Εργασία για το μάθημα της Πληροφορικής. Σχολικό έτος: 2012-2013 (Πολυμέσα & «Διάλογοι»/ Τοπική Ιστορία) Συντονιστές εκπαιδευτικοί για τη δράση «Διάλογοι» του έργου «Ακαδημία Πλάτωνος -- Ανάπτυξη της Γνώσης και Καινοτόμων Ιδεών»: Λυκοκάπη Μαρία, Μαναγλιώτου Σοφία και Καραμπίνης Τάσος.

1. Ίδρυση της Ε.Π.Ο.Ν
Η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων
(Ε.Π.Ο.Ν) ιδρύθηκε στους Αμπελόκηπους
Αθήνας.
Ένα ακόμα ιστορικό γεγονός που
συνδέθηκε με την περιοχή μας.
Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής, κάτω από άκρα
μυστικότητα, εκπρόσωποι από δέκα εθνικές οργανώσεις Νέων
συγκεντρώθηκαν στις 23 Φεβρουαρίου στην οδό Δουκίσσης
Πλακεντίας 3. Μέσα σε
ατμόσφαιρα πατριωτικής
έξαρσης οι εκπρόσωποι
υπέγραψαν το ιδρυτικό
καταστατικό της
Ε.Π.Ο.Ν., η οποία ήταν
οργάνωση
εθνικοαπελευθερωτική, αντιφασιστική-προοδευτική,
αντιπολεμική-φιλειρηνική.
Το καταστατικό υπέγραψαν οι αντιπρόσωποι των
οργανώσεων. Τα αδέρφια Κώστας και Πόπα Δημητράτου
υπήρξαν από τα ιδρυτικά μέλη της οργάνωσης. Ο πατέρας
τους Παναγής, στην οικογένεια του οποίου ανήκε το σπίτι,
τουφεκίσθηκε το Μάιο του 1944 από τα στρατεύματα κατοχής.
Το σπίτι πουλήθηκε στον υπάλληλο της Τραπέζης Ελλάδος

2. Μιχάλη Σβίγκο από τον οποίο το αγόρασε το Ελληνικό
Δημόσιο που το έκρινε διατηρητέο για να γίνει μουσείο.
Η ΕΠΟΝ, σε σύντομο χρονικό διάστημα από
την ίδρυσή της, έγινε η σημαντικότερη και
μεγαλύτερη οργάνωση νεολαίας που έδρασε
στα χρόνια της κατοχής, αλλά και η
μαζικότερη, βασισμένη σε εθελοντική
ένταξη, οργάνωση νέων που υπήρξε ποτέ
στον ελληνικό χώρο, με εκτεταμένο δίκτυο
τοπικών οργανώσεων -που κάλυπτε όχι μόνο τις μεγάλες
πόλεις αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής υπαίθρου-
και με σημαντική συμμετοχή στην ένοπλη Αντίσταση μέσα από
τις γραμμές του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού
(ΕΛΑΣ).
Αποτέλεσε τομή στις μέχρι τότε οργανώσεις
γιατί συσπείρωσε στις γραμμές της χιλιάδες
εφήβους και νέους-νέες υιοθετώντας το
αίτημα της εθνικής απελευθέρωσης και
συμμετέχοντας ενεργά στην Εθνική
Αντίσταση. Επιχείρησε
επίσης να διαμορφώσει ένα
συνολικό κοινωνικό όραμα, έπλασε τις
συνειδήσεις όσων συμμετείχαν σε αυτήν και
τελικά, δίνοντας το στίγμα των νέων της
εποχής, ενσάρκωσε ένα από τα πιο ζωντανά
κομμάτια της Αντίστασης.

3. Σταθερή επιδίωξη του Κεντρικού
Συμβουλίου της ΕΠΟΝ, από την ίδρυση
σχεδόν της οργάνωσης, ήταν η
συγκέντρωση πληροφοριών, εγγράφων,
εντύπων, και άλλων τεκμηρίων που
αφορούσαν τη δράση των κατά τόπους
οργανώσεων. Η επιθυμία και η αναγκαιότητα
συστηματικής ενημέρωσης του
κεντρικού καθοδηγητικού
οργάνου για τις δραστηριότητες
που ανέπτυσσαν οι διάσπαρτες
σε όλο τον κατακτημένο
ελληνικό χώρο οργανώσεις της.

4. Ιδρυτικό Καταστατικό της ΕΠΟΝ
1. Σήμερα 23 Φλεβάρη 1943
συνήλθε στην Αθήνα Πανελλαδική
Σύσκεψη στην οποία πήραν μέρος:
α) Οι αντιπροσωπείες εθνικών
οργανώσεων Νέων: «Αγροτικής
Νεολαίας Ελλάδος», «Ενιαίας
Εθνικοαπελευθερωτικής
Εργατοϋπαλληλικής Νεολαίας»,
«Ενιαίας Μαθητικής Νεολαίας»,
«Ένωσης Νέων Αγωνιστών
Ρούμελης», «Θεσσαλικού Ιερού
Λόχου», «Λαϊκής Επαναστατικής Νεολαίας», «Λεύτερης Νέας»,
«Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος»,
«Σοσιαλιστικής Επαναστατικής Πρωτοπορίας Ελλάδος»,
«Φιλικής Εταιρείας Νέων».
β) Αντιπροσωπεία του ΕΑΜΝ Μακεδονίας, Πελοποννήσου και
τα μέλη της ΚΕ του ΕΑΜΝ.
γ) Αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου των φίλων της
νέας γενιάς.
2. Η σύσκεψη συνήλθε με την πρωτοβουλία της Κ.Ε. του
ΕΑΜΝ και με σκοπό ίδρυσης Ενιαίας Πανελλαδικής οργάνωσης
της νέας γενιάς. Η σύσκεψη ομόφωνα απεφάσισε την ίδρυση
της ενιαίας οργάνωσης με τον τίτλο Ενιαία Πανελλαδική
Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) και με έδρα την Αθήνα.

5. 3. Η ίδρυση της ΕΠΟΝ πραγματοποιείται με την διάλυση και
συγχώνευση όλων των οργανώσεων που υπογράφουν αυτό το
ιδρυτικό. Με την υπογραφή αυτού του ιδρυτικού, όλες οι
παραπάνω οργανώσεις παύουν να υφίστανται και αυτόματα οι
δυνάμεις, τα τεχνικά, οικονομικά κ.λπ. μέσα περνούν στην
ΕΠΟΝ. Αυτός ο όρος αφορά και την Κ.Ε. του ΕΑΜΝ και τις
ιδιαίτερες δυνάμεις του που είναι συγκροτημένες σε ομάδες
του.
4. Η Πανελλαδική σύσκεψη απεφάσισε ομόφωνα την εκλογή
προσωρινού Κεντρικού Συμβουλίου και του έδωσε την εντολή
να διευθύνει την ΕΠΟΝ ώσπου να συνέλθει Πανελλαδική
Συνδιάσκεψη ή Συνέδριο της ΕΠΟΝ που θα εκλέξει το νόμιμο
συμβούλιο. Ως την σύγκληση συνδιάσκεψης ή συνεδρίου το
προσωρινό Κεντρικό Συμβούλιο θα διευθύνει την ΕΠΟΝ.
5. Η Πανελλαδική σύσκεψη εκλέγει 3μελή επιτροπή
επεξεργασίας καταστατικού της ΕΠΟΝ. Το καταστατικό αμέσως
μετά την έγκριση του απ’ το Προεδρείο του Προσωρινού
Κεντρικού Συμβουλίου μπαίνει σε εφαρμογή. Η τελική έγκριση
του καταστατικού θα γίνει από την πρώτη Πανελλαδική
Συνδιάσκεψη ή Συνέδριο της ΕΠΟΝ.
6. Οι βασικοί σκοποί που πρέπει να περιέχονται στο
καταστατικό της ΕΠΟΝ είναι:
α) Η εθνική απελευθέρωση με βάση την ακεραιότητα της
Ελλάδας.
β) Η εξόντωση του φασισμού τώρα και στο μέλλον, και με
οποιανδήποτε μορφή και αν παρουσιαστεί. Αποκατάσταση της
λαϊκής κυριαρχίας έτσι που όλες οι εξουσίες να απορρέουν από
την κυρίαρχη θέληση του λαού και της νέας γενιάς.

6. γ) Η καταπολέμηση των ιμπεριαλιστικών πολέμων και η
υπεράσπιση της ειρήνης με βάση την αρχή της αυτοδιάθεσης
των λαών και της αδερφικής συνεργασίας όλων των λαών και
των νεολαιών και ειδικά της Βαλκανικής.
δ) Η υπεράσπιση των οικονομικών, πολιτικών, εκπολιτιστικών
και μορφωτικών δικαιωμάτων και επιδιώξεων της νέας γενιάς.
Γενικά πρέπει να καθορίζεται στο καταστατικό ότι η ΕΠΟΝ
είναι οργάνωση εθνικοαπελευθερωτική, αντιφασιστική-
προοδευτική, αντιπολεμική-φιλειρηνική.
ε) Αποφασίζεται η έκδοση δημοσιογραφικού κεντρικού
οργάνου με τίτλο «Νέα Γενιά».
στ) Η Πανελλαδική σύσκεψη αποφασίζει και αναθέτει στο
Προσωρινό Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΠΟΝ να κάνει
διαπραγματεύσεις με κάθε εθνική οργάνωση νέων που δεν θα
’χει προσχωρήσει στην ΕΠΟΝ με σκοπό να προσχωρήσει. Βάση
για διαπραγματεύσεις και για προσχώρηση στην ΕΠΟΝ, είναι οι
αρχές που περιέχει το καταστατικό της.
ζ) Η Πανελλαδική σύσκεψη αποφασίζει την προσχώρηση της
ΕΠΟΝ στο ΕΑΜ σαν εκπρόσωπο της νέας γενιάς, με συμμετοχή
αντιπροσώπου της στην Κ.Ε. του ΕΑΜ.
Αθήναι, 23 Φλεβάρη 1943

7. Πηγές.
• Νίκος Παραδείσης. (2003). Αμπελόκηποι. ΕΑΜΕ «Ο
Μικρός Ρωμηός».
• alfavita: http://www.alfavita.gr/arthra/70-χρόνια-από-
την-ίδρυση-της-επον
• el.wikipedia:
http://el.wikipedia.org/wiki/Ενιαία_Πανελλαδική_Οργάν
ωση_Νέων
• kokkinosfakelos.blogspot:
http://kokkinosfakelos.blogspot.gr/2012/02/blog-
post_5268.html
• tvxs.gr: tvxs.gr/news/σαν-σήμερα/πέτρος-ανταίος-πως-
ιδρύσαμε-την-επον
Βασικές συντάκτριες: Νέλλυ και Ειρήνη