1. “ОЮУНЫ ӨМЧИЙН ЭРХ ЗҮЙ “
1.1.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн зорилго
Оюуны өмчийн эрх зүйн зохицуулалт, хөгжилт, дотоодын эрх зүйн болон олон улсын
хамгаалалтыг судалж, оюуны өмчийн хөгжлийн чиг хандлагыг танин мэдэх, оюуны
технологийг зөв сонгож хэрэглэх эрх зүйн орчин, нөхцөл бүрдүүлэх чадвар эзэмших,
оюуны өмчийн хууль тогтоомжийн хэм хэмжээг хэрэглэж сургахад хичээлийн зорилго
оршино.
1.2.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн зорилт
Дээрх зорилгыг хэрэгжүүлэхийн тулд дараахь зорилтыг хэрэгжүүлнэ:
Оюуны өмчийн тухай онол, үзэл баримтлал олон улсад болон монгол улсад
үүсч хөгжсөн нь
Оюуны өмчийн эрх зүйн зохицуулалт, хамгаалалтыг сайжруулах, оюуны
өмчийг үйлдвэрлэл, технологийг хөгжүүлэхэд ашиглах арга хэлбэр
Оюуны өмчийн олон улсын хамгаалалтын тогтолцоо, гэрээ конвенцийг
хэрэгжүүлэх эрх зүйн арга хэрэгслийг тодорхойлох.
1.3.Оюуны өмчийн эрх зүй хичээлийн агуулга
Дор дурьдсан сэдвээр/тухайн сэдэвтэй холбогдсон хяналтын асуулт, зарим нэр
томьѐог тусгана/хичээл явуулна.
1. Оюуны өмчийн эрх зүйн ойлголт
2. Оюуны өмчийн тухай үзэл баримтлал Монголд хэрэгжсэн, Оюуны өмчийн хууль
тогтоомжийн шинэчлэлт.
3. Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрх зүйн ойлголт, обьект,субьект
4. Зохиогчийн эдлэх эрх, түүний үйлчлэх хугацаа, зохиогчийн гэрээ
5. Патентын эрх зүйн ойлголт, обьект, субьект, шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар,
ашигтай загварын эрхийг хүлээн зөвшөөрөх
6. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын зохиогч,патент, гэрчилгээ
эзэмшигчийн эрх
7. Оюуны өмчийн бусад обьектын эрх,Патент,гэрчилгээ ашиглах патентын болон
лицензийн гэрээ
8. Оюуны өмчийн Монгол улсын болон олон улсын хамгаалалт
1

2. 1.4. О.Жамбалдоржийн тусгай бүтээл
YII хэсэг. ОЮУНЫ
ЄМЧИЙН ЭРХ ЗЇЙ
Гучин хоѐрдугаар бїлэг. Оюуны ємчийн ойлголт, èðãýíèé эрх зїйн зохицуулалт
§ 1. Оюуны ємчийн ойлголт
§ 2. Оюуны ємчийн эрх зїй, тїїний їндсэн институт
2.1.Îþóíû ºì÷èéí ýðõ ç¿é, ò¿¿íèé їндсэн èíñòèòóòèéí îéëãîëò
2.2.Зохиогчийн эрх, їїсмэл бїтээлийн эрхийн институт
2.3.Патентын эрхèéí èíñòèòóò
2.4.Оюуны ємчийн эрх зїйн бусад объектын эрхтэй холбогдсон институт
§ 3. Монгол улсын оюуны ємчийн хууль тогтоомжийн тїїхэн хєгжил, øèíý÷ëýëò
3.1.Монгол улсûí оюуны ємчийн хууль тогтоомжийн тїїхэн хєгжил
3.2.Зах зээлийн нєхцєл дэх оюуны ємчийн хууль тогтоомжийн
øèíý÷ëýëò
3.2.1 Оюуны ємчийн хууль тогтоомжийн шинэчлэлтийн угтвар нєхцєл
3.2.2. Çохиогчийн эрх тїїнд хамаарах эрхийн хууль тогтоомжийн шинэчлэлт
3.2.3 Патентын эрх болон оюуны ємчийн бусад объекттой холбогдсон
хууль тогтоомжèéí øèíý÷ëýëò
3.2.4 Оюуны ємчийн эрх зїйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгоход
анхаарах зарим асуудал
Гучин гуравдугаар бїлэг. Зохиогчийн эрх тїїнд хамаарах эрх
§ 1. Зохиогчийн эрх, тїїнд хамаарах эрхийн ойлголт
§ 2. Зохиогчийн эрхèéí объект
§ 3. Зохиогчийн эрхийн субъект
§ 4. Зохиогчийн ýäëýõ эрх, тїїний їйлчлэх хугацаа
2

3. § 5. Çîõèîã÷èéí ãýðýý
Гучин дєрєвдїгээр бїлэг. Патентын эрх
§ 1. Патентын эрхийн ойлголт
§ 2. Патентын эрхийн объект
§ 3. Патентын эрхийн субъект
§ 4. Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загварын эрхийг
хїлээн
зєвшєєрєх
4.1 Шинэ бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загварын мэдїїлэг гаргах журам
4.2 Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загварын мэдїїлэгт шїїлт хийх
4.3 Патент, гэрчилгээ олгох, тэдгээрийн хїчинтэй байх хугацаа
§ 5. Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загвар зохиогч, патент, гэрчилгээ
эзэмшигчийн эрх
5.1 Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загвар зохиогчийн эрх
5.2 Патент, гэрчилгээ эзэмшигчийн эрх, їїрэг
5.3 Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загварыг ашиглах журам,
лицензийн гэрээ, патент, лицензийн хураамж
5.4 Патент,гэрчилгээний хамгаалалтыг цуцлах
5.5 Шинэ бїтээл, бїтээгдэхїїний загвар, ашигтай загвартай холбогдсон маргааныг
шийдвэрлэх журам
Гучин тавдугаар бїлэг. Îþóíû ºì÷èéí áóñàä îáúåêòûí ýðõ
§ 1. Õóóëèéí ýòãýýäèéí íýð áîëîí ò¿¿íèé áóñäààñ ÿëãàãäàõ
õýðýãñýë
§ 2. Áàðààíû òýìäýã (àæèë, ¿éë÷èëãýý)-èéí ýðõ
§ 3. Ãàçàð ç¿éí çààëòûí ýðõ ç¿éí õàìãààëàëò
3

4. § 4. Шударга бус єрсєлдєєнєєс хамгаалах эрх
YIII хэсэг. ÝДИЙН
БА ЭДИЙН БУС БАЯЛГИЙН ЭРХИЙН
ХАМГААЛАЛТ
Гучин зургаадугаар бїлэг. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхийн хамгаалалтын агуулга
§ 1. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхийн хамгаалалтын ойлголт
§ 2. Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхээ хамгаалах нэхэмжлэлийн арга
2.1 Ємчлєгч хєрєнгєє бусдын хууль бус эзэмшлээс шаардах нэхэмжлэл
2.2 Ємчийн эрхээ сэргээлгэх, хэрэгжїїлэхэд учирсан саадыг арилгуулах нэхэмжлэл
2.3 Эзэмшлийн эрхээ хамгаалуулах нэхэмжлэл
2.4 Эдийн ба эдийн бус баялгийн эрхээ хїлээн зєвшєєрїїлэх нэхэмжлэл
§ 3. Оюуны ємчийн ýðõ зїйн хамгаалалтын онцлог
3.1. Îþóíû ºì÷èéí ýðõ зїйн õàìãààëàëòын хїрээ
3.2.Çîõèîã÷èéí ýðõ, тїїнд хамаарах эрхийн õàìãààëàëòûí îíöëîã
3.3 Патент,оюуны ємчийн бусад объектын эрхийн хамгаалалт
3.4 Оюуны ємчийн эрхийн олон улсын хамгаалалт
3.5 Оюуны ємчийн эрхийн зарим хязгаарлалт
§ 4. Мэдээллийн эрхийн хамгаалалт
1.5.Ашиглах материал
1.
2.
3.
4.
5.
Нэг. Хууль тогтоомж
Монгол улсын Үндсэн хууль, 1992
Монгол улсын Иргэний хууль, 1992
Зохиогчийн эрх, түүнд хамаарах эрхийн тухай хууль, 2002
Патентын тухай хууль, 2006
Барааны тэмдэг, газар зүйн заалтын тухай хууль, 2003
4

5. Шинжлэх ухаан технологийн тухай хууль, Төрийн мэдээлэл, 2000, № 19 (156)
Эрүүгийн хууль, 2002, 140,141-р зүйл
Монгол улсад хүний эрхийг хангах үндэсний хөтөлбөр, 2003
Утга зохиол, урлагийн бүтээлийг хамгаалах тухай Бернийн конвенци, 1886,
Международные конвенции об авторском праве, М-прогресс
10. Аж үлйдвэрийн өмчийг хамгаалах тухай Парисын конвенци, Монголын худалдаа,
аж үйлдвэрийн танхим, УБ,1999
11. Патентын хамтын ажиллагааны гэрээ, 1970, Аж үйлдвэрийн өмчийн Олон улсын
гэрээ, Монголын худалдаа, аж үйлдвэрийн танхим –УБ, 1999
12. Оюуны өмчийн эрхийн худалдаанд хамаарах тухай салбарын гэрээ (Трипсийн
гэрээ)
13. З.Намжил, Шинжлэх ухаан, технологийн ололтын эрх зүйн хамгаалалт, УБ, 2001
14. Барааны тэмдгийн олон улсын бүртгэлийн тухай Мадридын хэлэлцээр, Аж
үйлдвэрийн өмчийн тухай олон улсын гэрээ, УБ-1999
15. Бүтээгдэхүүний загварын олон улсын Гаагийн хэлэлцээр, 1960 , Аж үйлдвэрийн
өмчийн тухай олон улсын гэрээ, УБ-1999
6.
7.
8.
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Хоёр. Монгол хэл дээрх бүтээлүүд
О.Жамбалдорж- Монгол улсын Иргэний эрх зүй /ерөнхий үндэслэл/ 1-р дэвтэр,
2004
О.Жамбалдорж, Ж.Амарсайхан, Ж.Ариунзаяа, Монгол улсын иргэний эрх зүй
/Эдийн баялгийн эрх, Оюуны өмчийн эрх зүй/ 2-р дэвтэр, 2006 он, УБ, 182-313 дахь
тал
О.Жамбалдорж, Ж.Амарсайхан, Ж.Ариунзаяа- Монгол улсын Иргэний эрх зүй
/үүргийн эрх зүй, гэрээний эрх зүй, үүргийн эрх зүйн зарим тусгай төрөл/ 3-р
дэвтэр, 2011 он, 273-325 дахь тал
З.Намжил, Патент эрх зүйн оньс., 2000 он, УБ
О.Цолмон, Оюуны өмчийн эрх зүй.,2003 он.,УБ
С.Нарангэрэл, Н.Тэмүүлэн.,Зохиогчийн эрхийн тулгуур асуудал 2010, УБ
Хамтын бүтээл.,Монгол улсын иргэний хуулийн тайлбар.,2005 он.,УБ
Хамтын бүтээл.,Монгол улсын иргэний хуулийн тайлбар гэрээний эрх зүй/ .,
2008 он.,УБ
9. Mongolika Ulaanbaatarensia Volum 2 Annual journal /Англи, орос, франц,
монгол хэлээр хэвлэгдсэн/-Иргэний хуулийг боловсронгуй
2012 он, УБ, 283-297 дахь тал
солонгос,
болгох эгзэгтэй зарим асуудал
5