საკვებისმიერი ეშერიხიოზების შტამები, მათი მოქმედება ადამიანის ორგანიზმზე, სანიტარული ზედამხედველობისა და ზოგადად პროფილაქტიკური მედიცინის დანიშნულება ამ პრობლემის აღმოფხვრაში.

1. თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო
უნივერსიტეტი
კვებისა და ასაკობრივი მედიცინის მიმართულება
სამეცნიერო ხელმძღვანელი-ბელა ყურაშვილი, ასისტენტ-
პროფესორი
გიორგი გაგუა
გიორგი ბლიაძე
ანა ბასილია
ანასტასია იუკურიძე
რუსუდან ბითაძე

2. • ადამიანის ჯანმრთელობის, უსაფრთხო გარემოს უზრუნველყოფის
ღონისძიებათა შორის, სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის პრობლემას
ბიოლოგიურად სრულფასოვანი და უსაფრთხო, რაოდენობრივად და
ხარისხობრივად დაბალანსებული სასურსათო პროდუქციით
უზრუნველყოფაა.
• კვების პროდუქტების მიკრობული დაბინძურება შესაძლებელია მისი
წარმოებისა და მოხმარების ყველა ეტაპზე „მინდვრიდან სუფრამდე“-
მთელი გზის გავლისას.
• ძველი მიდგომებისგან განსხვავებით, ამიერიდან სურსათის უვნებლობასა
და ხარისხზე და იმ ზიანზე,რომელიც მავნე და უხარისხო სურსათს
შეუძლია მიაყენოს ადამიანის ჯანმრთელობას, პასუხისმგებელია
უშუალოდ ის პირი, რომელიც ამ პროდუქტს აწარმოებს, ან რეალიზაციას
უკეთებს.

3. მიზანი
• ეშერიხიოზებით გამოწვეული კვებითი მოშხამვები, წარმოადგენენ
მთელი მსოფლიოს აქტუალურ პრობლემას ,ამ მხრივ საქართველოც
გამონაკლისი არ არის,ამიტომაც გადავწყვიტეთ შეგვესწავლა ამ
ბაქტერიებით გამოწვეული კვებითი მოშხამვები.
• წინა წლების საკვები პროდუქტების ბაქტერიოლოგიური ანალიზის
შედეგებზე დაყრდნობით შეიძლება ითქვას,რომ არ ამოთესილა არც
ერთი პათოგენური მიკროორგანიზმი, ამოითესა მხოლოდ E.Coli,
ზემოთ აღნიშნული შედეგების ძირითად მიზეზად გვესახება
სასურსათო პროდუქტების მწარმოებელი საწარმოების სანიტარულ-
ჰიგიენური პირობების, წარმოების ტექნოლოგიური პროცესებისა და
მომსახურე პერსონალის პირადი ჰიგიენის დარღვევა.

4. E.Coli
ნაწლავის ჩხირი,გრამ-უარყოფითი მიკროორგანიზმია, რომელიც
გარემოში თავისუფლად პერსისტირდება. ნაწლავის ჩხირებში
გამოყოფენ საპროფიტულ და პათოგენურ შტამებს.
არაპათოგენური ნაწლავის ჩხირები მიეკუთვნებიან სანიტარულ-
მაჩვენებელ მიკროორგანიზმებს და წარმოადგენენ სანიტარული
კეთილდღეობის ინდიკატორს კვების ობიექტში.
როცა ისინი მოხვდებიან საკვებში და გამრავლდებიან 1გ ან (1მლ)
პროდუქტში მილიონ მიკრობულ სხეულებად,შეიძლება
განვითარდეს კვებითი მოშხამვა.

5. E.Coli-ის თავისებურებები
ნაწლავის ჩხირის გამრავლება შესაძლებელია 2,5-დან
45°C ტემპერატურაზე, ახასიათებს გამძლეობა დაბალი
ტემპერატურის მიმართ. ნაწლავის ჩხირი ბაქტერიების
განადგურება შესაძლებელია 75°C-ზე მაღალ
ტემპერატურაზე.

6. E.Coli-ის თანამედროვე კლასიფიკაცია
თანამედროვე კლასიფიკაციით ინტესტინალური
პათოგენური კოლი 6 პათოლოგიური ტიპით არის
წარმოდგენილი.
 შიგა ტოქსინ მაპროდუცირებელი კოლი (STEC)
/ენტეროჰემორაგიული კოლი (EHEC).
 ენტეროტოქსიგენური კოლი (ETEC)
 ენტეროპათოგენური კოლი (EPEC)
 ენტეროინვაზიური კოლი (EIEC)
 ენტეროაგრეგაციული კოლი (EAEC)
 დიფუზურ-ადჰერენტული კოლი (DAEC)

7. ენტეროტოქსიგენური E.Coli
იწვევს გასტროენტერიტს დიარეის განვითარებით,
რომელიც არის ძირითადი სიმპტომი. დაავადება
დამახასიათებელია განვითარებადი ქვეყნის
მოსახლეობისთვის, განსაკუთრებით პატარა ასაკის
ბავშვებისთვისა და ტურისტებისთვის. ხშირად ნაწლავის
ჩხირის ტოქსიგენური შტამებით ბინძურდება სასმელი
წყალი, რომელიც საჭიროა საჭმლის დასამზადებლად,
რძის პროდუქტები და თერმულად დაუმუშავებელი
კერძები.

8. ენტეროპათოგენური E.Coli
ენტეროპათოგენური ნაწლავის ჩხირები მიეკუთვნებიან
იმ ბაქტერიების სეროჯგუფს რომელთა ვირულენტობის
მოქმედების მექანიზმში ენტეროტოქსინი არ არის
ჩართული. ისინი დაავადებას იწვევენ ჩვილ ბავშვთა
ასაკში, რომელიც ცნობილია, როგორც ჩვილ ბავშვთა
დიარეა. ხშირად დაავადება მიმდინარეობს მძიმედ,
დეჰიდრა-ტაციით, რომელიც 50% შემთხვევაში
სიკვდილით მთავრდება.

9. ენტეროჰემორაგიული E.Coli
(O157:H7)
 ნაწლავის ჩხირის სეროტიპს O157:H7 უნარი აქვს დიდი
რაოდენობით შიგელის მსგავსი ტოქსინი-ვეროტოქსინი
ასინთეზიროს,რომელიც უშუალოდ ნაწლავის ლორწოვანზე
მოქმედებს.
 დაავადებას,რომელსაც ეს სეროტიპი იწვევს ეწოდება-
ჰემორაგიული კოლიტი.
 ჰემორაგიული კოლიტის გართულებას, რომელიც
გამოწვეულია ენტეროჰემორაგიული E.Coli-ით
,მიეკუთვნება ჰემოლიზურ ურემიული სინდრომი (HUS),
ნეფრიტის თანხლებით, ჰემოლიზური ანემიითა და
თირკმლების ფუნქციის დროებითი დაქვეითებით.

10. E.Coli O157:H7
ორგანიზმში E.Coli O157:H7 შესაძლოა მოხვდეს,
როგორც საკვები პროდუქტებით (სწრაფი კვების
პროდუქტები, არაპასტერიზებული რძის პროდუქტები,
ხილის წვენები, ყველი და სხვა.), ასევე საყოფაცხოვრებო-
კონტაქტური გზით.
E.Coli O157:H7-ით დადგენილი დაავადების
მიზეზები, რომლებიც დაკავშირებულია ამ შტამის
ორგანიზმში მოხვედრის შესაძლო გზებზე შემდეგნაირად
არის განაწილებული:
• კონტამინირებული ხორც-პროდუქტების გამოყენება-52%
• საყოფაცხოვრებო კონტაქტები-16%
• კონტამინირებული ხილი და ბოსტნეული-14%
• არაკეთილსაიმედო სასმელი წყალი-12%
• სხვა-5%

11. ენტეროინვაზიური E.Coli
ნაწლავის ჩხირის მოცემული სეროტიპი იწვევს
დაავადებას, რომელიც ცნობილია როგორც ბაქტერიული
(ბაცილარული) დიზენტერიის სახელით, რომელიც
ხშირად ეშლებათ შიგელოზური დიზენტერიისგან.
ენტეროინვაზიური ორგანიზმში ხვდება:
 დაბინძურებული სასმელი წყლითა და საკვები
პროდუქტებით.
 საყოფაცხოვრებო-კონტაქტური გზითაც.
დამაინფიცირებელი დოზა შეიძლება იყოს 10 ან ნაკლები
ბაქტერიაც, რაც აძნელებს ლაბორატორიულ
დიაგნოსტიკას.

12. სტატისტიკა
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2007 2008 2009 2010 2011
შემთხვევათა
რაოდენობა
Incidence

13. ინციდენტობა
(Incidence)
2007
19,2
2008
17
2011
14,1
2009
14,2
2010
17,4

15. გმადლობთ ყურადღებისათვის!