1. 7-Nov-12 1

2. ANIMALIAK
ORNODUNAK ORNOBAKOAK
• ARTROPODOAK
• UGAZTUNAK
• MOLUSKUAK
• HEGAZTIAK
• ANELIDOAK
• NARRAZTIAK
• EKINODERMATUAK
• ARRAINAK
• PORIFEROAK
• ANFIBIOAK
• KNIDARIOAK
7-Nov-12 2

3. 7-Nov-12 3

4. Katamotza Ugaztunak Beluga
Ilea
• Ugaztunak bibiparoak dira, hots, amaren sabeletik jaiotzen dira.
• Jaioberritan, amaren esnea izaten dute elikagai bakarra
• Gorputz ulez estalita daukate eta lau gorputz adar daukie. Birikien bidez
hartzen dute arnasa eta bibiparoak dira.
• Bere elikadura moteari egokitutako hortzeari daukate eta orojaleak dira.
7-Nov-12 4

5. Ahatea
Hegaztiak Papagayoa
Mokoa Hegoa
Lumak
• Gorputza lumas estalita daukie eta lau gorputz adar daukiez..
• Geienek aurrean ego bi daukiez eta hatzean bi hanka.
• Egazti guztiek birikien bidez artzen dabe arnasa.Egaztiak obiparoak dira eta
txikitan elikatzen dabez..
• Ez daukie ortzik eta moko bat daukie. Mokoaren formea hegazti bakotzaren
elikaduraren arabera da.Bi hegazti mota daude hegalariak eta ez hegalaria.
• Bi tan banatzen dira lasterkariak eta pinguinoak,lasterkarien taldean emuak
7-Nov-12 ostrukak.
eta 5

6. Dortoka
Narraztiak Sugea
Ezkatak
• Narrasti gehienek lehorreko animaliak dira.
• Azala ezkatzez beterik dute eta gehienak lau ankatan dabilz..
• Guztiek birikien bidez hartzen dabe arnasa eta okelajaleak edo bedarjalea
dira.
• Narraztiak obiparoak dira arrautzak euren kontura izten dabez eta kumeek
arrautzetatik urteten dabenean ez dabez jakoten.
7-Nov-12 6

7. Isurdea
Arrainak
Arrankia
Zakatza
Ezkatak
Hegatz formea
• Arrainak aldi bizi errekan edo itsasoan.
• Askok ezkata diztiratzuz estalita daukie gorputza eta dentikuluak daukaz.
• Gorputz adarrek hegatz formea daukie eta zakatzen bidez arnasea artzen
dabe.
• Bedarjaleak,okelajaleak edo orojaleak izan daitekez.
7-Nov-12 7

8. Igela
Anfibioak Arrabioa
• Jaio eta gero , anfibioak uretan biziten dira,ia denpora guztia lehorrean emoten
dabe.
• Azal mehea eta biluziadaukie eta lau hanka daukiez,atzamarrak uger egiteko
laguntzen deutzen mintz batez lotuta daukie.
• Bizitzaren hazierako aldietan zakatzen bidez arnasea hartzen dabe, eta
heldutazunera heltzen diranean, ostera,birikien bidez..Bizitzaren hasierako
aldietan,batzuk bedarjaleak dira,baina helduetan gehienek okelajaleak dira.
• Hortz-haginak daukiez,eta batzuk,mihin luzea eta itsaskorra ere bai.
• Anfibioiak obiparoak dira,ez dabez arrautzak txitatzen.Jaiotean,uretako larba
7-Nov-12 dira.Apurka-apurka,metarmorfosi prozesua jasaten dabe.
txikiak 8

9. 7-Nov-12 9

10. Tximeleta Armiarma
Artropodoak
• Artropodo mota asko dagoz;adibidez,tximeletek,euliak eta otarrainak.
• Hanka artikulatuak eta gorputza segmentutan zatituta eta oskol moduko kampo
eskeleto batez babeztuta daukie.
• Lehorreko artropodoek trakeen bidez arnasea hartzen dabe;eta uretako
zakatzen bidez.
• Batzuk bedarjaleak dira beste,okelajaleak eta beste batzuk
orojaleak.Artropodoak lau taldetan sailkatzen dira krustaseoak eta
miriapodoak.Intzektuek sei hanka eta antena bi daukiez.burua,toraxa eta
abdomena.
• Batzuk hegoak daukiez eta beste batzuk Araknidoak zortzi hanka daukiez eta
gorputz atal bi zefalotoraxa eta abdomena.
• Krustazeoek antena bi eta hamar anka daukiez,baita zefalotoraxa eta
abdomena,Miriaodoek aldiz hamar anka baino gehiagoeta gorputz
segmentatua.
7-Nov-12 10

11. Muskuilua Moluskuak Amorrotza
Begiak
Kusku
maskorra
• Gehienak itsasoan bizi dira.
• Gorputz biguna dute batzuk maskorrez estalita.
• Uretakoak zakatzen bidez hartzen dabe arnasa,lehorrekoak aldiz birikiak dute.
• Bedarjaleak(lapak),okelajaleak(txibiak) edo orojaleak(txirlak)izan daitezke.
• Gasteropodoak,zefalopodoak eta bibalboak osatzen dabe taldea.
• Gasteropodoak:Gehienak urtarrak dira eta begiak garroetan daukiez,batzuk lapak
adibidez maskorra daukie eta beste batzuk ez(adibidez barea).
• Bibalboek kusku izeneko maskor bi daukie babesten laguntzen dietenak hur
gazikoak edo gezakoak dagoz.
• Zefalopodoak itsastarrak dira, eta garroak daukiez,batzuk barruko maskorra daukie
txibiek adibidez eta beste batzuk ez daukie maskorrik.
7-Nov-12 11

12. Lehorreko Sisarea Anelidoak Uretako sisarea
Eranztunak
• Lehorrekoak (adibidez zizareak) eta uretakoak (adibidez arenikolak) daude.
• Ezaugarrien artean komunak dira:
– Gorputz zilindrikoa,biguna,luzangea eta eraztunetan banandua.
– Bedarjaleak,okelajaleak eta orojaleak izandaitekez.
– Urtarrek zakatzen bidez arnasten dabe eta lehorrekoek narruazaleko
arnasketaz.
7-Nov-12 12

13. Ekinodermatuak
Itsas izarra
Itsas trikua
• Izarrak eta itsas trikuen taldea da.
Arantzak
• Ezaugarrien artean honek daukie:
• Azalaren barruan plaka zurrun txikiak dute batzuetan arantzak osatuz.I
• Itsas trikuak bedarjaleak dira,aldiz,itsas izarrak okelajaleak dira.
• Denak daukie zakatzak arnasea hartzeko.
7-Nov-12 13

14. Poriferoak
Poriferoa Itsas belakia
Sakuak Poroak
• Poriferoak ezaugarri komunak daukie:
– Zaku formako gorputza,poro zulotxoz beteta,elikagaiak eta ura hartzeko bide
moduan.
– Goiko aldean oskulu izeneko poro handiago batetik ateratzen dabe sobra zaien
ura.
7-Nov-12 14

15. Polipoa
Knidarioak Marmoka
Garroak
• Mota bitakoak dira,polipoak eta marmokak:
– Polipoak sesilak dira eta arrokei itsatsita bizi dira.
– Marmokek ostera itsasoan flotatzen dabe.
• Hainbat ezaugarri komun dute:
– Zaku itxurako gorputza eta ahoa garro pozoitsuez inguratuta,babesteko eta
elikagaiak harrapatzeko
– Okelajaleak dira.
– Narruazaleko arnasketa daukie.
7-Nov-12 15

16. 7-Nov-12 16