SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 86
Conceptos básicos en torno á
igualdade de oportunidades entre
mulleres e homes
Mar F. Cendón
Tema 2.
Chaves para un desenvolvemento
profesional igualitario
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Usos do tempo.
Espazo privado, público e
doméstico.
División sexual do traballo.
Dobre (e triple) xornada.
Conciliación da vida persoal,
familiar e laboral.
Corresponsabilidade.
Desenvolvemento profesional
das mulleres na Universidade
de Vigo.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Traballo: concepción
clásica e neoclásica.
Traballo: todo o que se fai
para cubrir as
necesidades de
produción e reprodución
da vida humana.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Rosie, a remachadora.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
A branca «mística da feminidade»
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
A muller durante a Ditadura
Anxo do fogar e
«templo da raza»
Gardiá da familia e
dos valores
nacionalcatólicos:
nenos, fogar,
igrexa.a
r
,
i
l
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Primeiros «pasos»…
1961: Lei sobre dereitos
políticos, profesionais e
de traballo da muller
1975: Reforma do Código
Civil
1978: Constitución
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Artigo 35.1 da Constitución española
Todo[/as] os[/as] españois[/las] teñen o
deber de traballar e o dereito ao traballo, á
libre elección de profesión ou oficio, á
promoción a través do traballo e a unha
remuneración suficiente para satisfacer as
súas necesidades e as da súa familia, sen
que en ningún caso poida facerse
discriminación por razón de sexo.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Artigo 17.1 da Lei do Estauto dos
traballadores
Entenderanse nulos e sen efecto os preceptos
regulamentarios, as cláusulas dos convenios
colectivos, os pactos individuais e as decisións unilaterais
do empresario[ado] que contellan discriminacións directas
ou indirectas desfavorables por razón de idade ou
discapacidade ou favorables ou adversas no emprego, así
como en materia de retribucións, xornada e demais
condicións de traballo por circunstancias de
sexo, orixe, incluído o racial ou étnico, estado civil, condición
social, relixión ou conviccións, ideas políticas, orientación
sexual, adhesión ou non a sindicatos e aos seus
acordos, vínculos de parentesco con outros traballadores na
empresa e lingua dentro do Estado español.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Estratexia 2020
«Precisaranse políticas
que promovan a
igualdade entre sexos
co fin de incrementar a
participación da
poboación laboral,
contribuíndo así ao
crecemento e á
cohesión social».
Obxectivo: 75 %
Detrás dun gran home
sempre hai unha gran
muller
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Instrumentos:
Programa comunitario para o emprego e a solidaridade
social Progress (2007-2013).
Instrumento de microfinanciación Progress (IEMP).
EURES: a rede europea para o emprego e a mobilidade
das persoas traballadoras.
EUROPASS: servizo da mobilidade da cidadanía.
Programas para a aprendizaxe mutua no ámbito do
emprego.
Observatorio Europeo do Emprego (OEE).
Comité de Emprego.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Estratexia para a igualdade entre
mulleres e homes (2010-2015)
Independencia económica das
mulleres.
Igualdade retributiva.
Igualdade na toma de decisións.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
A Unión Europea di...
«Un modo de mellorar a competitividade de
Europa é lograr un mellor equilibrio entre homes
e mulleres en postos de toma de decisións
económicas. Os estudos demostran que a
diversidade de xénero é rendible e que as
empresas con maior porcentaxe de mulleres nos
consellos de administración obteñen mellores
resultados que aquelas con consellos
exclusivamente masculinos».
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Cres que a participación de
mulleres e homes no mercado
laboral é similar en canto a
acceso a postos de
responsabilidade, sectores de
actividade, duración da
xornada, temporalidade da
contratación, retribución etc?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Algúns datos
Segundo os datos do Instituto Nacional de
Estatística, no curso 2009-2010 un total de
198.438 persoas completaron os seus estudos
universitarios. Destas, 118.952 eran mulleres, o
que supuña o 59,9 % do total. Destacar que o
51,6 % das persoas que remataron os estudos
fixérono con 24 anos ou menos (no caso das
mulleres o 57,9 % do total).
Fonte: INE.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Segundo os resultados da Estatística da Ensinanza
Universitaria no Estado español, durante o curso
2009-2010, só o 28,68 % do alumnado matriculado
en estudos universitarios da área técnica foron
mulleres, fronte ao 76,63 % que o fixeron en
ciencias da saúde.
Fonte: Instituto da Muller.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
No ano 2009, despois de 4 anos de
existencia, impartíronse 2.266 Programas Oficiais
de Posgrao nos que había 83.700 persoas
matriculadas. Finalizaron estes programas, no ano
2010, 36.325, das que o 56,6 % eran mulleres.
Fonte: INE.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Mulleres 2.809,2
Homes 3.087,1
TOTAL 5.896,3
Persoas paradas (poboación de máis de 16
anos) Fonte: INE, feb. 2014.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Taxa de actividade. Fonte: INE, feb. 2014.
Mulleres 53,3 %
Homes 65,9 %
TOTAL 59,4 %
Mulleres 26,9 %
Homes 25,3 %
TOTAL 26,0%
Taxa de paro. Fonte: INE, feb. 2014.
Mulleres 9.156,0
Homes 6.311,3
TOTAL 15.467,2
Absoluto de persoas inactivas. Fonte: INE,
feb. 2014.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Que
conclusións
podemos
sacar dos
datos
anteriores?
Segregación horizontal
As mulleres
concentrámonos en
certos sectores de
actividade e en certas
ocupacións e os homes
noutras distintas.
Esta división ten un
valor social desigual.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Sectores feminizados?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Servizos de proximidade.
Administración pública.
Sanidade.
Educación.
Servizos.
Segregación vertical
Desigual proporción
de mulleres e
homes na escala
xerárquica de todos
os sectores de
emprego.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
O«teito de cristal»
Concepto metafórico que xorde
na década de 1970.
Barreira intanxible que moitas
mulleres se atopan ao ascender
no ámbito laboral.
Está conformada polos prexuizos
e estereótipos de xénero
organizativos e polos límites
autoimpostos («teito de
cemento»).
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Algúns exemplos:
«as mulleres temen ocupar
posicións de poder»;
«ás mulleres non lles interesa
ocupar postos de
responsabilidade», ou
«as mulleres non poden enfrontar
situacións difíciles que requiran
autoridade e poder».
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
O«muro ou parede de cristal»
Representa as áreas
(dentro dunha
empresa, actividade ou
profesión) reservadas ou
exclusivas para o xénero
masculino das que as
mulleres quedamos
excluídas.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Que elementos forman esa «barreira»?
Factor cultural:
presupoñémonos
autoimposicións e unha
tendencia a aceptar e
conformarnos con «algúns
logros».
Tradición da actividade
(«parede ou muro de
cristal»).
Rol familiar.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
O «chan pegañento»
Forzas que manteñen as
mulleres na base da pirámide
económica.
Son as responsabilidades e
cargas afectivas e emocionais
que no ámbito doméstico recaen
sobre as
mulleres, «atrapándonos» a
través dos afectos.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Do «gueto de veludo» ao «gueto de
poliester»
Sectores profesionais e laborais
que se feminizan o que
inmediatamente conleva unha
redución
salarial, empeoramento das
condicións laborais e
dificultades de ascenso..
Sectores feminizados son
aqueles nos que a porcentaxe
de mulleres supera nun 15 % a
á porcentaxe de mulleres no
emprego total.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Fonte: INE-Enquisa de poboación activa 4º trimestre de 2012
 o 61,78 % da man de obra que está a
levar a cabo traballos non cualificados
son mulleres
 o 59,73 % dos empregos no sector
servizos (restauración e atención
persoal) son ocupados por mulleres
 así como o 65,27% dos postos de
traballo administrativos.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Cres que a participación de mulleres e homes
é igualitaria no mercado de traballo?, cres que
lles afecta por igual o desemprego?
Coñeces alguén que nunha entrevista de
traballo lle preguntasen polo seu estado civil
ou se ten fillas e fillos?, preguntáronllelo máis
a mulleres ou a homes?, cres que estas
preguntas son necesarias ou discriminatorias?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Características do mercado laboral:
Menor taxa de actividade das
mulleres,
maior taxa de desemprego
das mulleres,
precariedade: maior número
de contratos a tempo parcial
e temporais,
maior subemprego feminino,
maior sobrecualificación das
mulleres,
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Características do mercado laboral:
Segregación horizontal.
Segregación vertical.
Doble (ou triple) xornada
laboral das mulleres.
Maior participación das
mulleres na economía
sumerxida.
Existencia dunha fenda salarial
de xénero.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Audio
Entrevista de traballo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Fonte: Comisión Europea
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
En resumo:
As mulleres desde o inicio dos tempos traballamos dentro e
fóra do fogar aínda que esta fose una realidade
invisibilizada.
As mulleres estamos integradas no mercado laboral pero
seguimos mantendo o rol de coidadoras.
A situación das mulleres non resulta equitativa dentro do
mercado laboral.
Existe unha triple axenda das mulleres: vida laboral, vida
familiar e vida social/persoal.
Conciliáción con «M» de muller.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
«O peor inimigo
das mulleres é
a súa
abnegación».
Betty Friedan
(1921-2006)
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
«É corrente presupor
que unha diagnose da
crise realizado dende
a perspectiva
feminista vai consistir
nun discurso vitimista
do estilo “canto peor
están as mulleres!”. A
potencia que nos dá
[…] é outra ben
distinta» Amaia Pérez Orozco
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Pensar o mundo desde a sostibilidade
O sostemento da vida no centro dos
problemas económicos.
Ampliar o concepto de economía.
Recoñecer o xénero como unha
estrutura que organiza o sistema
económico.
A crise é estrutural.
Alonxar os coidados da lóxica do
capital.
Simplificar o discurso económico.
Veredes o
día que
fagamos
unha folga
xeral...
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
«O crecemento
económico que o
modelo masculino de
progreso vendeu é o
crecemento dos cartos
e do capital sobre a
base da destrución
doutros tipos de
riqueza como a
pruducida pola
natureza e as
mulleres».
Vandana Shiva
(Dehra Dun, Uttarakhand, India, 1952)
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Uso igual ou desigual do tempo?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Axentes implicados
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Axentes implicados
Conciliación
A expresión conciliación da vida
laboral e familiar fai referencia á
necesidade de facer compatible o
traballo remunerado co traballo
doméstico e as responsabilidades
familiares.
+ dispoñibilidade de tempo libre
para o desenvolvemento persoal
individual polo que o correcto é
falar de conciliación da vida
persoal, familiar e laboral.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Estratexias máis rendibles
O traballo a tempo parcial,
a axuda da rede familiar,
a axuda doméstica remunerada,
o reparto de responsabilidades
entre as persoas que habitan o
fogar,
vivir cerca do traballo ou do
colexio das fillas e fillos,
o horario de traballo e
os servizos que ofrecen os centros
escolares.
(Fonte: Enquisa de usos do tempo)
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Fonte: INE Enquisa de emprego do tempo, 2009-2010 (últimos
datos publicados).
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Algúns datos:
Durante o 1º
semestre de 2009
un total de
135.432 pais
gozaron do
permiso de
paternidade de 15
días que establece
a LOIEMH.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
De xaneiro a xuño de 2009, a
nivel estatal, a Seguridade
Social xestionou 172.709
prestacións de maternidade.
Deste total, 169.942
gozáronos integramente as
nais e 2.767 foron compartidas
cos pais, é dicir, transcurridas
as seis semanas de descanso
cede as 10 restantes ao pai.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Empresas e conciliación
Novartis
Iberdrola
IBM
Mercadona
L’Oreal
Caja Madrid
Gaes
Bayer
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Medidas de conciliación
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Horario flexible de entrada e saída 63 %
Seguro de vida 53 %
Retribución flexible 52 %
Aumento de días de vacacións/Dias festivos adicionais 45 %
Seguro médico 44 %
Axuda económica para estudo ou formación do persoal 41 %
Seguro de accidentes 41 %
Plan de pensións 39 %
Asistencia ou recoñecemento médico 39 %
Condicións vantaxosas na compra de produtos 39 %
Libre elección de período de vacacións 37 %
Xornada laboral intensiva en período de vacacións 36 %
Xornada laboral intensiva os venres 34 %
Maioría de contratos indefinidos 33 %
Comedor de empresa 33 %
Vantaxes na compra de produtos da entidade 31 %
Condicións de financiamento vantaxosas 31 %
Axuda económica para a formación das crianzas 30%
Aparcamento de empresa 28 %
Cesta ou regalo de nadal 28 %
Fonte: Fundación MásFamilia, Estudo sobre a aplicación das medidas de conciliación nas empresas.
Medidas de conciliación galegas
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Horario flexible de entrada e saída 58 %
Xornada laboral intensiva en periodos de vacacións 58 %
Condicións vantaxosas na compra de produtos e servizos
externos
42 %
Formación en materia de conciliación e igualdade de
oportunidades
42 %
Axuda económica para estudos ou formación do persoal 33 %
Fonte: Fundación MásFamilia, Estudo sobre a aplicación das medidas de conciliación nas empresas.
Conciliación innovadora
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Incoporación progresvia tras a baixa de maternidade.
Reunións paseando pola rúa (walking meeting).
Acompañar ás crianzas o primeiro día de escola.
Tarde libre polo propio aniversario ou o dalgunha das túas crianzas.
Paquete de benvida e tarxetas de visita enviadas ao domicilio antes
da incorporación.
Club de antigas/os empregadas/os.
Coche cedido pola empresa o día do casamento.
Aval para a compra dunha vivenda.
Redución de xornada por coidado de crianzas sen redución salarial
durante cinco anos.
Prazas reservadas nas escolas da localidade da empresa.
Conciliación innovadora
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Mudar festivo local de centro de traballo polo do lugar de residencia.
Concentración da xornada laboral de 40 horas semanais en catro días.
Almorzos de traballo en lugar de xantares de traballo.
Xornada laboral continua para o persoal non residente nas proximidades
do lugar de traballo.
Protección especial ante o despido de persoas con discapacidade.
Posibilidade de gozar das vacacións íntegras de xeito continuado a
persoal doutra nacionalidade.
Recoñecemento ou premio á innovación/ creatividade/ mellora continua.
Escola de nais e pais.
Subvención do servizo de limpeza e reparación do automóbil no
aparcamento da empresa.
Equiparación dos dereitos matrimoniais ou de parella de feito ás parellas
en convivencia.
Universidade de Vigo
Lei do estatuto dos[/as]
traballadores[/as]
Estatuto básico do[/a] empregado[/a]
público
II Convenio colectivo de PAS
II Convenio colectivo de PDI
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Conoces as
medidas de
conciliación da
Universidade de
Vigo?
Corresponsabilidade
É a distribución equilibrada no
seno do fogar das tarefas
domésticas, o coidado das persoas
dependentes, os espazos de
educación e traballo, permitindo a
todas as persoas que comparten
ese núcleo o libre e pleno
desenvolvemento de opcións e
intereses, mellorando a saúde
física e psíquica das mulleres e
contribuíndo a alcanzar unha
situación de igualdade real e
efectiva entre ambos sexos.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Corresponsabilidade
O reparto de tarefas no espazo
doméstico é unha das estratexias
fundamentais para reequilibrar a
participación de homes e mulleres na
esfera do privado e o público.
É necesario un cambio de mentalidade
de mulleres e homes e unha implicación
directa e profunda dos homes, xa que
sen a súa participación responsable, non
existe reparto equitativo de
responsabilidades e tarefas.
Ilustración de Marcio Abreu
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Decálogo para os homes europeos
(www.all-together.org)
Máis tempo para compartir coa túa parella.
Aumentará o teu benestar persoal e social.
Mellorará a complicidade coa túa parella.
Gozarás e coñecerás mellor as túas crianzas.
Aprende novas competencias e habilidades.
Comparte a carga de ser sostedor da familia.
Sé independente coñecendo por ti mesmo como
compaxinar o coidado das crianzas e as tarefas
domésticas.
Aprende como coidarte mellor a ti mesmo
aprendendo a coidar a túa familia.
Asume as túas responsabilidades e sé coherente
cos teus valores de igualdade.
Convírtete nun bo exemplo.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
«Hai moita
tiranía
disfrazada de
protección»
Crystal Catherine Eastman
( 1881 – 1928)
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Políticas do tempo
Poñen o foco de atención nas
necesidades de todas as persoas
(independentemente da súa
relación co mercado laboral) e,
especialmente, nas demandas
das mulleres, pero tamén de
nenos e nenas, poboación maior
e outras persoas en situación de
desvantaxe.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Políticas do tempo
Son participativas, porque activan
procesos de debate, de negociación e
de acordo entre as necesidades
persoais e as esixencias colectivas e
actúan transversalmente en todos os
aspectos da vida cotiá, mesturando
distintos ámbitos as vivencias dos
diversos grupos sociais.
Buscan o consenso social.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Algúns exemplos...
Semana de 35 horas en Francia
(Lei Aubry).
Modelo finlandés 6+6.
Medidas Work & Life Balance no
Reino Unido.
As bases para a regulación dos
bancos de tempo e os plans de
programación do tempo da
cidade da Lei galega 2/2007, do
28 de marzo, do traballo en
igualdade das mulleres.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Potencialidades
Igualdade e equidade na distribución social do
tempo diario como obxectivos.
Centralidade dos coidados.
Promoven redes de intercambio e de
reciprocidade.
Perspectiva multidimensional do tempo.
Carácter transversal.
Interrelación entre o local e o global.
Fomentan o diálogo social e os procesos de
debate entre os diversos ámbitos.
Impulsan o desenvolvemento de novas redes
europeas.
Conformanse como unha nova forma de
gobernabilidade democrática.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
A nosa forma de ocupar o
tempo está condicionada
por factores culturais,
sociais e económicos.
As necesidades de cada
muller son distintas en
relación á xestión do
tempo persoal, pero existe
unha problemática común:
como organizamos o noso
tempo e a valoración que
temos deste.
Xestión do tempo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
As necesidades humanas son de
bens e servizos pero tamén de
afectos e relacións xurdindo un
conflito entre a dimensión
obxectiva que satisfacemos na
esfera pública e a dimensión
subxectiva vinculada a aspectos
afectivo-emocionais.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Tempo e xénero
A falta de tempo preséntase
como un obstáculo para a
realización persoal que está
nesgado polo xénero.
O tempo requirido para a
atención e control das
responsabilidades familiares é un
tempo «invisible», normalmente
considerado tempo de ocio ou
persoal.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Consecuencias para as mulleres
Menor tempo de ocio.
Menor tempo persoal.
Menos tempo para a
formación.
Maior desgaste físico e
psíquico pola escasa
compensación persoal.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Obxectivos do uso social do tempo con
perspectiva de xénero
A eurodiputada Licia Ronzulli no
Parlamento europeo.
1. Educar a nenas e nenos,
persoas novas e adultas para
que compartan, en igualdade,
as responsablidades e tarefas
do ámbito doméstico cambiando
roles e estereotipos de xénero.
2. Capacitar os homes en tarefas
domésticas e de coidados.
3. Visibilizar as achegas do traballo
que se realiza no ámbito
doméstico.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Obxectivos do uso social do tempo con
perspectiva de xénero
A eurodiputada Licia Ronzulli no
Parlamento europeo.
4. Potenciar unha conciliación
corresponsable entre a vida
persoal, familiar e laboral de
mulleres e homes.
5 Adecuar e crear servizos
públicos sociocomunitarios co
fin de facilitar a conciliación.
6. Deseñar, organizar e
xestionar o noso entorno
(cidade, vila, barrio, aldea) para
mellorar a accesibilidade e o
goce.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Algunas chaves para facelo de xeito individual
Eficacia: priorizar tarefas, ordenalas
sacarlles o máximo partido e
xestionar os nosos propios ladróns de
tempo.
Estrés: Identificar, previr e xestionar.
Conciliación e corresponsablidade.
Proactividade: non ir a remolque do
tempo (PPP)
Crear e potenciar espazos onde o
tempo se xestione de xeito flexible.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Analizar a influencia do rol de xénero
na ocupación do tempo.
Ser consicientes dos efectos dunha
inadecuada administración do tempo.
Evidenciar o grao de satisfacción
persoal na ocupación do tempo.
Elaborar unha planificación factible e
satisfactoria do tempo propio.
E como mulleres?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Como pensas que é a
participación de
mulleres e homes nos
distintos sectores da
UVigo?
Coidas que hai algún
sector máis ou menos
igualitario?
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Alumnado Universidade de Vigo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
PDI Universidade de Vigo
Conceptos básicos en torno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
PDI Universidade de Vigo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
PAS Universidade de Vigo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
PAS Universidade de Vigo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Órganos de goberno: colexiados
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Órgano % Homes % Mulleres
Consello social 80 20
Claustro 58,51 41,48
Consello de goberno 62,06 37,93
Xuntas de centro 56,41 43,58
Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
Os consellos de departamentos
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Consellos de
departamentos
% Homes % Mulleres
Á. científico 51,59 48,41
Á. tecnolóxico 73,92 26,08
Á. xurídico-social 52,30 47,70
Á. humanístico 44,92 55,08
TOTAL 57,93 42,07
Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
Órganos de goberno: unipersoais
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Órgano % Homes % Mulleres
Reitoría 100,00 0,00
Vicerreitorías 55,55 44,44
Sª Xeral 00,00 100,00
Xerencia 100,00 00,00
Decanatos e direccións de centros 52,39 47,61
Vicedecanatos e direccións de
centros
47,06 52,94
Secretarías de centros 52,38
Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
As direccións de departamentos
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Direccións de
departamentos
% Homes % Mulleres
Á. científico 72,73 27,27
Á. tecnolóxico 92,86 7,14
Á. xurídico-social 61,54 38,46
Á. humanístico 66,67 33,33
TOTAL 74,47 25,53
Fonte: Elaboración propia con datos do informe Participación feminina nos órganos
de goberno dos centros e departamentos da Universidade de Vigo
da Unidade de Igualdade.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Que medidas
consideras
necesarias para
avanzar nun
desenvolvemento
profesional igualitario
na Universidade de
Vigo?
Accións da Universidade de Vigo
Eixo 4. Relacións sociais e condicións de traballo
nun contorno de igualdade
Obxectivo operativo 1: Velar pola aplicación do
principio de igualdade de oportunidades e de
trato nos procesos de
selección, acceso, promoción e
desenvolvemento profesional
-Elaborar informes de impacto de xénero.
-Analizar as carreiras profesionais para detectar
discriminacións ou desigualdades.
-Analizar os permisos para detectar o seu
impacto nas traxectorias laborais e as súas
posibles repercusións.
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
Eixo 4. Relacións sociais e condicións
de traballo nun contorno de
igualdade
Obxectivo operativo 4: Facilitar a conciliación da
vida persoal, profesional e familiar.
-Publicar unha guía sobre os dereitos e
posibilidades para conciliar.
-Coñecer as necesidades de conciliación e
as demandas do persoal.
-Elaborar e aprobar un plan de
conciliación.
-Promover e reforzar servizos de apoio.
Accións da Universidade de Vigo
Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados (7)

8 marzo
8 marzo8 marzo
8 marzo
 
Políticas para a igualdade de oportunidades entre mulleres e homes no noso país
Políticas para a igualdade de oportunidades entre mulleres e homes no noso paísPolíticas para a igualdade de oportunidades entre mulleres e homes no noso país
Políticas para a igualdade de oportunidades entre mulleres e homes no noso país
 
Conceptos básicos
Conceptos básicosConceptos básicos
Conceptos básicos
 
Equidade de xénero 3º eso
Equidade de xénero 3º esoEquidade de xénero 3º eso
Equidade de xénero 3º eso
 
Participación política 3
Participación política 3Participación política 3
Participación política 3
 
Equidad e diversidad
Equidad e diversidadEquidad e diversidad
Equidad e diversidad
 
Conceptos básicos (2)
Conceptos básicos (2)Conceptos básicos (2)
Conceptos básicos (2)
 

Destaque

7занятие.лебеди 4
7занятие.лебеди 47занятие.лебеди 4
7занятие.лебеди 4
Galina Perova
 
May Unplugged Mobile Controls User Group
May Unplugged Mobile Controls User GroupMay Unplugged Mobile Controls User Group
May Unplugged Mobile Controls User Group
Teamstudio
 
Initial ideas and feedback
Initial ideas and feedbackInitial ideas and feedback
Initial ideas and feedback
ChloeandRachel
 

Destaque (20)

Astrattismo
AstrattismoAstrattismo
Astrattismo
 
Ask the XPages Experts
Ask the XPages ExpertsAsk the XPages Experts
Ask the XPages Experts
 
Pemb.kooperatif
Pemb.kooperatifPemb.kooperatif
Pemb.kooperatif
 
Repaso tema 1
Repaso tema 1Repaso tema 1
Repaso tema 1
 
Tema 3 Autonomía e promoción das relacións de igualdade
Tema 3 Autonomía e promoción das relacións de igualdadeTema 3 Autonomía e promoción das relacións de igualdade
Tema 3 Autonomía e promoción das relacións de igualdade
 
Leading institucional
Leading institucionalLeading institucional
Leading institucional
 
Sistem Pencernaan Manusia
Sistem Pencernaan ManusiaSistem Pencernaan Manusia
Sistem Pencernaan Manusia
 
Cards re done
Cards re doneCards re done
Cards re done
 
Brand & Branding
Brand & BrandingBrand & Branding
Brand & Branding
 
Rain dove. Que ves cando me ves?
Rain dove. Que ves cando me ves?Rain dove. Que ves cando me ves?
Rain dove. Que ves cando me ves?
 
7занятие.лебеди 4
7занятие.лебеди 47занятие.лебеди 4
7занятие.лебеди 4
 
May Unplugged Mobile Controls User Group
May Unplugged Mobile Controls User GroupMay Unplugged Mobile Controls User Group
May Unplugged Mobile Controls User Group
 
TSI Entrepreneurship Program
TSI Entrepreneurship ProgramTSI Entrepreneurship Program
TSI Entrepreneurship Program
 
Final Plan
Final PlanFinal Plan
Final Plan
 
Initial ideas and feedback
Initial ideas and feedbackInitial ideas and feedback
Initial ideas and feedback
 
Banner sbr
Banner sbrBanner sbr
Banner sbr
 
Tempo June-2016
Tempo June-2016Tempo June-2016
Tempo June-2016
 
Womens wovens
Womens wovensWomens wovens
Womens wovens
 
Net generációk kora
Net generációk koraNet generációk kora
Net generációk kora
 
A terra 2116
A terra 2116A terra 2116
A terra 2116
 

Semelhante a Tema 2 chaves para un desenvolvemento profesional igualitario

Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleresParticipación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
marcendon
 
Linguaxe sexista
Linguaxe sexistaLinguaxe sexista
Linguaxe sexista
marcendon
 
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xéneroMarxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
Asociación Lazos Pro Solidariedade
 
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
oscargaliza
 
Manifesto galicia 8 de marzo
Manifesto galicia 8 de marzoManifesto galicia 8 de marzo
Manifesto galicia 8 de marzo
oscargaliza
 
Os medios de comunicación
Os medios de comunicaciónOs medios de comunicación
Os medios de comunicación
marcendon
 
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
Manuel Freiría
 
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xéneroTema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
marcendon
 

Semelhante a Tema 2 chaves para un desenvolvemento profesional igualitario (20)

Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleresParticipación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
Participación política. análise da situación socioeconómica das mulleres
 
Linguaxe sexista
Linguaxe sexistaLinguaxe sexista
Linguaxe sexista
 
Obxectivo igualdade 2
Obxectivo igualdade 2Obxectivo igualdade 2
Obxectivo igualdade 2
 
Tema 1 conceptos básicos
Tema 1 conceptos básicosTema 1 conceptos básicos
Tema 1 conceptos básicos
 
Lei de Igualdade de mulleres e homes
Lei de Igualdade de mulleres e homesLei de Igualdade de mulleres e homes
Lei de Igualdade de mulleres e homes
 
Manual igualdad
Manual igualdadManual igualdad
Manual igualdad
 
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xéneroMarxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
Marxinadas. A exclusión social dende unha perspectiva de xénero
 
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
2 manifesto 8marzo_ccoo-ugt201[1] (1)
 
Manifesto galicia 8 de marzo
Manifesto galicia 8 de marzoManifesto galicia 8 de marzo
Manifesto galicia 8 de marzo
 
Autonomía e promoción das relacións de igualdade
Autonomía e promoción das relacións de igualdadeAutonomía e promoción das relacións de igualdade
Autonomía e promoción das relacións de igualdade
 
Plan proxecta365 días
Plan proxecta365 díasPlan proxecta365 días
Plan proxecta365 días
 
Os medios de comunicación
Os medios de comunicaciónOs medios de comunicación
Os medios de comunicación
 
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
Situación SocioDemográfica das Persoas con Discapacidade en Galicia 2015
 
Feminismo para avanzar. Xuntas nunha mesma loita
Feminismo para avanzar. Xuntas nunha mesma loitaFeminismo para avanzar. Xuntas nunha mesma loita
Feminismo para avanzar. Xuntas nunha mesma loita
 
Tema 2. Detección, sensibilización e respostas contra o machismo
Tema 2. Detección, sensibilización e respostas contra o machismoTema 2. Detección, sensibilización e respostas contra o machismo
Tema 2. Detección, sensibilización e respostas contra o machismo
 
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xéneroTema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
Tema 1. Desmontando o sistema sexo-xénero
 
Igualdade entre rapaces e rapazas
Igualdade entre rapaces e rapazasIgualdade entre rapaces e rapazas
Igualdade entre rapaces e rapazas
 
Elecciones generales 26J: En Marea
Elecciones generales 26J: En MareaElecciones generales 26J: En Marea
Elecciones generales 26J: En Marea
 
Equidade de xénero 4º
Equidade de xénero 4ºEquidade de xénero 4º
Equidade de xénero 4º
 
Equidade de xénero 4º
Equidade de xénero 4ºEquidade de xénero 4º
Equidade de xénero 4º
 

Mais de marcendon

Mais de marcendon (20)

Como o feminismo nos segue a cambiar a vida
Como o feminismo nos segue a cambiar a vidaComo o feminismo nos segue a cambiar a vida
Como o feminismo nos segue a cambiar a vida
 
A orde de xénero
A orde de xéneroA orde de xénero
A orde de xénero
 
Breve historia dos feminismos occidentais
Breve historia dos feminismos occidentaisBreve historia dos feminismos occidentais
Breve historia dos feminismos occidentais
 
O sexo cru e o xénero cocido
O sexo cru e o xénero cocidoO sexo cru e o xénero cocido
O sexo cru e o xénero cocido
 
A socialización diferencial
A socialización diferencialA socialización diferencial
A socialización diferencial
 
Todas somos superheroínas?
Todas somos superheroínas?Todas somos superheroínas?
Todas somos superheroínas?
 
Modelos de mulleres e homes
Modelos de mulleres e homesModelos de mulleres e homes
Modelos de mulleres e homes
 
Que sabemos dos dereitos das mulleres
Que sabemos dos dereitos das mulleresQue sabemos dos dereitos das mulleres
Que sabemos dos dereitos das mulleres
 
Abrazo armado pola igualdade
Abrazo armado pola igualdadeAbrazo armado pola igualdade
Abrazo armado pola igualdade
 
Espazos de igualdade`. Paisaxes de liberdade
Espazos de igualdade`. Paisaxes de liberdadeEspazos de igualdade`. Paisaxes de liberdade
Espazos de igualdade`. Paisaxes de liberdade
 
O persoal é político
O persoal é políticoO persoal é político
O persoal é político
 
Memes analóxicos
Memes analóxicosMemes analóxicos
Memes analóxicos
 
As persoas temos dereito a
As persoas temos dereito aAs persoas temos dereito a
As persoas temos dereito a
 
Que é violencia
Que é violenciaQue é violencia
Que é violencia
 
Bo trato e mal trato
Bo trato e mal tratoBo trato e mal trato
Bo trato e mal trato
 
A situación de mulleres e homes na u vigo
A situación de mulleres e homes na u vigoA situación de mulleres e homes na u vigo
A situación de mulleres e homes na u vigo
 
World café
World caféWorld café
World café
 
1977
19771977
1977
 
Tema 1 Xénero, poder e privilexios
Tema 1 Xénero, poder e privilexiosTema 1 Xénero, poder e privilexios
Tema 1 Xénero, poder e privilexios
 
Hai un elefante rosa no salón
Hai un elefante rosa no salónHai un elefante rosa no salón
Hai un elefante rosa no salón
 

Tema 2 chaves para un desenvolvemento profesional igualitario

  • 1. Conceptos básicos en torno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Mar F. Cendón
  • 2. Tema 2. Chaves para un desenvolvemento profesional igualitario Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 3. Usos do tempo. Espazo privado, público e doméstico. División sexual do traballo. Dobre (e triple) xornada. Conciliación da vida persoal, familiar e laboral. Corresponsabilidade. Desenvolvemento profesional das mulleres na Universidade de Vigo. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 4. Traballo: concepción clásica e neoclásica. Traballo: todo o que se fai para cubrir as necesidades de produción e reprodución da vida humana. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Rosie, a remachadora.
  • 5. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 6. A branca «mística da feminidade» Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 7. A muller durante a Ditadura Anxo do fogar e «templo da raza» Gardiá da familia e dos valores nacionalcatólicos: nenos, fogar, igrexa.a r , i l Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 8. Primeiros «pasos»… 1961: Lei sobre dereitos políticos, profesionais e de traballo da muller 1975: Reforma do Código Civil 1978: Constitución Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 9. Artigo 35.1 da Constitución española Todo[/as] os[/as] españois[/las] teñen o deber de traballar e o dereito ao traballo, á libre elección de profesión ou oficio, á promoción a través do traballo e a unha remuneración suficiente para satisfacer as súas necesidades e as da súa familia, sen que en ningún caso poida facerse discriminación por razón de sexo. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 10. Artigo 17.1 da Lei do Estauto dos traballadores Entenderanse nulos e sen efecto os preceptos regulamentarios, as cláusulas dos convenios colectivos, os pactos individuais e as decisións unilaterais do empresario[ado] que contellan discriminacións directas ou indirectas desfavorables por razón de idade ou discapacidade ou favorables ou adversas no emprego, así como en materia de retribucións, xornada e demais condicións de traballo por circunstancias de sexo, orixe, incluído o racial ou étnico, estado civil, condición social, relixión ou conviccións, ideas políticas, orientación sexual, adhesión ou non a sindicatos e aos seus acordos, vínculos de parentesco con outros traballadores na empresa e lingua dentro do Estado español. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 11. Estratexia 2020 «Precisaranse políticas que promovan a igualdade entre sexos co fin de incrementar a participación da poboación laboral, contribuíndo así ao crecemento e á cohesión social». Obxectivo: 75 % Detrás dun gran home sempre hai unha gran muller Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 12. Instrumentos: Programa comunitario para o emprego e a solidaridade social Progress (2007-2013). Instrumento de microfinanciación Progress (IEMP). EURES: a rede europea para o emprego e a mobilidade das persoas traballadoras. EUROPASS: servizo da mobilidade da cidadanía. Programas para a aprendizaxe mutua no ámbito do emprego. Observatorio Europeo do Emprego (OEE). Comité de Emprego. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 13. Estratexia para a igualdade entre mulleres e homes (2010-2015) Independencia económica das mulleres. Igualdade retributiva. Igualdade na toma de decisións. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 14. A Unión Europea di... «Un modo de mellorar a competitividade de Europa é lograr un mellor equilibrio entre homes e mulleres en postos de toma de decisións económicas. Os estudos demostran que a diversidade de xénero é rendible e que as empresas con maior porcentaxe de mulleres nos consellos de administración obteñen mellores resultados que aquelas con consellos exclusivamente masculinos». Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 15. Cres que a participación de mulleres e homes no mercado laboral é similar en canto a acceso a postos de responsabilidade, sectores de actividade, duración da xornada, temporalidade da contratación, retribución etc? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 16. Algúns datos Segundo os datos do Instituto Nacional de Estatística, no curso 2009-2010 un total de 198.438 persoas completaron os seus estudos universitarios. Destas, 118.952 eran mulleres, o que supuña o 59,9 % do total. Destacar que o 51,6 % das persoas que remataron os estudos fixérono con 24 anos ou menos (no caso das mulleres o 57,9 % do total). Fonte: INE. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 17. Segundo os resultados da Estatística da Ensinanza Universitaria no Estado español, durante o curso 2009-2010, só o 28,68 % do alumnado matriculado en estudos universitarios da área técnica foron mulleres, fronte ao 76,63 % que o fixeron en ciencias da saúde. Fonte: Instituto da Muller. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 18. No ano 2009, despois de 4 anos de existencia, impartíronse 2.266 Programas Oficiais de Posgrao nos que había 83.700 persoas matriculadas. Finalizaron estes programas, no ano 2010, 36.325, das que o 56,6 % eran mulleres. Fonte: INE. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 19. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Mulleres 2.809,2 Homes 3.087,1 TOTAL 5.896,3 Persoas paradas (poboación de máis de 16 anos) Fonte: INE, feb. 2014.
  • 20. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Taxa de actividade. Fonte: INE, feb. 2014. Mulleres 53,3 % Homes 65,9 % TOTAL 59,4 % Mulleres 26,9 % Homes 25,3 % TOTAL 26,0% Taxa de paro. Fonte: INE, feb. 2014. Mulleres 9.156,0 Homes 6.311,3 TOTAL 15.467,2 Absoluto de persoas inactivas. Fonte: INE, feb. 2014.
  • 21. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Que conclusións podemos sacar dos datos anteriores?
  • 22. Segregación horizontal As mulleres concentrámonos en certos sectores de actividade e en certas ocupacións e os homes noutras distintas. Esta división ten un valor social desigual. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 23. Sectores feminizados? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Servizos de proximidade. Administración pública. Sanidade. Educación. Servizos.
  • 24. Segregación vertical Desigual proporción de mulleres e homes na escala xerárquica de todos os sectores de emprego. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 25. O«teito de cristal» Concepto metafórico que xorde na década de 1970. Barreira intanxible que moitas mulleres se atopan ao ascender no ámbito laboral. Está conformada polos prexuizos e estereótipos de xénero organizativos e polos límites autoimpostos («teito de cemento»). Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 26. Algúns exemplos: «as mulleres temen ocupar posicións de poder»; «ás mulleres non lles interesa ocupar postos de responsabilidade», ou «as mulleres non poden enfrontar situacións difíciles que requiran autoridade e poder». Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 27. O«muro ou parede de cristal» Representa as áreas (dentro dunha empresa, actividade ou profesión) reservadas ou exclusivas para o xénero masculino das que as mulleres quedamos excluídas. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 28. Que elementos forman esa «barreira»? Factor cultural: presupoñémonos autoimposicións e unha tendencia a aceptar e conformarnos con «algúns logros». Tradición da actividade («parede ou muro de cristal»). Rol familiar. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 29. O «chan pegañento» Forzas que manteñen as mulleres na base da pirámide económica. Son as responsabilidades e cargas afectivas e emocionais que no ámbito doméstico recaen sobre as mulleres, «atrapándonos» a través dos afectos. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 30. Do «gueto de veludo» ao «gueto de poliester» Sectores profesionais e laborais que se feminizan o que inmediatamente conleva unha redución salarial, empeoramento das condicións laborais e dificultades de ascenso.. Sectores feminizados son aqueles nos que a porcentaxe de mulleres supera nun 15 % a á porcentaxe de mulleres no emprego total. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 31. Fonte: INE-Enquisa de poboación activa 4º trimestre de 2012  o 61,78 % da man de obra que está a levar a cabo traballos non cualificados son mulleres  o 59,73 % dos empregos no sector servizos (restauración e atención persoal) son ocupados por mulleres  así como o 65,27% dos postos de traballo administrativos. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 32. Cres que a participación de mulleres e homes é igualitaria no mercado de traballo?, cres que lles afecta por igual o desemprego? Coñeces alguén que nunha entrevista de traballo lle preguntasen polo seu estado civil ou se ten fillas e fillos?, preguntáronllelo máis a mulleres ou a homes?, cres que estas preguntas son necesarias ou discriminatorias? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 33. Características do mercado laboral: Menor taxa de actividade das mulleres, maior taxa de desemprego das mulleres, precariedade: maior número de contratos a tempo parcial e temporais, maior subemprego feminino, maior sobrecualificación das mulleres, Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 34. Características do mercado laboral: Segregación horizontal. Segregación vertical. Doble (ou triple) xornada laboral das mulleres. Maior participación das mulleres na economía sumerxida. Existencia dunha fenda salarial de xénero. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 35. Audio Entrevista de traballo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 36. Fonte: Comisión Europea Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 37. En resumo: As mulleres desde o inicio dos tempos traballamos dentro e fóra do fogar aínda que esta fose una realidade invisibilizada. As mulleres estamos integradas no mercado laboral pero seguimos mantendo o rol de coidadoras. A situación das mulleres non resulta equitativa dentro do mercado laboral. Existe unha triple axenda das mulleres: vida laboral, vida familiar e vida social/persoal. Conciliáción con «M» de muller. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 38. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 39. «O peor inimigo das mulleres é a súa abnegación». Betty Friedan (1921-2006) Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 40. «É corrente presupor que unha diagnose da crise realizado dende a perspectiva feminista vai consistir nun discurso vitimista do estilo “canto peor están as mulleres!”. A potencia que nos dá […] é outra ben distinta» Amaia Pérez Orozco Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 41. Pensar o mundo desde a sostibilidade O sostemento da vida no centro dos problemas económicos. Ampliar o concepto de economía. Recoñecer o xénero como unha estrutura que organiza o sistema económico. A crise é estrutural. Alonxar os coidados da lóxica do capital. Simplificar o discurso económico. Veredes o día que fagamos unha folga xeral... Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 42. «O crecemento económico que o modelo masculino de progreso vendeu é o crecemento dos cartos e do capital sobre a base da destrución doutros tipos de riqueza como a pruducida pola natureza e as mulleres». Vandana Shiva (Dehra Dun, Uttarakhand, India, 1952) Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 43. Uso igual ou desigual do tempo? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 44. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Axentes implicados
  • 45. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Axentes implicados
  • 46. Conciliación A expresión conciliación da vida laboral e familiar fai referencia á necesidade de facer compatible o traballo remunerado co traballo doméstico e as responsabilidades familiares. + dispoñibilidade de tempo libre para o desenvolvemento persoal individual polo que o correcto é falar de conciliación da vida persoal, familiar e laboral. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 47. Estratexias máis rendibles O traballo a tempo parcial, a axuda da rede familiar, a axuda doméstica remunerada, o reparto de responsabilidades entre as persoas que habitan o fogar, vivir cerca do traballo ou do colexio das fillas e fillos, o horario de traballo e os servizos que ofrecen os centros escolares. (Fonte: Enquisa de usos do tempo) Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 48. Fonte: INE Enquisa de emprego do tempo, 2009-2010 (últimos datos publicados). Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 49. Algúns datos: Durante o 1º semestre de 2009 un total de 135.432 pais gozaron do permiso de paternidade de 15 días que establece a LOIEMH. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 50. De xaneiro a xuño de 2009, a nivel estatal, a Seguridade Social xestionou 172.709 prestacións de maternidade. Deste total, 169.942 gozáronos integramente as nais e 2.767 foron compartidas cos pais, é dicir, transcurridas as seis semanas de descanso cede as 10 restantes ao pai. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 51. Empresas e conciliación Novartis Iberdrola IBM Mercadona L’Oreal Caja Madrid Gaes Bayer Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 52. Medidas de conciliación Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Horario flexible de entrada e saída 63 % Seguro de vida 53 % Retribución flexible 52 % Aumento de días de vacacións/Dias festivos adicionais 45 % Seguro médico 44 % Axuda económica para estudo ou formación do persoal 41 % Seguro de accidentes 41 % Plan de pensións 39 % Asistencia ou recoñecemento médico 39 % Condicións vantaxosas na compra de produtos 39 % Libre elección de período de vacacións 37 % Xornada laboral intensiva en período de vacacións 36 % Xornada laboral intensiva os venres 34 % Maioría de contratos indefinidos 33 % Comedor de empresa 33 % Vantaxes na compra de produtos da entidade 31 % Condicións de financiamento vantaxosas 31 % Axuda económica para a formación das crianzas 30% Aparcamento de empresa 28 % Cesta ou regalo de nadal 28 % Fonte: Fundación MásFamilia, Estudo sobre a aplicación das medidas de conciliación nas empresas.
  • 53. Medidas de conciliación galegas Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Horario flexible de entrada e saída 58 % Xornada laboral intensiva en periodos de vacacións 58 % Condicións vantaxosas na compra de produtos e servizos externos 42 % Formación en materia de conciliación e igualdade de oportunidades 42 % Axuda económica para estudos ou formación do persoal 33 % Fonte: Fundación MásFamilia, Estudo sobre a aplicación das medidas de conciliación nas empresas.
  • 54. Conciliación innovadora Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Incoporación progresvia tras a baixa de maternidade. Reunións paseando pola rúa (walking meeting). Acompañar ás crianzas o primeiro día de escola. Tarde libre polo propio aniversario ou o dalgunha das túas crianzas. Paquete de benvida e tarxetas de visita enviadas ao domicilio antes da incorporación. Club de antigas/os empregadas/os. Coche cedido pola empresa o día do casamento. Aval para a compra dunha vivenda. Redución de xornada por coidado de crianzas sen redución salarial durante cinco anos. Prazas reservadas nas escolas da localidade da empresa.
  • 55. Conciliación innovadora Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Mudar festivo local de centro de traballo polo do lugar de residencia. Concentración da xornada laboral de 40 horas semanais en catro días. Almorzos de traballo en lugar de xantares de traballo. Xornada laboral continua para o persoal non residente nas proximidades do lugar de traballo. Protección especial ante o despido de persoas con discapacidade. Posibilidade de gozar das vacacións íntegras de xeito continuado a persoal doutra nacionalidade. Recoñecemento ou premio á innovación/ creatividade/ mellora continua. Escola de nais e pais. Subvención do servizo de limpeza e reparación do automóbil no aparcamento da empresa. Equiparación dos dereitos matrimoniais ou de parella de feito ás parellas en convivencia.
  • 56. Universidade de Vigo Lei do estatuto dos[/as] traballadores[/as] Estatuto básico do[/a] empregado[/a] público II Convenio colectivo de PAS II Convenio colectivo de PDI Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 57. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Conoces as medidas de conciliación da Universidade de Vigo?
  • 58. Corresponsabilidade É a distribución equilibrada no seno do fogar das tarefas domésticas, o coidado das persoas dependentes, os espazos de educación e traballo, permitindo a todas as persoas que comparten ese núcleo o libre e pleno desenvolvemento de opcións e intereses, mellorando a saúde física e psíquica das mulleres e contribuíndo a alcanzar unha situación de igualdade real e efectiva entre ambos sexos. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 59. Corresponsabilidade O reparto de tarefas no espazo doméstico é unha das estratexias fundamentais para reequilibrar a participación de homes e mulleres na esfera do privado e o público. É necesario un cambio de mentalidade de mulleres e homes e unha implicación directa e profunda dos homes, xa que sen a súa participación responsable, non existe reparto equitativo de responsabilidades e tarefas. Ilustración de Marcio Abreu Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 60. Decálogo para os homes europeos (www.all-together.org) Máis tempo para compartir coa túa parella. Aumentará o teu benestar persoal e social. Mellorará a complicidade coa túa parella. Gozarás e coñecerás mellor as túas crianzas. Aprende novas competencias e habilidades. Comparte a carga de ser sostedor da familia. Sé independente coñecendo por ti mesmo como compaxinar o coidado das crianzas e as tarefas domésticas. Aprende como coidarte mellor a ti mesmo aprendendo a coidar a túa familia. Asume as túas responsabilidades e sé coherente cos teus valores de igualdade. Convírtete nun bo exemplo. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 61. «Hai moita tiranía disfrazada de protección» Crystal Catherine Eastman ( 1881 – 1928) Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 62. Políticas do tempo Poñen o foco de atención nas necesidades de todas as persoas (independentemente da súa relación co mercado laboral) e, especialmente, nas demandas das mulleres, pero tamén de nenos e nenas, poboación maior e outras persoas en situación de desvantaxe. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 63. Políticas do tempo Son participativas, porque activan procesos de debate, de negociación e de acordo entre as necesidades persoais e as esixencias colectivas e actúan transversalmente en todos os aspectos da vida cotiá, mesturando distintos ámbitos as vivencias dos diversos grupos sociais. Buscan o consenso social. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 64. Algúns exemplos... Semana de 35 horas en Francia (Lei Aubry). Modelo finlandés 6+6. Medidas Work & Life Balance no Reino Unido. As bases para a regulación dos bancos de tempo e os plans de programación do tempo da cidade da Lei galega 2/2007, do 28 de marzo, do traballo en igualdade das mulleres. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 65. Potencialidades Igualdade e equidade na distribución social do tempo diario como obxectivos. Centralidade dos coidados. Promoven redes de intercambio e de reciprocidade. Perspectiva multidimensional do tempo. Carácter transversal. Interrelación entre o local e o global. Fomentan o diálogo social e os procesos de debate entre os diversos ámbitos. Impulsan o desenvolvemento de novas redes europeas. Conformanse como unha nova forma de gobernabilidade democrática. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 66. A nosa forma de ocupar o tempo está condicionada por factores culturais, sociais e económicos. As necesidades de cada muller son distintas en relación á xestión do tempo persoal, pero existe unha problemática común: como organizamos o noso tempo e a valoración que temos deste. Xestión do tempo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 67. As necesidades humanas son de bens e servizos pero tamén de afectos e relacións xurdindo un conflito entre a dimensión obxectiva que satisfacemos na esfera pública e a dimensión subxectiva vinculada a aspectos afectivo-emocionais. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 68. Tempo e xénero A falta de tempo preséntase como un obstáculo para a realización persoal que está nesgado polo xénero. O tempo requirido para a atención e control das responsabilidades familiares é un tempo «invisible», normalmente considerado tempo de ocio ou persoal. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 69. Consecuencias para as mulleres Menor tempo de ocio. Menor tempo persoal. Menos tempo para a formación. Maior desgaste físico e psíquico pola escasa compensación persoal. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 70. Obxectivos do uso social do tempo con perspectiva de xénero A eurodiputada Licia Ronzulli no Parlamento europeo. 1. Educar a nenas e nenos, persoas novas e adultas para que compartan, en igualdade, as responsablidades e tarefas do ámbito doméstico cambiando roles e estereotipos de xénero. 2. Capacitar os homes en tarefas domésticas e de coidados. 3. Visibilizar as achegas do traballo que se realiza no ámbito doméstico. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 71. Obxectivos do uso social do tempo con perspectiva de xénero A eurodiputada Licia Ronzulli no Parlamento europeo. 4. Potenciar unha conciliación corresponsable entre a vida persoal, familiar e laboral de mulleres e homes. 5 Adecuar e crear servizos públicos sociocomunitarios co fin de facilitar a conciliación. 6. Deseñar, organizar e xestionar o noso entorno (cidade, vila, barrio, aldea) para mellorar a accesibilidade e o goce. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 72. Algunas chaves para facelo de xeito individual Eficacia: priorizar tarefas, ordenalas sacarlles o máximo partido e xestionar os nosos propios ladróns de tempo. Estrés: Identificar, previr e xestionar. Conciliación e corresponsablidade. Proactividade: non ir a remolque do tempo (PPP) Crear e potenciar espazos onde o tempo se xestione de xeito flexible. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 73. Analizar a influencia do rol de xénero na ocupación do tempo. Ser consicientes dos efectos dunha inadecuada administración do tempo. Evidenciar o grao de satisfacción persoal na ocupación do tempo. Elaborar unha planificación factible e satisfactoria do tempo propio. E como mulleres? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 74. Como pensas que é a participación de mulleres e homes nos distintos sectores da UVigo? Coidas que hai algún sector máis ou menos igualitario? Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 75. Alumnado Universidade de Vigo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 76. PDI Universidade de Vigo Conceptos básicos en torno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 77. PDI Universidade de Vigo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 78. PAS Universidade de Vigo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 79. PAS Universidade de Vigo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 80. Órganos de goberno: colexiados Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Órgano % Homes % Mulleres Consello social 80 20 Claustro 58,51 41,48 Consello de goberno 62,06 37,93 Xuntas de centro 56,41 43,58 Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
  • 81. Os consellos de departamentos Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Consellos de departamentos % Homes % Mulleres Á. científico 51,59 48,41 Á. tecnolóxico 73,92 26,08 Á. xurídico-social 52,30 47,70 Á. humanístico 44,92 55,08 TOTAL 57,93 42,07 Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
  • 82. Órganos de goberno: unipersoais Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Órgano % Homes % Mulleres Reitoría 100,00 0,00 Vicerreitorías 55,55 44,44 Sª Xeral 00,00 100,00 Xerencia 100,00 00,00 Decanatos e direccións de centros 52,39 47,61 Vicedecanatos e direccións de centros 47,06 52,94 Secretarías de centros 52,38 Fonte: Elaboración propia con datos de febreiro de 2014.
  • 83. As direccións de departamentos Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Direccións de departamentos % Homes % Mulleres Á. científico 72,73 27,27 Á. tecnolóxico 92,86 7,14 Á. xurídico-social 61,54 38,46 Á. humanístico 66,67 33,33 TOTAL 74,47 25,53 Fonte: Elaboración propia con datos do informe Participación feminina nos órganos de goberno dos centros e departamentos da Universidade de Vigo da Unidade de Igualdade.
  • 84. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes Que medidas consideras necesarias para avanzar nun desenvolvemento profesional igualitario na Universidade de Vigo?
  • 85. Accións da Universidade de Vigo Eixo 4. Relacións sociais e condicións de traballo nun contorno de igualdade Obxectivo operativo 1: Velar pola aplicación do principio de igualdade de oportunidades e de trato nos procesos de selección, acceso, promoción e desenvolvemento profesional -Elaborar informes de impacto de xénero. -Analizar as carreiras profesionais para detectar discriminacións ou desigualdades. -Analizar os permisos para detectar o seu impacto nas traxectorias laborais e as súas posibles repercusións. Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes
  • 86. Eixo 4. Relacións sociais e condicións de traballo nun contorno de igualdade Obxectivo operativo 4: Facilitar a conciliación da vida persoal, profesional e familiar. -Publicar unha guía sobre os dereitos e posibilidades para conciliar. -Coñecer as necesidades de conciliación e as demandas do persoal. -Elaborar e aprobar un plan de conciliación. -Promover e reforzar servizos de apoio. Accións da Universidade de Vigo Conceptos básicos en tórno á igualdade de oportunidades entre mulleres e homes