1. Jij steunt, Pink Ribbon helpt Pagina 3 Monitor maakt borstkankerzorg transparant Pagina 13
leep
e e
onbe- vaarwe
schreven (Frans)l kippen-
ziekte kust tweetal
4
(Spaans)
pl. in Ameri-
Portugal kaans
etter stinkdier
kunst-
De passie van Elsken van der Wall Pagina 5 A Sister’s Hope Pagina 15
taal op
krediet
na- kopen
bootser geest
e e
pl. in 2
Duitsland
10
ijs- tweehoe- 8
Oosters hoofd-
Polikliniek Werk en Borstkanker succesvol Pagina 7 Cursus Oncoplastische Mammachirurgie werpt vruchten af Pagina 15
schaal
vig dier kleed deksel
gras-
steppe
e boom
14
hoek-
pilaster 13
muziek-
soort
dwinge-
land
e
Brochure Amazones informeert jonge vrouwen Pagina 7 Tepelvochtonderzoek baanbrekend Pagina 17
beroep
Spaanse 11
wijnsoort
praalgraf
e e
toe-
specerij gangsweg
6
mineraal
dochter
van
Patiënt moet sneller geïnformeerd worden Pagina 9 Mammarosa: voor migrantenvrouwen met borstkanker Pagina 21
Cadmus
Puzzel
kleinste
deel
deel v.e.
e e
uitge- kachel
storven ver-
siering
annexus
serie 5
1 klaar
Wie is wie? Pagina 11 Mammacare: grote steun voor patiënt Pagina 22
be-
vlieging
Pagina 22
public voetbal-
relations
werk- bond
e e
spil schuw
12
meervoud
9 gevierd
musicus drietal
vlekken- gekheid
televisie- water
station
tijdstip
Chinese soort
munt hert
before
oneven christ
wichtig -
3
vrucht 7
© www.puzz geheim-
elpro.nl taal
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14
Koop het nieuwe
Pink Ribbon
Magazine
€5,95
ribbon live
pink
to
inspire
Jij steunt, Pink Ribbon helpt.
Dank voor je steun!
Als ambassadeur van Stichting
Pink Ribbon wil ik iedereen uit
de grond van mijn hart bedanken Lekker onderuit met een
die ons in de borstkankermaand heerlijk magazine en te-
extra heeft gesteund. Alle initia- gelijkertijd het werk van
tieven, klein en groot, waren hart- Stichting Pink Ribbon steu-
verwarmend. Met jullie steun kan nen: dat kan met het Pink
Stichting Pink Ribbon aandacht Ribbon Magazine. Voor
blijven vragen voor borstkanker en slechts € 5,95 (de gehele
zorgprojecten en wetenschappelijk opbrengst gaat naar Pink
onderzoek financieren. Zo komen Ribbon!) biedt het magazi-
een vroege diagnose, betere zorg ne uren leesplezier. Zo vind
voor borstkankerpatiënten en hun je in deze editie reportages
naasten en het verminderen van die inspireren, die je in be-
het aantal mensen dat borstkanker weging zetten en die vertel-
krijgt dichterbij. Samen moeten we len over wat Pink Ribbon
de strijd tegen borstkanker blijven in beweging heeft gezet.
voeren. Draag jij Stichting Pink Familieleden en vrienden
Ribbon ook een warm hart toe? van borstkankerpatiënten
Kijk op www.pinkribbon.nl hoe jij komen aan het woord en er
ons kunt steunen en meld je aan zijn prachtige fotoreporta-
als Vriend(in). ges, levensverhalen en ge-
dichten.
Quinty Trustfull, ambassadeur
Stichting Pink Ribbon
Live Pink To Inspire!
Het thema is dit jaar Live Pink
Over Doelbewust Pink Ribbon Steun Pink Ribbon!
To Inspire. Dat staat voor de
loso e dat het leven wordt
geleefd om te inspireren en
De maand oktober stond in het Doelbewust Pink Ribon infor- geïnspireerd te worden. Het
teken van Borstkanker en meert. Over de risicofactoren van Wil je Stichting Pink Ribbon steunen? geeft nieuwe energie, waardoor
Stichting Pink Ribbon speelde borstkanker, het behandelen van Dat kan op verschillende manieren: beweging en veranderingen
daarin een van de hoofdrollen.
•Koop een product
borstkanker, over patiënten en ontstaan. Het stelt mensen in
Met diverse evenementen en hun naasten maar ook over wat ú Word vriend(in) staat te koesteren, te geven en
acties is de gehele maand in- kunt doen. Behalve het nancieel
• lief te hebben. Nieuwsgierig?
• • Sponsor
tensief aandacht gevraagd steunen van organisaties als Stich- Je kunt het Pink Ribbon Ma-
voor deze ziekte. Er werd geïn- ting Pink Ribbon kunt u ook zélf Organiseer een evenement gazine nog tot eind november
formeerd, geld ingezameld en actie ondernemen. Vele anderen kopen in de tijdschriftenwin-
een speciaal magazine uitge-
bracht. Maar de strijd tegen
borstkanker blijft hoog op de
gingen u voor en ook over hen
kunt u lezen in deze uitgave. • Maak je donatie over kels, de supermarkt en in de
boekhandel of de komende
twaalf maanden bestellen op
agenda, ook na oktober, van- Laat al deze mensen u inspireren Kijk voor meer informatie op www.pinkribbonmagazine.nl.
daar deze Doelbewust Pink
Ribbon.
en help mee borstkanker de we-
reld uit te krijgen. www.pinkribbon.nl e LEES VERDER OP PAGINA 13
AGOG.pdf 10-06-2010 15:37:13
Knobbeltje ontdekt?
Met Menzis TopZorg kunt u binnen
3 werkdagen terecht voor onderzoek.
Kijk in deze krant.

2. 2
knobbeltje
ontdekt?
Als u een knobbeltje in uw borst ontdekt dan wilt
u direct weten wat er aan de hand is. Menzis heeft
daarom speciale afspraken gemaakt met een aantal
ziekenhuizen. BorstkankerVereniging Nederland
heeft ons hierbij geadviseerd. Hierdoor kunt u
bijvoorbeeld al binnen 3 werkdagen terecht kunt voor
onderzoek. Bel voor meer informatie 088 222 42 42.
www.topzorg.nl/borstkanker

3. 3
Jij steunt, Pink Ribbon helpt
Het doel van Stichting Pink Ribbon is duidelijk: de stichting
wil er alles aan doen om ervoor te zorgen dat minder mensen
borstkanker krijgen. En dat de mensen die het wel krijgen niet
hoeven in te leveren op de kwaliteit van leven. Hiervoor is geld
nodig. Dankzij de nanciële steun van een groot aantal particu-
lieren en bedrijven heeft Stichting Pink Ribbon in de loop der
jaren het bewustzijn rondom borstkanker kunnen vergroten en
verschillende projecten en wetenschappelijke onderzoeken kun-
nen nancieren.
Hoeveel komt er binnen?
“Over dit jaar kan ik nog geen mededelingen doen, omdat een groot
deel van de fondsen wordt verzameld tijdens de borstkankermaand
oktober,” legt Ida van Belle, directeur van Stichting Pink Ribbon uit,
uit. “Maar vorig jaar hebben we, ondanks de economische situatie,
maar liefst 5,7 miljoen euro aan donaties ontvangen. Dat is 2,2 mil-
joen meer dan in 2008. Dat komt omdat het aantal acties dat door be-
drijven werd georganiseerd, ink is gestegen van vijfendertig in 2008
naar vijfenzestig in 2009. Bij deze acties werd minimaal tien procent
van de bruto verkoopprijs van een product aan ons gedoneerd, het-
geen ruim 2,5 miljoen euro opleverde! Ook waren er veel succesvolle
evenementen, waarmee bijna 1,5 miljoen euro werd opgehaald.”
TOTAAL DONATIES
€ 6.000.000
€ 5.000.000
€ 4.000.000
€ 3.000.000
€ 2.000.000
€ 1.000.000 Waar komt het geld van KPN en Samsung met zijn er ook veel evenementen
vandaan? hun Pink Ribbon Ladypho- die voor ons worden georga-
“Wij werven onze fondsen nes, maar ook aan acties van niseerd en evenementen die
0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
op een andere manier dan Man eld, Intratuin en vele ons steunen. Onze belangrijk-
de meeste goede doelen. Het andere bedrijven. Voor ons is ste partner daarin is A Sister’s
grootste deel van onze fondsen het Pink Ribbon Magazine, Hope. Zij organiseerden dit
ontvangen we van bedrijven dat Sanoma Uitgevers dit jaar jaar voor de vierde keer hun
die acties voor ons organise- voor de zevende keer uitgeeft, 60K Walk van Amersfoort naar
ren met hun eigen producten heel erg belangrijk vanwege de Amsterdam. Natuurlijk krijgen
en van bedrijven die in ok- steun bij de communicatie van wij ook spontane giften, Maar
tober Pink Ribbon-artikelen onze boodschap en de enorme dat aandeel is vrij klein, zeker
verkopen, zoals de Pink Rib- opbrengst die honderd pro- als je dat vergelijkt met andere
bon Geluksarmband. Daarbij cent aan ons wordt gedoneerd, goede doelen. Die constructie
kun je denken aan de acties Naast de acties van bedrijven is bij ons heel anders.”
Waar gaat het geld naartoe?
“We richten ons op drie pijlers. DOELBESTEDINGEN
Ten eerste willen we aandacht
vragen voor borstkanker en
voorlichting geven over de ri-
15%
sicofactoren voor borstkanker.
Daarnaast steunen we actief • Zorgprojecten
projecten die gericht zijn op
verbetering van zorg voor borst-
15% • Wetenschappelijk
onderzoek
kankerpatiënten en nancieren 70%
we wetenschappelijke onderzoe-
ken die gericht zijn op het voor-
• Voorlichting
komen en vroeg ontdekken van
borstkanker.”
Ida van Belle
Voorlichting bij voldoende beweging. Het is vroege opsporing van borstkan- verwachtingen naar kijken is het zettend belangrijk. Daarom -
“Wat betreft voorlichting staan gebleken dat dit een positieve ker. “Vooral het laatste is erg be- tepelvochtonderzoek van prof. nancieren we projecten die de
de risicofactoren voor het krijgen uitwerking kan hebben op het langrijk om de kans op herstel te Paul van Diest.” zorg voor borstkankerpatiën-
van borstkanker centraal, met herstel. Naast eigen voorlichting vergroten. We bieden steun aan ten en hun naasten verbeteren,
speciale aandacht voor bewegen. nancieren we ook voorlichting onderzoeken over bijvoorbeeld Psychosociale en maatschap- waardoor de kwaliteit van leven
Bewegen voorkomt kanker niet, door andere organisaties zoals de invloed van leefgewoonten pelijke projecten toeneemt. Voorbeelden van pro-
maar het is wel belangrijk te we- Borstkankervereniging Neder- na borstkanker, het opsporen Daarnaast worden diverse psy- jecten zijn nanciering van de
ten dat je de kans op borstkan- land, Stichting Amazones en van borstkanker door bloed- chosociale en maatschappelijke opzet van fertiliteitsklinieken
ker tot maar liefst dertig procent Mammarosa.” onderzoek, het behoud van projecten door Stichting Pink waar jonge vrouwen met borst-
kunt verminderen als je vol- vruchtbaarheid bij borstkanker- Ribbon ge nancierd. “Hiervoor kanker terecht kunnen voor in-
doende beweegt. Daarbij gaan Wetenschappelijk onderzoek patiënten, de overlevingskans na gebruiken we circa zeventig formatie over en begeleiding bij
we uit van de norm gezond be- Een deel van de fondsen van een borstamputatie bij erfelijk procent van onze fondsen, die vruchtbaarheidsvraagstukken.
wegen: vijf dagen per week zo’n Stichting Pink Ribbon wordt belaste vrouwen en opsporing van de donateurs geen speciale
dertig minuten per dag matig gebruikt voor het nancieren van tumoren door een andere bestemming hebben gekregen. Ook de Monitor Borstkanker-
intensief bewegen. Ook borst- van wetenschappelijk onderzoek c.q. betere scan. Een onderzoek We vinden kwaliteit van leven zorg die door BVN is opgezet is
kankerpatiënten hebben baat op het gebied van preventie en waar we momenteel met hoge voor borstkankerpatiënten ont- een mooi voorbeeld.”

4. 4
15% KORTING
op alle lingerie
MAXIMAAL 1 BON PER PERSOON, PER AANKOOP. NIET I.C.M. ANDERE ACTIES.
DEZE ACTIE IS GELDIG IN ALLE CHRISTINE LE DUC WINKELS NIET IN DE WEBSHOP, T.E.M. 31 DECEMBER 2010.
“Elk lichaam verdient
iets speciaals...”
Blijf ontdekken...
LANDELIJK ADVERTEREN
Pinkribbon.indd 1 04-10-2010 13:11:21
debigroep
creditmanagement en financiele dienstverlening
Passie voor
krant n
U heeft hard gewerkt, op tijd geleverd, direct gefactureerd en dan wordt er niet betaald.
U wilt een herinnering sturen maar tegelijk ook het contact met uw klant goed houden
of u heeft er geen tijd voor. Er zijn redenen genoeg te bedenken waardoor uw
debiteurenpost te hoog kan oplopen. Wij kunnen dit op een professionele manier voor
uw oplossen. U betaalt per maand een bedrag aan ons en wij nemen daarvoor het gehele
herinneringstraject van u over en uw klant krijgt niet te maken met extra kosten.
De voordelen zijn groot. Nieuwsgierig geworden wat DebiGroep voor u kan betekenen,
neem gerust eens contact met ons op.
Innovatieve krantendrukkers sinds 1882
Kantoor Amersfoort: Hardwareweg 4 • 2800 BL Amersfoort
Correspondentieadres: Postbus 1466 • 3800 BL Amersfoort SO
12647-3 Wij, de drukkers van deze krant, steunen Pink Ribbon
I
T 033-454 66 74 • F 033-454 66 66 • E amersfoort@debigroep.nl
ie
Qu
Hoekstra Boom en Veenstra & de Vries
at
lit
y Certific
a
www.debigroep.nl Werktuigenweg 9 Emmeloord T: 0527 630 280 E: info@vvmdruk.nl
www.hoekstraboom.nl www.vvmdruk.nl
Wat zou je doen
als je kon kiezen?
Als borstkanker wordt vastgesteld, staat de wereld even stil. Er moeten allerlei beslissingen
worden genomen over de behandeling, terwijl het voelt alsof u geen keuze heeft. ONVZ geeft wel
graag een keuze en vergoedt daarom de MammaPrint. Dat is een unieke diagnostische test
waarmee bepaald kan worden hoe agressief een borsttumor is. Op basis van die uitkomst kan de
specialist beter beoordelen welke behandeling voor u het beste is. En kunt u vervolgens een
afgewogen keuze maken. Voor meer informatie bent u altijd welkom op onvz.nl.
Koester je kostbaarste bezit. ONVZ Zorgverzekeraar

5. 5
De passie van Elsken van der Wall
“Borstkanker tast je
vrouwelijkheid aan”
Elsken van der Wall is sinds 2003 hoogleraar interne geneeskunde aan het UMC Utrecht en tevens
universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast heeft zij sinds 1999 een aanstel-
ling bij het Sidney Kimmel Cancer Institute van de Johns Hopkins Medical School in Baltimore,
USA. Zo’n twintig jaar geleden besloot ze zich te richten op oncologie, waarbij haar interesse
zich vooral richt op borstkanker.
Waarom bent u vooral gefasci-
neerd door borstkanker?
“Borstkanker is een vorm van
Mogen wij ons
kanker die op een andere manier
dan andere soorten kanker ingrij-
pend is, omdat het je vrouw zijn
even voorstellen?
tot in het diepst van je wezen aan-
tast. Dat zie je eigenlijk niet bij
andere vormen van kanker, al zou
je bij mannen prostaatkanker als
Stichting Pink Ribbon hanteert een vernieuwende manier van fondsenwer- equivalent kunnen zien. Ik zag dat
ving en werkt met een klein team. Dat is iets dat veel mensen niet weten. borstkanker een enorme impact
Er zijn zo’n 95 vrijwillige ambassadeurs, maar op het kantoor van Pink had op de identiteit van borstkan-
Ribbon tre en we slechts tien vaste medewerkers. En die stellen we graag kerpatiënten. Ook associeer je als
even aan je voor. vrouw je borsten met het geven
van borstvoeding, met je moeder-
Bovenste rij van links naar rechts: gevoel. Daarnaast kan ik bij deze
Madeleine Boelsma - Medewerker Evenementen ziekte mijn passie voor het bege-
“Ik word geïnspireerd door mensen die met passie en volle leiden van patiënten kwijt, maar
overgave hun werk doen, het is geweldig om bij het team van kan ik ook mijn tanden zetten in
Pink Ribbon dit terug te zien en er deel van uit te mogen maken.” de onderzoekvraagstelling.”
Marieke Leurink-ten Hove - Evenementen Hoe was het vroeger gesteld
“Ik voel me erg prettig in een kleine en informele organisatie als met de aandacht voor borst-
Pink Ribbon, waar veel te doen en te bereiken is.” kanker?
“Er was niet zoveel aandacht en
Annekarien van Asbeck-Wijnholt - Juridische zaken dat was voor mij een reden me
“Stichting Pink Ribbon financiert onderzoek naar nieuwe ook op voorlichting te richten.
opsporingsmethoden. Dat vind ik belangrijk, omdat er goede Sinds ik ben begonnen is er ont-
overlevingskansen zijn als borstkanker vroeg ontdekt wordt.” zettend veel veranderd in de mate
van aandacht voor borstkanker.
Sanne van Veelen - Medewerker Marketing & Communicatie Stichting Pink Ribbon heeft daar,
“Het geeft veel voldoening en positieve energie om mij met zo’n naast de Borstkankervereniging
enthousiaste club mensen in te zetten voor dit goede doel. Ik ben Nederland, een leidende rol in ge-
trots dat ik hier mag werken! ” speeld.”
Nicole Hagen - Manager Marketing & Communicatie Wat is borstkanker precies?
“Het is een enorme uitdaging om door middel van marketing & “Elk lichaam bestaat uit cellen
communicatie bewustwording te creëren rondom borstkanker. En die genen bevatten. Deze genen
om particulieren en bedrijven aan te zetten om ons te steunen. Jij geven aan wanneer een cel moet
steunt, Pink Ribbon helpt!” delen en wanneer die deling moet Elsken van der Wall
stoppen. In dit proces kan er iets is het met de huidige technieken in het UMC Utrecht een onder-
Onderste rij van links naar rechts: misgaan. Meestal kan het lichaam moeilijk tumorweefsel in een zoek opgezet om bij deze vrouwen
Mariëtte Nieuwboer – Coördinator van de ambassadeurs dat zelf repareren, maar soms vroeg stadium op te pikken. Op in tepelvocht te kunnen aantonen
“Ik vind het heel mooi om me voor Stichting Pink Ribbon in te schiet het beschermingssysteem oudere leeftijd wordt het klier- wie van hen borstkanker zal ont-
zetten. Alle gesprekken met de ambassadeurs en het werken te kort. Dan zitten er fouten in weefsel omgezet in vet en dan is wikkelen en op welk moment in
met hen geeft me zo veel energie, je samen inzetten om de kans de genen, waardoor een cel zich dus duidelijker te zien waar even- hun leven dat naar verwachting
op borstkanker te verkleinen.” te veel kan delen of zich zelfs he- tuele afwijkingen zitten.” zal gebeuren.”
lemaal ongeremd blijft delen. Ver-
Maudy van Ommen-Kellerman - Hoofd Fondsenwerving volgens ontstaat er een gezwel of Hoe zit het dan met de vrou- Wat kunnen we zelf doen om
“Mede door ons werk is de voorlichting verbeterd en is het tumor. Zo’n tumor kan goed- of wen die jong zijn, maar toch borstkanker te voorkomen?
onderwerp bespreekbaar geworden. Het is zo dankbaar om dit te kwaadaardig zijn. Kwaadaardige risico lopen? “Je kunt het niet voorkomen,
mogen doen.” cellen groeien overal in en kun- “Dat zijn voornamelijk vrouwen maar er is wel een aantal voor-
nen zorgen voor uitzaaiingen.” van wie de moeder, zus of doch- zorgsmaatregelen dat de kans op
Marieke Clausen – O ce manager ter voor het vijftigste levensjaar borstkanker kan verkleinen. Be-
“Ik ben er trots op en vind het fantastisch om met het kleine, Wat betreft preventie is er borstkanker heeft gehad; de zo- wegen en matig alcoholgebruik
super enthousiaste team van Stichting Pink Ribbon de strijd momenteel het bevolkingson- genoemde eerste lijn. Deze groep bijvoorbeeld. Verder is het aan te
tegen borstkanker aan te gaan. Een prachtig goed doel!” derzoek. Waarom is dat alleen loopt een veel hoger risico op het raden het aantal jaren dat je hor-
bestemd voor vrouwen vanaf ontstaan van borstkanker. Veel moontabletten slikt na de over-
Ida van Belle - Directeur vijftig jaar? van deze vrouwen kiezen voor gang zo klein mogelijk te houden.
“Ik vind het geweldig dat ik mijn ervaring kan inzetten om mee te “Vrouwen boven de vijftig jaar een preventieve borstamputatie Daarnaast moet je vertrouwd zijn
werken aan vermindering van het aantal mensen met borstkanker maken het grootste deel uit van op jonge leeftijd. Maar twintig tot met je eigen borsten. Als je denkt
en verbetering van de zorg voor borstkankerpatiënten.” de groep borstkankerpatiënten. veertig procent van de vrouwen een afwijking te voelen, ga dan
Met de huidige technieken heeft die zo’n amputatie ondergaan, zo snel mogelijk naar de dokter
Anita Staal-Van der Vat - Financiële zaken het niet veel zin vrouwen onder zou helemaal nooit borstkanker en laat je niet afschepen. Zelf-
“Wat me het meest motiveert zijn de mailtjes van borstkan- de vijftig te testen. Dat komt om- hebben gekregen. We zoeken nog onderzoek voorkomt of ontdekt
kerpatiënten met hun persoonlijke verhaal en hun enorme dat een borst voor de menopauze naar een goede methode om te be- kanker niet, maar is wel belang-
strijdlust.” veel klierweefsel bevat, dat op een palen wie van hen een preventieve rijk. Hoe eerder de ziekte wordt
mammogra e wit kleurt, en wei- amputatie nodig heeft. Ik heb sa- opgespoord, hoe groter de kans
nig vet, dat zwart kleurt. Hierdoor men met professor Paul van Diest op genezing.”

6. REGIONAAL ADVERTEREN
6

7. 7
Polikliniek Werk en Borstkanker succesvol
“Veel werkende vrouwen met
borstkanker stuiten op onbegrip”
Werkende vrouwen met borstkanker ondervinden vaak problemen als dat niet nodig.” Hester Olden-
ze tijdens de behandeling blijven werken of na de behandeling het werk burg: “Natuurlijk zijn er ook pa-
weer willen hervatten. Daarom is in het Nederlands Kanker Instituut tiënten die te hoge verwachtingen
– Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) in Amsterdam hebben en denken dat je hun -
een Polikliniek Werk en Borstkanker opgericht. Hier vinden patiënten nanciële problemen op kunt los-
steun, informatie en een helpende hand. sen. Dat kunnen we uitdrukkelijk
niet. We bieden informatie, geven
“Veel werkende vrouwen met we de deuren van de polikliniek inzicht in de wet- en regelgeving
borstkanker willen tijdens of geopend en dat hadden we zon- en leggen uit wat de patiënt zelf
na de behandeling weer aan het der de donatie van Pink Ribbon kan doen.”
werk, maar de werkgever weet absoluut niet kunnen doen.”
daar niet altijd goed mee om te Hoe nu verder? “We hebben voor
gaan”, vertelt Hester Oldenburg, Hester Oldenburg ziet de polikli- drie jaar subsidie gekregen”, zegt
oncologisch chirurg in het NKI- niek als een belangrijk onderdeel Hester Oldenburg. “Met de re-
AVL. “Soms zijn de verwachtin- van de revalidatie van borstkan- sultaten van onze evaluatie ho-
gen te laag en wordt door de be- kerpatiënten. “Tijdens en na de pen we aan te kunnen tonen dat
drijfsarts gezegd ‘Ik zie u over een behandeling geven we voorlich- de polikliniek voorziet in een
Hester Oldenburg
jaar wel weer’. Dat betekent dat tingsbijeenkomsten waarin alle grote behoefte waardoor ook
er gedurende die gehele periode aspecten van werkhervatting aan Daar ontbreekt het namelijk nog Resultaten andere partijen, zoals de zorg-
geen communicatie is tussen de bod komen. Daarnaast kunnen wel eens aan kennis, omdat ze er Bedrijfsarts David Bruinvels verzekeraars, dit kunnen oppak-
patiënt en werkgever. Andersom patiënten ook een individueel con- gewoon te weinig mee te maken evalueert momenteel de resul- ken. Dan kunnen ook elders in
is ook mogelijk: het komt voor dat sult krijgen met onze onafhanke- krijgen. In de toekomst zouden taten van het afgelopen jaar en het land centra worden geopend.
de werkgever te hoge verwachtin- lijke gespecialiseerde bedrijfsarts we dan ook graag een consultant Heleen Hauer, die de dagelijkse Duizenden vrouwen worstelen
gen heeft. Ze gaan er dan vanuit David Bruinvels. Hij kan even- willen zijn voor die bedrijfsartsen, leiding heeft, heeft een enquête hiermee en wij bereiken maar
dat de patiënt bij terugkomst tueel een brug slaan tussen de om kennis over werk en borstkan- gehouden onder patiënten die de een beperkte groep. Ons doel is
op hetzelfde niveau kan werken. patiënt en haar eigen bedrijfsarts. ker over te brengen.” polikliniek Werk en Borstkanker in enkele jaren tijd alle werkende
Maar die heeft zowel mentaal als
fysiek nogal wat te verwerken ge-
had.” “Zonder de donatie van Pink Ribbon
Subsidie van Pink Ribbon hadden we dit nooit kunnen doen”
“Met die problematiek wilden
we iets gaan doen. We zijn gestart
met een brainstormgroep om en- hebben bezocht. “De reacties vrouwen die behandeld wor-
kele ideeën te bespreken op het zijn over het algemeen erg posi- den voor te lichten of een con-
gebied van psychosociale zorg, tief”, zegt Heleen Hauer. “Men sult aan te bieden. En we hopen
waaronder deze poli. In maart voelt zich echt geholpen en ge- dat te kunnen doen zonder een
2008 heb ik een subsidieaanvraag steund door de poli. De meeste beroep te hoeven doen op Pink
geschreven en ingediend bij Stich- mensen hebben zelfs voldoende Ribbon. Hopelijk kunnen we de
ting Pink Ribbon. Ze reageerden aan slechts één of twee consul- zorgverzekeraars overtuigen van
meteen enthousiast op dit unieke ten. Een enkele keer moeten we het maatschappelijk belang van
plan. Precies een jaar later hebben doorverwijzen, maar meestal is ons werk.”
Brochure Amazones informeert jonge vrouwen met borstkanker
“Kennis is macht”
ting een nieuwe brochure een ongunstiger prognose en er leiding. Bovendien zijn ze thuis in
uit, nancieel mogelijk zijn afwegingen ten aanzien van de medische materie en bekend
gemaakt door stichting een mogelijke erfelijke belasting.” met de laatste ontwikkelingen.
Pink Ribbon. We vullen elkaar dus goed aan en
jong en Netwerk
Je bent versterken elkaar.”
tkanker. “Onze ervaring is dat jon- Informatie voor deze groep vrou-
je hebt bors
.? ge borstkankerpatiënten wen was tot de oprichting van De informatie in de brochure
Wat nu..
meestal andere vragen Stichting Amazones vrij karig. is voor jonge vrouwen erg be-
en problemen hebben “Onze stichting vertegenwoordigt langrijk, vindt Kimja. “Kennis is
dan oudere vrouwen”, al zes jaar een uitgebreid netwerk macht. Alles begint met goede en
legt voorzitter Kimja van jonge borstkankerpatiënten. heldere informatie die duidelijk
Schouten uit. “Daarbij Als ervaringsdeskundigen kun- maakt wat je kunt verwachten.
kun je denken aan vervroegde nen we dus als geen ander aange- Een goed geïnformeerde patiënt
De meeste vrouwen die borst- overgang, een uitgestelde of ven waar hun behoeften liggen. staat sterker, binnen en buiten
kanker krijgen, zijn tussen de zelfs afgestelde kinderwens, de de behandelkamer. En daar wil-
vijftig en zeventig jaar. Maar omgang met een jong gezin en De Special Interest Group (SIG) len wij graag aan bijdragen.”
jaarlijks treft de ziekte in Ne- vragen met betrekking tot werk Mammacare, waarmee we deze
derland ook zo’n drieduizend en carrière. Bovendien leidt een brochure hebben samengesteld, Waar verkrijgbaar?
vrouwen onder de vijftig. Op jonge leeftijd ook tot andere af- vertegenwoordigt de professio- De brochure is verkrijgbaar bij de
deze groep richt Stichting wegingen in het behandelplan. Je nals. Als mammacareverpleeg- mammacareverpleegkundige in
Amazones zich. Samen met krijgt te maken met bescherming kundigen werken zij dagelijks het ziekenhuis en op de website
de Special Interest Group van vruchtbaarheid, de behande- met borstkankerpatiënten en zijn van Stichting Amazones.
Mammacare bracht de stich- ling is vaak agressiever vanwege zij de spil in voorlichting en bege- www.de-amazones.nl
Kimja Schouten (foto: Adrienne Korzilius)

8. 8
Cécile Vierhout – Sinds vijf maanden genezen verklaard
“Van binnen vergeet
ik het nooit.”
LANDELIJK ADVERTEREN
Mede dankzij Pink Ribbon heeft Cécile haar borstkanker een plaats kunnen geven.
Borstkanker, een ongelofelijk ingrijpende ziekte. Een zwaar gevecht dat bij oncologen en plastisch chirurgen steeds meer van elkaars vakgebied kunnen
30 tot 40 procent van de patiënten tot borstamputatie lijdt. Slechts een klein leren. En borstkankerpatiënten na hun behandeling kunnen rekenen op een
deel hiervan ondergaat een borstreconstructie. Terwijl een fraai herstelde borst mooier cosmetisch resultaat. Bergman Clinics steunt dit initiatief. Want door
juist helpt bij het accepteren en verwerken. Door het positieve mentale effect Pink Ribbon kunnen straks nog meer patiënten als Cécile na hun ziekte het
is er zelfs sprake van een beter herstel. Pink Ribbon zorgt er daarom voor dat leven weer beter oppakken. Bergman Clinics steunt, Pink Ribbon helpt.

9. 9
Patiënt moet snel geïnformeerd worden
“Borstkankerpatiënten met
kinderwens beter voorgelicht”
Als je borstkanker krijgt, word je overspoeld met informatie:
over de ziekte, de behandeling en de kans op genezing. Wat er
vaak bij inschiet is dat je de kans krijgt na te denken over de toe-
komst. Hoe zit het bijvoorbeeld met een eventuele kinderwens?
Kan ik na mijn behandeling nog kinderen krijgen of is die kans
te klein? Gynaecoloog Carina Hilders nam daarom het initiatief
tot het oprichten van een landelijk netwerk voor fertiliteitspre-
servatie (NNF).
“Als je te horen krijgt dat bedenktijd. We merken dat
je borstkanker hebt, is dat deze vrouwen ontzettend blij
natuurlijk ink schrikken”, zijn met de informatie die
vertelt Carina Hilders. “Je ze krijgen. Het is vooral het
wordt door je arts uitge- idee dat ze na hun behande-
breid voorgelicht over wat ling niet bang hoeven te zijn
je allemaal te wachten staat, dat er ineens toch mogelijk-
maar helaas wordt op dat heden bleken te zijn waarvan
moment zelden aandacht ze het bestaan niet wisten.”
besteed aan welke invloed de
behandeling op de vrucht- Ladies’ Circle
baarheid heeft. En dat is wel Het geld voor de fertiliteits-
belangrijk, want zo’n veer- kliniek werd bijeengebracht
tig procent van de vrouwen door Ladies’ Circle Neder-
met borstkanker raakt na de land, een serviceclub voor
behandeling onvruchtbaar. vrouwen tot vijfenveertig
Dat komt omdat een chemo- jaar. Eén van de doelstellin-
kuur, maar ook de nabehan- gen van de club is het bieden
deling, schade kan toebren- van service ten dienste van de
gen aan de eierstokken. Mijn samenleving. Stichting Pink
doel is om door middel van Ribbon zorgde ervoor dat de
de fertiliteitskliniek snel te fondsen die Ladies’ Circle
handelen door een vrouw zo bijeenbracht werden ingezet
snel mogelijk na de diagnose voor het project. “Daar zijn
voor te lichten over de mo- we natuurlijk ontzettend blij
gelijkheden die ze heeft.” mee”, zegt Carina enthou-
siast. “Met dit geld gaan we
Vier opties een aantal zaken opzetten.
Er zijn momenteel vier op- Allereerst zetten we een net-
ties. “Vrouwen kunnen kie- werk van klinieken op met
zen tussen het invriezen een database waarin alle pa-
van eierstokweefsel, het in- tiëntinformatie centraal te
vriezen van embryo’s of het raadplegen is. Zo kan iedere
invriezen van eicellen. Ui- patiënt worden gevolgd.” Carina Hilders
teraard kunnen ze ook be- ideaal zijn als elke patiënt, in vendien hoop ik dat we de stokweefsel en het invriezen
sluiten geen actie te onder- “Daarnaast is in oktober welke regio dan ook, via de komende jaren meer geld van eicellen. Maar dankzij
nemen. Gelukkig komt het een decision aid website ge- behandelend arts meteen de kunnen krijgen om onder- Ladies’ Circle en Stichting
nog steeds voor dat vrouwen lanceerd die borstkankerpa- volgende dag een afspraak zoek te doen. Zo willen we Pink Ribbon zijn we geluk-
na chemotherapie of bestra- tiënten met een kinderwens zou kunnen maken met een graag nog veel meer weten kig al een heel eind op weg.”
ling toch weer een cyclus kan helpen bij het maken specialist op het gebied van over de mogelijkheden van
krijgen. Het is belangrijk van de juiste keuze. Dat is fertiliteitspreservatie. Bo- het terugplaatsen van eier- www.nnf-info.nl
dat borstkankerpatiënten na een enorme klus geweest en
de diagnose direct worden we hebben met deze website
geïnformeerd over wat kan
en wat niet kan. Als ze actie
willen ondernemen, moe-
een internationale primeur.
Ook verspreiden we een fol-
der en gaan we onderzoeken
Welke mogelijkheden zijn er?
ten ze immers snel zijn. De hoe patiënten het liefst ge-
technieken die we nu hebben informeerd willen worden: Op dit moment bieden de fertiliteitsklinie- Het nadeel is dat het alleen kan als de vrouw
moeten we nog voor de be- via een folder of toch via een ken een aantal opties. Niet iedere techniek een partner heeft, dat er gestimuleerd moet
handeling uitvoeren en die website? Tot slot gaan we het is even succesvol, maar dankzij de kliniek worden met hormonen en dat het langer duurt.
tijd is meestal vrij kort.” geld inzetten voor psychoso- worden steeds meer borstkankerpatiënten
ciale begeleiding.” na behandeling zwanger. Daardoor kan pas later met de chemokuur wor-
Op dit moment zijn er der- den begonnen. Met deze techniek is er twintig
tien fertiliteitsklinieken Meer geld voor onderzoek Het invriezen van eierstokweefsel procent kans op een zwangerschap.
aangesloten bij de NNF in Ondanks dat het project in Er wordt weefsel verwijderd uit de eierstok, dat
Nederland. Carina: “Borst- korte tijd zeer succesvol is vervolgens wordt ingevroren. Als de patiënt ge- Het invriezen van eicellen
kankerpatiënten krijgen al- gebleken, is Carina nog niet nezen is van borstkanker, wordt het weefsel ont- Dit is een recente ontwikkeling waarbij de eicel
tijd voorrang. Per jaar ont- klaar. “In de toekomst zou dooid en teruggeplaatst in de eierstok die niet zo snel mogelijk moet worden ingevroren, zodat
vangen we zo’n tweeduizend ik graag willen zien dat de meer werkt. Voordeel: deze behandeling kan vrij het in tact blijft. Het voordeel hiervan is dat de
patiënten die worden door- patiënt bij elke oncologische snel worden gedaan. Inmiddels zijn er met deze vrouw geen partner nodig heeft, het nadeel is
verwezen door hun onco- behandeling standaard geïn- methode veertien zwangerschappen gelukt en dat er gestimuleerd moet worden met hormo-
loog. Daar kunnen we snel formeerd wordt over fertili- het succespercentage neemt jaarlijks toe. nen. In Nederland wordt deze methode nog vrij
op reageren en we nemen teitspreservatie. Alle artsen, weinig toegepast, maar in het buitenland zijn
de tijd om de patiënt uitge- chirurgen en betrokkenen Het invriezen van embryo’s de resultaten zeer gunstig met succespercenta-
breid te informeren. Daarna moeten weten dat er fertili- Deze methode is bekend van de IVF-techniek. ges van negentig procent.
krijgen ze nog enkele dagen teitsklinieken zijn. Het zou

10. 10
LANDELIJK ADVERTEREN
Cosmetische mogelijkheden
‘Het is een zware weg,
bij borstkanker en natuurlijk ben ik
Mammachirurgen en plastisch chirurgen best bang. Maar ik
van het Slotervaartziekenhuis in hoef maar te bellen en
Amsterdam vinden dat een vrouw, die
een ingrijpende borstoperatie moet iedereen staat voor mij
ondergaan, ook een plastisch chirurg klaar bij Atrium MC.’
moet kunnen spreken. De operatie zou
dan door de mammachirurg en de
plastisch chirurg gezamenlijk uitgevoerd
kunnen worden, zodat de vrouw een
optimaal oncologisch (gericht op
genezing) maar ook een optimaal
cosmetisch resultaat kan verwachten.
Er zijn veel cosmetische mogelijkheden, maar veel vrouwen zijn hiervan niet op de hoogte en
sommige behandelaars ook niet. Met meer bekendheid van deze ‘oncoplastische’ operaties
(het weghalen van het gezwel en herstel van een mooie borstvorm) zullen vrouwen een
behandelteam zoeken dat de cosmetiek in acht neemt. Hieronder een klein voorproefje van
de mogelijkheden.
Als de hele borst verwijderd moet worden en er geen bestraling nodig is, is het vaak mogelijk
om tijdens dezelfde operatie een onmiddellijke reconstructie van de borst met prothese uit
te voeren. Het behoud van borstvorm en decolleté is voor vrouwen een enorme opluchting
en een groot gemak in het dagelijks leven. Team Mammacare Atrium MC:
Bij borstsparende operaties zijn er talloze mogelijkheden een mooiere borstvorm te behouden. ‘Borstkanker verandert levens. We doen ons
Het plaatsen van littekens buiten het decolleté is hiervan een voorbeeld. Verder kan een
aangepaste borstverkleining of borstlift worden uitgevoerd, met zowel mooier geplaatste best om met vereende krachten de belasting
littekens als een mooiere borstvorm (in vergelijking met het ‘gewoon’ weghalen van de veroorzaakt door die veranderingen te
tumor, hetgeen wel eens leidt tot een defect in de vorm van de borst).
Daarnaast is het mogelijk om weefsel plaatselijk op te schuiven beperken...
om de borst mee op te vullen, nadat de tumor is verwijderd. ...voor alle betrokkenen.’
Kortom, iets waar vrouwen beter over geïnformeerd moeten
worden bij de keuze van hun operatie voor borstkanker.
Vragen? Bel de ‘mammafoon’ op 020 - 512 50 06.
www.atriummc.nl
iedere dag beter