1. 9.Sınıf
Meslek Esasları ve Tekniği
7.Ünite Yaşam Bulguları
SOLUNUM
20.Hafta ( 10-14 / 02 / 2014 )

2. ○ Solunum fizyolojik bir olay olup,bireyin
yaşamı için gereklidir.İnsan yaşamının
devam edebilmesi, OKSİJEN’in vücut
hücrelerine ulaşmasına ve
KARBONDİOKSİT’in de hücrelerden
uzaklaştırılmasına bağlıdır.
2

3. 3

4. ○ SOLUNUM: Organizma ve çevresi ile
oksijen ve karbondioksit gazlarının
değişimidir.Bu işlem,akciğerlerdeki
alveoller de yapılmaktadır.
○ Solunumla ilgili görevleri yerine getiren
organlar bütününe Solunum Sistemi
denir.
4

5. ○ Solunum Sistemi Organları:
○ 1.)Üst Solunum Yolu Organları ( burun
ve farenks )
○ 2.) Alt Solunum Yolu Organları
( larenks,trachea ve akciğerler )
○ Den oluşur.
5

6. ○ AKCİĞERLER;
○ .)Bronşlar,
○ .)Bronşioller,
○ .)Alveoller
○ olarak bölümlere ayrılır.
6

7. 7

8. ○ Akciğerler, göğüs boşluğunda, sağda
ve solda birer adet olarak yer alır.
○ İki akciğer arasında bulunan boşluğa
‘’mediastinum ‘’denir.
○ Mediastinum içinde kalp ve damarlar
bulunur.
○ Sağ akciğer, 3 lobdan
○ Sol akciğer, 2 lobdan oluşur.
8

9. 9

10. ○ Solunum Çeşitleri :
○ 1.) İÇ SOLUNUM
○ 2.) DIŞ SOLUNUM
10

11. ○ 1.)İç Solunum ;Doku solunumu da
;
denir.Hücreler ve kan arasındaki gaz
alış-verişidir.
○ 2.)Dış Solunum ; Atmosfer ve
akciğerler arasında oluşur.Dış
solunumda,solunum ve dolaşım
sistemi aracılığıyla,oksijen kana
verilir,karbondioksit ise vücuttan atılır.
11

12. ○ Ventilasyon Süreci :
○ Havanın;
○ Atmosferden
akciğerlere,
○ Akciğerlerden
atmosfere
○ hareket etmesine VENTİLASYON
( havalanma ) denir.
○ Havanın hareketi,akciğerler ile atmosfer
arasındaki hava basıncı farkına bağlıdır.
12

13. ○ Ventilasyon Süreci :
○ A.) İnspirasyon ( soluk alma )
○ B.) Ekspirasyon ( soluk verme )
○ olmak üzere 2 aşamada gerçekleşir.
13

14. ○ İNSPİRASYON: havanın akciğerlere
çekilmesidir. İnspirasyon sırasında
diyafragma kasılarak açılır ve göğüs
boşluğunun dikey boyutunu hacim
olarak arttırır. Aynı anda kostaların
yukarı ve dışa doğru hareketi ile göğüs
boşluğunun hacmi genişler.
14

15. ○ Akciğer hacminin artması
akciğer
hava basıncını azaltır
○ Ve
○ Atmosfer havası akciğerlere ilerler.
15

16. 16

17. ○ EKSPİRASYON : İnspirasyon ile
kasılan diyafragma,gevşeyerek yükselir
ve göğüs boşluğunun dikey hacmi
azalır.Kostalar aşağı ve içe doğru
hareket ederek,göğüs boşluğu
hacminde azalma olur.Akciğer
hacmindeki azalma,akciğerlerdeki hava
basıncını arttırır ve hava akciğerlerden
atmosfere verilir.
17

18. 18

19. ○ SOLUNUM HIZI ve DERİNLİĞİ :
○ Solunum Merkezi; beyin sapında
bulunan ‘’Medulla Oblangata ‘’dadır.
○ Solunum hızı ve derinliği, bu merkez
tarafından kontrol edilir.
19

20. ○ Solunum hızı bireyin ;
○ .)yapısına,
○ .)yaşına,
○ .)o anda yapmış olduğu işe
○ bağlı olarak değişir.
○ Normal solunum,düzenli ve
sessizdir,kendiliğinden gerçekleşir.
20

21. ○ YAŞA GÖRE SOLUNUM SAYISI:
○ Erişkinde : 12-20 / dakika
○ Çocukta : 20-25 / dakika
○ Yenidoğanda : 30-50 / dakika
○ Solunum hızı ve nabız hızı arasında bir
ilişki vardır.
○ 4 kalp atımı = 1 solunum
21

22. 22

23. ○ TİDAL VOLÜM ( solunum havası ) :
○ Her soluk almada
akciğerlere giren
○ yada
○ Her soluk vermede
akciğerlerden
çıkan hava miktarına ‘’tidal volüm ‘’
denir.Bu hava miktarı ortalama 500
cc.dir.
23

24. ○ SOLUNUMU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
○ 1.)Bireyin Pozisyonu :Birey otururken
yada ayakta dururken,göğüs kafesi
serbesttir ve rahatça yükselip alçalır.
○ Birey yattığında yada yere
eğildiğinde,akciğerler tam
genişleyemez ve solunum hareketleri
bozulur.
24

25. ○ 2.) Fiziksel Egzersiz :Egzersiz sırasında
yada sonrasında,hücrelerin oksijen
ihtiyacı artar.Oksijen ihtiyacını
karşılamak için,dakikadaki solunum
hızı da artar.
25

26. ○ 3.) Vücut Sıcaklığı :Vücut sıcaklığının
0.6 santigrad derece artması,solunum
hızında dakikada 4 sayılık artışa neden
olur.
○ Metabolizmanın
oksijen ve
karbondioksit miktarını da
arttırır.
26

27. ○ 4.) Ağrı ve Bazı Psikolojik Sorunlar :
○ Sempatik sinir sisteminin uyarılmasına
bağlı olarak, solunum hızı ve derinliği
artar.
27

28. ○ 5.) Bazı Hastalıklar :
○ .)Anemi
○ .)Pnömotoraks
○ .)Amfizem
○ .)Kas Hastalıkları
○ .)Beyin Travması gibi durumlarda;
○ Solunum hızı ve derinliği değişir.
28

29. 29

30. ○ PNÖMOTORAKS :
○ Plevra boşlukları arasına hava girmesi
ile,alveollerin yada akciğerin bir
kısmının büzüşmesi.
30

31. ○ Amfizem :
○ Göğüs duvarının genişleyerek,fıçı
göğüs halini almasıdır.
31

32. 32

33. ○ 6.)Madde Kullanımı :Sigara ve alkol gibi
maddeler,plevra zarında genişlemeye
neden olur ve oksijenin alveoller ile
eritrositler arasındaki hareketleri
bozulur ve solunum hızı artar.
33

34. ○ 7.)Bazı İlaçlar :
○ Narkotik analjezikler ( morfin,diazem
vb.) solunum merkezini deprese
ederek, solunum hızı ve derinliğini
etkiler.
34

35. ○ SOLUNUM TİPLERİ :
○ 1.)Takipne ( taşipne ):Solunum hızının
normalin üzerinde olmasıdır.Solunum
hızlı ve yüzeyseldir fakat düzenlidir.
35

36. ○ 2.) Bradipne :Solunum hızının normalin
altına inmesidir.Solunumun derinliği
normal ve düzenlidir.Bazı ilaçların ve
hastalıkların yan etkisi olarak ortaya
çıkar.
36

37. ○ 3.)Apne :Solunumun geçici bir süre
durmasıdır.
○ Solunumun kalıcı olarak durmasına
‘’solunum arresti ‘’ denir.
37

38. ○ 4.) Dispne :Soluk alıp – verme
sırasındaki solunum güçlüğüdür.Hasta
solunum sırasında zorluk çeker.Kanın
oksijenlenmesi bozulmuştur.
38

39. 39

40. 40

41. 41

42. ○ Solunum sırasında çok çaba
harcandığından,burun kanatları
solunuma katılır ve yüz kızarır.
42

43. 43

44. ○ 5.) Hiperventilasyon :Solunumun hızı
ve derinliğinin artmasıdır.Sadece
solunum derinliğinin artmasına ‘’
HİPERPNE’’ denir.
○ Hiperventilasyon,aşırı fiziksel güç
sonucu oluşur.
44

45. ○ 6.) Cheyne-stokes Solunum :Solunum
hızı ve derinliğinin bozulması sonucu
meydana gelir.
○ .)Solunum hızı ve derinliği önce artar,
○ .)sonra düşer,
○ .)ve hasta apne nöbetine girer.
45

46. ○ -)Ağır Kalp Yetmezliği,
○ -)Üremi,
○ -)Koma
○ gibi durumlarda görülür.
46

47. ○ 7.)Kusmaul Solunum :Solunumun
derinliği,normalden çok fazla artar.Bu
arada hız da artar.
○ .)metabolik asidoz,
○ .)diyabet koması’nda görülür.
47

48. ○ 8.)Biot Solunum : Hastada 2-3 takipne
solunumu,,sonra apne görülür.Takipne
ve apne periyotları düzenli devam eder.
48

49. ○ SOLUNUM SAYMA TEKNİĞİ :
.)Solunum saymada,en uygun pozisyon
OTURUR POZİSYON dur.
Oturmasında sakınca varsa,uygun
pozisyon verilir.
49

50. ○ .)Hastanın üzeri örtülü ise,açılır.
○ .)Hemşirenin pozisyonu da,hastanın
göğüs hareketlerini görebilecek şekilde
olmalıdır.
○ .)Solunumu saymak için,saniyeli saat
gerekir
○ .)Her soluk alıp-verme 1 solunum
olarak sayılır
50

51. ○ .)Solunum düzenli ise,30 saniye
sayıp,iki ile çarpılarak,dakikadaki sayı
bulunur.
○ .)Yenidoğanlarda,çocuklarda ve
anormal durumlarda,solunum sayısı 1
dakika sayılır.
○ .)Solunum hızı sayıldıktan
sonra,solunum derinliği de
gözlenmelidir.
51

52. 52

53. ○ SOLUNUM SAYISININ KAYDEDİLMESİ:
○ .)Sayılan solunum sayısı,vital bulgular
formuna işlenir
○ .)Bir sorun yoksa,rutin olarak,günde 4
kez sayılır
○ .)Bir sorun varsa,duruma uygun
sıklıkta,doktor order’ına göre
sayılıp,kaydedilir.
53

54. ○ .)Hemşire,ölçüm saatini,ölçüm değerini
yazar ve parafını atar
○ .)Sonucu hastanın hekimine bildirir.
54

55. ○ TEŞEKKÜR EDERİM
○ HAZIRLAYAN :HARİKA ATA
55