2.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Παχυσαρκία ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ Παιδίατρος Επιμελήτρια Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής Καραμανδάνειου Νοσοκομείου Παίδων Πάτρας

3.
ΣΗΜΑΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ <ul><li>Σημαντική επίπτωση που συνεχώς αυξάνεται </li></ul><ul><li>Σημαντική νοσηρότητα- οργανική και ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία πάσχοντος </li></ul><ul><li>Σοβαρές επιπλοκές </li></ul><ul><li>Δύσκολη αντιμετώπιση, συχνές υποτροπές </li></ul><ul><li>Επιφυλακτική πρόγνωση, υψηλή θνητότητα </li></ul>

4.
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

5.
Παχυσαρκία-ορισμός <ul><li>Κατάσταση στην οποία υπάρχει περίσσεια λιπώδους ιστού </li></ul>

6.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ <ul><li>Πανδημία παγκοσμίως </li></ul><ul><li>20% υπέρβαροι έφηβοι στην Ελλάδα </li></ul><ul><li>10% παχύσαρκοι έφηβοι >> >> </li></ul><ul><li>Ιατρικοί λόγοι για εμφάνιση παχυσαρκίας <1% περιπτώσεων </li></ul>

7.
Εκτίμηση της παχυσαρκίας <ul><li>Δείκτης μάζας σώματος - ΔΜΣ </li></ul><ul><li>(Βο dy Mass Index, ΒΜΙ) </li></ul><ul><li>λόγος Σ.Β . σε kg / το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα </li></ul><ul><li>Μέτρηση πάχους πτυχής δέρματος τρικεφάλου, δικεφάλου, υποπλάτια, υπερλαγόνια (σε χιλιοστά) στην κεντρική παχυσαρκία </li></ul>

8.
ΔΜΣ –ΒΜΙ, ενήλικες <ul><li>Λιποβαρείς με ΔΜΣ: < 18,5 kg/m 2 </li></ul><ul><li>Ιδανικού βάρους με ΔΜΣ: </li></ul><ul><li>18,5 -24,9 kg/m 2 </li></ul><ul><li>Υπέρβαροι με ΔΜΣ:25 -29,9 kg/m 2 </li></ul><ul><li>Παχύσαρκοι με ΔΜΣ: >30 kg/m 2 </li></ul>

9.
Παχυσαρκία στα παιδιά και στους εφήβους <ul><li>Οι τιμές του ΔΜΣ συσχετίζονται με τις προσαρμοσμένες ως προς την ηλικία και το φύλο καμπύλες του ΔΜΣ: </li></ul><ul><li>ΔΜΣ μεταξύ 5ης και 85ης Ε.Θ: </li></ul><ul><li>Ιδανικό Β.Σ. </li></ul><ul><li>ΔΜΣ μεταξύ 85ης και 95ης Ε.Θ: </li></ul><ul><li>υπέρβαρα </li></ul><ul><li>ΔΜΣ > 95ης Ε.Θ: Παχύσαρκα </li></ul>

10.
Επιδημιολογία Πηγή: EASO, European Α ssociation for the Study of Obesity, 2005 Κρήτη Κρήτη Ελλάδα Ελλάδα

11.
Υπέρβαρα παιδιά (Δ.Μ.Σ >25) στην Ευρώπη Ποσοστά υπέρβαρων παιδιών στην Ελλάδα: Σε ηλικίες 8-11 ετών >30% Σε ηλικίες 14-17, από τα υψηλότερα στην Ευρώπη

12.
A ιτιολογία <ul><li>Πολυπαραγοντική νόσος </li></ul>

13.
Αίτια <ul><li>Γενετικοί παράγοντες </li></ul><ul><li>(50% - 70% αιτίων για δεδομένο περιβάλλον) </li></ul><ul><li>Γονίδιο hob, χρωμόσωμα 7 </li></ul><ul><li>(κωδικοποιεί λεπτίνη: πρωτεϊνη 16 kD, παραγωγή από λιποκύτταρα) </li></ul><ul><li>80% να γίνει υπέρβαρο ένα παιδί αν και οι δυο γονείς είναι υπέρβαροι , 50% αν μόνο ο ένας , 10% αν κανένας </li></ul><ul><li>(όπου και αν μεγαλώσει) </li></ul>

14.
Μόνο τα γονίδια είναι υπεύθυνα? <ul><li>Έρευνες σε διδύμους δείχνουν τον ρόλο των γενετικών παραγόντων. </li></ul><ul><li>Διπλασιασμός των ποσοστών της παχυσαρκίας τα τελευταία 20 χρόνια καταδεικνύει την αλληλεπίδραση της γενετικής με το «παχυσαρκογενές» περιβάλλον </li></ul>

15.
Άλλα αίτια παχυσαρκίας <ul><li>Κακές διατροφικές συνήθειες - υπερσιτισμός </li></ul><ul><li>Έλλειψη σωματικής άσκησης </li></ul><ul><li>Ενδοκρινολογικές –νευρολογικές παθήσεις </li></ul><ul><li>Φάρμακα ( κορτικοστεροειδή – ψυχοφάρμακα ) </li></ul><ul><li>Stress (χωρισμοί –θάνατοι) </li></ul><ul><li>Προβλήματα με συνομηλίκους </li></ul><ul><li>Έλλειψη αυτοπεποίθησης-ελαττωμένη αυτοεκτίμηση-κατάθλιψη </li></ul>

16.
Παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση παχυσαρκίας <ul><ul><ul><ul><li>Παράγοντες που δεν τροποποιούνται </li></ul></ul></ul></ul><ul><ul><ul><ul><li>Παράγοντες που τροποποιούνται </li></ul></ul></ul></ul>

17.
Παράγοντες κινδύνου που δεν τροποποιούνται <ul><li>Γονείς υπέρβαροι ή παχύσαρκοι </li></ul><ul><li>Εθνικότητα (Αφρικανοαμερικάνοι) </li></ul><ul><li>Κοινωνικοοικονομικό επίπεδο </li></ul><ul><li>Βάρος γέννησης </li></ul><ul><li>Παιδιά μητέρων με διαβήτη κύησης </li></ul><ul><li>θηλασμός </li></ul>

18.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου που τροποποιούνται <ul><li>Μείωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων </li></ul><ul><li>Αύξηση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων </li></ul><ul><li>Αλλαγή τρόπου ζωής </li></ul><ul><li>(ταχυφαγεία, μείωση φυσικής δραστηριότητας κλπ) </li></ul><ul><li>Κοινωνικοί παράγοντες ( φιλοξενία = προσφορά γαστρονομικών προϊόντων) </li></ul>

19.
Κλινική εξέταση <ul><li>Μέτρηση Β.Σ, Υ.Σ, ΔΜΣ </li></ul><ul><li>Καμπύλες κατά Cole </li></ul><ul><li>Πάχος δερματικής πτυχής </li></ul>

20.
<ul><li>Μέτρηση Αρτηριακής Πίεσης </li></ul><ul><li>Ψηλάφηση θυρεοειδούς αδένα </li></ul><ul><li>Έλεγχος για : </li></ul><ul><li>μελανίζουσα ακάνθωση , ακμή, σμηγματορροική δερματίτιδα,αλωπεκία (σε PCS), ραβδώσεις. </li></ul><ul><li>Tanner stages </li></ul><ul><li>(στάδια εφηβικής ανάπτυξης), πρώιμη ήβη? </li></ul><ul><li>Λοιπή αντικειμενική εξέταση κατά συστήματα </li></ul>

22.
Κλινική εικόνα <ul><li>Εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία (συχνά 12 μηνών,4-5 χρόνων και εφηβεία ) </li></ul><ul><li>Το παχύσαρκο παιδί είναι σωματικά βαρύτερο και έχει προχωρημένη οστική ηλικία </li></ul><ul><li>Χαρακτηριστικά προσώπου δυσανάλογα λεπτά </li></ul><ul><li>Εναπόθεση λίπους (γυναικομαστία) </li></ul><ul><li>Κοιλιά κρέμεται </li></ul><ul><li>Ραβδώσεις δέρματος (λευκές-κόκκινες) </li></ul><ul><li>Μελανίζουσα ακάνθωση(συγκέντρωση μελανίνης) </li></ul><ul><li>Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα </li></ul><ul><li>Εξωτερικά γεννητικά όργανα φαίνονται μικρά </li></ul><ul><li>Πρόωρη ήβη – χαμηλό τελικό ύψος </li></ul>

25.
Παχυσαρκία και τηλεόραση <ul><li>Η Αμερικάνικη Παιδιατρική Ακαδημία συνιστά η τηλεθέαση να μην ξεπερνά τις 2 ώρες / ημέρα </li></ul><ul><li>Παιδιά που ξεπερνούν τις 5 ώρες / ημέρα έχουν 4,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν υπέρβαρα </li></ul>

26.
E πιπτώσεις + μελλοντικοί κίνδυνοι <ul><li>Καρδιαγγειακές παθήσεις </li></ul><ul><li>(Σ.Ν, αθηροσκλήρωση) </li></ul><ul><li>Αρτηριακή υπέρταση </li></ul><ul><li>Μεταβολικό σύνδρομο (υπεργλυκαιμία-δυσλιπιδαιμία-αρτηριακή υπέρταση-κεντρικού τύπου παχυσαρκία) </li></ul><ul><li>Σακχαρώδης διαβήτης </li></ul><ul><li>Λιπώδης εκφύλιση ήπατος, μη αλκοολικής αιτιολογίας </li></ul>

27.
E πιπτώσεις + μελλοντικοί κίνδυνοι <ul><li>Εκφυλιστική αρθρίτιδα </li></ul><ul><li>Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών </li></ul><ul><li>Αναπνευστικές διαταραχές (σ. υπνικής άπνοιας/σ. Pickwick </li></ul><ul><li>ΓΟΠ </li></ul><ul><li>Ορισμένοι τύποι καρκίνου (παχέος εντέρου, προστάτη, μαστού, τραχήλου και ενδομητρίου) </li></ul>

28.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ <ul><li>Καταθλιπτικό συναίσθημα </li></ul><ul><li>Αυτοκτονικότητα </li></ul><ul><li>Χαμηλή αυτοεκτίμηση </li></ul>

29.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ <ul><li>Α. Εξατομικευμένη προσέγγιση </li></ul><ul><li>Β. ΟΜΑΔΑ : </li></ul><ul><li>Παιδίατρος </li></ul><ul><li>Παιδοψυχίατρος </li></ul><ul><li>Διαιτολόγος </li></ul><ul><li>Γυμναστής </li></ul>

30.
Θεραπεία παχυσαρκίας <ul><li>Άσκηση σωματική </li></ul><ul><li>Τροποποίηση δίαιτας </li></ul><ul><li>Ψυχολογική υποστήριξη </li></ul><ul><li>Φαρμακευτική αγωγή </li></ul><ul><li>Χειρουργική θεραπεία </li></ul>

31.
<ul><li>Φυσική δραστηριότητα </li></ul>

32.
Αθλητισμός και παχυσαρκία Ο αθλητισμός βοηθά στην υιοθέτηση υγιεινού και ενεργητικού τρόπου ζωής και διδάσκει την πειθαρχία ,την επιμονή και την προσήλωση σε στόχο

33.
Μελέτες απέδειξαν ότι ο αθλητισμός αποτρέπει τα παιδιά από το να εγκαταλείψουν την θεραπεία

34.
Διατροφή – Βασικές οδηγίες <ul><li>3 γεύματα ημερησίως – υγιεινά σνακ μεταξύ των γευμάτων </li></ul><ul><li>Φρέσκα φρούτα και λαχανικά </li></ul><ul><li>Γαλακτοκομικά προϊόντα (3 ημερησίως) </li></ul><ul><li>Ποικιλία στα πιάτα + σαλάτα (κανόνας «χρωμάτων») </li></ul><ul><li>Περιορισμός κατανάλωσης τροφών εμπορίου </li></ul><ul><li>Αποφυγή τηγανητών, γλυκών, αναψυκτικών και πολύ λιπαρών τροφών </li></ul><ul><li>Περιορισμός γευμάτων εκτός σπιτιού </li></ul>

35.
American Academy of Pediatrics (AAP) <ul><li>ΒΜΙ >95 η Ε.Θ. </li></ul><ul><li>Στόχος : διατήρηση βάρους & μείωση ΒΜΙ καθώς η ηλικία αυξάνεται </li></ul><ul><li>ΒΜΙ >95 η Ε.Θ. με συνυπάρχουσες παθήσεις </li></ul><ul><li>Στόχος : σταδιακή μείωση βάρους που να μην υπερβαίνει: </li></ul><ul><ul><li>το ½ kg /μήνα σε παιδιά 2-11 ετών </li></ul></ul><ul><ul><li>Το 1 kg /εβδομάδα σε παχύσαρκους εφήβους </li></ul></ul>

36.
Ψυχολογική υποστήριξη <ul><li>Χαμηλή αυτοεκτίμηση </li></ul><ul><li>Δυσλειτουργία σε πολλούς τομείς </li></ul><ul><li>Απομόνωση </li></ul>

38.
Φάρμακα <ul><li>Ο rlistat </li></ul><ul><li>( μόνο για εφήβους, όχι για παιδιά αναστολέας της παγκρεατικής λιπάσης) </li></ul><ul><li>Μετφορμίνη </li></ul><ul><li>(σε παιδιά και εφήβους με Ινσουλινοαντίσταση) </li></ul>

39.
Χειρουργική θεραπεία <ul><li>Ενδείκνυται σε εφήβους: </li></ul><ul><li>Με ΒΜΙ>40 και με αποφρακτική άπνοια ύπνου ή και Σ.Δ τύπου ΙΙ </li></ul><ul><li>Με ΒΜΙ>50 </li></ul>

40.
Πρόγνωση <ul><li>Συχνά υποτροπιάζει μετά τα 4-10 χρόνια </li></ul>

41.
Πρόληψη <ul><li>Εκπαίδευση γονέων-συμμετοχή οικογένειας </li></ul><ul><li>Ευαισθητοποίηση: </li></ul><ul><ul><li>των σχολείων </li></ul></ul><ul><ul><li>της Κοινότητας </li></ul></ul><ul><ul><li>της Ιατρικής Κοινότητας </li></ul></ul><ul><li>Αναγνώριση της παχυσαρκίας ως παθολογική κατάσταση </li></ul>