Erosketa berdea eta elikadura jasangarria lantzeko aurkezpena

1. Zer demontre
izango da
erosketa
berdea?

2. PROGRAMA
1. Aurkezpena 2’
2. Erosketa berdearen
inguruko azalpena 30´
3. Talde lana 20’
4. Bateratze-lana 10’
5. Elikadura jasangarria
ikastetxeetan 20’
6. Konpromisoak 10’
Ordutegia:
15:30-17:00

3. Zer da erosketa
berdea?
Hau al da zure kotxe berdearen ideia?

4. EROSKETA BERDEA
• Produktu bat erosi behar dugunean aspektu
ekonomiko eta teknikoak begiratzeaz gain,
bere bizi-ziklo osoan zehar izan dezaken
ingurumen inpaktuari ere erreparatzen dion
erosketa prozesuari deritzo.

5. EROSKETA BERDEA
• Produktu bat erosi behar dugunean aspektu
ekonomiko eta teknikoei begiratzeaz gain,
bere ________osoan zehar izan dezaken
____________ ere erreparatzen dion
erosketa ________ deritzo.

6. EROSKETA BERDEA
PROZESU BAT DA
EROSI AURRETIK •Kontsumo beharrak zeintzuk diren bir-pentsatu.
EROSTERAKOAN •Erosketarako irizpideak.
•Ingurumenarekiko eskaintza egokia aukeratu.
ERABILERA •Produktu/baliabidearen erabilera egokia.
•Berrerabilketa.
HONDAKINAK •Hondakinen banaketa egokia

7. EROSKETA BERDEA
• GAUR EGUN NOLA GAUZATZEN DA
EROSKETA BERDEA ZUEN ESKOLAN?
ADIBIDEAK.

8. ZERGATIK BULTZATU
EROSKETA BERDEA?

10. ZERGATIK BULTZATU
EROSKETA BERDEA?

11. La tierra no es una herencia de nuestros padres, sino
un préstamo de nuestros hijos (Proverbio indio)

12. ZERGATIK BULTZATU
EROSKETA BERDEA?
Aipatzekoa da, halaber, Eusko Jaurlaritzak arlo honetan hartu duen konpromisoa.
Hala, 2008ko apirilaren 29an Gobernu Kontseiluak akordio bat onartu zuen, Euskal
Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bertako sektore publikoaren
kontratazioan gizarte zein ingurumen irizpideak sartzeko, baita bestelako politika
publikoak ere.
BPG
%16

13. ZERGATIK BULTZATU
EROSKETA BERDEA?
"2011-2014 aldiko Erosketa eta Kontratazio Publiko Berderako
Programa", Eusko Jaurlaritzaren sailek eta sozietate publikoek egiten
dituzten erosketa eta kontratazioetan ingurumen-irizpideak txertatzea
planteatzen duen dokumentua da, hain zuzen ere. Kontratuen % 100ek
horrelako gaiak kontuan har ditzaten lortzea planteatzen da 2014rako.

14. ZERGATIK BULTZATU
EROSKETA BERDEA?
• Krisi multidimentsional baten aurrean gaudelako.
•Iraganeko errezetek ez dutelako balio oraingo krisirako,
alegia kapitalismo berdea ez delako irtenbidea.
•Beste kontsumo eta ekoizpen eredu baten alde lan egin
behar dugulako
Si buscas resultados distintos no
hagas siempre lo mismo
(Albert Einstein).

15. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
1.-Produktu bat erosi baino lehenago,
pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den
edo erosteari uko egin daitekeen .
EROSKETA KONPULTSIBOA

16. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
1.-Produktu bat erosi baino lehenago,
pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den
edo erosteari uko egin daitekeen .
Ordenagailuak, jostailuak, argazki kamarak, sukalderako tramankuluak,
elektrotresnak ezberdinak, taladroak, autoak, zapatak…
PENTSATU AL DUZU BENETAN ZENBAT GAUZA DITUGUN ETXEAN OSO GUTXI
ERABILTZEN DITUGUNAK? ANIMATU ADIBIDEREN BAT KOMENTATZEN
Frantziako WWFk estimatzen du gure etxeetan 3.000- 4.000 objektu ditugula, gure
aiton-amonek baina 15 aldiz gehiago.
12-13 minutu erabiltzen du pertsona batek bizi osoan

17. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
KONTSUMO KOLABORATIBOA
• TIME aldizkariaren arabera mundua aldatuko duten 10 ideien artean aurkitzen da.
• El acceso es mejor que la propiedad
• El Consumo Colaborativo se puede definir como la manera tradicional de compartir,
intercambiar, prestar, alquilar y regalar redefinida a través de la tecnología moderna y
las comunidades
ETA ESKOLAN ZERBAIT EGIN AL DEZAKEGU?
http://blogs.elpais.com/eco-lab/2012/01/consumo-colaborativo-cuantas-cosas-poseemos.html
diez ideas que cambiarán el mundo
http://www.consumocolaborativo.com/directorio-de-proyectos/

19. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
1.-Produktu bat erosi baino lehenago,
pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den
edo erosteari uko egin daitekeen .
•Euskadin urtero zakarrontzira 46 kilo inguru janari botatzen dira
pertsonako, alegia 218 euro elikagaietan.
•Ia hondakinen erdiak Euskadin fruta eta barazkiak izaten dira
(%48) eta %17a haragia eta arraina.
Planifikazio txar baten ondorioz kontsumitzen dena baina gehiago erosten delako.
(Iraungitze data eta lehentasunezko kontsumoa)
Erabili eta bota kultura elikagaietara ere iritsi delako
Prezio baxuek eragin dute kontsumitzaileek janaria ez horrenbeste baloratzea.
http://www.ecologiaverde.com/la-lista-de-la-compra-clave-para-reducir-residuos/
http://www.eitb.com/es/noticias/sociedad/detalle/965625/consumo-euskadi--vasco-tira-200-euros-
comida-basura-al-ano
Salvados EROSKETA ZERRENDA

20. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
2. Aldez aurretik etxean/ikastetxean zer
dugun eta aprobetxatu daitekeen aztertu,
alden neurrian, beste ikasturteetako
materialak berrerabiliz .

21. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
3.- Banakako bilgarrietan datozenak ekidin eta
ontziratu gabekoei lehentasuna eman .

22. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
4.- Ingurumen ziurtagiridun materialak eskatu

23. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
4.- Ingurumen ziurtagiridun materialak eskatu

24. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
PAPERAREN ADIBIDEA
Erosketarako irizpideak:
• Ahal dela, %100 paper birziklatua.
• Bestela, partzialki birziklatua edo era jasangarrian kudeatutako basoetatik ateratako egun-zuntzekin
egindakoa.
• Eskatutako zuritasun maila txikiagotu.

25. PAPERA
Ingurumen ziurtagiri edo ekoetiketak (KONTUZ!):
EUROPAKO
AINGERU BELTXARGA
ETIKETA FSC PEFC
URDINA ZURIA
EKOLOGIKOA
Birziklatua edo modu jasangarrian (ehuneko
Zuntz-mota Birziklatua handiagoan edo txikiagoan) kudeatutako basoetatik
ateratako zurez egina
Erabat
klororik Erabat klororik gabea (TCF) o
Zuritze-mota
gabea Partzialki klororik gabea (ECF)
(TCF)
Hobekuntzak paperaren
Bai Bai Bai Ez Ez
fabrikazio-prozesuan

26. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
5.- Ez fidatu «amigo del medio ambiente» edo
«producto ecológico» bezalako aipamen
orokorretaz, letra txikia ondo irakurri gabe

27. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.- Ziurtagiridun produkturik existituko
ez balitz, konproba itzazu hurrengo
irizpideak betetzen dituen:

28. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.1.-Kalitateko produktua, iraupen
luzekoa, berrerabilgarria eta berriz
kargatzekoa

29. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.2.- Garraio distantzia txikia .
EAEn kontsumitzen diren elikagaien %5a baino ez da bertan ekoizten, beste guztia
inportatu egiten da. Hau dela eta, nazioarteko garraio, merkatu eta prezioen menpe
gaude; elikaduraren kalitatearen murrizketaz eta biodibertsitate galeraz ez mintzatze
arren. 1950an 50.000 ekoizle baserritar zeuden. Gaur egun 9.520 baino ez dira.

30. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.2.- Garraio distantzia txikia .

31. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.2.- Garraio distantzia txikia .
El caso de las gambas viajeras
De Escocia a China. La preocupación por las emisiones de CO2 que generan los
alimentos no es cosa de minorías en el Reino Unido. Forma parte del debate social
hasta el punto de que el Gobierno ha anunciado que legislará sobre la cuestión. Uno de
los casos más sonados para alimentar la polémica saltó a la luz el pasado mayo,
cuando The Sunday Times explicó el tratamiento que se aplica a las gambas que se
consumen en el Reino Unido. Según el rotativo, los crustáceos pescados en Escocia
se llevan a China, donde son pelados a mano. Tras su paso por Asia, las gambas
escocesas vuelven a casa, donde se someten a un rebozado final antes de la
venta. Que una gamba pescada en el Mar del Norte cargue a sus espaldas miles de
kilómetros, con el consiguiente gasto en combustible, antes de ser consumida es lo que
preocupa a una sociedad muy sensible respecto al cambio climático y los combustibles
fósiles.

33. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.2.- Garraio distantzia txikia .
Karbono aztarna txikiagoa duten tokiko produktuen kontsumoa
sustatzeko. Produktuaren etiketatzea dituen emisioen arabera, karbono
aztarna txikiagoa duten tokiko produktuen kontsumoa bultzatzen lagundu
dezake. Europako zenbait herrialdetan martxan dago jada, adibidez Frantzian.

34. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.3.-Gutxieneko bildukin birziklatua
edo/eta birziklagarria. 3 R??? 5R????
(5 “R”: reducir, reutilizar, reciclar, reparar y redistribuir.)

35. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.4.- Material bakarreko produktua
Birziklatzeko eta
berrerabiltzeko
erraztasuna.

36. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.5.-Fabrikazioan errekurtsoak
aurreztu eta ingurunean kalte
minimoak egiten dituena .
http://www.youtube.com/watch?v=INXtEajRazI&feature=player_embedded

37. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
6.6.- Osasunean kalterik sortzen ez
duena .
El nonilfenol es una sustancia tóxica
persistente con propiedades de disruptor
hormonal que se acumulan en la cadena
alimentaria, y que es peligroso incluso a muy
bajas concentraciones

38. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
7.- Produktu/baliabidearen erabilera egokia .

39. EROSKETA BERDEAREN
PROZESUA PAUSUZ PASU
8.-Hondakinen banaketa egokia .

40. TALDE LANA
• EROSKETA BERDEAREN IRIZPIDEAK JARRAITUZ
KUTXATAN DAUDEN PRODUKTU ETA
BILDUKINAK AZTERTU
• TALDE BAKOITZEAN EROSKETA BERDEKO 2
PRODUKTU AUKERATU ETA ARRAZOITU
AUKERAKETA
• TALDE BAKOITZEAN EROSKETA BERDEA EZ
DIREN 2 PRODUKTU AUKERATU ETA ARRAZOITU
AUKERAKETA

41. BATERATZE LANA
• Ze paper erosiko zenuten?
• Berziklatua/birziklagarria
• Idazteko?
• Zer gertatzen da DVDekin?
• Bidezko merkataritzako produkturik?
• Arropa ekologikoa?
• Esnea?
• Olioa
• Tipex
• Monomateriala

42. ELIKADURA JASANGARRIA
2012-2013 IKASTURTEA

43. ELIKADURA JASANGARRIA?
ARDURATSUA?
• AURREIDEIAK

44. KONTZEPTU-MAPA

45. ELIKADURA ETA
JASANGARRITASUNA
• Zein da gure elikaduraren eragina
ingurugiroan?
– Nazio Batuen Erakundearen
arabera, energiarekin batera,
ingurumen inpaktua handiena
sortzen duen sektorea da
elikadurarena.

46. ELIKADURA ETA
JASANGARRITASUNA

48. Baina gure barazkiak: euskaldun peto-petoak al dira?
Beraien jatorria

49. ELIKADURA ETA
JASANGARRITASUNA
• Hasta las huevas!!!!!
• DOS TOMATES Y DOS DESTINOS (8:57)
• Gasteiz, elikadura jasangarria (6:23)
• Como alimentar el mundo (9:04)
• Chicken a la Carte (6:09)
• Ekolapikoa proiektuak (2:49)
• Elikadura munduan (3:23)
• Haztegi Ikastola. Elikadura jasangarria (5:27)

50. BALIABIDE DIDAKTIKOAK
SASOIAN SASOIKOAK ETA TOKIAN TOKIKOAK

51. BALIABIDE DIDAKTIKOAK
AURKEZPENAK
• Laranja baten bidaia
• Kiwiaren bidaia
• Nolako arraultzak
• Munduko dietak

52. Fast Food Slow Food
-Kalitatea
-Mahai ingurua
-Osasuna
-Zaborra

53. JARDUERA DIDAKTIKOAK
ELIKADURAREN NAZIOARTEKO EGUNA. URRIAK 16
•http://www.fao.org/getinvolved/worldfoodday/es/
•GABONETAKO JAIAK
•URTEBETZEETAN ARAU BATZUK ADOSTU
•ERREZETA JASANGARRIA EGIN ETA ZABALDU
•AITONA ETA AMONEN JATEKO OHITURAK, ERREZETA
TRADIZIONALAK…
•HAMAIKETAKO JASANGARRIAREN EGUNA
•BISITAK INGURUKO EKOIZLEETARA

54. ARABAKO LAUTADAKO
ZENBAIT ADIBIDE

55. IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK
• Gosariaren azterketa

56. IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK

58. IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK
• Bidezko merkataritzako azoka antolatu

59. IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK
• Ortua eraiki eta erabilpen didaktikoa eman

60. PREST EGONGO AL ZINATEKETE
KONPROMISOREN BAT
HARTZEKO?

61. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Ikastetxearen egoera erosketa berdeari
dagokionez. Erosketa berdeari buruzko galdetegia
bete.

62. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Ikasmaterialaren analisia burutu, oraingo
materialen ezaugarriak identifikatuz eta
alternatiba jasangarriagoak proposatuz.

63. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Ikasleekin “patruila informatiko berdea” osatu eta
ikastetxeko ekipo informatiko guztiak konfiguratu
kontsumoa murriztu dezaten.
HONAKOA BEGIRATUTA BAI/EZ NOLA HOBETU?
Badute Energy-star edo antzeko
zigilurik, energia
kontsumoari dagokionez?
Energia kudeatzeko funtzioa
aktibaturik al dute?
Pantaila babesak ekiditen al
dira?
Inprimagailuak alde bietatik
inprimatzeko
konfiguraturik al daude?
Inprimagailuak bi orri batean
inprimatzeko
konfiguraturik al daude?

64. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Programazioetan jarduera didaktikoren bat
txertatu:
• Hurrengo Ihitza aldizkariko gai nagusia
1. EROSKETA BERDEA izango da.
2012ko udaberriko IHITZA aldizkarian gain
nagusia erosketa berdea izango da (EKIN ETA
EKIN).
2. Ingurugelako baliabideren bat erabili.
3. Unitate didaktiko bat idatzi.

65. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Erosketa berdeaz osotutako erakusketa
bat burutu etxetik ekarritako produktuen
bitartez.
• Ikastetxeko jai eta ospakizunetan erosketa
berdeko irizpideak kontuan izan.

66. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Opari jasangarrien zerrenda bat osatu
(Gabonak, urtebetzeetarako…)

67. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Ingurumen praktika onak eta aholkuak
jasotzen dituen dekalogo bat burutu.

68. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

69. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Ikastetxe barneko erosketak burutzeko
irizpideak ezarri

70. IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA
LANTZEKO ZENBAIT IDEIA
• Kontsumo jasangarriaren aldeko akta bat
sinatu ikastetxeko estamentu guztiek.
EROSKETA BERDEAREN KONPROMISO AKTA
………………..ko ……..…………..…………. Ikastetxearen hezkuntza-komunitatearen ordezkariok
Adierazten dugu:
2011-2012 ikasturtean, Eskolako Agenda 21 programaren barruan, “Erosketa berdea” landu dugula.
Lan horren ondorioz, gure erosketari buruzko ohituren eraginaren (ingurumen-, soziala,
ekonomikoa…) jakitun garela.
Horregatik,
Eguneroko jardunean Erosketa berdearen irizpideak barneratzeko konpromisoa hartzen dugu.
Horrek, bestelako ekimenaz gain, zera esan nahi du:
Kontsumo beharrak aztertzea eta murriztea.
Gure konpromisoa hornitzaileei komunikatu eta alternatiba onenak aukeratzea.
Erosketa berdearen eragina tokiko komunitatean zabaltzea.
.………..……….n, 2012ko .….……………ren .…an
Zuzendaria Ikasleen ordezkariak

71. WEB ORRI INTERESGARRIAK
• Productos sostenibles
• Ihobe erosketa berdea
• Ingurugela kontsumo jasangarria
• Ingurumen etiketa guztien bilduma

72. Hace falta vivir sencillamente, para que los otros
puedan sencillamente, vivir. (M. K. Ghandi)