Μαθήματα ιστορίας, με στόχο την προώθηση της ελληνομάθειας.

2. O Ξέρξης, έχοντας χάσει πολλούς στρατιώτες, πέρασε το
στενό των Θερμοπυλών και συνέχισε το δρόμο προς την Αθήνα.

3. Η πόλη όμως ήταν άδεια. Oι κάτοικοί της την
είχαν εγκαταλείψει. Τα γυναικόπαιδα και οι
ηλικιωμένοι είχαν μεταφερθεί για μεγαλύτερη
ασφάλεια στα γύρω νησιά, ενώ οι άντρες είχαν μπει
στα καράβια έτοιμοι για νέα σύγκρουση.

4. Στο μεταξύ οι Πελοποννήσιοι ύψωσαν τείχος στον Ισθμό, για να
εμποδίσουν τους Πέρσες να μπουν στην Πελοπόννησο.

5. Εκεί διαφώνησαν οι
αρχηγοί του στόλου. O
Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης
πίστευε πως ήταν
καλύτερο ο ελληνικός
στόλος να εμποδίσει
τους Πέρσες να κάνουν
απόβαση στην
Πελοπόννησο.

6. Αντίθετα ο Αθηναίος Θεμιστοκλής
υποστήριζε ότι η απόκρουση του
περσικού στόλου πρέπει να γίνει στο
στενό της Σαλαμίνας. Στο μικρό αυτό
χώρο οι Πέρσες δε θα μπορούσαν να
παρατάξουν όλο το στόλο τους. Τα
ελληνικά, εξάλλου, πλοία (τριήρεις),
θα μπορούσαν να κινηθούν πιο
εύκολα. Έτσι και έγινε. Oι Σπαρτιάτες
υποχώρησαν και δέχτηκαν τη γνώμη
του Θεμιστοκλή.

7. Oι αρχηγοί των Περσών, μόλις είδαν τον ελληνικό στόλο να συγκεντρώνεται στη
Σαλαμίνα, έδωσαν εντολή να κυκλωθεί. O βασιλιάς Ξέρξης, βέβαιος για τη νίκη, ανέβηκε
σε μια πλαγιά του βουνού Αιγάλεω για να παρακολουθήσει τη ναυμαχία (480 π.Χ.).

11. Μόλις δόθηκε το σύνθημα
της επίθεσης, τα ελληνικά
πλοία έπλευσαν με δύναμη
προς τα περσικά. Τα πρώτα
περσικά πλοία δεν άντεξαν την
επίθεση και υποχώρησαν. Το
ίδιο έκαμαν και τα άλλα,
καθώς δεν μπορούσαν να
κινηθούν εύκολα στο στενό.

13. Η ναυμαχία κράτησε ως τ' απόγευμα. Οι Πέρσες έφυγαν, ενώ η γύρω θάλασσα
είχε γεμίσει από συντρίμμια. Οι Έλληνες έδωσαν τη μάχη σε χώρο που ήξεραν και
πολεμώντας γενναία νίκησαν. Αγωνίστηκαν ενωμένοι και κατάφεραν να σώσουν την
πατρίδα τους.

17. Ἀλλ’ ἐπεὶ τῶν πολεμίων ὁ στόλος τῇ Ἀττικῇ κατὰ τὸ Φαληρικὸν
προσφερόμενος τοὺς πέριξ ἀπέκρυψεν αἰγιαλούς, πάλιν
ἐπάπταινον οἱ Πελοποννήσιοι πρὸς τὸν Ἰσθμόν. Ἔνθα δὴ ὁ
Θεμιστοκλῆς ἐβουλεύετο καὶ συνετίθει τὴν περὶ τὸν Σίκιννον
πραγματείαν. Ἦν δὲ τῷ μὲν γένει Πέρσης ὁ Σίκιννος, αἰχμάλωτος,
εὔνους δὲ τῷ Θεμιστοκλεῖ καὶ τῶν τέκνων αὐτοῦ παιδαγωγός.
Τοῦτον ἐκπέμπει πρὸς τὸν Ξέρξην κρύφα, κελεύσας λέγειν ὅτι
Θεμιστοκλῆς ὁ τῶν Ἀθηναίων στρατηγὸς αἱρούμενος τὰ
βασιλέως ἐξαγγέλλει πρῶτος αὐτῷ τοὺς Ἕλληνας
ἀποδιδράσκοντας, καὶ διακελεύεται ἐν ᾧ ταράττονται τῶν πεζῶν
χωρὶς ὄντες ἐπιθέσθαι καὶ διαφθεῖραι τὴν ναυτικὴν δύναμιν.
Ταῦτα δ’ ὁ Ξέρξης ὡς ἀπ’ εὐνοίας λελεγμένα δεξάμενος, ἥσθη καὶ
εὐθὺς ἐξέφερε πρὸς τοὺς ἡγεμόνας τῶν νεῶν διακοσίαις ναυσὶν
ἀναχθέντας ἤδη διαζῶσαι τὰς νήσους, ὅπως ἐκφύγοι μηδεὶς τῶν
πολεμίων.
Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι,
Θεμιστοκλῆς 12.2-6 (διασκευή)

18. Στο απόσπασμα αυτό ο Πλούταρχος παρουσιάζει το τέχνασμα του Θεμιστοκλή με το οποίο
κατάφερε να πείσει τους Πέρσες να αποκλείσουν τον ελληνικό στόλο στα στενά της Σαλαμίνας,
ώστε να αναγκαστούν οι Έλληνες να δώσουν εκεί τη ναυμαχία, στο μέρος δηλαδή που, όπως
πίστευε ο Θεμιστοκλής, οι Έλληνες θα είχαν πλεονέκτημα.
Ο Σπαρτιάτης ναύαρχος Ευρυβιάδης και άλλοι ναύαρχοι δεν συμφωνούσαν με την άποψη του
Θεμιστοκλή πως για τους Έλληνες θα ήταν καλύτερο να ναυμαχήσουν εναντίον των Περσών στα
στενά της Σαλαμίνας. Ο Ευρυβιάδης και οι άλλοι Πελοποννήσιοι ήθελαν να αποπλεύσουν με
κατεύθυνση τον Ισθμό της Κορίνθου, όπου είχε συγκεντρωθεί και το πεζικό των Πελοποννησίων,
ώστε να υπερασπίσουν την Πελοπόννησο. Οι Αθηναίοι, οι Αιγινήτες και οι Μεγαρείς επέμεναν ότι
η ναυμαχία έπρεπε να γίνει στη Σαλαμίνα.
Την παραμονή της ναυμαχίας, ενώ είχε ληφθεί απόφαση να μείνει ο στόλος των ελληνικών
πόλεων ενωμένος και να ναυμαχήσει στη Σαλαμίνα εναντίον των Περσών, οι Πελοποννήσιοι μόλις
αντίκρισαν το μέγεθος του περσικού στόλου, άρχισαν πάλι να σκέφτονται να αναχωρήσουν για
τον Ισθμό.
Ο Θεμιστοκλής λοιπόν κατέφυγε στο τέχνασμα που παρουσιάζεται στο κείμενο, ώστε οι Έλληνες
να εξαναγκαστούν να ναυμαχήσουν στη Σαλαμίνα. Έστειλε δηλαδή τον έμπιστό του δούλο και
παιδαγωγό των παιδιών του, τον Σίκιννο, να δώσει το μήνυμα στους Πέρσες ότι ο Θεμιστοκλής
έπαιρνε το μέρος των Περσών και γι’ αυτό ενημέρωνε τους Πέρσες ότι οι Έλληνες ετοιμάζονταν να
αναχωρήσουν από τη Σαλαμίνα. Ο Θεμιστοκλής συμβούλευε τους Πέρσες πως ήταν η κατάλληλη
ευκαιρία να νικήσουν όλους τους Έλληνες συγκεντρωμένους.

19. O Ξέρξης, έχοντας χάσει πολλούς στρατιώτες, πέρασε
το στενό των Θερμοπυλών και συνέχισε το δρόμο προς
την Αθήνα. Η πόλη όμως ήταν άδεια. Oι κάτοικοί της
την είχαν εγκαταλείψει. Τα γυναικόπαιδα και οι
ηλικιωμένοι είχαν μεταφερθεί για μεγαλύτερη
ασφάλεια στα γύρω νησιά, ενώ οι άντρες είχαν μπει
στα καράβια έτοιμοι για νέα σύγκρουση.
Στο μεταξύ οι Πελοποννήσιοι ύψωσαν τείχος στον
Ισθμό, για να εμποδίσουν τους Πέρσες να μπουν στην
Πελοπόννησο. Εκεί διαφώνησαν οι αρχηγοί του
στόλου. O Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης πίστευε πως ήταν
καλύτερο ο ελληνικός στόλος να εμποδίσει τους Πέρσες
να κάνουν απόβαση στην Πελοπόννησο.
Αντίθετα ο Αθηναίος Θεμιστοκλής υποστήριζε ότι η
απόκρουση του περσικού στόλου πρέπει να γίνει στο
στενό της Σαλαμίνας. Στο μικρό αυτό χώρο οι Πέρσες
δε θα μπορούσαν να παρατάξουν όλο το στόλο τους.
Τα ελληνικά, εξάλλου, πλοία (τριήρεις), θα μπορούσαν
να κινηθούν πιο εύκολα. Έτσι και έγινε. Oι Σπαρτιάτες
υποχώρησαν και δέχτηκαν τη γνώμη του Θεμιστοκλή.
Oι αρχηγοί των Περσών, μόλις είδαν τον
ελληνικό στόλο να συγκεντρώνεται στη
Σαλαμίνα, έδωσαν εντολή να κυκλωθεί. O
βασιλιάς Ξέρξης, βέβαιος για τη νίκη, ανέβηκε
σε μια πλαγιά του βουνού Αιγάλεω για να
παρακολουθήσει τη ναυμαχία (480 π.Χ.).
Μόλις δόθηκε το σύνθημα της επίθεσης, τα
ελληνικά πλοία έπλευσαν με δύναμη προς τα
περσικά. Τα πρώτα περσικά πλοία δεν άντεξαν
την επίθεση και υποχώρησαν. Το ίδιο έκαμαν
και τα άλλα, καθώς δεν μπορούσαν να
κινηθούν εύκολα στο στενό. Η ναυμαχία
κράτησε ως τ' απόγευμα. Oι Πέρσες έφυγαν,
ενώ η γύρω θάλασσα είχε γεμίσει από
συντρίμμια.
Oι Έλληνες έδωσαν τη μάχη σε χώρο που
ήξεραν και πολεμώντας γενναία νίκησαν.
Αγωνίστηκαν ενωμένοι και κατάφεραν να
σώσουν την πατρίδα τους.

21. O Ξέρξης, έχοντας χάσει πολλούς _______________________, πέρασε
το στενό των _________________________ και συνέχισε το δρόμο προς
την Αθήνα. Η πόλη όμως ήταν _____________. Oι κάτοικοί της την είχαν
εγκαταλείψει. Τα γυναικόπαιδα και οι ηλικιωμένοι είχαν μεταφερθεί για
μεγαλύτερη ______________________ στα γύρω νησιά, ενώ οι άντρες
είχαν μπει στα ________________ έτοιμοι για νέα σύγκρουση.

22. Στο μεταξύ οι Πελοποννήσιοι ύψωσαν ______________ στον Ισθμό, για να
εμποδίσουν τους _________________ να μπουν στην Πελοπόννησο.
Εκεί διαφώνησαν οι αρχηγοί του στόλου. O Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης
πίστευε πως ήταν καλύτερο ο ελληνικός _______________ να
_____________________ τους Πέρσες να κάνουν απόβαση στην
Πελοπόννησο. Αντίθετα ο Αθηναίος ________________________ υποστήριζε
ότι η απόκρουση του περσικού στόλου πρέπει να γίνει στο στενό της
____________________. Στο μικρό αυτό χώρο οι Πέρσες δε θα μπορούσαν
να παρατάξουν όλο το στόλο τους.

23. Τα ελληνικά, εξάλλου, ______________ (τριήρεις), θα μπορούσαν να
κινηθούν πιο εύκολα. Έτσι και έγινε. Oι Σπαρτιάτες υποχώρησαν και
_________________ τη γνώμη του Θεμιστοκλή.
Oι αρχηγοί των Περσών, μόλις είδαν τον ελληνικό στόλο να
_____________________________ στη Σαλαμίνα, έδωσαν εντολή να
κυκλωθεί. O βασιλιάς Ξέρξης, βέβαιος για τη ___________, ανέβηκε σε
μια πλαγιά του βουνού Αιγάλεω για να παρακολουθήσει τη
___________________(480 π.Χ.).

24. Μόλις δόθηκε το ___________________ της επίθεσης, τα ελληνικά πλοία
έπλευσαν με δύναμη προς τα περσικά. Τα πρώτα περσικά πλοία δεν
______________ την επίθεση και υποχώρησαν. Το ίδιο έκαμαν και τα άλλα,
καθώς δεν μπορούσαν να _________________ εύκολα στο στενό. Η
ναυμαχία κράτησε ως τ' απόγευμα. Oι Πέρσες έφυγαν, ενώ η γύρω
θάλασσα είχε γεμίσει από ____________________.
Oι Έλληνες έδωσαν τη μάχη σε χώρο που ήξεραν και πολεμώντας
_________________ νίκησαν. Αγωνίστηκαν _______________ και
κατάφεραν να σώσουν την πατρίδα τους.

25. 1. Μετά τις Θερμοπύλες, πού πήγε ο στρατός του Ξέρξη;
α. Στην Αθήνα β. Στον Ισθμό
2. Πού είχαν πάει οι κάτοικοι της Αθήνας;
α. Στα γειτονικά νησιά β. Στα καράβια
3. Τι μέτρα πήραν οι Πελοποννήσιοι για να εμποδίσουν τους Πέρσες;
α. Συγκέντρωσαν στρατό β. Ύψωσαν τείχος στον Ισθμό
4. Ποιος αρχηγός πίστευε ότι ο ελληνικός στόλος έπρεπε να αποκρούσει
τον περσικό στόλο στην Πελοπόννησο;
α. Ο Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης β. Ο Αθηναίος Θεμιστοκλής
5. Ποιο μέρος θεώρησε κατάλληλο για ναυμαχία ο Θεμιστοκλής;
α. Τον Ισθμό β. Τη Σαλαμίνα

26. 6. Ποια πλοία θα περνούσαν εύκολα από το στενό της Σαλαμίνας;
α. Τα περσικά β. Οι ελληνικές τριήρεις;
7. Πού πήγε ο Ξέρξης να παρακολουθήσει τη ναυμαχία;
α. Στον Πειραιά β. Στο βουνό Αιγάλεω
8. Ποια πλοία υποχώρησαν από τη ναυμαχία;
α. Τα περσικά β. Τα ελληνικά
9. Ποιος χρησιμοποίησε τέχνασμα για να πείσει τους συμπολίτες του ότι
το σχέδιό του ήταν σωστό;
α. Ο Θεμιστοκλής β. Ο Μιλτιάδης
10. Πότε έγινε η ναυμαχία της Σαλαμίνας;
α. Το 483 π.Χ. β. Το 480 π.Χ.