1. Psychiatrie
en
Runningtherapie
Carin Kuiper
Bram Bakker
Charlotte Fiets
9 januari 2013

2. Even voorstellen
Bram Bakker Initiator Runningtherapie
Psychiater
Mind & Health, get better
Marathonloper, publicist, BN’er
Carin Kuiper Runningtherapeut
Looptrainster bij A.V. Lionitas
Werkzaam bij RunningCenter
Charlotte Fiets Runningtherapeut
Psycholoog bij Limis, MCL

3. Loopervaring?
Voordat we starten even een check:
-> wie van jullie hier doet aan hardlopen?
(of een andere vorm van duursport)
en is, los van de theorie, zodoende bekend met het
fijne gevoel van ontspanning na fysieke inspanning?

4. Programma vanavond
• Wat is Runningtherapie?
• Het ontstaan
• De ins & outs
• Onze aanpak
• Casuïstiek
• Lopende promotie onderzoeken
• Vergoeding
• Vragen & discussie

5. Runningtherapie
Definitie
• het therapeutisch inzetten
• van de “rustige duurloop”
• voor mensen met depressie of andere psychische
klachten
• onder professionele begeleiding
• op individuele basis of in groepsverband.

6. EBM - zorgstandaard
• Runningtherapie is bewezen effectief
-> de psychische conditie verbetert
• Sinds juni 2012 nieuwe zorgrichtlijn:
• Standaard Depressie NHG maakt onderscheid
tussen stoornis depressie <-> depressieve klachten
• Bij depressieve klachten dient huisarts patiënt
-> van de pillen afhouden &
-> andere leefstijl voorschrijven: movere!

7. Het ontstaan
Bram Bakker vertelt ‘live’!

8. Dr. Robert Butler:
“If exercise could be packed into a pill, it would be the single,
most widely prescribed and beneficial medicine in the nation”

9. Waarom werkt runnig?
• wonderpil bestaat helaas (?) niet: ‘no pain, no gain’
• mensen moeten voor lichamelijke en geestelijke
gezondheid zelf in beweging komen
• maar hoe komt het dat Running werkt?
• waarschijnlijk door meerdere verklaringen;
fysiologisch, biochemisch, frisse lucht, natuur etc.
-> aanmaak dopamine, endorfine, serotonine en
afname cortisolafgifte

10. Ins & outs Runningtherapie
- voorheen vooral als aanvullende behandeling, maar
tegenwoordig ook als ‘stepped-care’ interventie
(MIS, Minimal Intervention Strategy)
-> zelf management; pil/peut kan altijd nog….
- niet te onderschatten effect van regie over eigen energie!
Kenmerkend: het lichaam inzetten t.b.v. de geest
-> inspanning zorgt voor ontspanning

11. Effecten Runningtherapie
- Fysieke conditie verbetert, lichamelijk fit & vitaal
- Stemming verbetert, stress tolerantie neemt toe
- Toename zelfvertrouwen, zelfbeeld zelfcompassie
- Coping, de totale belastbaarheid, neemt toe
- Plezier in bewegen neemt op gegeven moment toe
Kortom:
-> bevordering lichamelijke & geestelijke gesteldheid

12. Omgaan met weerstanden: ‘trutsmoezen’
• weergesteldheid -> bliksem / ijzel
• geen zin -> tandarts is ook niet leuk….
• geen tijd -> 2 tot 3x p/w 40 – 60min.
• artrose -> use it or loose it
• hartproblematiek -> gebruik EMI en/of ademhalingspatroon
• overgewicht -> lichaam past zich aan, wandelen ook ok
• lopen niet mijn ding-> alternatieve bewegingsvormen

13. Runningtherapie is SMART
S specifiek: het gaat om waarneembaar gedrag
waaraan een kwantitatief gegeven verbonden is
M meetbaar: het fysieke en mentale resultaat kunnen
worden bepaald adhve inspanningstest cq vragenlijst
A acceptabel: inspanning 3x p/w 30 tot 60 min. is red.
R realistisch: haalbaar doel waarvoor een
aanvaardbare inspanning geleverd dient te worden
T tijdgeboden: duidelijke begin-en einddatum

14. Alleen bij lichte tot matige depressie?
• verminderen van angstgevoelens
• verminderen van stress, piekeren
• het ontwikkelen van een gezonde levensstijl
• herstel en/of voorkomen van een burn-out
• verbeteren van dag/nacht ritme
• verbeteren van lichamelijke conditie en gewicht
• versterken van gevoel van eigenwaarde
(zelfvertrouwen, zelfbeeld, zelfcompassie)

15. Klacht reductie
Verwijzing huisarts ivm
vergoeding

16. Onze aanpak
Intake
- kennismaking, uitleg, vragen, motivatie, data
Testen voor aanvang, halverwege en aan het eind:
- mate van depressie, BDI afname &
- belastbaarheidsmeting door fysiotherapeut
Duur programma: 10 weken
- trainingen: 2 x p/w onder onze begeleiding
+ 1 huiswerkmoment

17. Onze ervaringen tot op heden
• V.O.F. RunningtherapieLw, ‘3e kindje’, start in 2012
• verwijzers? en waar blijven de cliënten?!
• maart: Caparis, 20 mw, kennismaking met hardlopen
• april: Gymnasium, pubers tijdens adtructieweek
-> vanaf zomer verwijzingen van fysio en huisartsen:
• 2 individuele trajecten, begeleiding om & om
• najaar: allereerste groep; begeleiding samen!
• heden: 2 individuele trajecten

19. Verloop traject groep
• 1e sessie rustig; allen kat uit de boom kijken
• al vrij snel delen van elkaars problematiek &
leren relativeren en (her)kaderen van eigen ellende
• Fun-factor: o.a. door slechte weersomstandigheden!
• mooi: gaan voor huiswerkopdr. met elkaar afspreken
-> verbonden zijn; autonoom & authentiek
• succeservaring en toename psychisch welbevinden
• nu: doorstroming naar reguliere hardloopgroep

20. Op dit moment
• 2 individuele trajecten
• Verwijzing o.a. via Molemann Mental Health

21. Lopende promotie onderzoeken
Amsterdam
• Runningtherapie vs Antidepressiva
(MOTAR - Brenda Penninx)
Nijmegen
• Effect van Runningtherapie op Burn-out
(Juriena de Vries)
Amersfoort
• Effect van Runningtherapie op Depressie
(EFFORT-D; Frank Kruisdijk, psychiater)

22. Vergoeding Runningtherapie
Kosten Running Therapie Leeuwarden
Intake € 70 en hele traject € 600,- (20 sessies)
In Aanvullende Polis
• ONVZ, valt onder preventie
• DFZ onder psychologische hulp…..
(€ 375,- tot € 450,-)

23. Vergoeding Runningtherapie
Eisen:
Geregistreerde runningtherapeuten
Stichting Runningtherapie Nederland (STRN)
-> 2x p/j nascholings-netwerk bijeenkomst

24. Ontwikkelingen
Werkgever die Runningtherapie traject vergoedt!
- Stenden Hogere Hotelschool

25. Vragen & discussie
?
www.runningtherapie.nl
www.runningtherapieleeuwarden.nl

26. DANK
voor jullie
aandacht !