1. Persconferentie 15 april 2013 12u
MERELBEKE
Ouders basisschool doen dringende oproep voor meer visie en politieke
verantwoordelijkheid bij het inrichten van gemeentelijk basisonderwijs.
Beste leden van de pers,
Als actiegroep van positief ingestelde maar ernstig bezorgde ouders hebben wij ons de
voorbije weken intensief ingewerkt in de details van de onverwachte en drastische
hervorming van het gemeentelijk onderwijs in Merelbeke. Voor diegenen onder jullie die
nog niet vertrouwd zouden zijn met de voorgestelde plannen, zal ik eerst kort nog even
schetsen waar het precies om gaat.
De gemeenteschool GILKO Merelbeke bestaat al ruim 40 jaar uit een hoofdschool in de
Kloosterstraat en een aantal wijkafdelingen, waarvan er nu nog 2 overblijven in de
Bergwegel en in Lemberge. Alledrie de scholen zijn momenteel volwaardige basisscholen en
bieden zowel kleuter- als lager onderwijs aan. Het schoolbestuur, dit is het gemeentebestuur
samen met de schooldirectie, wil nu de afdeling Bergwegel laten opgaan in de hoofdschool
in de Kloosterstraat. In de afdeling Bergwegel zou dan een (beperkte) kleuterschool komen
voor de peuters en de kinderen van de 1e
en 2e
kleuterklas. In de Kloosterstaat zou de
huidige kleuterafdeling ingericht worden als een ‘brugschool’, waar de kinderen van de 3e
kleuterklas samen zouden gelokaliseerd zijn met de kinderen van het 1e
en 2e
leerjaar. In de
lagere school van de Kloosterstraat tenslotte zouden de kinderen van het 3e
tot en met het
6e
leerjaar geconcentreerd worden. De opsplitsing tussen de ‘brugschool’ en de lagere
school zou ook fysiek gemaakt worden door bv. een aparte speelplaats. Concreet worden er
dus 3 scholen ingericht, verspreid over 2 locaties. De afdeling Lemberge blijft apart bestaan
als volwaardige basisschool.
We hebben de mogelijke gevolgen van deze hervormingen grondig bestudeerd en in
bepaalde gevallen ook laten evalueren door onafhankelijke experts en instanties. Onze
bezwaren werden de voorbije weken door de school en het gemeentebestuur maar al te
vaak geminimaliseerd en afgedaan als ‘kleine praktische problemen’ of ‘negativisme van
enkele ouders’, vandaag willen we ons dossier toelichten en zo aantonen dat we ons wel
degelijk heel terecht zorgen maken. Het aspect mobiliteit zal hierin niet expliciet behandeld
worden, maar we willen er iedereen wel op wijzen dat dit ernstige problemen zal creëren
waar het bestuur tot op heden nog geen pasklaar en betaalbaar antwoord op heeft.
Het plan wordt door het schoolbestuur voorgesteld als zijnde pedagogisch een heel goede
zaak voor onze kinderen, wij delen deze mening niet. Al decennia lang wordt het
onderwijsprincipe en de overgangsfases die een kind daarin meemaakt bestudeerd. Het
systeem is volledig afgestemd op de 4 groeifases: kleuter, lager, secundair en hoger
onderwijs. Dit zijn de grote stappen waarop een kind doorheen zijn leertijd ook wordt
voorbereid. Doch, via het installeren van ‘de brugschool’ wordt een grote bijkomende
‘overstap’ gecreëerd, naar een andere omgeving en een andere context. Bovendien wordt

2. deze overstap vervroegd binnen het kleutertraject, namelijk van de derde naar de tweede
kleuterklas.
Wij hebben het hervormingsplan voorgelegd aan twee gerenommeerde pedagogen van de
Universiteit Gent, Prof. Spoelders en Prof. Standaert, en zij wijzen op een tweeledig risico
voor de betrokken kleuters:
*Ten eerste worden de kinderen midden in hun kleutertijd geconfronteerd met een
drastische wijziging van omgeving wanneer ze de overgang maken van de tweede naar
de derde kleuterklas. In deze fase is voor die kinderen houvast en continuïteit net
essentieel!
*Ten tweede worden de kinderen in de derde kleuterklas veel te vroeg geconfronteerd
met de prestatiedruk die eigen is aan de lagere school, wat op termijn aanleiding kan
geven tot demotivatie en schoolmoeheid. Het is essentieel dat de kinderen uit de derde
kleuterklas gevormd worden in een speelomgeving en niet in een leeromgeving. Er
wordt zo een onaanvaardbare stap gezet richting verschoolsing van de kleuterschool. In
het doorlichtingsverslag van de Vlaamse onderwijsinspectie wordt GILKO nu al
gewaarschuwd voor het feit dat er vooral bij de oudste kleuters soms sterk
geanticipeerd wordt op inzichten die eerder thuishoren in de lagere school. We
vermoeden dan ook dat de inspectie deze hervormingen niet meteen zal toejuichen,
met het risico op een onvoldoende voor de school bij de volgende inspectieronde!
We kunnen dus stellen dat het creëren van een brugschool letterlijk een brug te ver is. Het is
een experimenteel gegeven, een proefproject, dat noch in Vlaanderen noch internationaal
een precedent heeft, en dat ons door de experten dan ook ten stelligste wordt afgeraden.
De visie van de experten wordt door de betrokken partijen in deze zaak echter helemaal niet
au serieux genomen!
We zien ook grote problemen in de horizontale concentratie van leeftijdsgroepen. Dit houdt,
zeker bij de oudere kinderen een groot risico in aangaande pesten. De interactie tussen jong
en oud gaat in deze setting ook volledig verloren. Het samen school lopen van alle leeftijden
heeft een aantal onmiskenbare voordelen: de kinderen leren van elkaar, zorgen voor elkaar
en houden rekening met elkaar. De aanwezigheid van de oudere kinderen is bovendien vaak
ook een grote hulp voor de leerkrachten. Het uit elkaar trekken van kleuter en lager
onderwijs is dus een verarming voor de sociale ontwikkeling van onze kinderen.
Bovendien kiezen een aantal scholen er tegenwoordig zelfs voor om kleuterscholen en
lagere scholen op aparte locaties terug samen te voegen. In het decreet basisonderwijs van
10 juli 2003 staat hieromtrent te lezen dat in nieuwe scholen zowel kleuter- als lager
onderwijs moet worden georganiseerd, de té grote kloof tussen kleuter en lager wordt
hiervoor als motivatie gegeven.
Het mag dan ook duidelijk zijn dat wij geen pedagogische meerwaarde zien in dit project,
integendeel, het lijkt er op dat onze kinderen gebruikt worden als proefkonijnen in een
onuitgegeven experiment, verpakt als een pedagogisch project, maar in feite louter
ingegeven door andere redenen. In deze tijden van crisis is het niet ondenkbaar dat er
financiële motieven meespelen in deze beslissing. De afdeling Bergwegel is de voorbije jaren

3. slachtoffer geworden van zijn eigen succes. Bovendien werd er niet tijdig een leerlingenstop
ingesteld door de directie, waardoor er problemen zijn aangaande de infrastructuur in deze
afdeling. In afwachting van uitbreiding werd dit de voorbije jaren opgevangen door het in
gebruik nemen van 2 containerklassen en 1 lokaal in de aanpalende middelbare school. In
een eerste stap naar aanpassing van de school aan het groter aantal leerlingen werd in 2012
de sanitaire blok vernieuwd en de schepen van Onderwijs bevestigde in dat jaar nogmaals
aan de ouders dat er werk ging gemaakt worden van uitbreiding in de Bergwegel. In het
huidig voorstel wordt deze piste duidelijk niet langer bewandeld. Als we echter navragen of
deze optie vergeleken is met het voorstel dat nu op tafel ligt, krijgen we enkel te horen dat
de gemeente daarvoor geen subsidies kan ontvangen. Gezien de algemene financiële crisis in
ons land is het echter voor geen enkele school nog evident om subsidies te bekomen. Recent
bleek dat ook de Vlaamse regering hier extra inspanningen wil leveren en bijkomend budget
heeft voorzien op zijn begroting van dit jaar en volgend jaar. U heeft het de voorbije dagen
wellicht ook gelezen, in Gent zullen ze met hun extra subsidie 2 kleuterscholen ombouwen
tot volwaardige basisscholen. Subsidies dekken uiteraard slechts een deel van de kosten, de
gemeente Merelbeke zal in de passiefschool die binnenkort gebouwd moet worden in de
afdeling Lemberge bovenop de subsidie van 1,3 miljoen euro 1 miljoen euro zelf moeten
financieren. Een zware dobber voor amper 75 kinderen. Indien de gemeente nog maar de
helft van dit bedrag zou investeren in de Bergwegel, kunnen er al heel wat eenvoudige
klaslokalen bijgebouwd worden, en dit voor het dubbele aantal kinderen! Ook hier kan men
een voorbeeld nemen aan de Stad Gent, waar men opteert voor modulaire bouw in plaats
van nieuwbouw om de kosten te drukken. Dit kan dan toch geen onoverkomelijk probleem
zijn voor een gemeente met zoveel prestige projecten, zelfs zonder subsidies.
Waarom is het volgens ons nu zo essentieel om toch te investeren in de uitbreiding van de
Bergwegel? De bevolkingsaangroei neemt in de toekomst alleen maar toe, in het centrum
van Merelbeke zijn verschillende woonwijken in aanbouw of nog gepland. In totaal gaat het
hier om 300 tot 500 woningen. Het vraagt niet veel rekenwerk om te weten dat iedere
bijkomende eengezinswoning ook schoolgaande kinderen met zich meebrengt. Uit een
omgevingsanalyse die de gemeente in 2011 uitvoerde, blijkt dat er hierdoor de komende
jaren 500 plaatsen extra zullen nodig zijn in de Merelbeekse scholen! Volgens de directie zal
het hervormingsplan 100 plaatsen extra creëren en zo dus gedeeltelijk tegemoetkomen aan
de gevraagde extra capaciteit in Merelbeke centrum. Maar dit rekensommetje klopt niet!
Momenteel zijn er 480 leerlingen op de 3 afdelingen, in het nieuw voorstel wordt dit door de
directie tegenover 580 plaatsen gesteld. Dit is enkel opvullen van het nu reeds bestaande
aantal lokalen. In de praktijk worden de kleinere klassen van vooral de hogere jaren, zeker in
de Bergwegel, gewoon opgevuld tot hun maximale capaciteit. Zonder reorganisatie zijn er nu
echter al meer dan 600 plaatsen op beide afdelingen samen! Dit dossier is dus helemaal
geen oplossing op lange termijn voor de algemene problematiek van de overbevolking in de
Merelbeekse scholen. Enkel de uitbreiding van de Bergwegel kan, samen met het benutten
van de volledige capaciteit in de Kloosterstraat, tegemoetkomen aan de toekomstige nood
aan extra schoolplaatsen.
We toonden met ons dossier niet alleen aan dat pedagogische argumenten aanhalen om het
hervormingsvoorstel door te voeren een pertinente drogreden is, het is ook geen duurzame
oplossing voor de steeds hogere nood aan leerlingencapaciteit in Merelbeke. Toen de
schepen van Onderwijs op de Commissie Onderwijs van 19 maart geconfronteerd werd met

4. de vraag of dit nu een duurzame oplossing was, antwoordde zij: ‘dit is een duurzame
oplossing voor de duur van deze legislatuur…’ Is dit alles dan gewoon een politiek spel op de
rug van onze kinderen?
Ondanks de steun van zo’n 1500 eveneens bezorgde burgers die onze petitie
ondertekenden, blijft het gemeentebestuur volgens hun recente persmededelingen bij het
plan om in de eerstvolgende gemeenteraad van 23 april dit voorstel zonder enige verdere
inspraak van de betrokken ouders goed te keuren en onmiddellijk door te voeren vanaf 1
september 2013. Wij vragen het behoud van een volwaardig aanbod van jong naar oud op
alle GILKO sites, het meest interessante pedagogische model voor basisonderwijs, een
duidelijke langetermijnvisie en een evenwichtig instroombeleid. Onderwijs verdient
aandacht en voorrang. Waarom zouden we bovendien besparen in onderwijsvoorzieningen
terwijl er wel financiële middelen beschikbaar zijn voor het investeren in de bouw en
uitbating van een ondergrondse betaalparking, voor het plaatsen van betaalautomaten, voor
het plaatsen van digitale informatieborden, …. Wij roepen de leden van de meerderheid
dringend op om voldoende politieke moed op te brengen, los van de partijorders, en alsnog
tegen het voorliggende herstructureringsvoorstel te stemmen. Wij vragen u met aandrang ;
“investeer in mensen, niet in stenen”.
Voor leuke foto’s of tekeningen verwijzen we u graag nog eens door naar onze website
www.gilko-op-de-foto.be.