SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 27
მემბრანული ტრანსპორტი




მცირე ზომის მოლეკულები     დიდი ზომის მოლეკულები




                  აქტიური
 პასიური     (ტრანსპორტერებით)         აქტიური


                        ენდოციტოზი     ეგზოციტოზი



           პინოციტოზი     ფაგოციტოზი
მცირე ზომის მოლეკულები


                                   აქტიური
         პასუირი
                              (ტრანსპორტერებით)


                                    Na+-K+ -ატფ-აზა

ფილტრაცია     ოსმოსი      დიფუზია



   მარტივი          გაადვილებული||გაიოლებული||
                            კატალიზური

 ლიპიდების                    (ტრანსლოკაზებით ||
               ფორების        ცილა-გადამტანებით)
  გავლით
               გავლით
(ლიპიდები,      (ცილა)           (ამინომჟავები,
 ცოტა H2O,    (H2O, იონები)        გლუკოზა,
  O2, CO2).                      იშვიათად H2O )
უჯრედში შესასვლელად და
გამოსასვლელად პატარა
მეტაბოლიტები კვეთენ
პლაზმურ მემბრანას. მათ
შეუძლიათ უჯრედში
შესვლა/უჯრედიდან გამოსვლა
როგორც კონცენტრაციული
გრადიენტის, ასევე მისი
საწინააღმდეგო
მიმართულებითაც.
უკანასკნელის
  განსახორციელებლად (
 იმისათვის რომ უჯრედმა
 წინააღმდეგობა გაუწიოს
დიფუზიის ძალას) უჯრედს
უხდება ენერგიის დახარჯვა.
   ეს პროცესი ცნობილია
  აქტიური ტრანსპორტის
      სახელწოდებით.

                            გვ. 75
აქტიური ტრასნპოტრი
      ეწოდება პატარა
მეტაბოლიტების ტრანსპორტს
     მემბრანის გავლით
  გრადიენტის საპირისპირო
 მიმართულებით, რომელსაც
     სჭირდება ენერგია.
ექსტრაცელულარული სითხე



     ატფ



                        ცილა ტუმბო




ციტოპლაზმა
                                                pH არის დაბალი
  pH არის მაღალი
                                            [H+] არის მაღალი
     [H+] არის დაბალი
აქტიური ტრანსპორტისთვის
  საჭირო ენერგიას უჯრედი
       იღებს ატფ-დან
(ადენოზინტრიფოსფორმჟავა),
    რომელიც სინთეზდება
 ორგანელა მიტოქონდრიაში.
აქტიური ტრასპორტის
წარმართვის 3 გზა არსებობს:
 შეწყვილებული ტრანსპორტი
 ატფ-დამოკიდებული ტუმბო
 სინათლის ენერგიაზე
   დამოკიდებული ტუმბო.


                        სინათლის ენერგიაზე
შეწყვილებული
                        დამოკიდებული ტუმბო
  გადამტანი
            ატფ-დამოკიდებული
                  ტუმბო
                                             გვ. 74
ზემოხსნებული პროცესი
   მოითხოვს სპეციალურ
     გადამტან ცილებს-
 ცილა ტრანსპორტერებს. მათ
   გადააქვთ გადასატანი
მოლეკულა ორმაგი ლიპიდური
       შრის გასწვრივ.
სინათლე




                                      ელექტრო-
                                      ქიმიური
                                      გრადიენტი




                    სინათლის ენერგიაზე
შეწყვილებული
                    დამოკიდებული ტუმბო
  გადამტანი



        ატფ-დამოკიდებული
              ტუმბო
ეს პროცესი ემსგავსება ფერმენტ-
სუბსტრატულ რეაქციას, თუმცა,
      მისგან განსხვავებით,
 ტრანსპორტული ნივთიერება
       კოვალენტურად არ
  მოდიფიცირდება გადამტანი
      ცილის მიერ, არამედ
    უცვლელად გადაიტანება
    მემბრანის მეორე მხარეს.
აქტიური ტრანსპორტი
შეიძლება აგრეთვე წარიმართოს




        მეშვეობით.
ტრანსპორტერით განპირობებული
ტრანსპორტის 3 ტიპი არსებობს :
 უნიპორტი
 სიმპორტი (თირკმლები და
  მსხვილი ნაწლავი)
 ანტიპორტი
ბბბგგგგგგგგგგგჯჯჯჯჯჯჯჯჯჯ
 გადასატანი მოლეკულა              თანაგადასატანი იონი




                                                   ლიპიდური
                                                     ბიშრე




უნიპორტი              სიმპორტი        ანტიპორტი

                       შეწყვილებული ტრანსპორტი
Na+-ზე ორიენტირებული გადამტანი
     ცილის მოქმედების მექანიზმი
      (იყენებს იონური გრადიენტის ენერგიას)


Na+-ის ტუმბო, რომელიც არეგულირებს pH-ს უჯრედის შიგნით:

 • Na+-H+-ის მცვლელი: Na+-ის შემოდინებისას, H+ გაედინება
 (ინარჩუნებს უჯრედის შინაგან pH-ს)
 • Na+-ზე ორიენტირებული Cl-HCO3- მცვლელი: Na+-ისა და
 HCO3- -ის შემოსვლისას H+ და Cl- გაედინება
 (ინარჩუნებს უჯრედის pH-ს).
 • Na+-HCO3- გლიური უჯრედების სიმპორტერი:
 ელექტროგენული ტუმბო, რომელსაც შემოჰყავს 1 მოლი
 Na+ და 2 მოლი HCO3- , რათა დაარეგულიროს მეზობელი
 ნეირონების ექსტრაცელულარული pH, ელექტრული
 აქტივობისას.
• Na+-ს შემოჰყავს გლუკოზა ციტოზოლში(სიმპორტერი)
ერთ-ერთი გზა, რომლის მეშვეობითაც C6H12O6-ის ტრასნპორტერი Na+-ის გრადიენტით
                                 აღიძვრება
ეპითელურ უჯრედებში
     გადამტანი ცილების
  ასიმეტრიული განლაგება
განაპირობებს ნივთიერებათა
ტრანსცელულარული ტრანსპორტი:




                              გვ. 78
განვიხილავთ:


          Na+-K+ -ის ტუმბოს
უჯრედშორისი ნივთიერება
ვვვვვვვვვვვვვვვვ




                 ციტოზოლი
                    გგგგგგგგგგგ
Na+-K- -ის ატფ-აზა




                     გვ. 79
აქტიური ტრანსპორტი
აქტიური ტრანსპორტი
აქტიური ტრანსპორტი
აქტიური ტრანსპორტი
აქტიური ტრანსპორტი
აქტიური ტრანსპორტი

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

გაკვეთილი № 26
გაკვეთილი № 26გაკვეთილი № 26
გაკვეთილი № 26datiko43
 
გაკვეთილი №4
გაკვეთილი №4გაკვეთილი №4
გაკვეთილი №4datiko43
 
მემკვიდრული დაავადებები
მემკვიდრული დაავადებებიმემკვიდრული დაავადებები
მემკვიდრული დაავადებებიNineli Kuxalashvili
 
ტესტები
ტესტებიტესტები
ტესტებიbarambo
 
გაკვეთილი № 20
გაკვეთილი № 20გაკვეთილი № 20
გაკვეთილი № 20datiko43
 
ქიმიერი შემადგენლოდა
ქიმიერი შემადგენლოდაქიმიერი შემადგენლოდა
ქიმიერი შემადგენლოდაnanajguburia
 
გაკვეთილი № 18
გაკვეთილი № 18გაკვეთილი № 18
გაკვეთილი № 18datiko43
 
უჯრედის აგებულება
უჯრედის აგებულებაუჯრედის აგებულება
უჯრედის აგებულებაslidemaker1
 
გაკვეთილი № 32
გაკვეთილი № 32გაკვეთილი № 32
გაკვეთილი № 32datiko43
 
გაკვეთილი N 2
გაკვეთილი N 2გაკვეთილი N 2
გაკვეთილი N 2datiko43
 
გაკვეთილი № 49
გაკვეთილი № 49გაკვეთილი № 49
გაკვეთილი № 49datiko43
 
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილი
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილირესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილი
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილიshorenameleqsa
 
გაკვეთილი III
გაკვეთილი IIIგაკვეთილი III
გაკვეთილი IIIqimia
 
გაკვეთილი № 2
გაკვეთილი № 2გაკვეთილი № 2
გაკვეთილი № 2barambo
 
გაკვეთილი № 13
გაკვეთილი № 13გაკვეთილი № 13
გაკვეთილი № 13datiko43
 
გაკვეთილი № 3
გაკვეთილი № 3გაკვეთილი № 3
გაკვეთილი № 3datiko43
 

Mais procurados (20)

გაკვეთილი № 26
გაკვეთილი № 26გაკვეთილი № 26
გაკვეთილი № 26
 
გაკვეთილი №4
გაკვეთილი №4გაკვეთილი №4
გაკვეთილი №4
 
მემკვიდრული დაავადებები
მემკვიდრული დაავადებებიმემკვიდრული დაავადებები
მემკვიდრული დაავადებები
 
ტესტები
ტესტებიტესტები
ტესტები
 
გაკვეთილი № 20
გაკვეთილი № 20გაკვეთილი № 20
გაკვეთილი № 20
 
ქიმიერი შემადგენლოდა
ქიმიერი შემადგენლოდაქიმიერი შემადგენლოდა
ქიმიერი შემადგენლოდა
 
გაკვეთილი № 18
გაკვეთილი № 18გაკვეთილი № 18
გაკვეთილი № 18
 
უჯრედის აგებულება
უჯრედის აგებულებაუჯრედის აგებულება
უჯრედის აგებულება
 
Ujredis qimia
Ujredis qimiaUjredis qimia
Ujredis qimia
 
Virusebi
VirusebiVirusebi
Virusebi
 
გაკვეთილი № 32
გაკვეთილი № 32გაკვეთილი № 32
გაკვეთილი № 32
 
ქსოვილები
ქსოვილებიქსოვილები
ქსოვილები
 
გაკვეთილი N 2
გაკვეთილი N 2გაკვეთილი N 2
გაკვეთილი N 2
 
გაკვეთილი № 49
გაკვეთილი № 49გაკვეთილი № 49
გაკვეთილი № 49
 
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილი
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილირესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილი
რესურსი ახაშნის საჯარო სკოლა-შორენა მელექსიშვილი
 
გაკვეთილი III
გაკვეთილი IIIგაკვეთილი III
გაკვეთილი III
 
გაკვეთილი № 2
გაკვეთილი № 2გაკვეთილი № 2
გაკვეთილი № 2
 
გაკვეთილი № 13
გაკვეთილი № 13გაკვეთილი № 13
გაკვეთილი № 13
 
გაკვეთილი № 3
გაკვეთილი № 3გაკვეთილი № 3
გაკვეთილი № 3
 
ფოტოსინთეზი
ფოტოსინთეზიფოტოსინთეზი
ფოტოსინთეზი
 

აქტიური ტრანსპორტი

  • 1. მემბრანული ტრანსპორტი მცირე ზომის მოლეკულები დიდი ზომის მოლეკულები აქტიური პასიური (ტრანსპორტერებით) აქტიური ენდოციტოზი ეგზოციტოზი პინოციტოზი ფაგოციტოზი
  • 2. მცირე ზომის მოლეკულები აქტიური პასუირი (ტრანსპორტერებით) Na+-K+ -ატფ-აზა ფილტრაცია ოსმოსი დიფუზია მარტივი გაადვილებული||გაიოლებული|| კატალიზური ლიპიდების (ტრანსლოკაზებით || ფორების ცილა-გადამტანებით) გავლით გავლით (ლიპიდები, (ცილა) (ამინომჟავები, ცოტა H2O, (H2O, იონები) გლუკოზა, O2, CO2). იშვიათად H2O )
  • 3.
  • 4. უჯრედში შესასვლელად და გამოსასვლელად პატარა მეტაბოლიტები კვეთენ პლაზმურ მემბრანას. მათ შეუძლიათ უჯრედში შესვლა/უჯრედიდან გამოსვლა როგორც კონცენტრაციული გრადიენტის, ასევე მისი საწინააღმდეგო მიმართულებითაც.
  • 5. უკანასკნელის განსახორციელებლად ( იმისათვის რომ უჯრედმა წინააღმდეგობა გაუწიოს დიფუზიის ძალას) უჯრედს უხდება ენერგიის დახარჯვა. ეს პროცესი ცნობილია აქტიური ტრანსპორტის სახელწოდებით. გვ. 75
  • 6. აქტიური ტრასნპოტრი ეწოდება პატარა მეტაბოლიტების ტრანსპორტს მემბრანის გავლით გრადიენტის საპირისპირო მიმართულებით, რომელსაც სჭირდება ენერგია.
  • 7. ექსტრაცელულარული სითხე ატფ ცილა ტუმბო ციტოპლაზმა pH არის დაბალი pH არის მაღალი [H+] არის მაღალი [H+] არის დაბალი
  • 8. აქტიური ტრანსპორტისთვის საჭირო ენერგიას უჯრედი იღებს ატფ-დან (ადენოზინტრიფოსფორმჟავა), რომელიც სინთეზდება ორგანელა მიტოქონდრიაში.
  • 9. აქტიური ტრასპორტის წარმართვის 3 გზა არსებობს:  შეწყვილებული ტრანსპორტი  ატფ-დამოკიდებული ტუმბო  სინათლის ენერგიაზე დამოკიდებული ტუმბო. სინათლის ენერგიაზე შეწყვილებული დამოკიდებული ტუმბო გადამტანი ატფ-დამოკიდებული ტუმბო გვ. 74
  • 10. ზემოხსნებული პროცესი მოითხოვს სპეციალურ გადამტან ცილებს- ცილა ტრანსპორტერებს. მათ გადააქვთ გადასატანი მოლეკულა ორმაგი ლიპიდური შრის გასწვრივ.
  • 11. სინათლე ელექტრო- ქიმიური გრადიენტი სინათლის ენერგიაზე შეწყვილებული დამოკიდებული ტუმბო გადამტანი ატფ-დამოკიდებული ტუმბო
  • 12. ეს პროცესი ემსგავსება ფერმენტ- სუბსტრატულ რეაქციას, თუმცა, მისგან განსხვავებით, ტრანსპორტული ნივთიერება კოვალენტურად არ მოდიფიცირდება გადამტანი ცილის მიერ, არამედ უცვლელად გადაიტანება მემბრანის მეორე მხარეს.
  • 14. ტრანსპორტერით განპირობებული ტრანსპორტის 3 ტიპი არსებობს :  უნიპორტი  სიმპორტი (თირკმლები და მსხვილი ნაწლავი)  ანტიპორტი
  • 15. ბბბგგგგგგგგგგგჯჯჯჯჯჯჯჯჯჯ გადასატანი მოლეკულა თანაგადასატანი იონი ლიპიდური ბიშრე უნიპორტი სიმპორტი ანტიპორტი შეწყვილებული ტრანსპორტი
  • 16. Na+-ზე ორიენტირებული გადამტანი ცილის მოქმედების მექანიზმი (იყენებს იონური გრადიენტის ენერგიას) Na+-ის ტუმბო, რომელიც არეგულირებს pH-ს უჯრედის შიგნით: • Na+-H+-ის მცვლელი: Na+-ის შემოდინებისას, H+ გაედინება (ინარჩუნებს უჯრედის შინაგან pH-ს) • Na+-ზე ორიენტირებული Cl-HCO3- მცვლელი: Na+-ისა და HCO3- -ის შემოსვლისას H+ და Cl- გაედინება (ინარჩუნებს უჯრედის pH-ს). • Na+-HCO3- გლიური უჯრედების სიმპორტერი: ელექტროგენული ტუმბო, რომელსაც შემოჰყავს 1 მოლი Na+ და 2 მოლი HCO3- , რათა დაარეგულიროს მეზობელი ნეირონების ექსტრაცელულარული pH, ელექტრული აქტივობისას.
  • 17. • Na+-ს შემოჰყავს გლუკოზა ციტოზოლში(სიმპორტერი) ერთ-ერთი გზა, რომლის მეშვეობითაც C6H12O6-ის ტრასნპორტერი Na+-ის გრადიენტით აღიძვრება
  • 18. ეპითელურ უჯრედებში გადამტანი ცილების ასიმეტრიული განლაგება განაპირობებს ნივთიერებათა
  • 20. განვიხილავთ: Na+-K+ -ის ტუმბოს უჯრედშორისი ნივთიერება ვვვვვვვვვვვვვვვვ ციტოზოლი გგგგგგგგგგგ