ενότητα 5 , θέατρο - κινηματογράφος

1. ΔΙΔΑΚΣΙΚΟ ΢ΕΝΑΡΙΟ ΝΕΑ΢ ΕΛΛΗΝΙΚΗ΢ ΓΛΩ΢΢Α΢ Α΄ ΓΤΜΝΑ΢ΙΟΤ
ΘΕΜΑΣΙΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ : ΘΕΑΣΡΟ - ΚΙΝΗΜΑΣΟΓΡΑΦΟ΢
Δθμιουργόσ : Ζαηά Σηίνα
Γνωςτικό αντικείμενο
Νζα ελλθνικι γλϊςςα
Σο διδακτικό ςενάριο είναι απόλυτα ςυμβατό με το νζο
Π΢ ωσ προσ τουσ ςτόχουσ, τθ μζκοδο ανάλυςθσ, τθ
μζκοδο διδαςκαλίασ και τθ μζκοδο αξιολόγθςθσ, είναι
΢υμβατότθτα με το Π΢
μακθτοκεντρικό (θ γνϊςθ παράγεται από τουσ μακθτζσ
και δεν παρζχεται ζτοιμθ από τον εκπαιδευτικό, το
ςενάριο αναπτφςςεται με τθν ομαδοςυνεργατικι
μζκοδο )
Μζκοδοσ ανάλυςθσ
επικοινωνιακι - κειμενοκεντρικι
ερωταποκρίςεισ, φκίνουςα κακοδιγθςθ, ελεφκεροσ
Μζκοδοσ διδαςκαλίασ
διάλογοσ, ομαδοςυνεργατικι μζκοδοσ
Προτεινόμενθ διάρκεια
8 διδακτικζσ ϊρεσ
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ΢υνειδθτοποιοφν τθν ποικιλία των λόγων ακρόαςθσ
ενόσ κειμζνου
 Καλλιεργοφν ςταδιακά διαφορετικζσ ςτρατθγικζσ
κατανόθςθσ του προφορικοφ κειμζνου (ςυνολικι
κατανόθςθ, επικζντρωςθ ςε ςυγκεκριμζνθ πλθροφορία,
προςωπικι ερμθνεία με βάςθ ςθμεία του κειμζνου,
ςυςχετιςμόσ με το καταςταςιακό περιβάλλον κτλ.).
 Διερευνοφν το φφοσ του κειμζνου
 Ερμθνεφουν τισ ςυγκεκριμζνεσ γραμματικζσ και
λεξιλογικζσ επιλογζσ του ομιλθτι και τθσ ομιλιτριασ
ανάλογα με τθν προκετικότθτά του/τθσ.
 να μάκουν να ςυνεργάηονται ςτο πλαίςιο τθσ
προςδοκϊμενα μακθςιακά
ομάδασ
αποτελζςματα
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ
 Προςχεδιάηουν τα βαςικά ςθμεία ενόσ προφορικοφ
κειμζνου και επιλζγουν το κατάλλθλο κειμενικό είδοσ
ανάλογα με το πλαίςιο επικοινωνίασ.
 Αποφαςίηουν ποια είναι τα ουςιϊδθ ςτοιχεία που
κα χρθςιμοποιιςουν ςτο λόγο τουσ.
 Κάνουν χριςθ επικοινωνιακϊν ςτρατθγικϊν
 Αναπροςαρμόηουν τα χαρακτθριςτικά του λόγου
τουσ ανάλογα με τθ ςυνειςφορά των ςυνομιλθτϊν τουσ,
ι τισ αντιδράςεισ των ακροατϊν και ακροατριϊν τουσ
αν παράγουν ςυνεχζσ κείμενο.
 Προβάλλουν τθν προςωπικι τουσ κζςθ ςε ςχζςθ με
ζνα κζμα και τθν αντιπαραβάλλουν με αντίκετεσ
1

2. ΣΠΕ
απόψεισ.
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ΢υνειδθτοποιοφν τθν ποικιλία των λόγων ανάγνωςθσ
ενόσ
κειμζνου
(λ.χ.
απόκτθςθ
πλθροφορίασ,
ενθμζρωςθ, απόλαυςθ).
 Καλλιεργοφν
διαφορετικζσ
αναγνωςτικζσ
ςτρατθγικζσ του γραπτοφ κειμζνου (ςυνολικι
κατανόθςθ κζματοσ και ςκοποφ, επικζντρωςθ ςε
ςυγκεκριμζνθ πλθροφορία, προςωπικι ερμθνεία με
βάςθ ςθμεία του κειμζνου κτλ.).
 Καλλιεργοφν διαφορετικζσ ςτρατθγικζσ κατανόθςθσ
του γραπτοφ κειμζνου (υποκζςεισ με βάςθ τα
ςυμφραηόμενα, το ευρφτερο πλαίςιο, αξιοποίθςθ
εικόνασ, τίτλου, λζξεων κλειδιϊν).
 Αναγνωρίηουν το κειμενικό είδοσ και τον κειμενικό
τφπο (ι κειμενικοφσ τφπουσ) που απαντοφν ςτο υπό
επεξεργαςία κείμενο με βάςθ τα ςυγκεκριμζνα
κειμενικά και γλωςςικά χαρακτθριςτικά του.
 Χρθςιμοποιοφν λεξικά αξιοποιϊντασ λεξικογραφικζσ
πλθροφορίεσ που ςυμβάλλουν ςτο να αντιλθφκοφν τθν
προκετικότθτα και τον τφπο του κειμζνου.
 Χρθςιμοποιοφν τθ γραμματικι για να διευρφνουν τθ
γνϊςθ τουσ αναφορικά με γραμματικζσ δομζσ,
μακαίνουν τθ λειτουργία του ριματοσ μζςα ςτο κείμενο
και αναγνωρίηουν τα παρεπόμενά του
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ΢φγκριςθ του παραγόμενου κειμζνου με άλλα που
εμπίπτουν ςτον ίδιο κειμενικό τφπο και εντοπίηονται
ςτο ςχολικό βιβλίο και ςτο διαδίκτυο ι προζρχονται
από άλλεσ πθγζσ.
 ΢φγκριςθ διαφόρων πολυτροπικϊν κειμζνων για τθν
ανάδειξθ του ρόλου των οπτικϊν, γραφολογικϊν και
τυπογραφικϊν ςθμειωτικϊν μζςων (π.χ. ο τφποσ και το
μζγεκοσ τθσ γραμματοςειράσ) ςτθ μετάδοςθ
πλθροφοριϊν
 Ομαδικι παραγωγι κειμζνου με υποβοικθςθ ςτο
πλαίςιο ομάδων. Kάκε ομάδα μελετά άλλα παρόμοια
κείμενα, επιλζγει τα βαςικά ςθμεία, το λεξιλόγιο και τισ
δομζσ που κα χρθςιμοποιιςει και προχωρά ςτθ
δθμιουργία πολυτροπικοφ κειμζνου
 χριςθ διαδραςτικοφ πίνακα
 χριςθ του word office για τθν καταςκευι
λεξιλογικϊν πινάκων
2

3.  cd, Ραδιοπρόγραμμα ΕΡΣ, «Ψθλά τα χζρια», τα 5ϋτθσ
αρχισ του ζργου
 dvd, κεατρικι παράςταςθ
 κείμενο, «όςα παίρνει ο άνεμοσ», από τθ
βικιπαίδεια
 ενότθτεσ 3, 5, ςχολικοφ εγχειριδίου
εκπαιδευτικό υλικό
 λεξικό
 γραμματικι νζασ ελλθνικισ
 πρόγραμμα και αφίςα κεατρικισ παράςταςθσ
«Αχόρταγεσ» του Βαςίλθ Αναςταςιάδθ
 δελτίο τφπου για τθ κεατρικι παράςταςθ «Κφριε ...
Μπαμπά», του Βαςίλθ Αναςταςιάδθ
 αφόρμθςθ : οι ομάδεσ ςυηθτοφν για κεατρικζσ
ςτθν πορεία
παραςτάςεισ και κινθματογραφικζσ ταινίεσ που ζχουν
διαπραγμάτευςθσ του νζου
παρακολουκιςει (γράφουν τίτλουσ)
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ακοφγεται το cd, Ραδιοπρόγραμμα ΕΡΣ, «Ψθλά τα
χζρια», τα 5ϋτθσ αρχισ του ζργου
 οι μακθτζσ κρατοφν ςθμειϊςεισ ςτο φφλλο εργαςίασ
(δραςτθριότθτα 1)
 οι ομάδεσ κοινοποιοφν τα αποτελζςματα
 ακοφνε δεφτερθ φορά το ίδιο και διορκϊνουν ι
ςυμπλθρϊνουν
 ο εκπαιδευτικόσ αναφζρει τα κειμενικά είδθ τθσ
ενότθτασ 3 του ςχολικοφ εγχειριδίου (περιγραφι,
αφιγθςθ, επιχειρθματολογία) και ηθτά από τουσ
μακθτζσ να εντοπίςουν ςτοιχεία που κακορίηουν τα
παραπάνω είδθ ςτο κεατρικό απόςπαςμα
 οι ομάδεσ μελετοφν τθν υφολογία από γραμματικι
διαπραγμάτευςθ του νζου
τθσ νζασ ελλθνικισ, κεφ. 2.3 α,β
 παρακολοφκθςθ κεατρικισ παράςταςθσ από dvd
(δραςτθριότθτα 2)
 ςυμπλιρωςθ φφλλου εργαςίασ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ηθτείται από κάκε ομάδα να παρουςιάςει τθν
άποψι τθσ ςχετικά με τθ κεατρικι παράςταςθ
(προςχεδιαςμζνοσ προφορικόσ λόγοσ)
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ
 δίνεται κείμενο ςτουσ μακθτζσ ςχετικό με τον
κινθματογράφο
 οι μακθτζσ απαντοφν ςε ερωτιςεισ κατανόθςθσ
 μελζτθ ενότθτασ 5, ριμα
 μελζτθ του λεξιλογίου του κεάτρου και του
3

4. κινθματογράφου
 αςκιςεισ ςχθματιςμοφ προτάςεων με το λεξιλόγιο
 ενκαρρφνουμε τουσ μακθτζσ να δθμιουργιςουν ζνα
προςωπικό κεματικό λεξιλόγιο που μποροφν να το
εμπλουτίςουν και με λεξιλόγιο και άλλων μακθμάτων
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ
 ηθτείται από τισ ομάδεσ να μελετιςουν τα κείμενα
που τουσ δόκθκαν και να ςυηθτιςουν τθ ςθμαςία του
ρόλου των οπτικϊν, γραφολογικϊν και τυπογραφικϊν
ςθμειωτικϊν μζςων (π.χ. ο τφποσ και το μζγεκοσ τθσ
γραμματοςειράσ) ςτθ μετάδοςθ πλθροφοριϊν
 Ομαδικι παραγωγι κειμζνου με υποβοικθςθ ςτο
πλαίςιο ομάδων. Kάκε ομάδα μελετά άλλα παρόμοια
κείμενα, επιλζγει τα βαςικά ςθμεία, το λεξιλόγιο και τισ
δομζσ που κα χρθςιμοποιιςει και προχωρά ςτθ
δθμιουργία πολυτροπικοφ κειμζνου
 ΢φγκριςθ του παραγόμενου κειμζνου με άλλα που
εμπίπτουν ςτον ίδιο κειμενικό τφπο και εντοπίηονται
ςτο ςχολικό βιβλίο και ςτο διαδίκτυο ι προζρχονται
από άλλεσ πθγζσ.
ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢
ΘΕΜΑ : ΘΕΑΣΡΟ - ΚΙΝΗΜΑΣΟΓΡΑΦΟ΢
ονοματεπϊνυμο :
θμερομθνία :
τμιμα :
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΤ ΚΕΙΜΕΝΟΤ : Διάρκεια 2 ώρεσ
Δραςτθριότθτα 1 : ομαδοςυνεργατικι μζκοδοσ
εκπαιδευτικό υλικό : Ραδιοπρόγραμμα ΕΡΣ, το κζατρο τθσ Κυριακισ , «Ψθλά τα
χζρια», (5ϋ αρχισ ζργου)
1.
Να ςυμπλθρϊςετε τα ςτοιχεία του πίνακα
τίτλοσ
εκπομπισ,
τίτλοσ ζργου
είδοσ ζργου,
δθμιουργόσ
ανακοίνωςθ
γλϊςςα ,
περιεχόμενο
ανακοίνωςθσ,
πομπόσ,
ρόλοι
διαλόγου
κζμα
διαλόγου
4

5. δζκτθσ, ςκοπόσ
ανακοίνωςθσ,
ςτοιχεία
περιγραφισ
Δραςτθριότθτα 2 : ομαδοςυνεργατικι μζκοδοσ
εκπαιδευτικό υλικό : dvd κεατρικισ παράςταςθσ
1.
2.
παρακολοφκθςθ κεατρικισ παράςταςθσ ςτον διαδραςτικό πίνακα
να ςυμπλθρϊςετε τα ςτοιχεία του πίνακα
τίτλοσ ζργου
τόποσ
παράςταςθσ
είδοσ ζργου
δθμιουργόσ
ρόλοι
κζμα
3.
κάκε ομάδα να παρουςιάςει τθν άποψι τθσ ςχετικά με τθ κεατρικι
παράςταςθ (προςχεδιαςμζνοσ προφορικόσ λόγοσ)
να διαβάςω
είδθ κειμζνων, ενότθτα 3//δομι παραγράφου, ενότθτα 2,
εργαςία για το ςπίτι
να γράψετε μία αφθγθματικι παράγραφο ςχετικι με τθν αγαπθμζνθ ςασ ταινία
ΚΑΣΑΝΟΗ΢Η ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ : Διάρκεια 4 ώρεσ
Δραςτθριότθτα 1 : ομαδοςυνεργατικι μζκοδοσ
εκπαιδευτικό υλικό : «Όςα παίρνει ο άνεμοσ»
http://el.wikipedia.org/Όςα_παίρνει_ο_άνεμοσ
To Όςα Παίρνει ο Άνεμοσ (πρωτότυποσ τίτλοσ ςτα αγγλικά: Gone with the Wind) είναι
κινθματογραφικό ζργο του 1939, βαςιςμζνο ςτο ομϊνυμο μυκιςτόρθμα τθσ
Μάργκαρετ Μίτςελ από το 1936 και ςκθνοκετθμζνο από τον Βίκτορ Φλζμινγκ. Η επικι
αυτι ταινία είχε πρωταγωνιςτζσ τθν Βίβιαν Λι, τον Κλαρκ Γκζιμπλ, τον Λζςλι Χάουαρντ
και τθν Ολίβια Ντε Χάβιλαντ. Διθγείται τθν ιςτορία του Αμερικανικοφ Εμφυλίου και τα
επακόλουκά του, ιδωμζνα από τθν πλευρά των λευκϊν Νοτίων. Η ταινία βραβεφτθκε
με 10 βραβεία Όςκαρ, ζνα ρεκόρ που διατιρθςε για είκοςι χρόνια . Σο 1998
κατατάχκθκε τζταρτο ςτθ λίςτα του Αμερικανικοφ Ινςτιτοφτου Κινθματογράφου με τισ
100 καλφτερεσ αμερικανικζσ ταινίεσ όλων των εποχϊν, αν και το 2007 μετακινικθκε
ςτθν ζκτθ κζςθ.
Η ταινία ζλαβε 13 υποψθφιότθτεσ για τα βραβεία τθσ ακαδθμίασ του αμερικανικοφ
κινθματογράφου, ςπάηοντασ το ρεκόρ για τισ περιςςότερεσ υποψθφιότθτεσ (το "Όλα
για τθν Εφα" και ο "Σιτανικόσ" είναι οι μόνεσ ταινίεσ που κατάφεραν να ξεπεράςουν
το "Όςα παίρνει ο άνεμοσ", αποςπϊντασ 14 υποψθφιότθτεσ). Η τελετι των όςκαρ
ζγινε ςτισ 29 Φεβρουαρίου του 1940 ςτο Κόκονατ Γκρόουβ και θ ταινία κατάφερε να
5

6. κερδίςει 8 αγαλματίδια ςυν δυο τιμθτικά (Σο βραβείο Ζρβιν Θάλμπεργκ για τον
παραγωγό τθσ ταινίασ Ντζιβιντ Ο'΢ζληνικ κακϊσ και ειδικό βραβείο για τθ
ςκθνογραφία του Γουίλιαμ Κάμερον Μζντηισ). Μζχρι ςιμερα μόνο οι ταινίεσ Μπεν
Χουρ (Ben Hur, 1959), Σιτανικόσ (Titanic, 1997) και Ο Άρχοντασ των Δαχτυλιδιϊν: Η
Επιςτροφι του Βαςιλιά (The Lord of the Rings: The Return of the King, 2003) ζχουν
καταφζρει να ξεπεράςουν τα 10 όςκαρ του "Όςα παίρνει ο άνεμοσ". Η Βίβιαν Λι
κατάφερε να υπεριςχφςει ζναντι ιερϊν τεράτων, όπωσ θ Μπζτι Ντζιβισ, υποψιφιασ
για "Σο λυκόφωσ μιασ ηωισ" (Dark Victory, 1939) και τθσ Γκρζτα Γκάρμπο, υποψιφιασ
για τθν ταινία "Νινότςκα" (Ninotchka, 1939), ενϊ θ Χάτι Μακ Ντάνιελ, θ Μάμι τθσ
ταινίασ ζγινε θ πρϊτθ μαφρθ θκοποιόσ ςτθν ιςτορία του κινθματογράφου που
κατάφερε να κερδίςει βραβείο όςκαρ (τιμικθκε με όςκαρ Β' γυναικείου ρόλου). Η
νίκθ τθσ Μακ Ντάνιελ προκάλεςε ςυγκίνθςθ ςε όλουσ τουσ παρευριςκόμενουσ. Ο
Κλαρκ Γκζιμπλ που είχε ωσ αντιπάλουσ του τον Λόρενσ Ολίβιε, υποψιφιο για τθν
μεταφορά του μυκιςτοριματοσ τθσ Ζμιλι Μπροντζ "Ανεμοδαρμζνα Υψθ" (Wuthering
Heights, 1939) και τον Σηζιμσ ΢τιοφαρτ, υποψιφιο για τθν ταινία "Ο κφριοσ ΢μικ
πθγαίνει ςτθν Ουάςινγκτον" (Mr Smith Goes To Washington, 1939), ζχαςε το βραβείο
από τον Ρόμπερτ Ντόνατ για τθν ταινία "Αντίο, Ωραία Νιάτα" (Goodbye Mr. Chips,
1939). Η ταινία θττικθκε επίςθσ ςτθν κατθγορία με τα τεχνικά βραβεία και τθ
μουςικι επζνδυςθ, τα οποία πιγαν ςε μια άλλθ ςθμαντικι παραγωγι του 1939, ςτθν
ταινία "Ο Μάγοσ του Οη" (The Wizard Of Oz, 1939) ςκθνοκεςίασ επίςθσ του Βίκτορ
Φλζμινγκ.
1.
Ποιο είναι το κζμα του κειμζνου;
2.
Να δϊςετε πλαγιότιτλουσ ςτισ δφο παραγράφουσ του κειμζνου.
3.
Να υπογραμμίςετε τισ λζξεισ – κλειδιά του κειμζνου και να γράψετε τθν
περίλθψθ του κειμζνου (ςελ. 48, ενότθτα 3).
4.
Να μελετιςετε τθ λειτουργία του ριματοσ ςτθν πρόταςθ, ενότθτα 5.
5.
Να εντοπίςετε τα ριματα τθσ 2θσ παραγράφου. Να αναγνωρίςετε το πρόςωπο,
τον αρικμό τουσ, τθ φωνι και τθ ςυηυγία τουσ, όπωσ ςτο παράδειγμα που ακολουκεί.
ριμα
ζλαβε
πρόςωπο
γϋ
αρικμόσ
ενικόσ
φωνι
ενεργθτικι
ςυηυγία
αϋ
6.
Να γράψετε το χρόνο, τθ χρονικι βακμίδα και το ποιόν των ρθμάτων τθσ
προθγοφμενθσ άςκθςθσ.
7.
Να γράψετε τισ διακζςεισ των ρθμάτων τθσ 1 θσ παραγράφου και να μεταφζρετε
τα ριματα ςτο ίδιο πρόςωπο του ενεςτϊτα ςτθ φωνι που βρίςκονται.
8.
Να μελετιςετε τον λεξιλογικό πίνακα με λζξεισ του κεάτρου και του
κινθματογράφου. Δίνεται θ ςθμαςία βαςικοφ λεξιλογίου.
κεατράνκρωποσ ο : για καλλιτζχνθ που είναι αφοςιωμζνοσ ςτο κζατρο, που το
κζατρο αποτελεί το επίκεντρο των ενδιαφερόντων και των δραςτθριοτιτων του: Ο
Kάρολοσ Kουν, ο μεγάλοσ αυτόσ ~.
6

7. κεατρικόσ -ι -ό: 1. που ςχετίηεται με το κζατρο: Θεατρικι παράςταςθ / παραγωγι /
ςτζγθ. Θεατρικό ζργο, που προορίηεται να παρουςιαςτεί ςτο κοινό. ~ ςυγγραφζασ,
που γράφει κεατρικά ζργα. Θεατρικό κοινό, ο κόςμοσ που ςυνικ. πθγαίνει ςτο
κζατρο. ~ επιχειρθματίασ, αυτόσ που ζχει τθν οικονομικι εκμετάλλευςθ ενόσ
κεάτρου· κεατρϊνθσ. Πμιλοσ κεατρικϊν επιχειριςεων. 2. (μτφ.) που γίνεται για επίδει
ξθ, για εντυπωςιαςμό· πομπϊδθσ, ψεφτικοσ: Θεατρικι χειρονομία / ςυμπεριφορά /
κίνθςθ. κεατρικά ΕΠIΡΡ.
κεατρινιςμόσ ο: ενζργεια, κίνθςθ, ςυμπεριφορά που χαρακτθρίηεται από υπερβολι
και προςποίθςθ και που ςτοχεφει ςτον εντυπωςιαςμό και ςτθν παραπλάνθςθ: Άςε
τουσ κεατρινιςμοφσ κι ζλα να μιλιςουμε ςοβαρά.
κεατρινίςτικοσ -θ -ο: που τον χαρακτθρίηει θ υπερβολι και θ προςποίθςθ: Tουσ
ξεγζλαςε με τα κεατρινίςτικα καμϊματά του. κεατρινίςτικα ΕΠIΡΡ.
κεατρίνοσ ο κθλ. κεατρίνα: 1. θκοποιόσ ιδίωσ του κεάτρου, ςυνικ. ωσ κετικόσ
χαρακτθριςμόσ για πολφ καλό θκοποιό. 2. (μτφ.) αυτόσ που προςποιείται, που
υποκρίνεται, που κάνει κεατρινιςμοφσ: Mθν πιςτεφετε ςτα δάκρυά τθσ, είναι μεγάλθ
κεατρίνα.
κζατρο το: 1. δραματικι τζχνθ που, ακολουκϊντασ οριςμζνεσ ςυμβάςεισ,
αναπαριςτάνει μπροςτά ςε κοινό μια ςειρά γεγονότων με τθ χρθςιμοποίθςθ
ανκρϊπων (θκοποιϊν) που μιλοφν και δρουν: ΢εαλιςτικό / νατουραλιςτικό ~.
Δραματικό / μουςικό / ελαφρό ~. ~ του παραλόγου*. ~ πρόηασ. H ακμι του κεάτρου
ςτθν αρχαία Ελλάδα. Tο ~ είναι ζργο ςυλλογικό: κεατρικό ζργο, ςκθνοκεςία,
θκοποιία. Σπουδάηω / κάνω ~. Kοςτοφμια / ςκθνικά κεάτρου. Hκοποιόσ κεάτρου. H
μαγεία του κεάτρου. || ~ ςκιϊν / μαριονετϊν, για παραςτάςεισ που δίνονται ςε μικρι
ςκθνι και όπου αντί θκοποιϊν χρθςιμοποιοφνται φιγοφρεσ (καραγκιόηθσ) ι κοφκλεσ
(μαριονζτεσ). 2α. παράςταςθ ςε κζατρο, κεατρικι παράςταςθ: Ζβγαλεσ ειςιτιρια για
το ~; Mυκιςτόρθμα διαςκευαςμζνο για το ~. Kριτικι / κριτικόσ κεάτρου. Tα κζατρα
λειτουργοφν τισ Kυριακζσ και αργοφν τισ Δευτζρεσ. ΦΡ γίνομαι ~, εκτίκεμαι,
γελοιοποιοφμαι δθμοςίωσ· ΢YN ΦΡ γίνομαι κζαμα. παίηω ~, προςποιοφμαι,
υποκρίνομαι. β. λογοτεχνικό είδοσ, ςφνολο κειμζνων, ζργων, ςυνικ. διαλογικισ
μορφισ, που προορίηονται για παράςταςθ ςε κζατρο: Ο Σικελιανόσ εκτόσ από ποίθςθ
ζγραψε και ~. γ. ςφνολο κεατρικϊν ζργων με κοινι καταγωγι, κοινά χαρακτθριςτικά:
Tο ~ του Aιςχφλου / του Mολιζρου / του Mπρεχτ. Iςπανικό / ιαπωνικό ~. 3α. κτίριο,
αίκουςα ι καταςκευι που προορίηεται για κεατρικζσ παραςτάςεισ: Σάλα / πλατεία /
ςκθνι / αυλαία / παραςκινια / καμαρίνια / ταμείο / κυλικείο κεάτρου. Tο ςπίτι μου
είναι απζναντι από το ~. || Aρχαίο ελλθνικό ~, καταςκευι αμφικεατρικισ μορφισ: Tο
~ τθσ Επιδαφρου / των Δελφϊν. Ξφλινο / πζτρινο ~. Ρροςκινιο / ςκθνι / ορχιςτρα /
κοίλο κεάτρου. β. κεατρικόσ οργανιςμόσ, κεατρικι επιχείρθςθ: Tο ρεπερτόριο ενόσ
κεάτρου. Ελεφκερο / Kρατικό ~. Εργάηεται ωσ θκοποιόσ / ςκθνοκζτθσ / τεχνικόσ /
ταξικζτθσ ςτο ~. || (ωσ τίτλοσ): Εκνικό / Λαϊκό ~. Tο ~ Tζχνθσ του Kουν. 4. το ςφνολο
των κεατϊν που παρακολουκοφν μια κεατρικι παράςταςθ: Tο ~ όρκιο χειροκροτοφςε
τουσ θκοποιοφσ. 5. (μτφ.) ο τόποσ ςτον οποίο ςυμβαίνει ζνα (ςθμαντικό) γεγονόσ: Tο
~ του πολζμου / των πολεμικϊν επιχειριςεων. Tα Bαλκάνια υπιρξαν ~ αιματθρϊν
πολεμικϊν ςυγκροφςεων. κεατράκι το YΠΟKΟΡ ςτθ ςθμ. 3.
7

8. κεατρόφιλοσ -θ -ο: (για πρός.) που αγαπάει το κζατρο και πθγαίνει ςυχνά ςε
κεατρικζσ παραςτάςεισ: Tο κεατρόφιλο κοινό. || (ωσ ους.) ο κεατρόφιλοσ: H
ματαίωςθ των παραςτάςεων απογοιτευςε τουσ κεατρόφιλουσ.
*Λεξικό Σριανταφυλλίδθ+
κινθματογραφικόσ -ι -ό: που ανικει ι που αναφζρεται ςτον κινθματογράφο:
Kινθματογραφικι ταινία. Kινθματογραφι κό ζργο. Kινθματογραφικι επιτυχία.
Kινθματογραφικζσ ςπουδζσ. H κινθματογραφικι απόδοςθ ενόσ λογοτεχνικοφ ζργου.
Kινθματογραφικι μθχανι. Kινθματογραφικό αςτζρι ι ~ αςτζρασ. Kινθματογραφικι
Λζςχθ. Kινθματογραφικι βραδιά. || (ζκφρ.) με κινθματογραφικι ταχφτθτα, για
γεγονότα που εξελίςςονται πάρα πολφ γριγορα: H λθςτεία ζγινε με κινθματογραφικι
ταχφτθτα. κινθματογραφικά ΕΠIΡΡ.
κινθματογράφοσ ο : 1. θ τεχνικι που επιτρζπει τθ φωτογραφικι καταγραφι ςε ταινία
και τθν προβολι ςε οκόνθ εικόνων ςε κίνθςθ: Bουβόσ* ι βωβόσ / ομιλϊν* ~. Οι
ταινίεσ του κινθματογράφου. Tεχνικόσ κινθματογράφου. 2. θ τζχνθ τθσ δθμιουργίασ
κινθματογραφικϊν ταινιϊν· θ οπτικοακουςτικι τζχνθ που εκφράηεται με τθν εικόνα,
το λόγο, τθ μουςικι και τουσ ιχουσ (με βάςθ μια ειδικι επεξεργαςία, το μοντάη): Ο ~
ονομάηεται και ζβδομθ τζχνθ. Εμπορικόσ ~. Kζντρο Ελλθνικοφ Kινθματογράφου. Ο
αμερικάνικοσ / ο ευρωπαϊκόσ ~. Σποφδαςε κινθματογράφο. Aςχολείται με τον
κινθματογράφο. Kάνει κινθματογράφο, είναι ςκθνοκζτθσ. Ξζρει / καταλαβαίνει από
κινθματογράφο. H μαγεία του κινθματογράφου. 3. θ κινθματογραφικι ταινία, ωσ το
τελικό καλλιτεχνικό προϊόν: Kριτικι / κριτικόσ κινθματογράφου. Tα αςτζρια του
κινθματογράφου. || Ράμε ςτον κινθματογράφο. 4. το κτίριο και γενικότερα ο χϊροσ ο
οποίοσ είναι κατάλλθλα διαμορφωμζνοσ για τθν προβολι κινθματογραφικϊν ταινιϊν:
Xειμερινοί / κερινοί κινθματογράφοι. Συνοικιακόσ / κεντρικόσ ~. Kινθματογράφοι A' /
B' προβολισ. Kινθματογράφοι αυτοκινιτων. Aίκουςα κινθματογράφου. Θα
ςυναντθκοφμε ςτθν είςοδο του κινθματογράφου.
κινθματογραφόφιλοσ -θ -ο: που του αρζςει να πθγαίνει ςτον κινθματογράφο ι να
αςχολείται με αυτόν.
κινθματογραφώ -οφμαι : αποτυπϊνω ςε ταινία, θ οποία προβάλλεται ςε οκόνθ,
εικόνεσ ςε κίνθςθ: Kινθματογραφθμζνα ςτιγμιότυπα τθσ κακθμερινισ ηωισ. Συνεργείο
κινθματογράφθςε τα νζα εκκζματα του Mουςείου.
(τα παραπάνω λιμματα από τθν ιςτοςελίδα http://www.greek.language.gr )
9.
Να ςχθματίςετε 5 προτάςεισ με λζξεισ του παραπάνω πίνακα, ςτισ οποίεσ κα
φαίνεται θ ςθμαςία των λζξεων.
να διαβάςω
1.
2.
ριματα, ενότθτα 5
γραμματικι ν.ε., κεφ. 2, ριματα
εργαςία για το ςπίτι
1.
κείμενα 1, 2 του τετραδίου εργαςιϊν,
(προςχεδιαςμζνοσ προφορικόσ λόγοσ)
οι
ερωτιςεισ
προφορικά
8

9. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΣΟΤ ΛΟΓΟΤ (ομαδικά) : Διάρκεια 2 ώρεσ
΢ασ δίνονται

το πρόγραμμα και θ αφίςα μιασ κεατρικισ παράςταςθσ (ωσ
παράδειγμα)

ζνα δελτίο τφπου για τθ κεατρικι παράςταςθ «Κφριε ... Μπαμπά», του
Βαςίλθ Αναςταςιάδθ
1.
Μελετιςτε το υλικό που ςασ δόκθκε.
2.
΢υηθτιςτε τθ ςθμαςία του ρόλου των οπτικϊν, γραφολογικϊν και
τυπογραφικϊν ςθμειωτικϊν μζςων (π.χ. ο τφποσ και το μζγεκοσ τθσ γραμματοςειράσ)
ςτθ μετάδοςθ πλθροφοριϊν.
3.
Επιλζξτε τα βαςικά ςθμεία, το λεξιλόγιο και τισ δομζσ που κα χρθςιμοποιιςετε
από το πρόγραμμα και τθν αφίςα που ςασ δόκθκε ωσ παράδειγμα.
4.
Χρθςιμοποιϊντασ τα παραπάνω κείμενα να δθμιουργιςετε δφο πολυτροπικά
κείμενο αφίςα και δελτίο τφπου για τθ ςχολικι εφθμερίδα για το κεατρικό ζργο
«Αχόρταγεσ» του Β. Αναςταςιάδθ.
9