1. ΑΓΓΕΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΕ MSc ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ

2. ΚΚΑΑΡΡΔΔΙΙΟΟΛΛΟΟΓΓΙΙΚΚΗΗ ΕΕΞΞΕΕΤΤΑΑΣΣΗΗ
ΠΠΡΡΟΟΕΕΓΓΧΧΕΕΙΙΡΡΗΗΤΤΙΙΚΚΑΑ ΑΑΝΝΑΑΓΓΚΚΑΑΙΙΑΑ ΣΣΕΕ::
1. Ιστορικό γνωστής / διαγνωσμένης
καρδιαγγειακής νόσου
 Εμφράγματος μυοκαρδίου, στηθάγχης
 Μυοκαρδιοπάθειας, βαλβιδοπάθειας
 Πνευμονικής υπέρτασης
 Καρδιακής ανεπάρκειας
2. Παθολογικά ευρήματα στο ΗΚΓφημα
3. Αρρύθμιστη Υπέρταση
4. Αρρυθμίες
5. Καρδιολογικά Συμπτώματα

3. ΔΔιιααγγννωωσσττιικκέέςς εεξξεεττάάσσεειιςς
 ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΗΣ
 U/S ΚΑΡΔΙΑΣ
 Holter ρυθμού – 24ωρη καταγραφή ΗΚΓτος
 Σπάνια ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ

4. ΦΦΑΑΡΡΜΜΑΑΚΚΑΑ
 Αντιαιμοπεταλιακά
 Αντιπηκτικά
 Καρδιακής ανεπάρκειας
 Αντιυπερτασικά
 Ειδικά όταν τα καρδιολογικά φάρμακα λαμβάνονται από τον ασθενή, πρέπει
να γνωρίζουμε τι είδους φάρμακα είναι αυτά
 Υπάρχει πολύ μεγάλη ποικιλία σκευασμάτων (π.χ. >20 διαφορετικά
σκευάσματα κλοπιδογρέλης εκτός από το Plavix)
 Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες
 Πιθανές επιδράσεις από διακοπή που έγινε κατά λάθος επειδή ο ασθενής
το ξέχασε ή του τελείωσε
 Νέα / σπάνια σκευάσματα:
 Pradaxa / Xarelto / Eliquis αντί για sintrom
 Brilique / Effient αντί για κλοπιδογρέλη
 Egicalm αντί για Salospir

5. ΑΑννττιιααιιμμοοππεεττααλλιιαακκήή ααγγωωγγήή
 Απαραίτητη η εξατομίκευση για τη διακοπή της
 Ισχαιμικός κίνδυνος
 Αιμορραγικός κίνδυνος
 Πρόσφατη αγγειοπλαστική στεφανιαίων ή οξύ στεφανιαίο επεισόδιο
 Σε ασθενείς χαμηλού καρδιαγγειακού κινδύνου που
λαμβάνουν μόνο ασπιρίνη ή κλοπιδογρέλη
 Η ασπιρίνη (ή η κλοπιδογρέλη) μπορεί να διακόπτεται 5-7 ημέρες πριν
από το χειρουργείο
 Για ασθενείς με πρόσφατη (<6 εβδομάδες) εμφύτευση stents
 Συμβουλή καρδιολόγου απαραίτητη – κάποιου που να γνωρίζει τον
ασθενή (ένδειξη αγγειοπλαστικής, τύπος stent)
 Απλά μεταλλικά stents (BMS-bare metal stents): μπορεί να διακοπεί το
ένα αντιαιμοπεταλιακό μόνο
 Stents που εκλύουν φάρμακο (DES-drug eluting stents): μπορεί να
χρειαστεί αναβολή χειρουργείου ή χειρουργείο με τη διπλή
αντιαιμοπεταλιακή αγωγή ή διακοπή του ενός με πολύ υψηλό κίνδυνο
στεφαναίων συμβαμάτων)
American College of Chest Physicians ACCP

6. ΑΑννττιιππηηκκττιικκήή ααγγωωγγήή
 Χαμηλός θρομβοεμβολικός κίνδυνος - χαμηλός αιμορραγικός
κίνδυνος. Συνέχιση της αντιπηκτικής αγωγής με το ΙΝR να
κυμαίνεται σε θεραπευτικά επίπεδα.
 Χαμηλός θρομβοεμβολικός κίνδυνος - υψηλός αιμορραγικός
κίνδυνος. Διακοπή της αντιπηκτικής θεραπείας 5 ημέρες
πριν την επέμβαση. Έναρξη ηπαρίνης χαμηλού μοριακού
βάρους (ΗΧΜΒ – γεφύρωση)
 Υψηλός θρομβοεμβολικός κίνδυνος. Διακοπή της
αντιπηκτικής θεραπείας 5 ημέρες πριν την επέμβαση.
Έναρξη ΗΧΜΒ σε θεραπευτική δόση
ΖΖηηττήήσσττεε αακκρριιββεείίςς οοδδηηγγίίεεςς γγιιαα
• το πότε θα γίνει η ηπαρίνη
• ποιο σκεύασμα
• σε ποια δόση!

7. ΦΦάάρρμμαακκαα ΚΚααρρδδιιαακκήήςς ΑΑννεεππάάρρκκεειιααςς
 Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της
αγγειοτασίνης (αΜΕΑ) ή Ανταγωνιστές των
υποδοχέων αγγειοτασίνης (ARBs)
 β-Αναστολείς
 Διουρητικά
 Ανταγωνιστές αλδοστερόνης
 Διγοξίνη - σπάνια
 Συχνός έλεγχος νεφρικής λειτουργίας και
ηλεκτρολυτών (Na, K)

8. ΑΑννττιιυυππεερρτταασσιικκάά
 Η καλή προεγχειρητική ρύθμιση της ΑΠ μειώνει
την περιεγχειρητική ισχαιμία
 Αντιμετώπιση οξέων επεισοδίων υπέρτασης
μπορεί να γίνει ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ (με χαμηλές δόσεις
που μπορεί να επαναληφθούν)
 καπτοπρίλης υπογλώσσια (αιφνίδια υπόταση)
 ή β- αποκλειστών ενδοφλέβια (μείωση και καρδιακής συχνότητας)
 ή νιτρωδών υπογλώσσια ή ενδοφλέβια (αιφνίδια υπόταση και
αύξηση καρδιακής συχνότητας αντανακλαστικά)
ΠΠΡΡΟΟΣΣΟΟΧΧΗΗ
• στη σωστή τεχνική μέτρησης ΑΠ (θέση χεριού, μέγεθος
περιχειρίδας, θέση στηθοσκοπίου, συχνά απαιτώνται 2η
και 3η μέτρηση
• στην ηρεμία του ασθενούς

9. ΠΠρροοεεγγχχεειιρρηηττιικκάά
 Σοβαρού βαθμού ΑΥ (ΔΠ>110 mmHg) πρέπει να
ελέγχεται πριν την εγχείρηση
 Τα αντιϋπερτασικά φάρμακα να συνεχίζονται
έως το πρωινό πριν την εγχείρηση για αποφυγή
μετεγχειρητικής υπέρτασης
 β αναστολείς, αποκλειστές των διαύλων
ασβεστίου ή νιτρώδη: χορηγούνται πριν, κατά
την εγχείρηση και μετά

10. ΠΠρροοεεγγχχεειιρρηηττιικκάά
 Ασθενείς με προσθετική βαλβίδα πρέπει να
λαμβάνουν χημειοπροφύλαξη
 Το σάκχαρο αίματος θα πρέπει να
ρυθμίζεται σε τιμές 80- 180

11. ΜΜεεττεεγγχχεειιρρηηττιικκάά
 Παρακολούθηση της διούρησης του ασθενούς
χαρακτηρίζεται σαν η «μέθοδος
παρακολούθησης της καρδιακής παροχής του
φτωχού»,
 Μέτρηση προσλαμβανόμενων - αποβαλλομένων
υγρών
 Συστηματική αναλγησία
 Στενότερη παρακολούθηση των ασθενών με
monitoring ή Τακτική λήψη ζωτικών σημείων
 Έλεγχος Ηt/Ηb (τα 10 mg/dl κατώτερο όριο)
 Έλεγχος νεφρικής λειτουργίας (ure, cre, Na, K)
 Αιμοληψία από σημείο που δεν υπάρχει ορός

12. ΜΜεεττεεγγχχεειιρρηηττιικκάά
 Συνέχιση της θεραπείας με β-αποκλειστές
και στατίνες
 Παρακολούθηση του αρρώστου με ΗΚΓμα
 Έλεγχος θερμοκρασίας
 Έλεγχος των καρδιακών ενζύμων (CK-MB,
τροπονίνη-Ι, -Τ) ιδίως τις 2 πρώτες
μετεγχειρητικές ημέρες

13. ΝΝΟΟΣΣΗΗΛΛΕΕΥΥΤΤΙΙΚΚΟΟ ΠΠΡΡΟΟΣΣΩΩΠΠΙΙΚΚΟΟ
 Έγκαιρη αναγνώριση συμπτωμάτων και
ενημέρωση του ιατρικού προσωπικού:
• Πρήξιμο των ποδιών και των αστραγάλων
• Πρήξιμο της κοιλιάς
• Μειωμένη παραγωγή ούρων
• Ναυτία και έμετος
• Ανώμαλοι ή γρήγοροι σφυγμοί
• Αίσθημα ότι η καρδιά χτυπά γρήγορα ή δυνατά
• Χαμηλή πίεση (και υψηλή)
• Βήχας (ειδικά στην κατάκλιση)
• Ορθόπνοια – οποιαδήποτε δύσπνοια
• Γενικότερη αδυναμία – κατάπτωση (πολύ συχνά σε
ηλικιωμένους το μόνο εύρημα)

14. ΝΝΟΟΣΣΗΗΛΛΕΕΥΥΤΤΙΙΚΚΟΟ ΠΠΡΡΟΟΣΣΩΩΠΠΙΙΚΚΟΟ
 Άναλος δίαιτα
 Έλεγχος γλυκόζης – αποφυγή υπεργλυκαιμιών και υπογλυκαιμιών
 Καθημερινό ζύγισμα
 Έγκαιρη κινητοποίηση
 Ανάπαυση-ηρεμία
 Οδηγίες σίτισης σε ηλικιωμένους για αποφυγή εισροφήσεων
 Πρόληψη κατακλίσεων (ειδικά σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια)
 Χορήγηση οξυγόνου (έλεγχος με οξύμετρο)
 Καλή τεχνική στο ΗΚΓμα
 Καλή λειτουργία ΗΚΓφου
 Καλή τεχνική στη μέτρηση ΑΠ
 Γνωρίζει το καρότσι διασωλήνωσης
 Τηλέφωνα άμεσης επικοινωνίας – αναισθησιολόγος, καρδιολόγος,
κοντινότερος απινιδωτής
 BLS course
 ‘Γνωριμία ‘ με τους ασθενείς της ευθύνης στη βάρδια – πώς είναι η
καθημερινή γενική κατάσταση
 Τήρηση κανόνων υγιεινής (γάντια, πλύσιμο χεριών μεταξύ ασθενών)

15. ΝΝΟΟΣΣΗΗΛΛΕΕΥΥΤΤΙΙΚΚΟΟ ΠΠΡΡΟΟΣΣΩΩΠΠΙΙΚΚΟΟ
 Να αξιολογεί κλινικά τον ασθενή με την συγκέντρωση
πληροφοριών από
 Το Ιατρικό ιστορικό,
 Τη φυσική εξέταση του καρδιαγγειακού
 ΖΩΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
 Τις διαγνωστικές εξετάσεις
 ΛΗΨΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ
 Να ιεραρχεί τα προβλήματα ανάλογα με την βαρύτητα
τους και να θέτει προτεραιότητες
 Να προσφέρει ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη
φροντίδα στον χειρουργικό ασθενή

16. Καρδιολογική ααπποοκκααττάάσστταασσηη
1. σταδιακή αποκατάσταση της δύναμης του
ασθενούς
2. πρόληψη της επιδείνωσης του καρδιακού
προβλήματος
3. μείωση του καρδιακού κινδύνου στο μέλλον
4. αύξηση της επιβίωσης του ασθενούς
5. συμβάλει στην μετεχγειρητική αποκατάσταση
 Προηγείται της μετεγχειρητικής
αποκατάστασης !

17. ΕΕυυχχααρριισσττώώ πποολλύύ!!