2. OS SISTEMAS DE COORDINACIÓN
Mediante a función de relación, as persoas
recibimos información e elaboramos respostas.
Para realizalo precisamos dous sistemas:
Sistema nervioso Sistema endócrino
Mensaxeiro
utilizado
Impulsos nerviosos Hormonas
Vía de transporte Nervios Sangue
Duración da
resposta
Curta Longa
Velocidade da
resposta
Rápida Lenta
4. OS RECEPTORES SENSORIAIS
Estruturas formadas por células nerviosas,
especializadas en captar estímulos e transformalos en
impulsos nerviosos.
5. O SENTIDO DA VISTA
Reside nos ollos.
Formado polo globo
ocular e os órganos
anexos.
Reciben estímulos
luminosos, a través
dos fotorreceptores
de dous tipos:
Conos: visión en cor.
Bastóns: permiten
apreciar a intensidade
luminosa.
6. GLOBO OCULAR
Iris. Disco coloreado
Pupila. Orificio que regula a
cantidade de luz que entra
Humor vítreo
Esclerótica. Capa
externa, dura, opaca
de cor branca.
Nervio óptico. Leva a
información visual ao cerebro
Retina. Formada por células
fotorreceptoras, conos e
bastóns.
Cristalino. Órgano elástico
que permite o enfoque
Córnea. Zona transparente da
esclerótica
Humor acuoso
Coroide. Capa intermedia
escura con vasos sanguíneos
que nutre as células do ollo
Punto cego. Saída do nervio
óptico, sen fotorreceptores
7. ÓRGANOS ANEXOS
Pálpebra. Dobra da pel
que protexo o globo ocular.
Na parte interna tapizada
pola conxuntiva.
Pálpebra
Cella
Glándula lacrimal. Segregan
bágoas que manteñen húmida
a parte dianteira do ollo.
Globo ocular
Cella. Desvían a suor da
fronte para protexer ollo
Pestanas. Pelos situados na
beira das pálpebras que filtan
a luz e a fan máis difusa.
Iris
Pupila
Conduto
lacrimal
8. FUNCIONAMENTO DO OLLO
A luz atravesa a córnea.
A pupila regula a cantidade de luz.
O cristalino adapta a súa curvatura permitindo o
enfoque, o que chamamos acomodación.
Na retina obtense unha imaxe invertida que
captan os fotorreceptores.
9. FUNCIONAMENTO DO OLLO
A retina envía sinais
polo nervio óptico ao
cerebro.
Aínda que os ollos
teñan distinto campo
visual, as imaxes que
chegan ao cerebro se
superpoñen na mesma
zona cerebral,
permitindo a visión
tridimensional.
OLLO DEREITO
RETINA
NERVIO ÓPTICO
QUIASMA ÓPTICO
TRACTO ÓPTICO
HEMISFERIO
DEREITO
SINAIS
NERVIOSAS
HEMISFERIO
ESQUERDO
OLLO ESQUERDO
VISIÓN OLLO
ESQUERDO
VISIÓN OLLO
DEREITO
CAMPO VISUAL BINOCULAR
IMAXE
TRIDIMENSIONAL
CORTEX VISUAL
DEREITO
CORTEX VISUAL
ESQUERDO
10. ANOMALÍAS DA VISIÓN
Glaucoma: aumento da
presión dentro do globo
ocular. Pode afectar ó nervio
óptico e causar perda de
visión.
Cataratas: perda de
transparencia do cristalino.
Conxuntivite: inflamación
da conxuntiva debido a
infeccións por
microorganismos.
11. ANOMALÍAS DA VISIÓN
Miopía: dificultade
para enfocar obxectos
distantes.
Hipermetropía: as
imaxes non se enfocan
na retina, senón
detrás.
Astigmatismo: a
córnea está achatada
o que impide o
enfoque dos obxectos.
Miopía
Tamaño ollo
normal
Miopía
corrixida
lente
convexa
Astigmatismo Astigmatismo
corrixido
Tamaño
ollo normal
Hipermetropía
Hipermetropía
corrixida
lente cóncava
Tamaño
ollo normal
12. O SENTIDO DO OÍDO
Os oídos son os órganos sensoriais da audición e
do equilibrio.
Captan sons e os converten en impulsos
nerviosos.
13. O SENTIDO DO OÍDO
Pavillón
da orella.
Dobramento da
pel sostido por
cartilaxes
Conduto auditivo externo.
Tubo de paredes con pelos e
glándulas secretoras de cera, que
impiden o paso a partículas
estrañas.
Oído
externo
Oído medio Oído
interno
Tímpano. Membrana
fina que vibra coas
ondas sonoras
Cadea de osiños
Canais
semicirculares
Nervio auditivo
Caracol
ou cóclea
Trompa de Eustaquio.
Comunica o oído medio coa
larinxe, o que permite
igualar a presión a ambos
os lados do tímpano
14. O SENTIDO DO OÍDO
Martelo
Bigornia
Estribo
CADEA DE OSIÑOS
Caracol
ou cóclea. Nel
reside o sentido
auditivo
Canais
semicirculares.
Onde reside o
sentido do
equilibrio
LABIRINTO
15. A AUDICIÓN
As ondas sonoras
recollidas polo
pavillón chegan o
tímpano, e o fan
vibrar.
A vibración, ampliada
pola cadea de osiños,
transmítese ao
caracol.
No caracol atópanse
as células ciliadas
(mecanorreceptores)
16. O EQUILIBRIO
Cando movemos a
cabeza desprázase a
endolinfa que enche
as canles
semiciculares.
O movemento do
líquido é captado polos
receptores das
paredes e
transfórmannos en
impulsos.
17. ENFERMIDADES DO OÍDO
Otite: inflamación do
oído medio que causa
dor.
Enfermidade de
Meniere: afección do
oído interno que afecta
ó equilibrio e á
audición. Causa
vertixes e perda de
audición.
Xordeira: perda da
capacidade auditiva.
Laberinto membranoso normal Laberinto membranoso
dilatado na enfermidade
de Meniere
19. ENFERMIDADES DO TACTO
Urticaria: alteración
alérxica caracterizada
pola aparición de
manchas ou ronchas.
Psoríase:
enfermidade crónica
marcada pola
aparición de placas
escamosas
avermelladas e
cubertas por escamas
brancas.
20. O GUSTO
Os receptores do gusto
encóntranse en
botóns gustativos
situados nas papilas
gustativas da lingua,
padal, farinxe e
larinxe.
Detectan substancias
químicas disoltas.
Existen catro sabores
básicos: doce, salgado,
ácido e amargo.
Papilas
gustativa
Epitelio
Células de
sostén
Células
sensoriais
Terminacións
nerviosas
Botón gustativo
Tecido conectivo
Doce SalgadoÁcido Amargo
21. O OLFATO
Os receptores do
olfato encóntranse no
bulbo olfativo da
pituitaria amarela
(mucosa das fosas
nasais)
Detectan substancias
olorosas presentes no
aire.
Nervio olftorio Bulbo olftorio
Pituitaria
vermella
Lingua Dente Beizo
Orificio
nasal
Célula
receptora
Bulbo olfatorio
Terminacións
da pituitaria
amarela
22. ENFERMIDADES DO OLFATO
Rinite: Inflamación da mucosa nasal que causa
secreción nasal e conxestión.
Cavidade nasal:
rinite alérxica
23. HÁBITOS SAUDABLES
Manter unha
alimentación
adecuada.
Evitar o consumo de
substancias tóxicas.
Non forzar a vista.
Evitar lugares
ruidosos.
Protexer a pel de
radiacións solares.
Manter unha hixiene
axeitada.
25. COMPOÑENTES DO SISTEMA
NERVIOSO
Está constituído por
dous tipos de células:
As neuronas: a súa
función é recibir e
transmitir mensaxes en
forma de impulsos
nerviosos.
As células da glía:
protexen, illan e
alimentan ás neuronas.
26. ESTRUTURA DA NEURONA
Corpo neuronal
Contén o núcleo e a
maior parte do
citoplasma da neurona.
Axón
É unha longa fibra que
transporta os impulsos
nerviosos. No seu extremo
final pon en comunicación
a neurona con outra célula
nerviosa ou un efector.
Vaíña de mielina
É unha envoltura
dunha substancia
branca que protexe o
axón.
Dendritas
Son prolongacións
ramificadas que
conectan e reciben
información doutras
células.
Dirección do impulso
27. IMPULSO NERVIOSO
Propágase a modo de
pequenas correntes
eléctricas.
O impulso penetra polas
dendritas e sae polo axón.
Para transmitir o impulso
establécense unhas
conexións entre as
neuronas chamadas
sinapses.
28. A SINAPSE
Non existe contacto físico.
A transmisión é a través de
neurotransmisores.
Funcionamento da sinapse:
1. O impulso chega ao extremo do
axón.
2. As vesículas descargan o
neurotransmisor no espazo
sináptico.
3. O neurotransmisor é captado
polos receptores da membrana
da seguinte neurona,
provocando un impulso nervioso
nela.
29. TIPOS DE NEURONAS
Sensitivas: conducen a
información desde os
receptores ata os centros
nerviosos.
Motoras: transmiten as
ordes aos órganos
efectores.
Intercalares ou de
asociación: conectan as
neuronas anteriores.
30. CÉLULAS DA GLÍA
Microglía
Son pequenas, con
prolongacións
longas. Protexen ó
SNC de
enfermidades.
Astrocitos
Forma de estrela con
prolongacións
longas. Nutren ás
neuronas.
Oligodendrocitos
Con prolongacións
curtas. Producen
mielina para formar as
vaíñas dos axóns.
Tamén se coñecen
como Células de
Schawnn.
31. O SISTEMA NERVIOSO
Centraliza e procesa a
información que chega ao
organismo e elabora
unha resposta.
Está composto por:
Sistema nervioso
central (SNC).
Sistema nervioso
periférico (SNP).
32. SISTEMA NERVIOSO CENTRAL
Controla o organismo e as
súas actividades.
A medula espiñal é un
cordón nervioso que percorre o
interior da canle formada pola
columna vertebral.
O encéfalo é a parte do SNC
aloxada dentro do cranio.
Protexido por unhas envoltas
protectoras chamadas
meninxes.
33. O ENCÉFALO
Cerebro
Dividido en dous hemisferios. A súa superficie
presenta salientes, chamados
circunvolucións. A parte máis externa, codia
cerebral, está formada pola substancia gris,
onde se sitúan as dendritas e os corpos
neuronais. Na zona interna, substancia
branca, localízanse as fibras nerviosas.
Meninxes
Cranio
Cerebelo
Situado baixo o cerebro,
presenta dous hemisferios.
Coordina movementos
voluntarios e permite manter
o equilibrio.
Tronco encefálico
Controla de forma
automática as funcións
involuntarias do corpo.
35. SISTEMA NERVIOSO PERIFÉRICO
Encargado de conectar todos os
receptores e efectores do
organismo cos centros
nerviosos.
Constituído polos nervios,
formados por varios axóns.
Segundo a transmisión os
nervios poden ser:
Sensitivos: proceden dos
receptores.
Motores: van cara os efectores.
36. SISTEMA NERVIOSO PERIFÉRICO
Pola súa función divídese en:
Sistema nervioso
periférico
Sistema
nervioso
autónomo
Sistema
nervioso
somático
Parasimpático Simpático
37. SISTEMA NERVIOSO SOMÁTICO
Conecta o SNC cos
músculos esqueléticos e
cos receptores.
Responsable dos
movementos voluntarios
e os actos reflexos.
38. SISTEMA NERVIOSO AUTÓNOMO OU
VEXETATIVO
Regula e coordina os
órganos internos e as
accións que se realizan
de xeito involuntario.
Formado por:
Simpático: activa os
órganos.
Parasimpático: prepara
os órganos para
situacións de repouso.
Contrae a
pupila
Estimula a
salivación
Diminúe o
ritmo cardíaco
Contrae os
bronquios
Estimula a
actividade
dixestiva
Relaxa o
recto
Contrae a
vexiga
Contrae o
recto
Inhibe a
actividade
dixestiva
Estimula as
glándulas
suprarrenais
Dilata os
bronquios
Aumenta o
ritmo cardíaco
Dilata a
pupila
SIMPÁTICO
PARASIMPÁTICO
Relaxa a vexiga
39. OS ACTOS NERVIOSOS
Actos reflexos Actos voluntarios
Resposta rápida e
involuntaria.
Só participa a medula.
Resposta voluntaria e
consciente.
Elaborada polo cerebro.
Medula
espiñal
Materia gris Neurona sensorial
Neurona
motora
Neurona
de
asociación
Receptor
Tendón
rotuliano
Rótula
Músculo
efector Músculo efector
Nervio sensorial
Nervio motor
Encéfalo
Información Resposta
40.
41. Facer exercicio físico
Levar unha alimentación
equilibrada
Evitar situacións perigosas
Tomar medidas
de protección
Realizar actividades
intelectuais
Manter unha
vida ordenada
Non consumir
tabaco, alcohol ou
drogas
HÁBITOS SAUDABLES
42. DROGAS E SAÚDE
Unha droga é calquera substancia que actúa
sobre o SN.
