Haldun Yavas
Doğrudan yatırımlara baktığımızda İngiltere, Azerbaycan’a yaptığı 1,4 miyar dolarlık yatırım ile % 44,6’lık en büyük paya sahipken, 125 milyon dolarlık yatırım ile Türkiye sadece % 4’lük paya sahiptir. 5,5 milyon nüfuslu Kırgızistan’da ise Türkiye’nin yatırımları 250 milyon doları aşmış durumdadır. (Haldun Yavas) Öte taraftan 9 milyon nüfuslu Azerbaycan’ın petrol şirketi SOCAR, Türkiye’de 2018 yılına kadar 18 milyar dolarlık yatırımı tamamlamış olacak. 17 milyon nüfuslu Kazakistan’ın yurtdışı yatırımlarının toplamı 155,3 milyar dolar. 45,6 milyar dolar ile ABD birinci sırada bulunurken maalesef Türkiye 19. sırada yer almaktadır.
3. HALDUN YAVAŞ
Hazar Bölgesi Göz Ardı Edilmemeli
Merhabalar,
Son 20 yılda güç parametreleri yerlerinden oynadı ve Hazar Bölgesi dünya sahnesine çıktı. Bu
dönüşümler yaşanırken maalesef Hazar Bölgesi, Türkiye’de hak ettiği önemi göremedi. İkili ticaret
hacminde belli oranlarda artış söz konusu olsa da gereken büyüklüğe ulaştığı söylenemez.
İhracat ve ithalat rakamlarına kısaca göz attığımızda, 4,5 milyon nüfuslu sınır komşumuz Gürcistan ile
2012’nin ilk üç çeyreğinde gerçekleşen ikili ticaret hacmi 694 milyon dolar iken; 141 milyon nüfuslu
Rusya ile 31,4 milyar dolar oldu. Bu rakam Rusya ithalatının % 2,1’ine, ihracatının ise % 5’ine denk
gelmektedir. Yüz ölçümü itibarıyla Türkiye’nin 3,5 katı büyüklüğündeki Kazakistan ile 2012 yılının ilk
yarısında gerçekleşen ihracatımız 533 milyon dolar, ithalatımız ise 1,7 milyar dolardır. Öte tandan Çin
15,4 milyar dolarlık ihracat ve 9,6 milyar dolarlık ithalat ile 2011 yılını birinci kapatmıştır. 2011 yılı
itibarıyla Özbekistan’ın ikili ticaretinde Rusya, birinci sırada gelirken 940 milyon dolarla toplam
ihracatının % 18’ini Türkiye’ye yapmaktadır. 29 milyon nüfuslu ülkenin, ithalat partneri olarak Türkiye
355 milyon dolar ve % 4’lük oran ile beşinci sıradadır. Aynı yıl Türkmenistan ihracatında 4,7 milyar
dolarla Çin birinci sırada iken 393 milyon dolarla Türkiye üçüncü sıradadır. 5 milyon nüfuslu ülkenin
ithalatında ise 1.5 milyar dolar ile Türkiye birinci sıradadır. Haldun Yavas
4. HALDUN YAVAŞ
Hazar Bölgesi Göz Ardı Edilmemeli
Doğrudan yatırımlara baktığımızda İngiltere, Azerbaycan’a yaptığı 1,4 miyar dolarlık
yatırım ile % 44,6’lık en büyük paya sahipken, 125 milyon dolarlık yatırım ile Türkiye
sadece % 4’lük paya sahiptir. 5,5 milyon nüfuslu Kırgızistan’da ise Türkiye’nin yatırımları
250 milyon doları aşmış durumdadır. (Haldun Yavas) Öte taraftan 9 milyon nüfuslu
Azerbaycan’ın petrol şirketi SOCAR, Türkiye’de 2018 yılına kadar 18 milyar dolarlık
yatırımı tamamlamış olacak. 17 milyon nüfuslu Kazakistan’ın yurtdışı yatırımlarının
toplamı 155,3 milyar dolar. 45,6 milyar dolar ile ABD birinci sırada bulunurken maalesef
Türkiye 19. sırada yer almaktadır.
5. HALDUN YAVAŞ
Hazar Bölgesi Göz Ardı Edilmemeli
Rakamların da gösterdiği gibi, Türkiye’nin bölgeyle olan ticari işbirliklerini acilen artırması
gerekmektedir. Bu sayımızda başta sağlık ve ulaşım sektörü olmak üzere Hazar
Bölgesi’nde yatırıma elverişli alanları, Özbekistan turizm sektörünü ve ülke analiz
kısmında Rusya’yı işledik. Alanlarında başarılı bir duruş sergileyen firmalardan olan
Gübretaş ve Ramsey’in yetkililerinin görüşlerine de yer verdik. Seyahat kısmında
Aşkabat’ı, edebiyat bölümünde Ali Şir Nevai’yi kısaca sizlere sunduk. 21. yılında Hocalı
katliamını andık ve Türkiye-Türk dünyası ilişkilerine değindik.
Sözün özü, Hazar’a dair gündemi dergimizin sayfalarına taşıdık.
Gelecek sayıda görüşmek üzere…
Haldun Yavaş