2. De verwerking van persoonsgegevens voor
wetenschappelijke doeleinden
Persoonsgegevens: iedere informatie betreffende een
geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon
Verwerking: elke bewerking of elk geheel van
bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens, al dan
niet uitgevoerd met behulp van geautomatiseerde
procédés (bijvoorbeeld: verzamelen, vastleggen, ordenen,
bewaren, bijwerken, wijzigen, …)
= elke manipulatie van persoonsgegevens
2
3. Toepassing van de WVP
De WVP is van toepassing:
op elke geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde
verwerking van persoonsgegevens
op elke niet-geautomatiseerde verwerking van
persoonsgegevens die in een bestand zijn
opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden
opgenomen.
3
4. De verwerking van persoonsgegevens voor
wetenschappelijke doeleinden
Het begrip “wetenschappelijk onderzoek” wordt niet in de
WVP omschreven
Wel: in Verslag aan Koning bij Uitvoeringsbesluit
Wetenschappelijk onderzoek: strekt ertoe
wetmatigheden, gedragsregels en oorzakelijke verbanden
vast te stellen die alle personen op wie ze betrekking
hebben, overstijgen
Verwijst naar doel en methode van het onderzoek
Commerciële exploitatie is evenwel mogelijk
4
5. Vormen van wetenschappelijk onderzoek
Via primaire verzameling van persoonsgegevens
Toepassing van de “gewone” regeling in de WVP
Via het hergebruik van persoonsgegevens voor
wetenschappelijke doeleinden die op zich verenigbaar zijn
met die oorspronkelijke doeleinden
Toepassing van de “gewone” regeling in de WVP
Via secundaire verzameling van persoonsgegevens
Toepassing van H 2 van het Uitvoeringsbesluit
5
6. De “gewone regeling” in de WVP
De betrokkene
geïdentificeerd of identificeerbaar
heeft verschillende rechten:
Recht op kennisgeving
Recht van verzet
Recht op mededeling
Recht op verbetering
De onderzoeker als verantwoordelijke VW (>< verwerker)
bepaling doel en middelen voor de gegevensverwerking
Heeft verschillende verplichtingen:
Verplichtingen m.b.t. kwaliteit en toelaatbaarheid van de
verwerking
Technische en organisatorische verplichtingen
Administratieve verplichting: aangifte
6
7. De secundaire/ latere verwerking van
persoonsgegevens voor wetenschappelijke doeleinden
Primair verzamelen van persoonsgegevens
Secundair verzamelen van persoonsgegevens
= persoonsgegevens waarover men als
verantwoordelijke reeds beschikt, maar voor andere
doeleinden heeft verkregen
= persoonsgegevens waarover derden reeds
beschikken, zij het voor andere doeleinden
7
8. Afwijkingen van een aantal bepalingen binnen de WVP
Afwijking van het finaliteitsbeginsel
Afwijking van de beperking rond de bewaarduur van
persoonsgegevens (in functie van de doeleinden de van
verwerking)
Afwijking van het principieel verbod om gevoelige,
gerechtelijke of gezondheidsgegevens te verwerken
Afwijking van de verplichting om de betrokkene kennis te
geven indien de gegevens niet bij hemzelf worden
verkregen
8
9. De getrapte regeling in het uitvoeringsbesluit
In principe enkel anonieme gegevens
Bepalingen van WVP zijn niet van toepassing
Indien niet mogelijk, gecodeerde persoonsgegevens
De identiteit van de betrokkene blijft verborgen voor de
onderzoeker
De identificatiegegevens dienen gescheiden en afzonderlijk van
de andere persoonsgegevens te worden bewaard
Indien niet mogelijk, niet gecodeerde persoonsgegevens
Het kennen van de identiteit van de betrokkene is noodzakelijk
voor het onderzoek
9
10. Gecodeerde persoonsgegevens
De codering van de persoonsgegevens:
De initiële verantwoordelijke als onderzoeker:
initiële verantwoordelijke
intermediaire organisatie
De initiële verantwoordelijke – derde als onderzoeker:
initiële verantwoordelijke
intermediaire organisatie
Verschillende verantwoordelijken – derde als
onderzoeker:
intermediaire organisatie
10
11. Gecodeerde persoonsgegevens
Belang gepaste technische en organisatorische
maatregelen
Aangifte bij de Privacycommissie voor codering
persoonsgegevens
Voorafgaandelijke kennisgeving bij “bijzondere” gegevens,
tenzij deze verplichting onmogelijk blijkt of onevenredig
veel moeite kost.
In het laatste geval: bijkomende informatie in aangifte
+ aanbeveling van Privacycommissie
11
12. Niet-gecodeerde persoonsgegevens
Aangifte bij de Privacycommissie door verantwoordelijke “latere”
verwerking
Voorafgaandelijke kennisgeving bij “alle” gegevens
Identiteit van de verantwoordelijke
De verwerkte categorieën van persoonsgegevens
Herkomst van de gegevens
Precieze omschrijving van doeleinden
De personen voor wie de persoonsgegevens bedoeld zijn
Bestaan van recht op raadpleging en verbetering
Bestaan verplichting voorafgaandelijke toestemming te vragen
Voorafgaandelijke uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene
Impliciete toestemming is uitgesloten
Opm.: geen bijkomende bescherming voor bijzondere gegevens
12
13. Niet-gecodeerde persoonsgegevens
Uitzonderingen op voorafgaandelijke kennisgeving en
toestemming (informed consent):
Persoonsgegevens die kennelijk door de betrokkene
zelf zijn publiek gemaakt of die in nauw verband staan
met het publiek karakter van de betrokkene of van
feiten waarbij deze laatste betrokken is geweest;
De nakoming van deze verplichtingen blijkt onmogelijk
of kost onevenredig veel moeite kost.
In het laatste geval: bijkomende informatie in aangifte +
aanbeveling Privacycommissie
13
14. Bekendmaking van de resultaten
De bekendmaking van de resultaten van de verwerking voor
historische, statistische of wetenschappelijke doeleinden is principieel
verboden wanneer dit gebeurt in een vorm die de identificatie van de
betrokken persoon mogelijk maakt
Uitzonderingen:
toestemming van de betrokkene + de persoonlijke levenssfeer van
derden wordt niet wordt geschonden;
de bekendmaking van niet-gecodeerde persoonsgegevens blijft
beperkt tot gegevens:
die kennelijk door betrokkene zelf publiek zijn gemaakt
of die in nauw verband staan met het publiek karakter van de
betrokkene
of van de feiten waarbij deze laatste betrokken is of is geweest
14
15. Enkele aandachtspunten voor de onderzoeker
De onderzoeker als verantwoordelijke of verwerker
Primaire of secundaire verzameling van persoonsgegevens
Trapsgewijze regeling in het Uitvoeringsbesluit
Anonieme gegevens
Gecodeerde persoonsgegevens
niet gecodeerde persoonsgegevens
Voorafgaandelijke kennisgeving
Best schriftelijk o.w.v. bewijsoverwegingen
Aangifte
Het is geenszins de bedoeling is dat er elk onderzoeksproject
aangifte wordt gedaan. De aangifte moet hoofdzakelijk betrekking
hebben op een geheel van soortgelijke projecten. Aldus, is de
aangifte niet strijdig met een mogelijke noodzaak tot discretie
betreffende concrete onderzoeksplannen.
Bij publicaties rekening houden met regels rond bekendmaking
15
16. BEDANKT VOOR UW AANDACHT!!!
Eventuele opmerkingen en suggesties zijn steeds
welkom!
Ook voor vragen, kan je mij steeds contacteren:
Van Gossum Kirsten
Interdisciplinary Center for Law & ICT - ICRI
K.U.Leuven
Sint Michielsstraat 6
3000 Leuven
kirsten.vangossum@law.kuleuven.be
16
