جایگاه داده ها در جهان هستی جهان هستی: مجموعه ای پویا و تعاملی متشکل از موجودیتها، رخدادها و روابط میان آنها آنچه به این جهان زندگی می بخشد و ارتباط میان موجودیتها را برقرار می کند، در درجه نخست، نشانه ها یا محرکهای حسی از محیط پیرامونی است. ارتباط موجودات زنده در تعامل با جهان هستی از طریق سیستم عصبی و دریافت و پردازش نشانه ها (محرکهای حسی) برقرار می گردد. این نشانه ها درواقع داده‌ها هستند که، پس از دریافت، در سیستم عصبی پردازش و ذخیره می شوند تا در فرایند تبدیل به اطلاعات و دانش برای راهبری زندگی قرار گیرند.

1. ‫ها‬‫داده‬ ‫نظریه‬ ‫بر‬ ‫درآمدی‬
‫ها‬‫داده‬ ‫پیرامون‬ ‫علمی‬ ‫و‬ ‫فلسفی‬ ‫جستاری‬
‫سازی‬ ‫نظریه‬ ‫برای‬ ‫تالش‬ ‫و‬ ‫کتاب‬ ‫معرفی‬
‫فتاحی‬ ‫هللا‬ ‫رحمت‬
‫مشهد‬ ‫فردوسی‬ ‫دانشگاه‬ ‫معلم‬
،‫تهران‬ ،‫ارشاد‬ ‫حسینیه‬ ‫عمومی‬ ‫کتابخانه‬ ‫نشست‬16‫تیرماه‬1397

2. ‫کاربردی‬ ‫دیدگاهی‬ ‫تا‬ ‫فلسفی‬ ‫دیدگاهی‬ ‫از‬
‫ها‬ ‫داده‬:‫هستی‬ ‫بنیاد‬
‫امروزی‬ ‫جامعه‬:‫داده‬ ‫ای‬ ‫جامعه‬-‫بنیاد‬

3. ‫کتاب‬ ‫مطالب‬ ‫فهرست‬
‫سوم‬ ‫دفتر‬:‫ه‬‫داده‬ ‫قابلیتهای‬ ‫و‬ ‫ویژگیها‬‫ا‬
•‫ها‬ ‫داده‬ ‫قابلیتهای‬ ‫بندی‬ ‫دسته‬
‫چهارم‬ ‫دفتر‬:‫ها‬‫داده‬ ‫برای‬ ‫هایی‬ ‫نظریه‬
•‫دارد؟‬ ‫الزاماتی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫چیست‬ ‫نظریه‬
•‫ها‬‫داده‬ ‫باره‬ ‫در‬ ‫هایی‬ ‫نظریه‬ ‫سوی‬ ‫به‬
‫پنجم‬ ‫دفتر‬:‫پایانی‬ ‫سخن‬
•‫منابع‬
‫نخست‬ ‫دفتر‬:‫ها‬ ‫داده‬ ‫موضوع‬ ‫به‬ ‫درآمدی‬
•‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫ارزش‬ ‫به‬ ‫کلی‬ ‫نگاهی‬
‫زندگی‬ ‫چرخه‬ ‫و‬
•‫داریم؟‬ ‫نیاز‬ ‫داده‬ ‫باره‬ ‫در‬ ‫هایی‬ ‫نظریه‬ ‫به‬ ‫چرا‬
‫دوم‬ ‫دفتر‬:‫ها‬‫داده‬ ‫چرایی‬ ‫و‬ ‫چیستی‬ ‫به‬ ‫نگاهی‬
•‫و‬ ‫داده‬ ‫مفهوم‬‫مروری‬‫داد‬ ‫تعریفهای‬ ‫بر‬ ‫کوتاه‬‫ه‬
•‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫داده‬
•‫ها‬‫داده‬ ‫اکوسیستم‬
•‫داده‬ ‫بندی‬ ‫دسته‬ ‫برای‬ ‫الگوهایی‬
•‫کالن‬‫بزرگ‬ ‫های‬‫داده‬ ‫یا‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫کالن‬ ‫اهمیت‬ ‫و‬ ‫ارزش‬‫داده‬
•‫ها‬ ‫داده‬ ‫فلسفه‬

4. ‫کتاب‬ ‫نگارش‬ ‫از‬ ‫هدف‬
•‫مفاهیم‬ ‫بسط‬‫موضوع‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫و‬ ‫پایه‬‫ها‬‫داده‬
•‫داده‬ ‫گوناگون‬ ‫تعریفهای‬ ‫مقایسه‬ ‫و‬ ‫مرور‬
•‫داد‬ ‫چیستی‬ ‫و‬ ‫مفهوم‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫بنیادی‬ ‫های‬ ‫بحث‬ ‫مقایسه‬‫ها‬‫ه‬
•‫ها‬‫داده‬ ‫بندی‬ ‫دسته‬ ‫برای‬ ‫مدلهایی‬ ‫معرفی‬
•‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫چارچوبهای‬ ‫به‬ ‫توجه‬
•‫علمی‬ ‫نظریه‬ ‫چند‬ ‫ارائه‬‫داده‬ ‫باره‬ ‫در‬ ‫فلسفی‬ ‫و‬
•‫ها‬ ‫داده‬ ‫علم‬ ‫نظری‬ ‫توسعه‬ ‫به‬ ‫کمک‬

5. ‫کتاب‬ ‫مخاطبان‬
•‫کت‬ ‫محتوای‬ ،‫شناسی‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫علم‬ ‫رشته‬ ‫بر‬ ‫افزون‬‫اب‬
‫از‬ ‫دیگر‬ ‫های‬ ‫حوزه‬ ‫برخی‬ ‫برای‬ ‫تواند‬ ‫می‬‫ها‬ ‫حوزه‬ ‫این‬ ‫جمله‬
‫باشد‬ ‫سودمند‬:
–‫علوم‬،‫رایانه‬
–،‫شناسی‬ ‫عصب‬ ‫و‬ ‫شناختی‬ ‫علوم‬
–‫آمار‬،‫ریاضیات‬ ‫و‬
–‫انفورماتیک‬،‫پزشکی‬
–‫مدیریت‬،
–،‫اقتصاد‬
–‫و‬‫مانند‬‫آنها‬

7. ‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫جایگاه‬
•‫جهان‬‫هستی‬:‫پویا‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬‫از‬ ‫متشکل‬ ‫تعاملی‬ ‫و‬‫موجودیت‬،‫ها‬
‫روابط‬ ‫و‬ ‫رخدادها‬‫میان‬‫آنها‬
•‫آنچه‬‫موجودیت‬ ‫میان‬ ‫ارتباط‬ ‫و‬ ‫بخشد‬ ‫می‬ ‫زندگی‬ ‫جهان‬ ‫این‬ ‫به‬‫را‬ ‫ها‬
،‫نخست‬ ‫درجه‬ ‫در‬ ،‫کند‬ ‫می‬ ‫برقرار‬‫حسی‬ ‫محرکهای‬ ‫یا‬ ‫ها‬ ‫نشانه‬
‫است‬ ‫پیرامونی‬ ‫محیط‬ ‫از‬.
•‫ارتباط‬‫طریق‬ ‫از‬ ‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫با‬ ‫تعامل‬ ‫در‬ ‫زنده‬ ‫موجودات‬
‫ها‬ ‫نشانه‬ ‫پردازش‬ ‫و‬ ‫دریافت‬ ‫و‬ ‫عصبی‬ ‫سیستم‬(‫ح‬ ‫محرکهای‬‫سی‬)
‫گردد‬ ‫می‬ ‫برقرار‬.
•‫این‬‫هستند‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫درواقع‬ ‫ها‬ ‫نشانه‬‫در‬ ،‫دریافت‬ ‫از‬ ‫پس‬ ،‫که‬
‫ت‬ ‫فرایند‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫ذخیره‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ‫عصبی‬ ‫سیستم‬‫به‬ ‫بدیل‬
‫زندگی‬ ‫راهبری‬ ‫برای‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬‫گیرند‬ ‫قرار‬.

8. ‫موجودیت‬ ‫کلی‬ ‫الگوی‬-‫رابطه‬
Entity-relationship
•‫موجودیت‬ ‫الگوی‬ ‫حاکمیت‬-‫رابطه‬‫بر‬‫بر‬ ‫ازجمله‬ ‫و‬ ‫جهان‬
‫موجودات‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫زندگی‬
•‫انسان‬ ‫تعامل‬‫موجودیته‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫موجودیت‬ ‫یک‬ ‫منزله‬ ‫به‬‫ا‬
(‫رخدادها‬ ‫و‬ ،‫مفاهیم‬ ،‫اشیاء‬ ،‫زنده‬ ‫موجودات‬)=‫رابطه‬
•‫تاثیر‬‫محرکهای‬ ‫یا‬ ‫ها‬ ‫نشانه‬‫محیطی‬‫انسان‬ ‫بر‬‫حو‬ ‫راه‬ ‫از‬‫اس‬
‫خود‬ ‫پنجگانه‬(‫ال‬ ‫و‬ ،‫چشایی‬ ،‫بویایی‬ ،‫شنوایی‬ ،‫بینایی‬‫مسه‬)،
•‫ها‬ ‫نشانه‬ ‫پردازش‬‫برپایه‬‫غریزی‬ ‫مکانیسمهای‬(‫سیست‬‫م‬
‫عصبی‬)‫پیشداشته‬ ‫نیز‬ ‫و‬‫ها‬(‫ذخی‬ ‫های‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫تجربه‬‫ره‬
‫ذهن‬ ‫در‬ ‫شده‬)

9. •‫ارتباط‬ ‫اصلی‬ ‫سیستم‬ ‫عصبی‬ ‫دستگاه‬ ‫و‬ ‫حسی‬ ‫اندامهای‬‫ی‬
‫با‬ ‫زنده‬ ‫موجود‬‫محیط‬
•‫کارشان‬:‫محیط‬ ‫های‬‫داده‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ،‫ترکیب‬ ،‫گردآوری‬‫ی‬
•‫نقش‬‫برای‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دادن‬ ‫شکل‬ ‫در‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫حیاتی‬
‫واکنش‬ ‫و‬ ‫کنش‬(‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫زنده‬ ‫موجودات‬ ‫زندگی‬ ‫راهبری‬
‫بیرونی‬ ‫محیط‬ ‫با‬.)

10. ‫ها‬ ‫داده‬ ‫اهمیت‬ ‫و‬ ‫ارزش‬
•‫جهان‬‫خود‬ ‫پویای‬ ‫سرشت‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ،(‫میلیاردها‬ ‫وجود‬
‫رخداد‬ ‫نهایت‬ ‫بی‬ ‫وقوع‬ ‫و‬ ‫موجودیت‬)،‫داده‬ ‫از‬ ‫سرشار‬‫است‬
•‫به‬،‫دلیل‬ ‫همین‬‫پی‬ ‫ترین‬ ‫حجیم‬ ‫و‬ ‫مهمترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫ها‬‫داده‬‫امدها‬
‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫محصوالت‬ ‫یا‬‫است‬.
•‫انسان‬‫معرض‬ ‫در‬ ‫پیوسته‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫زنده‬ ‫موجودات‬ ‫سایر‬ ‫و‬
‫هستند‬ ‫فرایند‬ ‫این‬.
•‫از‬‫رفتار‬ ‫مطالعه‬ ،‫نظری‬ ‫و‬ ‫فلسفی‬ ‫لحاظ‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫رو‬ ‫همین‬
‫یک‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫تولید‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫انسان‬
‫است‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫بررسی‬ ‫قابل‬ ‫پدیده‬.

11. ‫ها‬‫داده‬ ‫یت‬ّ‫م‬‫اه‬ ‫و‬ ‫ارزش‬
•‫ب‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫علمی‬ ‫و‬ ‫فلسفی‬ ‫ارزش‬ ‫به‬ ‫اخیر‬ ‫دهه‬ ‫چند‬ ‫در‬ ‫توجه‬‫ه‬
‫قابلی‬ ‫و‬ ‫افزوده‬ ‫ارزش‬ ‫دارای‬ ‫و‬ ‫حیاتی‬ ‫عنصر‬ ‫یک‬ ‫منزله‬‫تهای‬
‫سازمانی‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ،‫فردی‬ ‫زندگی‬ ‫در‬ ‫گسترده‬
•‫برای‬ ‫برای‬ ‫ارزشمندی‬‫سازمانها‬ ‫و‬ ‫افراد‬،
•‫توسعه‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫شکل‬"‫علم‬‫ها‬‫داده‬"‫با‬‫از‬ ‫ای‬ ‫گستره‬
‫گرایشهای‬‫تخصصی‬

12. •‫های‬‫داده‬‫داده‬ ‫کالن‬ ‫یا‬ ‫بزرگ‬(Big data)‫کاوی‬ ‫داده‬ ،
(Datamining)‫داده‬ ‫حیات‬ ‫چرخه‬ ،(Data cycle)،
‫ها‬‫داده‬ ‫حاکمیت‬(Data governance)‫های‬‫داده‬ ،
‫باز‬(Open data)‫ها‬‫داده‬ ‫زیرساخت‬ ،(Data
infrastructure)‫ها‬‫داده‬ ‫کیفیت‬ ،(Data quality)،
‫ها‬‫داده‬ ‫هوشمندی‬(Data intelligence)،
‫ها‬‫داده‬ ‫کاربردپذیری‬(Data usability)‫های‬‫داده‬ ،
‫تاثیرگذار‬(Effective data)‫ها‬‫داده‬ ‫یگانگی‬ ،
(Data unification)‫آنها‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ،

13. ‫داریم؟‬ ‫نیاز‬ ‫داده‬ ‫باره‬ ‫در‬ ‫هایی‬ ‫نظریه‬ ‫به‬ ‫چرا‬
•‫وجود‬ ‫با‬،‫ها‬ ‫داده‬ ‫یت‬ّ‫م‬‫اه‬‫در‬ ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫هنوز‬
‫شود‬ ‫نمی‬ ‫مشاهده‬ ‫جدی‬ ‫حرکت‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫باب‬.
•‫بار‬ ‫در‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫و‬ ‫غنی‬ ‫بسیار‬ ‫ادبیات‬ ‫وجود‬‫ه‬
‫اطالعات‬‫و‬‫دانش‬
•‫فرانکسن‬(Franksen, 1985):‫با‬‫که‬ ‫واقعیت‬ ‫این‬ ‫وجود‬
‫رو‬ ‫می‬ ‫شمار‬ ‫به‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫زیربنایی‬ ‫مفهوم‬ ‫یک‬ ‫داده‬ ‫مفهوم‬،‫د‬
‫قوانی‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ،‫علمی‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫بافت‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ما‬ ‫اما‬‫یا‬ ‫ن‬
‫ارت‬ ‫در‬ ‫تنها‬ ‫بلکه‬ ‫ایم‬ ‫نکرده‬ ‫مطرح‬ ‫ناپذیر‬ ‫خدشه‬ ‫اصول‬‫با‬ ‫باط‬
‫ایم‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫ای‬ ‫رایانه‬ ‫های‬ ‫برنامه‬

14. •‫یورلند‬ ‫و‬ ‫کاپورو‬(2003:)‫با‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫موضوع‬ ‫به‬ ‫پرداختن‬
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫اطالعات‬ ‫علم‬ ‫در‬ ‫بسیار‬ ‫تاخیر‬.
•‫بورگمن‬(Borgman, 2007)‫فرنر‬ ‫و‬(Furner, 2016):
‫مبحث‬‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫علم‬ ‫حوزه‬ ‫متون‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬ ‫داده‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫غفلت‬ ‫مورد‬ ‫دانش‬

15. •‫فرنر‬(Furner, 2017):‫دلیل‬ ‫به‬ ‫نباید‬ ‫را‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫فلسفه‬
‫آنها‬ ‫حل‬ ‫برای‬ ‫کاربردی‬ ‫حلهای‬ ‫راه‬ ‫نبود‬ ‫و‬ ‫علمی‬ ‫ابهامهای‬
‫گذارد‬ ‫کنار‬ ‫به‬.
•‫برعکس‬‫اصلی‬ ‫هسته‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫فلسفه‬ ،
‫کتابدار‬ ‫و‬ ،‫رایانه‬ ‫علوم‬ ،‫ریاضیات‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫مطالعات‬‫و‬ ‫ی‬
‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫رسانی‬ ‫اطالع‬‫داد‬.

16. ‫آنها‬ ‫بندی‬ ‫دسته‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫شناخت‬
‫فلوریدی‬(2008):‫بندی‬ ‫دسته‬ ‫نوع‬ ‫پنج‬:
.1‫اولیه‬ ‫های‬‫داده‬
.2‫ثانویه‬ ‫های‬‫داده‬
.3‫ها‬‫فراداده‬
.4‫های‬‫داده‬‫عملیاتی‬
.5‫اشتقاقی‬ ‫های‬‫داده‬

17. ‫فرنر‬(2016):‫تفسیری‬ ‫بندی‬ ‫دسته‬9‫گانه‬
.1‫کالسیک‬ ‫تفسیر‬:‫ی‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫آنچه‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫داده‬‫قابل‬ ‫ا‬
‫است‬ ‫اهدا‬(‫حدود‬ ‫از‬100‫مسیح‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫سال‬)
.2‫مستند‬ ‫تفسیر‬:‫فراداده‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫حدود‬ ‫از‬
100‫مسیح‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫سال‬)
.3‫کلیسایی‬ ‫تفسیر‬:‫خداوند‬ ‫هدیه‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫از‬
‫سال‬ ‫از‬ ‫حدود‬1614‫بعد‬ ‫به‬)
.4‫هندسی‬ ‫تفسیر‬:‫هندسی‬ ‫مبانی‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫از‬
‫حدود‬1645‫بعد‬ ‫به‬)‫بعد‬ ‫به‬)

18. 5.‫تفسیر‬‫ریاضی‬:‫ریاضی‬ ‫علم‬ ‫مبانی‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫از‬
‫حدود‬1704‫بعد‬ ‫به‬)
6.‫تفسیر‬‫شناختی‬ ‫معرفت‬:‫شواهد‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫ح‬ ‫از‬‫دود‬
1648‫بعد‬ ‫به‬)
7.‫تفسیر‬‫مدار‬ ‫اطالع‬:‫مشخصه‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬-‫مقادیر‬(‫از‬
‫حدود‬1830‫بعد‬ ‫به‬)
8.‫تفسیر‬‫محاسباتی‬:‫ها‬ ‫بیت‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫حدود‬ ‫از‬
1980‫بعد‬ ‫به‬)
9.‫تفسیر‬‫محور‬ ‫تفاوت‬:‫تفاوتها‬ ‫منزله‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬(‫حد‬ ‫از‬‫ود‬
2000‫بعد‬ ‫به‬)

19. ‫مدیریت‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫قابلیتهای‬
•‫قابلیت‬"‫دریافت‬"
•‫قابلیت‬"‫ذخیره‬"
•‫قابلیت‬"‫و‬ ‫انتقال‬‫تبادل‬"
•‫قابلیت‬"‫و‬ ‫خرید‬‫فروش‬"
•‫قابلیت‬"‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫و‬ ‫سنجش‬"
•‫قابلیت‬"‫پاالیش‬"
•‫قابلیت‬"‫پویایسازی‬"
•‫قابلیت‬"‫پردازش‬"
•‫قابلیت‬"‫معناسازی‬ ‫و‬ ‫دهندگی‬ ‫ارتباط‬"

20. ‫مدیریت‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫کالن‬
•‫فلوریدی‬(2012):‫از‬ ‫و‬ ‫گسترده‬ ‫آنچنان‬ ‫ها‬‫داده‬‫کالن‬ ‫مفهوم‬
‫معرفت‬ ‫لحاظ‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫برخودار‬ ‫متنوع‬ ‫های‬ ‫زمینه‬
‫است‬ ‫عمیق‬ ‫مطالعه‬ ‫نیازمند‬ ‫شناختی‬.
•‫مشکل‬‫د‬ ‫مشکل‬ ‫بلکه‬ ‫نیست‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫عظیم‬ ‫حجم‬ ‫پردازش‬ ‫در‬‫ر‬
‫کوچک‬ ‫های‬ ‫طرحواره‬(‫خرد‬)‫هاست‬‫داده‬ ‫تولید‬.
•‫ما‬‫مرحله‬ ‫همان‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫هستیم‬ ‫کوچک‬ ‫طرحواره‬ ‫نیازمند‬
‫یا‬ ‫فناوری‬ ‫مانند‬ ‫زمینه‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫کوچک‬ ‫حجم‬ ‫در‬ ‫ها‬‫داده‬
‫کرد‬ ‫تجمیع‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫بتوان‬ ‫اقتصاد‬

21. ‫مدیریت‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫کالن‬
•‫هواشناسی‬/‫نگاری‬ ‫زلزله‬ ‫شناسی؛‬ ‫اقلیم‬
•‫پژوهشی‬ ‫های‬ ‫داده‬ ‫اشتراک‬ ‫پژوهشها؛‬ ‫مدیریت‬ ‫عالی؛‬ ‫آموزش‬ ‫مدیریت‬
•‫خدمات‬ ‫توسعه‬ ‫بازاریابی؛‬ ‫مشتری؛‬ ‫با‬ ‫روابط‬ ‫مدیریت‬/‫کاال‬ ‫فروش‬‫؛‬
‫اقتصادی‬ ‫مدلهای‬ ‫در‬ ‫بازنگری‬
•‫تامین‬ ‫زنجیره‬ ‫تولید؛‬ ‫مدیریت‬ ‫صنعتی؛‬ ‫مدیریت‬
•‫فرایندها‬ ‫در‬ ‫بازنگری‬ ‫ها؛‬ ‫مشی‬ ‫خط‬ ‫تدوین‬ ‫دولتی؛‬ ‫مدیریت‬
•‫مجازی‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫رسانه‬ ،‫ارتباطات‬ ‫مدیریت‬
•‫شهری‬ ‫انفورماتیک‬ ‫شهری؛‬ ‫مدیریت‬
•‫درمان‬ ‫و‬ ‫بهداشت‬ ‫مدیریت‬
•‫ترافیک‬ ‫نقل؛‬ ‫و‬ ‫حمل‬ ‫مدیریت‬

22. ‫ها‬ ‫داده‬ ‫کالن‬ ‫ویژگیهای‬
•‫حجم‬Volume
•‫سرعت‬Velocity
•‫گونی‬ ‫گونه‬Variety
•‫تنوع‬‫پذیری‬Variability
•‫درستی‬Veracity
•‫ارزش‬Value

23. ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫ابعاد‬
•‫انتزاعی‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫هایی‬ ‫داللت‬ ‫یا‬ ‫هایی‬ ‫نشانه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫عینی‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫هایی‬ ‫بازنمون‬ ‫یا‬ ‫هایی‬ ‫نشانه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫آنها‬ ‫میان‬ ‫روابط‬ ‫و‬ ‫موجودیتها‬ ‫از‬ ‫بازنمونهایی‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫ها‬ ‫پدیده‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫زیستی‬ ‫متغیرهای‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫فعالیتها‬ ‫برونداد‬ ‫یا‬ ‫نتیجه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬/‫رخدادها‬
•‫در‬ ‫ارزشها‬ ‫یا‬ ‫مقادیر‬ ‫از‬ ‫اي‬ ‫مجموعه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
‫اطالعاتی‬ ‫پایگاههای‬
•‫اطالعات‬ ‫تولید‬ ‫خام‬ ‫ماده‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
•‫محصول‬ ‫و‬ ‫کاال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬

24. ‫نظریه‬‫چیست؟‬
•‫چیزهاست‬ ‫عملکرد‬ ‫چگونگی‬ ‫از‬ ‫انسان‬ ‫درک‬
(،‫السورا‬ ‫و‬ ‫تنکارد‬ ،‫شومیکر‬۱۳۸۷)‫؛‬
•‫نظام‬ ‫توضیحی‬‫ش‬ ‫مشاهده‬ ‫قوانین‬ ‫و‬ ‫حقایق‬ ‫برای‬ ‫مند‬‫ده‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫مربوط‬ ‫زندگی‬ ‫از‬ ‫خاصی‬ ‫بخش‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫است‬
(Babbie, 1992.)
•‫گزاره‬ ‫از‬ ‫گروهی‬ ‫یا‬ ‫گزاره‬‫كار‬ ‫چگونگی‬ ‫درباره‬ ‫ها‬
‫جهان‬ ‫از‬ ‫بخشی‬-‫پدیده‬ ‫بین‬ ‫روابط‬ ‫توضیح‬ ‫اغلب‬‫هاست‬
(Vogt, 1993)‫؛‬

25. •‫منطق‬ ‫و‬ ‫پیوسته‬ ‫مجموعه‬ ‫یک‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫حقایق‬ ،‫نظریه‬‫به‬ ‫ی‬
‫گذارد‬‫می‬ ‫نمایش‬.‫گرد‬ ‫در‬ ‫عملی‬ ‫تالش‬ ‫نتیجه‬ ‫حقایق‬ ‫این‬‫آوری‬
‫اطالعات‬(‫ها‬‫یافته‬ ‫و‬ ‫ها‬‫تجربه‬)‫دانش‬ ‫و‬(‫و‬ ‫ها‬‫آموخته‬
‫ها‬‫دانسته‬)‫است‬ ‫آنها‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫برقراری‬ ‫و‬.
•‫نظریه‬‫توصیف‬ ‫امکان‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ،‫داده‬ ‫کمک‬ ‫به‬
‫کند‬‫می‬ ‫فراهم‬ ‫را‬ ‫آینده‬ ‫وضعیت‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬ ‫و‬ ‫واقعیات‬‫و‬
•‫موجب‬ ‫نظریه‬‫تجربی‬ ‫های‬‫داده‬ ‫به‬ ‫بخشیدن‬ ‫وحدت‬ ‫و‬ ‫تعمیم‬،
‫شود‬‫می‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬.

26. •‫کرلینجر‬(1973:)‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫نظریه‬
‫ها‬‫سازه‬ ‫از‬ ‫ای‬‫مجموعه‬(‫مفاهیم‬)‫ها‬‫تعریف‬ ،
(‫مفروضات‬)‫ها‬‫گزاره‬ ‫و‬(‫ها‬‫تعمیم‬)‫ک‬ ‫مرتبط‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫ی‬‫ه‬
،‫متغیرها‬ ‫میان‬ ‫روابط‬ ‫کردن‬ ‫مشخص‬ ‫طریق‬ ‫از‬
‫هد‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫کند؛‬‫می‬ ‫عرضه‬ ‫ها‬‫پدیده‬ ‫از‬ ‫منظمی‬ ‫نگرش‬‫ف‬
‫نماید‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬ ‫و‬ ‫تبیین‬ ‫را‬ ‫ها‬‫پدیده‬ ‫آن‬ ‫که‬.

27. ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫الزامات‬
•‫پذی‬ ‫روابط‬ ‫یا‬ ‫پیوندها‬ ‫و‬ ‫مفاهیم‬ ‫شامل‬ ‫باید‬ ‫نظریه‬‫رفته‬
‫باشد‬ ‫آنها‬ ‫بین‬ ‫شده‬(Hoover, 1980)‫؛‬
•‫منط‬ ‫ثبات‬ ‫و‬ ‫درونی‬ ‫همبستگی‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫روابط‬ ‫این‬‫قی‬
‫باشد‬ ‫برخوردار‬(Odi, 1982)‫؛‬
•‫اساس‬ ‫بر‬ ‫قوانینی‬ ‫مجموعه‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫و‬
‫مبین‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫منطق‬ ‫قواعد‬‫بخشی‬
‫باشد‬ ‫واقعیت‬ ‫از‬(،‫پور‬ ‫رفیع‬1373‫ص‬ ،95.)

28. •‫چگونگ‬ ‫و‬ ‫رخدادها‬ ‫یا‬ ‫واقعیتها‬ ‫بتواند‬ ‫باید‬ ‫نظریه‬‫ی‬
‫کند؛‬ ‫تبیین‬ ‫را‬ ‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫عملکرد‬
•‫ب‬ ‫هنوز‬ ‫که‬ ‫حقیقتی‬ ،‫کند‬ ‫مطرح‬ ‫را‬ ‫حقیقت‬ ‫احتمال‬‫ه‬
‫است؛‬ ‫نرسیده‬ ‫اثبات‬
•‫خاص‬ ‫موضوع‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫جهانشمول‬ ‫اصولی‬
‫نماید؛‬ ‫مطرح‬ ‫را‬
•‫مورد‬ ‫را‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫مرتبط‬ ‫واقعیتهای‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬ ‫و‬
‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫واکاوی‬

29. ‫نظریه‬ ‫چند‬
.1‫ها‬‫داده‬‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫بازنمون‬ ‫عنصر‬ ‫و‬ ‫کننده‬ ‫توصیف‬
(‫جهان‬ ‫زیست‬)‫هستند؛‬
•‫داده‬ ‫زیست‬ ‫فرایند‬-‫است‬ ‫وابسته‬.
•‫هر‬‫دارد؛‬ ‫داده‬ ‫تولید‬ ‫قابلیت‬ ‫رخدادی‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫موجودیتی‬
•‫پس‬‫است؛‬ ‫رخداد‬ ‫یا‬ ‫موجودیت‬ ‫یک‬ ‫حاصل‬ ‫ای‬ ‫داده‬ ‫هر‬
•‫داده‬(‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫همچون‬)‫مستقلی‬ ‫هستی‬‫ندارد‬‫؛‬
‫وابسته‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫هستی‬‫مصنوعات‬ ‫یا‬ ‫انسان‬ ‫به‬‫انسانی‬(‫م‬‫انند‬
‫رایانه‬ ‫یا‬ ‫ماشین‬)‫است‬.

30. •‫بالقوه‬ ‫طور‬ ‫به‬‫محدودیت‬‫فزایندگ‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫در‬ ‫پایانی‬ ‫و‬‫حجم‬ ‫ی‬
‫داده‬‫هستی‬ ‫عالم‬ ‫در‬ ‫ها‬‫ندارد‬ ‫وجود‬.
•‫تو‬ ‫به‬ ‫وابسته‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫موجودیت‬ ،‫اساس‬ ‫این‬ ‫بر‬‫لید‬
‫عمده‬ ‫بخش‬ ،‫مقابل‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هاست؛‬‫داده‬ ‫پردازش‬ ‫و‬‫از‬ ‫ای‬‫ها‬‫داده‬
‫حاصل‬‫که‬ ‫است‬ ‫دانشی‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬‫فعالی‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ‫انسان‬‫تهای‬
‫می‬ ‫انجام‬ ‫خود‬ ‫عینی‬ ‫و‬ ‫ذهنی‬‫دهد‬.

31. 2.‫رفتارهای‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫بویژه‬ ،‫انسان‬‫و‬ ‫اجتماعی‬‫در‬
‫پدیده‬ ‫یک‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫تولید‬ ‫زمینه‬‫پو‬،‫یا‬
‫تعاملی‬‫معنادار‬ ‫و‬‫است‬.

32. 3.‫ها‬‫داده‬‫لح‬ ‫هر‬ ‫دارند؛‬ ‫پایایی‬ ‫و‬ ‫فزایندگی‬ ِ‫ویژگی‬‫بر‬ ‫ظه‬
‫بشدت‬ ‫سازمانها‬ ‫و‬ ‫انسانها‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫افزوده‬ ‫آنها‬ ‫حجم‬
‫شده‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫وابسته‬‫اند‬.

33. 4.‫تولید‬‫کالن‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫توزیع‬ ،
(‫حجیم‬)‫دهنده‬ ‫نشان‬ِ‫ت‬‫ماهی‬‫کا‬ ‫فرایندهای‬ ‫و‬ ‫ساختار‬‫ری‬
‫مربوطه‬ ‫سازمان‬‫است‬.

34. 5.‫سطح‬‫میزان‬ ‫به‬ ‫وسازمانها‬ ‫زنده‬ ‫موجودات‬ ‫پویایی‬
‫تولید‬،‫بستگی‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫مؤثر‬ ‫کاربرد‬ ‫و‬ ‫پردازش‬‫دارد‬.
•‫بیشتر‬ ‫قابلیت‬ ،‫باشد‬ ‫پویاتر‬ ‫زنده‬ ‫موجود‬ ‫هرچه‬‫در‬ ‫ی‬
‫دارد‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫کاربرد‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫تولید‬.
•‫کا‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫تولید‬ ‫در‬ ‫بیشتری‬ ‫پویایی‬ ‫هرچه‬‫ربرد‬
‫است‬ ‫پویاتر‬ ‫زنده‬ ‫موجود‬ ،‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬ ‫ها‬ ‫داده‬.

35. 6.‫داده‬‫تعاملی‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ،‫ذهن‬ ‫در‬
‫دارند‬‫؛‬
•‫رابطه‬‫عنصر‬‫با‬ ‫ها‬‫داده‬‫واسطه‬ ‫به‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
‫دیگری‬ ‫عنصر‬(‫ماشین‬ ‫یا‬ ‫انسان‬ ‫مانند‬)‫می‬ ‫شکل‬
‫گیرد‬.
•‫از‬‫و‬ ‫نسبی‬ ‫مفاهیمی‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ،‫داده‬ ،‫رو‬ ‫این‬
‫روند‬ ‫می‬ ‫شمار‬ ‫به‬ ‫ّر‬‫ی‬‫متغ‬.

36. ‫بندی‬ ‫جمع‬
•‫نظریه‬ ‫این‬ ‫بسط‬‫ها‬:‫بسترساز‬‫و‬ ‫نظری‬ ‫توسعه‬
‫کاربردی‬‫ها‬‫داده‬ ‫علم‬
•‫منطقی‬ ‫استدالل‬:‫و‬ ‫ساختار‬ ،‫هستی‬ ‫جهان‬ ‫درک‬
‫روابطی‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫دهنده‬ ‫تشکیل‬ ‫عناصر‬ ‫مجموعه‬
‫درک‬ ‫نیازمند‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫رخدادها‬ ‫و‬ ‫آنها‬ ‫میان‬ ‫که‬
‫فلسفی‬ ‫و‬ ‫علمی‬‫ها‬‫داده‬‫است‬.

37. •‫عل‬ ‫بیشتر‬ ‫شکوفایی‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫درکی‬ ‫چنین‬‫و‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫م‬
‫این‬ ‫در‬ ‫نو‬ ‫پژوهشی‬ ‫و‬ ‫آموزشی‬ ‫گرایشهای‬ ‫ایجاد‬
‫زمینه‬ ‫در‬ ‫تر‬ ‫دقیق‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫و‬ ‫قلمرو‬
‫بیانجامد‬ ‫ها‬ ‫پدیده‬ ‫و‬ ‫موجودیتها‬ ‫میان‬ ‫روابط‬.
•‫علم‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫جهان‬ ‫زیست‬ ‫از‬ ‫نو‬ ‫تفسیرهای‬‫داده‬
‫ها‬

38. ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫ظرفیت‬
•‫رشته‬ ‫میان‬ ‫و‬ ‫ای‬ ‫چندرشته‬ ‫قلمرو‬ ‫یک‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫قلمرو‬
‫است‬ ‫ای‬
•‫برخوردار‬ ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫برای‬ ‫زیادی‬ ‫قابلیت‬ ‫از‬
‫است‬
•،‫آن‬ ‫تخصصی‬ ‫های‬ ‫شاخه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫علم‬ ‫توسعه‬ ‫با‬
‫ارائه‬ ‫جدیدی‬ ‫تخصصی‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫رود‬ ‫می‬ ‫انتظار‬
‫شود‬.
•‫نمونه‬ ‫برای‬:‫توسعه‬«‫ها‬ ‫داده‬ ‫شناسی‬ ‫جامعه‬»

39. 1. Our Data Our Selves:
How does data impact on how we view our
selves, our identity, our society? How do our
attitudes affect how we view data? How do new
forms of (ubiquitous) data impact on a norms,
attitudes and values? Is informational privacy
the main contact point between our digital and
socio-physical identities?

40. 2. Our Data Our Society:
How do the control processes for data reflect
and affect existing social structures? How are
data shaped by the institutions and objectives
that produce them? Where are the main sources
(private sector, government, third sector) of data
outside the academy?

41. 3. Our Data Our Research:
Are social scientists becoming more reliant on data
that has not been gathered for sociological research
purposes? How do we define ‘data’ in the social
sciences? Can a typology be developed? Where are
data now providing new departures in the social
sciences? Where are data becoming ‘big data’? Are
these transformative, or ‘old wine in new bottles’?
What are ‘small’ data?

42. ‫ها‬ ‫داده‬ ‫علم‬ ‫برای‬ ‫پردازی‬ ‫نظریه‬ ‫ارزش‬
•‫محصوالت‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫از‬ ‫مفهوم‬ ‫استخراج‬ ،‫علم‬ ‫این‬ ‫هدف‬
‫است‬ ‫محور‬‫داده‬
•‫دریسکول‬‫سال‬ ‫در‬۲۰۱۴‫تعریف‬ ‫طور‬‫این‬ ‫را‬ ‫داده‬ ‫علم‬
‫کند‬‫می‬:‫هاست‬‫داده‬ ‫عمران‬ ‫مهندسی‬ ‫داده‬ ‫علم‬.
•‫متخصص‬‫ابزارها‬ ‫و‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫از‬ ‫کاربردی‬ ‫دانشی‬ ‫داده‬ ‫علم‬
‫چه‬ ‫کند‬‫می‬ ‫مشخص‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫تئوریکی‬ ‫درک‬ ‫عالوه‬ ‫به‬ ‫دارد‬
‫است‬ ‫ممکن‬ ‫علمی‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫چیزی‬.

43. ‫باشید‬ ‫سرافراز‬
‫شد‬ ‫خواهم‬ ‫شادمان‬ ‫شما‬ ‫انتقادهای‬ ‫بویژه‬ ‫و‬ ‫دیدگاهها‬ ‫از‬