Maarten Brinkerink (Beeld en Geluid), Dimitra Atsidis (Beeld en Geluid)
Binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed fungeert Beeld en Geluid als knooppunt voor het audiovisuele domein. In deze werksessie bespreken Dimitra Atsidis en Maarten Brinkerink de vertegenwoordiging van het audiovisuele domein in NDE. Maarten neemt eerst een stap terug en bespreekt verschillende ervaringen met aggregatie van digitale erfgoedcollecties, op basis van zijn betrokkenheid bij Digitale Collectie Nederland, Europeana en Open Cultuur Data. Dimitra bepaalt vervolgens aan de hand van een checklist welke stappen deelnemers nog moeten doorlopen om hun collecties voor aggregatie aan te bieden. De sessie eindigt met een discussie over de vertegenwoordiging van het audiovisuele domein binnen NDE.
5. HUIDIGESTAAT DIGITALECOLLECTIE
• www.digitalecollectie.nl
• Nationale aggregator,o.a.opgericht om Europeana van Nederlandse digitale
collecties te voorzien
• Domeinoverstijgend
• Klein deel van geheel aan Nederlands digitaal erfgoed
• Darkaggregator (geen portal), metsimpele zoekfunctie
• API http://digitalecollectie.nl/gebruiken/api/
7. WAAROMAGGREGATIE?
• Collectie- en domeinoverstijgende toegang tot digitale (erfgoed)collecties
• Betekenisvol verbinden van collecties, om zobeter bij degebruiker aan te sluiten
• Hergebruik in nieuwe contexten en toepassingen mogelijk maken
8. VOORBEELD1: EUROPEANA
• Centrale ingang tot 53.110.475 digitale erfgoedobjecten uit Europa
• Alles is universeel doorzoekbaar op basis van de vereiste metadata-elementen van
Europeana
• Afhankelijk van de aangeleverdedata, biedt Europeana aanvullende
diensten/toepassingen:
–Onlinetentoonstellingen
–Thematischecollecties
–Etc.
15. VOORBEELD3: BEREIK
• 29 NL erfgoedinstellingen zijn actief op Wikimedia
• Bijna 880.000 digitale erfgoedobjecten zijn beschikbaar op Wikimedia Commons
(3% vanhet totale aanbod!)
• 54.000 objecten worden daadwerkelijk hergebruik (6%), verdeeldover111.000
artikelen, die in maart2016 meerdan 155 miljoen page views genereerden
• In zes jaar tijd hebben artikelen met NL erfgoed meerdan 3 miljard page views
gegenereerd
19. INLEIDINGCHECKLIST
Denkaan de audiovisuele collectiesvan uwinstelling enprobeerde vragenuit de checklijstmetja of neete beantwoorden.
Vraag uzelfook hetvolgende af bij de verschillendepunten:
• Doen wedit al, enhoe verzijnwe ermee?Iserruimte voor verbetering?
• Bestaaterexpertisebinnen de instelling omeraante werken?
• Heeftmijninstelling hier meeruitleg enhulp bij nodig?
Doel
• Om eenideete krijgenwaarinstellingen staan methun digitale audiovisuele collectiesvoor aggregatienaar het AV
knooppunt en NDE
• Waar liggen desnellewinsten,de zwaartepunten&knelpunten, etc.
20. COLLECTIEREGISTRATIESYSTEEM
• Maakt u gebruik van een collectieregistratiesysteem?
• Zitten uwaudiovisuele collecties in dit collectieregistratiesysteem?
• Worden deaudiovisuele collecties op itemniveau geregistreerd?
21. ONLINEBESCHIKBAARHEID
• Heeft uaudiovisuele collecties die gedigitaliseerdzijn?
• Heeft u audiovisuelecollecties opeen (eigen) website gepubliceerd?
• Zijndedigitalerepresentaties opeen eigenlandingspaginate bekijken? Zijn de(meta)data dietot
dedigitalerepresentatiebehoren hierookte bekijken?
• Staandedigitalerepresentaties achtereen paywalloflog-in?
• Kan ervoorgebruikers ookvoorzien wordenineen directe link naarhet audiovisuele digitale
object?(vb link naardemp4 ofWAV)?
22.
23. TOEGANGEN AUTEURSRECHTEN
• Kunt u de metadata van uwaudiovisuele collecties vrijgeven? Is hergebruik van de
metadata dooriedereen toegestaan enkunnen de data worden hergebruikt buiten de
context van de eigen instelling?
• Is ereenduidelijke vermelding van de rechtenstatus op de website? Is dit ook
opgenomen in hetcollectieregistratiesysteem?
24. UITWISSELINGEN HERBRUIKBAARHEID
• Bestaat er eenexportmechanisme omaudiovisuele datasets uit uw
collectieregistratiesysteem te halen?
• Hoezouudedata kunnen exporteren en uitwisselen?
–Excel,CSV?
–XML, JSON, RDF?
–Is uitwisseling via OAI-PMH mogelijk?
Anders?
25. UITLEGTERMEN
• XMLstructureertalle (meta)dataop een wijze diecomputerssnel en flexibel kunnenverwerken.
• Json opJavascriptgebaseerdeuitwisselstandaardwordtgebruiktalsalternatiefvoorXML en wordtin
veel open dataprojectengebruikt
• OAI-PMH:kopieertinformatieover collectie-items tenbehoeve vanandereinformatiesystemen,die
devindbaarheidvergroten.
• RDF(ResourceDescriptionFramework).Objecten die zijn beschreven in RDFkunnenvia zogenaamde
triplesbetekenisvollerelatiesaangaanmet andereobjecten.RDFis daarmeedebasis voorhet
aanbiedenvaninformatiealslinked(open) data
26. METADATA - 1
• Is ermetadata voor de audiovisuele collecties? Is erbeschrijvende metadata voor het
beter vindbaar maken van collecties voor het publiek?
• Kunnenmetdebeschrijvende metadata de‘wie’, ‘wat’, ‘waar’, ‘wanneer’ vragen
worden beantwoord?
- wie (vb. auteur, maker, uitgever)
- wat (vb.titel, beschrijving, onderwerp)
- waar (vb.plaats)
- wanneer (vb.datum)
27. METADATA - 2
• Maakt u gebruik van een simpel standaard metadatamodel zoals Dublin Core
Metadata Elements?
• Maakt u gebruik van eenmeercomplexe ofdomein standaard voorrijkereen/of
hiërarchische metadata (vbEDM, FRBR, EBUcore, LIDO, EAD, MODS, METS, MARC,
etc.)?
• Kunt u het metadatamodel dat gebruikt wordt in uw collectieregistratiesysteem ook
als uitwisselstandaard gebruiken zonderdat erdata verloren gaat?
28. TERMINOLOGIEBRONNEN- 1
Thesauri, (gecontroleerde) trefwoordenlijsten, taxonomieën, classificaties of
ontologieën. Vooruniforme toekenning van persoons- en instellingsnamen, tijds- en
plaatsaanduidingen, materialen entechnieken, entypeaanduidingen.
• Gebuikt u terminologiebronnen?
• Worden dezeterminologiebronnen alleen in uw instelling gebruikt?
29. TERMINOLOGIEBRONNEN- 2
• Worden dezeterminologiebronnen ook doorandere instellingen gebruikt? Is er
aansluiting bij bestaande terminologiebronnen? VbGTAA, DBpedia, VIAF,
GeoNames, etc.
• Kunnen de waarden van beschrijvende metadata voor de ‘wie’, ‘wat’, ‘waar’,
‘wanneer’ vragen meteenthesaurus worden uitgedrukt?
• Gebruikt u de URIs voor termen uit eenstandaard terminologiebron?
30. IDENTIFICATIEVAN DATA
• Is ereen unieke identifier (uniek nummerofcode) opgenomen in demetadata voor
het digitale object?
• Heeft uURIs (Uniform Resource Identifiers) in uw data opgenomen als unieke
verwijzing naar een digitaal object? Vaak gebruikt als eenURL, eenlocatieverwijzing
op server.
• Maakt u gebruikt van persistente identificatie? Doorresolven of redirecten blijft bij
een verandering van de locatie van de digitale bron de URI hierbij onveranderlijk.