Sınıf Yönetimi Nasıl Olmalı?

1. SINIF YÖNETİMİ

2. SINIF YÖNETİMİNDE DİSİPLİNSINIF YÖNETİMİNDE DİSİPLİN
OKUL ÇAPINDA ELEOKUL ÇAPINDA ELE
ALINMALIDIRALINMALIDIR
Bunun için
1.Okulun genel bir disiplin politikası olmalıdır
2.Öğrenciden beklenen olumlu davranışlar
açıkça belirtilmeli; eğitim bu davranışları
kazanmak için verilmeli
3.İstenmeyen davranışları engelleme ve köreltme
işlemleri sürekli yapılmalı

3. Okul çapında bir disiplin programı uygulamak için
1. Öğrenciden beklenen davranışları belirle
Saygılı ol, sorumlu ol, hazır ol, talimatlara uy, eline/ayaklarına sahip
ol gibi…
2. Beklenen davranışların koridorda, sınıfta, spor salonunda,
laboratuvarda, gezi ve toplantılarda vs eğitimini yap. Örnekler ver,
hatırlat, önlemler al
3. Beklenen davranışların doğruluğunu onayla. Etkili ödüller ver,
sosyal kabul göster, programlar hazırla...
4. Tutarlı uygulamalar yap. Uygulamalarda öğretmenlerin büyük
çoğunluğunun desteğini sağlamaya çalış, etkili bir sistem geliştirmek
için sürekli çalış, kadroya destek ve pekiştireçler sağla
OKUL ÇAPINDA DİSİPLİN

4. Okul çapında disiplin için;ÖRNEK
Sınıf
Yemekhane
Okul otobüsü Koridor Oyun alanı
Başkaları
na Saygı
Bağırmadan
konuş
Kendi yemeğini
ye
Kendi yerine
otur
Sağdan yürü Sıranı bekle
Eşyalara
saygı
Kağıtları israf
etme
Tepsileri geri
götür
Ayaklarını
yerde tut
Çöpleri çöp
kutusuna at
Zil çalınca
malzemeleri geri
ver
Kendine
saygı
Yapacağının en
iyisini yap
Ellerini yıka
Vaktinde
durakta ol
Terbiyeli
konuş
Bir plan yap

5. 1-İntikamcı Disiplin Kuramı
Disiplini kişiselleştirerek, bir tür intikam aracı olarak
kullanmaya çalışmadır. Öğretmen, disiplini bir kişisel sorun
olarak algılanmakta ve çeşitli nedenlerle kızdığı öğrencilerin
yanlış yapmasını beklemekte; disiplin uygulamaları ile ondan
intikam almaktadır.
2-Cezalandırıcı Disiplin Kuramı
İntikamcı kuramın bir derece esnetilmiş, geliştirilmiş
biçimidir. Disiplin, cezalandırma üzerine kurulmuştur.
Yasaklar ve bunlara uyulmaması durumunda karşılaşılacak
cezalar önceden belirlenmiştir.

6. 3-Korkutarak Engelleme Disiplin Kuramı
Kötümser (pessimist) insan anlayışı, yani insan doğuştan
kötüdür görüşüne dayanır. İnsan asi, tembel ve saldırgandır.
Niccola Machiavelli insanın, her türlü etik kural bir kenara
bırakılarak, ne pahasına ve hangi yöntemle olursa olsun
acımasızca ve tam anlamıyla kontrol edilmesi gerektiğini
savunmuştur. Bazı engel ve yasaklar yoluyla bireyin dıştan
kontrol edilmesi amaçlanmaktadır. Bağırma, üzerine yürüme,
itekleme, dayak, tehdit, azarlama gibi eylemler sıklıkla
görülür. Cezadan, yalnız suç kabul edilen davranışı sergileyen
kişiye yönelik bir yaptırım olarak değil, aynı zamanda diğer
kişileri istenmeyen benzer davranışlardan caydırmaya yönelik
bir önleyici araç olarak yararlanılmaktadır.

7. 4-İyileştirici Disiplin Kuramı
Cezayı her zaman ve her durumda uygun olmayabilir. Cezanın
caydırıcı etkisi azaldığında veya tümüyle ortadan kalktığında
yönetmek ve kontrol etmek daha da güçleşir. İyileştirici
disiplin kuramı bireyde, kabul gören mevcut düzen ve
kurallara direnme yerine onlara uymayı emreden bir
düşüncenin yerleştirilmesi temeline dayanmaktadır. İyileştirici
disiplin kuramı, istenmeyen davranışın yol açabileceği
sonuçları öğrenciye anlatarak, bilgilendirerek, ondan
caydırmayı amaçlar. Etkin bir rehberlik ve danışmanlık
yoluyla bu kuram okulda etkili bir biçimde uygulanabilir.

8. 5-Önleyici Disiplin Kuramı
İyimserlik (optimist) insan görüşüne dayanmaktadır. Bu
görüşe göre insan dünyaya tertemiz gelir. Kötülükleri,
tembelliği, bencilliği sonradan çevrenin etkisiyle öğrenir.
İçinde yetiştiği çevrenin yapısı ve özellikleri çocuğun
davranışlarını da biçimlendirir. Okulda özdenetime dayalı
olumlu alışkanlıkların artması durumunda, dıştan denetime
ihtiyaç kalmayabilir. Önleyici disiplin anlayışı aynı zamanda,
“yapıcı disiplin anlayışı” ve “modern disiplin anlayışı” olarak
da isimlendirilmektedir.

9. Daha İyi Bir Sınıf
Disiplini İçin 11
Teknik
1. Dikkat çek!
Derse başlamadan herkesin dikkatini çek. Gürültülü sınıfa ders
verme. Herkes yerine oturup tamamen susuncaya kadar bekle.
Dersi yumuşak bir sesle ver, bağırarak ders anlatma.
2. Öğretimi açık yap
Derste neler yapacağını ve öğrencilerden ne beklediğini baştan
söyle. Zamanı iyi planla. Öğrencilerle sohbet edecek zaman da ayır.

10. Daha İyi Bir Sınıf Disiplini İçin 11
Teknik
3. Sınıfı sürekli kontrol et
Ders anlatırken sınıfın her yanını dolaş, sınıfta gitmediğin yer
kalmasın. Çalışmalarını kontrol et. Dolaşmadığın zamanlar da göz
kontrolü yap.
4. Öğrencilere örnek ol
“Değerleri öğretme, göster.” Öğretmen öğrenciler için örnek
olmalıdır. “Dediğim gibi yap, yaptığım gibi yapma” felsefesinde
olmamalıdır.
5. Sözel olmayan işaretler kullan
Sınıfta sadece sesi ve sözü değil, yüz ifadeleri, el ve beden
hareketlerini de kullan. Bunları anlamazlarsa, açıkla.

11. Daha İyi Bir Sınıf Disiplini İçin 11
Teknik
6. Çevreyi kontrol altına al
Sınıf, öğrencilerin hoşuna gidecek şekilde düzenlenmelidir
(duvarlar, malzemeler). Sizin ve öğrencilerin sevdiği bazı resim ve
eşyaları da sınıfa as.
7. Düşük düzeyde müdahale
Disiplin problemlerini sakin karşıla. Müdahaleyi yumuşak yap.
İstenmeyen davranış yapana dikkat ederek onu ödüllendirme,
önemsiz karşıla.
8. Kendine güvenen disiplin
Otorite ile ödülü iyi dengele. Disiplinli ol. Sınıfın hakimi ol, bunu
öğrencilere devretme. Kuralları koy ve kararlı şekilde uygula.

12. Daha İyi Bir Sınıf Disiplini İçin 11
Teknik
9. Kendine güvenen ben-mesajı
İstenmeyen davranış yapan öğrenciye karşı güçlü benlik göster.
“Sizden şunu istiyorum, şunu bekliyorum...” de. Yanlış hareket
üzerinde durma; istediğin doğru hareketi vurgula.
10. İnsani ben-mesajı
Sınıfta kendi durumunu öğrencilerin anlayış ve takdirine bırakır,
onlara hümanist yaklaşır.
11. Pozitif Disiplin
Sınıf kurallarını olumlu cümleler olarak kur. Beklentilerini söyle.
Olumlu davranışları hemen ve bolca ödüllendir, pekiştir.

13. Thomas Gordon ModeliThomas Gordon Modeli
Öğretmen Etkinlikli Model
• Ben mesajı sorunla ilgili olmadığı zaman
öğretmen ve öğrenci ikileme düşer. Böyle
durumlarda Gordon, kaybeden yok tekniğini
önermektedir. Bu teknik, öğretmen ve öğrencinin
karşılıklı ilişki içinde eşit katkılarına dayanan altı
basamaklı bir tekniktir.
• 1-Sorunu tanımlama
• 2-Olası çözüm yolları üretme (öğretmen ve öğrenciler aynı sayıda fikir sunarak)
• 3-Çözümleri değerlendirme
• 4-En iyi çözümün hangisi olduğuna karar vermek
• 5-Tercih edilen çözüm önerisinin nasıl uygulanacağını belirleme
• 6-Çözümün başarısını değerlendirme.

14. Rudolf Dreikurs ModeliRudolf Dreikurs Modeli
Ussal Sonuçlar Modeli
Bu modelin amacı, öğrencide öz disiplin
geliştirmektir. Öğrenciye kendi davranışlarından
kendisinin sorumlu olduğu öğretilmelidir. Model,
sınıf kurallarının ve kuralların bozulması
durumunda karşılaşılacak sonuçların
olabildiğince demokratik yollarla belirlenmesini
öngörmektedir. Modelin öngördüğü ussal
sonuçlar, öğretmen tarafından düzenlenen ve
gerçek yaşantıyı temsil eden deneyimlerdir.

15. Rudolf Dreikurs ModeliRudolf Dreikurs Modeli
Ussal Sonuçlar Modeli
Öğrenci özgün davranışlarından sorumlu olduğunu
öğrenir. Ussal sonuçlar, öğrenciye durumları
değerlendirme, yaşayarak öğrenme ve uygun
tercihler yapmayı öğretir. Dreikurs, hatalı
inançlardan kaynaklanan amaçları; dikkat çekme,
güç gösterisi, intikam ve içine kapanma olarak
dört gruba ayırır. Öğrenciye istenmeyen
davranışının sonucunda karşılaşacağı ussal
sonuçlar açıklanır ve istenen davranışlar
göstermeye karar vermesi sağlanır.

16. Fredric Jones ModelFredric Jones Modelii
Öğretmenlerin zamanlarının %50’den
fazlası istenmeyen öğrenci
davranışlarıyla uğraşmak ve onları
çözmekle geçer.
Bu, nasıl engellenebilir?

17. Fredric Jones ModelFredric Jones Modelii
Beden Dilini etkili kullanmakBeden Dilini etkili kullanmak
Beden Dilini etkili kullanmak, bir çok disiplin problemlerini
baştan engeller. Etkili beden dili işaretleri: göz teması, yüz
ifadeleri, sinyal vermek, jestler, yakın durmak
Problemin yakınında olmak, onun ortaya çıkışınıProblemin yakınında olmak, onun ortaya çıkışını
engelleyebilirengelleyebilir..

18. OLUMLU DAVRANIŞ DESTEĞİ
Olumlu Davranış Desteği, öğrencilerin problem
davranışlarını engelleyerek tüm öğrencilerin
mükemmel bir öğrenme ortamında rahatça
öğrenmelerini sağlar.
Çevrenin yeniden düzenlenmesi esastır.
Öğrencinin davranışlarından ziyade “ortam”a
dikkat çeker.
Risk altındaki öğrencilerle uğraşacak kişi ve
ekipler görevlendirilir.

19. Davranış Bilimi bize
göstedi ki, öğrenciler…
• “Kötü davranışları” doğuştan
getirmezler
• Sürekli kötü sonuç örnekleri
verildiğinde ders almazlar
...öyleyse, onları doğrudan
ve iyi davranış örnekleri
vererek eğitmeye çalış

20. ÖĞRETMENE
VEREBİLECEĞİMİZ
BİR SİHİRLİ DEĞNEK
VAR MI?

21. SİHİRLİ DEĞNEK:
HER ÖĞRETMENİN
SEVGİ DOLU
YÜREĞİDİR.

22.  ÖĞRETMENİN
ERDEMLERİ:
 SABIRLI OLMAK
 İŞİNİ SEVEREK
YAPMAK
 KONUMUZA TAM
HAKİMİYET

24.  SINAVDA
SORACAĞIMIZI
SÖYLEYEREK
DİKKATLERİNİ
ÇEKMEK
 BİR DERS ÖNCE GELECEK
DERSİ TANITMAK VE
MERAKLARINI
UYANDIRMAK.

25.  KONUYLA İLGİLİ KENDİ
DENEYİMLERİNDEN
DOĞAN İPUÇLARI

26.  BİLGİLİ
 NEŞELİ
 MUTLU
 İLGİLİ
 GÜVENİLİR
 İNSANCIL
 OLGUN
 DERSİNİ İYİ
SUNAN
 SEVGİ BESLEYEN
 SAYGIYA SAHİP
 SAYGI GÖSTEREN
 BİREYSEL
FARKLILIKLARI
DİKKATE ALAN
 HOŞGÖRÜLÜ
 ANLAYIŞLI
 YANSIZ

27.  ÖĞRETMENLER
KENDİLERİNİ
DEĞERLENDİRMEDE
OBJEKTİFLER Mİ?
 KENDİNE GÖRE İYİ BİR
ÖĞRETMEN OLMAK NE
ANLAM TAŞIR?

28.  ARAŞTIMALARA GÖRE EN
ÖNEMLİ ÖZELLİK
DEMOKRATİK OLMAK.

29.  Sınıf Yönetimi; öğrenci
davranışlarını kontrol ve
disipline etme etkinliği
değildir.
 Öğretmen otoritesinin
sınıfta hakim kılınması için
bir dizi kuralları uygulama
faaliyeti de değildir.

30.  Çağdaş ve modern
yaklaşım ve anlayışa göre
sınıfta öğrenmeyi
sağlayıcı bir sınıf
ortamının meydana
getirilmesi sürecidir.

31.  Sınıf yönetiminin etkili
ve başarılı olması
durumunda bunun
öğrenci başarısına da
yansıdığı araştırmalarla
sabittir.

32.  Etkili Sınıf Yönetiminin
kurulduğu sınıfta
tüm etkinlikler amaçlıdır,
düzenlidir ve demokratik
disiplinin sağlandığı bir
ortamda gerçekleştirilir.

33.  istenmeyen davranışları
azaltmanın bir yolu,
istenenlerin başlatılması,
çoğaltılması,
güçlendirilmesi ile olur.

34.  Bunun için isteneni çağrıştırıcı
davranmak, istenen davranışa
inandırmak, istenen davranışı
güçlendirmek, kolaylaştırmak
olumlu yön ve yöntemlerden
bazılarıdır.

37.  Ses yükseltmek
 Esnemek
 Burada benim sözüm geçer.
 Son sözü söylemede ısrar.
 Olumsuz vücut dilinin
kullanılması:sert duruş,sıkı
bağlı kollar,sert el hareketleri.
 Utandırma, bozma, gururla
oynama, küçük düşürme…

38.  Küçümseme,alay
etme,iğneleme…
 Hava atma, kendini övme.
 Kaba kuvvet.
 Çifte standartlı
olma-‘söylediğimi yapın
yaptığımı değil.’

39.  İspatsız doğrulukta ısrar.
 ‘Şunu yap sana şu var’
 ‘zaten hepiniz
böylesiniz’,’sizden
beklemiyor
değildim’,’öğrenci milleti’
 Öğrenciyi yansılama.
 Emretme.

40.  Aşırı ödüllendirme.
 Meşgulum sonra gel.
 Ben sizin arkadaşınızım.
(Ama biz arkadaş değil
öğretmen istiyorduk!)
 Çık dışarı terbiyesiz!
 İşe yaramaz!,Ne yaptığın beni
ilgilendirmez!

42.  Ben öyle istiyorum,o kadar!
 Ödev vermek için ödev vermek.
 Madem susmayacaksınız o
zaman bu cümleyi elli defa yazın!
 Verilen sözün tutulmaması.
 Herşeye evet demek. (ve sonra
altından kalkamamak.)
 Tebeşir vs. atmak.

43. OLUMLU
ÖĞRETMEN
TUTUMLARI

45.  Gülümseme
 Güzel giyinme
 Öğrenciden yana tavır.
 Öğrencinin şahsi ekonomik
durumunu bilmek,
 İnsanlar hata yapabilirler
kabullenmesiyle disiplin
problemlerine yaklaşmak.

46.  Üzüntülü olduğunda ne
olduğunu sormak
 Sevincini paylaşmak.
 Kusurlarını örtmek.
 Ümit vermek,güven vermek.
 Sende benim gibisin, bana
benzer özelliklerin var.
 Günaydın, lütfen, tabiiki
neden olmasın, Özür dilerim,
demek.

47.  Öğrencilerin isimlerini en
kısa zamanda öğrenerek her
fırsatta öğrencilere isimleriyle
hitap etmeli.
 Öğrenciler çok etkilenip
kendilerine değer verildiğini
anlayacak ve kalbe köprüler
ilk günlerden kurulacak.

48. Öğretmen hem sıkı disiplinli hemde
canayakın ve arkadaşca olabilir.
Öğrenciler, sınıfta istediğimizi
yapabileceğimiz bir öğretmen
olsun yerine sınıfı disiplinde
tutacak dersin kaynamasını
engelleyecek ve ONLARA
öğrenmeyi öğretecek bir
ÖĞRETMEN isterler.

49. Sınıf Kurallarını öğrencilerle
beraber belirleyin ve uygun bir
yere asın.
Okulun kendine ait kuralları yanında
size göre sınıfın yönetilmesinde
faydalı olabileceğini düşündüklerinizi
maddeleştirip asılabilir.

50. Derse başlamadan önce
tahtanın bir köşesine
konuyla ilgili İLGİNÇ
soruları yazmak
ve konu ilerledikçe ve yeri
geldikçe soruları cevaplamak,
derse olan ilgiyi arttırabilir.

51. Öğrencileriniz şu an ne
yapıyorlar? Problemleri,
ailevi durumları ne
durumda?
Öğrencilerin özel hayatı ile ilgilenmenizin
öğrenmelerine faydası olacaktır.

52. Öğrenciler kurallara niçin uymazlar?
1. Çünkü kuralları tam olarak
bilmezler.
2. Kurallara uyma eğitimi
almamışlardır.
3. Öğretmen sınıfta ne olup bittiği
ile ilgilenmiyordur.

53. Kuralları kim belirlemelidir?
Yaş ve eğitim düzeyine göre
farklılaşmalı mıdır?
Okul çapında mı olmalı, yoksa
sınıf ile mi sınırlı olmalıdır?
Derse ve dersaneye göre
değişmeli midir?
Sınıfta tartışılarak mı alınmalıdır?

54. KURALLAR NASIL OLMALIDIR?..
Gerçekçi,
Mantıklı,
İyi tanımlanmış,
Sayıca sınırlı,
Açıkça anlaşılır,
Pozitif cümleler halinde ifade edilmiş...

55. Kuralların geliştirilmesine öğrencileri
de katınız. Onlarla kuralın nedenini
ve uyulmaz ise sonuçlarını tartışınız.
Kurallar sayıca sınırlı (5-7 arasında)
ve kısa olsun.
Kuralları olumsuz cümleler halinde
ifade etmeyiniz. Öğrencilerin
yapacakları pozitif hareketleri tasvir
ediniz.

56. Sınıf kuralları okul kuralları ve
politikası ile çatışmasın
Öğrencilere kuralları iyice anlat,
tutarlı ve ısrarlı bir şekilde
kurallara uymalarını pekiştir
Kuralları ailelere de anlat ve onların
kurallara aykırı hareket etmemesini,
kuralları desteklemesini iste
Kuralları belli aralıklarla gözden
geçir ve değiştirilmesi gerekenleri
değiştir.

57.  Kurallar tüm öğrencilerin göreceği şekilde bir
yere asılmalı veya duyurulmalıdır.
 Kurallar gözlenebilir davranışlar olarak
açıklanmalıdır.
 Sınıf kuralları sadece yasak ve cezalar
üzerine kurulmamalı; ödül verebilecek
olumlu davranışlar da kural haline
getirilmelidir.
 Kural geliştirmeye öğrenciler de yardım
etmelidir.
 Olumlu ve olumsuz sonuçlarına göre
kuralları gözden geçirmelidir.

58.  Kurallar emir şeklinde
de olabilir,
sorumluluklar şeklinde
de.
 Eğer kuralları bütün
sınıf, sınıfın işleyişi için
haklı ve doğru
görüyorsa, kurallar
sorumluluk şekline
dönüşür.

59. Sınıf Yönetiminde ve sınıf
kurallarını uygulama ve sonuç
almada en etkili yol tutarlılıktır.
Sınıf kurallarına
mükemmel şekilde
uyanları ödüllendiriniz.
Olumlu pekiştireçler
veriniz.

60. REHBERLİK SERVİSİ