Mais conteúdo relacionado Semelhante a تعامل با همسالان (16) تعامل با همسالان1. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131371
هدایت تعاملشدهدانشعادی مدارس در ّملمع و همساالن با اوتیسم آموزان:نقائص کاهش
آزمودنی تک پژوهش یک در اجتماعی و ارتباطی
گشول مجتبی1
یاریای فریدون ،2
حسنی جعفر ،3
چكيده
هدفوزمینه:مهارت در نقص که است رشدی عصبی اختاللی اوتیسماجتماعی و ارتباطی هایهم وو تشریفااتی رفتارهای وقوع چنین
کلیشهمی شامل را ایشود.هدافت تعامل اثیبخشی بیرسی پژوهش افن از هدفشدهدانشو ن همسرا برا برا عملکید با اوتیسم آموزان
مهارت در نقص کاهش بی عادی مدارس در ّملمعکلیشه رفتارهای و اجتماعی نقائص ،ارتباطی هایدانش افن ایآموبود زان.
روشوموادها:تک بیرسی پژوهش افن طیحنشانه با آزمودنیA-Bبا همیاه3طیح جمله از که بود پیگییی ماهنیمه هایبره آزمافشری
می شمارآفد.3شیکتکنندهو کودک فک پژوهش افن2میان از که بودند اوتیسم نوجوان61دانشبره ااراهان اوتیسرم میکرا آمروز
دس در اورتشدند انتخاب تیس.پیسش ازنامهکوتراه فری ،وافلنرد اجتمراعی رشرد مقیراس از و ،مداخلره اثری ش سرن منظرور به گارز
پیسشنامهپیسش و ،اوتیسم طیف ت اختال تشخیصینامهارائره منظرور به ،اوتیسم با همافند ت اختالشرد اسرتااده بیشرتی مشخصرات.
طی مداخله61مدرسه فک در ،هاتهاشد ا ان هنیستان فک و ،دبییستان فک ،بتدافی.
یافتهها:تحلیلدادهاز استااده با ها3کراهش دراد و بهبودی دراد ،االی اثی اندازه عنوان به همپوش غیی نقاط دراد شامل اثی اندازه
اندازه عنوان به نمیاتشد ا ان فیعی اثیهای.تحلیلدفدارینموداراز استااده با که ،هانیافاارExcelوPaintنشران ،شردند تیسیم
مهارت بیای همپوش غیی نقاط دراد که دادارتباطی های3شیکتتیتیب به کننده57/0،57/0و70/0مهارت بیای وبه اجتماعی های
تیتیب600/0،600/0و57/0رفتار بیای وکلیشه هایای3شیکتتیتیب به کننده27%،70%و0%بود.
نتیجهگیری:می نظی بههدافت تعامل رسدشدهدانشو اجتمراعی نقرائص کراهش بری عادی مدارس در معلم و ن همسا با اوتیسم آموزان
است مؤثی افیاد افن ارتباطی.می پیشنهادپژوهش شودهدافت تعامل اثیبخشی بعدی هایشدهدانش یشراهد اورت به را اوتیسم آموزان
کنند ارزفابی محور.
واژههاكلیدیی:هدافت تعاملعادی مدارس ،ّملمع ،همکالسی اوتیسم؛ شده؛
ارجاع:گشول، تبی مفارفایفیفدونحسنی ،جعاری.هدایت تعاملشدهدانشعاادی مادارا در ماملمع و همساانن با اوتیسم آموزان:كااهش
آزمودنی تک پژوهش یک در اجتماعی و ارتباطی نقائص.رف علو تحقیقات له متاری6311؛63(3:)؟؟
مقاله درفافت:61/66/6312مقاله پذفیش:22/00/6311
1.روان ارشد کارشناسی وی دانشافیان ،اااهان ،اااهان اوتیسم میکا سیمیبی ،تهیان خوارزمی دانشگاه ،عمومی شناسی(مسؤول نوفسنده)
Email: mojtabagashool6@yahoo.com
2.دان ،استادفارشکدهروان یافیان ،تهیان ،تهیان خوارزمی دانشگاه تیبیتی علو و شناسی
3.دانشکده ،دانشیارروان یافیان ،تهیان ،تهیان خوارزمی دانشگاه تیبیتی علو و شناسی
پژوهشی مقاله
2. 371رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
در ها همکالسی و معلم با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایت…
مقدمه
دارد عصبی رشدی منشأ اوتیسم طیف اختالالت(1)،كهبا
آسیبشديدبهتعاملاجتماعیومهارتهایارتباطیونیز
وجود،رفتارهاعالئقوفعالیتهایو تشريفاتی ،تکراری
محدودمشخصمیشود(2.)با شدن سهیم در مشکل
در اختالل دلیل به ديگرانمشترک توجه(3)،در مشکل
خودجوش ارتباط(4)مهارت در ضعف ،های،حركتیبه
خصوصحركاتظريفدستها(5)زمینه در مشکالتی ،ی
زبا ،بیانی زبانپیچیده دستورات فهم ،دريافتی ن(6)و
مشکالتیدرزمینهیتقلیدازديگران(7)دراينكودكان
ديدهمیشود.
تفاوت امادرروابطمهم اجتماعیترينويژگیتعريفشده
اوتیسماست.رشدوبهبودمهارتهایاجتماعیبا
سازگاریهایمثبتدرازدر مدتمی ارتباطباشد(8.)برخی
پژوتعديل نقش هشگرانكنندهكلیشه رفتارهای یو ای
مهارت در را ارتباطی مشکالتمهم افراد اين اجتماعی های
دانستهاند(1)عجیب پس ،نیستكهاسترسهایبیولوژيکی
وعالئمیازبه اضطرابفراوان طوردرافراداوتیسمگزارش
شدهاست(9.)زيرامتغیرهایاجتماعیمیتواندپاسخهای
اضطرابیراكمياكنند زياد(11.)اگرچهكودكان ايندارای
طیفوسیعیازاختالالتروانشناختیوپزشکیهستند
(11)دسته اما ،آن از ایاين دلیل به نیز هادارای كه
استعدادويژه هایمی ایاوتیستیک دانشمندان عنوان به باشند
شده مطرحاند(12.)
سال در اوتیسم شیوعهایاست داشته زيادی رشد اخیر.در
سالرا اوتیستیک طیف اختالالت شیوع محققان گذشته های
11هر در نفر11111جديدتر تحقیقات اما ،كردند اعالم نفر
را اختالل اين شیوع111هر در نفر11111كرده اعالم نفراند
(13.)را ايران در اوتیسم شیوع پژوهشگران برخی26/6در
11111نفركرده گزارشاند(14.)
مدتمی فرض كه است زمانی،ژنتیکی مشترک داليل شود
دارد وجود اوتیسم نشانگان و عالئم برای عصبی و شناختی
(15)می نظر به و ،پیچیده اختالل اوتیسم رسدكه است ای
هم داليل دارایاست آيند(16-15.)می اوتیسماز ناشی تواند
سیستم كه باشد جهشیهایمی تغییر را مغز مختلفدهد.
می ايجاد اوتیسم چگونه كه اين البتهمشخص هنوز شود
نیست(17.)
مطالعه يک طی پژوهشگرانطولی ی2از استفاده با ساله
مغناطیسی تشديد تصويربرداری(MRIياMagnetic
Resonance Imaging)مواد تشکیل و مغزی تغییرات
نوجو در را بیشتر خاكستریبا مقايسه در اوتیسم اختالل با انان
كرده گزارش خود عادی همساالناند(18)افزايش از برخی و ،
پیش كورتکس در عصبی پیوندكورتکس و بطنی پیشانی
به نسبت اوتیسم اختالل با نوجوانان در قدامی سینگوالر
داده خبر اختالل اين دارای كودكاناند(19.)
اخ برای قطعی درمان چند هرندارد وجود اوتیسم طیف تالالت
(16،4)درمان اما ،شده معرفی اختالل اين برای جامعی های
است(21)حدود و25تا31%صورت در كودكان اين از
مداخلهو زندگی به رسیدن توانايی ،شده فردی و زودهنگام ی
دارند را مستقل شغل(21)است؛ پرهزينه درمان اما
هزينهغیر و مستقیم هایمی زياد بسیار ،مستقیمباشد.برای
سال در كه اوتیسمی نوزاد2111،است شده متولد آمريکا در
هزينهحدود زندگی طول در درمان ی4برآورده دالر میلیون
است شده(22)خانواده كه نیست دلیل بی ،دارای افراد ی
می دارا را استرس از باالتری سطوح اوتیسم نشانگانباشند
(23.)
برنويسند خیبرنامه گانمدارس در مداخله برای را هايی
متوسطه و ابتدايیداده ارائه عادی یاين از معتقدند و اند
می طريقبا نوجوانان و كودكان مشکالت از برخی توان
كرد تعديل را اوتیسم اختالل(26-24.)پژوهشگران برخی
دسته روی بر اندكی مداخالت هستند معتقداف اين از ایكه راد
صورت هستند مدرسه سن دراست گرفته.پژوهشگران اين
ارائه باكرده گزارش جامعی رفتاری مدل یبا كه اند15ساعت
،كارشناسان ،خانواده اعضای همکاری با كه هفته در آموزش
گرفتن نظر در با و ،مدرسه مديران و ،معلمان ،همساالن
ويژگیمی صورت افراد اين فردی های،گیردمیجهت در توان
جانبه همه آموزشآن یبرداشت گام ها(27.)پژوهشگران
بر مروری از پس ديگر14نتیجه ،پژوهشگرفتهحمايت كه اند
3. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131371
گشول مجتبیهمکاران و
گروهو نوجوانان از رسمی غیر و رسمی اجتمای های
آن زندگی كیفیت و اجتماعی رشد در اوتیسم بزرگساالنها
دارد مهمی نقش(28.)م با كه پژوهشی دربر روری118
گزارش ،همساالن طريق از مداخله جمله از ،شد انجام مداخله
شدهدر اوتیسم نشانگان بهبود موجب مداخالت اين كه است
است شده بزرگسالی و نوجوانی(29.)پژوهشگران برخی
،همساالن توسط گرفته صورت مداخالت بر مروری ضمن
مو به توجه عدم و پژوهش تنظیمات ساختاريافتگیقعیتهای
اين مشکالت جمله از را طبیعیپژوهشدانسته هاند(31)به ،
هم و دلیل همینمداخله ،آموزشی مواد تعمیم به توجه با چنین
محیط درتسهیل يک هدايت با و طبیعی هایمانند گر
مشکالت رفع برای همساالن و ،معلم ،والدين ،متخصص
می توصیه اوتیسم اختالل با افراد اساسیشود(31.)
پژوهشبا اوتیستیک كودكان تعامل اثربخشی اندكی های
داده قرار بررسی مورد را ويژه مدارس در همساالناغلب و اند
كرده گزارشمی مداخله اين كه انددرمان يک عنوان به تواند
باشد مطرح(32.)نمونه طور بهDeschryverهمکاران و
(پاسخ و ارتباط شروعهمسال به دهیدر را3اوتیسم پسر
(7،7و11ساله)دادند قرار بررسی مورد.قدرت مداخله از پس
يافت افزايش همسال با ارتباط به پاسخ و ارتباط شروع
(33.),AshburnerZivianiوRodgerپژوهش طی
كوكان رشد ظرفیت خود8تا11سالهمدرسه در اوتیسم یی
كر بررسی معلمان نظر گرفتن با را عادیدهگزارش و اند
كردهاين وجود با كه اندشركت اين كه،توجه نظر از كنندگان
كلیشه رفتارهایهمکالسی با ،هیجانی پردازش و ایهای
به رسیدن توانايی معلمان نظر از اما بودند متفاوت خود عادی
داشته را آكادمیک تحصیالتاند.معتقد پژوهشگران اين
اين بیشتر پیشرفت برای هستنددانشحمايت آموزانهای
آن تا است الزم بیشتری اجتماعیمدرسه شرايط با بتوانند ها
باشند داشته بیشتری سازگاری(34.)
پژوهش اين اغلب اماويژه مدارش در و كودكان روی بر ها
است شده انجام.اين به توجه باپژوهش كهنشان جديدتر های
میسرنخ فهم مشکالت كه دهداجتماعی هایكودكان اين در
می كاهش سن افزايش بايابد(35)می نظر به ،در مداخله رسد
محیطو معلمان آموزش طريق از مدرسه مانند طبیعی های
همکالسیمی ها،ارتباطی نقائص كاهش موجب تواند
رفتار كاهش و اجتماعیكلیشه هایدانش اين ایدر آموزان
دورهگردد نوجوانی ی.شرك دلیل همین بهتاين كنندگان
،كودک يک بر عالوه پژوهش2بودند نیز نوجوان.از هدف
بررسی ،پژوهش اينهدايت تعامل اثربخشیشدهدانشآموزان
كاهش بر ،عادی مدارس در معلم و همساالن با اوتیسم
كلیشه رفتارهای و اجتماعی ،ارتباطی نقائصاين ای
دانشاست آموزان.
روش و موادها
پژ اين طرحتک بررسی وهشنشانه با آزمودنیA-Bبا همراه
پیطرح جمله از كه بود گیریمحسوب آزمايشی نیمه های
میشود.تعداد پژوهش اين آماری جامعه16و كودكان از نفر
سال در كه بودند باال عملکرد و اوتیسم اختالل با نوجوانان
1392حال در مركز؛ يا خانه در اصفهان؛ اوتیسم مركز در
می تحصیل عادی مدارس در و بودند آموزشكردند.
روشنمونهگیری
نمونه روشبود دسترس در صورت به پژوهش اين در گیری.
واقع در3شركتجز به كه بودند كسانی پژوهش كننده
باالی هوشی ضريب ،نداشتند ديگری اختالل اوتیسم71
آن والدين ،داشتندپژوهش در فرزندشان شركت برای ها
دهم و شدند اوطلباوتیسم مركز مربی حضور امکان چنین
آن مدرسه در اصفهانداشت وجود ها.مالکخروج های
پايین هوشی ضريب داشتن ،اوتیسم بجز اختاللی داشتناز تر
71هم و هفته يک از بیشتر غیبت ،همکاری عدم چنین
شركتبود مدرسه در مركز مربی با كننده.
شركتكنندهالف:نوجوانی18مركز در او پرونده در كه ساله
كامل فرم از استفاده با او هوشی ضريب ،اصفهان اوتیسم
كودكان برای وكسلر هوش آزمون93است شده گزارش.او
نمی مصرف دارويی پژوهش انجام زمان دركرد.زمان از و
تشخیص(6سالگی)متوسط طور به روزانه4تحت ساعت
بود فردی آموزش.هن درهنرستان يک در او پژوهش اين گام
بود سوم پايه در تحصیل به مشغول انتفاعی غیر.
4. 377رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایتدر ها همکالسی و معلم…
شركتكنندهب ی:نوجوانی15تشخیص زمان از كه ساله(5
سالگی)متوسط طور به روزانه4بود آموزش تحت ساعت.در
پروندهبا او هوشی ضريب ،اصفهان اوتیسم مركز در او ی
آزمون كامل فرم از استفادهكودكان برای وكسلر هوش87
بود شده گزارش.پژوهش انجام زمان تا تشخیص ابتدای از او
نکرده مصرف دارويیبود.اوتیسم مركز مربی(پژوهشگر)
هفته2پايه در آنجا در او كه انتفاعی غیر دبیرستان در روز
می تحصیل اولداشت حضور كرد.
شركتج كننده:كودكی12از كه ساله5سالروزانه گی4
است بوده فردی آموزش تحت ساعت.پرونده درمركز در او ی
كامل فرم از استفاده با او هوشی ضريب ،اصفهان اوتیسم
كودكان برای وكسلر هوش آزمون95است شده گزارش.او
اين اجرای هنگام در و بود پنجم پايه در تحصیل به مشغول
او مربی پژوهش(كارشناسی مدرک با خانمیروانشناسی)3
می مدرسه به او همراه به هفته در روزرفت.
جدول3.نمرات1شركتسه در كنندهشركت از بیشتر اطالعات دادن منظور به شده استفاده ابزارپژوهش در كنندگان
نمره
شركتكننده
نمرهرشد مقیاا ی
وایلند اجتماعی
نمرهیپرسشنامهی
اوتیسم تشخیصی
نمرهیپرسشنامهاختالنت
اوتیسم با همایند
الف133122
ب553560
ج52217
پژوهش ابزار
اندازه مقیاساوتیسم گیری:مقیاس ويرايش دومین
اندازهاوتیسم گیری(GARSياGilliam Autism
Rating Scale)دارای3می مقیاس زير،ارتباط كه باشد
مهارترفتار و اجتماعی هایهایكلیشهمی ارزيابی را ایكند.
مقیاس زير هر14از كه دارد گويه1تا3نمرهمی گذاریشود.
طی رفتار اگر6نمره باشد نداشته وجود قبل ساعت(1)،1تا
2نمره شود مشاهده مرتبه(1)،3تا4نمره مرتبه(2)اگر و5
تا6نمره كند بروز مرتبه(3)می تعلق آن بهگیرد.ا ايندر بزار
سال1391است شده استاندارد ايران در.برش نقطهآزمون
(52)بهدستآمد.مقیاس زير برای كرونباخ آلفای ضريب
ارتباط(92/1)مهارت ،اجتماعی های(73/1)رفتار برای وهای
كلیشهای(74/1)كل كرونباخ آلفای ضريب و(89/1)گزارش
است شده(36.)
مقیاسرشداجتماعیواينلند:اينمقیاسدارای117ماده
است.درهراطالعات مادهموردنه نیازازطريقموقعیتهای
آزمونبلکهازراهمصاحبهباّلعینطم(،پرستار ،والدين مانند
برادر يا و ،خواهر)بهدستمیآيد.ضريبمقیاس اين روايی
87/1ضريب وپايايیآن92/1گزارششدهاست(37.)
كوتا فرمپرسش هنامهاوتیسم طیف اختالالت تشخیصی ی:
پرسش اينتوسط نامهMatson, Mahan, Hess,
Fodstad, Nealسال در2118سال تا و است شده ساخته
2111است شده استاندارد كشور چند در.پرسش ايننامه41
از همساالن با مقايسه در كه دارد گويه1تا2نمرهگذاری
میشود.صفر نمرهنمره ،تفاوت عدم1و ،تفاوت حدودی تا
نمرهی2نشان را همساالن با زياد تفاوتمیدهد.روايی
سازهپرسش اين یبندی درجه مقیاس با مقايسه طريق از نامه
كودک اوتیسم(CARSياChildhood Autism
Rating Scale)در و است شده بررسی76/1%،موارد از
را اوتیسم طیف اختالالتطبقه درستی بهو ،است كرده بندی
در95/1%نبوده اوتیسم به مبتال كه كسانی موارد ازرا اند
درصد اين كه حالی در ،است داده تشخیص درستبرای ها
پرسشنامهیCARSترتیب به8/58و85/1شده گزارش
است(38.)پرسش اينو پژوهشگر توسط ايران در نامه
استاندارد حال در همکاراناست سازی.
5. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131371
گشول مجتبیهمکاران و
پرسشنامهاوتیسم با همايند اختالالت ی:پرسش ايننامه
توسطMatsonسال در همکاران و2118است شده ساخته
و38از همساالن با مقايسه در كه دارد گويه1تا2
نمرهمی گذاریشود.نمره ،تفاوت عدم صفر نمره1تفاوت
نمره و ،خفیفی2نش را همساالن با زياد تفاوتانمیدهد.
پرسش اين آلفای ضريبمقیاس زير برای نامهمختلف های
بین آن74/1تا86/1هر همبستگی و است شده گزارش
پرسش كل با فاكتوراز عاملی تحلیل در نامه23/1برای
تا خوردن اختالل83/1بوده نوسان در قشقرق برایاست
(39.)پرسش اينهم و پژوهشگر توسط ايران در نامهدر کاران
است استانداردسازی حال.
اجرا ی شیوه
رضايت فرم گرفتن و والدين با توجیهی جلسه از پس،نامه
بروز عدم و فرزندشان هويت شدن مشخص عدم تعهد دادن
پرسش ،وايلند اجتماعی رشد مقیاس ،مدرسه در مشکلنامه
پرسش و ،اوتیسم طیف اختالالت تشخیصیاختالالت نامه
او با همايندوالدين توسط تیسم3شركتگرديد تکمیل كننده.
جلسه با مداخله روز اولینای21دقیقهمعاون ،مدير با ای(ان)،
معلم و(ان)،3مدرسهكه ای3شركتدر پژوهش در كنندگان
می تحصیل آنجاشد آغاز كردند.از هدف ،جلسه اين در
شیوه و پژوهشداده توضیح خالصه طور به آن اجرای یشد.
هفته درجلسه مداخله اول یای61دقیقهتمام با ای
همکالسیشركت حضور بدون و هاداده ترتیب ،كنندهشد.
ويژگی بر تأكید با جلسه دراينشركت مثبت هایاز كننده
همکالسیشركت با بیشتر ارتباط با شد خواسته هااو به كننده
قوی ارتباطی نظر از تا كنند كمکاگ چون شود ترنظر از ر
شد خواهد كمتر نیز او اضافه رفتارهای شود بهتر ارتباطی(1.)
رفتار از برخی مركز مربی سپسشركت فرد هایدر كننده
می كه را كالسهمکالسی واكش يا كنش با توانستها
بهتر برخورد چگونگی و زد مثال يابد افزايش يا كاهش
همکالهینم طور به داد توضیح نیز را آن با هاو ساده ،ونه
سرنخ دادن و او با كردن صحبت اصطالح و كنايه بدونهای
می او بهتر فهم باعث عینیپاسخ به بیشتر زمان دادن و شود
می كمک او بهتركند.اضافه رفتار او كه هنگامی دردارد ای
می فضا تغییر و ،آن مورد در نکردن صحبتكمک تواند
كنندهكالمی تذكر از ترباشد.برااو تشويق و كردن نگیخته
میشود منجر او بیشتر همکاری به تواند(26)برای يا
شركتكنندهنمی نگاه معلم به اغلب كه بهمکالسی به كرد
اين جای به شد گفته او كناری،كن نگاه معلم به بگويد كه
كه بپرسد:كنی چکار بايد االن.همهمکالسی به چنینهای
شركتشد گفته الف كنندهسر در او ربط بی سؤاالت به كه
بی كالسكه كنند كمک او به او كنار دوستان و باشند توجه
با را او اشتباه يا و ناقص گفتار و ،بپرسد مرتبط سؤاالت
سؤال يا جمله بخواهند او از آخر در و كنند تکمیل راهنمايی
كند مطرح دوباره را درست(27ص ،:133.)سپس4از نفر
همکالسیهایشركت با تعامل برای داوطلبزنگ در كننده
شدند انتخاب تفريح.همکالسی تمام با جلسهماه پايان در ها
مدت به مشکالت بررسی جهت مداخله سوم و دوم ،اول15
شد تشکیل مجددا دقیقه.طی در14مربیان مداخله هفته
هر اوتیسم مركز2جلسه يک هفتهی11دقیقهزنگ در ای
م با تفريحعلم(ان)به توجه با و كردند برگزار مدرسه
ويژگیشركت فرد مثبت هایآن ،كنندهكردند راهنمايی را ها
شركت فرد چگونه كهدر ،كنند درگیر بیشتر كالس در را كننده
مثا از تدريسلو واضح دستورات ،كنند استفاده بیشتری های
پاسخ برای او به ،بدهند او به استعاره يا كنايه بدونزمان دهی
او تا كنند برانگیخته را او شدن داوطلب برای ،بدهند بیشتری
برای را محیطی داليل ،باشد ارتباط يک آغازگر بتواند
رفتاررفتار مورد در ،كنند بررسی او منفی هایاضافه هایاو ی
ويژگی بر و ،نکنند صحبتكنند تأكید او مثبت های(26.)
در اوتیسم مركز مربیان2روزشركت فعالیت ،مداخلهكنندگان
می نظر زير را كالس دربرای را او لزوم صورت در و گرفتند
فعال حضورمی راهنمايی كالس در تركردند.
یافتهها
موقعیتAشامل3فاصله با ماه يک طی كه بود پايه خطی
11شد سنجش روز.موقعیتBبه4اثر سنجش مرتبه
طی مستقل متغیر آزمايشی4ماه(ماه هر1مرتبه)دارد اشاره.
موقعیتپیگیریطی پژوهش اين در3ماه(يک ماه هر
مرتبه)شد سنجش.و مربی نمرات میانگین طريق از سنجش
6. 373رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایتدر ها همکالسی و معلم…
زيرمقیا به والدسپرسش هایشد انجام گارز نامه.تحلیل
دادهمحاسبه با هاداده ثبات ،میانگین ،میانهداده روند ،هاو ها
ارزيابیداده درصدهمپوش غیر های(PNDيا
Percentage of Non-Overlapping Data)و
همانجام نمرات كاهش درصد و بهبودی درصد بررسی چنین
شد.افزار نرم از نمودارها رسم برایExcelوPaintاستفاده
شد(41.)شکل در(1)و(2)نمودار ترتیب بهبا مرتبط های
بر پژوهش دوم و اول فرضیهای3شركتو ،پژوهش كننده
تحلیل شامل كه شکل آن به مربوط جدول ،شکل هر از پس
اندازه و ديداریاست شده آورده است مداخله اثر های.
يافتهدادهنمودارديداريتحليلازحاصلهايسههرهاي
شرکتکنندهکهدرجدول(2)آمدهاستنشاندادنمرات
نقصدرمهارتمهايارتباطیدروقعيتپيگيرينسبتبه
است يافته افزايش پايه خط موقعيتوPNDبراي
شرکتکنندهالفوب57%وبرايشرکتکنندهج75%به
است آمده دست.يافته عالوه بهمحاسبه از حاصل هايي
درصدبهبوديودرصدکاهشنمراتکهدرجدول(2)آمده
استنيزنشانمیدهدکهاينفرضيهتأييدمیشود.
شکل1.شده هدایت تعامل اثربخشیمهارت در نقص کاهش بر همکالسی و ّملمع یثبات نوار و روند خط ،میانه خط ترسیم ،ارتباطی های
ج و ب ،الف کننده شرکت برای
7. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131311
گشول مجتبیهمکاران و
جدول2.شاخصكنندگان شركت نمرات ثبات نوار و اثر اندازه ،سطح ،روند تغییرات ،میانه ،میانگین های
درمهارت در نقص آزمونارتباطی های
شاخص
كننده شركت
پایهخطمیانگین
مداخلهمیانگین
پایهخطمیانه
مداخلهمیانه
بهبودیدرصد(MPI)
كاهشدرصد
نمرات(MPR)
اثراندازه(PND)
اثراندازه(POD)
اندازهخثباتنواریط
پایه
اندازهثباتنواری
مداخله
کننده شیکتالف ی65/6030/06627/031/261/6557%27%2/217/6
کننده شیکتب ی33/63666327/6260/2615/6557%27%1/217/2
کننده شیکتج ی7/130/606027/6231/261/0-70%70%217/2
شکل2.هدایت تعامل اثربخشیشده،میانه خط ترسیم ،اجتماعی تعامالت در نقص کاهش بر همکالسی و ّملمع ی
ج و ب ،الف کننده شرکت برای ثبات نوار و روند خط
يافتهدادهنمودارديداريتحليلازحاصلهايسههرهاي
شرکتکنندهکهدرجدول(3)آمدهاستنشاندادنمرات
درنقصمهارتهايموقعيتدراجتماعیبهنسبتپيگيري
پايه خط موقعيتکاهشاست يافته.PND براي3
8. 313رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایتدر ها همکالسی و معلم…
شرکتکنندهبهترتيب57%،055%و055%بهدستآمد.
يافته عالوه بهمحاسبه از حاصل هايو بهبودي درصد ي
درصدکاهشنمراتبهعنواناندازهاثرهايفرعیمداخلهنيز
نشاندادکهاينفرضيهتأييدمیشود.
همان طور جدول در که(4 )می مشاهدهکنيد .اثربخشی
هدايت تعاملشدهدانشهمساالن با باال عملکرد با اوتیسم آموزان
عادی مدارس در معلم وکليشه رفتارهاي کاهش براين اي
دانشآموزانازطريقمحاسبهدرصدکاهشنمراتتأييد
شد(براي3شرکتکنندهبهترتيب71/6-،17/16و ،37/11)
اما از استفاده باPNDغير نقاط درصد زيرا نشد تأييد
همپوشبراي3شرکتکنندهترتیب به25%،51%و1%بود.و
بر مبنی حوزه اين متخصصين اخير اظهارات به توجه با
ناپارامتريکبودندادههادرطرحهايتکآزمودنیبانشانه
A-B ،PND ،ميانه و ميانگين از استفاده دليل بهدر
مقايسهبااندازههاياثرديگرازجملهدرصدکاهشنمراتو
استبرخورداربيشتريّتياهماز،بهبوديدرصد(45.)به
هميندليلاينفرضيهتأييدنشد.
جدول1:شاخصكنندگان شركت نمرات ثبات نوار و اثر اندازه ،سطح ،روند تغییرات ،میانه ،میانگین های
اجتماعی تعامالت در نقص آزمون در
شاخص
كننده شركت
پایهخطمیانگین
مداخلهمیانگین
پایهخطمیانه
مداخلهمیانه
بهبودیدرصد(MPI)
كاهشدرصد
نمرات(MPR)
اثراندازه(PND)
اثراندازه(POD)
اندازهثباتنواری
پایهخط
اندازهثباتنواری
مداخله
كننده شركتالف ی15/6000/06257/067/2655/6157%27%1/257/6
كننده شركتب ی33/661627/131/261/65600%0%1/23/6
كننده شركتج ی61/030/107/11/251/25600%0%1/63/6
شکل1.شده هدایت تعامل اثربخشیملمع یكلیشه رفتارهای میانگین كاهش بر همکالسی و مثبات نوار و روند خط ،میانه خط ترسیم ،ای
ج و ب ،الف كننده شركت برای
9. 312رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
گشول مجتبیهمکاران و
جدول4.شاخصشرکت نمرات ثبات نوار و اثر اندازه ،سطح ،روند تغییرات ،میانه ،میانگین هایکلیشه رفتارهای در نقص آزمون در کنندگانای
شاخص
كننده شركت
پایهخطمیانگین
مداخلهمیانگین
پایهخطمیانه
مداخلهمیانه
بهبودیدرصد(MPI)
كاهشدرصد
نمرات(MPR)
اثراندازه(PND)
اثراندازه(POD)
اندازهثباتنواری
پایهخط
اندازهثباتنواری
مداخله
شركتكنندهالف ی33/112/1127/125/1-50/1-27%57%0/007/0
شركتكنندهب ی03/127/0607/07/6105/6170%70%25/6
شركتكنندهج ی11/163/11103/6235/660%600%0/00/0
نتیجه و بحثگیری
هدايت تعامل اثربخشی بررسی پژوهش اين از هدفشده
دانشآموزاناوتیسم(باال عملکرد با)در معلم و همساالن
و اجتماعی ،ارتباطی نقائص كاهش بر ،عادی مدارس
رفتاركلیشه هایدانش اين ایبود آموزان.كه داد نشان نتايج
مهارت در نقص كاهش موجب مداخله اينو ارتباطی های
مهارتهر اجتماعی های3شركتشده كنندهاما ،است
رفتاركلیشه هایمعنی تغییر اینداشت داری.پژوهشهای
اثر بررسی به آزمودنی تک روش از استفاده با اغلب كه گذشته
مداخله مثبت نتايج نیز بودند پرداخته همساالن با تعاملخود
كرده گزارش رااند(27-24.)به توجه با پژوهش اين ّاما
ديگر پژوهشگران برخی توصیه(31-31،27)محیط در
طبیعیمعلم شدن درگیر با و(ان)همکالسی و ،مدير ،به ها
شد انجام همزمان طور.همپژوهش اغلب چنینگذشته های
بود متمركز كودكان روی بر(33-31)تغییراتی به توجه با اما ،
می رخ اوتیسم اختالل با افراد در نوجوانی در كهدهد(19،
35)از پژوهش اين در ،2نوجوان15و18است سالهو شد فاده
مانند نیز اختالل اين دارای نوجوانان كه داد نشان نیز نتايج
می رشد ظرفیت دارای ،كودكانباشند.اينکه به توجه با البته
طرحنیاز تکرار به جامعه به تعمیم منظور به آزمودنی تک های
دارند(41)پژوهش ،پژوهش اين نتايج تأيید ،را بیشتری های
میطلبد.
نت جمله ازمعنی پژوهش اين ايجروی بر مداخله اثر نبودن دار
رفتاركلیشه هایبود ای.از برخی كه بود حالی در اين
همکالسی و معلم با تعامل بخشی اثر گذشته مداخالتبر ها
بودند كرده گزارش رفتارها اين(31،28-27،25-24.)اين
می ناهمسانیتفاوت برخی از ناشی تواندشیوه در هااج یو را
شیوهقبلی مداخالت با مقايسه در مداخله اين سنجش ی
باشد.
افراد در ديگران رفتار در شدن سهیم به عالقه عدم به توجه با
اوتیسم اختالل با(2)خودجوش ارتباط در مشکل ،(3)ادراک ،
پیچیده دستورات ضعیف(5)تقلید در ضعف و ،(6)اين نتايج ،
می پژوهشبهبود از ناشی تواندمؤلفه اين،تمرين اثر در ها
در آموزشی مواد نگهداری و ،واكنش و كنش تعمیم
محیطباشد طبیعی های.گزارش تأيید جهت در تبیین اينهای
Meganهم و همکاران وچنینFavaمی همکاران وباشد
(28-27.)
به مدرسه محیط و شد انجام مدرسه محیط در مداخله اين
ك طبیعی محیط يک عنوانبا آن در اوتیسم اختالل با فرد ه
می روبرو زيادی همسال افراداهمیت جهت چندين از شود
اين اول ؛ داردتأكید به توجه با كهFavaبه همکاران و
آموزش نگهداری و تعمیمها(27)محیط مدرسه فضای ،
دوم و ،است نگهداری و تحريک ،واكنش تعمیم برای مناسبی
اينهزين به توجه با كههخانواده به كه بااليی آموزشی یهای
می تحمیل اوتیسم فرزند دارایشود(22)می نظر به ،رسد
می مدرسه در آموزشكاهش موجب مستقیم طور به تواند
هزينهخانواده اين به تحمیلی هایغیرمستقیم طور به و ها
استرس كاهش موجبخانواده اين به شده وارد های،شود ها
10. 311رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایتدر ها همکالسی و معلم…
زيراMontesوHaltermanمیزان خود پژوهش در
خانواده به شده وارد استرس و فشاربسیار را كودكان اين های
كرده گزارش باالاند(31.)
و آموزش عادی مدارس در اوتیسم اختالل با افراد حضور
می نظر به كه صورتی در ،است زيادی موانع دچار پرورشرسد
می ّملمع و همسال كودكان با تعامل و حضوررشد موجب تواند
شود كودكان اين بیشتر.می پیدا ّتیاهم زمانی نکته اينكند
نظر در را ايران و جهان در اوتیسم شیوع رشد به رو آمار كه
بگیريم(14-13.)حمايت جز به ايران درسازمان كه هايی
خانواده از بهزيستیاين هایمی كودكانكند.می نظر بهرسد
سازمانمانند ديگر هایدر هنوز پرورش و آموزش يا و ،بیمه
خانواده اين از حمايت جهتنداشته بر مؤثری گام هااند.اين
مانند پژوهشگران برخی كه است درحالیFavaهمکاران و
ارائه با مؤثر مداخالت اغلب بررسی ضمنخواستار مدلی ی
طرف از فرهنگی و ،اجتماعی ،آموزشی بیشتر حمايت
ا اين برای مسؤوالنشده فراداند.
شده هدايت تعامل داد نشان پژوهش اين نتايجدانش ی
می معلم و همساالن با اوتیسم آموزانكاهش موجب تواند
آن اجتماعی و ارتباطی نقائصكودكان اغلب اما شود ها
دارند مدرسه به ورود و نام ثبت برای زيادی مشکالت اوتیسم
آن كه است حالی در اينشناختی نظر از هاچند از رفتاری و
می آموزش قبل سالآيتم ولی بینندورود برای سنجش های
عادی مدارس به كودكان اين ورود مانع اغلب مدرسه به
میاز قبل ،پرورش و آموزش سنجش كارشناسان زيرا ،شود
كلیشه رفتارهای وجود به مدرسه به وروداندازه از بیش ای
استعداد و كرده تمركزافراد اين هایناديده را يادگیری برای
میگیرند.می نظر بهكودكان آموزش برای كه است الزم رسد
دانش وآن حضور موانع رفع و ايران در اوتیسم آموزاندر ها
كودكان اين تا گیرد صورت بیشتری اقدامات عادی مدارس
آموزش برخی و يابند حضور عادی مدارس در بتوانندالزم های
تو كودكان اين برایشود ارائه ديگر كارشناسان يا مشاور سط.
يافته زيرامی نشان هادانش اين هدايت و مشاوره دهدآموزان
آموزش كارشناس يک توسطمی ديدهبهبود موجب تواند
مهارتآن اجتماعی و ارتباطی هایشود مدرسه در ها.
محدودیتپژوهش های
محدوديت با پژوهش ايننم از استفاده نظیر هايیونهبرداری
نمونه نبود دلیل به دسترس درهم و ،كافی یعدم چنین
شاهد روش از استفادهبود مواجه محور.می پیشنهادشود
پژوهشبا و محور شاهد روش به ديگر آزمودنی تک های
نمونه از استفادهشوند انجام تصادفی گیری.همپیشنهاد چنین
میرا پژوهش اين نیز ديگر پژوهشگران شودزيرا ،كنند تکرار
طرحطرح با مقايسه در آزمودنی تک هایبه گروهی های
دارند نیاز بیشتر تکرار.اين ضمنپژوهش اين در كه
مهارتمهارت ،ارتباطی هایرفتارهای و اجتماعی های
كلیشهقرار سنجش مورد مستقل متغیرهای عنوان به ای
می پیشنهاد و گرفتندن ديگر وابسته متغیرهای شودارتباط ظیر
رفتار ،شده تقسیم توجه ،جوش خودديگر و خودآزاری های
گیرند قرار پژوهش مورد نیز تحصیلی نمرات و ،آزاری.
قدردانی و تشکر
مربیان و والدين از پايان در است الزم3شركتدر كننده
مديران و ، اصفهان اوتیسم مركز مسؤولین ،پژوهش3مدرسه
شركت كه غیرانتفاعیكنبه مشغول مدارس آن در ندگان
كنیم تشکر صمیمانه بودند تحصیل.
پايان از مستخرج مقاله ايناخذ جهت گشول مجتبی آقای نامه
تهران خوارزمی دانشگاه از ارشد كارشناسی درجه(معلم تربیت
سابق)بود.
References
1. Matson JL, Hess JA, Mahan S. Moderating effects of challenging behaviors and communication deficits on
social skills in children diagnosed with an autism spectrum disorder. Research in Autism. Spectrum
Disorders 2013; 7(1): 23–8.
2. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders- 4th
ed. text
revision. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000.
11. 311رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131
گشول مجتبیهمکاران و
3. Johnson CP, Myers SM. Council on Children with Disabilities. Identification and evaluation of children
with autism spectrum disorders. Pediatrics 2007; 120(5):1183–215.
4. Chiang H, M. Differences between spontaneous and elicited expressive communication in children with
autism. Research in Autism Spectrum Disorders 2009; 3: 214–222
5. Chuang IC, Tseng MH, Lu Lu, Jeng-Yi Shieh. Sensory correlates of difficult temperament characteristics in
preschool children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders 2012; 6(3): 988–95.
6. Tracey A, Knaus, Andrew M. Silver, Meaghan Kennedy, Kristen A. Lindgren, Kelli C. Dominick.
Language laterality in autism spectrum disorder and typical controls: A
7. functional, volumetric, and diffusion tensor MRI study. Brain & Language 112 (2010) 113–120.
8. Jeremy Siegel, Helen Tager-Flusberg7. Hochhauser M, Yeger B. Sensory processing abilities and their
relation to participation in leisure activities among children with high-functioning autism spectrum disorder
(HFASD). Research in Autism Spectrum Disorders 2010; 4: 746–54.
9. Rogers S J, Vismara L A. Evidence-based comprehensive treatment for early Autism. Journal of Clinical
Child and Adolescent psychology 2000; 37: 8-38.
10. Muris P, Steerneman P., Merckelbach H., Holdrinet I., Meesters C. Comorbid anxiety symptoms in
children with pervasive developmental disorders. Journal of Anxiety Disorders1998; 12(4): 387–93.
11. Levine S, Mody T. The long-term psychobiological consequences of inter mittent postnatal separation in
the squirrel monkey. Neuroscience and Biobehavioral Reviews 2003; 27: 83-89.
12. Kelin A. Autism and asperger syndrome: An overview. Rev Bars Psiquiter 2006, 28: 3-11.
13. Treffert D A. The savant syndrome: an extraordinary condition. A synopsis: past, present, future.
Biologocal Science 2009; 364 (1522): 1351- 7.
14. Matson JA, Megan A. Hattier Lindsey W. Williams. How Does Relaxing the Algorithm for Autism Affect
DSM-V Prevalence Rates? J Autism Developmental Disorder 2012; 42:1549–56.
15. Samadi Sayyed A, Mahmoodizadeh A, McConkey. A national study of the prevalence of autism among
five-year-old children in Iran. Journal of Autism 2011; 16(1) 5–14.
16. Happé F, Ronald A. The 'fractionable autism triad': a review of evidence from behavioural, genetic,
cognitive and neural research 2008; 18(4): 287–304.
17. Happé F, Ronald A, Plomin R. Time to give up on a single explanation for autism. Nat Neurosci 2006; 9
(10):1218–20.
18. Penn HE. Neurobiological correlates of autism: a review of recent research. Child Neuropsychology 2006;
12(1):57–79.
19. Roger J. Jou, Thomas W. Frazier, Matcheri S. Keshavan, Nancy J. Minshew, Antonio Y. Hardan. A two-
year longitudinal pilot MRI study of the brainstem in autism. Behavioural Brain Research 2013; 251: 163-
7.
20. McNeil C.B, Hembree-Kigin T.L. Parent-Child Interaction Therapy. Second Edition Springer publishers.
New York, London; Dordrecht Heidelberg; 2010.
21. Brentani H, Silvestre de Paula C, Bordini D, Rolim D, Sato F, Portolese J, Pacifico M.C, James T.
McCracken. Autism spectrum disorders: an overview on diagnosis and treatment. Revista Brasileira de
Psiquiatria. 2013; 35:S62–S72.
22. Levy A, Perry A. Outcomes in adolescents and adults with autism: A review of the Literature. Research in
Autism Spectrum Disorders 2011; 5: 1271–82.
23. Wyman O. Actuarial Cost Estimat: Otah House Bill 69,Insurace Converage For Autism Spectrum
Disorders 2012. [online]. Available from:
https://www.autismspeaks.org/images/advocacy/UT_Wyman.2012.pdf.
24. Montes G, Halterman JS. Child care problems and employment among families with preschool-aged
children with autism in the United States. Pediatrics 2008; 122(1):e202–8.
25. Moyes. R. Addressing the challenging Behavior of children with High-functioning Autism/ Asperger
syndrome in the classroom. London and New York: Jesica kingsley publishers; 2003
26. Wagner Sh. Inclusive programming for middle school student with Autism. Arlington: Future Horizons;
2002. P. 721.
27. Lovaas O. L. Teaching Developmental disabled children. Texas: Pro-Edinc; 1981.
12. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131311
با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایتدر ها همکالسی و معلم…
28. Fava L, Vicari S, Valeri G, D’Elia L, Arima S, Strauss K. Intensive Behavioral Intervention for school-
aged children with autism: Una Breccia nel Muro (UBM)—A Comprehensive Behavioral Model.
Research in Autism Spectrum Disorders 2012; 6(4): 1273–88.
29. Megan C. Tobin, Kathryn D.R. Drager, Laura F. Richardson. A systematic review of social participation
for adults with autism spectrum disorders: Support, social functioning, and quality of life. Research in
Autism Spectrum Disorders 2014; 8(3): 214-29.
30. McDonald T.A, Machalicek W. Systematic review of intervention research with adolescents with autism
spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders 2013; 7(11): 1439-60.
31. Chan JM, Lang R, Rispoli M, O’Reilly O, Sigafoos J, Cole A. Use of peer-mediated interventions in the
treatment of autism spectrum disorders: A systematic review. Research in Autism Spectrum Disorders
2009; 3(4): 876–89.
32. Bauminger N, Shulman C. The development and maintenance of friendship in high-functioning children
with autism: Maternal perceptions. Autism 2003; 7(1): 81–97.
33. Lang R, Kuriakose S, Lyons G, Mulloy A, Boutot A,Britt B, Caruthers S, Ortega L, O’Reilly M, Lancioni
G. Use of school recess time in the education and treatment of children with autism spectrum disorders: A
systematic review. Research in Autism Spectrum Disorders 2011; 5: 1296–305.
34. Owen-Deschryver J S, Carr E G, Cale S I, Blakely-Smith A. Promoting social interactions between
students with autism spectrum disorders and their peers in inclusive school settings. Focus on Autism and
Other Developmental Disabilities 2008; 23, 15–28.
35. Ashburner J, Ziviani J, Sylvia Rodger. Surviving in the mainstream: Capacity of children with autism
spectrum disorders to perform academically and regulate their emotions and behavior at school. Research
in Autism Spectrum Disorders 2010; 4: 18–27.
36. Rapin I, Tuchman RF. Autism: definition, neurobiology, screening, diagnosis. Pediatric Clin North 2008;
55(5):1129–1146.
37. Ahmadi S J, safari T, Hematiyan M, Khalili Z. Psychometric Evaluation of diagnostic tests for autism
(GARS). Journal of Cognitive and Behavioral Sciences 1390; The first year, the number of first. P: 87-
104. [In Persian].
38. Zadshir F, Stoki M, Emami poor S. comparison of students moral judgment and social development in
student: Invendiqating the role of teaching the holy Quran by memorization in independent schools in
Tehran. Journal of Applied Psychology 2009: 2(10), 25-47.
39. Matson JL, Mahan S, Hess JA, Fodstad JC, Neal D. Convergent validity of the Autism Spectrum
Disorder- Diagnostic for Children (ASD-DC) and Childhood Autism Rating Scales (CARS). Research in
Autism Spectrum Disorders 4, 2010; 633–38.
40. Matson JL, Santino V. LoVullo, Tessa T. Rivet, Jessica A. Boisjoli. Validity of the Autism Spectrum
Disorder- Comorbid for Children (ASD-CC). Research in Autism Spectrum Disorders 3, 2009; 345–357.
41. Farahani H, Abedi A, Aghamohamadi S, Kazemi Z. Application Basics of Single case designs.
Psychology and Art. 2013. [In Persian].
13. رفتاری علوم تحقیقات/دوره31/شماره1/پاییز3131311
در ها همکالسی و معلم با تعامل در اوتیسم آموزن دانش هدایت…
Directed interaction between Autism Students with peers and teachers in
ordinary schools: Reducing the impairment in social and communication
skills in single subject Research
Mojtaba Gashool 1
, Fereydon Yaryari 2
, Jafar Hasani 3
Abstract
Aim and Background: Autism is a neurodevelopment disorder comprised of deficits in communication
and social skills and the occurring of rituals and stereotypes. The purpose of this study was to assess
effectiveness of Directed interaction between Students with high-functioning autism with peers and
teachers in ordinary schools on reduction of the impairment in social skills, communication skills and
stereotypical behavior of these students.
Methods and Materials: During a single subject design By Mark A-B Along with the 3-months follow-
up, Three Participants (one child and two adolescences) selected through convenient sampling among 16
student of Esfahan Autism Center. These students went to school with Coach. GARS test was used for
measurement of effectiveness of Intervention. Wieland Social Maturity Scale, Autism Spectrum Disorder
Diagnostic test, and Autism Spectrum Disorder-Co morbid test was used for description of Participants.
Intervention was performed 14 weeks in one elementary school, one secondary school and one vocational
school.
Findings: Data analysis using 3 effective sizes Consists of percentage of non-overlapping data as the main
effects, Percent recovery, and percentage scores decreased as Minor effect size. Visual analysis that using
Excel and paint software charts, Showed that percentage of non-overlapping data for social
communication 3 participants was 0.75, 0.75, 0.50 and 0.100, 0.100. 0.75 For Social Skills defect and
0.25,0.50 and 0.0 for stereotypical behavior..
Conclusions: It seems that Directed interaction between Autism's student with peers and teachers in
ordinary schools is effective on reducing the impairment of social skills and communication skills. It is
recommended that further research to be conducted using the observation method to assess the
effectiveness of directed interaction for autistic students
Keywords: Directed interaction; Autism; Classmate; Teachers; Ordinary schools
Citation: Gashool M, Yaryari F, Hasani J. Directed interaction between Autism Students with peers
and teachers in ordinary schools: Reducing the impairment in social and communication skills in
single subject Research. J Res Behave Sci 2015; 13(3): ??
Received: 03.02.2014 Accepted: 13.11.2015
1. M.A Student of Psychology, University of Kharazmi, Tehran, Iran (Corresponding Author) Email:
mojtabagashool6@yahoo.com
2. Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences University of Kharazmi, Tehran, Iran
3. Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, University of Kharazmi, Tehran, Iran
Original Article