3. “Haar gedrag is onvoorspelbaar. Ik kan
niet verhinderen dat ik haar steeds meer
uit de weg ga”.
(Stichting Interactie, 2005)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
4. Emotiewerk
(Hochschild, 1983)
• Emoties in de beroepsuitoefening
• Emoties uiten t.b.v. de situatie
• Voorwaarden voor het omgaan met
emoties
• Vaardigheden om eigen en andermans
emoties te monitoren en managen
……………….
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
6. Wat is Emotionele Intelligentie?
• Introductie in 1990, door Salovey en
Mayer.
• Drie stromingen:
1. Ability model (Salovey en Mayer - 1990)
2. Trait model (Goleman – 1996)
3. Mixed model (Bar-On – 1997)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
7. ABILITY model
(capaciteiten model)
“E.I. is het vermogen om emoties
accuraat waar te nemen, te begrijpen
en te uiten; het vermogen om toegang
te hebben tot je gevoelens en deze te
kunnen reguleren zodat het denken en
handelen wordt vergemakkelijkt”.
(Mayer, Salovey & Caruso, 2000)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
8. TRAIT model
(trekkenmodel)
“E.I. is combinatie van
persoonlijkheids- trekken”.
(Goleman, 1996)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
9. MIXED model
(gemengde model)
“E.I. is een serie van persoonlijke,
emotionele en sociale kwaliteiten en
vaardigheden die iemand in staat stelt
om op een succesvolle wijze om te
gaan met vragen en druk vanuit de
sociale omgeving”.
(Bar-On, 1997)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
10. Het EQ van psychiatrisch
verpleegkundigen in Nederland.
• Wat is het gemiddelde EQ?
• Is er verschil tussen klinisch en ambulant?
• Is er verschil tussen mannen en vrouwen?
• Bestaat er een relatie tussen leeftijd,
werkervaring en het EQ?
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
11. Hypothese toetsend onderzoek (1)
• Psychiatrisch verpleegkundigen hebben
een significant hogere E.I. dan de
algemene populatie (p < .05).
• Mannelijke verpleegkundigen scoren
significant hoger op de EQ composite
schaal Stressmanagement dan vrouwen
(p < .05).
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
12. Hypothese toetsend onderzoek (2)
• Vrouwelijke verpleegkundigen scoren
significant hoger op de EQ content schalen
Empathie, Sociale verantwoordelijkheid en
Interpersoonlijke relaties (p < .05).
• Psychiatrisch verpleegkundigen in een
klinische setting scoren significant hoger op
de EQ composite schaal Stressmanagement
dan hun collega’s in de ambulante setting
(p < .05).
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
13. Hypothese toetsend onderzoek (3)
• Er bestaat een positieve significante
correlatie tussen leeftijd en het aantal
jaren werkervaring enerzijds en E.I.
anderzijds (p < .05).
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
14. Participanten
• Uit GGz instelling de Gelderse Roos
• Totale populatie: 750
• Gestraticifeerde a-selecte steekproef
4 strata: - klinisch + man
- klinisch + vrouw
- ambulant + man
- ambulant + vrouw
• Steekproef : 160 (40 per stratum)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
15. Bar-On EQ-i
• Nederlandstalige digitale vragenlijst
(Derksen, Jeuken & Klein Herenbrink, 1997)
• 133 beweringen, zelfbeoordeling
• Antwoordcategorieën van 1 tot 5
• Voorbeeld:
“ik weet hoe ik kalm moet blijven in moeilijke
situaties”
“ik geef er de voorkeur aan dat anderen
beslissingen voor mij nemen”
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
18. Resultaten (1)
• 108 respondenten
• Waarvan 98 verpleegkundigen;inclusief
IPT,SPV en VS
• 54 mannen – 54 vrouwen
• 58 klinisch – 50 ambulant
• Gem. leeftijd: 43 jaar
• Gem. aantal jaren werkervaring: 16 ½
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
19. Resultaten (2)
• EQ totaal:
- gemiddeld 108. Significant hoger dan
algemene populatie (p = .00)
- mannen vrouwen: niet significant
(p = .056)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
20. Resultaten (3)
• Stressmanagement:
- geen significant verschil tussen
mannen en vrouwen
- geen significant verschil tussen
klinisch en ambulant
• Relatie leeftijd, werkervaring en EQ:
- geen positief significante correlatie
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
21. Resultaten (4)
Intrapersoonlijke aspecten
Vrouwen scoren significant hoger dan
mannen op:
- Assertiviteit (p = .00)
- Emotioneel zelfbewustzijn (p = .039)
- Zelf actualisatie (p = .029)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
22. Resultaten (5)
Interpersoonlijke aspecten
Vrouwen scoren significant hoger dan
mannen op:
- Empathie (p = .015)
- Interpersoonlijke relaties (p = .001)
- Sociale verantwoordelijkheid (p = .022)
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
23. Praktische relevantie
• EQ meten bij werving en selectie
• Individueel EQ profiel vaststellen bij
coachingstrajecten
• Vervolgonderzoek :
- samenhang E.I. en kwaliteit werkrelatie
- samenhang E.I. en cliënttevredenheid bij
man of vrouw
- betekenis E.I. voor gedrag van verplk. bij
emotiewerk als automutilatie of suïcidaliteit
Loes van Dusseldorp
De Gelderse Roos
26 mei 2008
