1. ΚΟΣTΟΛΟΓΗΣΗ
Γ. Σταμπουλής
Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Σχεδίων
Εβδομάδα 8
Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος 2010

2. Κοστολόγηση βάση δραστηριοτήτων
Activity Based Costing – ABC
Κατανέμει όλα τα κόστη στα προϊόντα και τις
υπηρεσίες με πραγματικούς όρους
Σχετίζει κάθε δραστηριότητα που συμμετέχει στην
παραγωγή και παροχή του προϊόντος ή της
υπηρεσίας με το κόστος του
Μόνο τις σχετιζόμενες δραστηριότητες

3. Συμβατική AB Costing
κοστολόγηση Οικονομική
διάσταση
Έξοδα Πόροι
Παραγωγική –
Activities Λειτουργική
διάσταση
Αντικείμενα
κόστους
Προϊόν ή
Αντικείμενα Υπηρεσία
κόστους

4. Αρχές A B C
• Το κόστος ενός προϊόντος είναι το άθροισμα τον κοστών
όλων των δραστηριοτήτων που απαιτούνται για να
παραχθεί και να παραδοθεί το προϊόν
• Τα προϊόντα δεν καταναλώνουν κόστη άμεσα
• Το κεφάλαιο δαπανάται στις δραστηριότητες
• Οι δραστηριότητες καταναλώνονται από τα
προϊόντα/υπηρεσίες
• Το σύστημα ABC αναλογεί κόστη στα προϊόντα μέσω της
απόδοσης δαπανών στις δραστηριότητες.
• Κάθε προϊόν χρεώνεται στο βαθμό που χρησιμοποιεί μια
δραστηριότητα

5. Ένα σύστημα ABC θέτει τα εξής
Σε ποιες δραστηριότητες απασχολούνται οι πόροι του
οργανισμού;
Πόσο στοιχίζει η πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων;
Αξίζει τον κόπο;
Το κάνει κάποιος καλύτερα;
Γιατί χρειάζεται ο οργανισμός να πραγματοποιεί αυτές τις
δραστηριότητες;
Τι ποσότητα απαιτείται από κάθε δραστηριότητα για να
παρέχονται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες στους πελάτες;

6. Δομή συστήματος κοστολόγησης ABC
Η επιχείρηση παράγει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μέσω
δραστηριοτήτων
Οι δραστηριότητες απασχολούν πόρους
Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες, όταν παράγονται, αποτελούν
τα αντικείμενα ή φορείς του κόστους – καταναλώνουν,
απασχολούν, πόρους στις δραστηριότητες
Ο όγκος παραγωγής του κάθε προϊόντος αποτελεί τον
δημιουργό έργου/κόστους που καθορίζει‐οδηγεί την
απαιτούμενη ποσότητα του έργου της κάθε δραστηριότητας
… που κατανέμεται σε κάθε προϊόν ανάλογα

7. Δομή συστήματος κοστολόγησης ABC
Οπτική κόστους
Πόροι
Οπτική Διαδικασιών
Δημιουργοί Ανάλυση
Δραστηριότητες
έργου απόδοσης
Αντικείμενα
κόστους
(προϊόντα &
πελάτες)

8. Η διαδικασία ABC
1. Επιλογή σημαντικών δραστηριοτήτων
2. Ομαδοποίηση κοστών δραστηριοτήτων σε
«δεξαμενές» κόστους
3. Καθορισμός δεικτών μέτρησης των
δραστηριοτήτων: των δημιουργών κόστους (cost
drivers
4. Συσχέτιση κοστών με προϊόντα με βάση τους
οδηγούς κόστους

9. Παραδείγματα Δραστηριοτήτων
1. Λήψη παραγγελιών
2. Επεξεργασία παραγγελιών
3. Παραλαβή υλικών και εξαρτημάτων
4. Έλεγχος παραλαβής
5. Αποθήκευση και διαχείριση αποθεμάτων
6. Προετοιμασία εξοπλισμού
7. Παραγωγή με τη χρήση του εξοπλισμού
8. Συντήρηση εξοπλισμού
9. Επίβλεψη εργασίας
10. Έλεγχος παραγόμενων προϊόντων
11. Συσκευασία προϊόντων
12. Ετοιμασία παραγγελιών
13. Τιμολόγηση παραγγελιών
14. Αποστολή παραγγελιών
15. Είσπραξη

10. Παραδείγματα άμεσου και έμμεσου κόστους
1. Κόστος εργασίας
2. Ενέργεια
3. Τέλη
4. Απαξίωση εξοπλισμού, κτιρίων κλπ.

11. Παραδείγματα δημιουργών κόστους
1. Πλήθος εξυπηρετούμενων παραγγελιών
2. Πλήθος παραλαβών.
3. Πλήθος παραστατικών.
4. Πλήθος προετοιμασιών μηχανών.
5. Αριθμός ωρών επεξεργασίας στις μηχανές.
6. Αριθμός ωρών εργασίας συναρμολόγησης.
7. Αριθμός ελέγχων.
8. Πλήθος απεσταλμένων κιβωτίων.

12. Κέντρα δραστηριοτήτων
Ομαδοποίηση δραστηριοτήτων
Ποιες δραστηριότητες καταναλώνουν τους
περισσότερους πόρους στο συγκεκριμένο τμήμα‐
λειτουργία;
Ποιες δραστηριότητες περιλαμβάνουν άχρηστες
ενέργειες (ενέργειες που δεν προσθέτουν καμία αξία
σε ότι αφορά στον πελάτη);
Πώς μια δραστηριότητα συμβάλλει στην ικανοποίηση
του πελάτη;
Ποια είναι η συνολική απόδοση του τμήματος ή της
διαδικασίας;

13. Αντικείμενα‐φορείς κόστους
Προϊόντα:
Συστατικά ‐> προϊόν ‐ > ομάδα προϊόντων
Πελάτες
Πελάτες ‐> Κανάλια ‐> Αγορές

14. Δεξαμενές κόστους (cost pool)
Για κάθε δραστηριότητα υπολογίζεται το συνολικό κόστος
λειτουργίας:
Μια δεξαμενή κόστους ορίζεται έτσι ώστε κάθε συνιστάμενο κόστος
να καταναλώνεται με τον ίδιο τρόπο και αναλογία από κάθε τύπο
προϊόντος
Αθροίζονται τα κόστη των πόρων που απασχολούνται στη
δραστηριότητα
Η κατανομή πόρων στις δραστηριότητες γίνεται βάση
του μέρους του πόρου που απασχολείται στη δραστηριότητα
του συνολικού κόστους του πόρου
π.χ. 10 εργαζόμενοι με μισθό 20000 και 10 οχήματα με κόστος διατήρησης
30000 απασχολούνται στην παραλαβή το 30% και 50% του χρόνου τους
αντίστοιχα. Συνεπώς, κόστος λειτουργίας παραλαβής 21000

15. Επιμερισμός κόστους δραστηριοτήτων
Κατανέμεται το κόστος στα προϊόντα βάση:
του κόστους της δραστηριότητας
του πλήθους των μονάδων επιμερισμού
του μέρους της δραστηριότητας που απαιτεί το προϊόν,
π.χ. χρόνο από τη συνολική λειτουργία
π.χ. για τη συναρμολόγηση δύο προϊόντων:
Κόστος δραστηριότητας (εργασία και εξοπλισμός): 60000
Πλήθος προϊόντων: Α 10000, Β 20000
Χρόνος συναρμολόγησης: Α 10’, Β 5’
Συνολικά: Α 50%, Β 50% του χρόνου
Άρα, μοναδιαίο κόστος: Α 3 και Β 1,5

16. Τύποι δραστηριοτήτων – δεξαμενών κόστους
Δραστηριότητα επιπέδου μονάδος προϊόντος
π.χ. συναρμολόγηση
Δραστηριότητα επιπέδου παρτίδας
π.χ. παραλαβή, διαμόρφωση πρέσας
Δραστηριότητα υποστήριξης προϊόντος
π.χ. σχεδιασμός προϊόντος, διαφήμιση
Δραστηριότητα υποστήριξης μονάδας παραγωγής
π.χ. συντήρηση κτιρίου, φόροι ακίνητης περιουσίας,
ύδρευση

17. Δημιουργοί έργου/κόστους (cost drivers)
Αποδίδουν πώς μια δραστηριότητα συντελεί στην
πρόκληση κόστους:
Συχνοί οδηγοί:
Χρόνος: π.χ. λεπτά της ώρας ανά συσκευασία, χρόνος
ψησίματος ανά προϊόν ή ανά παρτίδα
Μονάδες: π.χ. εξαρτήματα ανά προϊόν που
συναρμολογείται, αλλαγές/προετοιμασία μηχανών για
παρτίδες παραγωγής, επαφές ανά πελάτη