Monday April 22, 2013, the Veterinary Cattle Breeders Club (VVFC; www.veefokkers.com) did organize a symposium on the end of the milk quota era in the EU. Three speakers were invited: one on the history (Mr ketelaars), one on the farmers view (Kees Romijn, LTO) and one on the effects for the veterinary business (me). In my analysis I have distinguished three effects: 1: more variation in milk prices; and thus on the state of mind of your clients. 2. an effect on the seize on thefarm, which has cosequences for the returns of a veterinary practise, becacuse larger farms spend less money per cow on veterinary services. The challenges is how to deal with that. I think that there are opportunities, but veterinary practises have to become entrepeneurs, think about new "products"to market to their clients (and to new clients) and 3 the costs of animal diseases will increase quite a lot because the costs of milk production losses will become higher. This opens opportunities for more prevetnive medicine.

1. Afschaffing melkquotum
Veranderingen voor de dierenarts
Henk Hogeveen
Leerstoelgroep Bedrijfseconomie, Wageningen Universiteit
Departement Gezondheidszorg Landbouwhuisideren, Universiteit Utrecht

2. Wie ben ik?
• Boerenzoon, 45 melkkoeien
• Studie veeteelt, LandbouwUniversiteit Wageningen
– Epidemiologie (management cysteus ovariele follikels)
– Economie (lange termijn effecten bedrijfsbegeleiding)
• Promotie Diergeneeskunde (diagnose mastitis)
• Werkzaam op het gebied van dierziektemanagement.
– Wageningen University (bedrijfseconomie)
– Faculteit Diergeneeskunde
– @henkhogeveen
– animal-health-management.blogspot.com

3. Het melk quotum gaat eraf ….

4. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
• Dierziektes worden duurder

6. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
– Kenmerken
– Dierenarts en grotere bedrijven
– Kansen voor bedrijfsadvisering
• Dierziektes worden duurder

7. Melkprijzen sinds 2005
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
5.01
5.04
5.07
5.1
6.02
6.05
6.08
6.11
1
7.04
7.07
7.1
8.01
8.074
8.07
8.1
9.01
9.04
9.07
9.1
10.01
10.03
10.06
10.09
10.12
11.03
11.06
11.09
11.12
12.03
12.06
12.09
12.12

8. Nou en
• Stemming onder veehouders variëert
• Jullie klanten
• Houdt rekening met adviezen

9. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
– Kenmerken
– Dierenarts en grotere bedrijven
– Kansen voor bedrijfsadvisering
• Dierziektes worden duurder

10. Aantallen bedrijven dalen
Bron: CBS
Landbouwtelling
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
1980
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Sterk gespecialiseerd Gespecialiseerd Overig Dieren/bedrijf

11. Naar verwachting: verdere daling

12. Kleine studie
• Grote bedrijven > 150 melkkoeien n = 98
• Controle bedrijven 75-85 melkkoeien n= 98
• CRV gegevens
– MPR
– Vruchtbaarheid
– Duurzaamheid
• Gemiddeldes en t-test

13. Melkproductie
Groot Controle
Gem Min Max Gem Min Max
Grootte (# koeien) 193 151 457 79 75 85
Productie (kg melk) 8.498 5.519 11.578 8.372 5.967 12.349
Productie (BSK) 41 28 52 41 24 59
Productie (kg vet) 367 249 475 367 234 518
Productie (kg eiwit) 298 199 388 296 210 411

14. Vruchtbaarheid
Groot Controle
Gem Min Max Gem Min Max
Tussenkalftijd (dgn) 417 - 502 411 - 567
ALVA (maanden) 23.6 - 45.8 24.4 - 52.2
%NR koeien* 62 41 88 67 41 96
Ins getal koeien* 2 1.4 2.8 2 1 2.7
Int kalven 1e ins. (dgn)* 105 74 205 98 74 170
% koeien > 2 ins.* 17 4 26 16 0 26
* n=25 (groot); n=42 (controle)

15. Uiergezondheid
Groot Controle
Gem Min Max Gem Min Max
Hoog celgetal (%) 21 8 43 21 9 41
Nieuw hoog celgetal (%) 9.8 5 15 9.7 5 20
Hoog na afkalven (%) 19.6 8 41 20.3 4 41
Celgetal (* 1,000) 197 77 480 191 56 440

16. Duurzaamheid
Groot Controle
Gem Min Max Gem Min Max
Aanwezige dieren
Leeftijd (jaar) 4.7 3.4 6.2 4.6 3.7 8.6
Productie (kg/leven) 20.917 10.736 44.435 21.522 2.667 36.846
Vervanging 0.33 0.11 1.25 0.32 0.16 2.83
Vervangen dieren
Leeftijd (jaar) 5,7 4,4 8 5,8 3 8,3
Productie (kg/leven) 29.203 13.653 46.238 29.480 2.263 51.879

17. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
– Kenmerken
– Dierenarts en grotere bedrijven
– Kansen voor bedrijfsadvisering
• Dierziektes worden duurder

18. Bruto marge vs bedrijfsgrootte
0
1000
2000
3000
4000
5000
<=35 36-60 61-80 81-150 >150
Bedrijfsgrootte (koeien)
Brutomarge(€/bedrijf)
Middelen Handelingen Tijd

19. Maar …….
0
10
20
30
40
50
<=35 36-60 61-80 81-150 >150
Bedrijfsgrootte (koeien)
Brutomarge(€/koe)
Middelen Handelingen Tijd

20. U raakt marge kwijt!!
• Wat nu?
• Meer advisering?
• Genoeg?

21. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
– Kenmerken
– Dierenarts en grotere bedrijven
– Kansen voor bedrijfsadvisering
• Dierziektes worden duurder

22. Bedrijfsbegeleiding
• Definitie?
Regelmatig terugkerende activiteiten ten behoeve
van het melkveebedrijf, waarover door een
opdrachtgever en een opdrachtnemer gezamenlijk
overeenstemming bestaat
• Tijdsfactor
– Regelmatig
• Inhoud
– Werkzaamheden (routine)
– Advisering

23. Inhoud bedrijfsbegeleiding
praktijk
Vruchtbaar
heid pirdap/MPR
Uiergezond
heid voeding overig
Bloed
waarden
1 v v v soms v 1 bedrijf
2 v soms soms soms
3 v soms
4 v v v soms soms
5 v v v v v
6 v v v v v
7 v
8 v v v v v v
9 v v v v v
10 v v v soms

24. Huidige bedrijfsadvisering
• Maandelijks bezoek met
– Routinematige handelingen
– Evaluatie kengetallen (monitoring
melkproductie, uiergezondheid)
– Andere velden (voeding, jongvee, klauwen)
– Evt. Aanpassing beleid
– Reageren op vragen veehouder (vraagbaak)
• Kan dat breder

25. Ondernemerschap
Ondernemerschap of
entrepreneurschap
is initiatief nemen
tot en nieuwe
organisaties
opzetten als
marktkansen zich
voordoen.

26. Toekomst: ondersteuning gezondheidsmanagement
• Operationeel
– Behandelen
– Insemineren
– Drachtcontrole
– Klauwbehandelingen
– Onthoornen
– ……
• Tactisch
– Beleid
– Preventieve maatregelen
– Behandelplannen
– …….
• Strategisch
– Nieuwe stal
– Eradicatie ziektes
– ……
Doelstelling
Uitvoering
Gegevens
verzameling

27. Ontzorgen
• Innovatie = breder denken
• Waar kan een grote veehouder behoefte aan hebben?
– Gebruik van paraveterinairen
– Onafhankelijk voedingsadvies
– Bedrijfsbezoek vs afstand
– Maandelijks of andere frequentie
– Robot kengetallen
– Operationeel management
• klauwbekapservice

28. Behoeftes verschillen
• Weinig automatisering –weinig tijd
• Veel automatisering, veel tijd, heeft d’arts
niet nodig
• Veehouder met hulpjes

29. Werkwijze
Behoefte peilen
Maatwerk

30. Werkwijze
Doe actieve acquisitie
Accountmanagement
Maak offertes
Nieuwe klussen
Terugkerend werk
Duidelijkheid!!

31. Veranderingen
• Melkprijzen worden wisselvalliger
• Bedrijven worden groter
– Kenmerken
– Dierenarts en grotere bedrijven
– Kansen voor bedrijfsadvisering
• Dierziektes worden duurder

32. Melkquotum
• Quotum is productiecapaciteit
• Geen effect op opbrengsten
(opbrengst=quotum)
• We gaan ervan uit dat quotum precies
volgemolken wordt
– compensatie door andere koeien – dure liters
(meer krachtvoer)
– meer koeien houden

33. Kosten minder melkproductie
• Lastige berekening
• Meer koeien
– Meer voer, stro, elektriciteit, dierenarts, …..
– Meer tijd (?)
– Meer kalveren
• Kosten (schatting)
– € 8,- /100 kg melk (extensieve bedrijfsvoering)
– € 16,- / 100 kg melk (intensieve bedrijfsvoering)

34. Geen quotum
• Aantal koeien is productiecapaciteit
• Meer melk is meer leveren (melkprijs)
• Kosten minder melk tgv ziektes
– € 35 / 100 kg melk (minder opbrengsten)
– € 10 / 100 kg melk( minder kosten aan
krachtvoer ?)
• Netto: € 25 / 100 kg melk (misschien nog
wel meer)

35. Effect op kosten dierziektes
• ~30 % - 50 % kosten dierziektes tgv
melkproductieverliezen
• ~10% tgv diergeneesmiddelen etc.
• Kosten melkproductieverliezen worden
hoger
• Dierziektes worden dus duurder

36. Mastitis
• Nu 2015
€ 71 € 118 per aanwezige melkkoe
53 % 72 % melkproductie
53%
17%
30%
Melkprodutie
Behandeling
Afvoer
72%
10%
18%

37. Vruchtbaarheid
Nu
Tussenkalftijd 415 dgn
Schade: € 28/koe (€ 0,56 per koe/dag)
Opbrengst verbetering (20 dgn)
€ 12 per koe/jaar
€ 1200 per 100 koeien/jaar
Vanaf 2015
Tussenkalftijd 415 dgn
Schade: € 73/koe (€ 1,47 per koe/dag)
Opbrengst verbetering (20 dgn)
€ 32 per koe/jaar
€ 3200 per 100 koeien/jaar

38. Totaal
• Bedrijf 100 melkkoeien
• Mastitis: € 4.700
• Vruchtbaarheid: € 2.000
• Klauw aandoeningen …..
• Metabole aandoeningen …..
• Tijd voor actie dus

39. Samenvattend
• Wisselende melkprijzen -> effect op
klanten
• Grotere bedrijven:
– Gelijke gezondheid en duurzaamheid
– Dierenarts: minder marge per koe per jaar
• Toekomst
– Nieuwe producten/diensten
– Klantgericht
• Diergezondheid wordt duurder

40. Er liggen kansen in
de toekomst
Het is aan jullie ze
te grijpen