1. td 173.qxp 04.03.2010 14:28 Page 1
CMYK
1 Mart 2010 Sayý: 173
‘Saðlýkta Dönüþüm’ün cilasý dökülüyor Türk Eczacýlarý
Birliði
"Dönüþüm" herkesi
2. Sayfada
Saðlýk
Teknisyen ve
Teknikerleri
Derneði
2. Sayfada
Türk
maðdur ediyor!
Diþhekimleri
Birliði
3. Sayfada
Türk
Psikologlar
Derneði
3. Sayfada
Çevre ve Saðlýk
Ülkedeki iþsizliði, yoksulluðu, eþitsizliði, adaletsizliði en yakýndan biz görüyoruz. Derneði
3. Sayfada
Hani herkes sigortalý Hani bütün çocuklara Reçetede yazýlan ilaç ne olursa olsun, Sosyal
Güvenlik Kurumu (SGK) benzer ilaçlarýn en ucu- "Gözleri kör eden GSS" DÝSK/Devrimci
Saðlýk Ýþçileri
olacaktý? sigortalý olma durumu zunu esas alýyor. Son olarak en ucuzun % 22 faz-
lasýna kadar ödeme yapýyordu; þimdi % 15'e düþü- Sendikasý
koþulsuzdu? rüldü. Þimdi artýk hastalar daha fazla para ödüyor-
lar. Üstelik emekliler için % 10, çalýþanlar için %
4. Sayfada
GSS'yi top-
20 olan ilaç katýlým paylarýnýn da % 15 ve % 30'a Saðlýk
luma kabul ettir-
çýkarýlmasý gündemde.
mek için en faz-
Bu arada Hükümet GSS'de "küçük" bir deði- Birinci yýlýný dolduran GSS'ye yönelik en va- Memurlarý
la propaganda- him iddia bizzat bir özel hastane patronundan gel- Derneði
þiklik yaptý. Bundan sonra hastaneye yatan da,
sýný yaptýklarý di; "SGK'nýn katarakt ameliyatlarý için 850 TL
konuydu. 18 ya-
ameliyat olan da katýlým payý ödeyecek. 4. Sayfada
ödediði dönemde mantar gibi göz klinikleri tü-
þýn altýndaki ço- redi. Merdiven altý ameliyatlarla devleti soy- Saðlýk
cuklar anne ya
da babalarý
Hastalar parasýna göre maya kalktýlar. SGK ödemeyi 350 TL'ye düþü-
Hizmetleri
rünce de ameliyatlarda 5-10 dolarlýk kalitesiz
GSS'li olmasa-
lar, prim ödeme-
hastaneye gidebilecek lensler kullanýp hastalarýn gözünü tehlikeye at- Sýnýfý
maya baþladýlar. Bu nedenle binlerce kiþinin Çalýþanlarý
seler de koþul- gözü hasar gördü. Konuyla ilgili 2 bin 200 has-
suz olarak
Derneði
tanýn dosyasýný Baþbakan'a verdim."
GSS'li kabul Saðlýðýmýzý "pazar", saðlýk hakkýmýzý "piya- 4. Sayfada
ediliyorlardý. sa malý", hastalarýmýzý "müþteri", sosyal gü-
Uygulama venlik fonlarýmýzý "deniz" olarak görenler büyü- Türk
Hükümete göre Genel Saðlýk Sigortasý (GSS) Temmuz ayýn- dükçe büyüyor, geliþtikçe geliþiyor. Saðlýða har- Hemþireler
ile birlikte bütün yurttaþlar sigortalý olacak, her dan itibaren deðiþti. Þimdi artýk önce anne ya da canan para arttýkça kârlarýna kâr, servetlerine ser- Derneði Genel
türlü saðlýk hizmetinden yararlanacaktý. Oysa mil- babasýnýn GSS kapsamýnda olup olmadýðýna baký- vet katýyorlar.
yonlarca insanýmýz hâlâ saðlýk güvencesinden lacak. Eðer deðillerse SGK il müdürlüklerine baþ- Merkezi
Milyonlarca vatandaþýn birikimleriyle dolan
mahrum. Toplam 22 milyon çalýþanýn hala 10 mil- vurup GSS için tescil yaptýrmalarý ve primlerini "GSS havuzu"nu daha fazla ve daha hýzlý boþalt- 5. Sayfada
yonu sigortasýz çalýþtýrýlýyor. yatýrmalarý gerekecek. Yoksa saðlýk hizmeti ala- mak için birbirleriyle yarýþýyorlar. Ýktidara en ya-
Patronlarýn daha çok kazanma hýrslarý yüzün- mayacaklar. kýn olan en çok kazanýyor. Tüm Radyoloji
den gencecik yaþlarýnda ölümcül hastalýða yakala- Teknisyenleri
nan kot taþlama iþçileri bile GSS þemsiyesinin al-
týna giremiyorlar. Paran yoksa ilaç da Özele gidene sonuna ve Teknikerleri
Derneði
Ýþte, 5 Eylül tarihli gazetelerde yer alan kýsa bir
haber: "Tedavi gördüðü hastanede hayatýný alma, hastaneye de kadar "ilave ücret" 5. Sayfada
kaybeden silikozis hastasý Ýbrahim Güloð-
lu'nun (30) cenazesi, ailesine, 2 bin TL'lik taah-
yatma Artýk hastaneler A-B-C-D-E diye hem özelde GSS ilk yasalaþtýðýnda kapsamýndaki vatan-
daþlar ister devlet, ister özel hastaneye gitsin hiç- Saðlýk ve
hem kamuda sýnýflara ayrýlacak. Özeller için has-
hütname imzalatýlarak teslim edildi." tanelerde alýnacak "ilave ücret"ler de bu sýnýflara bir ücret ödemeyeceklerdi. Sosyal Hizmet
göre belirlendi bile. Sonra 2007 yýlýnda özel hastaneye giden sigor- Emekçileri
Muayene ücretlerine Hastanelerle birlikte aslýnda hastalar da sýnýfla-
ra bölü
talýlarýn %20 "ilave ücret" ödemesi öngörüldü.
Tasarý Meclis'te görüþülürken %20 "ilave üc-
Sendikasý
6.
% 650 zam necek. Artýk herkes her hastaneye gidemeye-
cek. "Lüks sýnýf" hastanelere parasýný verenler
ret"in tavaný el çabukluðuyla %100'e çýkarýlýver-
di.
Sayfada
Genel Saðlýk Sigorta- kabul edilecek. Verecek parasý olmayanlar ise "9. Þimdi %70 uygulanýyor, daha yüksek uygulan- Saðlýk ve
sý'nýn (GSS) uygulanmaya Hariciye Koðuþu"na mahkûm olacaklar. masýnýn önünde engel bulunmuyor. Sosyal Hizmet
baþlandýðý 1 Ekim 2008
günü muayene ücretleri de
Çalýþanlarýnýn
devlet hastanelerinde 3 Sözü Sendikasý
TL, eðitim hastanelerinde
6. Sayfada
4 TL, üniversite hastane-
lerinde 6 TL, özel hasta- Türk Tabipleri
nelerde 10 TL'ye çýkarýldý. Birliði
Uygulama Danýþtay tara-
fýndan durduruldu. 7. Sayfada
Ancak GSS'nin temel hedefi vatandaþýn cebin-
den para almak. Türk Medikal
Bunun için 18 Eylül 2009 günü yeni bir Teblið Radyoteknoloji
daha yayýmlandý. Muayene ücretleri devlet hasta- Derneði
nelerinde 8 TL, özel hastanelerde 15 TL oldu. Üs-
telik tamamen ücretsiz olacaðýný söyledikleri bi- 7. Sayfada
rinci basamak saðlýk kurumlarýnda bile 2 TL ücret
alýnýyor. Türkiye
Açýkça 5510 sayýlý Yasa'nýn 69/c Maddesine Ýlaca ulaþmak son yýllarda adeta engelli bir ko- Diyetisyenler
aykýrý olan Teblið'in bu maddesi ile Hükümet sað- þuya dönüþtü. Sürekli olarak yeniden belirlenen Derneði
lýkta tasarruf yapma adýna kendi çýkardýðý Kanun'a koþullarý yerine getirmiyorsanýz ilacýnýzý kendi pa-
ranýzla almak zorunda kalýyorsunuz. 7. Sayfada
bile ters düþmektedir.
ayný özveriyle, ayný özenle yapýlma- yýllarca okuduk, hala okuyoruz ola- güne. Filmlerin, internet sayfalarýnýn len, saldýrýlan, politikacýlarýn malze- tek tek deðil, bir arada olacaðýz. So-
ÇAÐRI
sý gereken bir mesleði seçtik… nak bulabildikçe. Ve minnettarýz bi- altýndan üstünden reklamlar fýrlýyor mesi olan, sürekli çok para verildiði runlarýmýzý beraber çözeceðiz. Artýk
Bizler; acilde, ambulansýn içinde, ze verilen maddi ve manevi tüm yüzlerimize. Ýnsan olmaktan, vatan- söylenen ve diyeti için hastalarýmý- hastalarýmýzýn ve bu toplumun tüm
evinizde, doðumunuzda, ameliyat- emeklere… daþ olmaktan müþteri olmaya "yük- zýn önüne "itilen" bir "mevkide- fertlerinin giderek daha çaresiz, daha
hanede, saðlýk ocaðýnda, poliklinik Oysa þimdi… Yabancýlaþýyoruz, seldik"! Piyasa, iþletme tartýþýlmaz yiz"! Buna izin vermeyeceðiz. Biz umutsuz olduðunu görmek istemiyo-
odasýnda, bir mezrada aþýlamada, kaygýlarýmýz, kaybettiklerimiz artý- "deðerler" oldu hýzla. Mesleki de- saðlýk çalýþanlarý ve hastalarýmýz, ruz. Umudunuzu yitirmeyin, yitir-
Bir canýn ana rahmine ilk düþü- gece-gündüz, hafta sonu-tatil deme- yor, deðerlerimiz yýpranýyor. Ne za- ðerlerimizin, bilgimizin, yapmamýz bunu hak etmiyoruz. Bu topluma ve meyelim. Sizin ve bizim durduðu-
þünden, son nefesini veriþine kadar, den oradaydýk, hep vardýk. Ýnsana, man nasýl hýzlandý bu süreç kestire- gerekenlerin önüne tebliðler, mesleðimize karþý sorumluluklarý- muz yer ayný, haklarýmýz, talepleri-
yaþamýn deðerini, insanýn biricikliði- yaþama ve saðlýk hakkýna duyduðu- miyoruz, hafýzalarýmýz bulanýk… SGK'nýn talimatlarý geçer oldu. Öyle mýzý tekrar gözden geçirmemiz, da- miz ortak:
ni bilerek; dünyanýn herhangi bir ye- muz sorumluluðu bilerek ve isteye- Saðlýðýmýz da içinde olmak üzere söyledi, öyle yaptý iktidarlar. Piyasa- ha çok tartýþmamýz ve çözüm üret- Saðlýk istiyoruz. Onurlu ve insan-
rinde, bir ülkenin doðusundan batýsý- rek girdik bu mesleðe. Sizin, bir ak- tüm yaþam alanlarýmýz piyasalaþý- ya en uzak alan saðlýk, "beyaz" ol- memiz gereken zamanlardan geçiyo- ca bir yaþam istiyoruz. Saðlýk hakký-
na, siyahýndan beyazýna, zenginin- rabanýzýn ya da komþunuzun kýz ve- yor. Televizyonda-gazetelerde döviz duðu için belki de en çok "kir" gös- ruz… Hastalýklara çare bulmak için mýzý koruyalým. Temizliðe kirleten-
den fakirine, hiçbir ayrým yapmadan, ya erkek çocuklarýydýk. Okuttunuz, kurlarý, borsa haberleriyle baþlýyoruz teren oldu. Artýk hedefteyiz; dövü- önce bu "hastalýðýmýzý" çözeceðiz; lerden baþlayalým.
2. td 173.qxp 04.03.2010 14:29 Page 2
CMYK
2 1 Mart 2010
Türk Eczacýlarý Birliði
Saðlýk Çalýþaný ve saðlýk danýþmanlýðý- devamlýlýðý, eczacýnýn kurmuþ
olduðu küçük iþletmenin sürdürülebilirliði korunarak
Saðlýkta Reform adýna gerçekleþtirilen süre-
cin doðru yönetilmediði ve birçok sorunu berabe-
Olarak Eczacýlar saðlanabilir.
Eczaneler, eczacýlýk fakültesi mezunlarýnýn % 90'ý
rinde getirdiði açýktýr. Halkýn saðlýða eriþimini ve
eriþtiði saðlýk hizmetinin kalitesini artýrmak an-
Dünya ilaç pazarýnda olduðu gi- için mesleklerini sürdürebilecekleri tek mecra. Çünkü cak ve ancak saðlýk çalýþanlarýnýn mesleki çýkar-
bi Türkiye ilaç pazarýnda da tekel- eczacýlar, eczacýlýk fakültelerinde 5 yýllýk bilimsel bir larý ve özlük haklarý göz önünde bulundurularak
ci eðilimler gün geçtikçe artmakta eðitim aldýktan sonra mezun olmalarýna raðmen geniþ gerçekleþtirilmelidir. Halbuki, bugüne kadar sür-
ve hatta daha fazla görünür hale gel- bir istihdam olanaðý bulamamaktadýrlar. Diðer bir deyiþ- dürülen uygulamalar, bir bütün olarak saðlýk ça-
mektedir. Bugün itibariyle Türkiye le, eczacýlar çoðunlukla aldýklarý krediler aracýlýðýyla lýþanlarýný hedef almakta ve hatta halkýn gözün-
ilaç pazarý dünyanýn en büyük 13. pazarý. saðladýklarý küçük sermayeler ile kendi iþletmelerini kur- deki deðerleri gün geçtikçe tahrip edilmektedir.
Bu pazar her yýl % 10-15 oranýnda büyümeye devam edi- mak zorundalar. Bunu sebebi, ne kamu da ne de özel sek- Halkýn saðlýðýný korumak ve geliþtirmek ile mes-
yor. Kuþkusuz bu Pazar büyük ilaç tekellerinin ve tüm tör de eczacýlarýn istihdam edilme oranlarýnýn mezun ec- leki çýkarlarý kollamak yerine ideolojik davran-
diðer sermaye gruplarýnýn ilgisini çekiyor. Þuan pazarda zacýlarý kabul edebilecek seviyelerde olmamasýdýr. Bu dýklarý iddia edilen ve hatta sadece gelirlerini
ilk on þirket içinde sadece 3 adet yerli üretici bulunuyor. mevcut istihdam eksikliði, her geçen gün açýlan yeni fa- yükseltmek için çýðýrtkanlýk yaptýklarý söylenen
Ve bu oranýn hýzla düþmesi bekleniyor. Buna ek olarak, külteler ve artýrýlan kontenjanlar, eczacýlýk mesleðini ya- saðlýk çalýþanlarýna reva görülen bu yaftalama gi-
ilaç daðýtým pazarýnýn %80'i iki büyük þirket tarafýndan pýsal bir krize sokmaktadýr. riþiminden biran önce vazgeçilmelidir. Zira, tüm
kontrol ediliyor. Diðer yandan, yapýsal bir varolma mücadelesi veren saðlýk meslek gruplarýna dayatýlan bu imaj; halk
Bu þekildeki bir pazar yapýsý içinde üretilen/ithal edi- eczacýlýk mesleði ve eczaneler, Sosyal Güvenlik Kuru- saðlýðýný korumak ve geliþtirmek adýna meslek
len ve eczanelere ulaþtýrýlan ilaçlarýn halka sunumu ecza- mu'nun ve Saðlýk Bakanlýðý'nýn uygulamalarýndan dolayý yemini etmiþ tüm saðlýk çalýþanlarýnýn saygýnlý-
neler aracýlýðýyla saðlanýyor. Eczaneler, tedavi sürecinin ciddi krizler yaþamaktadýrlar. Geçtiðimiz dönem de ecza- ðýný ve toplumun gözündeki yerini yok etmekte-
olmazsa olmazý ilacýn halka ulaþtýrýlmasýnda son nokta neler yaþadýklarý krizin ciddiyetini bir günlük kepenk ka- dir. Bilinçli bir þekilde sürdürülen bu kampanya-
olarak iþlev görüyorlar. Bu nedenle, birinci basamak sað- pama eylemi ile göstermeye çalýþtýlar. Ancak hak arayan- dan derhal vazgeçilmelidir.
lýk hizmet sunucusu olan eczanelerin verdikleri hizmet lara karþý kapýlarý her zaman kapalý olan yetkililerin uz- Saðlýk sistemindeki reform adý verilen sürecin
içerisinde ilaç hizmeti en belirgin olaný. Ancak eczane- laþmaz tavýrlarý ile karþý karþýya kaldýlar. saðlýk çalýþanlarý ve onlarýn temsilcilerinin görü-
lerden sunulan hizmet basitçe ilaç tedarikinden ibaret de- Süreç içinde, Türk Eczacýlarý Birliði ile imzalanan þü, onayý ve rýzalarý alýnmadan sürdürülemeyece-
ðil. Eczaneler, ilaç hizmeti dýþýnda hastalara ve bireylere ilaç alým protokolü SGK tarafýndan tek taraflý olarak fes- ðinin tüm ilgililerce artýk fark edilmesi ve uzun-
saðlýk danýþmanlýðý hizmeti de sunmaktadýr. Eczaneler- hedildi. Bugün itibariyle, Danýþtay tarafýndan protokol ca bir süredir gidilen yanlýþ yoldan geri dönülme-
de, hekimlerin yazdýðý reçetede varolan ilacýn kullanýmý- feshinin yürütmesinin durdurulmasý, eczanelerin ve ecza- si gerekmektedir. Bunun baþarýlmasý için saðlýk
na iliþkin bilgiden tutun tedavi sürecinde dikkat edilme- cýlarýn yaþadýðý hiçbir sorunu çözmemiþtir. Belirsizlik alanýnda örgütlü emek ve meslek örgütleri ile
si gereken birçok konuda hastalara danýþmanlýk hizmeti devam etmektedir; bu nedenle, Danýþtay'ýn vereceði son saðlýk çalýþanlarý derneklerinin bir arada seslerini
sunuluyor. Bugünkü koþullarda, bu iki ana hizmetin -ilaç karara göre süreç birçok geliþmeye gebedir. yükseltmeye devam etmesi kaçýnýlmazdýr.
Saðlýk Teknisyen ve Teknikerleri Derneði
Saðlýkta Dönüþümün zanmýþtýr. Hastaneler
birim olarak cihaz
soneline potansiyel suçlu muamelesi yapýl-
maktadýr. Bu durum hastalarýn biz saðlýk ça-
olduðu, hastalara müþ-
teri, saðlýk hizmeti su-
Saðlýk Teknisyen ve alýmý ihalesine
çýkmýþ þartna-
lýþanlarýna hakaretlere hatta fiziksel tartakla-
malara varan davranýþlarda bulunma hakký
nanlara da iþveren gö-
züyle bakýlarak kar-za-
Teknikerleri Açýsýndan meye “cihaz
bakým tek-
olduðu anlayýþýný yerleþtirmiþtir. Saðlýk hiz-
metini kutsal bir görev olarak algýlayan ve
rar dengesi üzerine bir
sistem kurulmak üzere
Deðerlendirmesi nisyeni” adý
altýnda saðlýk
hizmet vermeye çalýþan bizlerin motivasyo-
nunu olumsuz yönde etkilemekte üstelik her
hazýrlandýðý, göz ardý
edilmemelidir.
Toplumsal baskýlar ve saðlýk harcamalarý- teknisyenleri geçen gün içinden çýkýlmaz bir hal almakta- Tam Gün Yasasýyla
nýn önü alýnmaz bir biçimde artmasý yeni bir asgari ücret- dýr. iyonlaþtýrýcý radyas-
yapýlanmayý gerekli hale getirmiþtir. Reform lerle özel þir- Özlük haklarýnda ve maaþlardaki kýsmen yonla teþhis, tedavi ve-
hatta devrim olarak adlandýrýlan bu dönüþüm ketler bünyesinde iyileþtirmenin hekimle sýnýrlý tutulmasý he- ya araþtýrmanýn yapýl-
süreci, deðiþim yönetimlerinde yapýlan yan- çalýþmaya zorlan- kimlerin dýþýndaki saðlýk çalýþanlarýný yok dýðý yerler ile bu iþ ve-
lýþlarla yapýlmýþ ve yapýlmaya devam etmiþ- mýþtýr. sayan bir çalýþma ise, bizleri rencide etmekte ya iþlemlerde çalýþan
tir. Baþarýlý bir deðiþim tüm kesimlerin aktif Saðlýk personelinin meslek standartlarý ne ve çalýþma ortamlarýndaki iþ huzurunu orta- personel için haftalýk
katýlýmý ile etkili ve faydalý olur. görev tanýmlarýný düzenleme ve hazýrlama dan kaldýrmaktadýr. Yetkililerin her zaman çalýþma süresinin yapýlan iþin özelliði dikka- Eksik uygulamalar ve deðiþim sürecinde iþi
Ülkemizde yapýlan bu deðiþikliklerin, yetkisi 2006 yýlý baþlarýnda Saðlýk Bakanlýðý- “Saðlýk hizmeti hizmetliden, en üst düzey te alýnmadan Ýyonizan Radyasyon ile çalýþan- yapacak olan saðlýk çalýþanlarýnýn özümse-
gerçekten halkýmýzýn saðlýðýný korumak ve na devredilmesine raðmen ilgili kuruluþlarla yöneticisine kadar bir ekip anlayýþý içinde ve- larýn haftalýk 25 saatten 35 saate çýkarýlmasý mediði bir yasaya karþý olduðumuzu deklere
geliþtirmek amacýyla yapýlmýþ teknik çalýþ- organizasyon saðlanýp bugüne kadar bir ça- rilir” demelerine raðmen, Saðlýk Hizmetle- uygun deðildir. ettik.
malar olmasýndan ziyade, kurumlarý yok ede- lýþma baþlatýlmamýþtýr. rinde yaptýðý iþi meslek edinmiþ bizleri (Sað- Genel Saðlýk Sigortasý, Aile Hekimliði Hükümetin ýsrarla çýkarmak istediði yasa-
rek, iþleyiþ düzenlerini içinden çýkýlamaz ha- Saðlýk Bakanlýðýnýn yayýnladýðý Aile He- lýk Teknikeri “radyoloji, radyoterapi, labo- uygulamasý, Sosyal Güvenlik Kurumlarýnýn ya karþý çeþitli eylemlerde bulunduk. Bu ey-
le getirerek, kiþi ve çalýþanlarýn kazanýlmýþ kimliði Kitapçýðýnda hekim dýþýnda çalýþan ratuar, anestezi vb.” Saðlýk Memuru, Acil (SSK, Emekli Sandýðý, Bað-kur, Yeþilkart lemlerin etkili olduðu inancýndayýz. Artýk he-
haklarýný yeni yasal düzenlemelerle yok et- saðlýk çalýþanlarýna “Aile Saðlýðý Elemaný” Týp Teknikeri, Týbbi Sekreter, Ebe, Hemþire vb) birleþtirilmesi, Kamu Hastane Birlikleri kim, hemþire, tekniker, eczacý, vd. birçok
meyi “saðlýkta reform” diye sunabilmenin tanýmý getirilerek herkes her iþi yapabilir an- vd.) yok sayarak yapmýþ olduðu düzenleme- Yasa Tasarýsý ile özerkleþtirilmesi, Saðlýk ça- meslek grubu daha sýký bir birliktelik içinde
en büyük haksýzlýk olduðunu düþünüyoruz. layýþýyla bakýldýðý net olarak ortaya konul- leri anlamakta güçlük çekiyoruz. Aile He- lýþanlarýnýn tümünün sözleþmeli(4B, 4C, olan bizler; saðlýk hizmetinin bir ekip iþi ol-
Halkýn oylarýný almaya yönelik popülist ça- muþtur. kimliðinde “Aile Saðlýðý Elemaný” olarak 4924, Çakýlý kadro, cihazbaþý eleman vd.) ça- duðunu, Saðlýk Bakanlýðý’nýn sadece hekim-
lýþmalar (sevk zincirinin kaldýrýlmasý, özelde Saðlýk Bakanlýðý tamgün yasa tasarýsýný nitelendirdiði tüm branþlarý tek isim altýnda lýþmaya teþvik edilmesi vb. uygulamalarý alt lere yönelik bir bakanlýk olmadýðýný tüm ke-
muayene, ilacýn her eczaneden alýnabilmesi) TBMM’ye sunarken; “Neden tam gün?” toplayarak “her çalýþan her iþi yapabilir” an- alta konulduðunda Saðlýkta Dönüþüm Proje- simlere anlattýðýmýza inanýyoruz. Saðlýk hiz-
saðlýk sisteminde nelere mal olmuþtur. Olan sorusu ile “Önce insan” felsefesine dikkat layýþýna þiddetle karþý çýkýyoruz ve her plat- si adý altýnda yapýlan düzenlemelerin, çözüm meti sunumunda saðlýk meslek gruplarý zin-
bitenleri eksiksiz, saptýrýlmadan, belli bir çý- çekmiþtir. “Hakkaniyet, kalite, verimlilik, formda demokratik yollarla doðuracaðý sa- üretmeye yönelik deðil, saðlýkta özelleþtir- cirin bir halkasýdýr. Unutulmamasý gereken
kar için yönlendirilmeden doðru biçimde her iþ yükünün adaletli ve dengeli olmasýnýn kýncalarý dile getirmeye devam edeceðiz. meye geçiþin alt yapýsýnýn hazýrlanmasý çalýþ- nokta ise, zincirin çekme kuvveti en zayýf
olan bitenin öðrenilmesi gerekmektedir. gerekliliði” vurgulanarak, “vatandaþ ve Bundan sonra yapýlacak deðiþikliklerde sað- malarý olduðu ortadadýr. halkasýnýn gücü kadardýr.
Saðlýk giderlerini kontrol altýna almak, saðlýk çalýþanlarýnýn memnuniyetini art- lýk kurum ve kuruluþlarýnda çalýþan diðer Bu süreçte Saðlýk çalýþanlarý olarak bizler Özetle; saðlýk hizmetleri içerisindeki tüm
saðlýk hizmetlerini toplumun her kesimine týrmak için” bu kanunun yapýldýðýný belirt- tüm personele aldýklarý eðitim ve kýdemlerine Tam gün yasasý öncesinde saðlýk çalýþanlarý saðlýk çalýþanlarýnýn kabul edebileceði çalýþ-
eþit þekilde ulaþtýrmak parolasýyla baþlatýlan miþtir. göre haklarýn göreceli olarak yansýtýlmasýnýn platformu oluþturma kararý aldýk. 7 derneðin ma koþullarý ve uygulanabilir mali düzenle-
dönüþüm programýnýn bu gün itibariyle gel- Hükümetin “tam gün” yasasý için söy- bir gereklilik olduðu kanýsýndayýz. katýlýmýyla Aðustos ayýnda temelini atmýþ ol- menin yapýlmasýnýn gerek ve þart olduðunu
diði durum ortadadýr. Saðlýkta Dönüþüm lemlerinde; hekimlerimiz ve saðlýk çalýþanla- Yapýlan ve yapýlmasý düþünülen düzenle- duðumuz birliktelik, Ekim 2009da imzala- düþünmekteyiz.
Programý’nýn, saðlýk teknisyenleri açýsýndan rýmýzýn iþ yüklerini adaletli daðýtacaðýz ve meler; çalýþanlarýn iþ güvencesini ortadan nan mutabakat metni ile resmi hale gelmiþtir. Bizler tam gün çalýþmaya karþý deðiliz, bu
mevcut durumunu ortaya koymak gerekirse; daha çok para alacaklar tutumu saðlýk çalý- kaldýran, sözleþmeli saðlýk personeli olarak Sonrasýnda TTB ev sahipliðinde Saðlýk çalý- þekilde dayatýlan fikirlerimizin önemsenme-
Saðlýk Bakanlýðýnýn hizmet satýn alýmý þanlarý ile hizmet verdiðimiz hastalarýmýzla görev yapmaya zorlayan, saðlýk alanýnda ve- þanlarý grubu, 17 sivil toplum örgütü bir ara- diði bu içerikte, çalýþanlarýn ve hastalarýn
ihaleleriyle yardýmcý saðlýk personeli olarak karþý karþýya getirmiþtir. rilen hizmetin hasta bakýcýdan hekime kadar ya gelerek aylýk toplantýlara baþladýk. Hükü- saðlýklarýný tehdit edecek çalýþma düzenine
meslektaþlarýmýzýn temizlik firmalarý bünye- Saðlýkta Dönüþüm Programý’nda saðlýk bir bütün olduðu anlayýþýný yok sayan, hiz- metin saðlýk politikalarý bu aylýk toplantýlar- karþýyýz.
sinde çalýþtýrýlmasýnýn önü açýlmýþ, daha son- çalýþanlarýnýn özlük haklarý ve ekonomik du- met ederken insani duygularýn, þefkatin, gü- da konuþulmuþ birlik adýna bildiriler yayýn- Ahmet ARSLAN
ra Anayasa mahkemesinin yürütmeyi durdur- rumlarýnda düzenleme öngörülmemekte, ler yüzün hastalarýmýz için çok daha fazla an- lanmýþtýr. Tamgün çalýþmaya platform ve Saðlýk Teknisyen ve Teknikerleri
ma kararý almasýyla olay baþka bir boyut ka- hasta haklarý ön plana çýkartýlarak saðlýk per- lam ifade ettiðini dikkate almayan çalýþmalar oluþturulan saðlýk grubu olarak karþý deðiliz. Derneði Yönetim Kurulu Baþkaný
3. td 173.qxp 04.03.2010 14:29 Page 3
CMYK
1 Mart 2010 3
Türk Diþhekimleri Birliði
Saðlýklý bir gibi popülist yaklaþýmlarla ulu-
sal kaynaklar oldukça verimsiz
gýn bir daðýlým göstererek hastalarýn kolay
ulaþabileceði yerlerde hizmet sunmaktadýr-
hýzla arttýðýna tanýk olduk. Daha fazla tedavi,
tedavi baþýna puan ve puan karþýlýðý para.
mý konusunda ki yaklaþýmý bu açýdan önem
taþýmaktadýr. Bir yandan ulusal kaynaklarý-
gelecek için, kullanýlmaktadýr. Koruyucu
aðýz diþ saðlýðý programlarý top-
lar. Muayenehanelerden hizmet alýmý, hasta-
nýn hekimini özgürce seçme hakkýný kullan-
Böylesi koþullarda hekim seçme özgürlüðü-
nün bir anlamý olabilirimi? Bir bilim ve sanat
nýn verimli kullanýlmasý, öte yandan yaygýn
ve toplum saðlýðýný ileriye götürecek bir bi-
Aðýz ve diþ saðlýðý ge- lumun yarýnýna dönük saðlýklý masýna olanaklý hale getirir. olarak nitelendirilen diþhekimliði bu tür bir çimde hizmete ulaþmasý hedeflenmiþtir.
nel saðlýðýn ayrýlmaz bir bir gelecek saðlarken. Popülist 1981 yýlýnda Dünya Tabipler Birliðinin hizmet sunumu þekline hiç uygun deðildir. Amaç geliþmiþ ülkelerdeki gibi, yaygýn çü-
parçasýdýr. Biraz daha öte- uygulamalarla siyasi iktidar oy Lizbon'da bir araya gelerek yayýnladýðý Liz- Böylesine çarpýk yapýlanmalar, zaman içinde rük görülme sýklýðýnýn azaltýlmasý, orta ve
ye giderek, saðlýk aðýzda oranýný artýrmayý ummaktadýr. bon Bildirgesi hasta haklarý konusunda ka- saðlýk kuruluþlarýnýn özelleþtirilme süreci ileri yaþlarda diþ eksikliðine baðlý daha az
baþlar diyebiliriz. Çünkü yapýlan bir çok Türk Diþhekimleri Birliði bu temel anla- rarlar almýþtýr. Bildirge "Hastanýn hekimini içinde bu kurumlarýnda, giderek ticari bir ya- protez gereksinimi dolayýsýyla orta ve uzun
araþtýrma göstermiþtir ki; çürük ve enfekte yýþ çerçevesinde, sosyal güvenlik kurumu- özgürce seçme hakký'' olduðunu karara pý kazanma tehlikesini içinde barýndýrmakta- vadede daha az diþhekimliði harcamalarýnýn
diþleri yada diþ eti hastalýklarý olan bireyler nun resmi kurumlarýn yaný sýra, özel aðýz ve baðlanmýþtýr.1995'de Bali de yapýlan benzer dýr. Bir çok kamu kurumu gibi ticari nitelik- gerçekleþmesi. Bir çok Avrupa ülkesi böyle-
kalp hastalýklarýndan, düþük doðum aðýrlýðý- diþ saðlýðý sunan kuruluþlardan da hizmeti bir toplantýda, bu bildirge geniþletilmiþ ve bu leri öne çýkacak þekilde geliþime zorlanmak- si politikalar sonucu diþhekimliði fakülteleri-
na kadar bir çok ciddi saðlýk sorunuyla kar- alýnmasýný savunmaktadýr. Özel hastanelerin sefer hekim seçme konusunda "hastanýn, tadýrlar. Bu iþin kamu eliyle ve kamu kay- nin sayýsýný azaltma yoluna gitmiþtir. Ülke-
þýlaþmaya adaydýr. Bununla birlikte aðýz ve yaný sýra, ortopedik ürünler, optik malzeme- özel sektörde yada devlet sektöründe çalý- naklarýyla yapýlýyor olmasý, diþhekimliðinin mizde kamu kaynaklarýna dayanan popülist
diþ saðlýðýnýn önemi yeterince bilinmez, kimi ler, çok çeþitli ortez ve protez gibi saðlýkla il- þýyor olmasýna bakmaksýzýn hekimini, tüm uygulama alanlarýnda etik bir alt üst olu- ve dolayýsýyla akýlcý olmayan politikalarýn
zaman kozmetik ve estetik yönü ile algýlanýr. gili bir çok hizmet ve ürün özel kuruluþlar- hastanesini ve týbbi bakým kurumunu öz- þu beraberinde getirmektedir. Örneðin saðlýk bir diðer boyutu; bir yanda iþsiz diþhekimle-
Oysa bir çok geliþmiþ ülkede acil tedavilerle dan saðlanýrken, diþhekimliði alanýnda mu- gürce seçme ve deðiþtirme hakký vardýr" alanýnda ki reklam yasaðý eskisine göre daha ri varken öte yandan yeni diþhekimliði fa-
birlikte koruyucu aðýz ve diþ saðlýðý önlem- ayenehaneler sistemin dýþýnda tutulmaktadýr. denilmiþtir. yaygýn bir biçimde ihlal edilmekte, toplum kültelerinin açýlmasýdýr.
leri öne çýkmýþtýr. Öncelikle çocuk yaþ grup- Oysa muayenehaneler bir þekilde önemli ya- Son yýllardaki saðlýk politikalarýna baktý- saðlýðý yönündeki uygulamalar yerine kar Aydýnlýk bir geleceðe giden bir yol, he-
larýnýn tedavileri üstlenilerek, saðlýklý bir týrýmlar sonucu doðmuþ ulusal kaynaklardýr. ðýmýzda özelleþtirme eðilimlerinin giderek getirici uygulamalar giderek daha fazla ilgi men her alanda olduðu gibi diþhekimliðinde
toplum hedef alýnmaktadýr. Ne yazýk ki ülke- Bir çok diþhekimi baþka bir seçeneði olmadý- öne çýktýðýný görüyoruz. Diþhekimliðinde ise görmektedir. de halktan yana ve emeðin deðerini bilen ve
mizde bu yönde bir politika geliþtirilmediði ðý için bu yolu seçmiþtir. Eczaneler gibi yay- paradoksal bir biçimde kamu yatýrýmlarýnýn Türk Diþhekimleri Birliðinin hizmet alý- veren politikalardan geçmektedir.
Türk Psikologlar Derneði
O tuz üç yýl önce, 25 Ekim 1976
yýlýnda Ankara'da kurulan
Türk Psikologlar Derneði, ülke-
oluþamamýþ olmasýdýr. Odanýn ol-
mayýþý, kimlerin psikolojik yar-
dým verebileceði konusunda-
olmadýðý için, Türkiye'de, psi-
kologlarýn çalýþmalarý ve etkin-
liklerinin týbbi model içinde ve
miz psikologlarýnýn çalýþma ki standartlarý da belirsiz "yardýmcý saðlýk personeli"
ilkelerinin belirlenmesinde býrakmýþtýr. Bu belirsizlik olarak tanýmlanmasý, mesleði-
aktif olarak rol alarak mesle- alanýnda bir bölümü psi- miz ile ilgili evrensel tanýmla-
ðin etik ilkelere göre yürü- koloji eðitimi bile görme- malar açýsýndan, kabul edile-
tülmesini, psikologlarýn ve miþ birçok kiþi denetimsiz mez bir anlayýþtýr. Psikolojinin
psikolojik hizmetlerden ya- çalýþmalar yapabilmekte- geliþmiþ olduðu pek çok ülke-
rarlanan kiþilerin haklarýný gö- dir. Yasa ile denetim olanaðý de, psikologlar mesleklerini hi-
zetmeyi temel hedefleri arasýnda tanýnmadýðý için ortaya çýkabi- yerarþik bir iþleyiþten baðýmsýz
tutmuþtur. lecek "yanlýþ" uygulamalarýn olarak icra edebilmekte, dola-
Otuz üç yýlý aþkýn bir zamandýr sürdür- açýklamasýný akademisyeniyle ve uygu- yýsýyla disiplinler arasý çalýþ-
düðümüz çabaya karþýn, psikologlarýn mes- lamacýlarý ile psikoloji camiasý deðil, yasayý malarda doðru ve iþlevsel bir
lek yasasýnýn halen çýkartýlmamýþ ve mesle- yýllardýr engelleyenlerin yapmasý gerekecek- þekilde yer alabilmektedirler.
ðimizin yasalarla güvence altýna alýnmamýþ tir. Ülkemizde de son dönemde, bazý temel Yasa edinme serüvenimizde
olmasý, bizleri, özellikle kamu yararý açýsýn- olumsuzluklara karþýn, ruh saðlýðý alanýnda yaþadýðýmýz týkanýklar, mesle-
dan ciddi derecede endiþelendirmektedir. önemli anlayýþ deðiþiklikleri meydana gel- ðimizin gerek Avrupa Birliði
Meslektaþlarýmýz, diðer saðlýk meslek gurup- miþtir. Artýk daha çok uzmanýn bu alanda ça- üyesi ülkelerdeki gerekse psi-
larý arasýnda da yaþandýðý gibi, özlük haklarý lýþtýðý ve daha çok kiþinin bu alanda çalýþan koloji alanýnýn ileri düzeyde
açýsýndan hak ettikleri koþullara bir türlü ula- uzmanlara baþvurduðu gözlenmektedir. An- geliþmiþ olduðu ülkelerdeki
þamamakta ve her geçen gün var olan hakla- cak, ruh saðlýðý yasasýnýn da bulunmamasý yasal standartlara ulaþmasý ko-
rýný da kaybetmektedir. kamuya sunulan psikolojik hizmetlerin kali- nusundaki umutlarýmýzý gide-
Psikolojinin geliþmiþ olduðu pek çok ül- tesinin denetlenmesini mümkün olmaktan çý- rek azaltmaktadýr.
kede psikologlarýn, psikolojik danýþmanlarýn, kartmakta ve ruh saðlýðý hizmetine ihtiyacý Türk Psikologlar Derneði
sosyal hizmet uzmanlarýnýn, psikoterapi/psi- olan kiþiler, yeterliliði olmayan ya da ruh olarak dileðimiz, bilim ve mesleðimizin top- þik olarak üstte tanýmlanmadýðý ve eþit dü- hizmetlerdir. Saðlýk alanýnda yapýlan deði-
kolojik danýþma hizmeti verenlerin görev ve saðlýðý alaný dýþýndan bazý uygulamacýlarýn, luma daha yararlý olmasýný saðlayacak yasal zeyde öneme sahip olduðu, disiplinler arasý þikliklerin birçok sorunu beraberinde getirdi-
sorumluluklarýný tanýmlayan yasalar vardýr. psikolojik müdahalelerine maruz kalabilmek- düzenlemelerin bir an önce yapýlmasý ve psi- bir çalýþmayý gerektirmektedir. Psikososyal ði açýktýr. Önemli olan, saðlýk hizmeti talep
Meslek yasasýnýn engellenmiþ olmasýnýn en tedir. Kamunun, çaðdaþ ve kaliteli ruh saðlý- kologlarý, psikoloji uygulamalarýný ve psiko- çalýþmalar, koruyucu/önleyici çalýþmalar, gö- eden bireylerin gereksinimlerinin doðru de-
vahim sonuçlarýndan bir tanesi, özellikle sa- ðý hizmetleri ile buluþturulabilmesi için hem lojik hizmet sunulan ülkemiz halkýný koru- nüllülerin veya Sivil Toplum Kuruluþlarýnýn ðerlendirilebilmesi ve gereksinimlere uygun
yýlarý yýlda ortalama 30-35 kiþiyi bulan, en ruh saðlýðý yasasýnýn hem de psikologlarýn maya alacak olan bir meslek yasasýna acilen yürüttüðü projeler, týbbi müdahaleler, psiko- hizmetin sunulabilmesidir. Bu da alanda çalý-
az yüksek lisans düzeyinde klinik psikoloji meslek yasasýnýn çýkartýlmasý zorunluluðu kavuþmamýz yönündedir. terapi/psikolojik danýþma hizmetleri, sosyal þanlarýn mesleki çýkarlarý ve özlük haklarý
mezununun kendilerini ait gördükleri ve de- giderek kendini daha fazla hissettirmektedir Saðlýk alaný hiç bir disiplinin, mesleðin, hizmetler, iletiþim ve benzeri yöntemler, bir- göz önünde bulundurularak gerçekleþtirilebi-
netlendiklerini bildikleri bir meslek odasýnýn Öte yandan, gerekli yasal düzenlemeler kuramsal yaklaþýmýn bir diðerinden hiyerar- birini dýþlayýcý deðil, birbirini tamamlayan lir.
Çevre ve Saðlýk Derneði
H epimiz bilmekteyiz ki gerek
Avrupa Birliði uyum yasa-
larý ile gerekse bakanlýklarýn ken-
malar asgari düzeyde tutularak
bu meslek grubunun erimesi-
ne göz yumulmuþtur.
Teknisyenleri/Teknikerleri sadece gýda ile il-
gili konularda deðil insan saðlýðýna zarar ve-
recek tüm olumsuzluklara karþý önceden ted-
lektaþlarýmýzla bir olmak ve bu sorunlarýn
üstesinden gelebilmek için kurulmuþtur. Ýn-
sanlarýn yaptýrým gücü örgütlülükten ve bir
di içlerinde yapmýþ olduklarý dü- Birçok meslektaþýmýz bir alýp bu olumsuzluklarýn giderilmesi husu- olmaktan geçmektedir ve derneðimiz bu
zenlemeler sonucu, en çok hak Tarým Bakanlýðý'na gönde- sunda çalýþmalarýný yürütürler. Su, gýda, ha- noktada devreye girerek hiçbir ayýrým yap-
kaybýna uðrayan meslek grubu rilerek gerek maddi gerek- va ve gürültü kirliliði ile mücadele, endüstri- maksýzýn hukuki bir çerçevede kendi mesle-
çevre saðlýðý teknisyenliði/tekni- se mesleki olarak hak ka- yel atýklarýn bertaraf edilmesi, bulaþýcý hasta- ki haklarýmýzýn korunmasý ve savunulmasý
kerliði olmuþtur ve bu kayýplar; yýplarýna uðratýlmýþlardýr. lýklarýn ortadan kaldýrýlmasýnda etken olan anlamýnda, sorunlarýmýzýn çözümü için mü-
Saðlýk Bakanlýðý'nýn aile hekimliði, Ayrýca halen okullarda bölüm- çevresel faktörlerin araþtýrýlmasý ve iyileþtiri- cadele yolunda bize bir dayanak ve güç teþ-
tamgün yasasý ve Tarým Bakanlýðý'nýn leri açýlmaya devam eden lise ve ci tedbirlerin alýnmasý gibi hususlarda denet- kil edecektir.
çýkardýðý birtakým kanun ve yönetmeliklerle önlisans düzeyinde eðitim veren okul- leyici ve kontrolör olarak görev yaparlar. HAYDÝ ÇEVRECÝLER HAK ARAMA
daha da perçinlenmiþtir. Saðlýk Bakanlý- lardan mezun, dýþarýda binlerce iþsiz meslek- Ne var ki 35 yýllýk geçmiþe sahip, saðlýk YOLLARINDA TEK ÇATI ALTINDA
ðý'nda aile hekimliði uygulamasý ve 5179 sa- taþýmýz dolaþmakta ve bunlarýn her yýl sayý- sisteminin önemli bir unsuru olan Çevre Sað- BULUÞALIM !!!
yýlý kanun ile yardýmcý saðlýk hizmetlerinin larý katlanarak artmaktadýr. Oysaki saðlýk lýðý mesleðinin bu þekilde silinmesi ve içinin HER ÞEY SENÝNLE BAÞLAR !!!
ortadan kalkmasý çevre saðlýðý teknisyenliði sistemi içinde bu mesleðin önemi yadsýna- boþaltýlmasý son derece üzücüdür. ÇESAD Emel Karakurt
mesleðini atýl duruma düþürmüþ ve yeni ata- mayacak derecede büyüktür. Çevre Saðlýðý tam da bu noktada 22.01.2010 tarihinde mes-
ÇESAD Baþkaný ÇESAD Meclis çalýþmalarý
4. td 173.qxp 04.03.2010 14:29 Page 4
CMYK
4 1 Mart 2010
DÝSK/Devrimci Saðlýk Ýþçileri Sendikasý
Saðlýkta borant, týbbi sekreter, hastabakýcýlardan, temizlik perso-
neline kadar emeði ve kimliði yok sayýlan saðlýk iþçile-
Olmaz denileni birlikte yaptýk.
Haklýlýðýmýza inandýk, örgütlen-
Taþeron rinin haksýz ve hukuksuz çalýþmaya, güvencesizliðe
karþý yürüttüðü mücadelenin sonucudur.
dik ve kazanýmlar elde ediyoruz.
Bu kazanýmlarý büyütmek, saðlýk
Çalýþtýrmayý Bizler, taþeron þirketler aracýlýðýyla çalýþtýrýlan
saðlýk emekçileri olarak yýllarca bir ekip hizmeti olan
alanýnda taþeron çalýþtýrmayý tü-
müyle ortadan kaldýrmak daha
Durdurduk! saðlýk hizmetinin parçasý olduðumuzu söyledik. Has-
tanelerimizde yapýlan ihalelerin hukuksuz olduðunu,
örgütlü, daha güçlü daha kararlý
mücadeleyle olacak.
Yýllardýr "Ýnsan Ýhaleyle kaðýt üzerinde yapýlan girdi çýktýlarla haklarý ortadan Bulunduðumuz hastanelerin
Çalýþtýrýlmaz, Saðlýkta Taþeron kaldýrýlan çalýþanlarýn iþvereninin hukuksal olarak da iþin tamamýnda kadrolu, 4-b'li, taþe-
Olmaz" diyerek, bir kamusal hizmet doðal akýþý gereðince de hastane yönetimleri, Saðlýk Ba- ron þirket iþçisi ayýrýmý yapma-
olan, bütünlük, süreklilik ve istikrarýn esas olduðu saðlýk kanlýðý ve Üniversite yönetimleri olduðunu söyledik. Bu dan örgütleneceðiz; haklarýmýzý
hizmetlerinde taþeronlaþtýrmanýn toplum saðlýðý ve sað- iddiamýz Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýn- arayacaðýz.
lýk emekçileri açýsýndan kabul edilemez sonuçlarýna dik- dan da doðrulandý. Elde ettiðimiz fiili ve hu-
kat çekiyor ve saðlýk alanýnda taþeron çalýþtýrmanýn ya- Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý: 'Yapýlan kuksal tüm kazanýmlarýmýzý
saklanmasý talebiyle güvenceli iþ, güvenceli gelecek mü- ihaleler hukuksuzdur, hilelidir' saðlýk alanýnýn tümünde uygu-
cadelesi veriyoruz. Saðlýk alanýnda %50'lere varan gü- Örgütlü bulunduðumuz hastanelerde sendikamýzýn latmak ve saðlýk alanýnda gü-
vencesiz çalýþtýrma biçimlerine karþý tüm saðlýk þirket aracýlýðýyla çalýþtýrýlan saðlýk çalýþanlarýnýn yaptýðý vencesiz çalýþtýrma biçimleri-
emekçileri için tek ve eþit statü, güvenceli çalýþma ta- iþin ve buna baðlý olarak iþverenlerinin tespit edilmesi ta- ni tümüyle ortadan kaldýrarak,
lep ediyoruz. lebiyle Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý'na yaptýðý nüfus cüzdaný olan herkesin
Saðlýk örgütleri olarak ülke genelinde taþeron çalýþtýr- baþvurular birer birer sonuçlanmaya baþladý. saðlýk hizmetinden ücretsiz
maya karþý yürüttüðümüz mücadelede önemli bir kaza- Yapýlan incelemeler sonucunda Bakanlýk, ihalelerin ve eþit biçimde yararlanabil-
ným elde ettik. hukuksuz olduðu ve çalýþanlarýn baþýndan itibaren asýl iþ- diði ve tüm saðlýk çalýþanla-
Çukurova Üniversitesi Týp Fakültesi Hastane- veren olan hastanelerin iþçileri olduðunu tespit etti. Çu- rýnýn tek ve eþit statüde gü-
si'nde yýllardýr taþeron þirketler aracýlýðýyla çalýþtýrý- kurova Üniversitesi Týp Fakültesi Hastanesi'ndeki 1200 venceli olarak çalýþtýðý bir
lan 1200 saðlýk çalýþaný 13 Ocak 2010 tarihi itibariyle saðlýk çalýþanýnýn tescillerinin bakanlýk kararýyla doðru- saðlýk ortamý yaratmak için
Çalýþma Bakanlýðý kararýyla asýl iþveren olan hasta- dan hastane üzerinden yapýlmasýyla fiili ve hukuksal mü- ortak mücadelemizi sürdü-
nenin iþçisi olarak tescil edildi! cadelemizin sonucunu aldýk. receðiz.
Elde ettiðimiz bu kazaným taþeron çalýþtýrmaya karþý Bu durum taþeron sisteminin hukuksal ve idari if- Tüm Saðlýk Emekçile-
kazanýlmýþ çok önemli bir baþarýdýr. Elde ettiðimiz bu bü- lasýdýr. rine Çaðrýmýzdýr
yük kazaným yýllardýr hastanelerde sendikalý olamaz de- Bebek ölümleri, hastane yangýnlarý, yýlbaþý günü on- Güvenceli Ýþ Güvenceli
nilen taþeron saðlýk emekçilerinin sendikalarýmýzýn çaba- larca arkadaþýmýzýn iþten çýkartýlmasý gibi sonuçlar taþe- Gelecek Ýçin Bir Araya
sýyla örgütlenmesinin ve ortak mücadelemizin kazanýmý- ron sisteminin insani ve vicdaný açýdan iflasý iken, bu du- Geliyoruz.
dýr. rum taþeron sisteminin hukuksal ve idari iflasýdýr. Sendikalarýmýzda Bir-
Bu kazaným hemþiresinden radyoloji teknisyenine, la- Birliðimizle baþardýk! leþiyoruz.
Saðlýk Memurlarý Derneði
11 Kasým 2003’de ülke ge-
nelinde faaliyet göster-
mek üzere 20 kurucu üyenin 3
ci, imkanlar dahilinde genel zam
yapýlmasýný arzu etmekteyiz.
Döner sermaye iþlemlerini de
den ücretsiz sunulmasý gereken bu hizmetle-
rin bir kýsmýnýn ücretlendirildiðini düþün-
mekteyiz. Yoksulluðun her geçen gün daha
þabileceði ve bunlarýn koruyucu saðlýk hiz-
metleri ile diðer ihtiyaç duyulan yerlerde
kullanýlabilecek devlet kaynaklarýyla daha
ilgili Saðlýk Bakanlýðý dýþýnda Tarým ve Köy
Ýþleri Bakanlýðý, Gençlik ve Spor Genel Mü-
dürlüðü, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý’na ve di-
aylýk bir çalýþmasý sonucunda yürütmek zorunda kalan, kad- da arttýðý ülkemizde vatandaþlar saðlýk hiz- da büyüyeceði, hatta tekelleþmelerin oluþabi- ðer bazý Bakanlýklarýn il müdürlüklerine mü-
Konya’da kurulmuþtur. Saðlýk ro standardýnýn %25’i ile hiz- metlerine ulaþmakta güçlük çekmekte, ula- leceðini düþünmekteyiz. Asýl doðru olan racaatlarda bulunulmuþtur. 4/B li saðlýk per-
memurlarýnýn mesleki ve sos- met sunumu yapan saðlýk hiz- þanlar arasýnda bile eþitsizlikler oluþmakta- hangi adla ifade edilirse edilsin mevcut olan sonelinin sýkýntýlarýný ilk olarak dile getiren
yal hayatlarýnda yardýmlaþma metleri sýnýfýna ek bir iþ yükü- dýr. Saðlýk hizmeti sunumu ise tamamen ta- Saðlýk Hizmetlerinin Sosyalleþtirilmesi Ka- ve gerekli yazýlý müracaatlarda bulunan sivil
ve dayanýþmalarýný saðlamak, her nün ihdas edilmesi adil ve akýlcý bip merkezli bir hal almýþtýr. Modern saðlýk nunu’na göre modern saðlýk anlayýþý çerçe- toplum örgütü Saðlýk Memurlarý Derneði’dir.
türlü ekonomik, hukuki hak ve men- deðildir. anlayýþýna göre tabip, saðlýk memuru, ebe, vesinde lüzumlu düzenlemelerin yapýlmasý- Saðlýk personelinin eðitim düzeylerinin yük-
faatlerini koruyarak bunlarýn çözümüne Saðlýk Bakanlýðý’nýn en önemli proje- hemþire ve hizmetlisiyle beraber ekip hizme- dýr. Mevcut sistemin aksaklýklarýnýn çözüm- seltilmesi hususunda gerek Saðlýk Bakanlý-
yardýmcý olmak, çalýþma, özlük ve emeklilik- lerinden olan Saðlýkta Dönüþüm Programý tidir. lenmesi, personel sayýsýnýn arttýrýlmasý ve ko- ðý’na gerekse de YÖK'e müracaat da yapýl-
le ilgili þartlarýn iyileþtirilmesi hakkýnda dü- hakkýndaki görüþ ve önerilerimiz de Saðlýk Saðlýk Memurlarý Derneði olarak Saðlýkta ruyucu saðlýk hizmetlerine aktarýlacak kay- mýþtýr.
zenlemeler yapýlmasý için teklifler hazýrla- Bakanlýðý’na bildirilmiþtir. Ülkemizdeki Dönüþüm olarak ifade edilen bu projenin ül- naklarýn artýrýlmasý ve gereken önemin veril- Saðlýk Memurlarý Derneði kurulduðundan
mak, Saðlýk Meslek Lisesi, saðlýk önlisans mevcut saðlýk sistemini “koruyucu” ve “te- kemiz saðlýk sisteminin mevcut dinamikleri- mesi ile daha anlamlý olacaktýr. Saðlýkta Dö- beri toplumun saðlýk seviyesinin yükseltil-
ve lisans programlarýndan mezun olanlarýn davi edici” saðlýk hizmetleri olarak ikiye ni olumsuz etkileyeceðini düþünmekteyiz. nüþüm Projesi’nin, devletimizin kýsýtlý kay- mesi ve bilinçlendirilmesi amacýyla paneller,
gerek kamu gerekse de özel sektörde iþ im- ayýrmak suretiyle deðerlendirmeye baþlamak Bu projenin altyapýsýný hazýrlayan uzmanla- naklarýnýn birtakým kiþilere aktarýlmasý ol- organizasyonlar düzenlemiþtir. Kan baðýþý-
kaný saðlanmasý ile ilgili giriþimler yapmak, daha doðru olacaktýr. Koruyucu saðlýk hiz- rýn kiþisel kabiliyet ve bilgilerinin yetersiz maktan çýkarýlarak, tam manasýyla popu- nýn önemini vurgulamak amacýyla her yýl an-
saðlýk memurlarýnýn mesleki, kültürel ve sos- metleri herhangi bir hastalýk oluþmadan en- olduðu yayýnlarýndan anlaþýlmaktadýr. Bu lizmden uzaklaþarak, saðlýklý fertlerin yetiþ- neler gününde kan baðýþý kampanyalarý dü-
yal seviyelerini geliþtirmek için yazýlý, görsel gellemeyi ve ferdin hayatýný ikame ettirdiði projeyi yöneten kiþilerin hazýrladýklarý Saðlýk mesine imkan vererek, çalýþanlarýn her türlü zenlemektedir. Ýnfertilite konusunda düzen-
basýnda ve internette yayým yapmak amacýy- çevre ile birlikte deðerlendirmektedir. Mo- Dönüþüm Projesi Türkiye’de saðlýk sistemi- haklarýnýn korunarak sivil toplum örgütleri lenen panellerle konunun çözümü yönünde
la kurulmuþtur. Ayný zamanda toplumun sað- dern düþünce tarzýna göre, fert hasta olduk- nin meselelerini çözeceði yerde saðlýk siste- ve meslek birlik ve odalarýnýn görüþleri ve problemli olan insanlarýmýzýn bilgilenmesi
lýk bilincini yükseltmek için sosyal organi- tan sonra tedavi deðil, hasta olmadan koru- minde tamiri mümkün olmayacak tahribatla- önerileri de alýnarak saðlýklý bir proje haline saðlanmaktadýr. Konya Ruh Saðlýðý Platfor-
zasyonlar yapmak da Saðlýk Memurlarý Der- yucu saðlýk önlemlerinin sunulmasý netice- ra yol açacaðý aþikardýr. Projenin vizyonu ve getirilmesinin uygun olacaðýný düþünmekte- muna üye olan sivil toplum örgütleri içerisin-
neði'nin amaçlarý arasýndadýr. sinde saðlýklý fertlerden oluþacak bir toplum öngörüleri ülkemizin ekonomik, sosyo-poli- yiz. Saðlýk Memurlarý Derneði, pilot olarak dedir. Saðlýk Memurlarý Derneði “Tam
Kurulduðu günden itibaren amaçlarý doð- olmalýdýr. Mali açýdan deðerlendirildiði za- tik, kültürel hiçbir gerçeðiyle örtüþmemekte- uygulanmaya baþlamýþ Aile Hekimliði’nin Gün” Yasasý’na karþýdýr.
rultusunda çalýþmalar yapýlmaktadýr. Saðlýk man da koruyucu saðlýk hizmeti sunumu, te- dir. Cumhuriyetin kuruluþunun bir asra yak- ülkemize uygun bir model olmadýðýný savun- Saðlýk Memurlarý Derneði’nin Yönetim
Bakanlýðý’nýn bazý yazýlý mevzuatý hakkýnda daviye yönelik saðlýk hizmeti sunumundan laþtýðý bugünlerde Saðlýk Bakanlýðý’nýn ku- maktadýr. Aile Hekimliði’ni tasvip etmemek- Kurulu Baþkanlýðýný Bülent Keskin, Yönetim
incelemeler yapýlmýþtýr. Özellikle Atama ve daha ucuzdur. Bu bile koruyucu saðlýk hiz- rumsal geçmiþini reddeden bir zihniyetle ya- te, bu modelin tabip dýþýndaki saðlýk persone- Kurulu üyeliklerini Ýsmet Yardýmcý, Ayhan
Nakil Yönetmeliði ile Döner Sermaye Yöner- metlerine önem vermeyi ve yatýrým yapmayý pýlmaya çalýþan radikal deðiþiklik abesle iþti- linin baþta iþ güvencesini ortadan kaldýrma- Uludað, Ýbrahim Doluküp, Murat Kara, Ali
geleri hakkýndaki deðerlendirme çalýþmalarý gerektirir. Saðlýk Hizmetlerinin Sosyalleþti- galdir. Halen görev yapan personele kýsa ve nýn yanýnda, emeðinin sömürüleceði kana- Rýza Þahan, Muammer Oruç, Mustafa Öz,
kamuoyunda ilgi uyandýrmýþtýr. Bu deðerlen- rilmesi Kanunu’nda koruyucu saðlýk hizmet- uzun vadede baþta özlük haklarý olmak üzere atindedir. Mürsel Tüfekçi, Göksel Yorgancý ve Erol
dirme çalýþmalarýnda mevcut mevzuatta bu- leriyle ilgili yaklaþým tarzý hedef alýnmýþ ve hiçbir fayda saðlamayacaðýný, vatandaþýmý- Meslektaþlarýmýzýn görev tanýmlamalarý- Kurt yürütmektedir. 23 ilde temsilcilerimiz
lunmayan bazý hususlarýn eklenmesi, yanlýþ kanunun yürürlüðe girdiði 1961 yýlýndan zýn alacaðý saðlýk hizmeti sunumunun kalite nýn olmamasý en baþta gelen problemlerin- bulunmaktadýr. Saðlýk Memurlarý Derneði
olduðu düþünülen maddelerin kaldýrýlmasý, sonra ülkemizin dört bir yanýna yüzlerce sað- olarak düþeceði gibi bu yüzden yeni bir yýðýn dendir. Bu konuyla ilgili olarak da Saðlýk bugüne kadar sürdürdüðü çizgisini bugünden
eksik kalan maddelerin eksikliklerinin belir- lýk ocaðý ve saðlýkevi yapýlmýþtýr. Fakat son saðlýk probleminin oluþacaðý, yaþam kalitesi- Bakanlýðý’na yazýlý olarak müracaat edilmiþ- sonra da sürdürme düþüncesindedir. Derneði-
tilmesi suretiyle tamamlanmasý istekleri ile- yýllarda Saðlýk Bakanlýðý harcamalarý içinde nin de bununla doðru orantýlý olarak düþece- tir. Ayrýca Fiili Hizmet Tazminatý ile ilgili mizin tüzüðünde belirtilmiþ olan amaçlarý
tilmiþtir. Biz bütün döner sermaye sisteminin koruyucu saðlýk hizmetlerine ayrýlan pay ol- ði görüþündeyiz. Ayrýca hizmet alýmý ihalele- olarak da müracaatta bulunulmuþtur. Bunla- gerçekleþtirme gayretiyle çalýþmalarýmýz sü-
kaldýrýlarak, memurlara ücretlerini iyileþtiri- dukça aþaðýlara düþmüþtür. Belki de bu yüz- ri sebebiyle yeni bazý sermaye gruplarý olu- rýn dýþýnda meslektaþlarýmýzýn sorunlarý ile recektir.
Saðlýk Hizmetleri Sýnýfý Çalýþanlarý Derneði
Hizmet Alýmlarý Ýle hizmet alýmlarý þeklinde ya-
pýlmasý hedeflenmiþtir.
makta olduðu gerçeðini bizlere ilk olarak Ka-
mu Ýhale Kurumu kararý açýða çýkarmýþtý. Bu
Yukarýda dile getirilen karara ve itirazýn
kabulüne iliþkin gerekçeye katýlmamak
pratiklerde idare ve yüklenici tarafýndan veri-
len hizmet hastane içerisinde oldukça karma-
Saðlýk Sektöründe Bu hizmet alýmlarý
ayný zamanda yapýl-
konuya iliþkin kaygýlar, 18.09.2006 tarih ve
2006/UH. Z–2215 sayýlý kararý ile Kamu Ýha-
mümkün deðildir.
Bilindiði gibi hastanede yüklenicinin so-
þýk bir þekilde birbirine girmiþtir. Bizler bu
nedenle hizmet alýmlarýnýn saðlýklý bir þekil-
Gelinen Son Nokta makta olan Tüm Kamu
Hastanelerin Týbbi Ci-
le Kurulu açýklanmýþtýr.
19.07.2006 tarihinde yapýlan 2006/64031-
rumluluðunda olsa dahi verilen hizmet sýra-
sýnda meydana gelen zararlardan hastanenin
de sürdürülemeyeceðini savunuyoruz.
Bu hizmetlerin birbirinden ayrýlmamasý,
2005 yýlýndan bu yana Týbbi La- hazlarýnýn Bakým ve ÝKN’li Laboratuvar Hizmeti Alýmý ihalesin- sorumluluðu devam etmelidir. Bunun Ka- verilen zararý ve zarar vereni tespit etmeyi ve
boratuar Teknisyenleri Teknikerleri Onarýmý ve yakýn zaman- de, teknik þartnamenin 8.nci maddesine yöne- nunlar önünde baþka açýklamasý yoktur. Bu- ayýrmayý imkânsýz hale getirecek bununla
Derneði Saðlýk Hizmetleri Sýnýfý Çalý- da yaygýnlaþmasý beklenen lik olarak yapýlan þikayette; rada ortaklýk yapýlmýþ ve sözleþme imzalan- birlikte zarar gören þahýslar açýsýndan haksýz-
þanlarý Derneði ve 2008 yýlýndan bu yana Hastane Sterilizasyon Hizmeti “Teknik þartnamenin 8’nci maddesinde mýþtýr. Bunun içindir ki Hastanenin sorumlu- lýklara ve hukuksuzluklara neden olacaktýr.
da Saðlýk Çalýþanlarý Platformu (Týbbi Labo- Ýhaleleri için de uygun bir alým “Bu hizmetin sunumu sýrasýnda yüklenici- luðu, zarar gören hastaya karþý, yüklenici fir- Bununla birlikte yapýlan yargýlamanýn bitme-
ratuar Teknisyenleri Teknikerleri Derneði, yöntemi olarak anlatýlmaktadýr. nin sorumluluðunda olan hizmetlerden ma ile müþtereken ve müteselsil olarak de- si ve asýl sorumlunun tespit edilmesi dahi
Saðlýk Hizmetleri Sýnýfý Çalýþanlarý Derneði, Bilindiði gibi Temizlik ve Güvenlik Hiz- dolayý meydana gelebilecek tüm týbbi ve vam edecektir. mümkün görünmemektedir.
Saðlýk Memurlarý Derneði, Tüm Radyoloji metleri Ýhaleleri ile yalnýzca hastanelerin de- hukuki durumlarýn muhatabý yüklenici Yine bilindiði üzere; hastane idaresinin so- Oysaki ülkemizde gerçekten kamu hiz-
Teknisyenleri ve Teknikerleri Derneði, Türk ðil, tüm kamu kuruluþlarýnýn dýþarýdan hiz- firmadýr” denilmiþ ve devamla týbbi so- rumluluðu Borçlar Kanunu Madde 55’de metleri; Ruhsat, Ýmtiyaz, Ýltizam ve Müþte-
Medikal Radyoteknoloji Derneði, Saðlýk met alýmýna gitmesi ile baþlamýþtý. Daha son- rumluluðun yükleniciye devredildiði iddi- “Adam Ýstihdam Eden”in sorumluluðu rek Emanet þekillerinden biri ile gördürülebi-
Teknisyen ve Teknikerleri Derneði, Saðlýk ra saðlýk sektöründe yüklenicinin kendine ait, asý ile ilgili olarak da; “Kamu saðlýðýnýn baþlýðý altýnda düzenlenen ve hukukta kusur- lir. Bunlarýn Ýdare Hukukunda ortak adý “ka-
Teknikerleri Birliði Derneði) olarak, saðlýkta dýþarýda veya hastane içinde mukim bir labo- korunmasý ve denetiminin temel hak ve suz sorumluluk olarak da adlandýrýlan hü- mu imtiyaz sözleþmeleri”dir. Bu tip sözleþ-
hizmet alýmlarý ile ilgili olarak görüþlerimizi ratuvarda kendi kitlerini, personelini ve ciha- hürriyetler kapsamýnda devlet güvencesi kümler çerçevesinde devam eder. meler ise idari sözleþmelerdir ve idarenin üs-
belirtmiþ, gerekli alt yapý oluþturulmadan zýný kullanmak suretiyle belirli sayýda tetkik altýna alýndýðý, devletin bu görevini kamu Daha ileriki aþamadan sonra; idarenin so- tün gücünün her hal ve karda hissedildiði, an-
hizmet alýmý suretiyle yapýlan ihalelerin bü- yapmasý ve yaptýðý tetkikleri kuruma fatura ve özel kesimlerdeki saðlýk ve sosyal ku- rumluluðunu her þekilde kaldýran ve yapýlan laþmazlýklarýn kamu lehine yorumla çözüm-
yük sýkýntý yaratabileceðinden, kar edelim etmesi þeklinde ifade edilmektedir. rumlarýndan yararlanarak, onlarý denetle- kamu hizmeti nedeniyle meydana gelen za- lendiði sözleþmelerdir. Bunlarýn ayrý mevzu-
derken kamuya haddinden fazla yük getirebi- Bu iþlem esnasýnda gerek kendine ait ve yerek yerine getireceði, hastanelerin temel rarla ilgili olarak, zarar gören þahsý, firma ile atý olmalý ve muhakkak kamu hizmetlerinin
leceðinden bahsetmiþtik. Bu gün gelinen dýþarýda veya hastane içinde yine kendine ait ve asli görevinin de kamu saðlýðýný koru- baþ baþa býrakan bir madde, baþta Medeni devri bir kanuna dayanmalýdýr. Hizmet alým
noktada haklýlýðýmýz bir kere daha ortaya cihaz ile bu hizmeti sunan yüklenici, yeterli mak olduðu, bu anlamda idarenin sorum- Kanunu’nun 2. maddesi ve evrensel hukukun sözleþmeleri ise konu ile ilgili düzenleme ve
çýkmýþtýr. sayýda teknik personeli bulundurmak ve ça- luluðu devam edeceði, þartnamedeki dü- gereði olarak korunma görmeyecektir. mevzuat olmadýðýndan özel sözleþme statü-
Hizmet alýmlarý; idarenin, yükleniciye lýþtýrmak zorundadýr (2003/70 nolu Genelge). zenlemeden idare yanýnda yüklenicinin de Uygulamaya yönelik olarak bakýldýðýnda; sünde sayýlmýþ olacaktýr.
þartnamelere uygun nitelikte ve sayýda perso- Bilindiði gibi bu þekilde yapýlan alýmlarýn sorumlu olacaðý þeklinde anlaþýlmasý ge- yüklenici firma ile hastane tarafýndan verilen
nel ile iþ gördürmesi þeklinde yapýlmaktadýr ve hazýrlanan teknik þartnamelerin ihalenin rektiðinden mevzuata bir aykýrýlýk bulun- hizmetler büyük ölçüde iç içe girmiþ durum- Hüseyin Ayhan – Saðlýk Hizmetleri
ve saðlýk sektöründe özellikle laboratuvar þeffaflýðýný ve rekabete açýk özelliðini boz- mamaktadýr” diyerek itirazý reddetmiþtir. dadýr. Uygulama sahalarýnda gördüðümüz Sýnýfý Çalýþanlarý Derneði Baþkaný