SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 64
Baixar para ler offline
Urszula Bia∏ka




  ZAJ¢CIA
TECHNICZNE
PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM




           Gdynia 2009
Projekt ok∏adki: Artur Tarasiewicz
Redaktor prowadzàcy: Sebastian Przybyszewski
Redakcja j´zykowa: Zespół
Redakcja graficzna i sk∏ad: Micha∏ Fi∏onowicz
Korekta: Magdalena Sikora



Program nauczania do nowej podstawy programowej (Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodo-
wej z dn. 23.12.2008 r.) skonsultowany przez:
mgr. Paw∏a Kowalskiego – doradc´ metodycznego (ODN Olsztyn)




© Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Urszula Białka.
Gdynia 2009
Wszelkie prawa zastrze˝one. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy
zabronione.
8-9/IX



Wydawca:
Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o.
81-212 Gdynia, ul. Hutnicza 3
tel. centrali 058 679 00 00
e-mail: info@operon.pl
http://www.operon.pl




ISBN 978-83-7680-058-5
3




Spis treÊci
I. Wprowadzenie                                                                     4


II. Ogólne za∏o˝enia programu                                                       5


III. Cele edukacyjne                                                                6

IV. Podstawa programowa a program nauczania                                         8


V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów                                9


VI. Procedury osiàgania celów                                                      20


VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika   22


VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia                                            34


IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych                                     38
4   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum




                                I. Wprowadzenie


      Rozwój techniki w XX i XXI wieku jest bardzo dynamiczny. Technika wkracza we wszyst-
    kie dziedziny ˝ycia cz∏owieka, wià˝àc si´ z nim w sposób nierozerwalny. Zmusza go tym
    samym do aktywnego poznawania nowych technologii, urzàdzeƒ, maszyn, narz´dzi
    oraz korzystania z nich w codziennym ˝yciu.
      M∏odzie˝ na trzecim etapie edukacyjnym ma ju˝ podstawowy zasób wiedzy o otacza-
    jàcym Êwiecie i korzysta z najnowszych zdobyczy technicznych. Niewàtpliwie wa˝ne
    jest, aby wiedza ta zosta∏a usystematyzowana i ugruntowana oraz po∏àczona z prak-
    tycznym dzia∏aniem, przez co pozwoli na w∏aÊciwe funkcjonowanie uczniów w codzien-
    nym ˝yciu. Istotne jest równie˝ uÊwiadomienie im zagadnieƒ etycznych zwiàzanych
    z wykorzystaniem zdobyczy techniki oraz ochronà Êrodowiska naturalnego.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   5




           II. Ogólne za∏o˝enia programu


   Wspó∏czesna szko∏a, wychodzàc naprzeciw wymogom, jakie sà stawiane m∏odzie˝y,
ma na celu przygotowanie jej do ˝ycia w cywilizacji technicznej, a tak˝e uÊwiadomiç
uczniom w∏asnà proorientacj´ zawodowà i przygotowaç ich w ten sposób do wyboru
przysz∏ego zawodu.
   Rozporzàdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w po-
szczególnych typach szkó∏ wprowadzono zmiany w sposobie nauczania techniki. TreÊci
nauczania poszerzono o elementy praktycznej dzia∏alnoÊci ucznia, a nazwa przedmiotu
otrzyma∏a brzmienie zaj´cia techniczne. Zadaniem szko∏y jest wi´c przygotowanie dla
oferty zaj´ç edukacyjnych (tak zwanych modu∏ów) dostosowanych do zainteresowaƒ
i oczekiwaƒ uczniów.
   Niniejszy program zosta∏ opracowany na podstawie najnowszej podstawy progra-
mowej zaj´ç technicznych. Mo˝e byç realizowany w ka˝dym gimnazjum w wymia-
rze 60 godzin w cyklu rocznym (po 2 godziny w tygodniu) lub w cyklu dwuletnim
(po 1 godzinie tygodniowo). Uczeƒ powinien wybraç i zrealizowaç minimum dwa mo-
du∏y z oferty szko∏y.
   Program zosta∏ opracowany w ten sposób, aby mo˝na by∏o zró˝nicowaç ofert´ edu-
kacyjnà skierowanà do uczniów. Nauczyciel mo˝e wybraç konkretny dzia∏ i wzbogaciç
go dodatkowo o zaj´cia praktyczne, realizujàc jako odr´bny modu∏ tematyczny.
   W rozdziale V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów zaproponowano
podzia∏ na konkretne bloki tematyczne, które mogà stanowiç podstaw´ do realizacji
wybranych modu∏ów tematycznych.
6   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum




                             III. Cele edukacyjne


      1. Cele ogólne
      Celem g∏ównym zaj´ç technicznych jest przygotowanie m∏odzie˝y gimnazjalnej
    do ˝ycia w cywilizacji technicznej. Odbywa si´ to poprzez realizacj´ okreÊlonych treÊci
    nauczania. Zadaniem szko∏y jest zorganizowanie uczniom takich warunków, aby mogli
    oni samodzielnie planowaç i podejmowaç dzia∏ania techniczne przy wykorzystaniu ty-
    powych metod stosowanych w podstawowych dziedzinach techniki, bezpiecznie si´
    pos∏ugujàc narz´dziami i przyrzàdami.

      2. Cele szczegó∏owe
      Cele szczegó∏owe sà formu∏owane i realizowane w zgodzie z podstawà programowà.
    Sà to:
    a) cele kszta∏cenia
    Uczeƒ:
    • zna i stosuje zasady bezpieczeƒstwa pracy
    • wymienia i stosuje zasady ochrony przeciwpo˝arowej
    • opisuje zasady dzia∏ania urzàdzeƒ oraz sprawnie i prawid∏owo si´ nimi pos∏uguje
    • czyta i analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzeƒ oraz tabliczki znamionowe
    • czyta i sporzàdza dokumentacj´ technologicznà
    • planuje prac´ oraz opracowuje proces technologiczny
    • wymienia i charakteryzuje rodzaje w∏ókien i omawia ich zastosowanie
    • omawia sposób powstawania tkaniny i dzianiny
    • rozró˝nia i stosuje podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe
    • przedstawia zasady wykonywania ubioru (projektuje, planuje i wykonuje prace prak-
      tyczne z wykorzystaniem poznanych Êciegów; sporzàdza wykroje prostych modeli
      ubraƒ)
    • omawia sposoby konserwacji odzie˝y i czyta oznaczenia na metkach
    • analizuje schematy obwodów elektrycznych, montuje obwody elektryczne oraz wy-
      konuje pomiary
    • wymienia i charakteryzuje elementy elektroniczne, przedstawia ich rol´ oraz parame-
      try (sporzàdza projekty prostych schematów elektronicznych; montuje proste uk∏a-
      dy elektroniczne)
    • zna i stosuje zasady bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej
    • wymienia zasady dzia∏ania urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu
    • wymienia zasady bezpiecznego u˝ytkowania i konserwacji urzàdzeƒ znajdujàcych si´
      w jego otoczeniu (dokonuje konserwacji urzàdzeƒ z najbli˝szego otoczenia)
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   7

• omawia etapy produkcji papieru i surowce do jego produkcji
• charakteryzuje gatunki papieru
• nazywa i stosuje ró˝ne techniki i formy papieroplastyki (projektuje formy papieropla-
  styki i wykonuje je)
• wymienia i tworzy ró˝ne rodzaje modeli (planuje i wykonuje ró˝ne rodzaje modeli)
• omawia i stosuje zasady prawid∏owego ˝ywienia
• wymienia przepisy ruchu drogowego dotyczàce pieszych i rowerzystów oraz stosu-
  je si´ do nich
• umie udzieliç pierwszej pomocy przedlekarskiej
• dba o Êrodowisko naturalne (dokonuje segregacji odpadów)

b) cele wychowania
Uczeƒ:
• ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka
• przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka
• jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy
• kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà, rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia-
  ∏ania
• dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych
• korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem
• stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki
• szanuje cudzà w∏asnoÊç
• wspó∏dzia∏a w grupie
• kszta∏tuje poczucie estetyki i wra˝liwoÊç
• rozumie znaczenie ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych
• czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne
• prowadzi proekologiczny styl ˝ycia
• kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia
• jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego
• potrafi okreÊliç swoje mocne i s∏abe strony
• dokonuje wyborów zgodnych z powszechnie uznawanymi wartoÊciami
• tworzy w∏asny system wartoÊci
8   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum




                      IV Podstawa programowa
                        .
                         a program nauczania


      Podstawa programowa zaj´ç technicznych okreÊlona Rozporzàdzeniem Ministra Edu-
    kacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wycho-
    wania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó∏ wy-
    mienia cele kszta∏cenia – wymagania ogólne, czyli:

    • rozpoznawanie urzàdzeƒ technicznych i rozumienie zasad ich dzia∏ania;
    • opracowanie kompetencji rozwiàzaƒ typowych problemów technicznych oraz przy-
      k∏adowych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych;
    • planowanie pracy o ró˝nym stopniu z∏o˝onoÊci, przy ró˝nych formach organizacyj-
      nych pracy;
    • bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami i przyrzàdami.

      Na podstawie celów ogólnych zaj´ç technicznych oraz po rozpoznaniu (diagnozie)
    zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów nauczyciel mo˝e opracowaç lub wybraç odpowied-
    ni program nauczania do realizacji zaj´ç technicznych.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   9




           V TreÊci programu i osiàgni´cia
            .
               szczegó∏owe uczniów


  Proponowane treÊci programu nauczania zosta∏y pogrupowane w modu∏y przezna-
czone do realizacji na lekcjach zaj´ç technicznych:

  1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki
  2. Rysunek techniczny
  3. Planowanie pracy. Proces technologiczny
  4. Krawiectwo
  5. Fotografia
  6. Elektrotechnika
  7. Papieroplastyka
  8. Modelarstwo
  9. Kulinaria
  10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym
  11. Ochrona Êrodowiska naturalnego

   Forma realizacji modu∏ów jest uzale˝niona od zaplecza technicznego szko∏y, predys-
pozycji nauczyciela oraz liczby uczniów w klasie. Ka˝dy modu∏ zawiera treÊci teoretycz-
ne, a tak˝e przewiduje inspirowanie uczniów do wykonywania samodzielnych lub gru-
powych projektów technicznych oraz Êwiadomego pos∏ugiwania si´ urzàdzeniami
i narz´dziami znajdujàcymi si´ w jego najbli˝szym otoczeniu. Realizacja treÊci nauczania
nie wymaga specjalistycznych pracowni, mo˝e byç prowadzona w zwyk∏ej sali lekcyjnej
wyposa˝onej w pomoce dydaktyczne. Ka˝dy modu∏ mo˝e zostaç rozbudowany o two-
rzenie przez uczniów prac praktycznych o wy˝szym stopniu trudnoÊci i zaanga˝owaniu.
   Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON przygotowa∏o siedem osobnych publikacji te-
matycznych (modu∏ów) do realizacji na zaj´ciach technicznych. Sà to:

  • Zaj´cia krawieckie,
  • Zaj´cia fotograficzne,
  • Zaj´cia elektrotechniczne,
  • Zaj´cia papieroplastyczne,
  • Zaj´cia modelarskie,
  • Zaj´cia kulinarne,
  • Wychowanie komunikacyjne.
10   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


       Poni˝ej przedstawiono zakres treÊci nauczania w poszczególnych modu∏ach, jeÊli na-
     uczyciel zechce realizowaç podr´cznik w ca∏oÊci.



     1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki
     Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne

     TreÊci nauczania
     • zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki
     • ochrona przeciwpo˝arowa w szkole
     • instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe

       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • zna przedmiotowe zasady oceniania
     • zna i omawia regulamin pracowni
     • omawia wyposa˝enie apteczki i sprz´t przeciwpo˝arowy
     • opisuje drog´ ewakuacyjnà w szkole oraz sposób og∏oszenia alarmu
     • omawia rodzaje Êrodków gaÊniczych i ich zastosowanie
     • wyjaÊnia symbole znaków ewakuacyjnych
     • omawia zasady post´powania w razie wypadku
     • zna funkcj´ instrukcji obs∏ugi i tabliczki znamionowej

     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • stosuje si´ do regulaminu pracowni technicznej
     • potrafi rozpoznaç zagro˝enia wyst´pujàce przy obs∏udze urzàdzeƒ
     • udziela pierwszej pomocy przedmedycznej

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka
     • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka

                                   2. Rysunek techniczny
     Czas realizacji: 8 godzin lekcyjnych

     TreÊci nauczania
     • podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich
     • pismo techniczne proste – çwiczenia
     • przekroje bry∏ w rysunku technicznym
     • rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy
     • zasady rzutowania
     • dimetria w rysunku technicznym
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   11

• izometria w rysunku technicznym
• sporzàdzanie modelu bry∏y na podstawie rzutu prostokàtnego

  Osiàgni´cia ucznia
WiadomoÊci
Uczeƒ:
• omawia normy techniczne i ich znaczenie
• zna i wymienia zasady wykonywania rysunku technicznego
• omawia rodzaje linii, symbole
• definiuje poj´cie normalizacja
• omawia zasady wymiarowania
• przedstawia wzory liter i cyfr
• omawia zasady wykonywania przekrojów i ich rodzaje
• opisuje ró˝nice pomi´dzy rysunkiem poglàdowym, z∏o˝eniowym i wykonawczym
• wymienia zasady rzutowania i rodzaje rzutów
• wymienia zasady rysowania bry∏ w dimetrii
• wymienia zasady rysowania bry∏ w izometrii
• wymienia zasady wykonywania bry∏ na podstawie siatki

Umiej´tnoÊci
Uczeƒ:
• wykonuje rysunek techniczny
• rozpoznaje i nazywa rodzaje linii, symbole
• stosuje zasady wymiarowania
• rysuje przekroje bry∏
• rozpoznaje rodzaje przekrojów
• dobiera i stosuje odpowiedni rodzaj rysunku technicznego do dokumentacji
• wykonuje prostà dokumentacj´ technologicznà
• przedstawia bry∏y w dimetrii i izometrii
• wykonuje siatki prostych bry∏
• wykorzystuje programy komputerowe do wykonywania rysunku technicznego

Wychowanie
Uczeƒ:
• jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy
• kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà

           3. Planowanie pracy. Proces technologiczny
Czas realizacji: 7 godzin lekcyjnych

TreÊci nauczania
• proces technologiczny
• operacja technologiczna
• planowanie pracy
• formy organizacji pracy
• narz´dzia i przyrzàdy pomiarowe
12   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


     • rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów
     • budowa i zasada dzia∏ania lutownicy
     • budowa i zasada dzia∏ania wiertarki
     • rodzaje i zastosowanie przek∏adni

       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • wyjaÊnia poj´cia dokumentacja technologiczna, proces i operacja technologiczna,
       produkcja jednostkowa, wieloseryjna, ciàg∏a, ergonomia
     • przedstawia etapy procesu technologicznego
     • omawia rodzaje operacji technologicznych i ich funkcje
     • wyjaÊnia formy organizacji pracy i ich zastosowanie w praktyce
     • omawia rodzaje narz´dzi i ich zastosowanie
     • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania lutownicy
     • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania wiertarki
     • opisuje rodzaje przek∏adni i ich zastosowanie

     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • okreÊla czas niezb´dny do wykonania danej operacji technologicznej
     • opracowuje proces technologiczny powstania dowolnego przedmiotu
     • dobiera narz´dzia odpowiednie do danej operacji technologicznej
     • podaje przyk∏ady produkcji ciàg∏ej, potokowej i seryjnej
     • korzysta z narz´dzi zgodnie z ich przeznaczeniem
     • dokonuje pomiarów suwmiarkà i mikrometrem
     • charakteryzuje rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów
     • stosuje poj´cia spoina, lutowanie mi´kkie, twarde
     • omawia rodzaje lutownic
     • wymienia i rozpoznaje rodzaje przek∏adni

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych
     • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem
     • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki
     • szanuje cudzà w∏asnoÊç

                                         4. Krawiectwo
     Czas realizacji: 9 godzin lekcyjnych

     TreÊci nauczania
     • rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien
     • wyrób tkanin i dzianin – sploty
     • podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe
     • zasady wykonania ubioru
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   13

• konserwacja odzie˝y
• oznaczenia na metkach

  Osiàgni´cia ucznia
WiadomoÊci
Uczeƒ:
• opisuje rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych
• omawia pochodzenie w∏ókien i zna ich zastosowanie
• omawia etapy powstawania w∏ókien
• okreÊla w∏aÊciwoÊci w∏ókien
• wyjaÊnia sposób powstawania tkanin
• omawia podstawowe Êciegi maszynowe i r´czne
• omawia sposób wykonania Êciegów
• opisuje budow´ maszyny do szycia
• omawia sposób zdejmowania miary
• omawia sposoby konserwacji odzie˝y
• definiuje symbole umieszczone na metce
• omawia budow´ ˝elazka

Umiej´tnoÊci
Uczeƒ:
• rozpoznaje w∏ókna i podaje przyk∏ady ich zastosowania
• porównuje w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych
• omawia sposób powstawania dzianin
• rozró˝nia wàtek i osnow´, oczko lewe i oczko prawe
• wykonuje dzianin´
• szyje r´cznie i maszynowo
• wykonuje wykrój prostych modeli ubraƒ
• dobiera sposób konserwacji odpowiedni do rodzaju materia∏u i zabrudzenia
• odczytuje sk∏ad surowca, z którego wykonano tkanin´ na podstawie oznaczeƒ nitek

Wychowanie
Uczeƒ:
• starannie i dok∏adnie wykonuje prac´
• wspó∏dzia∏a w grupie
• dba o rzeczy swoje i innych
• stosuje zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania

                                 5. Fotografia
Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne

TreÊci nauczania
• fotografia tradycyjna
• fotografia cyfrowa
• zasady wykonania zdj´cia, obróbka komputerowa
14   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • opisuje rodzaje aparatów
     • omawia budow´ poszczególnych aparatów fotograficznych
     • wymienia zasady u˝ytkowania aparatów

     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • wymienia elementy budowy aparatu na podstawie schematu
     • opisuje sposób powstawania zdj´ç w poszczególnych rodzajach aparatów
     • wykonuje zdj´cia
     • czyta i analizuje treÊç instrukcji obs∏ugi urzàdzenia
     • charakteryzuje programy do obróbki artystycznej zdj´ç
     • wybiera rodzaj aparatu w zale˝noÊci od potrzeb

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • umiej´tnie korzysta z urzàdzeƒ technicznych
     • kszta∏tuje poczucie estetyki, wra˝liwoÊç

                                      6. Elektrotechnika
     Czas realizacji: 13 godzin lekcyjnych

     TreÊci nauczania
     • zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego przez obwody elektryczne
     • rezystor – rola, rodzaje, parametry oraz odczytywanie rezystancji
     • kondensator – rola, rodzaje oraz odczytywanie parametrów
     • dioda pó∏przewodnikowa – rola, rodzaje, parametry
     • tranzystor – rola, rodzaje, parametry
     • cewka (zwojnica) – rola, rodzaje, parametry
     • zasilacz – schemat blokowy i zasada dzia∏ania
     • mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania
     • radioodbiornik i odbiornik telewizyjny – budowa i zasada dzia∏ania
     • telefon – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie
     • odtwarzacz DVD – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie
     • kuchenka mikrofalowa – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie

       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • wymienia i nazywa symbole stosowane w schematach obwodów elektrycznych
     • opisuje przyrzàdy pomiarowe
     • omawia rol´ i rodzaje: rezystora, kondensatora, diody, tranzystora, cewki
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   15

• omawia zastosowanie zasilacza i zasad´ jego dzia∏ania
• podaje zasad´ odczytywania parametrów elementów elektronicznych
• omawia budow´ mikrofonu i g∏oÊnika
• zna zasad´ dzia∏ania mikrofonu i g∏oÊnika; wymienia symbole i parametry
• wyjaÊnia istot´ przesy∏ania i odbierania dêwi´ku
• wymienia zastosowanie poszczególnych fal radiowych
• omawia schemat transmisji radiowej
• opisuje budow´ i sposób dzia∏ania radioodbiornika
• omawia schemat blokowy przekazu telewizyjnego
• przedstawia zasady dzia∏ania poszczególnych rodzajów telewizorów: kineskopowego,
  ciek∏okrystalicznego, plazmowego
• okreÊla poj´cie sieç telefoniczna oraz budow´ telefonu stacjonarnego i komórko-
  wego
• odczytuje symbole umieszczone na obudowie urzàdzenia
• omawia sposób dzia∏ania odtwarzacza DVD
• wymienia systemy dekodowania dêwi´ku
• wyjaÊnia zasad´ odczytu obrazu i dêwi´ku z p∏yty CD/DVD
• omawia budow´ i zasad´ dzia∏ania kuchenki mikrofalowej
• wymienia rodzaje uk∏adów sterowania kuchenki mikrofalowej

Umiej´tnoÊci
Uczeƒ:
• czyta i analizuje schematy obwodów elektrycznych oraz oblicza parametry
• porównuje po∏àczenia szeregowe i równoleg∏e odbiorników w obwodzie
• montuje dowolne obwody wed∏ug schematów z zastosowaniem danego elementu
• wykonuje schematy obwodów elektrycznych z zastosowaniem danego elementu
• wyciàga wnioski z doÊwiadczeƒ
• charakteryzuje poszczególne parametry urzàdzenia
• korzysta z urzàdzeƒ zgodnie z ich przeznaczeniem
• analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia
• dobiera odpowiednie parametry urzàdzenia do okreÊlonej jego funkcji

Wychowanie
Uczeƒ:
• w∏aÊciwie i racjonalnie korzysta ze zdobyczy techniki
• przestrzega zasad bezpieczeƒstwa i higieny pracy

                              7. Papieroplastyka
Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych

TreÊci nauczania
• proces produkcji papieru
• w∏aÊciwoÊci papieru, jego gatunki i zastosowanie
• techniki i formy papieroplastyki,
• narz´dzia i materia∏y wykorzystywane w papieroplastyce
16   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • omawia znaczenie papieru w codziennym ˝yciu
     • wymienia surowce wykorzystywane do produkcji papieru
     • omawia etapy produkcji papieru na podstawie schematu
     • wymienia i charakteryzuje produkty i pó∏produkty powsta∏e podczas produkcji pa-
       pieru
     • charakteryzuje podstawowe w∏aÊciwoÊci papieru
     • omawia podstawowe gatunki papieru
     • okreÊla jakoÊç produktów papierowych
     • wymienia sposoby uszlachetniania papieru
     • opisuje techniki papieroplastyki: orgiami, kirigami, papier-mâché
     • wymienia charakterystyczne ozdoby z papieru ze swojego regionu

     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • rozró˝nia podstawowe gatunki papieru
     • dokonuje podzia∏u papieru
     • okreÊla przeznaczenie danego rodzaju papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci
     • wykonuje przedmioty technikà origami
     • podaje przyk∏ady ozdób z papieru

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • rozumie potrzeb´ ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych
     • starannie i dok∏adnie wykonuje prace
     • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania

                                        8. Modelarstwo
     Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych

     TreÊci nauczania
     • rodzaje modeli i ich tworzenie
     • materia∏y modelarskie
     • obróbka i sposoby ∏àczenia drewna

       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • charakteryzuje rodzaje modelarstwa: redukcyjne, ko∏owe, figurkowe
     • omawia sposób wykonania modeli kartonowych
     • omawia sposób wykonywania modeli zapa∏czanych
     • wymienia rodzaje materia∏u i opisuje sposób wykonania modeli plastikowych
     • opisuje budow´ drewna
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   17

• wie, na czym polega obróbka drewna
• okreÊla materia∏y drewnopochodne
• omawia podstawowe w∏aÊciwoÊci drewna
• rozpoznaje i nazywa podstawowe przyrzàdy pomiarowe oraz narz´dzia do obróbki
  drewna
• nazywa i opisuje operacje technologiczne: trasowanie, wiercenie, ci´cie, struganie,
  pi∏owanie, szlifowanie, bejcowanie, lakierowanie
• dokonuje podzia∏u po∏àczeƒ drewna na roz∏àczne i nieroz∏àczne

Umiej´tnoÊci
Uczeƒ:
• wykonuje modele obiektów wybranà technikà modelarskà
• omawia na przyk∏adach wady i zalety drewna
• rozpoznaje rodzaje przekrojów drewna oraz je charakteryzuje
• rozpoznaje materia∏y drewnopochodne i omawia ich zastosowanie
• wykonuje przedmioty z drewna lub z elementami drewnianymi (np. latawiec)

Wychowanie
Uczeƒ:
• uÊwiadamia sobie koniecznoÊç ochrony Êrodowiska naturalnego
• rozumie koniecznoÊç odzyskiwania surowców wtórnych
• rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania

                                      9. Kulinaria
Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne

TreÊci nauczania
• zasady prawid∏owego ˝ywienia
• grupy produktów
• przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych
• budowa i dzia∏anie ch∏odziarki
• przygotowywanie posi∏ków
• nakrywanie do sto∏u

  Osiàgni´cia ucznia
WiadomoÊci
Uczeƒ:
• omawia zasady racjonalnego od˝ywiania
• wie, jaka jest rola sk∏adników pokarmowych w organizmie cz∏owieka
• wymienia i charakteryzuje grupy pokarmowe przedstawione na piramidzie zdrowia
• podaje metody i funkcje konserwacji ˝ywnoÊci
• omawia funkcje i budow´ ch∏odziarki
• wymienia rodzaje obróbki termicznej
• definiuje poj´cia: jad∏ospis, norma ˝ywieniowa
• omawia zasady nakrycia do sto∏u i w∏aÊciwego zachowania si´ przy stole
18   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • wymienia choroby uk∏adu pokarmowego
     • wymienia skutki z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci
     • tworzy jad∏ospis oraz okreÊla normy ˝ywieniowe
     • racjonalnie planuje posi∏ki
     • kalkuluje koszty zwiàzane z przygotowaniem posi∏ków
     • planuje menu dostosowane do swoich potrzeb

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia, zw∏aszcza ˝ywienia
     • stosuje zasady higieny przy sporzàdzaniu posi∏ków
     • umie odpowiednio zachowaç si´ przy stole

               10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym
     Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne

     TreÊci nauczania
     • zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów
     • wypadki na drodze
     • pierwsza pomoc

       Osiàgni´cia ucznia
     WiadomoÊci
     Uczeƒ:
     • wymienia przepisy ruchu drogowego obowiàzujàce pieszych i rowerzystów
     • omawia zasad´ ostro˝noÊci i zasad´ ograniczonego zaufania na drodze
     • rozpoznaje i nazywa znaki obowiàzujàce pieszych i rowerzystów
     • omawia zasady udzielania pierwszej pomocy

     Umiej´tnoÊci
     Uczeƒ:
     • stosuje przepisy ruchu drogowego
     • rozpoznaje ró˝ne rodzaje urazów
     • udziela pierwszej pomocy
     • umie u∏o˝yç poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
     • zna numery s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i numer alarmowy (112)

     Wychowanie
     Uczeƒ:
     • bezpiecznie porusza si´ na drodze
     • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego
     • szanuje swoje i cudze ˝ycie
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   19


                 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego
Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne

TreÊci nauczania
• korzystanie z instalacji domowych
• recykling – wed∏ug ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r.
  nr 62, poz. 628) pod poj´ciem recyklingu rozumie si´ taki odzysk, który polega na po-
  wtórnym przetwarzaniu substancji lub materia∏ów zawartych w odpadach w proce-
  sie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materia∏u o przeznaczeniu pier-
  wotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym te˝ recykling organiczny, z wyjàtkiem
  odzysku energii. Segregacja odpadów jest elementem recyklingu.

  Osiàgni´cia ucznia
WiadomoÊci
Uczeƒ:
• omawia rodzaje instalacji domowych
• omawia rol´ bezpiecznika
• wymienia i charakteryzuje czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za pràd
• planuje zakup odbiorników ze wzgl´du na ich energooszcz´dnoÊç
• przedstawia czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za wod´
• omawia sposoby zmniejszania zu˝ycia gazu
• wymienia i charakteryzuje znaki stosowane na opakowaniach produktów zwiàzane
  z recyklingiem (wylicza zasady dzia∏ania recyklingu)

Umiej´tnoÊci
Uczeƒ:
• bezpiecznie i racjonalnie korzysta z instalacji domowych
• wie, jak postàpiç w razie wykrycia ulatniania si´ gazu
• czyta plany instalacji domowych
• rozumie koniecznoÊç segregacji Êmieci
• segreguje Êmieci we w∏asnym gospodarstwie domowym

Wychowanie
Uczeƒ:
• czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne
• prowadzi proekologiczny styl ˝ycia
20   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum




                   VI. Procedury osiàgania celów


       Procedury osiàgania celów sà zale˝ne od metod nauczania i wynikajà ze specyfiki
     przedmiotu. Ich zadaniem jest rozwijanie twórczej aktywnoÊci uczniów, zainteresowa-
     nie wytworami wspó∏czesnej techniki oraz zdeterminowanie do rozwijania swoich umie-
     j´tnoÊci poznawczych. Najcz´Êciej stosowanymi metodami nauczania na zaj´ciach
     technicznych sà:

     1. Metody podajàce – polegajàce na podaniu uczniowi przez nauczyciela gotowych
        treÊci lub prac´ ze êród∏ami informacji. Sà to przede wszystkim: pogadanka, wyk∏ad,
        wyg∏oszenie referatu, dyskusja, praca z ksià˝kà – çwiczeniami.
       Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody podajàce:
       • Zasady bezpieczeƒstwa i pracy na lekcjach techniki.
       • Ochrona przeciwpo˝arowa w szkole.
       • Instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe.
       • Rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien.

     2. Metody problemowe – to stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie przez
        uczniów sposobu jej rozwiàzania. Wykorzystuje si´ przy tym: burz´ mózgów, anali-
        z´ SWOT, map´ myÊli, drzewko decyzyjne.
       Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody problemowe:
       • Obwody elektryczne – zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego.
       • Obróbka i sposoby ∏àczenia drewna.
       • Przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych.
       • Recykling – segregacja odpadów.

     3. Metody eksponujàce – polegajà na przyswajaniu okreÊlonej wiedzy poprzez oglàd,
        czyli na przyk∏ad film, foliogramy, pokaz.
       Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody eksponujàce:
       • Mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania.
       • Zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów.
       • Wypadki na drodze – pierwsza pomoc.

     4. Metody praktyczne – praktyczne dzia∏anie uczniów, wykonywanie zadaƒ, projek-
        tów, schematów. Sà one charakterystyczne dla lekcji wytwórczych.
       Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody praktyczne:
       • Podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich.
       • Pismo techniczne proste – çwiczenia.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE   21

  • Przekroje bry∏ w rysunku technicznym.
  • Rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy.
  • Zasady rzutowania.
  • Dimetria w rysunku technicznym.

   Istotne znaczenie w nauczaniu techniki ma metoda projektów, dzi´ki której ucznio-
wie majà mo˝liwoÊç kszta∏cenia umiej´tnoÊci zwiàzanych z podejmowanymi przez nich
konkretnymi dzia∏aniami. Pozwala na zrealizowanie zaplanowanego zadania zgodnie
z okreÊlonymi przyj´tymi za∏o˝eniami, planem realizacji. Najcz´Êciej metod´ projektu re-
alizuje si´ w grupie w czasie pozalekcyjnym. Efekty pracy sà prezentowane szerokiemu
gronu odbiorców, cz´sto poza klasà, w atrakcyjny, zrozumia∏y dla wszystkich sposób.
   Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metod´ projektu:
   • Proces technologiczny. Operacja technologiczna. Planowanie pracy.
   • Wykonanie pracy praktycznej w ramach poszczególnych modu∏ów.
22   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum




                   VII. Przewidywany rozk∏ad
               treÊci nauczania w poszczególnych
                       dzia∏ach podr´cznika


     I PÓ¸ROCZE
                                                     Liczba                                    Procedury osiàgania
      Dzia∏ podr´cznika         Temat lekcji                     Materia∏ nauczania
                                                     godzin                                          celów

               1.            Lekcja organizacyjna.     1      • program nauczania            • analiza treÊci podr´cznika
             Zasady           Zasady bezpieczeƒ-              • przedmiotowe zasady          • przedstawienie przed-
       bezpieczeƒstwa        stwa i higieny pracy               oceniania                      miotowych zasad oce-
        i higieny pracy      na lekcjach techniki.            • regulamin pracowni             niania
      na lekcjach techniki                                    • apteczka i sprz´t prze-      • analiza regulaminu pra-
                                                                ciwpo˝arowy                    cowni
                                                              • post´powanie w razie         • zapoznanie z drogà
                                                                wypadku                        ewakuacyjnà
                                                                                             • zapoznanie z post´powa-
                                                                                               niem w razie wypadku
                                  Ochrona              1      • rodzaje Êrodków gaÊni-   • zapoznanie z rodzajami
                              przeciwpo˝arowa                   czych                      Êrodków gaÊniczych
                                  w szkole.                   • droga ewakuacyjna        • poznanie drogi ewaku-
                                                                w szkole                   acyjnej na terenie szko∏y
                                                              • znaki ewakuacyjne          oraz sposobów og∏asza-
                                                              • sposoby og∏aszania alar-   nia alarmu
                                                                mu w szkole              • rozpoznawanie i odczy-
                                                                                           tywanie znaków ewaku-
                                                                                           acyjnych
                                                                                         • dobór w∏aÊciwego Êrod-
                                                                                           ka gaÊniczego do dane-
                                                                                           go rodzaju po˝aru

                              Instrukcje obs∏ugi       1      • funkcja instrukcji obs∏ugi   • poznanie zasady dzia∏a-
                                   i tabliczki                  i tabliczki znamionowej        nia danego urzàdzenia
                                znamionowe.                   • dane zawarte w instruk-      • poznanie zasad u˝ytko-
                                                                cji obs∏ugi                    wania i konserwacji
                                                              • dane techniczne na ta-         urzàdzeƒ
                                                                bliczce znamionowej          • odczytanie i analiza tre-
                                                              • odczytywanie i wykorzy-        Êci instrukcji obs∏ugi
                                                                stanie w praktyce da-          urzàdzenia
                                                                nych znajdujàcych si´        • odczytywanie symboli
                                                                w instrukcji obs∏ugi i na      umieszczonych na obu-
                                                                tabliczce znamionowej          dowie urzàdzenia
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE        23

                                                  • symbole i oznaczenia
                                                    stosowane w instrukcji
                                                    obs∏ugi i na tabliczce
                                                    znamionowej

        2.              Podstawowe         1      • normy techniczne i ich    • zapoznanie z normami
Rysunek techniczny       wiadomoÊci                 znaczenie                   stosowanymi w rysunku
                          o rysunku               • zasady wykonywania ry-      technicznym i z ich zna-
                        technicznym                 sunku technicznego          czeniem
                      – wymiarowanie              • rodzaje linii, symbole    • zapoznanie z zasadami
                       figur p∏askich.            • normalizacja                wykonywania rysunku
                                                  • zasady wymiarowania         technicznego
                                                  • doskonalenie umiej´t-     • zapoznanie z zasadami
                                                    noÊci                       wymiarowania rysunku
                                                                                technicznego
                                                                              • wymiarowanie figury
                                                                                p∏askiej

                     Pismo techniczne      1      • wzory liter i cyfr        • poznanie rodzaju liter
                     proste – çwiczenia.          • normalizacja pisma          i cyfr charakterystycz-
                                                                                nych dla danego rodza-
                                                                                ju pisma
                                                                              • pisanie pismem tech-
                                                                                nicznych danych oso-
                                                                                bowych i nazwy szko∏y

                       Przekroje bry∏      1      • zasady wykonania prze-    • zapoznanie z przekroja-
                         w rysunku                  krojów                      mi i sposobami ich wy-
                       technicznym.               • rodzaje przekrojów          kreÊlania
                                                  • sposoby oznaczenia        • rozpoznawanie rodza-
                                                    przekrojów                  jów przekrojów
                                                                              • wykreÊlanie przekroju
                                                                                bry∏y

                           Rysunek         1      • zasady sporzàdzania ry-   • rozpoznawanie rysunku
                         poglàdowy,                 sunku poglàdowego,          poglàdowego, z∏o˝enio-
                         z∏o˝eniowy                 z∏o˝eniowego i wyko-        wego i wykonawczego
                       i wykonawczy.                nawczego                  • sporzàdzanie rysunku
                                                  • funkcje rysunku             poglàdowego, z∏o˝enio-
                                                                                wego i wykonawczego

                     Zasady rzutowania.    1      • rodzaje rzutów         • rozpoznawanie rodzaju
                                                  • zasady rzutowania        rzutu
                                                  • sposób wykonania rzutu • wykonywanie rzutów fi-
                                                  • widok                    gur
                                                                           • uzupe∏nianie brakujàce-
                                                                             go rzutu

                     Dimetria w rysunku    1      • zasady wykreÊlania bry∏   • poznanie zasad wykre-
                       technicznym.                 w dimetrii                  Êlania rysunku
                                                  • wzajemny uk∏ad osi        • wykreÊlanie bry∏y w di-
                                                  • doskonalenie umiej´t-       metrii
                                                    noÊci – çwiczenia
                         Izometria         1      • zasady wykreÊlania bry∏   • poznanie zasad wykre-
                         w rysunku                  w izometrii                 Êlania rysunku
                       technicznym.               • wzajemny uk∏ad osi        • wykreÊlanie bry∏y w izo-
                                                  • doskonalenie umiej´t-       metrii
                                                    noÊci – çwiczenia

                        Sporzàdzanie       1      • zasady wykonania bry∏y    • rozrysowywanie poszcze-
                        modelu bry∏y              • sposób wykonania siatki     gólnych p∏aszczyzn bry∏y
                     na podstawie rzutu             na podstawie bry∏y        • wykonanie siatki bry∏y
                       prostokàtnego.                                         • sporzàdzanie modelu
                                                                                bry∏y
24   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


              3.               Proces           1   • poj´cia: dokumentacja     • omówienie dokumenta-
          Planowanie       technologiczny.            technologiczna, proces      cji technologicznej
         pracy. Proces        Operacja                i operacja technologiczna • przedstawienie zasad
        technologiczny     technologiczna.          • rodzaje operacji tech-      w∏aÊciwego doboru ma-
                          Planowanie pracy.           nologicznych                teria∏u w zale˝noÊci
                                                    • etapy procesu techno-       od rodzaju pracy
                                                      logicznego                • omówienie rodzajów
                                                    • planowanie pracy            operacji technologicz-
                                                                                  nych
                                                                                • omówienie etapów pro-
                                                                                  cesu technologicznego
                                                                                • umiej´tnoÊç wykonania
                                                                                  podstawowej dokumen-
                                                                                  tacji technologicznej
                               Formy            1   • poj´cie produkcja          • wyjaÊnienie poj´cia pro-
                          organizacji pracy.        • organizacja pracy            dukcji
                                                    • formy organizacji pracy:   • znaczenie w∏aÊciwej or-
                                                      produkcja jednostkowa,       ganizacji pracy
                                                      wieloseryjna, ciàg∏a       • omówienie form orga-
                                                    • ró˝nice mi´dzy po-           nizacji produkcji – ich
                                                      szczególnymi rodzajami       ró˝nice i podstawowe
                                                      produkcji                    zastosowania
                                                    • zastosowanie poszcze-      • omówienie poj´cia
                                                      gólnych form produkcji       ergonomia
                                                    • poj´cie i znaczenie er-
                                                      gonomii

                             Narz´dzia          1   • rodzaje narz´dzi – ich     • omówienie rodzajów
                            i przyrzàdy               nazwy, w∏aÊciwe wyko-        narz´dzi
                            pomiarowe.                rzystanie, konserwacja     • omówienie zasady dzia-
                                                    • przyrzàdy pomiarowe          ∏ania suwmiarki i mikro-
                                                    • budowa suwmiarki i za-       metru
                                                      sady pomiaru               • umiej´tnoÊç odczytu
                                                    • budowa mikrometru            pomiaru z uwzgl´dnie-
                                                      i zasady pomiaru             niem skali dok∏adnoÊci
                                                    • skale dok∏adnoÊci suw-
                                                      miarki i mikrometru

                          Rodzaje po∏àczeƒ      1   • rodzaje po∏àczeƒ mate-     • scharakteryzowanie ro-
                            materia∏ów.               ria∏ów                       dzajów po∏àczeƒ mate-
                                                    • klasyfikacja po∏àczeƒ        ria∏ów
                                                    • dobór odpowiedniego        • omówienie zasady do-
                                                      rodzaju po∏àczenia           boru odpowiedniego ro-
                                                      do danego materia∏u          dzaju po∏àczenia do da-
                                                      i funkcji i przedmiotu       nego materia∏u i funkcji,
                                                      lub urzàdzenia               jakà ma spe∏niaç
                                                    • sposoby oznaczenia po-     • przedstawienie sposobu
                                                      ∏àczeƒ                       oznaczenia po∏àczenia

                          Budowa i zasada       1   • poj´cia: spoina, lutowa-   • wyjaÊnienie poj´ç spo-
                         dzia∏ania lutownicy.         nie mi´kkie, twarde          ina, lutowanie mi´kkie,
                                                    • rodzaje lutownic             twarde i ich omówienie
                                                    • budowa i zasada dzia∏a-    • przedstawienie zasady
                                                      nia lutownicy                dzia∏ania lutownicy
                                                    • sposób wykonania po∏à-     • przedstawienie zasad
                                                      czenia                       czyszczenia i konserwacji
                                                    • bezpieczeƒstwo i higie-    • odczytanie i analiza tre-
                                                      na pracy                     Êci instrukcji obs∏ugi
                                                                                   urzàdzenia
                                                                                 • umiej´tnoÊç lutowania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE            25

              Budowa i zasada       1      • rodzaje wiertarek            • przedstawienie zasady
             dzia∏ania wiertarki.          • budowa i zasada dzia∏a-        dzia∏ania wiertarki
                                             nia wiertarki                • przedstawienie zasad
                                           • budowa wiert∏a                 czyszczenia i konserwacji
                                           • instrukcja obs∏ugi           • odczytanie i analiza tre-
                                           • bezpieczeƒstwo i higie-        Êci instrukcji obs∏ugi
                                             na pracy                       urzàdzenia
                                           • bezpieczne korzystanie       • umiej´tnoÊç wiercenia
                                             z wiertarki
                   Rodzaje          1      • rodzaje przek∏adni           • omówienie zasady dzia-
               i zastosowanie              • zasada przenoszenia ru-        ∏ania przek∏adni
                  przek∏adni.                chu                          • zapoznanie z rodzajami
                                           • sposoby oznaczenia             przek∏adni
                                             przek∏adni – symbole         • obliczanie prze∏o˝enia
                                           • zastosowanie przek∏adni        przek∏adni
                                           • poj´cie prze∏o˝enia i je-    • omówienie praktyczne-
                                             go obliczanie                  go zastosowania prze-
                                                                            k∏adni

    4.       Rodzaje materia∏ów     2      • rodzaje materia∏ów w∏ó-      • rozpoznawanie rodza-
Krawiectwo     w∏ókienniczych                kienniczych                    jów materia∏ów w∏ó-
               – pochodzenie               • zastosowanie materia-          kienniczych
               i zastosowanie                ∏ów w∏ókienniczych           • omówienie zastosowa-
                   w∏ókien.                • poj´cia: w∏ókno, mate-         nia poszczególnych ma-
                                             ria∏ w∏ókienniczy, tkani-      teria∏ów w∏ókienniczych
                                             na, dzianina, wyroby         • poznanie poj´ç: w∏ók-
                                             plecione, prz´dzina,           no, materia∏ w∏ókienni-
                                             w∏óknina, nitka                czy, tkanina, dzianina,
                                           • podzia∏ w∏ókien                wyroby plecione, prz´-
                                           • etapy otrzymywania             dzina, w∏óknina, nitka
                                             w∏ókien                        i ich rozró˝nianie
                                           • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na-      • omówienie podzia∏u
                                             turalnych i chemicznych        w∏ókien
                                             oraz ich zastosowanie        • omówienie etapów
                                           • podzia∏ nitek i ich zasto-     otrzymywania w∏ókien
                                             sowanie                        i surowców do ich pro-
                                                                            dukcji
                                                                          • omówienie w∏aÊciwoÊci
                                                                            w∏ókien naturalnych
                                                                            i chemicznych oraz po-
                                                                            równanie ich w∏aÊciwoÊci
                                                                          • omówienie sposobu
                                                                            otrzymywania nitek i ich
                                                                            podzia∏u
                 Wyrób tkanin       2      • poj´cia: tkanina, dziani-    • poznanie poj´ç: tkani-
              i dzianin – sploty.            na, osnowa, wàtek,             na, dzianina, osnowa,
                                             splot, kolumna, rzàdek         wàtek, splot, kolumna,
                                             dzianiny, oczko                rzàdek dzianiny, oczko
                                           • sposób powstawania             i ich wyjaÊnianie
                                             tkaniny                      • omówienie sposobu po-
                                           • budowa i zasada dzia∏a-        wstawania tkanin
                                             nia krosna tkackiego         • omówienie budowy
                                           • rodzaje splotów                i zasady dzia∏ania krosna
                                           • sposób powstawania             tkackiego
                                             splotów                      • omówienie roli osnowy
                                           • sposób otrzymywania            i wàtku
                                             dzianiny                     • rozró˝nianie w tkaninie
                                           • rodzaje dzianiny               wàtku i osnowy
                                           • zastosowanie tkanin          • rodzaje splotów i ich
                                             i dzianin                      charakterystyka
26   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


                                                                                • omówienie sposobu po-
                                                                                  wstawania dzianin i ich
                                                                                  rodzajów (przedstawie-
                                                                                  nie na schemacie)
                                                                                • rozró˝nianie oczka le-
                                                                                  wego i oczka prawego
                                                                                • omówienie przeznacze-
                                                                                  nia tkanin i dzianin oraz
                                                                                  ich w∏aÊciwoÊci
                                                                                • umiej´tnoÊç wykonywa-
                                                                                  nia dzianin

                             Podstawowe        2    • poj´cia: Êcieg maszyno-   • poznanie poj´ç: Êcieg
                             Êciegi r´czne            wy, r´czny, szew            maszynowy, r´czny,
                            i maszynowe.            • rodzaje Êciegów r´cz-       szew i ich wyjaÊnienie
                                                      nych i sposób ich wyko-   • umiej´tnoÊç rozpozna-
                                                      nywania                     wania rodzajów Êciegów
                                                    • rodzaje szwów i ich za-     i omówienie sposobu
                                                      stosowanie                  ich wykonania
                                                    • sposób wykonania          • rozró˝nianie rodzajów
                                                      szwów maszynowych           szwów, podanie ich za-
                                                    • budowa i zasada dzia∏a-     stosowania
                                                      nia maszyny do szycia     • omówienie sposobu
                                                                                  wykonania szwów ma-
                                                                                  szynowych
                                                                                • omówienie budowy
                                                                                  maszyny do szycia
                                                                                • umiej´tnoÊç wykonania
                                                                                  Êciegów
                                                                                • umiej´tnoÊç pos∏ugiwa-
                                                                                  nia si´ maszynà do szycia

                          Zasady wykonania     2    • poj´cia: forma, model,    • poznanie poj´ç: forma,
                               ubioru.                wykrój, miara               model, wykrój, miara
                                                    • dobór odpowiedniego         i ich wyjaÊnienie
                                                      materia∏u do danego       • umiej´tnoÊç doboru
                                                      rodzaju modelu              odpowiedniego mate-
                                                    • cechy materia∏u             ria∏u do danego rodzaju
                                                    • sposoby zdejmowania         modelu
                                                      miary z sylwetki          • poprawne zdejmowanie
                                                    • zasady wykonania wy-        miary z sylwetki
                                                      kroju                     • wykonanie wykroju pro-
                                                    • tabela rozmiarów            stego modelu
                                                                                • umiej´tnoÊç wykonania
                                                                                  wykroju

                            Konserwacja        1    • sposoby konserwacji       • omówienie sposobów
                              odzie˝y.                odzie˝y                     konserwacji odzie˝y
                             Oznaczenia             • dobór odpowiedniego       • umiej´tnoÊç doboru
                            na metkach.               rodzaju konserwacji         odpowiedniego rodzaju
                                                      do okreÊlonego rodzaju      konserwacji okreÊlone-
                                                      zabrudzenia i tkaniny       go do rodzaju materia∏u
                                                    • symbole stosowane           i zabrudzenia
                                                      na metkach                • odczytywanie symboli
                                                    • oznaczanie sk∏adu w∏ó-      umieszczanych na metce
                                                      kien za pomocà nitek      • odczytanie sk∏adu w∏ó-
                                                    • budowa i zastosowanie       kien na podstawie ozna-
                                                      ˝elazka                     czeƒ nitek
                                                    • bezpieczeƒstwo pod-       • omówienie budowy ˝e-
                                                      czas prasowania             lazka
                                                                                • zasady bezpieczeƒstwa
                                                                                  podczas prasowania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE        27

        5.             Fotografia          1      • sposób otrzymywania        • wykonanie zdj´cia
    Fotografia         tradycyjna.                  zdj´cia                      i otrzymanie go
                                                  • budowa i zasada dzia∏a-    • opis budowy i zasady
                                                    nia tradycyjnego apara-      dzia∏ania aparatu
                                                    tu fotograficznego         • omówienie zasady ro-
                                                  • zasada robienia zdj´cia      bienia zdj´cia aparatem
                                                    aparatem jednoobiekty-       jednoobiektywowym
                                                    wowym                      • opis sposobu powstania
                                                  • sposób powstawania           zdj´cia czarno-bia∏ego
                                                    zdj´cia czarno-bia∏ego       i kolorowego
                                                    i kolorowego               • umiej´tnoÊç wykonania
                                                                                 zdj´cia
                                                                               • umiej´tnoÊç wywo∏ania
                                                                                 zdj´cia

                        Fotografia         1      • sposób otrzymywania        • wykonanie zdj´cia
                         cyfrowa.                   zdj´cia                      i otrzymanie go
                                                  • budowa i zasada dzia∏a-    • opis budowy i zasady
                                                    nia aparatu cyfrowego        dzia∏ania aparatu
                                                  • zasada robienia zdj´cia    • omówienie zasady ro-
                                                    aparatem cyfrowym            bienia zdj´cia aparatem
                                                  • sposób powstawania           cyfrowym
                                                    zdj´cia i jego zapis       • opis sposobu powstania
                                                                                 zdj´cia
                                                                               • umiej´tnoÊç wykonania
                                                                                 zdj´cia i jego zapisu

                    Zasady wykonania       1      • parametry decydujàce       • omawianie parametrów
                     zdj´cia, obróbka               o jakoÊci zdj´cia w apa-     decydujàcych o jakoÊci
                      komputerowa.                  racie cyfrowym               zdj´cia
                                                  • zasady wykonania zdj´-     • omówienie zasad wyko-
                                                    cia aparatem cyfrowym        nania zdj´cia
                                                  • cyfrowa obróbka zdj´ç      • umiej´tnoÊç obs∏ugi
                                                  • programy graficzne           programu graficznego
                                                    do obróbki zdj´ç             do obróbki zdj´ç
                                                  • zdj´cia artystyczne        • umiej´tnoÊç poprawne-
                                                                                 go wykonania zdj´ç
                                                                                 aparatem cyfrowym
                                                                               • tworzenie zdj´ç arty-
                                                                                 stycznych


II PÓ¸ROCZE
                                         Liczba                                  Procedury osiàgania
Dzia∏ podr´cznika     Temat lekcji                  Materia∏ nauczania
                                         godzin                                        celów

         6.                Obwody          2      • zasada przep∏ywu pràdu     • znajomoÊç symboli
  Elektrotechnika        elektryczne              • symbole stosowane            i schematów elektrycz-
                    – zasada przep∏ywu              na schematach                nych
                            pràdu                 • pomiary w obwodach         • przedstawienie zasady
                       elektrycznego.             • analiza schematów            przep∏ywu pràdu elek-
                                                  • obwód otwarty, za-           trycznego
                                                    mkni´ty, szeregowy         • monta˝ prostych obwo-
                                                    i równoleg∏y                 dów elektrycznych
                                                  • wp∏yw pràdu na orga-       • analiza schematów
                                                    nizm cz∏owieka             • bezpieczne korzystanie
                                                                                 z energii elektrycznej
28   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


                           Rezystor – rola,    1    • rysowanie schematu         • znajomoÊç symboli
                         rodzaje, parametry.          obwodu                     • ∏àczenie obwodów we-
                            Odczytywanie            • montowanie obwodu            d∏ug schematów
                             rezystancji.           • ∏àczenie rezystorów        • prawid∏owy odczyt pa-
                                                    • odczytywanie parame-         rametrów
                                                      trów                       • przedstawienie funkcji,
                                                    • wnioski wysnute z do-        jakà rezystor spe∏nia
                                                      Êwiadczenia                  w obwodzie elektrycz-
                                                                                   nym

                            Kondensator        1    • rysowanie schematu         • znajomoÊç symboli
                           – rola, rodzaje.           obwodu                     • ∏àczenie obwodów we-
                           Odczytywanie             • montowanie obwodu            d∏ug schematów
                            parametrów.             • ∏àczenie kondensatorów     • prawid∏owy odczyt pa-
                                                    • odczytywanie parame-         rametrów
                                                      trów                       • przedstawienie funkcji,
                                                    • wnioski wysnute z do-        jakà kondensator spe∏-
                                                      Êwiadczenia                  nia w obwodzie elek-
                                                                                   trycznym

                                Dioda          1    • rysowanie schematu         • znajomoÊç symboli
                         pó∏przewodnikowa             obwodu                     • ∏àczenie obwodów we-
                           – rola, rodzaje,         • montowanie obwodu            d∏ug schematów
                             parametry.             • dioda w obwodach prà-      • prawid∏owy odczyt pa-
                                                      du sta∏ego                   rametrów
                                                    • odczytywanie parame-       • przedstawienie funkcji,
                                                      trów                         jakà dioda pó∏przewod-
                                                    • rodzaje diod                 nikowa spe∏nia w obwo-
                                                    • wnioski wysnute z do-        dzie elektrycznym
                                                      Êwiadczenia

                          Tranzystor – rola,   1    • funkcje tranzystora    • znajomoÊç symboli
                         rodzaje, parametry.        • rodzaje i oznakowanie  • ∏àczenie obwodów we-
                                                    • wyznaczanie wspó∏czyn-   d∏ug schematów
                                                      nika wzmocnienia prà-  • prawid∏owy odczyt pa-
                                                      dowego                   rametrów
                                                                             • przedstawienie funkcji,
                                                                               jakà tranzystor spe∏nia
                                                                               w obwodzie elektrycz-
                                                                               nym
                          Cewka (zwojnica)     1    • rysowanie schematu         • znajomoÊç symboli
                           – rola, rodzaje            obwodu                     • ∏àczenie obwodów we-
                             parametry.             • montowanie obwodu            d∏ug schematów
                                                    • odczytywanie parame-       • prawid∏owy odczyt pa-
                                                      trów                         rametrów
                                                    • wnioski wysnute z do-      • przedstawienie funkcji,
                                                      Êwiadczenia                  jakà cewka spe∏nia w ob-
                                                                                   wodzie elektrycznym

                         Zasilacz – schemat    1    • zasada dzia∏ania i budo-   • czytanie schematu
                          blokowy i zasada            wa zasilacza               • prawid∏owy odczyt pa-
                              dzia∏ania.            • funkcja zasilacza            rametrów
                                                    • budowa i dzia∏anie         • przedstawienie funkcji,
                                                      transformatora               jakà zasilacz spe∏nia
                                                    • budowa uk∏adu pro-           w obwodzie elektrycz-
                                                      stowniczego                  nym
                                                    • budowa i funkcja bez-
                                                      piecznika
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE            29

Mikrofon i g∏oÊnik   1      • budowa mikrofonu            • znajomoÊç zasady dzia∏a-
– budowa i zasada             i g∏oÊnika                    nia mikrofonu i g∏oÊnika
    dzia∏ania.              • zasada dzia∏ania            • przedstawienie zasad
                                                            u˝ytkowania i konserwacji
                                                          • odczytanie i analiza tre-
                                                            Êci instrukcji obs∏ugi
                                                            urzàdzenia
                                                          • odczytywanie symboli
                                                            umieszczonych na obu-
                                                            dowie urzàdzenia
  Radioodbiornik     1      • rodzaje fal radiowych       • znajomoÊç zasady dzia∏a-
    i odbiornik             • zasada przesy∏ania i od-      nia radioodbiornika i od-
    telewizyjny               bierania dêwi´ku              biornika telewizyjnego
– budowa i zasada           • budowa i zasada dzia∏a-     • przedstawienie zasad
     dzia∏ania.               nia radioodbiornika i od-     u˝ytkowania i konserwacji
                              biornika telewizyjnego      • odczytanie i analiza tre-
                            • sposoby u˝ytkowania           Êci instrukcji obs∏ugi
                              tych odbiorników              urzàdzeƒ
                            • sposób przesy∏ania i od-    • odczytywanie symboli
                              bierania dêwi´ku              umieszczonych na obu-
                                                            dowie urzàdzeƒ

Telefon – budowa,    1      • budowa telefonu       • znajomoÊç zasady dzia-
     dzia∏anie,             • sposób porozumiewania   ∏ania telefonu
   u˝ytkowanie.               si´ przez telefon     • przedstawienie zasad
                            • sieç telefoniczna       u˝ytkowania i konserwacji
                            • telefon przewodowy    • odczytanie i analiza tre-
                              i komórkowy             Êci instrukcji obs∏ugi te-
                                                      lefonu
                                                    • odczytywanie symboli
                                                      umieszczonych na obu-
                                                      dowie telefonu

Odtwarzacz DVD       1      • budowa odtwarzacza          • znajomoÊç zasady dzia-
  – budowa,                   DVD                           ∏ania odtwarzacza DVD
   dzia∏anie,               • zasady u˝ytkowania          • przedstawienie zasad
 u˝ytkowanie.               • systemy dekodowania           u˝ytkowania i konserwacji
                              dêwi´ku                     • odczytanie i analiza tre-
                            • zasada odczytu obrazu         Êci instrukcji obs∏ugi od-
                                                            twarzacza DVD
                                                          • odczytywanie symboli
                                                            umieszczonych na obu-
                                                            dowie urzàdzenia

   Kuchenka          1      • budowa kuchenki mi-         • znajomoÊç zasady dzia-
  mikrofalowa                 krofalowej                    ∏ania kuchenki mikrofa-
   – budowa,                • zasada dzia∏ania              lowej
    dzia∏anie,              • uk∏ad sterowania            • przedstawienie zasad
  u˝ytkowanie.              • zasady konserwacji            u˝ytkowania i konserwacji
                              i u˝ytkowania               • odczytanie i analiza tre-
                                                            Êci instrukcji obs∏ugi ku-
                                                            chenki mikrofalowej
                                                          • odczytywanie symboli
                                                            umieszczonych na obu-
                                                            dowie urzàdzenia
30   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


             7.               Proces           2    • poj´cia: papirus, perga-   • wyjaÊnienie poj´ç: papi-
       Papieroplastyka     powstawania                min, papier                  rus, pergamin, papier
                           papieru i jego           • surowce do produkcji         i omówienie
                            produkcja.                papieru                    • omówienie znaczenia
                                                    • proces powstawania pa-       papieru dla cz∏owieka
                                                      pieru                      • omówienie surowców
                                                    • pó∏produkty i produkty       do produkcji papieru
                                                      powsta∏e przy produkcji    • omówienie etapów pro-
                                                      papieru                      dukcji papieru na pod-
                                                    • wykorzystanie surow-         stawie schematu
                                                      ców wtórnych               • omówienie produktów
                                                    • ochrona Êrodowiska           i pó∏produktów powsta-
                                                                                   ∏ych podczas produkcji
                                                                                   papieru
                                                                                 • uÊwiadomienie znacze-
                                                                                   nia ochrony Êrodowiska
                                                                                   i wykorzystywania su-
                                                                                   rowców wtórnych

                              W∏aÊciwoÊci      2    • podstawowe w∏aÊciwo-       • scharakteryzowanie
                             papieru, jego            Êci papieru                  podstawowych w∏aÊci-
                                gatunki             • podstawowe gatunki           woÊci papieru
                           i zastosowanie.            papieru                    • omówienie podstawo-
                                                    • jakoÊç produktów pa-         wych gatunków papieru
                                                      pierowych                  • dokonywanie podzia∏u
                                                    • zastosowanie papieru         papieru
                                                    • podzia∏ papieru            • okreÊlenie przeznacze-
                                                    • uszlachetnianie papieru      nia papieru ze wzgl´du
                                                                                   na jego w∏aÊciwoÊci
                                                                                 • omówienie jakoÊci pro-
                                                                                   duktów papierowych
                                                                                 • poznanie sposobów
                                                                                   uszlachetniania papieru
                                                                                 • okreÊlanie jakoÊci pro-
                                                                                   duktów papierowych
                                                                                 • umiej´tnoÊç scharakte-
                                                                                   ryzowania przyk∏ado-
                                                                                   wych gatunków papieru

                           Techniki i formy    1    • poj´cie: papieroplastyka   • wyjaÊnienie poj´cia
                           papieroplastyki.         • technika orgiami             papieroplastyka i jego
                              Narz´dzia             • technika kirigami            omówienie
                             i materia∏y.           • sposób wykonywania         • omówienie sposobu
                                                      papier-mâché                 wykonania origami, wy-
                                                    • ozdoby z papieru: wyci-      konuje formy technikà
                                                      nanki, kwiaty z bibu∏y,      origami
                                                      kartki                     • zna sposób i wykonuje
                                                    • narz´dzia i materia∏y        formy z papier-mâché
                                                      do obróbki papieru         • podaje przyk∏ady ozdób
                                                                                   z papieru
                                                                                 • omawia sposób ich wy-
                                                                                   konania
                                                                                 • zna ozdoby z papieru
                                                                                   charakterystyczne dla
                                                                                   swojego regionu
                                                                                 • dba∏oÊç o starannoÊç
                                                                                   i dok∏adnoÊç wykonania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE         31

    8.            Rodzaje         2      • poj´cie: modelarstwo       • wyjaÊnienie poj´cia:
Modelarstwo     modelarstwa.             • rodzaje modelarstwa:         modelarstwo i jego
              Tworzenie modeli.            redukcyjne, ko∏owe, fi-      omówienie
                                           gurkowe                    • omówienie rodzajów
                                         • sposób wykonywania           modelarstwa i ich cha-
                                           modeli kartonowych           rakterystyka
                                         • charakterystyka mode-      • omówienie sposobu wy-
                                           larstwa zapa∏czanego         konania modeli kartono-
                                         • tworzenie modeli z pla-      wych i zapa∏czanych
                                           stiku                      • okreÊlenie materia∏ów
                                                                        i sposobu wykonania
                                                                        modeli plastikowych
                                                                      • wskazanie umiej´tnoÊci
                                                                        i cech modelarza
                                                                      • wykonywanie prostych
                                                                        modeli dowolnà technikà
                                                                      • omówienie zastosowa-
                                                                        nia modelarstwa w ró˝-
                                                                        nych dziedzinach dzia-
                                                                        ∏alnoÊci cz∏owieka

                 Materia∏y        2      • budowa drewna              • omówienie elementów
                modelarskie.             • wady drewna                  budowy drewna
                                         • przekrój poprzeczny        • omówienie wad drewna
                                           i wzd∏u˝ny                   i wskazanie ich na przy-
                                         • obróbka drewna               k∏adach
                                           – od drzewa do goto-       • rozpoznawanie rodzaju
                                           wego wyrobu                  przekroju i scharaktery-
                                         • materia∏y drewnopo-          zowanie go
                                           chodne: sklejka, p∏yta     • omówienie etapów ob-
                                           pilÊniowa i wiórowa, ich     róbki drewna na pod-
                                           charakterystyka i prze-      stawie schematu
                                           znaczenie                  • rozpoznawanie i okre-
                                         • podstawowe w∏aÊciwo-         Êlanie materia∏ów drew-
                                           Êci drewna: fizyczne         nopochodnych
                                           i mechaniczne              • omówienie podstawo-
                                                                        wych w∏aÊciwoÊci drew-
                                                                        na i ich podzia∏
                                                                      • ochrona Êrodowiska
              Obróbka i sposoby   1      • podstawowe przyrzàdy       • rozpoznawanie i nazy-
               ∏àczenia drewna.            pomiarowe                    wanie podstawowych
                                         • podstawowe operacje          przyrzàdów pomiaro-
                                           technologiczne               wych oraz narz´dzi
                                         • podstawowe narz´dzia         do obróbki drewna
                                           do obróbki drewna          • nazwanie i opis operacji
                                         • podzia∏ po∏àczeƒ drewna      technologicznych
                                         • po∏àczenia kszta∏towe      • omówienie narz´dzi
                                           – rodzaje, sposób wyko-      i przyrzàdów stosowa-
                                           nania                        nych przy poszczegól-
                                         • po∏àczenia klejowe,          nych operacjach
                                           ∏àczniki i wkr´ty          • dokonanie podzia∏u po-
                                                                        ∏àczeƒ drewna na roz-
                                                                        ∏àczne i nieroz∏àczne
                                                                        i ich charakterystyka
                                                                      • scharakteryzowanie po∏à-
                                                                        czeƒ kszta∏towych, okre-
                                                                        Êlenie ich zastosowania
                                                                      • omówienie przyk∏adów
                                                                        innych po∏àczeƒ
                                                                      • wykonanie pracy z drewna
                                                                      • dba∏oÊç o starannoÊç
                                                                        i estetyk´
32   ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum


              9.               Zasady          1    • wp∏yw od˝ywiania          • wyjaÊnienie poj´cia od-
           Kulinaria        prawid∏owego              na organizm cz∏owieka       ˝ywiania i jego wp∏ywu
                              ˝ywienia.             • zasady racjonalnego ˝y-     na organizm cz∏owieka
                          Grupy produktów.            wienia                    • omówienie zasad racjo-
                                                    • podzia∏ sk∏adników po-      nalnego od˝ywiania
                                                      karmowych i ich rola      • scharakteryzowanie
                                                    • piramida zdrowia – gru-     sk∏adników pokarmo-
                                                      py produktów                wych i ich roli dla orga-
                                                    • choroby uk∏adu pokar-       nizmu cz∏owieka
                                                      mowego                    • wymienienie i scharak-
                                                                                  teryzowanie grup
                                                                                  wchodzàcych w sk∏ad
                                                                                  piramidy zdrowia
                                                                                • wdra˝anie do racjonal-
                                                                                  nego od˝ywiania si´
                                                                                • kszta∏towanie nawyków
                                                                                  zdrowego trybu ˝ycia

                          Przechowywanie       1    • poj´cie: konserwacja      • wyjaÊnienie poj´cia
                             produktów                ˝ywnoÊci                    konserwacja ˝ywnoÊci
                          ˝ywnoÊciowych.            • rodzaje metod konser-       i jego omówienie
                         Budowa i dzia∏anie           wacji ˝ywnoÊci            • podzia∏ metod konser-
                             ch∏odziarki.           • dobór sposobu konser-       wacji ˝ywnoÊci i ich
                                                      wacji odpowiedniego         scharakteryzowanie
                                                      do rodzaju ˝ywnoÊci       • dobór sposobu konser-
                                                    • funkcja i budowa ch∏o-      wacji odpowiedniego
                                                      dziarki                     do rodzaju produktu
                                                    • zasada dzia∏ania ch∏o-    • omówienie funkcji kon-
                                                      dziarki                     serwacji ˝ywnoÊci
                                                                                • wymienienie skutków
                                                                                  z∏ego przechowywania
                                                                                  ˝ywnoÊci
                                                                                • omówienie budowy
                                                                                  i zasady dzia∏ania ch∏o-
                                                                                  dziarki na podstawie
                                                                                  schematu
                          Przygotowywanie      1    • sposób przygotowywa-      • omówienie obróbki
                              posi∏ków,               nia posi∏ków – rodzaje      wst´pnej – rodzaje
                             nakrywanie               obróbki ˝ywnoÊci            i sposób wykonania
                              do sto∏u.             • zasady higieny            • scharakteryzowanie ro-
                                                    • zale˝noÊç potrzeb po-       dzajów obróbki termicz-
                                                      karmowych ludzi             nej – sposoby jej prze-
                                                      od ró˝nych czynników        prowadzenia
                                                    • jad∏ospis – zasady jego   • stosowanie zasad higie-
                                                      uk∏adania                   ny przy sporzàdzaniu
                                                    • normy ˝ywieniowe            posi∏ków
                                                    • posi∏ki a dobowe zapo-    • umiej´tnoÊç tworzenia
                                                      trzebowanie pokarmowe       jad∏ospisu
                                                    • nakrywanie do sto∏u       • umiej´tnoÊç racjonalne-
                                                    • zasady zachowania si´       go planowania ˝ywienia
                                                      przy stole                • kalkulacja kosztów zwià-
                                                                                  zanych z przygotowa-
                                                                                  niem posi∏ków
                                                                                • planowanie menu
                                                                                • umiej´tnoÊç odpowied-
                                                                                  niego nakrycia sto∏u
                                                                                • stosowanie regu∏ i zasad
                                                                                  dobrego zachowania
                                                                                  obowiàzujàcych
                                                                                  przy stole
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech
Zajtech

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados (10)

Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
 
16
1616
16
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_u
 
3
33
3
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_u
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
 
6
66
6
 
4
44
4
 
18
1818
18
 

Semelhante a Zajtech

fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdffototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdfOlaAnzorge
 
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdffototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdfOlaAnzorge
 
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.Beata Piekielko
 
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_n
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_nTechnik.teleinformatyk 312[02] z2.03_n
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_nRzeźnik Sebastian
 
Dekarz 713[01] z1.03_u
Dekarz 713[01] z1.03_uDekarz 713[01] z1.03_u
Dekarz 713[01] z1.03_uEmotka
 
Dekarz 713[01] z1.11_u
Dekarz 713[01] z1.11_uDekarz 713[01] z1.11_u
Dekarz 713[01] z1.11_uEmotka
 
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena Jankun
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena JankunQuo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena Jankun
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena JankunEduscience
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uEmotka
 
Escola module 3_ruak_v5 pl
Escola module 3_ruak_v5 plEscola module 3_ruak_v5 pl
Escola module 3_ruak_v5 plcaniceconsulting
 
Dekarz 713[01] z1.14_u
Dekarz 713[01] z1.14_uDekarz 713[01] z1.14_u
Dekarz 713[01] z1.14_uEmotka
 
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeńAdam Osa
 
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Dekarz 713[01] z1.06_u
Dekarz 713[01] z1.06_uDekarz 713[01] z1.06_u
Dekarz 713[01] z1.06_uEmotka
 
Dekarz 713[01] z1.09_u
Dekarz 713[01] z1.09_uDekarz 713[01] z1.09_u
Dekarz 713[01] z1.09_uEmotka
 

Semelhante a Zajtech (20)

fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdffototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
 
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdffototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
fototechnik_313[01]_o1.03_n.pdf
 
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.
00 Technik grafiki i poligrafii cyfrowej 311[28] - modułowy program nauczania.
 
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_n
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_nTechnik.teleinformatyk 312[02] z2.03_n
Technik.teleinformatyk 312[02] z2.03_n
 
Prog Naucz Gimnazjum
Prog Naucz GimnazjumProg Naucz Gimnazjum
Prog Naucz Gimnazjum
 
Dekarz 713[01] z1.03_u
Dekarz 713[01] z1.03_uDekarz 713[01] z1.03_u
Dekarz 713[01] z1.03_u
 
Dekarz 713[01] z1.11_u
Dekarz 713[01] z1.11_uDekarz 713[01] z1.11_u
Dekarz 713[01] z1.11_u
 
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena Jankun
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena JankunQuo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena Jankun
Quo vadis, cyfrowy nauczycielu? - Magdalena Jankun
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_uTechnik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] o1.03_u
 
Escola module 3_ruak_v5 pl
Escola module 3_ruak_v5 plEscola module 3_ruak_v5 pl
Escola module 3_ruak_v5 pl
 
Dekarz 713[01] z1.14_u
Dekarz 713[01] z1.14_uDekarz 713[01] z1.14_u
Dekarz 713[01] z1.14_u
 
8
88
8
 
Malarz-tapeciarz
Malarz-tapeciarzMalarz-tapeciarz
Malarz-tapeciarz
 
Malarz-tapeciarz
Malarz-tapeciarzMalarz-tapeciarz
Malarz-tapeciarz
 
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń
21. Zarządzanie eksploatacją maszyn i urządzeń
 
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207
Program nauczania dla zawodu technik usług kosmetycznych 514207
 
Opiekunka dziecięca - program nauczania
Opiekunka dziecięca - program nauczaniaOpiekunka dziecięca - program nauczania
Opiekunka dziecięca - program nauczania
 
Dekarz 713[01] z1.06_u
Dekarz 713[01] z1.06_uDekarz 713[01] z1.06_u
Dekarz 713[01] z1.06_u
 
Prog Naucz Sp
Prog Naucz SpProg Naucz Sp
Prog Naucz Sp
 
Dekarz 713[01] z1.09_u
Dekarz 713[01] z1.09_uDekarz 713[01] z1.09_u
Dekarz 713[01] z1.09_u
 

Mais de Szkoła Podstawowa w Kotomierzu (20)

Stulecie
StulecieStulecie
Stulecie
 
Dz prezentacja zad 4
Dz prezentacja zad 4Dz prezentacja zad 4
Dz prezentacja zad 4
 
Code2017
Code2017Code2017
Code2017
 
Owsiaksp gim
Owsiaksp gimOwsiaksp gim
Owsiaksp gim
 
Układ słoneczny
Układ słonecznyUkład słoneczny
Układ słoneczny
 
Teleskopy
TeleskopyTeleskopy
Teleskopy
 
Historia astronautyki
Historia astronautykiHistoria astronautyki
Historia astronautyki
 
kosmos
 kosmos kosmos
kosmos
 
Podbój księżyca
Podbój księżycaPodbój księżyca
Podbój księżyca
 
Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)
Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)
Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)
 
Wahadłowiec
Wahadłowiec Wahadłowiec
Wahadłowiec
 
Zegar
ZegarZegar
Zegar
 
Układ słoneczny
Układ słonecznyUkład słoneczny
Układ słoneczny
 
Tranzyt merkurego jakub joachim
Tranzyt merkurego jakub joachim Tranzyt merkurego jakub joachim
Tranzyt merkurego jakub joachim
 
Rosetta (sonda kosmiczna)
Rosetta (sonda kosmiczna)Rosetta (sonda kosmiczna)
Rosetta (sonda kosmiczna)
 
Przygoda z gwiazdami_zmiennymi
Przygoda z gwiazdami_zmiennymiPrzygoda z gwiazdami_zmiennymi
Przygoda z gwiazdami_zmiennymi
 
Prezentacja
PrezentacjaPrezentacja
Prezentacja
 
Prezentacja układ słoneczny
Prezentacja układ słonecznyPrezentacja układ słoneczny
Prezentacja układ słoneczny
 
Prezentacja sonda rosetta
Prezentacja   sonda rosetta Prezentacja   sonda rosetta
Prezentacja sonda rosetta
 
Prdróż po układzie słonecznym
Prdróż po układzie słonecznymPrdróż po układzie słonecznym
Prdróż po układzie słonecznym
 

Zajtech

  • 1. Urszula Bia∏ka ZAJ¢CIA TECHNICZNE PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM Gdynia 2009
  • 2. Projekt ok∏adki: Artur Tarasiewicz Redaktor prowadzàcy: Sebastian Przybyszewski Redakcja j´zykowa: Zespół Redakcja graficzna i sk∏ad: Micha∏ Fi∏onowicz Korekta: Magdalena Sikora Program nauczania do nowej podstawy programowej (Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodo- wej z dn. 23.12.2008 r.) skonsultowany przez: mgr. Paw∏a Kowalskiego – doradc´ metodycznego (ODN Olsztyn) © Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Urszula Białka. Gdynia 2009 Wszelkie prawa zastrze˝one. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. 8-9/IX Wydawca: Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. 81-212 Gdynia, ul. Hutnicza 3 tel. centrali 058 679 00 00 e-mail: info@operon.pl http://www.operon.pl ISBN 978-83-7680-058-5
  • 3. 3 Spis treÊci I. Wprowadzenie 4 II. Ogólne za∏o˝enia programu 5 III. Cele edukacyjne 6 IV. Podstawa programowa a program nauczania 8 V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów 9 VI. Procedury osiàgania celów 20 VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika 22 VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia 34 IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych 38
  • 4. 4 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum I. Wprowadzenie Rozwój techniki w XX i XXI wieku jest bardzo dynamiczny. Technika wkracza we wszyst- kie dziedziny ˝ycia cz∏owieka, wià˝àc si´ z nim w sposób nierozerwalny. Zmusza go tym samym do aktywnego poznawania nowych technologii, urzàdzeƒ, maszyn, narz´dzi oraz korzystania z nich w codziennym ˝yciu. M∏odzie˝ na trzecim etapie edukacyjnym ma ju˝ podstawowy zasób wiedzy o otacza- jàcym Êwiecie i korzysta z najnowszych zdobyczy technicznych. Niewàtpliwie wa˝ne jest, aby wiedza ta zosta∏a usystematyzowana i ugruntowana oraz po∏àczona z prak- tycznym dzia∏aniem, przez co pozwoli na w∏aÊciwe funkcjonowanie uczniów w codzien- nym ˝yciu. Istotne jest równie˝ uÊwiadomienie im zagadnieƒ etycznych zwiàzanych z wykorzystaniem zdobyczy techniki oraz ochronà Êrodowiska naturalnego.
  • 5. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 5 II. Ogólne za∏o˝enia programu Wspó∏czesna szko∏a, wychodzàc naprzeciw wymogom, jakie sà stawiane m∏odzie˝y, ma na celu przygotowanie jej do ˝ycia w cywilizacji technicznej, a tak˝e uÊwiadomiç uczniom w∏asnà proorientacj´ zawodowà i przygotowaç ich w ten sposób do wyboru przysz∏ego zawodu. Rozporzàdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w po- szczególnych typach szkó∏ wprowadzono zmiany w sposobie nauczania techniki. TreÊci nauczania poszerzono o elementy praktycznej dzia∏alnoÊci ucznia, a nazwa przedmiotu otrzyma∏a brzmienie zaj´cia techniczne. Zadaniem szko∏y jest wi´c przygotowanie dla oferty zaj´ç edukacyjnych (tak zwanych modu∏ów) dostosowanych do zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów. Niniejszy program zosta∏ opracowany na podstawie najnowszej podstawy progra- mowej zaj´ç technicznych. Mo˝e byç realizowany w ka˝dym gimnazjum w wymia- rze 60 godzin w cyklu rocznym (po 2 godziny w tygodniu) lub w cyklu dwuletnim (po 1 godzinie tygodniowo). Uczeƒ powinien wybraç i zrealizowaç minimum dwa mo- du∏y z oferty szko∏y. Program zosta∏ opracowany w ten sposób, aby mo˝na by∏o zró˝nicowaç ofert´ edu- kacyjnà skierowanà do uczniów. Nauczyciel mo˝e wybraç konkretny dzia∏ i wzbogaciç go dodatkowo o zaj´cia praktyczne, realizujàc jako odr´bny modu∏ tematyczny. W rozdziale V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów zaproponowano podzia∏ na konkretne bloki tematyczne, które mogà stanowiç podstaw´ do realizacji wybranych modu∏ów tematycznych.
  • 6. 6 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum III. Cele edukacyjne 1. Cele ogólne Celem g∏ównym zaj´ç technicznych jest przygotowanie m∏odzie˝y gimnazjalnej do ˝ycia w cywilizacji technicznej. Odbywa si´ to poprzez realizacj´ okreÊlonych treÊci nauczania. Zadaniem szko∏y jest zorganizowanie uczniom takich warunków, aby mogli oni samodzielnie planowaç i podejmowaç dzia∏ania techniczne przy wykorzystaniu ty- powych metod stosowanych w podstawowych dziedzinach techniki, bezpiecznie si´ pos∏ugujàc narz´dziami i przyrzàdami. 2. Cele szczegó∏owe Cele szczegó∏owe sà formu∏owane i realizowane w zgodzie z podstawà programowà. Sà to: a) cele kszta∏cenia Uczeƒ: • zna i stosuje zasady bezpieczeƒstwa pracy • wymienia i stosuje zasady ochrony przeciwpo˝arowej • opisuje zasady dzia∏ania urzàdzeƒ oraz sprawnie i prawid∏owo si´ nimi pos∏uguje • czyta i analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzeƒ oraz tabliczki znamionowe • czyta i sporzàdza dokumentacj´ technologicznà • planuje prac´ oraz opracowuje proces technologiczny • wymienia i charakteryzuje rodzaje w∏ókien i omawia ich zastosowanie • omawia sposób powstawania tkaniny i dzianiny • rozró˝nia i stosuje podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • przedstawia zasady wykonywania ubioru (projektuje, planuje i wykonuje prace prak- tyczne z wykorzystaniem poznanych Êciegów; sporzàdza wykroje prostych modeli ubraƒ) • omawia sposoby konserwacji odzie˝y i czyta oznaczenia na metkach • analizuje schematy obwodów elektrycznych, montuje obwody elektryczne oraz wy- konuje pomiary • wymienia i charakteryzuje elementy elektroniczne, przedstawia ich rol´ oraz parame- try (sporzàdza projekty prostych schematów elektronicznych; montuje proste uk∏a- dy elektroniczne) • zna i stosuje zasady bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej • wymienia zasady dzia∏ania urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu • wymienia zasady bezpiecznego u˝ytkowania i konserwacji urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu (dokonuje konserwacji urzàdzeƒ z najbli˝szego otoczenia)
  • 7. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 7 • omawia etapy produkcji papieru i surowce do jego produkcji • charakteryzuje gatunki papieru • nazywa i stosuje ró˝ne techniki i formy papieroplastyki (projektuje formy papieropla- styki i wykonuje je) • wymienia i tworzy ró˝ne rodzaje modeli (planuje i wykonuje ró˝ne rodzaje modeli) • omawia i stosuje zasady prawid∏owego ˝ywienia • wymienia przepisy ruchu drogowego dotyczàce pieszych i rowerzystów oraz stosu- je si´ do nich • umie udzieliç pierwszej pomocy przedlekarskiej • dba o Êrodowisko naturalne (dokonuje segregacji odpadów) b) cele wychowania Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà, rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia- ∏ania • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç • wspó∏dzia∏a w grupie • kszta∏tuje poczucie estetyki i wra˝liwoÊç • rozumie znaczenie ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • potrafi okreÊliç swoje mocne i s∏abe strony • dokonuje wyborów zgodnych z powszechnie uznawanymi wartoÊciami • tworzy w∏asny system wartoÊci
  • 8. 8 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum IV Podstawa programowa . a program nauczania Podstawa programowa zaj´ç technicznych okreÊlona Rozporzàdzeniem Ministra Edu- kacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wycho- wania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó∏ wy- mienia cele kszta∏cenia – wymagania ogólne, czyli: • rozpoznawanie urzàdzeƒ technicznych i rozumienie zasad ich dzia∏ania; • opracowanie kompetencji rozwiàzaƒ typowych problemów technicznych oraz przy- k∏adowych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych; • planowanie pracy o ró˝nym stopniu z∏o˝onoÊci, przy ró˝nych formach organizacyj- nych pracy; • bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami i przyrzàdami. Na podstawie celów ogólnych zaj´ç technicznych oraz po rozpoznaniu (diagnozie) zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów nauczyciel mo˝e opracowaç lub wybraç odpowied- ni program nauczania do realizacji zaj´ç technicznych.
  • 9. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 9 V TreÊci programu i osiàgni´cia . szczegó∏owe uczniów Proponowane treÊci programu nauczania zosta∏y pogrupowane w modu∏y przezna- czone do realizacji na lekcjach zaj´ç technicznych: 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki 2. Rysunek techniczny 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny 4. Krawiectwo 5. Fotografia 6. Elektrotechnika 7. Papieroplastyka 8. Modelarstwo 9. Kulinaria 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Forma realizacji modu∏ów jest uzale˝niona od zaplecza technicznego szko∏y, predys- pozycji nauczyciela oraz liczby uczniów w klasie. Ka˝dy modu∏ zawiera treÊci teoretycz- ne, a tak˝e przewiduje inspirowanie uczniów do wykonywania samodzielnych lub gru- powych projektów technicznych oraz Êwiadomego pos∏ugiwania si´ urzàdzeniami i narz´dziami znajdujàcymi si´ w jego najbli˝szym otoczeniu. Realizacja treÊci nauczania nie wymaga specjalistycznych pracowni, mo˝e byç prowadzona w zwyk∏ej sali lekcyjnej wyposa˝onej w pomoce dydaktyczne. Ka˝dy modu∏ mo˝e zostaç rozbudowany o two- rzenie przez uczniów prac praktycznych o wy˝szym stopniu trudnoÊci i zaanga˝owaniu. Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON przygotowa∏o siedem osobnych publikacji te- matycznych (modu∏ów) do realizacji na zaj´ciach technicznych. Sà to: • Zaj´cia krawieckie, • Zaj´cia fotograficzne, • Zaj´cia elektrotechniczne, • Zaj´cia papieroplastyczne, • Zaj´cia modelarskie, • Zaj´cia kulinarne, • Wychowanie komunikacyjne.
  • 10. 10 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Poni˝ej przedstawiono zakres treÊci nauczania w poszczególnych modu∏ach, jeÊli na- uczyciel zechce realizowaç podr´cznik w ca∏oÊci. 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki • ochrona przeciwpo˝arowa w szkole • instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • zna przedmiotowe zasady oceniania • zna i omawia regulamin pracowni • omawia wyposa˝enie apteczki i sprz´t przeciwpo˝arowy • opisuje drog´ ewakuacyjnà w szkole oraz sposób og∏oszenia alarmu • omawia rodzaje Êrodków gaÊniczych i ich zastosowanie • wyjaÊnia symbole znaków ewakuacyjnych • omawia zasady post´powania w razie wypadku • zna funkcj´ instrukcji obs∏ugi i tabliczki znamionowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje si´ do regulaminu pracowni technicznej • potrafi rozpoznaç zagro˝enia wyst´pujàce przy obs∏udze urzàdzeƒ • udziela pierwszej pomocy przedmedycznej Wychowanie Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka 2. Rysunek techniczny Czas realizacji: 8 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich • pismo techniczne proste – çwiczenia • przekroje bry∏ w rysunku technicznym • rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy • zasady rzutowania • dimetria w rysunku technicznym
  • 11. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 11 • izometria w rysunku technicznym • sporzàdzanie modelu bry∏y na podstawie rzutu prostokàtnego Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia normy techniczne i ich znaczenie • zna i wymienia zasady wykonywania rysunku technicznego • omawia rodzaje linii, symbole • definiuje poj´cie normalizacja • omawia zasady wymiarowania • przedstawia wzory liter i cyfr • omawia zasady wykonywania przekrojów i ich rodzaje • opisuje ró˝nice pomi´dzy rysunkiem poglàdowym, z∏o˝eniowym i wykonawczym • wymienia zasady rzutowania i rodzaje rzutów • wymienia zasady rysowania bry∏ w dimetrii • wymienia zasady rysowania bry∏ w izometrii • wymienia zasady wykonywania bry∏ na podstawie siatki Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje rysunek techniczny • rozpoznaje i nazywa rodzaje linii, symbole • stosuje zasady wymiarowania • rysuje przekroje bry∏ • rozpoznaje rodzaje przekrojów • dobiera i stosuje odpowiedni rodzaj rysunku technicznego do dokumentacji • wykonuje prostà dokumentacj´ technologicznà • przedstawia bry∏y w dimetrii i izometrii • wykonuje siatki prostych bry∏ • wykorzystuje programy komputerowe do wykonywania rysunku technicznego Wychowanie Uczeƒ: • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny Czas realizacji: 7 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces technologiczny • operacja technologiczna • planowanie pracy • formy organizacji pracy • narz´dzia i przyrzàdy pomiarowe
  • 12. 12 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • budowa i zasada dzia∏ania lutownicy • budowa i zasada dzia∏ania wiertarki • rodzaje i zastosowanie przek∏adni Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wyjaÊnia poj´cia dokumentacja technologiczna, proces i operacja technologiczna, produkcja jednostkowa, wieloseryjna, ciàg∏a, ergonomia • przedstawia etapy procesu technologicznego • omawia rodzaje operacji technologicznych i ich funkcje • wyjaÊnia formy organizacji pracy i ich zastosowanie w praktyce • omawia rodzaje narz´dzi i ich zastosowanie • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania lutownicy • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania wiertarki • opisuje rodzaje przek∏adni i ich zastosowanie Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • okreÊla czas niezb´dny do wykonania danej operacji technologicznej • opracowuje proces technologiczny powstania dowolnego przedmiotu • dobiera narz´dzia odpowiednie do danej operacji technologicznej • podaje przyk∏ady produkcji ciàg∏ej, potokowej i seryjnej • korzysta z narz´dzi zgodnie z ich przeznaczeniem • dokonuje pomiarów suwmiarkà i mikrometrem • charakteryzuje rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • stosuje poj´cia spoina, lutowanie mi´kkie, twarde • omawia rodzaje lutownic • wymienia i rozpoznaje rodzaje przek∏adni Wychowanie Uczeƒ: • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç 4. Krawiectwo Czas realizacji: 9 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien • wyrób tkanin i dzianin – sploty • podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • zasady wykonania ubioru
  • 13. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 13 • konserwacja odzie˝y • oznaczenia na metkach Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych • omawia pochodzenie w∏ókien i zna ich zastosowanie • omawia etapy powstawania w∏ókien • okreÊla w∏aÊciwoÊci w∏ókien • wyjaÊnia sposób powstawania tkanin • omawia podstawowe Êciegi maszynowe i r´czne • omawia sposób wykonania Êciegów • opisuje budow´ maszyny do szycia • omawia sposób zdejmowania miary • omawia sposoby konserwacji odzie˝y • definiuje symbole umieszczone na metce • omawia budow´ ˝elazka Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozpoznaje w∏ókna i podaje przyk∏ady ich zastosowania • porównuje w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych • omawia sposób powstawania dzianin • rozró˝nia wàtek i osnow´, oczko lewe i oczko prawe • wykonuje dzianin´ • szyje r´cznie i maszynowo • wykonuje wykrój prostych modeli ubraƒ • dobiera sposób konserwacji odpowiedni do rodzaju materia∏u i zabrudzenia • odczytuje sk∏ad surowca, z którego wykonano tkanin´ na podstawie oznaczeƒ nitek Wychowanie Uczeƒ: • starannie i dok∏adnie wykonuje prac´ • wspó∏dzia∏a w grupie • dba o rzeczy swoje i innych • stosuje zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania 5. Fotografia Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • fotografia tradycyjna • fotografia cyfrowa • zasady wykonania zdj´cia, obróbka komputerowa
  • 14. 14 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje aparatów • omawia budow´ poszczególnych aparatów fotograficznych • wymienia zasady u˝ytkowania aparatów Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia elementy budowy aparatu na podstawie schematu • opisuje sposób powstawania zdj´ç w poszczególnych rodzajach aparatów • wykonuje zdj´cia • czyta i analizuje treÊç instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • charakteryzuje programy do obróbki artystycznej zdj´ç • wybiera rodzaj aparatu w zale˝noÊci od potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • umiej´tnie korzysta z urzàdzeƒ technicznych • kszta∏tuje poczucie estetyki, wra˝liwoÊç 6. Elektrotechnika Czas realizacji: 13 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego przez obwody elektryczne • rezystor – rola, rodzaje, parametry oraz odczytywanie rezystancji • kondensator – rola, rodzaje oraz odczytywanie parametrów • dioda pó∏przewodnikowa – rola, rodzaje, parametry • tranzystor – rola, rodzaje, parametry • cewka (zwojnica) – rola, rodzaje, parametry • zasilacz – schemat blokowy i zasada dzia∏ania • mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania • radioodbiornik i odbiornik telewizyjny – budowa i zasada dzia∏ania • telefon – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • odtwarzacz DVD – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • kuchenka mikrofalowa – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia i nazywa symbole stosowane w schematach obwodów elektrycznych • opisuje przyrzàdy pomiarowe • omawia rol´ i rodzaje: rezystora, kondensatora, diody, tranzystora, cewki
  • 15. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 15 • omawia zastosowanie zasilacza i zasad´ jego dzia∏ania • podaje zasad´ odczytywania parametrów elementów elektronicznych • omawia budow´ mikrofonu i g∏oÊnika • zna zasad´ dzia∏ania mikrofonu i g∏oÊnika; wymienia symbole i parametry • wyjaÊnia istot´ przesy∏ania i odbierania dêwi´ku • wymienia zastosowanie poszczególnych fal radiowych • omawia schemat transmisji radiowej • opisuje budow´ i sposób dzia∏ania radioodbiornika • omawia schemat blokowy przekazu telewizyjnego • przedstawia zasady dzia∏ania poszczególnych rodzajów telewizorów: kineskopowego, ciek∏okrystalicznego, plazmowego • okreÊla poj´cie sieç telefoniczna oraz budow´ telefonu stacjonarnego i komórko- wego • odczytuje symbole umieszczone na obudowie urzàdzenia • omawia sposób dzia∏ania odtwarzacza DVD • wymienia systemy dekodowania dêwi´ku • wyjaÊnia zasad´ odczytu obrazu i dêwi´ku z p∏yty CD/DVD • omawia budow´ i zasad´ dzia∏ania kuchenki mikrofalowej • wymienia rodzaje uk∏adów sterowania kuchenki mikrofalowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • czyta i analizuje schematy obwodów elektrycznych oraz oblicza parametry • porównuje po∏àczenia szeregowe i równoleg∏e odbiorników w obwodzie • montuje dowolne obwody wed∏ug schematów z zastosowaniem danego elementu • wykonuje schematy obwodów elektrycznych z zastosowaniem danego elementu • wyciàga wnioski z doÊwiadczeƒ • charakteryzuje poszczególne parametry urzàdzenia • korzysta z urzàdzeƒ zgodnie z ich przeznaczeniem • analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • dobiera odpowiednie parametry urzàdzenia do okreÊlonej jego funkcji Wychowanie Uczeƒ: • w∏aÊciwie i racjonalnie korzysta ze zdobyczy techniki • przestrzega zasad bezpieczeƒstwa i higieny pracy 7. Papieroplastyka Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces produkcji papieru • w∏aÊciwoÊci papieru, jego gatunki i zastosowanie • techniki i formy papieroplastyki, • narz´dzia i materia∏y wykorzystywane w papieroplastyce
  • 16. 16 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia znaczenie papieru w codziennym ˝yciu • wymienia surowce wykorzystywane do produkcji papieru • omawia etapy produkcji papieru na podstawie schematu • wymienia i charakteryzuje produkty i pó∏produkty powsta∏e podczas produkcji pa- pieru • charakteryzuje podstawowe w∏aÊciwoÊci papieru • omawia podstawowe gatunki papieru • okreÊla jakoÊç produktów papierowych • wymienia sposoby uszlachetniania papieru • opisuje techniki papieroplastyki: orgiami, kirigami, papier-mâché • wymienia charakterystyczne ozdoby z papieru ze swojego regionu Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozró˝nia podstawowe gatunki papieru • dokonuje podzia∏u papieru • okreÊla przeznaczenie danego rodzaju papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • wykonuje przedmioty technikà origami • podaje przyk∏ady ozdób z papieru Wychowanie Uczeƒ: • rozumie potrzeb´ ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • starannie i dok∏adnie wykonuje prace • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 8. Modelarstwo Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje modeli i ich tworzenie • materia∏y modelarskie • obróbka i sposoby ∏àczenia drewna Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • charakteryzuje rodzaje modelarstwa: redukcyjne, ko∏owe, figurkowe • omawia sposób wykonania modeli kartonowych • omawia sposób wykonywania modeli zapa∏czanych • wymienia rodzaje materia∏u i opisuje sposób wykonania modeli plastikowych • opisuje budow´ drewna
  • 17. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 17 • wie, na czym polega obróbka drewna • okreÊla materia∏y drewnopochodne • omawia podstawowe w∏aÊciwoÊci drewna • rozpoznaje i nazywa podstawowe przyrzàdy pomiarowe oraz narz´dzia do obróbki drewna • nazywa i opisuje operacje technologiczne: trasowanie, wiercenie, ci´cie, struganie, pi∏owanie, szlifowanie, bejcowanie, lakierowanie • dokonuje podzia∏u po∏àczeƒ drewna na roz∏àczne i nieroz∏àczne Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje modele obiektów wybranà technikà modelarskà • omawia na przyk∏adach wady i zalety drewna • rozpoznaje rodzaje przekrojów drewna oraz je charakteryzuje • rozpoznaje materia∏y drewnopochodne i omawia ich zastosowanie • wykonuje przedmioty z drewna lub z elementami drewnianymi (np. latawiec) Wychowanie Uczeƒ: • uÊwiadamia sobie koniecznoÊç ochrony Êrodowiska naturalnego • rozumie koniecznoÊç odzyskiwania surowców wtórnych • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 9. Kulinaria Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady prawid∏owego ˝ywienia • grupy produktów • przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych • budowa i dzia∏anie ch∏odziarki • przygotowywanie posi∏ków • nakrywanie do sto∏u Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia zasady racjonalnego od˝ywiania • wie, jaka jest rola sk∏adników pokarmowych w organizmie cz∏owieka • wymienia i charakteryzuje grupy pokarmowe przedstawione na piramidzie zdrowia • podaje metody i funkcje konserwacji ˝ywnoÊci • omawia funkcje i budow´ ch∏odziarki • wymienia rodzaje obróbki termicznej • definiuje poj´cia: jad∏ospis, norma ˝ywieniowa • omawia zasady nakrycia do sto∏u i w∏aÊciwego zachowania si´ przy stole
  • 18. 18 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia choroby uk∏adu pokarmowego • wymienia skutki z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • tworzy jad∏ospis oraz okreÊla normy ˝ywieniowe • racjonalnie planuje posi∏ki • kalkuluje koszty zwiàzane z przygotowaniem posi∏ków • planuje menu dostosowane do swoich potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia, zw∏aszcza ˝ywienia • stosuje zasady higieny przy sporzàdzaniu posi∏ków • umie odpowiednio zachowaç si´ przy stole 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • wypadki na drodze • pierwsza pomoc Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia przepisy ruchu drogowego obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasad´ ostro˝noÊci i zasad´ ograniczonego zaufania na drodze • rozpoznaje i nazywa znaki obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasady udzielania pierwszej pomocy Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje przepisy ruchu drogowego • rozpoznaje ró˝ne rodzaje urazów • udziela pierwszej pomocy • umie u∏o˝yç poszkodowanego w pozycji bezpiecznej • zna numery s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i numer alarmowy (112) Wychowanie Uczeƒ: • bezpiecznie porusza si´ na drodze • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • szanuje swoje i cudze ˝ycie
  • 19. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 19 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • korzystanie z instalacji domowych • recykling – wed∏ug ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r. nr 62, poz. 628) pod poj´ciem recyklingu rozumie si´ taki odzysk, który polega na po- wtórnym przetwarzaniu substancji lub materia∏ów zawartych w odpadach w proce- sie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materia∏u o przeznaczeniu pier- wotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym te˝ recykling organiczny, z wyjàtkiem odzysku energii. Segregacja odpadów jest elementem recyklingu. Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia rodzaje instalacji domowych • omawia rol´ bezpiecznika • wymienia i charakteryzuje czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za pràd • planuje zakup odbiorników ze wzgl´du na ich energooszcz´dnoÊç • przedstawia czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za wod´ • omawia sposoby zmniejszania zu˝ycia gazu • wymienia i charakteryzuje znaki stosowane na opakowaniach produktów zwiàzane z recyklingiem (wylicza zasady dzia∏ania recyklingu) Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • bezpiecznie i racjonalnie korzysta z instalacji domowych • wie, jak postàpiç w razie wykrycia ulatniania si´ gazu • czyta plany instalacji domowych • rozumie koniecznoÊç segregacji Êmieci • segreguje Êmieci we w∏asnym gospodarstwie domowym Wychowanie Uczeƒ: • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia
  • 20. 20 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VI. Procedury osiàgania celów Procedury osiàgania celów sà zale˝ne od metod nauczania i wynikajà ze specyfiki przedmiotu. Ich zadaniem jest rozwijanie twórczej aktywnoÊci uczniów, zainteresowa- nie wytworami wspó∏czesnej techniki oraz zdeterminowanie do rozwijania swoich umie- j´tnoÊci poznawczych. Najcz´Êciej stosowanymi metodami nauczania na zaj´ciach technicznych sà: 1. Metody podajàce – polegajàce na podaniu uczniowi przez nauczyciela gotowych treÊci lub prac´ ze êród∏ami informacji. Sà to przede wszystkim: pogadanka, wyk∏ad, wyg∏oszenie referatu, dyskusja, praca z ksià˝kà – çwiczeniami. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody podajàce: • Zasady bezpieczeƒstwa i pracy na lekcjach techniki. • Ochrona przeciwpo˝arowa w szkole. • Instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe. • Rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien. 2. Metody problemowe – to stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie przez uczniów sposobu jej rozwiàzania. Wykorzystuje si´ przy tym: burz´ mózgów, anali- z´ SWOT, map´ myÊli, drzewko decyzyjne. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody problemowe: • Obwody elektryczne – zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego. • Obróbka i sposoby ∏àczenia drewna. • Przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych. • Recykling – segregacja odpadów. 3. Metody eksponujàce – polegajà na przyswajaniu okreÊlonej wiedzy poprzez oglàd, czyli na przyk∏ad film, foliogramy, pokaz. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody eksponujàce: • Mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania. • Zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów. • Wypadki na drodze – pierwsza pomoc. 4. Metody praktyczne – praktyczne dzia∏anie uczniów, wykonywanie zadaƒ, projek- tów, schematów. Sà one charakterystyczne dla lekcji wytwórczych. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody praktyczne: • Podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich. • Pismo techniczne proste – çwiczenia.
  • 21. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 21 • Przekroje bry∏ w rysunku technicznym. • Rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy. • Zasady rzutowania. • Dimetria w rysunku technicznym. Istotne znaczenie w nauczaniu techniki ma metoda projektów, dzi´ki której ucznio- wie majà mo˝liwoÊç kszta∏cenia umiej´tnoÊci zwiàzanych z podejmowanymi przez nich konkretnymi dzia∏aniami. Pozwala na zrealizowanie zaplanowanego zadania zgodnie z okreÊlonymi przyj´tymi za∏o˝eniami, planem realizacji. Najcz´Êciej metod´ projektu re- alizuje si´ w grupie w czasie pozalekcyjnym. Efekty pracy sà prezentowane szerokiemu gronu odbiorców, cz´sto poza klasà, w atrakcyjny, zrozumia∏y dla wszystkich sposób. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metod´ projektu: • Proces technologiczny. Operacja technologiczna. Planowanie pracy. • Wykonanie pracy praktycznej w ramach poszczególnych modu∏ów.
  • 22. 22 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika I PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 1. Lekcja organizacyjna. 1 • program nauczania • analiza treÊci podr´cznika Zasady Zasady bezpieczeƒ- • przedmiotowe zasady • przedstawienie przed- bezpieczeƒstwa stwa i higieny pracy oceniania miotowych zasad oce- i higieny pracy na lekcjach techniki. • regulamin pracowni niania na lekcjach techniki • apteczka i sprz´t prze- • analiza regulaminu pra- ciwpo˝arowy cowni • post´powanie w razie • zapoznanie z drogà wypadku ewakuacyjnà • zapoznanie z post´powa- niem w razie wypadku Ochrona 1 • rodzaje Êrodków gaÊni- • zapoznanie z rodzajami przeciwpo˝arowa czych Êrodków gaÊniczych w szkole. • droga ewakuacyjna • poznanie drogi ewaku- w szkole acyjnej na terenie szko∏y • znaki ewakuacyjne oraz sposobów og∏asza- • sposoby og∏aszania alar- nia alarmu mu w szkole • rozpoznawanie i odczy- tywanie znaków ewaku- acyjnych • dobór w∏aÊciwego Êrod- ka gaÊniczego do dane- go rodzaju po˝aru Instrukcje obs∏ugi 1 • funkcja instrukcji obs∏ugi • poznanie zasady dzia∏a- i tabliczki i tabliczki znamionowej nia danego urzàdzenia znamionowe. • dane zawarte w instruk- • poznanie zasad u˝ytko- cji obs∏ugi wania i konserwacji • dane techniczne na ta- urzàdzeƒ bliczce znamionowej • odczytanie i analiza tre- • odczytywanie i wykorzy- Êci instrukcji obs∏ugi stanie w praktyce da- urzàdzenia nych znajdujàcych si´ • odczytywanie symboli w instrukcji obs∏ugi i na umieszczonych na obu- tabliczce znamionowej dowie urzàdzenia
  • 23. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 23 • symbole i oznaczenia stosowane w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej 2. Podstawowe 1 • normy techniczne i ich • zapoznanie z normami Rysunek techniczny wiadomoÊci znaczenie stosowanymi w rysunku o rysunku • zasady wykonywania ry- technicznym i z ich zna- technicznym sunku technicznego czeniem – wymiarowanie • rodzaje linii, symbole • zapoznanie z zasadami figur p∏askich. • normalizacja wykonywania rysunku • zasady wymiarowania technicznego • doskonalenie umiej´t- • zapoznanie z zasadami noÊci wymiarowania rysunku technicznego • wymiarowanie figury p∏askiej Pismo techniczne 1 • wzory liter i cyfr • poznanie rodzaju liter proste – çwiczenia. • normalizacja pisma i cyfr charakterystycz- nych dla danego rodza- ju pisma • pisanie pismem tech- nicznych danych oso- bowych i nazwy szko∏y Przekroje bry∏ 1 • zasady wykonania prze- • zapoznanie z przekroja- w rysunku krojów mi i sposobami ich wy- technicznym. • rodzaje przekrojów kreÊlania • sposoby oznaczenia • rozpoznawanie rodza- przekrojów jów przekrojów • wykreÊlanie przekroju bry∏y Rysunek 1 • zasady sporzàdzania ry- • rozpoznawanie rysunku poglàdowy, sunku poglàdowego, poglàdowego, z∏o˝enio- z∏o˝eniowy z∏o˝eniowego i wyko- wego i wykonawczego i wykonawczy. nawczego • sporzàdzanie rysunku • funkcje rysunku poglàdowego, z∏o˝enio- wego i wykonawczego Zasady rzutowania. 1 • rodzaje rzutów • rozpoznawanie rodzaju • zasady rzutowania rzutu • sposób wykonania rzutu • wykonywanie rzutów fi- • widok gur • uzupe∏nianie brakujàce- go rzutu Dimetria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- technicznym. w dimetrii Êlania rysunku • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w di- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Izometria 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- w rysunku w izometrii Êlania rysunku technicznym. • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w izo- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Sporzàdzanie 1 • zasady wykonania bry∏y • rozrysowywanie poszcze- modelu bry∏y • sposób wykonania siatki gólnych p∏aszczyzn bry∏y na podstawie rzutu na podstawie bry∏y • wykonanie siatki bry∏y prostokàtnego. • sporzàdzanie modelu bry∏y
  • 24. 24 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 3. Proces 1 • poj´cia: dokumentacja • omówienie dokumenta- Planowanie technologiczny. technologiczna, proces cji technologicznej pracy. Proces Operacja i operacja technologiczna • przedstawienie zasad technologiczny technologiczna. • rodzaje operacji tech- w∏aÊciwego doboru ma- Planowanie pracy. nologicznych teria∏u w zale˝noÊci • etapy procesu techno- od rodzaju pracy logicznego • omówienie rodzajów • planowanie pracy operacji technologicz- nych • omówienie etapów pro- cesu technologicznego • umiej´tnoÊç wykonania podstawowej dokumen- tacji technologicznej Formy 1 • poj´cie produkcja • wyjaÊnienie poj´cia pro- organizacji pracy. • organizacja pracy dukcji • formy organizacji pracy: • znaczenie w∏aÊciwej or- produkcja jednostkowa, ganizacji pracy wieloseryjna, ciàg∏a • omówienie form orga- • ró˝nice mi´dzy po- nizacji produkcji – ich szczególnymi rodzajami ró˝nice i podstawowe produkcji zastosowania • zastosowanie poszcze- • omówienie poj´cia gólnych form produkcji ergonomia • poj´cie i znaczenie er- gonomii Narz´dzia 1 • rodzaje narz´dzi – ich • omówienie rodzajów i przyrzàdy nazwy, w∏aÊciwe wyko- narz´dzi pomiarowe. rzystanie, konserwacja • omówienie zasady dzia- • przyrzàdy pomiarowe ∏ania suwmiarki i mikro- • budowa suwmiarki i za- metru sady pomiaru • umiej´tnoÊç odczytu • budowa mikrometru pomiaru z uwzgl´dnie- i zasady pomiaru niem skali dok∏adnoÊci • skale dok∏adnoÊci suw- miarki i mikrometru Rodzaje po∏àczeƒ 1 • rodzaje po∏àczeƒ mate- • scharakteryzowanie ro- materia∏ów. ria∏ów dzajów po∏àczeƒ mate- • klasyfikacja po∏àczeƒ ria∏ów • dobór odpowiedniego • omówienie zasady do- rodzaju po∏àczenia boru odpowiedniego ro- do danego materia∏u dzaju po∏àczenia do da- i funkcji i przedmiotu nego materia∏u i funkcji, lub urzàdzenia jakà ma spe∏niaç • sposoby oznaczenia po- • przedstawienie sposobu ∏àczeƒ oznaczenia po∏àczenia Budowa i zasada 1 • poj´cia: spoina, lutowa- • wyjaÊnienie poj´ç spo- dzia∏ania lutownicy. nie mi´kkie, twarde ina, lutowanie mi´kkie, • rodzaje lutownic twarde i ich omówienie • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasady nia lutownicy dzia∏ania lutownicy • sposób wykonania po∏à- • przedstawienie zasad czenia czyszczenia i konserwacji • bezpieczeƒstwo i higie- • odczytanie i analiza tre- na pracy Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • umiej´tnoÊç lutowania
  • 25. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 25 Budowa i zasada 1 • rodzaje wiertarek • przedstawienie zasady dzia∏ania wiertarki. • budowa i zasada dzia∏a- dzia∏ania wiertarki nia wiertarki • przedstawienie zasad • budowa wiert∏a czyszczenia i konserwacji • instrukcja obs∏ugi • odczytanie i analiza tre- • bezpieczeƒstwo i higie- Êci instrukcji obs∏ugi na pracy urzàdzenia • bezpieczne korzystanie • umiej´tnoÊç wiercenia z wiertarki Rodzaje 1 • rodzaje przek∏adni • omówienie zasady dzia- i zastosowanie • zasada przenoszenia ru- ∏ania przek∏adni przek∏adni. chu • zapoznanie z rodzajami • sposoby oznaczenia przek∏adni przek∏adni – symbole • obliczanie prze∏o˝enia • zastosowanie przek∏adni przek∏adni • poj´cie prze∏o˝enia i je- • omówienie praktyczne- go obliczanie go zastosowania prze- k∏adni 4. Rodzaje materia∏ów 2 • rodzaje materia∏ów w∏ó- • rozpoznawanie rodza- Krawiectwo w∏ókienniczych kienniczych jów materia∏ów w∏ó- – pochodzenie • zastosowanie materia- kienniczych i zastosowanie ∏ów w∏ókienniczych • omówienie zastosowa- w∏ókien. • poj´cia: w∏ókno, mate- nia poszczególnych ma- ria∏ w∏ókienniczy, tkani- teria∏ów w∏ókienniczych na, dzianina, wyroby • poznanie poj´ç: w∏ók- plecione, prz´dzina, no, materia∏ w∏ókienni- w∏óknina, nitka czy, tkanina, dzianina, • podzia∏ w∏ókien wyroby plecione, prz´- • etapy otrzymywania dzina, w∏óknina, nitka w∏ókien i ich rozró˝nianie • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na- • omówienie podzia∏u turalnych i chemicznych w∏ókien oraz ich zastosowanie • omówienie etapów • podzia∏ nitek i ich zasto- otrzymywania w∏ókien sowanie i surowców do ich pro- dukcji • omówienie w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych oraz po- równanie ich w∏aÊciwoÊci • omówienie sposobu otrzymywania nitek i ich podzia∏u Wyrób tkanin 2 • poj´cia: tkanina, dziani- • poznanie poj´ç: tkani- i dzianin – sploty. na, osnowa, wàtek, na, dzianina, osnowa, splot, kolumna, rzàdek wàtek, splot, kolumna, dzianiny, oczko rzàdek dzianiny, oczko • sposób powstawania i ich wyjaÊnianie tkaniny • omówienie sposobu po- • budowa i zasada dzia∏a- wstawania tkanin nia krosna tkackiego • omówienie budowy • rodzaje splotów i zasady dzia∏ania krosna • sposób powstawania tkackiego splotów • omówienie roli osnowy • sposób otrzymywania i wàtku dzianiny • rozró˝nianie w tkaninie • rodzaje dzianiny wàtku i osnowy • zastosowanie tkanin • rodzaje splotów i ich i dzianin charakterystyka
  • 26. 26 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • omówienie sposobu po- wstawania dzianin i ich rodzajów (przedstawie- nie na schemacie) • rozró˝nianie oczka le- wego i oczka prawego • omówienie przeznacze- nia tkanin i dzianin oraz ich w∏aÊciwoÊci • umiej´tnoÊç wykonywa- nia dzianin Podstawowe 2 • poj´cia: Êcieg maszyno- • poznanie poj´ç: Êcieg Êciegi r´czne wy, r´czny, szew maszynowy, r´czny, i maszynowe. • rodzaje Êciegów r´cz- szew i ich wyjaÊnienie nych i sposób ich wyko- • umiej´tnoÊç rozpozna- nywania wania rodzajów Êciegów • rodzaje szwów i ich za- i omówienie sposobu stosowanie ich wykonania • sposób wykonania • rozró˝nianie rodzajów szwów maszynowych szwów, podanie ich za- • budowa i zasada dzia∏a- stosowania nia maszyny do szycia • omówienie sposobu wykonania szwów ma- szynowych • omówienie budowy maszyny do szycia • umiej´tnoÊç wykonania Êciegów • umiej´tnoÊç pos∏ugiwa- nia si´ maszynà do szycia Zasady wykonania 2 • poj´cia: forma, model, • poznanie poj´ç: forma, ubioru. wykrój, miara model, wykrój, miara • dobór odpowiedniego i ich wyjaÊnienie materia∏u do danego • umiej´tnoÊç doboru rodzaju modelu odpowiedniego mate- • cechy materia∏u ria∏u do danego rodzaju • sposoby zdejmowania modelu miary z sylwetki • poprawne zdejmowanie • zasady wykonania wy- miary z sylwetki kroju • wykonanie wykroju pro- • tabela rozmiarów stego modelu • umiej´tnoÊç wykonania wykroju Konserwacja 1 • sposoby konserwacji • omówienie sposobów odzie˝y. odzie˝y konserwacji odzie˝y Oznaczenia • dobór odpowiedniego • umiej´tnoÊç doboru na metkach. rodzaju konserwacji odpowiedniego rodzaju do okreÊlonego rodzaju konserwacji okreÊlone- zabrudzenia i tkaniny go do rodzaju materia∏u • symbole stosowane i zabrudzenia na metkach • odczytywanie symboli • oznaczanie sk∏adu w∏ó- umieszczanych na metce kien za pomocà nitek • odczytanie sk∏adu w∏ó- • budowa i zastosowanie kien na podstawie ozna- ˝elazka czeƒ nitek • bezpieczeƒstwo pod- • omówienie budowy ˝e- czas prasowania lazka • zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania
  • 27. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 27 5. Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia Fotografia tradycyjna. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia tradycyjnego apara- dzia∏ania aparatu tu fotograficznego • omówienie zasady ro- • zasada robienia zdj´cia bienia zdj´cia aparatem aparatem jednoobiekty- jednoobiektywowym wowym • opis sposobu powstania • sposób powstawania zdj´cia czarno-bia∏ego zdj´cia czarno-bia∏ego i kolorowego i kolorowego • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia • umiej´tnoÊç wywo∏ania zdj´cia Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia cyfrowa. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia aparatu cyfrowego dzia∏ania aparatu • zasada robienia zdj´cia • omówienie zasady ro- aparatem cyfrowym bienia zdj´cia aparatem • sposób powstawania cyfrowym zdj´cia i jego zapis • opis sposobu powstania zdj´cia • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia i jego zapisu Zasady wykonania 1 • parametry decydujàce • omawianie parametrów zdj´cia, obróbka o jakoÊci zdj´cia w apa- decydujàcych o jakoÊci komputerowa. racie cyfrowym zdj´cia • zasady wykonania zdj´- • omówienie zasad wyko- cia aparatem cyfrowym nania zdj´cia • cyfrowa obróbka zdj´ç • umiej´tnoÊç obs∏ugi • programy graficzne programu graficznego do obróbki zdj´ç do obróbki zdj´ç • zdj´cia artystyczne • umiej´tnoÊç poprawne- go wykonania zdj´ç aparatem cyfrowym • tworzenie zdj´ç arty- stycznych II PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 6. Obwody 2 • zasada przep∏ywu pràdu • znajomoÊç symboli Elektrotechnika elektryczne • symbole stosowane i schematów elektrycz- – zasada przep∏ywu na schematach nych pràdu • pomiary w obwodach • przedstawienie zasady elektrycznego. • analiza schematów przep∏ywu pràdu elek- • obwód otwarty, za- trycznego mkni´ty, szeregowy • monta˝ prostych obwo- i równoleg∏y dów elektrycznych • wp∏yw pràdu na orga- • analiza schematów nizm cz∏owieka • bezpieczne korzystanie z energii elektrycznej
  • 28. 28 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Rezystor – rola, 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów rezystancji. • ∏àczenie rezystorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà rezystor spe∏nia Êwiadczenia w obwodzie elektrycz- nym Kondensator 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów parametrów. • ∏àczenie kondensatorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà kondensator spe∏- Êwiadczenia nia w obwodzie elek- trycznym Dioda 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli pó∏przewodnikowa obwodu • ∏àczenie obwodów we- – rola, rodzaje, • montowanie obwodu d∏ug schematów parametry. • dioda w obwodach prà- • prawid∏owy odczyt pa- du sta∏ego rametrów • odczytywanie parame- • przedstawienie funkcji, trów jakà dioda pó∏przewod- • rodzaje diod nikowa spe∏nia w obwo- • wnioski wysnute z do- dzie elektrycznym Êwiadczenia Tranzystor – rola, 1 • funkcje tranzystora • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. • rodzaje i oznakowanie • ∏àczenie obwodów we- • wyznaczanie wspó∏czyn- d∏ug schematów nika wzmocnienia prà- • prawid∏owy odczyt pa- dowego rametrów • przedstawienie funkcji, jakà tranzystor spe∏nia w obwodzie elektrycz- nym Cewka (zwojnica) 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje obwodu • ∏àczenie obwodów we- parametry. • montowanie obwodu d∏ug schematów • odczytywanie parame- • prawid∏owy odczyt pa- trów rametrów • wnioski wysnute z do- • przedstawienie funkcji, Êwiadczenia jakà cewka spe∏nia w ob- wodzie elektrycznym Zasilacz – schemat 1 • zasada dzia∏ania i budo- • czytanie schematu blokowy i zasada wa zasilacza • prawid∏owy odczyt pa- dzia∏ania. • funkcja zasilacza rametrów • budowa i dzia∏anie • przedstawienie funkcji, transformatora jakà zasilacz spe∏nia • budowa uk∏adu pro- w obwodzie elektrycz- stowniczego nym • budowa i funkcja bez- piecznika
  • 29. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 29 Mikrofon i g∏oÊnik 1 • budowa mikrofonu • znajomoÊç zasady dzia∏a- – budowa i zasada i g∏oÊnika nia mikrofonu i g∏oÊnika dzia∏ania. • zasada dzia∏ania • przedstawienie zasad u˝ytkowania i konserwacji • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Radioodbiornik 1 • rodzaje fal radiowych • znajomoÊç zasady dzia∏a- i odbiornik • zasada przesy∏ania i od- nia radioodbiornika i od- telewizyjny bierania dêwi´ku biornika telewizyjnego – budowa i zasada • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasad dzia∏ania. nia radioodbiornika i od- u˝ytkowania i konserwacji biornika telewizyjnego • odczytanie i analiza tre- • sposoby u˝ytkowania Êci instrukcji obs∏ugi tych odbiorników urzàdzeƒ • sposób przesy∏ania i od- • odczytywanie symboli bierania dêwi´ku umieszczonych na obu- dowie urzàdzeƒ Telefon – budowa, 1 • budowa telefonu • znajomoÊç zasady dzia- dzia∏anie, • sposób porozumiewania ∏ania telefonu u˝ytkowanie. si´ przez telefon • przedstawienie zasad • sieç telefoniczna u˝ytkowania i konserwacji • telefon przewodowy • odczytanie i analiza tre- i komórkowy Êci instrukcji obs∏ugi te- lefonu • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie telefonu Odtwarzacz DVD 1 • budowa odtwarzacza • znajomoÊç zasady dzia- – budowa, DVD ∏ania odtwarzacza DVD dzia∏anie, • zasady u˝ytkowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • systemy dekodowania u˝ytkowania i konserwacji dêwi´ku • odczytanie i analiza tre- • zasada odczytu obrazu Êci instrukcji obs∏ugi od- twarzacza DVD • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Kuchenka 1 • budowa kuchenki mi- • znajomoÊç zasady dzia- mikrofalowa krofalowej ∏ania kuchenki mikrofa- – budowa, • zasada dzia∏ania lowej dzia∏anie, • uk∏ad sterowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • zasady konserwacji u˝ytkowania i konserwacji i u˝ytkowania • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi ku- chenki mikrofalowej • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia
  • 30. 30 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 7. Proces 2 • poj´cia: papirus, perga- • wyjaÊnienie poj´ç: papi- Papieroplastyka powstawania min, papier rus, pergamin, papier papieru i jego • surowce do produkcji i omówienie produkcja. papieru • omówienie znaczenia • proces powstawania pa- papieru dla cz∏owieka pieru • omówienie surowców • pó∏produkty i produkty do produkcji papieru powsta∏e przy produkcji • omówienie etapów pro- papieru dukcji papieru na pod- • wykorzystanie surow- stawie schematu ców wtórnych • omówienie produktów • ochrona Êrodowiska i pó∏produktów powsta- ∏ych podczas produkcji papieru • uÊwiadomienie znacze- nia ochrony Êrodowiska i wykorzystywania su- rowców wtórnych W∏aÊciwoÊci 2 • podstawowe w∏aÊciwo- • scharakteryzowanie papieru, jego Êci papieru podstawowych w∏aÊci- gatunki • podstawowe gatunki woÊci papieru i zastosowanie. papieru • omówienie podstawo- • jakoÊç produktów pa- wych gatunków papieru pierowych • dokonywanie podzia∏u • zastosowanie papieru papieru • podzia∏ papieru • okreÊlenie przeznacze- • uszlachetnianie papieru nia papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • omówienie jakoÊci pro- duktów papierowych • poznanie sposobów uszlachetniania papieru • okreÊlanie jakoÊci pro- duktów papierowych • umiej´tnoÊç scharakte- ryzowania przyk∏ado- wych gatunków papieru Techniki i formy 1 • poj´cie: papieroplastyka • wyjaÊnienie poj´cia papieroplastyki. • technika orgiami papieroplastyka i jego Narz´dzia • technika kirigami omówienie i materia∏y. • sposób wykonywania • omówienie sposobu papier-mâché wykonania origami, wy- • ozdoby z papieru: wyci- konuje formy technikà nanki, kwiaty z bibu∏y, origami kartki • zna sposób i wykonuje • narz´dzia i materia∏y formy z papier-mâché do obróbki papieru • podaje przyk∏ady ozdób z papieru • omawia sposób ich wy- konania • zna ozdoby z papieru charakterystyczne dla swojego regionu • dba∏oÊç o starannoÊç i dok∏adnoÊç wykonania
  • 31. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 31 8. Rodzaje 2 • poj´cie: modelarstwo • wyjaÊnienie poj´cia: Modelarstwo modelarstwa. • rodzaje modelarstwa: modelarstwo i jego Tworzenie modeli. redukcyjne, ko∏owe, fi- omówienie gurkowe • omówienie rodzajów • sposób wykonywania modelarstwa i ich cha- modeli kartonowych rakterystyka • charakterystyka mode- • omówienie sposobu wy- larstwa zapa∏czanego konania modeli kartono- • tworzenie modeli z pla- wych i zapa∏czanych stiku • okreÊlenie materia∏ów i sposobu wykonania modeli plastikowych • wskazanie umiej´tnoÊci i cech modelarza • wykonywanie prostych modeli dowolnà technikà • omówienie zastosowa- nia modelarstwa w ró˝- nych dziedzinach dzia- ∏alnoÊci cz∏owieka Materia∏y 2 • budowa drewna • omówienie elementów modelarskie. • wady drewna budowy drewna • przekrój poprzeczny • omówienie wad drewna i wzd∏u˝ny i wskazanie ich na przy- • obróbka drewna k∏adach – od drzewa do goto- • rozpoznawanie rodzaju wego wyrobu przekroju i scharaktery- • materia∏y drewnopo- zowanie go chodne: sklejka, p∏yta • omówienie etapów ob- pilÊniowa i wiórowa, ich róbki drewna na pod- charakterystyka i prze- stawie schematu znaczenie • rozpoznawanie i okre- • podstawowe w∏aÊciwo- Êlanie materia∏ów drew- Êci drewna: fizyczne nopochodnych i mechaniczne • omówienie podstawo- wych w∏aÊciwoÊci drew- na i ich podzia∏ • ochrona Êrodowiska Obróbka i sposoby 1 • podstawowe przyrzàdy • rozpoznawanie i nazy- ∏àczenia drewna. pomiarowe wanie podstawowych • podstawowe operacje przyrzàdów pomiaro- technologiczne wych oraz narz´dzi • podstawowe narz´dzia do obróbki drewna do obróbki drewna • nazwanie i opis operacji • podzia∏ po∏àczeƒ drewna technologicznych • po∏àczenia kszta∏towe • omówienie narz´dzi – rodzaje, sposób wyko- i przyrzàdów stosowa- nania nych przy poszczegól- • po∏àczenia klejowe, nych operacjach ∏àczniki i wkr´ty • dokonanie podzia∏u po- ∏àczeƒ drewna na roz- ∏àczne i nieroz∏àczne i ich charakterystyka • scharakteryzowanie po∏à- czeƒ kszta∏towych, okre- Êlenie ich zastosowania • omówienie przyk∏adów innych po∏àczeƒ • wykonanie pracy z drewna • dba∏oÊç o starannoÊç i estetyk´
  • 32. 32 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 9. Zasady 1 • wp∏yw od˝ywiania • wyjaÊnienie poj´cia od- Kulinaria prawid∏owego na organizm cz∏owieka ˝ywiania i jego wp∏ywu ˝ywienia. • zasady racjonalnego ˝y- na organizm cz∏owieka Grupy produktów. wienia • omówienie zasad racjo- • podzia∏ sk∏adników po- nalnego od˝ywiania karmowych i ich rola • scharakteryzowanie • piramida zdrowia – gru- sk∏adników pokarmo- py produktów wych i ich roli dla orga- • choroby uk∏adu pokar- nizmu cz∏owieka mowego • wymienienie i scharak- teryzowanie grup wchodzàcych w sk∏ad piramidy zdrowia • wdra˝anie do racjonal- nego od˝ywiania si´ • kszta∏towanie nawyków zdrowego trybu ˝ycia Przechowywanie 1 • poj´cie: konserwacja • wyjaÊnienie poj´cia produktów ˝ywnoÊci konserwacja ˝ywnoÊci ˝ywnoÊciowych. • rodzaje metod konser- i jego omówienie Budowa i dzia∏anie wacji ˝ywnoÊci • podzia∏ metod konser- ch∏odziarki. • dobór sposobu konser- wacji ˝ywnoÊci i ich wacji odpowiedniego scharakteryzowanie do rodzaju ˝ywnoÊci • dobór sposobu konser- • funkcja i budowa ch∏o- wacji odpowiedniego dziarki do rodzaju produktu • zasada dzia∏ania ch∏o- • omówienie funkcji kon- dziarki serwacji ˝ywnoÊci • wymienienie skutków z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • omówienie budowy i zasady dzia∏ania ch∏o- dziarki na podstawie schematu Przygotowywanie 1 • sposób przygotowywa- • omówienie obróbki posi∏ków, nia posi∏ków – rodzaje wst´pnej – rodzaje nakrywanie obróbki ˝ywnoÊci i sposób wykonania do sto∏u. • zasady higieny • scharakteryzowanie ro- • zale˝noÊç potrzeb po- dzajów obróbki termicz- karmowych ludzi nej – sposoby jej prze- od ró˝nych czynników prowadzenia • jad∏ospis – zasady jego • stosowanie zasad higie- uk∏adania ny przy sporzàdzaniu • normy ˝ywieniowe posi∏ków • posi∏ki a dobowe zapo- • umiej´tnoÊç tworzenia trzebowanie pokarmowe jad∏ospisu • nakrywanie do sto∏u • umiej´tnoÊç racjonalne- • zasady zachowania si´ go planowania ˝ywienia przy stole • kalkulacja kosztów zwià- zanych z przygotowa- niem posi∏ków • planowanie menu • umiej´tnoÊç odpowied- niego nakrycia sto∏u • stosowanie regu∏ i zasad dobrego zachowania obowiàzujàcych przy stole