2. Zer da kontsumo
jasangarria?
Bene-benetan merezi al du nahi duzun
hori erosteak? Produktuaren prezioaz
gain, kontutan hartu ezazu nork eta
nola ekoiztu duen: nolako lan
baldintzetan, ingurugiro baldintza
osasuntsuetan ala kaltegarrietan...
Izan ere, merke erosteak ez du esan
nahi, derrigorrez,
ondo erostea.
3. Zer da kontsumo
jasangarria?
Nondik dator bada, erosiko dudan produktua? Produktu
horrek milaka kilometro bidaiatu behar izan baditu
zure eskuetara iritsi baino lehen, argi dago gure planetan
“aztarna-ekologiko” handiagoa utziko duela. Hori ekiditeko,
erosi inguruko herrietako ekoizleei zuzen-zuzenean.
Zalantza izatekotan, ondo begiratu bai etiketa eta bai “letra
txikia”, ahalik eta informazio gehien izateko.
4. Zer dago gure esku?
Kontsumo
jasangarriaren
alde egin
dezagun
Zu, irtenbidearen
zati zara!!!
6. HONDAKINAK
Nondik lortzen dira gauza guzti hauek egiteko lehengaiak?
Eta ondoren sortzen diren hondakinak nora doaz?
Naturak beharrezkoak ditugun lehengaiak eta gure
hondakinak asimilatzeko duen gaitasuna MUGATUA da.
7. HONDAKINAK
2012. urtean Donostiako biztanle bakoitzak eguneko 1.19
kg hondakin sortu zituen, urtean, gutxi gora behera 434.5
kg. UFF!!!, A zer pila, ezta?
Egia da hondakin guzti hauek ez dutela zabortegian
bukatzen, zati haundi bat gaika biltzen delako.
2012an gaika bildu zena guztiaren % 33 izan zen.
Nahikoa al da ???
9. HONDAKINAK
Materia organikoa etxean sortzen ditugun hondakinen
%40 inguru da.
Donostian 3 bilketa modu daude:
- Banaka
- Komunitatean, auzoetan
- Edukiontzi marroien bidez
11. ENERGIA
Jakingo al zenuke esaten, hatz bakarra mugituz, egunean
zenbat aldiz pizten duzun argia, ordenagailua, telebista,
bideoa, DVDa, musika ekipoa, bideokontsola…?
Energia modu ezberdinez
lortu daiteke:
Iturri berriztagarriak
Iturri berriztaezinak
Eguzki-energia
Ikatza
Energia hidraulikoa
Petrolioa
Energia eolikoa
Gas naturala
Biomasaren energia
Uranioa
Energi geotermikoa
Itsas energia
13. ENERGIA
Pertsona bakoitzak urtean 1403 kW/h erabiltzen ditugu etxean
batazbeste eta 1262 kW gas
Zer egin dezakegu kopuru hau murrizteko?
• Etxetako energia kontsumoaren %10a
stand by egoeran uzten ditugun tresnei dagokie.
• Kontsumo baxuko bonbilek ohikoak baino %80
energia gutxiago konsumitzen dute eta 8-10 aldiz
gehiago iraun dezakete.
• Ordenagailuetan pantailak energia asko kontsumitzen du. Itzali behar
ez duzunean.
14. ENERGIA
Donostiako Udalaren helburua energia-baliabideak hobetu
eta energia berriztagarrien ezarpena bultzatzea da. 2012.
urtean, alor honetan egindako jardueren artean:
- Energia berriztagarriak hainbat eraikinetan:
- Martuteneko 27 poligonoan
dagoen ENERTIC eraikina
- Zuatzo poligonoko PI@ eraikina
- Ubako aterpetxe
- “Donostia – CO2: familiak klimaren alde” proiektuaren 3. edizioa
- ...
15. ENERGIA
2012n ekoiztutako energia berriztagarria: 6.901.724 kW/orduko,
gutxi gorabehera 4100 etxebizitzatako energia beharrei
erantzuteko adina da.
GOGORATU!!! Energiarik
merkeena eta garbiena
kontsumitzen ez dena da.
17. URA
Ura edatea, dutxatzea, sukaldatzea, ureztatzea… hain erraza
da iturria irekitzea eta momentu oro ura edukitzea..., ura
baliabide agortezin gisa tratatu eta barra-barra gastatzen
dugula. Baino uste hau ez da egia.
URA ALTXOR BALIOTSUA ETA MUGATUA DA.
18. URA
Añarbeko Urak Mankomunitatearen arabera, Donostiako
biztanle bakoitzak egunean, 144 litro kontsumitu zituen, 2012.
urtean. Honek 52.560 litro/biztanle/urteko suposatzen du.
Beste kontsumo batzuk:
Bartzelona
Paris
New Delhi
116 l/egun 122 l/egun 172 l/egun
Tokio
New York
320 l/egun 503 l/egun
Pekin
666 l/egun
XXI. mendean munduko biztanleria hirukoiztu egin
da, ur kontsumoa berriz 6 aldiz handitu da.
22. URA
• Ba al zenekien komuneko zisternak pulsadore bikotza
duela? Egoera bakoitzaren aurrean behar duzun ur
kopurua erabiltzea baimentzen dizu,
• Ontziak xaboitzen edo/eta hortzak garbitzen dituzunean
iturria ixten ohitzen bazara, litro asko aurreztuko dituzu.
• Ur tanta bat segunduko, 30 litro ur dira eguneko. Hobe
dugu tantaka dagoen iturri edo zisterna hori konpontzea!
23. URA
Donostiako Udalaren helburu nagusia:
UR KONTSUMOA MURRIZTU
ETA UR KALITATEA ETA
HORNIKUNTZA ETA
SANEAMENDU SISTEMAK
HOBETU
25. MUGIKORTASUNA
Gaur egun hara eta hona etengabe mugitzen gara, baino
gure mugimendu hauek giza, gizarte eta ingurumen-balio
altuak dituzte.
DONOSTIARREN MUGITZEKO
MODUEN EBOLUZIOA:
26. MUGIKORTASUNA
Zer dio Udalak? – Mugikortasun Jasangarri Plana
- Oinez Donostian
- Eskola Bidea
- Dbizi
- Car Sharing-a
ZURE PAUSOAK GARRANTZITSUAK DIRA!
27. MUGIKORTASUNA
Zer egin genezake guk?
Gogoratu toki askotara oinez edo bizikletan joan
zaitezkeela.
• Erabili garraio publikoa autoa beharrean.
•
• Eros itzazu zure herritik ahalik gertuen ekoiztutako
produktuak, gai hauen garraioa ez baita hain luzea.
ZURE PAUSOAK GARRANTZITSUAK DIRA!
32. ELIKADURA
Gaur egungo egoera:
Mundua alderantziz?
- Hemen ekoiztutako elikagaiak urrutian
saldu eta urrutiko elikagaiak hemen saldu.
- Bost enpresek elikagai gehienak (%70) kontrolatu.
33. ELIKADURA
Gure aldetik, zer egin dezakegu?
Gure eguneroko elikaduran kontuan izan beharreko 2 aholku:
Garaian garaikoak
Tokian tokikoak
“Gertu duguna jatea, ekologikoa jatea bezain
edo garrantzitsuagoa da”
Jorge Riechman
34. ELIKADURA
Eta Donostian zer?
Kontsumo Taldeak
Produktu ekologikoen
ekoizle zertifikatuak
Ekolapiko proiektua: eskola
jangela arduratsuak nekazaritza
ekologikoaren eskutik.
35. JOSTAILUAK
Urtean zehar aukera asko izaten ditugu
opariak eskuratzeko. Eskatzen dituzun
guztiak jasotzen al dituzu?, zenbat aldiz
jolasten duzu jostailu bakoitzarekin?,
beharrezkoak al dituzu guztiak?...egin
hausnarketa gelakideen artean.
36. TEKNOLOGIA BERRIAK
Publizidadeak beti “puntako modeloa”
erostea bultzatzen gaitu. Azken bideojolasa,
musika aparagailu txikiena…
Baina…benetan behar al ditugu
produktu guzti horiek?
Ba al dakizu nola sortzen diren?
Eta zaharkitu edo hondatu ondoren
zer gertatzen da beraiekin?
37. Zertan ari da
Donostiako Udala?
KIUB: Kontsumitzailearen Informaziorako Udal Bulegoa.
• 1987. urtean ireki zen
• Helburu nagusia: hiritarrei kontsumo arloari
dagokionez, dituzten eskubide eta betebeharren
berri eman, informazioa emanez, prestakuntza
eskainiz, aholkularitza emanez eta beren
defentsa gauzatzeko ahaleginak egin.
• Azken finean, kontsumitzailearen informazioa eta
erreklamazioen kudeaketa
38. Zertan ari da
Donostiako Udala?
PLANGINTZA
2008-2013ko Tokiko Ekintza Plana (TEP),
10 ildo estrategikoekin. 5.a Hirian Kontsumo
iraunkorra sustatzea delarik.
Aurretik zer egin da kontsumoa murrizteko?
AURREKARIAK
• Aalborgeko Gutunaren sinadurarekin bat
egiten (1998)
• Tokiko Agenda 21eko lehen Ekintza Plana
(2004-2007)).
39. Zertan ari da
Donostiako Udala?
Hamar puntutan egingo da lan
1.
SENTSIBILIZAZIO, HEZKUNTZA ETA PARTAIDETZA
2.
HIRI-GARAPEN IRAUNKORRA
3.
NATUR BALIOAK, BIOANIZTASUNA ETA PAISAIA
4.
JARDUERA EKONOMIKOA ETA INGURUMEN ERRESPETUA
5.
HIRIA ETA KONTSUMO IRAUNKORRA
6.
KUTSADURA AKUSTIKOA ETA ATMOSFERIKOA
7.
MUGIKORTASUN IRAUNKORRA
8.
URAREN KUDEAKETA
9.
HONDAKINEN KUDEAKETA
10. BALIABIDE ENERGETIKOAK
40. Zertan ari da
Donostiako Udala?
Zer dio 5. puntuak?
Hirian kontsumo iraunkorra sustatu.
Udal eraikinetan:
-“Eraikinen eraginkortasun energetikoa”
bultzatzeko arauak sortzeko pausuak eman.
-.
- Udalean “erosketa berdea” bultzatzeko plana.
- “Zer egin dezaket?”, udal langileei zuzenduriko ikastaroa.
- Donostiabuseko langilei zuzenduta “Modu eraginkorrean
gidatzen” ikasteko ikastaroa.
41. Zertan ari da
Donostiako Udala?
Hainbat azoka antolatzen dira urtean zehar:
•Donostitruk: bigarren eskuko azoka da.
Hileko bigarren larunbatetan izan ohi da.
•Behemendi elkarteak: bertako nekazarien
produktuak hiritarren eskura jartzen ditu.
Hilabetean hainbat azoka antolatzen ditu
hirian,
•Produktuen Azoka ibiltaria: bertan
ekoiztutako elikagai fresko eta produktuak
erosle eta saltzaileen arteko zuzeneko
harremanarekin lortzeko aukera eskaintzen
du. Larunbatero plaza batean.
42. Zertan ari da
Donostiako Udala?
“Green commerce”
Donostiako Sustapen-arloak, hiriko saltokien
inplikazioarekin, ekimen hau jarri du
martxan, iraunkortasunaren alorrean
Donostiako komertzioaren berrikuntza
bultzatzeko helburuarekin. Programak
hainbat ingurumen-hobekuntza sustatzen
ditu.
43. Zertan ari da
Donostiako Udala?
DONOSTIAKO KALE-IZENDEGIA: KONTSUMO
ARDURATSUA Gros eta Alde Zaharra
Donostiako hirian dauden Bidezko Merkataritza eta
produktu ekologikoen salmenta eta konponketa
establezimenduen liburuxka da.
Emakumeen bizi-kalitatea hobetzeko proiektua da eta bi zati ditu:
- Denda Gratix
- Denbora Bankua
44. Zertan ari da
Donostiako Udala?
GABILTZA gipuzkoako artisau biltzarra 1996. urtean sortu zen helburu
berdinak partekatzen zituzten artisauak biltzeko. Bretxan igandero eta Aste
Nagusi eta Santo Tomasetan izanten dituzte azokak.
Bestalde, Donostian kontsumo taldeak daude:
- Amarako Taldea
- Egiako Kontsumo Taldea
- Guardaplata
- Miramon Kontsumo Taldea
- Antiguotarrak
- Groseko Baratza Kontsumo Taldea