2. Srebrny Glob od wieków fascynował
ludzi – już w prahistorii
wykorzystywano go do określania
czasu i tworzenia kalendarzy, a
niektóre cywilizacje sądziły, że jest
on miejscem wędrówki dusz
umarłych. Uważano również, że,
jego światło może prowadzić do
błędu, a on sam jest źródłem siły,
którą wiedźmy używają do
odprawiania swoich mrocznych
rytuałów.
3. W XVII wieku, kiedy
pojawiły się
teleskopy, więc
możliwe było
dokładniejsze
zbadanie tego ciała
niebieskiego i
sporządzenie jego
map.
4. Pod koniec XIX
wieku zaczęły
ukazywać się
opowiadania i
baśnie, których
bohaterowie
udawali się w
podróże na Księżyc,
np. JuliuszVerne
„Wokół Księżyca”,
Jerzy Żuławski „Na
srebrnym globie”
5. Na początku XX wieku,
kiedy zaczęto
projektować rakiety
napędzane ciekłym
paliwem, zrodziło się
przekonanie, że
wyprawa na Księżyc
jest przedsięwzięciem
możliwym do
wykonania i jest to
tylko kwestia czasu.
6. Podczas II wojny światowej zostały
zaprojektowane nazistowskie rakiety V-
2. Ich instruktor,Wernher von Braun w
1937 roku został dyrektorem
technicznym w Peenemünde, ośrodku
rozwijającym technikę rakietową dla
celów wojskowych III Rzeszy. Jego
marzeniem była jednak praca nad
cywilnym zastosowaniem rakiet i podbój
kosmosu. 12 maja 1945 roku von Braun
oddał się w ręce Amerykanów,
opracowując dla armii USA wiele typów
rakiet.
7. Wraz z początkiem zimnej wojny
Stany Zjednoczone i Związek
Radziecki dążyły do budowy jak
największej liczby pocisków, które
mogłyby przenosić głowice
nuklearne. Na początku 1957 roku
główny radziecki konstruktor
pojazdów kosmicznych, Siergiej
Korolew zaproponował, by
przyspieszyć budowę rakiety
balistycznej R-7 i wykorzystać ją do
wyniesienia w kosmos satelity.
Pierwszy sztuczny satelita „Sputnik
Ziemli” został wystrzelony z
kosmodromu Bajkonur 4
października 1957 roku i okrążył
Ziemię w ciągu niespełna 97 minut.
Miał formę niewielkiej, metalowej
kuli z nadajnikiem radiowym i 4
antenami.
8. Dotychczasowe próby USA,
mające na celu wystrzelenie
mniejszego
od Sputnika satelity Explorera,
kończyły się niepowodzeniem. 3
listopada, miesiąc po
wystrzeleniu Sputnika 1, Związek
Radziecki za pomocą Sputnika
2 wyniósł na orbitę pierwsze
zwierzę – suczkę Łajkę. Niestety,
zginęła ona w kosmosie,
ponieważ Sowieci nie opracowali
możliwości sprowadzenia jej z
powrotem na Ziemię.
9. Prezydent USA Eisenhower podpisał
29 lipca 1958 roku National
Aeronautics and Space Act, powołując
do życia National Aeronautics and
Space Administration (NASA), która
rozpoczęła działalność 1 października
1958 roku. NASA nie wchodzi w skład
żadnego departamentu i jest
organizacją podległą bezpośrednio
Prezydentowi USA.
10. W 1958 roku rozpoczęto prace
nad pierwszym amerykańskim
programem lotów
kosmicznych, Mercury. Jego
celem było sprawdzenie, czy
możliwe jest, by człowiek przeżył
w przestrzeni kosmicznej, a
następnie rozpoczęcie lotów
załogowych. Astronauci
przechodzili intensywny trening,
który odbywał się w powietrzu, w
symulatorach lotu, a także w
dżungli i na pustyni – gdyby tam
nastąpiło lądowanie.
11. W tym czasie Sowieci
osiągali kolejne sukcesy.
19 sierpnia 1960 roku w
Sputniku 5 na orbitę
wysłane zostały suczki
Biełka oraz Striełka, które
powróciły żywe na
Ziemię.
12. 12 kwietnia 1961 roku
na pokładzie
statku Wostok 1 w
kosmos poleciał
pierwszy człowiek, Jurij
Gagarin (1934-1968).
Lot po orbicie
okołoziemskiej trwał
108 minut i przebiegł
bez zakłóceń.
13. Śmierć prezydenta USA w listopadzie
1963 roku spotęgowała dążenia
Amerykanów do realizacji marzenia o
lądowaniu na Księżycu przed końcem
dekady. Mimo iż Sowieci nadal odnosili
sukcesy: całodobowy lot wokół Ziemi
(1961), pierwszy lot zespołowy (1962) i
pierwszy lot kobiety,Walentiny
Tierieszkowej (1963), to amerykański
program kosmiczny nabrał
przyspieszenia. W 1963 roku zakończono
misję Mercury, a 2 lata później NASA
zainicjowała trwający do 1966 roku
program dwuosobowych lotów Gemini.
W czerwcu 1965 roku EdwardWhite jako
pierwszy obywatel USA odbył spacer w
kosmosie na zewnątrz statku (Gemini 4).
14. W 1966 roku rozpoczęto
realizację zainicjowanego w 1961
roku programu Apollo. Pierwsza
załogowa wyprawa nie doszła
jednak do skutku. Misje Apollo od
2 do 6 były bezzałogowymi
próbnymi lotami rakiet i statków.
Lot Apollo 7 w październiku 1968
roku był pierwszą załogową misją
programu, którą udało się w
całości zrealizować. 2 miesiące
później Apollo 8 wykroczył poza
orbitę okołoziemską. Pierwsi
ludzie okrążyli Księżyc.
15. 27 stycznia 1967 w
misji Apollo 1 podczas
próby naziemnej na
platformie startowej
doszło do pożaru
kabiny. Zginęli wszyscy
trzej członkowie załogi:
EdwardWhite,Virgil
„Gus” Grissom, Roger
Chafee.
16. Lot Apollo 7 w
październiku 1968
roku był pierwszą
załogową misją
programu, którą
udało się w całości
zrealizować.
17. Armstrong i Aldrin pokonali na
Księżycu ok. 250 m i zebrali 21,7 kg
próbek skał, zatknęli amerykańską
flagę, pozostawili pamiątki, w tym
złotą gałązkę oliwną i powrócili do
modułu księżycowego, który
ponownie połączył się z modułem
dowodzenia, po czym rozpoczęli
podróż powrotną na Ziemię. 24
lipca kapsuła z astronautami po
kilku minutach od wejścia w
atmosferę otworzyła spadochrony i
wpadła do oceanu. Członków misji
wyłowili nurkowie Marynarki
Wojennej USA. Misja zakończyła się
szczęśliwie.
18. Na Księżycu wylądowały
jeszcze załogi misji Apollo 12,
14, 15, 16 i 17, wykonując
coraz bardziej zaawansowane
badania. Jedna z misji
pozostawiła na Księżycu listę
astronautów amerykańskich i
radzieckich, którzy zginęli w
trakcie realizacji programów
kosmicznych. Astronauci
z Apollo 13 cudem powrócili na
Ziemię po wybuchu w module
księżycowym i nie wylądowali
na Srebrnym Globie.
19. 16 lipca 1969 roku rozpoczął się
najważniejszy lot w dziejach
ludzkości. Neil Armstrong, Edwin
„Buzz” Aldrin i Michael Collins
wyruszyli z misją Apollo 11. 20 lipca
moduł księżycowy „Eagle” odłączył
się od modułu dowodzenia
„Columbia”, pilotowanego przez
Collinsa. „Orzeł wylądował” i
Armstrong opuścił lądownik. Jego
pierwsze kroki na Księżycu i
historyczne słowa „To jest mały krok
człowieka, ale wielki skok dla
ludzkości” zarejestrowała mała
czarno-biała kamera umieszczona na
zewnątrz modułu księżycowego.
21. Apollo 12 – szósta załogowa
misja programu Apollo, druga misja z
lądowaniem ludzi na Księżycu. Misja ta
była dowodzona przez Charlesa „Pete'a”
Conrada. Start rakiety SaturnV misji
Apollo 12 nastąpił 14 listopada 1969 roku,
cztery miesiące po misji Apollo 11.
Miejscem lądowania był
księżycowy Ocean Burz.Wielkim
osiągnięciem tej misji było precyzyjne
lądowanie modułu księżycowego, 163
metry od amerykańskiej sondy
kosmicznej Surveyor 3[2], która również
łagodnie lądowała na Księżycu, dwa i pół
roku wcześniej. Astronauci wymontowali
z Surveyora 3 kamerę telewizyjną oraz
kilka innych detali i przywieźli je na
Ziemię.
23. Start misji nastąpił 11 kwietnia
1970 roku o godzinie 19:13 UTC.
Po dwóch dniach na trasie do
Księżyca, na skutek
uszkodzenia, które powstało
jeszcze na Ziemi, w module
serwisowym nastąpiła
eksplozja, która spowodowała
stratę dwóch zbiorników z
tlenem, pozbawiając moduł
dowodzenia energii
elektrycznej na trasie do
Księżyca i z powrotem do
granicy atmosfery Ziemi.
25. Apollo 14 – trzecia załogowa misja, w
czasie której dwaj astronauci
wylądowali na powierzchni Księżyca. W
czasie wyprawy zebrano 42 kg
próbek gruntu księżycowego.
Astronauci podczas wyjść na
powierzchnię Księżyca przebywali poza
lądownikiem LM ponad dziewięć
godzin. Shepard i Mitchell poruszając
się po Księżycu po raz pierwszy użyli
specjalnie skonstruowanego dla
potrzeb tej misji Apollo wózka na
kółkach MET, dzięki któremu mogli
przewozić m.in. sprzęt do badań
naukowych.
26. Dowódca: Alan B.
Shepard
Załoga: Stuart A.
Roosa Edgar D.
Mitchell
27. Apollo 15 – misja załogowa programu
kosmicznego Apollo; czwarta misja,
podczas której astronauci wylądowali 30
lipca 1971 roku na powierzchni Księżyca. W
czasie wyprawy zebrano 77 kg próbek
gruntu księżycowego. Astronauci podczas
wyjść na powierzchnię Księżyca przebywali
poza lądownikiem LM ponad 18
godzin. Scott i Irwin poruszając się po
Księżycu po raz pierwszy użyli specjalnie
skonstruowanego dla potrzeb
misji Apollo pojazdu LRV. Przebyli
odległość ponad 27,9 km. Podczas misji
umieścili również miniaturową rzeźbę
pt. Poległy astronauta na powierzchni
Księżyca.
28. Dowódca: David R.
Scott
Załoga: Alfred M.
Worden, James B.
Irwin
29. Apollo 16 – piąta załogowa
misja, podczas
której astronauci wylądowali
na powierzchni Księżyca.
Była przedostatnią
misją programu
Apollo realizowanego
przez amerykańską agencję
kosmiczną NASA.
31. Ostatnia w ramach programu
Apollo, szósta załogowa misja
na Księżyc, w
której astronauci lądowali na
powierzchni.W czasie misji
zebrano 110,52 kg próbek.
Astronauci spędzili na
powierzchni 3 dni 2 godziny
59 minut i 40 sekund i
przebyli 35,7 km.W czasie
pobytu na Księżycu wykonali
trzy spacery (EVA) o łącznym
czasie 22 godziny 3 minuty i
57 sekund.
33. Istniały plany wysłania
misji Apollo 18, 19 i 20, jednak
w związku z cięciami
budżetowymi w NASA
zostały one odwołane. Od
połowy lat 70. na Księżyc nie
wysyłano już statków
kosmicznych, dopiero w
ostatnich latach w kierunku
naturalnego satelity Ziemi
wyruszają maszyny
bezzałogowe. USA, Chiny i
Rosja rozważają powrót ludzi
na Księżyc.
