1. DEPARTAMENTO DE LATÍN
IES EMPERADOR CARLOS
2016-17
CUADERNILLO DE
RECUPERACIÓN
LATÍN 4º ESO
CURSO 2016-17
2. El presente cuadernillo pretende ser una ayuda para el alumnado al que le
ha quedado pendiente la materia de Latín 4º. Aparecen aquí actividades-
tipo que pueden servir de guía para afrontar los contenidos no superados
del curso. Aparecen ejercicios correspondientes a los diferentes bloques de
contenidos mínimos.
Debe quedar claro que, para superar la materia, es IMPRESCINDIBLE
APROBAR EL EXAMEN EN SEPTIEMBRE. No basta con realizar el
cuadernillo sin más. Se trata de una mera ayuda.
3. 1. Declina los siguientes sintagmas:
Agrícola, -ae
Liberus, -a, -um
Agrícola liberus
SINGULAR PLURAL
NOM.
VOC.
ACUS.
GENIT.
DAT.
ABLAT.
2. Analiza las siguientes oraciones sintácticamente y traduce:
Aemilia femina Romana est.
Ferae et homines amici non sunt.
Insularum Regina aquam agricolis dabat.
3. Une funciones y casos:
CASOS FUNCIONES
Acusativo Atributo
Genitivo Complemento directo
Dativo Complemento circunstancial
Ablativo Función apelativa
Nominativo Complemento de nombre
Vocativo Complemento indirecto
4. Señala a qué declinación pertenecen las siguientes palabras, el género y el significado de
las mismas:
• Bellum, -i
• Verbum, -i
• Canticum, -i
• Serva, -ae
• Cibus, -i
• Discipulus, -i
• Cena, -ae
• Littera, -ae
• Folia, -ae
• Silva, -ae
• Planta, -ae
• Domina, -ae
• Epistola,-ae
• Pecunia, -ae
• Alea, -ae
5. ∗ Miser, misera, miserum
∗ Femina, -ae
∗ Maximus, -a, um
∗ Imperium, -ii
7. Obtén los temas de los siguientes verbos, indicando a qué conjugación pertenecen:
T. PRESENTE T. PASADO T. SUPINO CONJUG
Celebro, celebras, celebrare celebravi, celebratum
Rego, regis, regere, rexi, rectum
Capio, capis, capere, cepi, captum
Duco, ducis, ducere, duxi, ductum
Teneo, tenes, tenere, tenui, tentum
Munio, munis, munire, munivi, munitum
Porto, portas, portare, portavi, portatum
Venio, venis, venire, veni, ventum
8. Conjuga los siguientes verbos:
Celebro, celebras, celebrare celebravi, celebratum Munio, munis, munire, munivi, munitum
PRESENTE INDICATIVO FUT. PERFECTO PRET. IMPERFECTO PRET. PLUSCUAMP
9. Analiza las siguientes formas verbales:
• Cenabant:
• Deambulabas:
• Scribit:
• Habetis:
• Legebam:
∗ Ceno, cenas, cenare, cenavi, cenatum
∗ Deambulo, deambulas, deambulare, deambulavi, deambulatum
∗ Scribo, scribis, scriber, scripsi, scriptum
∗ Habeo, habes, habere, habui, habitum
∗ Lego, legis, legere, legi, lectum
6. 10. Analiza y traduce las siguientes oraciones:
• Magister paucos discipulos habet.
• Puellae et pueri multas materias in schola discunt.
• Claudia et Lucius Grammaticam et calculum cum amicis studebant.
∗ Magister, magistri: maestro
∗ Paucus, -a, -um: poco
∗ Discipulus, -i: discípulo
∗ Habeo, habes, habere, habui, habitum: tener
∗ Puella, -ae: niña
∗ Puer, pueri: niño
∗ Multus, -a, -um: mucho
∗ Materia, -ae: materia
∗ In: prep. + Ablativo = en / prep + Acusativo =
hacia, junto a
∗ Schola, -ae: escuela
∗ Disco, discis, discere, didici, ___: aprender
∗ Claudia, -ae: Claudia
∗ Lucius, -i: Lucio
∗ Grammatica, -ae: gramática
∗ Calculus, -i: cálculo
∗ Cum: prep + Ablat: con
∗ Amicus, -i: amigo
∗ Studeo, studes, studere, studui, ____:
estudiar
11. Declina los siguientes sintagmas:
• Mulier, mulieris (f) / tristis, triste
SINGULAR PLURAL
NOMINATIVO
VOCATIVO
ACUSATIVO
GENITIVO
DATIVO
ABLATIVO
• Bellum, -i / varius, -a, -um
7. SINGULAR PLURAL
NOMINATIVO
VOCATIVO
ACUSATIVO
GENITIVO
DATIVO
ABLATIVO
• Tempus, temporis (n) / fugax, fugacis
SINGULAR PLURAL
NOMINATIVO
VOCATIVO
ACUSATIVO
GENITIVO
DATIVO
ABLATIVO
12. Declina los siguientes sustantivos:
Exercitus, exercitus (m) Genu, genus (n)
SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
NOMINATIVO
VOCATIVO
ACUSATIVO
GENITIVO
DATIVO
ABLATIVO
13. Pon en el caso indicado en el paréntesis las siguientes palabras.
• Fabula, -ae (N. pl) • Oppidum, -i (Ac. Pl)
• Ludus, ludi (G. pl) • Templum, templi (D. sing)
• Refugium, -I (N. pl) • Femina, -ae (D. sing)
• Maritus, -I (Ab. Sing) • Audacia, audaciae (Ac. Sing)
• Oculus, -I (G. sing) • Spectaculum, -I (N. pl)
• Sabinus, -a, -um (Ab. Pl. masc) • Domus, domus (Ab. Pl)
14. Analiza y traduce el siguiente texto:
Puer alas in caelo agitabat, sed alarum cera liquiescit et miser puer in undas cadit. Interea
Daedalus in Italiam venit et in pulchro templo deis dedicavit.
8. ________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
∗ Puer, pueri: niño
∗ Ala, alae: ala
∗ In: prep. + Ablativo = en / prep + Acusativo =
hacia, junto a
∗ Caelus, caeli: cielo
∗ Cera, -ae: cera
∗ Liquiesco, liquiescis, liquiescere, liquiesci,
____: derretir
∗ Miser, misera, miserum: mísero, miserable
∗ Unda, undae: ola
∗ Cado, cadis, cadere, cecidi, casum: caer
∗ Interea (adv): mientras
∗ Daedalus, -i: Dédalo
∗ Venio, venis, venire, veni, ventum: venir
∗ Pulcher, pulchra, pulchrum: bello, hermoso,
bonito
∗ Templum,-i: templo
∗ Deus, -i: dios
∗ Dedico, dedicas, dedicare, dedicavi,
dedicatum: dedicar
15. Declina los siguientes sustantivos:
Exercitus, exercitus (m) Cornu, cornus (n)
SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
NOMINATIVO
VOCATIVO
ACUSATIVO
GENITIVO
DATIVO
ABLATIVO
16. Rellena la tabla siguiente con las TERMINACIONES de las declinaciones 1ª, 2ª, 3ª, 4ª y 5ª:
1ª DECL. 2ª DECL. 3ª DECL. (CONS) 3ª DECL. (T. EN I) 4ª DECL. 5ª DECL.
Fem/masc Masc / fem Neut Masc / fem Neut Masc / fem Neut Masc / fem Neut Masc / fem
SINGULAR
NOM
VOC
ACUS
G
DAT
ABL
NOM
VOC
9. PLURAL
ACUS
G
DAT
ABL
17. Conjuga los tiempos que se te indican de los siguientes verbos:
Celebro, celebras, celebrare celebravi, celebratum
PRESENTE INDICATIVO PRET. IMPERFECTO
INDICATIVO
PRET.PLUSCUAMPERF.
INDICATIVO
Munio, munis, munire, munivi, munitum
FUTURO IMPERFECTO
INDICATIVO
PRET. IMPERFECTO
INDICATIVO
PRET. PERFECTO
INDICATIVO
Lego, legis, legere, legi, lectum
PRESENTE INDICATIVO FUTURO PERFECTO
INDICATIVO
PRET. IMPERFECTO
INDICATIVO
18. Lee estas oraciones latinas y tradúcelas siguiendo el proceso que has aprendido:
Fortuna caeca est.
Helena, bella es et puella.
10. Lusitania Hispaniae provincia erat.
Poeta pulchram cynthiam amat.
Baeticae provinciae puellae bellae sunt.
Puella albas rosas deae Minervae dat.
Aquila magna est, Columba alba est, lupa nigra est.
Puellarum magistrae altae sunt.
Vita agricolae bona et beata est.
Fama poetae magna erit.
19. Intenta traducir ahora con el mismo proceso un texto:
Roma in paeninsula itálica est. Gallia et Britannia provinciae Romanae sunt. Britannia est
insula. Corsica, Sicilia et Sardinia quoque (también) insulae sunt. Hispania non insula, sed
paeninsula est. Gallia, Hispania, Britannia in Europa sunt. Maiorica et Minorica insulae
sunt, prima magna est et secunda parva est.
NOMBRES ADJETIVOS CONJUNCIONES
agrícola, -ae: agricultor
nauta, -ae: marinero
lingua, -ae: lengua
Helena, -ae: Helena
beata, -ae: feliz
formica, -ae: hormiga
fabula, -ae: fábula
amica, -ae: amiga
Lusitania, -ae: Lusitania
Cynthia, -ae: Cintia
Maiorica, -ae: Mallorca
Minerva, -ae: Minerva
Minorica, -ae: Menorca
Paeninsula, -ae: península
Poeta, -ae: poeta
Provincia, -ae: provincia
Puella, -ae: niña, muchacha,
joven
Sagita, -ae: flecha
Sardinia, -ae: Cerdeña
Schola, -ae: escuela
Sicilia, -ae: Sicilia
Silva, -ae: bosque
Vita, -ae: vida
Alba, -ae: blanca
alta, -ae. Alta
bella, -ae: bella, guapa
caeca, -ae: ciega
clara, -ae: clara
eléctrica, -ae: eléctrica
itálica, -ae: itálica
magna, -ae: grande
matura, -ae: madura
nigra, -ae: negra
prima, -ae: primera
secunda, -ae: segunda
Romana, -ae: romana
vera, -ae: verdadera
et: y
PREPOSICIONES
in + Abl: en
VERBOS
amo: amar
do: dar
sum: ser
11. 20. Declina las siguientes palabras:
ancilla, -ae
femina, -ae
nauta –ae
annus,-i
spectaculum,-i
ludus,-i
morbus,-i
donum ,-i
templum,-i
21. Di el género, número y caso de los siguientes sustantivos:
Agricolarum (agricola, -ae)
Troiae (Troia, -ae)
Insulam (insula, -ae)
Laviniam (Lavinia, -ae)
Ripae (ripa, -ae)
Patria (patria, -ae)
Vici (vicus, vici)
Circum (circus, -i)
Romule (Romulus, -i)
Latino (Latinus, -i)
Muros (murus, -i)
Fluvii (fluvius, -i)
Ascanium (Ascanius, -i)
Loco (locus, -i)
Bellorum (bellum, -i)
Regno (regnum, -i)
Alimentis (alimentum, -i)
Argenti (argentum, -i)
Templa (templum, -i)
Donis (donum, -i)
22. Declina los siguientes adjetivos:
multus, multa, multum
superbus, superba, superbum
ultimus, ultima, ultimum
23. Concuerda el adjetivo entre paréntesis con su sustantivo:
ripas (altus, alta, altum)
puer (probus, proba, probum)
dona (exiguus, exigua, exiguum)
feminis (praeclarus, praeclara, praeclarum)
12. pinum (altus, alta, altum)
ORACIONES 1ª Y 2ª DECLINACIÓN
1- Puellae pulchrae vitam beatam et rusticam amabant.
2- Agricola terram arat, poetae vitam rusticam laudant.
3- Aquilae magnae sunt, columba parva est.
4- Medicus servorum morbos curabat.
5- Servus rivi aqua hortum rigabat.
6- Ludus discipulorum animos delectabat.
VOCABULARIO
Puella, Puellas: niña
Pulcher, pulcra, pulchrum: hermoso
Vita, vital: vida
Beatus, beata, beatum: feliz
Rusticus, rustica, rusticum: rustico, del
campo
Amo, amas, amare, amavi,amatum
(1): amar
Agrícola, agricolae: agricultor
Terra, térrea: tierra
Aro,aras, arare, aravi, aratum: arar
Poeta, poetae: poeta
Laudo, laudas, laudare, laudavi,
laudatum: alabar
Aquila, aquilae: águila
Magnus, magna, mágnum: grande
Columba, columbae: paloma
Parvus, parva,parvum: pequeño
Medicus,medici: médico
Servís, servi: siervo, esclavo
Morbos, morbi: enfermedad
Rivus,rivi: río
Aqua, aquae: agua
Hortus, horti: huerto
Rigo, rigas, rigare, rigavi, rigatum:
regar
Ludus, ludi: juego
Discipulus, discipuli: discípulo
Animus, animi: ánimo
Delecto, delectas, delectare, delectavi,
delectatu: deleita
24. Analiza morfológicamente las siguientes estructuras:
• homines audaces (homo, hominis (m) / audax, audacis)
• militum audacium (miles, militis (m) / audax, audacis)
• muliere prudenti (mulier, mulieris (f) / prudens, prudentis)
• opera difficilia (opus, operis (n) / difficilis, difficile)
• opere facili (opus, operis (n) / facilis, facile)
25. Indica a qué tipo de adjetivos y declinación corresponden los siguientes:
• fortis, forte
• ingens, ingentis
• audax, audacis
13. • omnis, omne
• felix, felicis
• magnus, magna, magnum
26. Declina los siguientes sintagmas:
LONGA AETAS
SINGULAR PLURAL
N
V
Ac
G
D
Ab
OMNE CERTAMEN
SINGULAR PLURAL
N
V
Ac
G
D
Ab
VETUS ADMIRATIO
SINGULAR PLURAL
N
V
Ac
G
D
Ab
∗ Longus, -ae, um
∗ Aetas, aetatis (f)
∗ Omnis, omne
∗ Certamen, certaminis (n)
∗ Vetus, veteris
∗ Admiratio, admirationis (f)
27. Escribe la forma correspondiente de los adjetivos gravis, grave/ ingens, ingentis para que
concuerden con los siguientes nombres:
• Frater
• Noctis
• Sidus
• Fratrum
• Sororem
• Homine