Newsletter may june_2021

Γραφείο Συντονιστή Εκπαίδευσης
Ν. Αφρικής
Ενημερωτικό δελτίο/Newsletter
Μάιος-Ιούνιος 2021
-Επιμέλεια φυλλαδίου: Δρ. Γεώργιος Βλάχος, Συντονιστής
Εκπαίδευσης
-Διαμόρφωση φυλλαδίου: Νικόλαος Κομματάς,
ΜA Education, ΠΕ70.
Email επικοινωνίας:
gsvlachos@gmail.com
nkommatas@yahoo.gr

1
Γραφείο Συντονιστή Εκπαίδευσης - Γιοχάνεσμπουργκ
Ενημερωτικό δελτίο
Μάιος - Ιούνιος 2021
Περιεχόμενα
«Το St Constantine’s International School στην Arusha της Τανζανίας»……………………………………………..2
«ΜΑΝΟΥΛΑ ΜΟΥ, ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΩ ΤΗΝ ΚΑΡΔΟΥΛΑ ΜΟΥ!»………………………………………………………………………. 5
«Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ SPRINGS / Ν. ΑΦΡΙΚΗ»…………………………………….. 9
«Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΘΩΩΝ ΕΩΣ ΤΗ ΜΑΚΡΙΝΗ ΖΑΜΠΙΑ»……………………………………………….. 10
«102 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου»……………………………………………………………..14
Εκδήλωση στη μνήμη των θυμάτων, από την Ελληνική κοινότητα Κινσάσας»………………………………..14
«Ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού – Σχολή Σαχέτι 21 Μαΐου 2021»………..15
«ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΣΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛ.
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΛΟΥΜΠΟΥΜΠΑΣΙ»…………………………………………………………………………… 18
«29 ΜΑΪΟΥ1453: H ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ»……………………………………………………………………………………………………… 21
Ο έρωτας στα χρόνια του 1821 - Ο Λόρδος Βύρων και η «Κόρη των Αθηνών»……………………………….. 24
«ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
ΛΟΥΜΠΟΥΜΠΑΣΙ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΙΟΥ – ΙΟΥΝΙΟΥ 2021»…………………………………………………………………….. 30
«ΤΙΜΗΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΗ ΣΑΧΕΤΙ ΣΤΑ EDUCATION LEADERS AWARDS 2021»……………….. 33
«e-Αιμοδότες | Σύστημα πληροφόρησης και άμεσης ειδοποίησης αναγκών αιμοδοσίας»……………… 35
«ΜΟΥΣΕΙΑ: ΠΗΓΗ ΓΝΩΣΗΣ, ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑΣ»…………………………………………………………... 39
«Νότιος Αφρική - Ελλάδα! Τόσο μακριά… αλλά και τόσο κοντά! Το ταξίδι συνεχίζεται…»……………...42
«ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΑΧΕΤΙ!!! – 48α
ΓΕΝΕΘΛΙΑ»……………………………………………………………………………... 44
«Η ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΛΟΥΜΠΟΥΜΠΑΣΙ ΤΗΣ Λ.Δ ΤΟΥ
ΚΟΝΓΚΟ ΚΑΤΑΚΤΑ ΤΟ ΚΥΠΕΛΛΟ»……………………………………………………………………………………………… 46
«ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2021 ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ»……………………………………………………………………………………………………………….. 48
«ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΑΡΟΥΣΑ ΤΗΣ ΤΑΝΖΑΝΙΑΣ»………………………………………………………………………………….. 51
«Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΩΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞ/ΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ»…54
«Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΚΑΙ Η
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ»…………………………………………………………………………………………….. 57
«Ένα γράμμα στη Μίνα» (Γιώργος Σεφέρης)…………………………………………………………………………………… 61

2
«Το St Constantine’s International School στην Arusha της Τανζανίας»
(Γράφει ο Νίκος Κομματάς, ΠΕ70 )
Όπου και να ταξιδέψεις πάνω στη γη θα βρεις Έλληνες. Και όπου μαζεύονται οι Έλληνες,
φτιάχνουν την Κοινότητά τους με την εκκλησία και το σχολείο τους.
Το σχολείο «Άγιος Κωνσταντίνος» ιδρύθηκε το 1952 από την ελληνική κοινότητα της
Τανζανίας. Οι Έλληνες ήρθαν στην Ανατολική Αφρική στις δεκαετίες του 1920 και του 30. Οι
περίπου 4.000-5.000 οι Έλληνες της Τανζανίας ευημερούσαν στη γεωργία, την εξόρυξη
μεταλλευμάτων, τις επιχειρήσεις και έστελναν τα παιδιά τους στο σχολείο Άγιος Κωνσταντίνος στην
πόλη Arusha όπου μπορούσαν να διδαχθούν την ελληνική γλώσσα, τον πολιτισμό και τη θρησκεία.
Οι αρχικές αίθουσες διδασκαλίας του σχολείου βρισκόταν δίπλα στη μοναδική Ελληνική Ορθόδοξη
Εκκλησία της πόλης η οποία εξακολουθεί να υπάρχει, ανακαινίστηκε πρόσφατα και είναι μέρος της
τρέχουσας σχολικής κοινότητας 44 στρεμμάτων. Στα μέσα της δεκαετίας του '60 το σχολείο
εξελίχθηκε σε Αγγλόφωνο και το 1998 υιοθέτησε το Cambridge International Curriculum. Από το
1952 που είχε περίπου 30 μαθητές και 2 δασκάλους, το σχολείο έχει εξελιχθεί σε ένα φημισμένο
διεθνές σχολείο 700 μαθητών, 60 εκπαιδευτικών και πάνω από 100 υπαλλήλων υποστήριξης. Το “St
Constantine’s International School” είναι γνωστό για τα αθλητικά και ακαδημαϊκά επιτεύγματα των
μαθητών του. Το σχολείο ανήκει στο Ελληνικό
Ίδρυμα της Τανζανίας που είναι ένας μη
κερδοσκοπικός οργανισμός, ο οποίος διασφαλίζει
ότι το σχολείο μπορεί να συνεχίσει να συνεισφέρει
στη χώρα που υποδέχτηκε τους προγόνους τους
πριν από 100 χρόνια. Υπερήφανο για την
ελληνική κληρονομιά και τη διεθνή ποιοτική
εκπαίδευση που παρέχει και αφοσιωμένο στην
εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών αναγκών της
ταχέως αναπτυσσόμενης μεσαίας τάξης της
Τανζανίας, το “St Constantine’s International
School” αναζητά ένα πολύ λαμπρό μέλλον
εκπαιδεύοντας τους μελλοντικούς ηγέτες της χώρας και της ηπείρου.

3
Σχολικό προφίλ:
Το “St Constantine’s International School” https://www.scis.sc.tz/ είναι ένα ημερήσιο, διεθνές
σχολείο, το οποίο εξυπηρετεί 700 μαθητές (συμπεριλαμβανομένων 80 που μένουν στις εστίες του
σχολείου) από περισσότερες από 40 χώρες. Είναι το
δεύτερο παλαιότερο διεθνές σχολείο στην Τανζανία.
Αρχικά εξυπηρετούσε μερικές δεκάδες μαθητές, με
διδασκαλία στα ελληνικά και στενά συνδεδεμένους με
την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Με τα χρόνια ο
«Άγιος Κωνσταντίνος» έχει εξελιχθεί σε ένα από τα
κορυφαία αγγλικά σχολεία της Τανζανίας. Είναι τώρα το
μεγαλύτερο διεθνές σχολείο στη βόρεια Τανζανία και
συνεχίζει την ανάπτυξη και την επέκτασή του.
Το “St Constantine’s International School” (SCIS)
διαθέτει εγκαταστάσεις στην πόλη Arusha σε δύο
περιοχές της: την σχολική μονάδα «Main Burka» μόλις
15 λεπτά από το κέντρο της Arusha, σε ειδυλλιακή δασική
έκταση 44 στρεμμάτων που περιβάλλεται από τη φημισμένη Burka Coffee Plantation και μια μικρή
σχολική μονάδα στο κέντρο της Αρούσα. Η μεγάλη σχολική μονάδα Burka διαθέτει 7 κτίρια με 56
αίθουσες διδασκαλίας, 3 εργαστήρια υπολογιστών, 5 επιστημονικά εργαστήρια, μια νέα
τραπεζαρία, κουζίνα και αίθουσα συναρμολόγησης, 2 πισίνες, 4 γήπεδα μπάσκετ-βόλεϊ πολλαπλών
χρήσεων, γήπεδο μπιτς βόλεϊ, 2 γήπεδα ποδοσφαίρου , ράγκμπι, γήπεδα κρίκετ και πίστα για
τρέξιμο. Υπάρχει στέγαση στον σχολικό χώρο για περίπου 50 εκπαιδευτικούς, 20 άτομα προσωπικό
υποστήριξης και για 80 μαθητές.
Η αναλογία μαθητή προς δάσκαλο είναι 14 προς 1
και το μέσο μέγεθος τάξης σε ολόκληρο το σχολείο είναι
19. Το μέγεθος της τάξης στο Δημοτικό είναι κατά μέσο
όρο 16,5 και στο Γυμνάσιο/Λύκειο είναι 20.
Το σήμα του σχολείου απεικονίζει την βάρκα ενός
Έλληνα ψαρά συμβολική της καλής εκπαίδευσης που,
όπως το καλό ψάρεμα, απαιτεί επιμονή, θάρρος, υπομονή,
αυτονομία και σοφία. Ο ναύτης απεικονίζει τον Οδυσσέα
στο 10χρονο ταξίδι του μέσα από χιλιάδες προκλήσεις που
με την εξυπνάδα του, την τόλμη κι έχοντας την προστασία
της Αθηνάς έφτασε στο τέλος με ασφάλεια.
Σύνθημα του σχολείου είναι το αρχαίο ελληνικό ρητό: «Παν μέτρον άριστον».
Το σχολείο έχει ένα εξαιρετικό ρεκόρ ακαδημαϊκής και αθλητικής επιτυχίας,

4
Το πρόγραμμά σπουδών του Cambridge International Curriculum
https://www.cambridgeinternational.org/ που ακολουθεί το
σχολείο, προετοιμάζει τους μαθητές για τα πανεπιστήμια
οπουδήποτε στον κόσμο και οι απόφοιτοι του σχολείου κατέχουν
σημαντικές θέσεις στη βιομηχανία, την κυβέρνηση, την εκπαίδευση
και τις ΜΚΟ στην Αφρική και σε όλο τον κόσμο. Το 90% των
πρόσφατων πτυχιούχων φοιτούν σε πανεπιστήμια στην Αφρική,
την Ευρώπη, την Αυστραλία, την Ασία και τη Βόρεια Αμερική.
Το μόνο που μένει είναι να ενταχθούν ξανά τα Ελληνικά στο
ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Ο Ελληνικός πολιτισμός, η
κουλτούρα, η γλώσσα, η ιστορία, πολύτιμα στοιχεία ελληνικότητας, θα πρέπει να ξαναμπούν στο
σπουδαίο αυτό σχολείο ώστε να συνδεθεί και πάλι με τις ρίζες του. Με τις προσπάθειες του
Συντονιστή Εκπαίδευσης, των Ελλήνων της Τανζανίας και των υπουργείων Παιδείας και
Εξωτερικών ευχόμαστε να γίνει πραγματικότητα.

5
«ΜΑΝΟΥΛΑ ΜΟΥ, ΣΟΥ ΧΑΡΙΖΩ ΤΗΝ ΚΑΡΔΟΥΛΑ ΜΟΥ!»
Γράφει η εκπαιδευτικός του Τ.Ε.Γ Πρετόρια Ελένη Κωλέττη
Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε συναισθήματα και αρετές, όπως τη γνήσια και άδολη αγάπη,
την τρυφερότητα, τη φροντίδα, την προστασία, την ανιδιοτέλεια, την πίστη, την αφοσίωση, τη
θυσία, την ευγένεια, τη συγχώρεση, τη συμπόνια, την προσευχή, την παρηγοριά, την ελπίδα και να
μην τις δούμε όλες συγκεντρωμένες σε ένα και μοναδικό πρόσωπο, το πρόσωπο της μητέρας μας;
Το πρόσωπο που μας χάρισε τη ζωή και έχουμε
μοιραστεί μαζί του τους φόβους, τις αγωνίες, τη λύπη, τη
χαρά και τα όνειρά μας. Το πρόσωπο που χαίρεται, όσο
κανένας άλλος, στην χαρά και την επιτυχία μας, μας
στηρίζει στις αποτυχίες και τις δύσκολες στιγμές μας και
συντροφεύει με την ευχή του κάθε μας βήμα!
Άγιοι, συγγραφείς, ποιητές, συνθέτες,
τραγουδιστές, ζωγράφοι αλλά και ο απλός λαός έχουν
εξυμνήσει, αποτυπώσει και εκφράσει τον συλλογικό
σεβασμό της ανθρωπότητας απέναντι στο ιερό πρόσωπο
της Μάνας, το πανανθρώπινο σύμβολο της ζωής, της ανιδιοτελούς αγάπης, της αυτοθυσίας και
της υπέρβασης.
• Ο Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης λέει για τη μητέρα του: Η μητέρα μου έβλεπε τις αταξίες μου
και στενοχωριόταν, αλλά είχε μια αρχοντιά. Όταν έκανα καμμιά αταξία, γύριζε το κεφάλι
από την άλλη μεριά και έκανε πως δεν με βλέπει, για να μην με στενοχωρήσει. Εμένα όμως
αυτή η συμπεριφορά, μου ράγιζε την καρδιά. «Κοίταξε, έλεγα μέσα μου, εγώ έκανα τέτοια
αταξία και η μητέρα όχι μονάχα δεν με δέρνει, αλλά κάνει και πως δεν με βλέπει! Άλλη φορά
δεν θα το ξανακάνω! Πώς να την ξαναστενοχωρήσω;». Με αυτήν την συμπεριφορά της η
μητέρα μου, με βοηθούσε περισσότερο, παρά αν μου έδινε ένα σκαμπίλι. Και εγώ όμως δεν
το εκμεταλλευόμουν, να πω: «Ε, τώρα δεν με βλέπει, ας κάνω μεγαλύτερη αταξία». Ενώ ο
πατέρας μου, μόλις έκανα κάτι, τακ, σκαμπίλι. Βλέπεις, και οι δύο με αγαπούσαν, εκείνο
όμως που με διόρθωνε περισσότερο ήταν η αρχοντική συμπεριφορά της μάνας μου.
• Αυτός που χάνει τη μητέρα του χάνει μια αγνή ψυχή που τον ευλογεί και τον προστατεύει
συνεχώς. (Καλίλ Γκιμπράν)
• Δώστε μου καλές μητέρες, για να σας αλλάξω την όψη του κόσμου! (Ιερός Αυγουστίνος)
• Δεν υπάρχει κανένα άλλο ον, που να διαθέτει περισσότερη αγάπη από την μητέρα. Αυτό το
λέω, για να σας παραγγείλω να αγαπάτε τις μητέρες. (Γρηγόριος ο Θεολόγος)
• Οι εννέα από τους δέκα άνδρες που διέπρεψαν στη ζωή τους, στη μητέρα τους οφείλουν τον
πυρήνα του μεγαλείου τους. (Αδαμάντιος Κοραής)

6
• Και ένα τέταρτο μητέρας αρκεί για δέκα ζωές, και πάλι κάτι θα περισσέψει... που να το
ανακράξεις σε στιγμή μεγάλου κινδύνου! (Οδυσσέας Ελύτης)
• Αγαπάτε τη μητέρα σας, ω τέκνα, γιατί δεν υπάρχει έρωτας
περισσότερος αγνός και γλυκύτερος από αυτόν.
(Ευριπίδης)
• Η μητέρα δεν είναι αυτή που πάνω της θα στηριχτείς. Είναι
αυτή που θα σε κάνει να μην χρειάζεσαι στηρίγματα.
(Φίσερ)
• Μια καλή μητέρα, αξίζει περισσότερο από εκατό
δασκάλους. (Χέρμπερτ)
• Της μάνας είναι η καρδιά, μια απέραντη συγγνώμη.
(Μπαλζάκ)
• Δίκαια ονομάζουμε τη γη μητέρα, αφού την ποδοπατούμε
και αυτή δεν παύει να μας δίνει καρπούς και άνθη. (Καμπούρογλου)
• Της μάνας μου οι προσευχές, όρθιο θα με κρατάνε. (Κίπλινγκ)
• Ο άνθρωπος γερνάει την ημέρα που χάνει τη μητέρα του. (Πωλ Κλωντέλ)
• Η μάνα είναι σαν το αλάτι... η απουσία της κάνει τα πάντα άνοστα...
• Όσα σκεπάζει ο ουρανός, τόσα σκεπάζει η μάνα.
• Από όλα τα μυρωδικά κάλλιο μυρίζει η μάνα.
• Της μάνας η αγκαλιά, όσο και αν μεγαλώσεις, σε χωράει.
• Το παιδί από μάνα ορφανεύει και όχι από πατέρα.
• Η μάνα είναι ζάχαρη, η μάνα είναι μέλι, η μάνα είναι μυστικό, κασέλα κλειδωμένη.
• Ο θυμός της μητέρας είναι σαν το ανοιξιάτικο χιόνι: μπορεί να πέσει πολύ, αλλά θα λειώσει
γρήγορα. (Ρωσική παροιμία)
• Ο Θεός δεν μπορούσε να είναι παντού, οπότε δημιούργησε τις μητέρες. (Εβραϊκή παροιμία)
Εμείς στο σχολείο μας για να γιορτάσουμε, να τιμήσουμε και να αποδώσουμε ευγνωμοσύνη στο
πρόσωπό της αφιερώσαμε το μάθημα με τους μικρότερους μαθητές μας στα συναισθήματα που μας
κατακλύζουν, όταν μιλάμε για τη μητέρα μας. Έτσι εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους με νέες λέξεις,
μίλησαν για τη μητέρα τους και εξέφρασαν τα συναισθήματά τους. Έμαθαν το τραγούδι «Η
καλύτερη μαμά του κόσμου», το τραγουδήσαν και το καταχάρηκαν.
Στο τέλος έγραψαν, το καθένα στην καρδιά του, τα συναισθήματα και τις ευχές του για να την
χαρίσουν στην καλύτερη μαμά του κόσμου, στη δική τους μαμά!

7
Με τους μεγαλύτερους μαθητές (Greek to Matric) διαβάσαμε και συζητήσαμε πάνω το
παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο του Ν. Καζαντζάκη «Αναφορά στον Γκρέκο».
«Η μάνα μου, μια άγια γυναίκα. Με υπομονή, μ’ αντοχή κι όλη τη γλύκα της γης απάνω της.
Όλοι από το αίμα της μάνας μου οι πρόγονοι ήταν χωριάτες. Σκυμμένοι στο χώμα, κολλημένοι στο
χώμα, τα πόδια τους, τα χέρια τους, τα μυαλά τους γεμάτα χώματα.
Αγαπούσαν τη γης και της εμπιστεύονταν όλες τις ελπίδες. Είχαν γίνει, πάππου προς πάππου, ένα
μαζί της. Στην αβροχιά, κοράκιαζαν κι αυτοί μαζί της, κι όταν ξεσπούσαν τα πρωτοβρόχια, τα
κόκαλά τους έτριζαν και φούσκωναν σαν καλάμια. Κι όταν αλέτριζαν και χαράκωναν βαθιά την
κοιλιά της με το γενί, ξαναζούσαν στα στήθια και στα μεριά τους την πρώτη νύχτα που κοιμήθηκαν
με τη γυναίκα τους…
Ποτέ δεν είχα δει τη μητέρα μου να
γελάει, χαμογελούσε μόνο, και τα βαθουλά,
μαύρα μάτια της κοίταζαν τους ανθρώπους
γεμάτα υπομονή και καλοσύνη.
Πηγαινοέρχονταν σαν πνέμα αγαθό μέσα στο
σπίτι, κι όλα τα πρόφταινε ανέκοπα κι
αθόρυβα, σαν να ΄χαν τα χέρια της μια
καλοπροαίρετη μαγική δύναμη, που
κυβερνούσε με καλοσύνη την καθημερινή
ανάγκη. Μπορεί και να ΄ναι η νεράιδα
συλλογιζόμουν κοιτάζοντάς την σιωπηλά….
Οι ώρες που περνούσα με τη μητέρα
μου ήταν γεμάτες μυστήριο. Καθόμασταν ο ένας αντίκρα στον άλλο, εκείνη σε καρέκλα πλάι στο
παράθυρο, εγώ στο σκαμνάκι μου, κι ένιωθα, μέσα στη σιωπή, το στήθος μου να γεμίζει και να
χορταίνει, σαν να ΄ταν ο αγέρας ανάμεσά μας γάλα και βύζαινα. Από πάνω μας ήταν η γαζία, κι
όταν ήταν ανθισμένη, η αυλή μας μοσκομύριζε. Αγαπούσα πού τα ευωδάτα κίτρινα λουλούδια της,
τα ΄βαζε η μητέρα μου στις κασέλες και τα σώρουχά μας, τα σεντόνια μας, όλη μου η παιδική ηλικία
μύριζε γαζία.
Μιλούσαμε, πολλές ήσυχες κουβέντες, πότε η μητέρα μού διηγόταν για τον πατέρα της, για
το χωριό που γεννήθηκε, και πότε ΄γω της στορούσα τους βίους των αγίων που ‘χα διαβάσει, και
ξόμπλιαζα τη ζωή τους με τη φαντασία μου. Δεν έφτανα τα μαρτύριά τους, έβαζα κι από δικού μου,
ωσότου έπαιρναν τη μητέρα μου τα κλάματα, τη λυπόμουν, κάθιζα στα γόνατά της, της χάϊδευα τα
μαλλιά και την παρηγορούσα: Μπήκαν στον παράδεισο, μητέρα, μη στεναχωριέσαι, σεριανίζουν
κάτω από ανθισμένα δέντρα, κουβεντιάζουν με τους αγγέλους και ξέχασαν τα βάσανά τους. Και
κάθε Κυριακή βάζουν χρυσά ρούχα, κόκκινα κασκέτα με φούντες και πάνε να κάμουν βίζιτα στο
Θεό. Κι η μητέρα σφούγγιζε τα δάκρυά της, με κοίταζε σαν να μου έλεγε: «Αλήθεια λες;» Και μου
χαμογελούσε.

8
Και το καναρίνι, μέσα στο κλουβί του, μας άκουγε, σήκωνε το λαιμό του και κελαηδούσε
μεθυσμένο, ευχαριστημένο, σαν να ‘χε κατέβει από τον παράδεισο, σαν να ΄χε αφήσει μια στιγμή
τους αγίους κι ήρθε στη γης να καλοκαρδίσει τους ανθρώπους.
Η μητέρα μου, η γαζία, το καναρίνι, έχουν σμίξει αχώριστα, αθάνατα μέσα στο μυαλό μου,
δεν μπορώ πια να μυρίσω γαζία, ν’ ακούσω καναρίνι, χωρίς ν’ ανέβει από το σπλάχνο μου η μητέρα
μου και να σμίξει με τη μυρουδιά τούτη και με το κελάηδημα του καναρινιού». Νίκος
Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1964
Με αυτόν τον τρόπο πολύ απλά και όμορφα αφιερώσαμε τη μέρα μας στο σύμβολο της
απέραντης καλοσύνης, του διαρκούς, σκληρού και αφανούς αγώνα, αλλά και τόσο σημαντικού
όχι μόνο για τον καθένα μας χωριστά, αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία.

9
«Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ SPRINGS / Ν.
ΑΦΡΙΚΗ»
Γράφει η εκπαιδευτικός του ΤΕΓ, κα Αθηνά Γαλανού
Τη Δεύτερη Κυριακή του Μαΐου γιορτάζεται η γιορτή της Μητέρας.
Είναι κινητή γιορτή και φέτος γιορτάστηκε στις 9 Μαΐου.
Μόλις ξημέρωσε η γιορτή της Μητέρας αισθάνθηκα κάτι
διαφορετικό από τις άλλες μέρες, μια χαρά που ανέβλυζε από μέσα
μου με τη σκέψη τι ευλογία είναι να είσαι μητέρα και πόσο
σπουδαία απήχηση είχε σ' όλη την κοινωνία η καθιέρωση της
γιορτής της Μητέρας που έγινε πρώτα στις Σκανδιναβικές χώρες
και κατόπιν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Μητέρα είναι αυτή που μεγαλώνει στα σπλάχνα της τη ζωή και
φέρνει στο φως το νέο άνθρωπο. Είναι αυτή που αγωνίζεται και
προσπαθεί να κρατήσει στην ολόθερμη αγκαλιά της το παιδί της.
Είναι αυτή που δίνει χωρίς να παίρνει στο πρόσωπό της, είναι η προσωποποίηση της αγάπης. Είναι
αυτή που ξέρει να συγχωρεί, να πονάει, να κλαίει, να παρηγορεί, να ιδρώνει, να προσφέρει να
αγωνιά, να εύχεται να διατηρεί την ελπίδα να διδάσκει την αφοσίωση, την ευθύνη την θυσία. Η
μητέρα μεριμνά για την υγεία, τη μόρφωση τη διαπαιδαγώγηση και τη γλωσσική εξέλιξη των
παιδιών της. Πάντα είναι με το χαμόγελο στα χείλη και τη γαλήνη στη ματιά της όπου κυριαρχεί
μέσα της το γέλιο, το τραγούδι η χαρά και η αισιοδοξία για το μέλλον.
Αυτός που αγαπάει τη μάνα καταλαβαίνει την αγιότητα και ιερότητα της, γιατί μπορεί να
δει και να ανακαλύψει την ανθρωπιά της.
Για όλα τα παραπάνω γιορτάζουμε τη Μητέρα και υποκλίνεται με θαυμασμό όλη η ανθρωπότητα.
Γι 'αυτή που μπορεί να θυσιαστεί για την αγάπη έχοντας μια καρδιά ανοιχτή έτοιμη να χωρέσει τον
κόσμο ολόκληρο.
Είναι το κυρίαρχο πρόσωπο και ο πυρήνας του κυττάρου της οικογένειας. Είναι η λαμπάδα που με
την παρουσία της σκορπίζει το φως της ψυχής της για να φωτίζει τους άλλους. Αυτή είναι η
μεγαλύτερη ηθική ικανοποίησή της.
Με την ευκαιρία της γιορτής της Μητέρας μίλησα για όλα τα παραπάνω στους μαθητές μου
και τους παρότρυνα να προσφέρουν ένα αγνό λουλούδι στη μητέρα τους, να ζωγραφίσουν μια
κάρτα και να γράψουν "Χρόνια πολλά γλυκύτατη μου μανούλα". Ας θυμηθούν το γαλήνιο βλέμμα
της, το τρυφερό χάδι της, το γλυκό της λόγο. Της αρκεί αυτή η αναγνώριση, αυτή δεν θέλει τίποτα
από μας περισσότερο. Νοιάζεται μόνο για την ευτυχία μας. Έχουμε χρέος να μιλάμε στους μαθητές
που διδάσκουμε την ελληνική γλώσσα να πουν στη μητέρα τους ένα μεγάλο "Ευχαριστώ" μέσα απ'
την ψυχή τους και να είναι σίγουροι ότι το πρόσωπο της θα λάμψει από αγάπη και στοργή.

10
«Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΘΩΩΝ ΕΩΣ ΤΗ ΜΑΚΡΙΝΗ ΖΑΜΠΙΑ»
Μήνυμα για την ημέρα Μνήμης
της Γενοκτονίας του Ποντιακού
Ελληνισμού δημοσίευσε ο
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης
Ζάμπιας κ. Ιωάννης.
«Το αίμα των αθώων που πότισε
την ευλογημένη ποντιακή γη,
θυσία και αυτό στον βωμό της
ρωμιοσύνης, βοά και η κραυγή
των «εσφαγμένων αρνίων» δεν θα
βρει ησυχία και ανάπαυση μέχρις
ότου όλος ο πολιτισμένος κόσμος
αναγνωρίσει αυτήν την άδικη και
φρικαλέα σφαγή. Οι ζωές των
ανθρώπων, η τιμή των βιασμένων
θυγατέρων του Πόντου, τα σεβάσματα της Πίστεως, τα σπίτια και οι περιουσίες δεν θα γυρίσουν
πίσω, αλλά το χρέος είναι να μην ξεχάσουμε ποτέ, για να μην ξαναζήσουμε μια ακόμα γενοκτονία»
αναφέρει, μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:
Είναι εξαιρετικά σαφές πλέον σε όσους έχουν ασχοληθεί, έστω και κατ’ ελάχιστον, με την ιστορία του
ποντιακού Ελληνισμού ότι τα ειδεχθή εγκλήματα που διεπράχθησαν εναντίον του από τους Τούρκους έχουν όλα
τα χαρακτηριστικά της γενοκτονίας, αφού με τρόπο συστηματικό, μαζικό και εξαιρετικά βίαιο στόχευαν στον
ολοκληρωτικό αφανισμό του Ελληνισμού του Πόντου από τις προαιώνιες πατρογονικές του εστίες. Τα ιστορικά
τεκμήρια είναι αδιαμφισβήτητα και οι μαρτυρίες όσων επέζησαν της λαίλαπας των Νεότουρκων δεν μπορούν
να διαψευστούν. Οι εκατόμβες των θυμάτων –πλέον των 350 000- ζητούν, όχι εκδίκηση ασφαλώς, αλλά
δικαίωση…
Το αίμα των αθώων που πότισε την ευλογημένη ποντιακή γη, θυσία και αυτό στον βωμό της
ρωμιοσύνης, βοά και η κραυγή των «εσφαγμένων αρνίων» δεν θα βρει ησυχία και ανάπαυση μέχρις ότου όλος
ο πολιτισμένος κόσμος αναγνωρίσει αυτήν την άδικη και φρικαλέα σφαγή. Οι ζωές των ανθρώπων, η τιμή των
βιασμένων θυγατέρων του Πόντου, τα σεβάσματα της Πίστεως, τα σπίτια και οι περιουσίες δεν θα γυρίσουν
πίσω, αλλά το χρέος είναι να μην ξεχάσουμε ποτέ, για να μην ξαναζήσουμε μια ακόμα γενοκτονία.
Η ελληνική Πολιτεία στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου και, βεβαίως, στα διεθνή φόρα οφείλει να
αναδείξει όλες τις πτυχές του Ποντιακού ζητήματος, να γνωστοποιήσει τα τεκμηριωμένα και αδιάσειστα στοιχεία
που πιστοποιούν τη διάπραξη της γενοκτονίας και να επιτύχει τη μαζική καταδίκη, εκ μέρους του συνόλου του
πολιτισμένου κόσμου, αυτού το βάρβαρου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας. Η πρόσφατη αναγνώριση της
Γενοκτονίας που διέπραξαν οι ίδιοι θύτες, εναντίον του πολύπαθου και φιλειρηνικού Αρμενικού λαού, από τις

11
Η.Π.Α αναζωπυρώνει τις ελπίδες για την αίσια έκβαση και του Ποντιακού ζητήματος. Επιπρόσθετα, η
ευαισθητοποίηση των Ελλήνων πολιτών και ιδιαίτερα της νέας γενιάς μπορεί καταλυτικά να επιδράσει στη
μαζική κινητοποίηση και την ειρηνική διεκδίκηση, αφού η λήθη είναι ο μεγάλος εχθρός στην υπόθεση του
ποντιακού Ελληνισμού.
Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων, δεν είναι μια υπόθεση που αφορά στους Ποντίους –οι
οποίοι προφανώς και πρέπει να
πρωτοστατούν στην προσπάθεια της
διεθνούς αναγνώρισής της- είναι ένα
ζήτημα που αφορά σε όλη την ανθρωπότητα
και τον κόσμο μας. Η αναγνώριση της
Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και
η απόδοση της οφειλόμενης τιμής στα
θύματα θα είναι ένα βήμα προς την ειρηνική
συνύπαρξη των λαών και στην εμπέδωση
του σεβασμού προς τον άλλο. Έχει ήδη
αργήσει πολύ, δεν πρέπει να καθυστερήσει
ακόμη περισσότερο…
Εξάλλου, η πρόσφατη συμβολική κίνηση
της Διοίκησης Biden στην αναγνώριση της
γενοκτονίας των Αρμενίων έχει διδακτικό χαρακτήρα και αποδεικνύει ότι η αρετή της υπομονής είναι όπλο στα
χέρια αυτού που τη διαθέτει. Θα έρθει σύντομα το πλήρωμα του χρόνου και για τη δικαίωση των ποντιακών
ψυχών που χάθηκαν. Αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί καλό συντονισμό και ικανούς διπλωματικούς χειρισμούς από
μέρους του πολιτικού κόσμου και ιδίως από τις Κυβερνήσεις της Ελλάδος. Σε αυτό το πλαίσιο, σημαντικές είναι
οι εξαγγελίες των διαδοχικών Κυβερνήσεων της Ελλάδος των τελευταίων ετών, αναφορικά με την προώθηση
της διεθνοποίησης του ζητήματος. Αυτές οι εξαγγελίες πρέπει να γίνουν πράξη.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία πιστεύουμε ότι μετά τη Σταύρωση έρχεται η Ανάσταση, εμείς οι Πόντιοι
είμαστε «ακόμη στο σταυρό» αναμένοντας την Ανάσταση.
Χριστός Ανέστη!
Metropolitan Ioannis of Zambia sent a message on the Day of Remembrance of the Genocide of
Pontian Hellenism.
The Metropolitan of Zambia stated in his message: “The lives of the people, the honor of the raped
daughters of Pontus, the respect of the Faith, the houses, and the possessions will not be returned,
but the duty is to never forget so that we do not experience another genocide again.”
He also said, among other things: “Moreover, the recent symbolic recognition of the Armenian
genocide by President Biden is instructive and proves that the virtue of patience is a weapon in the
hands of those who possess it. The crew of time will soon come to justify the lost Pontian souls.”

12
Read below the full message of the Metropolitan of Zambia:
It is now extremely clear to those who have dealt, albeit in
the slightest, with the history of Pontian Hellenism that the
heinous crimes committed against it by the Turks have all
the characteristics of genocide, as they systematically,
massively, and extremely violently aimed at a complete
annihilation of the Hellenism of Pontus from its pre-
eternal ancestral homes. The historical evidence is
indisputable and the testimonies of those who survived
the Neo-Turkish uprising cannot be refuted. The millions
of victims – more than 350,000 – demand, not revenge of
course, but justice…
The blood of the innocent who watered the blessed
Pontian land, sacrifice, and that on the altar of Romiosini,
roar and the cry of the “slaughtered lambs” will not find
peace and rest until the whole civilized world recognizes
this unjust and horrible slaughter. The lives of the people,
the honor of the raped daughters of Pontus, the respect of the Faith, the houses, and the possessions
will not be returned, but the duty is to never forget so that we do not experience another genocide
again.
The Greek State, in the context of the European acquis and, of course, in the international fora, must
highlight all aspects of the Pontian genocide, disclose the substantiated and incontrovertible
evidence that confirms the commission of the genocide and achieve mass condemnation by all
civilized world, this barbaric crime against humanity. The recent recognition of the Genocide
committed by the perpetrators themselves, against the long-suffering and peaceful Armenian
people, by the USA rekindles hopes for a happy outcome of the Pontian Genocide as well. In
addition, the sensitization of the Greek citizens and especially of the new generation can have a
catalytic effect on the mass mobilization and the peaceful claim, since oblivion is the great enemy of
the genocide of the Pontian Greeks.
The recognition of the Pontian Genocide is not an issue that concerns the Pontians – who obviously
must take the lead in the effort of its international recognition – it is an issue that concerns all of
humanity and our world. The recognition of the Genocide of the Greeks of Pontus and the return of
due honor to the victims will be a step towards the peaceful coexistence of the peoples and the
consolidation of respect for the other. It is already too late, it should not take any longer…
Moreover, the recent symbolic recognition of the Armenian genocide by President Biden is
instructive and proves that the virtue of patience is a weapon in the hands of those who possess it.
The crew of time will soon come to justify the lost Pontian souls. But such a thing requires good
coordination and competent diplomatic maneuverings on the part of the political world and
especially by the Governments of Greece. In this context, the announcements of the successive

13
Governments of Greece in recent years are important, regarding the promotion of the
internationalization of the issue. These proclamations must be put into practice.
In the Orthodox Church we believe that after the Crucifixion comes the Resurrection, we
Pontians are “still on the cross” waiting for the Resurrection.
Christ is Risen!
Πηγές: https://www.orthodoxianewsagency.gr/patriarxeia/patriarxio_aleksandrias/zampia-to-
aima-ton-athoon-pou-potise-tin-pontiaki-
gi/?fbclid=IwAR24Xf7QJ65xtZAyTIOtg_Pw08uCuarrVb57w4T0b7CEla-CwNND-cMJhHc
https://orthodoxtimes.com/metropolitan-of-zambia-we-pontians-are-still-on-the-cross-waiting-
for-the-resurrection/?fbclid=IwAR0xqHiGJ2oRBM-
PDHNP3aYvNpirOSBObnXkB3SGZh8ttt5PHj03I6Ftoq4

14
«102 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Εκδήλωση στη μνήμη των θυμάτων, από την Ελληνική κοινότητα
Κινσάσας»
Γράφει ο Δ/ντής των Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων, κ. Γεώργιος Λεργιός
Με σεβασμό στη μνήμη των θυμάτων
της Γενοκτονίας των Ελλήνων του
Πόντου και τηρώντας όλα τα μέτρα
προστασίας κατά του κορωνοϊού,
πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στην
Ελληνική Κοινότητα Κινσάσας το
Σάββατο 22 Μαΐου 2021.
Αρχικά έγινε προβολή μουσικού
βίντεο με εικόνες από τις
αλησμόνητες πατρίδες του Πόντου
και ακολούθησαν ομιλίες της Πρέσβεως της Ελλάδας στην Κινσάσα κας Καλλιόπης Ντούτη, του
Σεβασμιότατου Μητροπολίτη κ. Νικηφόρου και του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας
Κινσάσας κυρίου Γεράσιμου Ντούνη.
Κατόπιν προβλήθηκε βίντεο με συνεντεύξεις ιστορικών – ερευνητών, οι οποίοι καταθέτουν
τις απόψεις τους για αυτά τα οδυνηρά για τον Ελληνισμό γεγονότα.
Εμείς οι Έλληνες της Κινσάσας με σεβασμό στην τρισχιλιετή παρουσία των Ελλήνων στον
Πόντο, καταδικάζουμε τον φρικτό, απάνθρωπο και βίαιο ξεριζωμό τους και απαιτούμε την
αναγνώριση αυτής της Γενοκτονίας από το τουρκικό κράτος, η οποία θα συντελέσει στην αποτροπή
ανάλογων εγκλημάτων σε βάρος της ανθρωπότητας.

15
«Ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού – Σχολή
Σαχέτι 21 Μαΐου 2021»
Έντονη ήταν η συγκίνηση σήμερα σε όλους τους παρευρισκόμενους στο μεγάλο προαύλιο
της Σχολής ΣΑΧΕΤΙ, όπου και πραγματοποιήθηκε η λαμπρή γιορτή μνήμης της Γενοκτονίας του
Ποντιακού Eλληνισμού (1914-1923). Μια ιδέα της Διευθύντριας του Δημοτικού της Σχολής κ.
Σοφίας Ζαχαρίου η οποία πραγματοποιείται για τέταρτη συνεχή χρονιά. Οι εκπαιδευτικοί του
Ελληνικού Τμήματος βοήθησαν καθοριστικά και ουσιαστικά στην οργάνωση και πραγματοποίηση
της εκδήλωσης.
Στην εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε με όλα τα πρωτόκολλα κατά της Πανδημίας,
στον χώρο της εκδήλωσης παρευρέθηκαν ορισμένα τμήματα μαθητών με τους εκπαιδευτικούς
τους, επίσης το παρόν έδωσαν: ο Εκτελών χρέη Πρέσβη κ. Στέφανος Ιωαννίδης, ο Πρόεδρος της
Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ν. Αφρικής κ. Γιάννης Σπυρίδης, ο Συντονιστής
Εκπαίδευσης Δρ Γ. Βλάχος, ο Διευθυντής της Σχολής κ. W. Taylor, η Διευθύντρια του Δημοτικού του
ΣΑΧΕΤΙ κ. Σοφία Ζαχαρίου, η Διευθύντρια του Ελληνικού Τμήματος κ. Τ. Παπάζογλου,
εκπρόσωποι συλλόγων και Σωματείων.
Γράφει: Ο εκπαιδευτικός του Ελληνικού Τμήματος Άξιος Δημοσθένης.

16
Η εκδήλωση άνοιξε με τους επιμελητές του σχολείου Κασσάνδρα Μπαρμπή και Νικόλας
Καπετανάκης οι οποίοι καλωσόρισαν τους παρευρισκόμενους και έκαναν μια σύντομη αναφορά
στην ιστορική πραγματικότητα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Στη συνέχεια
μεταδόθηκε το μήνυμα του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού
κ. Ιωάννη Χρυσουλάκη. Ο κ. Χρυσουλάκης αναφέρθηκε με απόλυτα τεκμηριωμένο λόγο στην
Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού συγκινώντας τους παρευρισκόμενους. Ακολούθησε
επιμνημόσυνη δέηση από τον ιερέα της Σχολής ΣΑΧΕΤΙ Σεβασμιότατο Πέτρο Αρχιεπίσκοπο
Άκκρας.
Τη σκυτάλη των εκδηλώσεων αμέσως μετά ανέλαβαν ομάδες μαθητών του Δημοτικού και
του Γυμνασίου-Λυκείου οι οποίες παρουσίασαν: Δραματοποίηση της Γενοκτονίας των Ποντίων,
Ποίημα, Ποντιακούς χορούς καθώς και Ποντιακά τραγούδια. Αίσθηση προκάλεσε το αφηγηματικό
από μαθητές της Δ’ Δημοτικού και της Α’ Γυμνασίου σχετικά με δύο Ελληνικές ποδοσφαιρικές
ομάδες, τον ΠΑΟΚ και την ΑΕΚ και χορωδία των μαθητών της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ Τάξης του Δημοτικού,
τραγούδησε άψογα το Ποντιακό τραγούδι ‘’Το Προσφυγικό’’. Το μήνυμα της Ελληνίδας
ερμηνεύτριας Μελίνας Ασλανίδου, μαζί με ένα ποντιακό τραγούδι έκλεισε την εκδήλωση. Αμέσως
μετά προσφέρθηκαν σνακς από την κ. Ζαχαρίου προς τους καλεσμένους.
Η ανάρτηση της σχολής Σαχέτι για το γεγονός:
COMMEMORATION DAY OF THE PONTIAN-GREEK GENOCIDE
Today our school honoured the 353 000 Greeks that perished during the Pontian Genocide between
1914 and 1923. This ethnic cleansing occurred in the region of Pontus, which lay in present-day
Turkey and it was attributed to massacres and “death marches” in the hands of the Ottoman
Turks. Α mass population exchange was subsequently enforced that saw 3 000 000 Orthodox
Christians deported from Asia Minor to present-day Greece. Our assembly aimed to emphasise the
brutality of crimes against humanity and to underline the importance of our history and the lessons
behind it. Our pupils presented songs, dances and narrations that were based on the Genocide
where the message was that history cannot repeat itself. Νever again!

17
Σήμερα το σχολείο μας τίμησε τους 353.000 Έλληνες που σκοτώθηκαν κατά τη Γενοκτονία
των Ποντίων, μεταξύ του 1914 και του 1923. Αυτή η εθνοκάθαρση, πραγματοποιήθηκε στην περιοχή
του Πόντου, η οποία βρισκόταν στη σημερινή Τουρκία με σφαγές και «πορείες θανάτου» από
τους Οθωμανούς. Στη συνέχεια, μια μαζική ανταλλαγή πληθυσμού επιβλήθηκε, όπου 3.000.000
Χριστιανοί Ορθόδοξοι απελάθηκαν από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα.
Ο στόχος της εκδήλωσής μας, ήταν να δώσει έμφαση στη βαρβαρότητα των εγκλημάτων κατά της
ανθρωπότητας και να τονίσει τη σημασία για τα διδάγματα που μας δίνει η Ιστορίας μας. Οι
μαθητές μας παρουσίασαν τραγούδια, χορούς και αφηγήσεις με επίκεντρο την Γενοκτονία και με
κύριο μήνυμα «Η Ιστορία δεν μπορεί να επαναληφθεί». ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ!#pontiangenocide
#pontiangenocideremembrance #ποντιακηγενοκτονια
Δείτε το πρόγραμμα: https://blogs.sch.gr/gsejohann/files/2021/05/Pontian-Program-2021.pdf
Εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση: https://events.saheti.co.za/PontianGenocide

18
«ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΣΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ
ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΛΟΥΜΠΟΥΜΠΑΣΙ»
Γράφει η δντρια του γυμνασίου – λυκείου, κα Βικτωρία Γερασιμίδου
Την Τρίτη 8 Ιουνίου τα σχολεία της
Ελληνικής Κοινότητας Λουμπουμπάσι, για
πρώτη φορά, ετοίμασαν εκδήλωση -
αφιέρωμα στη μνήμη της Γενοκτονίας του
Ποντιακού Ελληνισμού. Αν και τα σχολεία
βρίσκονται στην καρδιά της Αφρικανικής
Ηπείρου, υπάρχουν γονείς, εκπαιδευτικοί -
τρίτης και τέταρτης - γενιάς προσφύγων από τη
Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Καππαδοκία.
Ιστορικά τεκμηριώνεται η άφιξη πολλών
προσφύγων της Μικράς Ασίας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με την Μικρασιατική
καταστροφή. Από τα νησιά αυτά, ξεκίνησαν εδώ και πολλά χρόνια πολλοί Έλληνες και έφτασαν
στο σημερινό Λουμπουμπάσι.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με ποντιακή μουσική και τους υπέροχους ήχους της ποντιακής λύρας.
Στην αρχή έγινε μια σύντομη αναφορά στον όρο “Γενοκτονία” και τη γεωγραφική θέση της
περιοχής του Εύξεινου Πόντου, ώστε οι μαθητές να κατανοήσουν τον τόπο όπου διαδραματίστηκαν
τα ιστορικά γεγονότα. Ακολούθησε βίντεο με την ιστορία του Πόντου από την ίδρυσή του μέχρι
το 1919 και τη Γενοκτονία. Μαθήτριες της Γ΄ Λυκείου διάβασαν αποσπάσματα από το έργο του
Καζαντζάκη “Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά”, μέσα από τα οποία περιγράφεται η
δράση του μεγάλου λογοτέχνη με την οποία αφιέρωσε πολλούς μήνες στη διάσωση και
μετεγκατάσταση Ελλήνων του Πόντου με ενεργό ρόλο στο τότε Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας,
πιέζοντας ασφυκτικά τον Βενιζέλο μαζί με άλλες προσωπικότητες των γραμμάτων να διαθέσει ο
Βενιζέλος χρήματα και πόρους.
“Πόνεσα την αιώνια σταυρωμένη ράτσα που κινδύνευε πάλι στο Προμηθεϊκό βουνό του
Καυκάσου. Δεν ήταν ο Προμηθέας, ήταν η Ελλάδα καρφωμένη πάλι από το κράτος και τη βία και
φωνάζει. Φωνάζει όχι τους θεούς, φωνάζει τους ανθρώπους, τα παιδιά της να τη σώσουν”, γράφει
χαρακτηριστικά ο Καζαντζάκης.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν βίντεο, τραγούδια με μηνύματα, τα οποία αναφέρονταν
στην μακρά και λαμπρή ιστορική πορεία των Ελλήνων στον Πόντο στη δραματική περίοδο της
Γενοκτονίας στην αποτυχία του στόχου των Τούρκων για πλήρη εξόντωση των χριστιανικών λαών
της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και πρωτίστως στο ελπιδοφόρο μήνυμα της επιβίωσης.

19
“ Την πατρίδα μ’ έχασα” τραγουδά ο Άpolas Lermi γεννημένος στην Τόνια της
Τραπεζούντας, ένα από τα ελληνόφωνα χωριά του Πόντου. Τόνια η αρχαία Θοανία. “Στη μικρή
μου ηλικία μετακομίσαμε στην Πόλη. Εκεί στο Δημοτικό επειδή δεν μπορούσα να μιλήσω καλά τα
τουρκικά με κορόιδευαν οι συμμαθητές μου. Μου έλεγαν πως είμαι Λαζός. Αργότερα έκανα
διάφορες έρευνες και διάβασα διάφορα βιβλία και κατάλαβα πως η γλώσσα του παππού μου ήταν
αυτή η αρχαία ελληνική γλώσσα που μιλούσε ο Σωκράτης”, “Το να τραγουδάς ποντιακά, σημαίνει
να δεχτείς και την ελληνική καταγωγή σου” αναφέρει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Χουριέτ.
Καθώς τελείωσε το πρώτο μέρος του αφιερώματος οι μαθητές του Γυμνασίου- Λυκείου και
των Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεων του Δημοτικού σχημάτισαν το G “Genocide” στον αύλειο χώρο του σχολείου.
Προηγουμένως έγινε επεξήγηση του λογότυπου που είχε σχεδιαστεί για τα 100 χρόνια από την
αποβίβαση του γενοκτόνου Μουσταφά Κεμάλ στην Σαμψούντα, στις 19η Μαΐου 1919. Άλλοι
μαθητές και εκπαιδευτικοί σχημάτισαν τον αριθμό (353.000), αριθμό που φανερώνει τα θύματα της
Γενοκτονίας, ενώ τα νήπια με την καθοδήγηση των νηπιαγωγών τους κατέθεσαν όμορφα
κατακόκκινα τριαντάφυλλα, στον αριθμό των θυμάτων, πράξη μνήμης και τιμής αλλά συγχρόνως
ελπιδοφόρο μήνυμα επιβίωσης του Ποντιακού Ελληνισμού.
Η έναρξη του 2ου μέρους της
εκδήλωσης ξεκίνησε με τον εντυπωσιακό
χορό Πυρρίχιο από τους Ολυμπιακούς
αγώνες του 2004. Ο χορός Πυρρίχιος
αποκαλείται και Σέρα γιατί στον ποταμό
Σέρα της Τραπεζούντας υπήρχαν οι πιο
φημισμένοι χορευτές. Είναι εξέλιξη του
αρχαίου Πυρρίχιου, του πολεμικού χορού
των αρχαίων Ελλήνων που αποτελούσε
μέρος της στρατιωτικής εκπαίδευσης .
Ακολούθησε σύντομη αναφορά για την σύνδεση Κρήτης και Πόντου και τις ευδιάκριτες
ομοιότητες που υπάρχουν στον χαρακτήρα των Κρητικών και των Ποντίων, στη φιλοξενία, στη
γλώσσα, στη λύρα, στο τραγούδι και στο χορό τους και βέβαια όλα αυτά ξεκινούν από την
μετανάστευση Ποντίων στην Κρήτη στα χρόνια του Νικηφόρου Φωκά. Τότε ξεκίνησε ο εποικισμός
της Κρήτης με Ποντιακό πληθυσμό που συνεχίστηκε μέχρι το 1923 στον καιρό της ανταλλαγής
πληθυσμών. Τότε πολλοί Πόντιοι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στη φιλόξενη Κρήτη.
Προβλήθηκε βίντεο: το τραγούδι “Όσο βαρούν τα σίδερα .....” όπου Κρήτη και Πόντος
ενώνουν τους χορούς τους Πεντοζάλη και Σέρα. Το αφιέρωμα των σχολείων της Ελληνικής
Κοινότητας Λουμπουμπάσι ολοκληρώθηκε με το βίντεο της αλλαγής των Ευζώνων της
Προεδρικής Φρουράς στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη την ημέρα της 19ης Μαΐου.
Εύζωνοι με Ποντιακές ενδυμασίες εκείνη την ημέρα αποδίδουν τιμές στα 353.000 θύματα της
Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Τέλος, οι μαθήτριες του Λυκείου χόρεψαν Κότσαρι
και τικ ,τους δύο πιο χαρακτηριστικούς ποντιακούς χορούς και διεμήνυσαν την αισιοδοξία και την
πεποίθηση πως η Ανθρωπότητα θα τα καταφέρει και θα κινήσει τον αγώνα των Ποντίων για τη

20
Διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας και την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων εγκλημάτων στον
μέλλον.
Ένα μνημόσυνο για τις χαμένες ψυχές.....ένα μήνυμα αισιοδοξίας ενάντια σε κάθε πόλεμο και βία.
Ο Πόντος ΖΕΙ.
Την εκδήλωση του Γυμνασίου - Λυκείου επιμελήθηκαν οι εκπαιδευτικοί Γερασιμίδου Βικτωρία
και Σεργάκη Αικατερίνη .

21
«29 ΜΑΪΟΥ1453: H ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ»
Γράφει η Ευφροσύνη Μπούρα, φιλόλογος, αποσπασμένη στα Ελληνικά Εκπαιδευτήρια Κινσάσας
Ο χρόνος σταμάτησε στη συνείδηση των
Βυζαντινών, μετά την κατάληψη της ιερής Πόλης της
Ορθοδοξίας. Θρήνησαν για αυτή την απώλεια.
Παρηγορήθηκαν με την πίστη ότι ήταν «θέλημα
Θεού» να κυριέψουν την Πόλη οι Οθωμανοί.
Ήλπισαν ότι θα γινόταν κάποτε η επανάκτησή της
από τους Ορθόδοξους Έλληνες. «Κάποτε η Αγια
Σοφιά θα λειτουργηθεί ξανά από τους Χριστιανούς»,
και ο μαρμαρωμένος βασιλιάς θα ξυπνήσει. «Πάλι με χρόνια με καιρούς…»
Σύμφωνα, επίσης, με την παράδοση, προτού ο Μωάμεθ Β’ Πορθητής καταλάβει την
Κωνσταντινούπολη, ο αυτοκράτορας Κων/νος ΙΑ’ Παλαιολόγος διέταξε να μεταφέρουν την Αγία
Τράπεζα και όλα τα κειμήλια της Αγίας Σοφίας μακριά από την Πόλη, για να μην πέσουν στα χέρια
των Τούρκων. Τρία καράβια ενετικά ξεκίνησαν φορτωμένα από την Πόλη, αλλά το τρίτο που
μετέφερε την Αγία Τράπεζα, βυθίστηκε στο Βόσπορο, στην περιοχή του Μαρμαρά. Από τότε, σε
αυτό το σημείο, ανεξαρτήτως καιρού, τα νερά παραμένουν ήρεμα και γαλήνια.
Ήταν Τρίτη 29 Μαΐου 1453. Εκδηλώθηκε γενική τουρκική επίθεση. Οι Βυζαντινοί κατάφεραν να
αποκόψουν τις υπόγειες σήραγγες απ’ όπου οι Οθωμανοί προσπάθησαν να περάσουν κάτω από τα
τείχη. Αν και αποκρούστηκαν οι δύο πρώτες επιθέσεις, ο Μωάμεθ Β’ οργάνωσε πολύ προσεκτικά
την τρίτη και τελευταία επίθεση, κοντά στην πύλη του Αγίου Ρωμανού. Εκεί, από την πλευρά των
Βυζαντινών, πολεμούσε ο ίδιος ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος, μαζί με το
γενναίο αρχιστράτηγο Γενουάτη Ιουστινιάνη και το στρατό τους. Δυστυχώς, ο σοβαρός
τραυματισμός του δεύτερου, τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τον αγώνα, επηρεάζοντας το
αποτέλεσμα της πολεμικής αναμέτρησης. Τελικά οι Οθωμανοί, σύμφωνα με την παράδοση,
εισέβαλαν από την Κερκόπορτα, που κάποιοι προδότες είχαν αφήσει ανοιχτή - και περικύκλωσαν
τους αμυνόμενους.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Γεώργιο Φραντζή ή Σφραντζή – αυτόπτη μάρτυρα, επιφανή
ιστορικό, αξιωματούχο, διπλωμάτη, στενό φίλο του Αυτοκράτορα – δόθηκε, στη συνέχεια, διαταγή
από το Σουλτάνο για τριήμερη λεηλασία της Πόλης. Μοναστήρια, εκκλησίες και ιδιαίτερα η Αγία
Σοφία υπέστησαν απώλειες. Το ίδιο συνέβη και με τις ιδιωτικές περιουσίες. Οι Τραπεζούντιοι
θρήνησαν πρώτοι την άλωση της Πόλης: «Πάρθεν η Πόλη, πάρθεν η Ρωμανία».
Η πολιορκία είχε ξεκινήσει από τις 6 Απριλίου. Ο Μωάμεθ Β’ είχε συγκροτήσει στρατό 150.000
ανδρών - μεταξύ των οποίων οι 12.000 ήταν γενίτσαροι – και μεγάλο αριθμό πλοίων. Ξεχώριζε το
πυροβολικό του, που ήταν ό,τι πιο σύγχρονο για εκείνη την εποχή και ιδιαίτερα το τεράστιο
πολιορκητικό κανόνι, δημιούργημα ενός επιδέξιου τεχνίτη, του Ουρβανού, ο οποίος ήταν
ουγγρικής ή σαξονικής καταγωγής. Από την άλλη πλευρά, οι Βυζαντινοί είχαν αντιπαρατάξει
στρατό 8.500 ανδρών περίπου, εκ των οποίων οι 2.000 ήταν μισθοφόροι - και 26 πλοία.

22
Οι Οθωμανοί Τούρκοι είχαν προσπαθήσει πολλές
φορές να σπάσουν την αλυσίδα που έφραζε τον Κεράτιο
κόλπο που προστάτευε την ανατολική πλευρά της
Κωνσταντινούπολης. Στις 20 Απριλίου, στολίσκος
τεσσάρων πλοίων -αποτελούμενος από τρία γενουάτικα
και ένα βυζαντινό κάτω από τη διοίκηση του
Φλαντανελά - είχε συγκρουστεί με επιτυχία, με
αριθμητικά υπέρτερο τουρκικό στόλο. Είχαν έλθει να
ενισχύσουν τους Βυζαντινούς μεταφέροντας, μεταξύ άλλων, τρόφιμα και εφόδια στην
πολιορκημένη πρωτεύουσα. Στις 28 Μαΐου πραγματοποιήθηκε η τελευταία χριστιανική ακολουθία
στην Αγία Σοφία, την οποία παρακολούθησε πλήθος αξιωματούχων και πιστών.
«Η Πόλη θα μπορούσε να είχε πέσει στα χέρια των Τούρκων πολύ νωρίτερα» σημειώνει η
Ελληνίδα βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ. Η Πόλη είχε αποδεκατιστεί τόσο από συνεχείς
επιθέσεις από Λατίνους, Σέρβους, Βουλγάρους και ιδιαίτερα από τους Οθωμανούς Τούρκους, όσο
και από την επιδημία πανώλης. Το 1453 στην Αυτοκρατορία ανήκαν εκτός από την ίδια την
Κωνσταντινούπολη και τα περίχωρά της, το μεγαλύτερο τμήμα της Πελοποννήσου, με επίκεντρο
τον Μυστρά. Ο λαός του Βυζαντίου δεν μπορούσε να ξεχάσει τη βαρβαρότητα των Λατίνων
Σταυροφόρων το 1204, στην πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Χαρακτηριστικά, ο Μέγας
Δούκας Λουκάς Νοταράς, είχε υποστηρίξει: «Καλύτερα σαρίκι τούρκικο παρά παπική τιάρα».
Επίσης, το Σχίσμα των 2 Εκκλησιών το 1054 είχε διχάσει τους Βυζαντινούς σε Ενωτικούς, που ήταν
υπέρ της Ένωσης των δύο Εκκλησιών- και Ανθενωτικούς. Επιπλέον, είχαν ξεσπάσει εμφύλιες
διαμάχες των Δυτικών, δηλαδή Γενοβέζων και Βενετσιάνων, εντός του λιμανιού της Πόλης. Ως
συνέπεια, οι Έλληνες της Πόλης είχαν χωριστεί σε φιλοδυτικούς και σε αυτούς που πρόσκεινταν
φιλικά στους Οθωμανούς.
Από την άλλη πλευρά, η Οθωμανική Αυτοκρατορία σταδιακά επεκτεινόταν. Η κατάληψη
της Καλλίπολης το 1354 από τους Οθωμανούς έφερε πλήθος φανατικών μουσουλμάνων πολεμιστών
στην Ευρώπη. Το Βυζάντιο έγινε το 1373 φόρου υποτελής στο Σουλτάνο. Ωστόσο, πολλοί χριστιανοί
είχαν υψηλές θέσεις στην οθωμανική διοίκηση και στο στράτευμα, ενώ κυριαρχούσαν στο εμπόριο.
Επίσης, οι χωρικοί πλήρωναν λιγότερους φόρους και ζούσαν με ασφάλεια.
Αποτέλεσμα της Άλωσης ήταν, πέρα από τις τεράστιες υλικές και πολιτιστικές καταστροφές
στην Πόλη, η εδαφική επέκταση των Τούρκων στη Β. Αφρική και στην Κεντρική Ευρώπη.
Χαρακτηριστικά, κατά τα τέλη του 17ου αιώνα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτασε στο απόγειό
της, απειλώντας τη Βιέννη.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τους ιστορικούς, η Άλωση της Κωνσταντινούπολης
σηματοδοτεί το τέλος του Μεσαίωνα και την έναρξη της Αναγέννησης και της Εποχής των
Ανακαλύψεων. Επίσης, η μετακίνηση Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη στην Ιταλία λόγω της
Άλωσης επηρέασε την αναγέννηση των αρχαίων ελληνικών σπουδών στην Ιταλία και στην
υπόλοιπη Ευρώπη, κατά την περίοδο του Ανθρωπισμού και της Αναγέννησης.

23
Η μνήμη της Άλωσης της Πόλης αποτελεί πηγή
θρήνου αλλά και πνευματικού αγώνα για όλο τον
Ελληνισμό. Οφείλουμε ως Έλληνες - συνεχιστές της
βυζαντινής παράδοσης, να βρισκόμαστε σε ετοιμότητα
για την προάσπιση της ελληνικότητας – και να
εκφράζουμε με σθένος την πνευματική μας
παρακαταθήκη εναντίον όσων λειτουργούν
υπονομευτικά, προτάσσοντας ιδιοτελείς και υλιστικές
προθέσεις. Είναι σημαντική η μετουσίωση του θρήνου,
ώστε να υπάρξει πνευματική ενδυνάμωση του
Ελληνισμού και βαθύτερη συνειδητοποίηση της ιστορίας και ταυτότητάς του.
Πηγές
Βιβλιογραφία:
Βασίλιεφ Α. Α., Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Τόμος Β΄, Μετάφραση Δημοσθένη
Σαβράμη, Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, Αθήνα 1971, σελ. 357-372
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος Θ΄, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1972, 2000, σελ. 207-213
Ηλεκτρονικά άρθρα:
https://www.thes.gr/parousiaseis/i-polis-ealo-i-mavri-epetios-tis-alosis-tis-konstantinoupolis/
https://kedenews.gr/news/%CE%B7-%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CF%82-%CE%B5%
CE%AC%CE%BB%CF%89-%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7-%CE%B5%C
F%80%CE%AD%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%
AC%CE%BB%CF%89/
https://asopichos.gr/29-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-
1453-%CE%B7-%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CF%82-%CE%B5%CE%AC%CE%BB%CF%
89-%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7-%CE%B5%CF%80%CE%AD%CF%84
%CE%B5%CE%B9%CE%BF/
https://www.protothema.gr/greece/article/1011423/29-maiou-1453-san-simera-i-alosi-tis-
konstadinoupolis/
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%B7
%CF%82_%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%C
E%BD%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CF%82_(1453)
Βίντεο στο You Tube: https://www.youtube.com/watch?v=53yfMlws7DI
National Geographic, 1453, Η άλωση της Πόλης

24
Ο έρωτας στα χρόνια του 1821 - Ο Λόρδος Βύρων και η «Κόρη των
Αθηνών»
Γράφει η Νέλλη Ζαφειριάδου,MA, Med, PhD cand. SAHETI SCHOOL, Greek Studies
Τιμώντας τα «200 Χρόνια» με ιστορικό φόντο την εθνικοαπελευθερωτική Επανάσταση του 1821 και
κοινή θεματική «ο έρωτας στα χρόνια του 1821» οι μαθητές της Α Λυκείου της Σχολής ΣΑΧΕΤΙ και οι
μαθητές της Α Λυκείου από το 6ο Γενικό Λύκειο Τρικάλων στα πλαίσια της αδελφοποίησης των δύο
σχολείων πραγματοποίησαν στις 3 Ιουνίου 2021 τη 2η διαδικτυακή συνάντησή τους. Στο παραπάνω
πλαίσιο, οι μαθητές του Σαχέτι παρουσίασαν τη ρομαντική ιστορία του φιλέλληνα Λόρδου Βύρωνα με τη
νεαρή Τερέζα Μακρή η οποία μέσα από την ποίησή του θα έμενε στην αιωνιότητα ως η «η Κόρη των
Αθηνών». Οπτικό υλικό από την εποχή και την Αθήνα του 1810 συνόδευε την αφήγηση της ιστορίας.
Συγκινητική υπήρξε η απαγγελία του ποιήματος «Maid of Athens, ere we part» by George Gordon, Lord
Byron (1810). Αντίστοιχα. οι μαθητές από το αδελφοποιημένο σχολείο στην Ελλάδα παρουσίασαν τον δυνατό
έρωτα της Μαντώς Μαυρογένους με τον Δημήτριο Υψηλάντη. Η εκδήλωση έκλεισε με την υπόσχεση για
καινούριες κοινές δράσεις και την ελπίδα όλων για αμοιβαίες επισκέψεις στις δυο χώρες.
Συμμετείχαν οι μαθητές της Α τάξης Λυκείου της Σχολής ΣΑΧΕΤΙ :
Christina Rovithis, Matthias Lazarides, Voula Hatzilias, Alexandros Deftereos, Spyros Giangos, Mia
Menegazzi
Ε Σ Σ
Ι
όρδος ύρων και η
όρη των ην ν
ΕΙ Σ Σ Ε Ι

25
Ο Λόρδος Βύρων και η «Κόρη των Αθηνών»
O Αμερικανός λογοτέχνης Philip Roth είπε πως η ζωή είναι απλώς
το χρονικό διάστημα κατά το οποίο είμαστε ζωντανοί, έτσι για τον
έρωτα θα μπορούσε κανείς να υπαινιχθεί, πως είναι ένας λόγος για
τον οποίο αξίζει τούτη η ζωή.
Ο έρωτας γλιστρά πάντα από μια πόρτα που ξέχασες ότι την άφησες
ανοιχτή, κι η ψυχή του κατοικεί μες στα ωραιότερα ποιήματα. Σε
εκείνα που σου θυμίζουν πως το να ερωτεύεσαι, σημαίνει να χάνεις
έδαφος και να εκπλήσσεσαι διαρκώς. Σε ‘κείνα που γράφονται
κυρίως όταν δε μπορείς να έχεις αυτό που θέλει η καρδιά.
Η Επανάσταση του 1821 δεν ήταν μόνο ένα εθνικό έπος
αγωνιστών, πολεμιστών και φιλελλήνων. Στο παρασκήνιο του
εθνικού αγώνα γράφτηκαν και οι προσωπικές ιστορίες των
πρωταγωνιστών, έντονες ιστορίες αγάπης και ανεκπλήρωτοι
έρωτες. Περιβόητος υπήρξε ο έρωτας της Μαντώς Μαυρογένους
με τον Δημήτριο Υψηλάντη όπως και ο ανεκπλήρωτος έρωτας
της Ρωξάνδρας Στούρτζα με τον κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια που άφησε μια παρακαταθήκη προσωπικής
αλληλογραφίας. Πολλοί φιλέλληνες, ερωτεύθηκαν Ελληνοπούλες
και έμειναν στην Ελλάδα όπως ο Ελβετός Ιωάννης Ιάκωβος Μέγιερ, ο οποίος παντρεύτηκε Ελληνίδα και
έγινε ορθόδοξος χριστιανός. Μια πλατωνική, ανεκπλήρωτη ιστορία αγάπης ήταν και αυτή που βίωσαν στην
Αθήνα του 1809, ο Λόρδος Βύρωνας και η νεαρή Τερέζα Μακρή, λίγα χρόνια πριν τον εθνικό ξεσηκωμό
των Ελλήνων. Μέσα από την ποίηση του Λόρδου Βύρωνα η μορφή της Τερέζας θα έμενε στην ιστορία ως
« η Κόρη των Αθηνών».
Πως γεννήθηκε η ιστορία αγάπης που ενέπνευσε το ποίημα “ Η Κόρη την Αθηνών;
Βρισκόμαστε στην Ελλάδα, δώδεκα χρόνια πριν ξεσπάσει η επανάσταση του 1821. Το 1809 ο νεαρός
Λόρδος Βύρων ξεκίνησε την μεγάλη Ευρωπαϊκή περιοδεία του σε ιστορικούς τόπους, όπως συνήθιζαν το 19ο
αιώνα οι νεαροί Άγγλοι ευγενείς . Ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και επισκέφθηκε πολλές πόλεις
όπως η Πάτρα, τα Γιάννενα, οι Δελφοί .
Το βράδυ των Χριστουγέννων του 1809 ο 21χρονος Λόρδος Βύρων αντίκρυσε για πρώτη φορά την Αθήνα.
Η επίσκεψή του συνέπεσε με τον
εορτασμό και τα έθιμα του
«Δωδεκαήμερου».

26
Θόλοι και ελιές, πύργοι και κυπαρίσσια, μιναρέδες και φοίνικες και στη μέση καμαρωτή η Ακρόπολη.
Τότε η πόλη είχε περίπου 1200 κατοικίες, από τις οποίες τετρακόσιες κατοικούνταν από Οθωμανούς και οι
άλλες από Έλληνες. Οι δρόμοι ήταν στενοί και αδιαμόρφωτοι. Η Αγορά – το περίφημο Παζάρι των Αθηνών–
ήταν γεμάτη από καφενεία.
[Μοναστηράκι. Το Τζαμί του Τζισδαράκη. Υδατογραφία Χ. Κ. Στίλλιγκ ]
Στην Αθήνα ο Λόρδος Βύρων, έμεινε για δέκα εβδομάδες ( από
τα Χριστούγεννα 1809-ως τον Μάρτιο 1810) και φιλοξενήθηκε
στο αρχοντικό του Προκόπιου Μακρή, πρόξενου της Αγγλίας
και πατέρα των περίφημων «Τριών Χαρίτων».
Το αρχοντικό της οικογένειας Μακρή
Το αρχοντικό της οικογένειας Μακρή βρισκόταν στην Οδό Αγιάς
σημερινή οδό Θέκλας στου Ψυρή. Ήταν διώροφο και τα δύο
κτίσματα επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Το σπίτι όπου έμεινε ο
Βύρων είχε ένα σαλόνι και δύο υπνοδωμάτια που άνοιγαν στην
αυλή με ένα σιντριβάνι στην μέση καθώς και έναν μικρό
λεμονόκηπο. Μετά τον θάνατό του Προκόπη Μακρή, η σύζυγός
του με τις τρείς κόρες του αναγκάστηκαν να ενοικιάσουν σε
ξένους περιηγητές δωμάτια από το αρχοντικό.
[Το σπίτι της Κόρης των Αθηνών. Σκίτσο Ν. Βέλμου Σχέδιο Κ.Χέλμη «Οδός Αγιάς»]
Στο αρχοντικό Μακρή, ο λόρδος Βύρων γνώρισε τη νεαρή κόρη της οικογένειας, Τερέζα, μια από
τις επονομαζόμενες «Τρεις Χάριτες». Ο κόσμος των Αθηνών αποκαλούσε τις τρεις κοπέλες «κονσουλίνες»
λόγω της προξενικής ιδιότητας του πατέρα τους. Και οι τρεις φορούσαν κόκκινο φεσάκι. Κάτω από το φέσι
περιδενόταν πολύχρωμο τσεμπέρι που σκέπαζε τους κροτάφους. Η κορμοστασιά τους ήταν κομψή και οι
τρόποι τους ευχάριστοι και ευγενικοί καθώς είχαν μόρφωση καλύτερη από τις άλλες Ελληνίδες της εποχής.

27
Η Κόρη των Αθηνών
Η Κόρη των Αθηνών, η Τερέζα γεννημένη το 1790, ήταν η
μικρότερη από τις τρείς αδερφές . Όταν την γνώρισε ο νεαρός
Λόρδος, ήταν μόλις δεκατριών χρονών. Ήταν πολύ όμορφη με
αρχαιοελληνικές γραμμές προσώπου. Επίσης διέθετε εξαιρετική
μόρφωση και μιλούσε ξένες γλώσσες. Λένε, πως η Τερέζα ήταν
τόσο όμορφη, ώστε όταν την πρωτοαντίκρισε ο Χόμπχαουζ, φίλος
του Λόρδου Βύρωνα που τον συνόδευε, έκθαμβος, αναφώνησε :
«Κοίτα, μια από τις Καρυάτιδες ζωντάνεψε».
[Κόρη των Αθηνών (λεπτομέρεια). Αγνώστου ελαιογραφία σε
μουσαμά 116χ82), Αθήνα, Συλλογή Ιδρύματος Αλεξ. Ωνάσης.]
Η παρουσία της μάγεψε τον νέο άντρα. «Νομίζω πως σ’ αγαπώ.
Ναι, ζωή μου, σ’ αγαπώ», ο νεαρός Λόρδος Βύρων ψιθύρισε στην
Τερέζα Μακρή το τελευταίο βράδυ εκείνου του Δεκέμβρη του 1810.
Η όμορφη Τερέζα Μακρή, ήταν μόνο δεκατριών χρονών και ο ποιητής πολύ νέος, μόνο εικοσιένα χρονών.
Ο έρωτάς τους ήταν ανεκπλήρωτος, πλατωνικός, αλλά ενέπνευσε τον Βύρωνα να γράψει το ποίημα « Η
Κόρη των Αθηνών», που κάθε στροφή του τελειώνει με τη φράση «Ζωή μου σας αγαπώ».
Ποιο ήταν το μέλλον των ηρώων αυτής της ρομαντικής ιστορίας;
Ο 21χρονος Λόρδος Βύρων, μετά από δυο
μήνες στην Αθήνα συνέχισε την ευρωπαϊκή
περιοδεία του στην αρχαία Τροία και την
Κωνσταντινούπολη.
Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, ο
Λόρδος Βύρων ήρθε ξανά στην Ελλάδα για
να πολεμήσει στο πλευρό των Ελλήνων. Πήγε
στο Μεσολόγγι. Εκεί, με άλλους ξένους
εθελοντές οργάνωσε το στρατό και φρόντισε
για την οχύρωση της πόλης. Οι κόποι του
όμως καθώς και το κακό κλίμα, κατέστρεψαν
την υγεία του. Αρρώστησε βαριά και στις 19
Απριλίου 1824, άφησε την τελευταία του
πνοή στο Μεσολόγγι, σε ηλικία μόνο 37 χρονών. Τα τελευταία του λόγια του ήταν για την Ελλάδα:
«Της έδωσα τον καιρό, την υγεία μου, την περιουσία μου, και τώρα της δίνω τη ζωή μου. Τι μπορούσα
να κάνω περισσότερο;»
Έγινε σύμβολο πατριωτισμού και ανακηρύχθηκε εθνικός ήρωας για όλους τους Έλληνες.

28
Η Τερέζα Μακρή, πέντε χρόνια μετά
από το θάνατο του Λόρδου Βύρωνα το
1824, παντρεύτηκε τον Άγγλο πρόξενο
των Αθηνών Τζέιμς Μπλάκ με τον οποίο
απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τον
ακολούθησε στην Κωνσταντινούπολη και
αργότερα στο Μεσολόγγι. Εκεί, έζησαν
ως το θάνατό του, το 1866. Η Τερέζα,
παρά τη μεγάλη μόρφωση που είχε, στο
τέλος της ζωής της γνώρισε δύσκολες
μέρες. Το 1872,
ο Γάλλος μουσικοσυνθέτης Σαρλ
Γκουνό έγραψε προς τιμήν της ένα
μουσικό έργο με τον τίτλο «Κόρη των
Αθηνών» για να την βοηθήσει οικονομικά.
Πέθανε στις 21 Οκτωβρίου 1875 στην
Αθήνα, σε ηλικία 78 ετών. Στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα φυλάγεται σήμερα το κόκκινο φεσάκι με τη
χρυσή φούντα της «Κόρης των Αθηνών», δίπλα σ’ ένα φορητό γραφείο του Λόρδου Βύρωνα.
Ο νεανικός έρωτας της Τερέζας για τον Λόρδο Βύρωνα, δεν έσβησε ποτέ. Το νανούρισμα που έλεγε
στην πρωτότοκη κόρη της δεν ήταν ένα απλό τραγούδι για παιδιά. Ήταν τα λόγια του νεαρού Βύρωνα που
κάποτε τής είχε συλλαβίσει τον έρωτα στο αυτί. Είτε μαζί είτε χώρια του, εκείνη θα έμενε στην Ιστορία ως
«Κόρη των Αθηνών», και οι στίχοι αυτοί θα ήταν για πάντα ο αόρατος σύνδεσμός τους:
Κόρη γλυκιά των Αθηνών,
σε τούτη δω του αποχωρισμού την ώρα,
δώσε , ώ! δώσε πίσω την καρδιά μου,
π’ αποχωρίστηκε από το στήθος το δικό μου
ή πάρε ό,τι απόμεινε και κράτησέ το.
Πριχού να φύγω άκουσε τον όρκο τον δικό μου:
-Ζωή μου, σας αγαπώ!
Μα τα μαλλιά τ΄ατίθασα ,
τα γλυκανεμισμένα ‘πο τον αγέρα του Αιγαίου,
Μα τα βλέφαρά σου που με τα κατάμαυρα ματόκλαδα αγγίζουν
τα τρυφερά τα μάγουλα τα ροδοβαμμένα.
Μα τα ελαφίσια τ’ ‘αγριωπά τα μάτια σου,
Μα τα χείλη σου, που λαχταρώ με πόθο,
Μα τη λιγνή τη μέση σου, που ‘ναι σα δαχτυλίδι.
Μα τα λουλούδια που μιλούν κάλλιο από κάθε λέξη.
Μα της αγάπης τη χαρά, που γίνεται μαζί και λύπη :
Κόρη γλυκιά των Αθηνών,
Σ΄ αφήνω γεια και φεύγω, μα μη με ξεχνάς
Σαν είσαι μοναχή να με συλλογάσαι.
Τι κι αν πηγαίνω μακριά κι αν φεύγω για την Πόλη
μου ΄χει η Αθήνα την καρδιά και την ψυχή σκλαβώσει.

29
Αγάπη τέτοια σώνεται;
( Μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός, Εκδ. Πατάκη, γ΄ έκδοση, Μάρτιος 2015.)
«Maid of Athens, ere we part»
by George Gordon, Lord Byron (1810)
Maid of Athens, ere we part,
Give, oh, give back my heart!
Or, since that has left my breast,
Keep it now, and take the rest!
Hear my vow before I go,
Zoe mou sas agapo.
By those tresses unconfined,
Wooed by each Aegean wind;
By those lids whose jetty fringe
Kiss thy soft cheeks’ blooming tinge;
By those wild eyes like the roe,
Zoe mou sas agapo.
By that lip I long to taste;
By that zone-encircled waist;
By all the token-flowers
that tell What words can never speak so well;
By love’s alternate joy and woe,
Zoe mou sas agapo.
Maid of Athens! I am gone:
Think of me, sweet! when alone.
Though I fly to Istambol,
Athens holds my heart and soul:
Can I cease to love thee?
No! Zoe mou sas agapo.
Η μορφή της Κόρης των Αθηνών, μια μορφή αγγελικά πλασμένη μέσα από τους φλογερούς στίχους
βγαλμένους από τον έρωτα που έτρεφε ο Μπάιρον για εκείνην, ενέπνευσε ποιητές, ζωγράφους και λοιπούς
καλλιτέχνες για να περάσει για πάντοτε στα Ηλύσια της ποίησης και του θρύλου.Το αρχοντικό της οδού
Θέκλας, εκεί όπου γεννήθηκε ο έρωτας των δύο νέων , μετονομάστηκε σε «σπίτι της Κόρης των Αθηνών»,
δεν υπάρχει πια …. Δυστυχώς, εγκαταλείφθηκε και στη δεκαετία του 1970 κατεδαφίστηκε.
ΠΗΓΕΣ
http://www.athenscitymuseum.gr/gr/efarmoges/athens-1842/
https://www.sansimera.gr/biographies/1293
Culturenow.gr
https://artviews.gr
http://www.elitekills.com/c/1473)

30
«ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΛΟΥΜΠΟΥΜΠΑΣΙ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΙΟΥ –
ΙΟΥΝΙΟΥ 2021»
Γράφει η Δντρια του Δημοτικού σχολείου, κα Αγγελική Κωτσορίδη
Εκπαιδευτική επίσκεψη σε έκθεση ζωγραφικής και στο Εθνικό Μουσείο
Την Πέμπτη 27 Μαΐου τα σχολεία της Ελληνικής
Κοινότητας Λουμπουμπάσι, Δημοτικό, Γυμνάσιο- Λύκειο
επισκέφτηκαν το Γαλλικό Ινστιτούτο, στο οποίο η διάσημη
καλλιτέχνης Adjaratou Ouegraogo, από την Μπουρκίνα
Φάσο, ετοίμαζε τα έργα της για την έκθεση ζωγραφικής. Ο
εκπρόσωπος του Γαλλικού Ινστιτούτου καλωσόρισε τα
παιδιά και τους εκπαιδευτικούς και η καλλιτέχνης μίλησε
για την οικογένειά της, τα βιώματα και την πηγή έμπνευσης
των έργων.
Ακολούθησε επίσκεψη στο Εθνικό Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας της πόλης του Λουμπουμπάσι. Η επίσκεψη άρχισε από το αρχαιολογικό τμήμα. Εκεί
είδαμε κρανία από ελέφαντες, ορυκτά και μέταλλα της περιοχής Κατάνγκας που βρίσκεται στο
Λουμπουμπάσι.

31
Έπειτα επισκεφτήκαμε το Εθνογραφικό Μουσείο όπου υπήρχαν διάφορα αντικείμενα όπως πήλινα σκέυη
μεγειρικής, εργαλεία, μάσκες και όργανα μουσικής.
Στην αίθουσα του μουσείου υπήρχε έκθεση φωτογραφίας με επίκαιρο θέμα την «μάσκα» λόγω της
πανδημίας. Η επίσκεψή μας τελείωσε στην Τρίτη αίθουσα της εντομολογίας.
Εβδομάδα Ολυμπιακής Παιδείας
Από τις 31 Μαΐου έως τις 4 Ιουνίου το Δημοτικό Σχολείο συμμετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα
«Ολυμπιακή Παιδεία - Ολυμπιακή Εβδομάδα». Το πρόγραμμα περιλάμβανε ένα σύνολο δράσεων που
αναδείκνυαν την μορφωτική και εκπαιδευτική αξία των Ολυμπιακών αγώνων. Οι δράσεις αυτές αφορούσαν

Newsletter may june_2021

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a Newsletter may june_2021

Semelhante a Newsletter may june_2021 (20)

Mais de gvlachos

Mais de gvlachos (20)

Último

Último (10)

Newsletter may june_2021