SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 17
Ομάδα Α’
 Αντωνίου Καλυψώ
 Αρμάου Δήμητρα
 Σετιάν Μαρία
 Ένα fractal, όπως η νιφάδα του Κoch (Κoch Snowflake), που είναι τοπολογικά
μονοδιάστατο, ποτέ δεν φαίνεται σαν μια ευθεία γραμμή , όσο κοντά κι αν την
κοιτάμε. Αντίθετα, είναι οδοντωτό, σαν μια ακτή. Όσο κι αν πλησιάζουμε,
υπάρχουν εσοχές και οι εσοχές έχουν επιμέρους κοιλώματα κλπ.
 Η έννοια του "Fractal" έχει υποστεί βελτίωση από πολλούς αλλά εισήχθηκε για
πρώτη φορά από τον B. Mandelbrot και ορίστηκε σαν ένα σύνολο με
κλασματική (μη ακέραια) διάσταση.
 Ένα γεωμετρικό αντικείμενο
θεωρείται fractal εάν έχει τα
ακόλουθα χαρακτηριστικά:
› τα τμήματά του έχουν το
ίδιο σχήμα ή δομή με το
σύνολο, εκτός από το ότι
είναι σε διαφορετική
κλίμακα
› το σχήμα του είναι πολύ
ανώμαλο ή διακεκομμένο ή
κατατμημένο σε όλες τις
κλίμακες
› περιέχει διακριτά αντικείμενα
σε διάφορες κλίμακες
 Η συνεχής επανάληψη των
ίδιων ή παρόμοιων
χαρακτηριστικών σε
διαφορετική κλίμακα
δημιουργεί ένα fractal.
 Τα Fractals είναι αφηρημένα
μαθηματικά αντικείμενα,
ωστόσο μπορούμε να βρούμε
προσεγγίσεις τους στη φύση.
 Μη-Fractal
 Κατά τη μεγέθυνση, δεν φαίνονται νέα χαρακτηριστικά
 Fractal
 Κατά τη μεγέθυνση, φαίνονται νέα χαρακτηριστικά.
 Το σχήμα των μικρότερων χαρακτηριστικών μοιάζει με αυτό
των μεγαλύτερων.
 Μια ακτή φαίνεται «δαντελωτή»
 Θα φανταζόταν κανείς ότι
μεγεθύνοντας ένα τμήμα της,
θα φαινόταν ομαλή
 Αλλά δεν ισχύει αυτό!
 Όσο κι αν μεγεθύνει κανείς, η
ακτή παραμένει ανώμαλη.
 Η ακτή παρουσιάζει όμοια
χαρακτηριστικά σε διάφορες
κλίμακες.
 Αυτό ονομάζεται self-similarity.
 Η διάσταση του Fractal δίνει
ένα ποσοτικό μέγεθος του self-
similarity και scaling. Μας λέει
πόσα νέα κομμάτια θα
αποκαλυφθούν εάν
αυξήσουμε τη μεγέθυνση.
 Μια απεικόνιση της μέτρησης
(πχ μήκους) ως προς την
κλίμακα σε λογαριθμική
κλίμακα θα έδινε μια ευθεία
γραμμή, της οποίας η κλίση
ονομάζεται fractal dimension.
 Θεωρούμε την καμπύλη μιας χιονοστιβάδας (Koch) που
δημιουργείται με την επαναληπτική αντικατάσταση του ___ με
_/_, όπου καθένα από τα νέα 4 τμήματα έχει μήκος το 1/3 του
αρχικού. Μεγενθύνοντας τη χιονοστιβάδα κατά 3, η καμπύλη
είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη. (one of the old snowflake
curves can be placed on each of the 4 segments _/_).
 Log 4 / log 3 = 1.261...
 Η διάσταση δεν είναι ακέραια!.
 Υπάρχουν πολλές μαθηματικές δομές
που είναι fractals
› Sierpinski triangle,
› Koch snowflake,
› Peano curve,
› Mandelbrot set,
› and Lorenz attractor.
Koch Snowflake
 Sierpinski triangle
Peano curve
 Τα Fractals περιγράφουν επίσης και πολλά αντικείμενα στον
πραγματικό κόσμο,
 σύννεφα,
 βουνά,
 τυρβώδη ροή,
 ακτές,
 που δεν αντιστοιχούν σε απλά μαθηματικά σχήματα.
 Παρόλο που συνήθως χρησιμοποιούμε απλοποιημένα μοντέλα,
πολλές δομές στη φύση παρουσιάζουν περίπλοκη μορφή και self-
similarity.
 Πχ οι δομές με διακλαδώσεις
 Στη φύση, οι διαδοχικές διακλαδώσεις δεν μπορούν να συνεχίζονται
επ΄άπειρο, όπως σε ένα μαθηματικό μοντέλο, αλλά για πχ 5 ή 10
επίπεδα, ανάλογα με τη βιολογική δομή.
 Οι δομές αυτές είναι πολύ αποτελεσματικές. Για παράδειγμα το
έντερο.
› Αν έπρεπε κανείς να σχεδιάσει τη γεωμετρία μιας
επιφάνειας που πρέπει να χωράει σε πεπερασμένο όγκο
αλλά να έχει μέγιστη επιφάνεια, ώστε να να μεγιστοποιείται
η ροή θρεπτικών συστατικών προς το αίμα, τότε θα
προέκυπτε ότι μια self-similar fractal δομή είναι η βέλτιστη.
 Ανάλογα, εάν ο στόχος είναι η μεγιστοποιήση της μεταφοράς
οξυγόνου μέσω μιας επιφάνειας που περιέχεται σε
πεπερασμένο όγκο ή η μεγιστοποίηση των εισόδων που
μπορεί να λάβει ένας νευρώνας από άλλα κύτταρα, self-similar
δομές πληρούν αυτές τις συνθήκες.
 Επομένως, οι self-similar βιολογικές δομές μας δείχνουν τη
χρησιμότητα της λειτουργία μη γραμμικών κανόνων και αποτελούν
βέλτιστη σχεδίαση από πλευράς εξελικτικής διεργασίας.
 Με τον διεθνή όρο φράκταλ (fractal,
ελλ. μορφόκλασμα ή μορφοκλασματικό σύνολο)
στα Μαθηματικά, τη Φυσική αλλά και σε πολλές επιστήμες
ονομάζεται ένα γεωμετρικό σχήμα που επαναλαμβάνεται
αυτούσιο σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης, κι έτσι συχνά
αναφέρεται σαν "απείρως περίπλοκο". Το φράκταλ
παρουσιάζεται ως "μαγική εικόνα" που όσες φορές και να
μεγεθυνθεί οποιοδήποτε τμήμα του θα συνεχίζει να
παρουσιάζει ένα εξίσου περίπλοκο σχέδιο με μερική ή ολική
επανάληψη του αρχικού. Χαρακτηριστικό επομένως των
φράκταλ είναι η λεγόμενη αυτο-ομοιότητα(self-similarity) σε
κάποιες δομές τους, η οποία εμφανίζεται σε διαφορετικά
επίπεδα μεγέθυνσης.
Fractal team1
Fractal team1

Mais conteúdo relacionado

Mais de lykkarea

Πρόγραμμα από 20/2/2018
Πρόγραμμα από 20/2/2018Πρόγραμμα από 20/2/2018
Πρόγραμμα από 20/2/2018lykkarea
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η Προσωπικές...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η  Προσωπικές...Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η  Προσωπικές...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η Προσωπικές...lykkarea
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η lykkarea
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...lykkarea
 
Graffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσία
Graffiti: Α4- 5(β) ΝομοθεσίαGraffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσία
Graffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσίαlykkarea
 
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνη
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνηGraffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνη
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνηlykkarea
 
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομή
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομήGraffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομή
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομήlykkarea
 
Graffiti A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικές
Graffiti   A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικέςGraffiti   A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικές
Graffiti A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικέςlykkarea
 
Graffiti A4-2 Γειτονιά, πόλη
Graffiti A4-2  Γειτονιά, πόληGraffiti A4-2  Γειτονιά, πόλη
Graffiti A4-2 Γειτονιά, πόληlykkarea
 
Graffiti Κατηγορίες Α4-1
Graffiti Κατηγορίες Α4-1 Graffiti Κατηγορίες Α4-1
Graffiti Κατηγορίες Α4-1 lykkarea
 
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)Σκέψεις εφήβων (Β4-4)
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)lykkarea
 
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)lykkarea
 
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)Μουσική, τέχνες (Β4-ε)
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)lykkarea
 
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)lykkarea
 
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)lykkarea
 
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)lykkarea
 
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)lykkarea
 
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)lykkarea
 
Ανακύκλωση (Α3-γ)
Ανακύκλωση (Α3-γ)Ανακύκλωση (Α3-γ)
Ανακύκλωση (Α3-γ)lykkarea
 
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)lykkarea
 

Mais de lykkarea (20)

Πρόγραμμα από 20/2/2018
Πρόγραμμα από 20/2/2018Πρόγραμμα από 20/2/2018
Πρόγραμμα από 20/2/2018
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η Προσωπικές...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η  Προσωπικές...Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η  Προσωπικές...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων B2-4η Προσωπικές...
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-2η
 
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...
Η επιρροή της κίνησης του σώματος στην ψυχολογία των εφήβων Β2-1η - Ερωτηματο...
 
Graffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσία
Graffiti: Α4- 5(β) ΝομοθεσίαGraffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσία
Graffiti: Α4- 5(β) Νομοθεσία
 
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνη
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνηGraffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνη
Graffiti- A4-5α - Βανδαλισμός ή τέχνη
 
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομή
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομήGraffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομή
Graffiti A4-4 Σύντομη ιστορική αναδρομή
 
Graffiti A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικές
Graffiti   A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικέςGraffiti   A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικές
Graffiti A4-3 Yλικά, μέσα, τεχνικές
 
Graffiti A4-2 Γειτονιά, πόλη
Graffiti A4-2  Γειτονιά, πόληGraffiti A4-2  Γειτονιά, πόλη
Graffiti A4-2 Γειτονιά, πόλη
 
Graffiti Κατηγορίες Α4-1
Graffiti Κατηγορίες Α4-1 Graffiti Κατηγορίες Α4-1
Graffiti Κατηγορίες Α4-1
 
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)Σκέψεις εφήβων (Β4-4)
Σκέψεις εφήβων (Β4-4)
 
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)
Aυτοκαταστροφικές τάσεις (B4-α)
 
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)Μουσική, τέχνες (Β4-ε)
Μουσική, τέχνες (Β4-ε)
 
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)
Οικογενειακό, σχολικό, φιλικό περιβάλλον (Β4-γ)
 
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)
Αθλητισμός και ψυχολογία (Β4-β)
 
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)
Φωτισμός - ηχοπροστασία (Α3-στ)
 
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)
Κλιματισμός και θέρμανση (Α3-ε)
 
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)
Πράσινη ταράτσα (Α1-δ)
 
Ανακύκλωση (Α3-γ)
Ανακύκλωση (Α3-γ)Ανακύκλωση (Α3-γ)
Ανακύκλωση (Α3-γ)
 
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)
Πράσινη αυλή και εξοικονόμηση νερού (Α3-β)
 

Fractal team1

  • 1. Ομάδα Α’  Αντωνίου Καλυψώ  Αρμάου Δήμητρα  Σετιάν Μαρία
  • 2.  Ένα fractal, όπως η νιφάδα του Κoch (Κoch Snowflake), που είναι τοπολογικά μονοδιάστατο, ποτέ δεν φαίνεται σαν μια ευθεία γραμμή , όσο κοντά κι αν την κοιτάμε. Αντίθετα, είναι οδοντωτό, σαν μια ακτή. Όσο κι αν πλησιάζουμε, υπάρχουν εσοχές και οι εσοχές έχουν επιμέρους κοιλώματα κλπ.  Η έννοια του "Fractal" έχει υποστεί βελτίωση από πολλούς αλλά εισήχθηκε για πρώτη φορά από τον B. Mandelbrot και ορίστηκε σαν ένα σύνολο με κλασματική (μη ακέραια) διάσταση.
  • 3.  Ένα γεωμετρικό αντικείμενο θεωρείται fractal εάν έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: › τα τμήματά του έχουν το ίδιο σχήμα ή δομή με το σύνολο, εκτός από το ότι είναι σε διαφορετική κλίμακα › το σχήμα του είναι πολύ ανώμαλο ή διακεκομμένο ή κατατμημένο σε όλες τις κλίμακες › περιέχει διακριτά αντικείμενα σε διάφορες κλίμακες
  • 4.  Η συνεχής επανάληψη των ίδιων ή παρόμοιων χαρακτηριστικών σε διαφορετική κλίμακα δημιουργεί ένα fractal.  Τα Fractals είναι αφηρημένα μαθηματικά αντικείμενα, ωστόσο μπορούμε να βρούμε προσεγγίσεις τους στη φύση.
  • 5.  Μη-Fractal  Κατά τη μεγέθυνση, δεν φαίνονται νέα χαρακτηριστικά  Fractal  Κατά τη μεγέθυνση, φαίνονται νέα χαρακτηριστικά.  Το σχήμα των μικρότερων χαρακτηριστικών μοιάζει με αυτό των μεγαλύτερων.
  • 6.  Μια ακτή φαίνεται «δαντελωτή»  Θα φανταζόταν κανείς ότι μεγεθύνοντας ένα τμήμα της, θα φαινόταν ομαλή  Αλλά δεν ισχύει αυτό!  Όσο κι αν μεγεθύνει κανείς, η ακτή παραμένει ανώμαλη.  Η ακτή παρουσιάζει όμοια χαρακτηριστικά σε διάφορες κλίμακες.  Αυτό ονομάζεται self-similarity.
  • 7.  Η διάσταση του Fractal δίνει ένα ποσοτικό μέγεθος του self- similarity και scaling. Μας λέει πόσα νέα κομμάτια θα αποκαλυφθούν εάν αυξήσουμε τη μεγέθυνση.  Μια απεικόνιση της μέτρησης (πχ μήκους) ως προς την κλίμακα σε λογαριθμική κλίμακα θα έδινε μια ευθεία γραμμή, της οποίας η κλίση ονομάζεται fractal dimension.
  • 8.  Θεωρούμε την καμπύλη μιας χιονοστιβάδας (Koch) που δημιουργείται με την επαναληπτική αντικατάσταση του ___ με _/_, όπου καθένα από τα νέα 4 τμήματα έχει μήκος το 1/3 του αρχικού. Μεγενθύνοντας τη χιονοστιβάδα κατά 3, η καμπύλη είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη. (one of the old snowflake curves can be placed on each of the 4 segments _/_).  Log 4 / log 3 = 1.261...  Η διάσταση δεν είναι ακέραια!.
  • 9.  Υπάρχουν πολλές μαθηματικές δομές που είναι fractals › Sierpinski triangle, › Koch snowflake, › Peano curve, › Mandelbrot set, › and Lorenz attractor.
  • 13.  Τα Fractals περιγράφουν επίσης και πολλά αντικείμενα στον πραγματικό κόσμο,  σύννεφα,  βουνά,  τυρβώδη ροή,  ακτές,  που δεν αντιστοιχούν σε απλά μαθηματικά σχήματα.  Παρόλο που συνήθως χρησιμοποιούμε απλοποιημένα μοντέλα, πολλές δομές στη φύση παρουσιάζουν περίπλοκη μορφή και self- similarity.  Πχ οι δομές με διακλαδώσεις  Στη φύση, οι διαδοχικές διακλαδώσεις δεν μπορούν να συνεχίζονται επ΄άπειρο, όπως σε ένα μαθηματικό μοντέλο, αλλά για πχ 5 ή 10 επίπεδα, ανάλογα με τη βιολογική δομή.
  • 14.  Οι δομές αυτές είναι πολύ αποτελεσματικές. Για παράδειγμα το έντερο. › Αν έπρεπε κανείς να σχεδιάσει τη γεωμετρία μιας επιφάνειας που πρέπει να χωράει σε πεπερασμένο όγκο αλλά να έχει μέγιστη επιφάνεια, ώστε να να μεγιστοποιείται η ροή θρεπτικών συστατικών προς το αίμα, τότε θα προέκυπτε ότι μια self-similar fractal δομή είναι η βέλτιστη.  Ανάλογα, εάν ο στόχος είναι η μεγιστοποιήση της μεταφοράς οξυγόνου μέσω μιας επιφάνειας που περιέχεται σε πεπερασμένο όγκο ή η μεγιστοποίηση των εισόδων που μπορεί να λάβει ένας νευρώνας από άλλα κύτταρα, self-similar δομές πληρούν αυτές τις συνθήκες.  Επομένως, οι self-similar βιολογικές δομές μας δείχνουν τη χρησιμότητα της λειτουργία μη γραμμικών κανόνων και αποτελούν βέλτιστη σχεδίαση από πλευράς εξελικτικής διεργασίας.
  • 15.  Με τον διεθνή όρο φράκταλ (fractal, ελλ. μορφόκλασμα ή μορφοκλασματικό σύνολο) στα Μαθηματικά, τη Φυσική αλλά και σε πολλές επιστήμες ονομάζεται ένα γεωμετρικό σχήμα που επαναλαμβάνεται αυτούσιο σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης, κι έτσι συχνά αναφέρεται σαν "απείρως περίπλοκο". Το φράκταλ παρουσιάζεται ως "μαγική εικόνα" που όσες φορές και να μεγεθυνθεί οποιοδήποτε τμήμα του θα συνεχίζει να παρουσιάζει ένα εξίσου περίπλοκο σχέδιο με μερική ή ολική επανάληψη του αρχικού. Χαρακτηριστικό επομένως των φράκταλ είναι η λεγόμενη αυτο-ομοιότητα(self-similarity) σε κάποιες δομές τους, η οποία εμφανίζεται σε διαφορετικά επίπεδα μεγέθυνσης.