
Σάββατο του Αγίου Λαζάρου και την Κυριακή των Βαϊων και μετά μπαίνουμε στη Μεγάλη
Εβδομάδα.
Τη Μεγάλη Δευτέρα και τη Μεγάλη Τρίτη το βράδυ έχουμε την ακολουθία του Νυμφίου.
Προβάλλεται η εικόνα του Νυμφίου και την προσκυνούν όλοι οι πιστοί. Τη Μεγάλη Τετάρτη
έχουμε την ακολουθία του Νιπτήρος, όπου ο Χριστός νίπτει τα πόδια των μαθητών στο Μυστικό
Δείπνο. Τη Μεγάλη Πέμπτη είναι η ακολουθία των Παθών. Η εκκλησία πολύ σοφά
προγραμμάτισε την κάθε μια ακολουθία των αγίων Παθών του Κυρίου. Πολλά είναι τα τροπάρια
που ψάλλονται και ανάμεσα σ’ αυτό, είναι κυρίως οι ευαγγελικές περικοπές που είναι δώδεκα.
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης μικροί και μεγάλοι, μέσω όλων αυτών που ακούγονται,
προσπαθούν να γίνουν κοινωνοί των παθών του Κυρίου έτσι, ώστε να μπορέσουν να γίνουν και
κοινωνοί της Αναστάσεως του.
Τη Μεγάλη Παρασκευή ακολουθεί η ταφή του Κυρίου. Κατά τη διάρκεια όλης της μέρας οι
καμπάνες στους ναούς χτυπούν πένθιμα. Ζούμε την τελευταία πράξη της μεταφοράς του
Επιταφίου της Αγίας Τράπεζας, όπου η αγία τράπεζα συμβολίζει και τον τάφο του
Χριστού.
Το Μεγάλο Σάββατο έχουμε την ακολουθία της Αναστάσεως. Γίνεται η μεγάλη είσοδος και
περνάει ο ιερέας με τα Άγια. Έχει στο δίσκο το σώμα και το αίμα του Χριστού. Καθώς γίνεται
το μυστήριο, ο Χριστός <<σφαγιάζεται>>. Επομένως κοινωνούμε το σώμα και το αίμα του
Χριστού που αναστήθηκε, αναλήφθηκε και εκάθησε στα δεξιά του Πατρός. Όλα αυτή τη μέρα
είναι αναστάσιμα.
Όλο αυτό το διάστημα της Μεγάλης Εβδομάδας, οι Χριστιανοί πηγαίνουν στις εκκλησίες για να
ζήσουν το μαρτύριο και να νιώσουν, ότι υπάρχει μια άλλη πραγματικότητα, ότι υπάρχει η θεία
ζωή που δίνει ο Χριστός. Όλοι νηστεύουν. Το Μέγα Σάββατο και τη Μεγάλη Παρασκευή δεν
πρέπει να τρώμε λάδι. Καλό είναι, όποιος μπορεί, να προσθέτει και τη Τετάρτη στις μέρες αυτές.
Τώρα έξω από το χώρο της εκκλησίας, η ζωή των πιστών γεμίζει με τα έθιμα και τις συνήθειες
που αφορούν τη γιορτή του Πάσχα.
Στο πρώτο τριήμερο της Μ. Εβδομάδας οι νοικοκυρές ετοιμάζουν και ψήνουν τα τσουρέκια. Τα
καλύτερα από αυτά θα δοθούν από τα παιδιά της κάθε οικογένειας μαζί με κόκκινα αυγά στους
νονούς τους. Αυτοί με τη σειρά τους θα δωρίσουν στο βαφτισιμιό τους, τη λαμπάδα για να
πάρουν το Άγιο Φως τη μέρα της Αναστάσεως και το σοκολατένιο αυγό. Η Μεγάλη Πέμπτη
ονομάζεται Κόκκινη Πέμπτη. Το Μεγάλο Σάββατο μετά την Ανάσταση, καθώς οι καμπάνες
χτυπάνε χαρμόσυνα, οι πιστοί παίρνουν το Άγιο Φως, ανταλλάσσουν ευχές, τσουγγρίζουν τα
κόκκινα αυγά και μετά φεύγουν για τα σπίτια τους. Ο αρχηγός της κάθε οικογένειας μόλις
φτάσει στο σπίτι του κάνει ένα σταυρό με τον καπνό από το Άγιο Φως της λαμπάδας, στη πόρτα
του σπιτιού. Η νοικοκυρά ανάβει το καντήλι με το Άγιο Φως και μετά όλοι κάθονται στο
τραπέζι για να φάνε μαγειρίτσα(σούπα με εντόσθια αρνιού και λαχανικά).
40

41. Holy Week
The Holy Week is for all Christians the biggest feast. Easter for Hebrews means ‘crosswalk’
‘passing through’ (of the vindictive angel) from the Israelis houses, when he will punish the
Egyptians. For Christians Easter must be the hellenized type of ‘pesax’ with the addition of the
ending -a.
Upon completion of the forty days (time during which we fast), the said Lent, we have the
Saturday of Lazarus Palm Sunday and after that we enter the Holy Week.
Holy Monday and Holy Tuesday night we chant the service of ‘Nymphios’. The Icon of
‘Nymphios’ is been projected and the faithful bow. Holy Wednesday we have the mass of
‘Nymphios’ where Christ washes the feet of his disciples in the Last Supper. Holy Thursday is
the Passion Week service. The church has programmed very wisely every mass and the mass of
the Holy Passions. There are several hymns chanted and among others the evangelical pericopes,
which are 12 in number. The night of the Holy Thursday, both young and older try become
communicants, so that they could become communicants of his Resurrection.
Good Friday follows the burial of our Lord. All day long the bells bongs mourningly. With the
mystery of worship we live the last act of transfer of Epitaph to the Altar, where the altar
symbolizes our Lord tomb.
Holy Saturday we have the mass of the Resurrection. We have the great entrance, the priest
passes with the sanctum. He has on his plate the lamb and on the holy glass the blood (they will
become the body and the blood of Christ). As the service proceeds Jesus ‘is been slaughtered’.
Therefore we commune the body and the blood of Jesus, of the ‘slaughtered’ Jesus, whose blood
was poured, who was resurrected and ascended in heaven and sat on the right of his Father. On
this day everything is ascendable. During the time of the Holy Week Christians go to church to
experience the passion and feel that there is another reality, that there is a divine life that our
Jesus offers us. They fast. On Good Friday and Holy Saturday we should not eat oil. If feasible
one should also abstain from oil even on Wednesday.
Easter, expect for the church life, is a time where customs fill Christian's lives.
During the three first days of the Holly Week, the housewives make buns. The best of them are
to be given by the children of each family to their godparents together with red eggs. The
godparents, on their behalf, are going to offer the candle for taking the holy light the day of the
Resurrection, together with a chocolate egg. On holy Thursday they paint the eggs red. On holy
Saturday, when the bells bong cheerfully, the Christians take the holy light, exchange wishes,
clink eggs and go home. The man of the family, when reaches his house, makes a cross with the
smoke of the candle with the holy light on the door of the house. The wife lights the vigil light
and afterwards everyone sits on the table the eat ‘magiritsa’ (soup made from entrails of the lamb
with vegetables).
Karwoche
Die Karwoche ist Es ist die größte Feier für die gesamte christliche Welt. Ostern bedeutet für die
Juden „Überquerung«, „Vorüberschreiten“ (des bestrafenden Engels) an den Wohnungen der
Israeliten, als er die Ägypter bestrafte. Für die Christen ist „Ostern“ möglicherweise ein
hellenisierter Typ des „Pesach“, mit der Präposition der Endung –a.
Nach den vierzig Tagen (die Zeit der Fastenzeit), der sogenannten Passionszeit, haben wir den
Zeitraum zweier Tage, des Samstages des Lazarus und des Palmsonntages, und danach gehen
wir zur Karwoche über.
Am Montag und Dienstag der Karwoche haben wir am Abend die Messe des Nymphebus. Die
Ikone des Nymphebus wird gezeigt und alle Gläubigen beten sie an. Am Mittwoch der
Karwoche haben wir die Messe des „Niptyros“, wo Christus die Füße seiner Schüler beim
41

42. Abendmahl gewaschen hat. Am Donnerstag der Karwoche (Gründonnerstag) ist die Messe der
Leiden. Viele Troparien werden gesungen und unter ihnen sind vor allem auch die evangelischen
Auszüge, die zwölf sind. Am Abend des Donnerstages der Karwoche versuchen Jüngere und
Ältere an den Leiden des Herren teilzunehmen, um somit auch an seiner Auferstehung
teilzunehmen.
Am Karfreitag folgt die Beerdigung des Herren. Während des ganzen Tages läuten die Glocken
der Kirchen in einem Trauerton. Im Sakrament der Verehrung erleben wir die letzte Tat der
Grablegung Christi am Altar, wobei der Altar das Grab Christi symbolisiert.
Am Karsamstag haben wir die Messe der Auferstehung. Es findet der Große Eintritt statt und
der Priester kommt mit der Heiligen Kommunion. Er hat auf der Schale das Lamm und im
Heiligen Kelch das Blut (iese werden Leib und Blut Christi). Somit nehmen wir beim
Abendmahl den Leib und das Blut Christi auf. Während der Karwoche gehen die Christen in die
Kirche um das Abendmahl zu erleben und um zu fühlen, dass es eine andere Wirklichkeit gibt,
dass es das Heilige Leben gibt, das uns Christus gibt. Alle fasten. Am Karsamstag und am
Karfreitag dürfen wir kein Öl zu uns nehmen.
Außerhalb der Kirchengemeinde ist das Leben der Gläubigen voll von Bräuchen und
Gewohnheiten, die sich auf das Osterfest beziehen.
An den ersten drei Tagen der Karwoche bereiten die Hausfrauen die Stollen zu und backen sie.
Die besten Stollen geben die Kinder der Familie zusammen mit roten Eiern an ihre Pateneltern.
Diese ihrerseits schenken ihrem Patenkind eine Wachskerze, damit sie das Heilige Licht am
Tage der Auferstehung nehmen; außerdem ein Ei aus Schokolade. Am Donnerstag der Karwoche
färben wir die Eier rot. Deshalb wird der Donnerstag der Karwoche auch „Roter Donnerstag“
genannt. In der Osternacht (Karsamstag) nach der Auferstehung nehmen die Gläubigen unter
Glockengeläute das Heilige Licht, tauschen sich untereinander Wünsche aus, stoßen die
gefärbten Eier an und gehen danach nach Hause. Sobald der Vorstand der Familie daheim
eintrifft, malt er ein Kreuz mit dem Feuer der Wachskerze an den Türstock. Die Hausfrau zündet
das Öllämpchen mit dem Heiligen Licht an und alle setzen sich an den Tisch und essen
„Magiritsa“ (Suppe mit Eingeweiden aus Lamm und Gemüse) .
Ιερός Νιπτήρας - The wash of Apostols’ feet (Holly Wednesday) - Fußwaschung der Apostel
42

43. Μυστικός δείπνος - The Last Supper - Letztes Abendmahl
Ο Χριστός απέναντι στον Πόντιο Πιλάτο. - The Christ before Pontius Pilate - Christus vor
Pontius Pilatus
43

44. Ραπισμός - I Christ is beated with a stick - Geißelung Jesu
Αποκαθήλωση - Deposing from the cross – Kreuzabnahme
44

45. Επιτάφιος - Epitaph - Epitaph
Επιτάφιος - Epitaph - Epitaph
45

46. Περιφορά Επιταφίου - Procession of the epitaph - Prozession mit dem Epitaph
Άγιο φως - Holly light on Holly Saturday - Heiliges Licht
46

47. Το κάψιμο του Ιούδα - The burning of Judas (custom on Holly Saturday) - Verbrennung des
Judas am Karsamstag
Πασχαλινά αυγά - Easter eggs - Ostereier
47

48. Ι ) ΔΕΣΠΟΤΙΚΕΣ - DESPOTIC – DESPOTISCHE – ODER
HERRENFESTE
B) ΚΙΝΗΤΕΣ - MOVABLE - BEWEGLICHE FESTE
ΚΙΝΗΤΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΥ - MOVABLE FESTIVALS OF
PENTECOST - BEWEGLICHE FESTE DER PFINGSTZEIT
Κυριακή του Πάσχα
Την Κυριακή του Πάσχα, αληθινά ο Κύριος αναστήθηκε και αναστήθηκε για να αναστηθούμε
κι εμείς και να γίνει σε μας η πρώτη και δεύτερη ανάσταση. Τώρα, όσο είμαστε σ’ αυτόν τον
κόσμο, ανασταίνεται η ψυχή που ‘ναι νεκρή απ’ την αμαρτία και μετά η ζωή αυτή,
ανασταίνεται για την αιωνιότητα. Την Κυριακή του Πάσχα από το πρωί ετοιμάζεται ο οβελίας
( ψητό αρνί στη σούβλα) για να στολίσει το μεσημεριανό τραπέζι. Οι χριστιανοί αυτή τη μέρα
γλεντούν, χαίρονται πίνοντας, τρώγοντας και χορεύοντας. Έχουν νιώσει το μήνυμα του θανάτου
και της Ανάστασης του Κυρίου, που τον έστειλε ο πατέρας του για να δώσει την ευκαιρία σε μας
να σωθούμε.
Easter
On Easter day our Lord was resurrected and he was resurrected so that we resurrect as well and
to be for us the first and the second resurrection. Now we are in this world, our soil which is
dead from our sins, resurrects in the next life for eternity.
On Easter day people prepare the ‘ovelias’ (lamb roasted in the brochette) and enrich their lunch
table. On this day Christians enjoy, feast, drink, eat and dance. They have experience the
message of Death and Resurrection of our Lord, whom his father sent to give us a chance to save
ourselves.
OSTERSONNTAG
Am Ostersonntag, dem Tag der Auferstehung, wird schon am Morgen der „Owelias“
(Gebratenes Lamm am Spieß) für den Mittagstisch zubereitet. Die Christen feiern diesen Tag,
genießen ihn mit Trinken, Essen und Tanzen, denn wir haben die Botschaft vom Tod und der
Auferstehung des Herrn erhalten.
48

49. 'Αδου κάθοδος - Descent to hell - “Hinabgestiegen in das Reich des Todes”
Ανάσταση - The Resurrection of Christ - Auferstehung Jesu
49

50. Άδειος τάφος - Empty tomb - Leeres Grab
Ψήσιμο αρνιών - Lamps on the spit - Grillen des Osterlammes
50

51. Πασχαλινό Τραπέζι - Easter table - Ostertisch
Τσούγκρισμα αυγών - Knock of Easter eggs (Custom of Easter) - Zusammenstoßen der Ostereier
Ανάληψη-Κυριακή της Πεντηκοστής
51