PENSIOENACTUALITEITEN Friesland Bank Assurantien (Rotterdam) Noach A.G. van Beusekom MPLA / FFP September 2011

1. PENSIOENACTUALITEITEN
Friesland Bank Assurantien
(Rotterdam)
Noach A.G. van Beusekom MPLA / FFP
September 2011
www.finact.nl 1

2. Agenda (1)
Wetsvoorstellen/Kamerstukken/Studies
• Kamervragen ZZP’ers – UPO – Waardeoverdracht
• Actieplan financiële sector (15 maart 2011)
• Beleggen door pensioenfondsen (25 maart 2011)
• Ontwerp wijzigingsbesluit financiële markten 2012
(14 april 2011)
• Nadere informatie uitwerking pensioenakkoord
• FNV notitie: kaders schokbestendigheid (30 maart 2011)
• Verhoging AOW-leeftijd (21 april 2011)
2

3. Agenda (2)
Jurisprudentie
• Evenredige pensioenverwerving 7a PSW (01-04-2011)
• Wijziging pensioenreglement (14-04-2011)
• Zorgplicht pensioenbeleggingen (06-04-2011)
• Pensioen en echtscheiding
3

4. Agenda (4)
Autoriteit Financiële Markten en CDFD
• AFM: Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders
(11 maart 2011)
• CDFD: Toetstermen Wft-module Pensioenverzekeringen
(13 april 2011)
• Beleidsvoornemens vakbekwaamheid (02 mei 2011)
• AFM: Visiedocument pensioenuitvoering (11 mei 2011)
Special
De DGA en uw adviespraktijk
4

5. ZZP’ers (Kamervragen + reactie)
Discrepantie fiscale en civiele regelgeving
Fiscale opbouw verlengd naar 10 jaar (v.a. 2012)
Evt. na 3e jaar PG-maximering o.b.v. laatstverdiende WN-loon
Kabinetsreactie ZZP’ers in beeld (acties kabinet)
Oorzaak gebrekkige pensioenopbouw
Verlenging fiscale aftrek
Bepaling definitie ZZP in de regelgeving
Actieplan verlaging adm. lasten
Aanpassing aanbestedingswet
5

6. ZZP’ers (vervolg)
Fiscaliteiten
Geintegreerde ondernemersfaciliteit
Van urencriterium naar verhouding winst/inkomen
Pensioen
Eigen verantwoordelijkheid geeft beperkte opbouw
Waarom bouwt ZZP’er minder pensioen op?
Waarom bestaande regelingen onvoldoende benut?
Geen kabinetsreactie aansluiting BPF/eigen fonds
Géén publieke uitbreiding verantwoordelijkheid zelfstandigen!
www.verzekerenvoorzelfstandigen.nl 6

7. ZZP’ers (vevolg)
Onderscheid 2 en 3e pijler:
Afkoop 2e pijler is wettelijk niet toegestaan
Over opgebouwd pensioen 3e pijler kan men wel beschikken,
vandaar vermogenstoets Bijstandwet.
Wettelijke definitie ZZP’er op komst
7

8. Kamervragen UPO
Kan deelnemer rechten ontlenen aan UPO?
Onder omstandigheden rechten aan te ontlenen
Geen disclaimer gewenst
Gerechtvaardigd vertrouwen (ter beoordeling Rechtbank)
Pensioenkijker verschaft géén gegevens?! Geen disclaimer
Mijn pensioenoverzicht verschaft wel gegevens! Disclaimer
Nationaal pensioenregister niet verantwoordelijk voor gegevens
Disclaimer in UPO niet toegestaan
Definitieve rechten van de UPO worden bepaald door (aantoonbaar?)
gerechtvaardigd vertrouwen in de informatie
8

9. Kamervragen bijstorten pensioen
Werkgever moet bijstorten a.g.v. verplichte waardeoverdracht
Opmerkingen in Maart 2011:
Bijbetaling alleen aan de orde tussen verzekeraars
Bij ML zeer beperkt door geringe renteverscnhil
WO in 67% pensioenobpouw < 5 jaar
WO niet verplicht
Gunstig voor instroming
Voorkoming bijbetaling door werknemers te verzoeken af te zien
van hun recht…….aldus de Minister (Maart 2011)
9

10. Kamervragen waardeoverdracht (1)
Bevestiging terugstorting aan werkgevers
Wordt totale overdrachtswaarde gebruikt voor inkoop aanspraken?
Verwijzing art. 19 Regeling PW
Art. 71 PW geeft aan dat TOTALE bedragen moet worden
aangewend ter verwerving pensioenaanspraken
Hogere overdrachtswaarde t.o.v. inkoopwaarde komt ten goede
aan deelnemer
1. Anders financieel voordeel voor partij die niet bij
pensioenopbouw is betrokken…
2. Niet wenselijk dat oude WG bijbetaalt voor additionele
aanspraken…. 10

11. Kamervragen waardeoverdracht (2)
Oplossingen worden besproken met STAR (sinds 2009……..)
Kamervragen Omtzigt:
Affinanciering aanspraken staan los van bijbetaling i.g.v.
waardeoverdracht
Vraag over verplichte medewerking uitvoerder
Plicht
Bevoegdheid
Uitzondering tot medewerking
Géén advies van de Minister om af te zien van waardeoverdracht!
11

12. Bijbetaling waardeoverdracht
Reactie Kamp juni 2011:
Verduidelijking verschil PF en verzekeraars!
Ieder jaar andere gevolgen 2010 nieuwe werkgever bijbetalen
2011 oude werkgever bijbetalen
Risicovolle doelgroepen: hoog inkomen of lang arbeidsverleden
Oplossingsvoorstellen ter beperking:
• Financiele toestand werkgever
• Vragen géén verzoek in te dienen of ingediend verzoek intrekken
• Risico afdekken via een vezekering
12

13. Bijbetaling waardeoverdracht (1)
Tussenoplossing Kamp:
1. Geen recht op waardeoverdracht bij aantoonbaar financiele
problemen
2. Begrenzing hoogte waardeoverdracht (last)
Recht op WO voor de werknemer wordt doorbroken (aanpassing
PW per 1-1-2012)
Vragen over verschil bijbetaling en affinanciering (kamervragen
Omtzigt)
Start fundamentele discussie 13

14. Actieplan financiële sector
Nieuwe beleids- en wetgevingsplannen
Crisisinterventiewetsvoorstel
Invoering bankenheffing DGS
Invoering bankenbelasting
Verankering bankierseed/geschiktheid/betrouwbaarheid
Beperking aansprakelijkheid DNB/AFM
Herziening bekostiging toezicht
Aanscherping ‘ken uw klant’ procedures
Klantinformatie periodiek bijwerken
Aanpassing aan veranderende omstandigheden
14

15. Actieplan financiële sector (vervolg)
vervolg beleids- en wetgevingsplannen:
Verbetering vakbekwaamheid
Uniform persoonsregister
Diplomaplicht + permanente educatie
Aanpassingbeloningsbeleid Wft 2011
Passende verhouding vast en variabel
transparantie
Separate publiekelijke ombudsman fin. sector
8000 klachten per jaar !
15

16. Ontwerpbesluit Wft
Art. 171a Wft (2012-2014)
Voorwaarde melding toezichthouder
Voorwaarde aanmelding vóór 2012 (opleider?)
Advisering gebaseerd op:
Grondige en actuele kennis pensioen + DGA
Begrip en procedures actuarieel rekenen
Kennis rechtspersonen en ondernemingsstructuren
Actuele kennis arbeidsvoorwaarden WG
Kennis relevante bedrijfseconomische vraagstukken
Risicoanalyse van de financiele draagkracht WG
Kennis vermogen en riscomanagement
16

17. Ontwerpbesluit Wft (vervolg)
Adviesvaardigheden gebaseerd op:
Gesprekken
ICT
Adviestrajecten
Schrijven
Risicoprofiel organisatie
Risicobereidheid
Bewijs om zelfstandig, correct en succesvol een adviestraject uit te
voeren (OP, NOP, AOP, echtscheiding, waardeoverdacht,
verlenging)
17

18. Ontwerpbesluit Wft (vervolg)
Passend advies voor de DGA
Verschil commerciele en fiscale waardering
Integer gedrag (nieuw?!)
Vergunningstraject met overgangsprocedure:
01-01-2012
01-02-2012
01-07-2012
01-01-2014
18

19. Ontwerpbesluit Wft (vervolg)
Impactanalyse
Administratieve lasten
30.000 Wft-levendiploma’s
Impact op 16.500 personen
80% gaat stoppen?!
3300 personen gaan door voor opleiding/EVC
30 nieuwe adviseurs per jaar?!
Naar schatting € 600,- voor examen en € 2.600,- studietijd
Vervolgens PE leven + PE Pensioen
Wijziging provisieregels
Open norm rechtstreekse beloning adviseur
Onredelijke vergoeding 19

20. CPB: Nieuw pensioencontract(1)
Een goed pensioen is een reëel pensioen, maar ook een
risicodragend pensioen
Ook voor ouderen is een zekere mate van risico aantrekkelijk om
beter pensioenresultaat te bereiken (prudent person?)
Al 10 jaar structureel tekort pensioenfondsen
Sinds 2008 zijn deelnemers 4% indexatie misgelopen, oudere
deelnemers kunnen 6% koopkracht verliezen
Dalende rente een trend?
Lagere bevolkingsgroei
Afnemende inflatie
Overvloed besparingen door vergrijzing 20

21. CPB: Nieuw pensioencontract(2)
Zekerheid pensioentoezegging
Nominale garanties bieden verkeerde zekerheid
Een goed pensioen is risicovol
Alle deelnemers zouden gelijk percentage koopkracht moeten
inleveren (ook toekomstige deelnemers). Dat geeft een
verregaande solidariteit tussen de generaties.
Risicoverdeling in de praktijk
Oudste en jongste generaties worden relatief ontzien, opzoeken
grenzen van solidariteit
Overheid
Schijnzekerheid nominaal pensioen, beloning niet gebruiken om
huidige tekort ouderen in te halen
21

22. Bevolkingsprognose 2010 - 2060
Snellere vergrijzing
Van 2,4 mio naar 4,6 mio in 2040
Hogere levensverwachting
Mannen van 78,8 naar 84,5
Vrouwen van 82,7 naar 87,4
Ontwikkelingen
Afname geboorten
Sterftecijfers (ondanks vergrijzing daling sterftecijfers)
Bevolkingsgroei en krimp
Gevolgen 5-jaarlijkse toets AOW-leeftijd?
22

23. 23

24. Notitie Beleggen door pensioenfondsen
Wat doen pensioenfondsen en waarom?
Beleggen noodzakelijk voor goed en betaalbaar pensioen
Kostendekkende premie grotendeels nominaal
Bij ML inflatiecorrectie nóg belangrijker dan voorheen
Geldontwaarding pensioen
Vergelijking Euribor vs. beleggingsrendementen
Strategisch Asset Management per fonds anders
Verandering belegginsbeleid (50% zakelijke waarden)
Bijsturing via premie steeds minder effect
Rendement op vermogen steeds belangrijker
Prudent beleggen bij individueel beleggen !
24

25. Notitie Beleggen door pensioenfondsen
Risico en rendement (adviesvaardigheid?)
Risico-aversie heeft 50% premiestijging nodig
1% meer rendement geeft 30% hoger pensioen
Risico’s zijn niet nieuw maar onvoldoende bekend
Niet de beleggingen maar ‘lage rente’
en ‘langleven’zijn de
oorzaak…..
(Verplichtingen i.p.v. vermogen)
25

26. Uitwerking pensioenakkoord (1)
Knelpunten/vraagstukken
Juridische vraagstukken aanpassen pensioencontract
Gestegen levensverwachting = langer doorwerken
Voorstel verhoging AOW-uitkering door Sociale Partners
Betere mogelijkheden langer doorwerken
Nieuw pensioencontract:
Koppeling pensioenleeftijd/leeftijdsverwachtingen
Gevolgen Fin. Markten voor fondsvermogen
Stabiele premies
Verhouding nominaal toetsingskader vs. reele ambitie
Belangen deelnemers/gepensioneerden
Communicatie mate van onzekerheid
26

27. Uitwerking pensioenakkoord (2)
Verdeling lusten en lasten?
Groot vraagstuk en diversiteit van belangen
Hoe om te gaan met oude rechten?
‘Invaren’ oude rechten biedt veel voordeel
Algemeen en individueel belang
Toezicht en beheervraagstukken
Goed akkoord beter dan een snel akkoord ……
27

28. FNV: Kader pensioenakkoord
Vertrekpunten
Zekerheid deelnemers
Oude en nieuwe rechten bij elkaar
Één FTK
Ambitie = Geindexeerd pensioen
Verzoek aan werkgevers:
Premiestabilisatie alleen toename levensverwachting
Risicoverdeling WG-WN
Handhaving bijstortplicht
28

29. FNV: Kader pensioenakkoord (2)
Verzoek aan de politiek:
Buffer-eisen niet te hoog
Lagere zekerheidsmarge (thans 97,5%)
Marktwaardering
Meest passende methode
Niet afrekenen op vaste momenten
Staart van de Rente Termijn Structuur
Gemiddelde RTS
29

30. FNV: Kader pensioenakkoord (3)
Schokbestendigheid:
Lagere zekerheidsmaat
Voorwaardelijke indexatie + korten
Indexatie o.b.v.. reele dekkingsgraad
Zowel oude en nieuwe rechten streven naar indexatie
Harde kortingsgrens
Doorlopende indexatiestaffel
Mogelijke opvang gevolgen solidariteit bij doorschuiven
30

31. Verhoging AOW-leeftijd
In 2020 van 65 jaar naar 66 jaar.
Aanvullende pensioenen: Per 01-01-2013
Automatische koppeling stijgende levensverwachting stond
niet in het 1e wetsvoorstel.
Tot 2020 al meer dan één jaar stijging…….
Houdbaarheidsbijdrage 0,3% BBP (i.p.v. 0,7% BBP)
Lasten vergrijzing voor rekening jongeren
Oplossing krimpende arbeidsmarkt
31

32. Verhoging AOW-leeftijd (vervolg)
Het 1e voorontwerp AOW (niet meer van toepassing)
Witteveenkader (01-01-2013)
Eindloon 2% naar 1,75%
Middelloon 2,25% naar 2%
Verlaging 3e pijler van 17% PG naar 14,5% PG (2013)
Pensioenwet 45 dienstjaren vs. wetsvoorstel 40 dienstjaren
Negatief advies RvS i.v.m. te weinig onderbouwing.
32

33. Nader rapport verhoging AOW
Sinds invoering levensverwachting 15 jaar gestegen
Sociaal akkoord kan leiden tot aanpassing voorstel
Intergenerationele solidariteit?!
AOW-maximering 17,9% (sinds 1994)
Snellere fiscalisering AOW gaat ten koste van ouderen
(geen compensatiemogelijkheden)
Op lange termijn 11% minder premiestijging
Verhoging leeftijd/verlaging opbouw geeft 15% versobering
Wetsvoorstel + MvT 33

34. Huidige premieverloop
34

35. Voorontwerp AOW
Aangepast voorstel (juni 2011)
Art. 7A in 2020 aanvangsleeftijd 66
1-1-2014 AMVB o.b.v.
verhoging aanvangsleeftijd (V)
Gemiddelde resterende levensverwachting 65 (L)
Pensioengerechtigde leeftijd voorgaand jaar (P)
Verhogingsfactor < 1, dan geen verhoging. Eerste aanpassing 2025
Art. 13 loskoppeling 15-jarige naar aanvangsleeftijd
Art. 13b/13c Actuarieel bij vervroeging en uitstel 6,5%
Art. 16a deelfactor per 10% uitstel, max duur 5 en vervroeging max.
duur 2 en minimaal 65 jarige leeftijd
Tenzij recht op ABW of remigratie uitkering
Bij AMVB nadere regels structureel netto inkomen bij uitstel
Art. 33a Tot en met 2028 0,6% verhoging bruto OP + vak. Uitkering
Buiten de reguliere verhogingen
35

36. Voorontwerp AOW (vervolg)
Wijzigingen IB2001
Art. 3.68 Opbouw OR van 12% naar 11,7%
Art. 3.127 Premieruimte van 17% naar 16,5%
Per 2015
OR 11,4% minus 0,3% per oplopend pensioenjaar
Lijfrente 16% minus 0,5% vanaf 2020
Art. 10.7b afbouw ouderenkorting tot 2029
Wijziging Wet Loonbelasting1964
Art. 18a Pensioenrichtlijd 66 + formule verhoging AOW
Per 2015
Pensioenrichtleeftijd 67 jaar + AOW-formule 1-1-2020
36

37. Voorontwerp AOW (vervolg)
Wijziging Wet Loonbelasting1964
Van 40 naar 41 deelnemingsjaren (01-01-2020)
Pensioenrichtleeftijd 67 jaar + AOW-formule 1-1-2020
Geen verlaging opbouwpercentages
Resterende levensverwachting
37

38. Voorontwerp AOW (vervolg)
Wijziging Wet Loonbelasting1964
Extra verhoging AOW
Inkoop AOW-jaren blijft bestaan
Onderscheid AOW- en pensioenuitstel
Extra verhoging AOW-franchise
Gevolgen pensioen- en lijfrente
Houdbaarheidseffect 38

39. Position paper Pensioenfederatie
Pleit voor invoering 2014:
In 2012 al voornemen AOW op verjaardag i.p.v. 1e vd maand
Flexibilisering AOW
Aanpassing WIA en ANW
Start onderhandelingen sociale partners eind 2011
Benodigde tijd PF, minimaal 1 jaar:
Administratie
Checks en balances
Communicatie
Harmonisatie pensioenrechten i.p.v. knip
Wettelijk en fiscaal uitstel zonder toestemming + 100%norm weg
39

40. Verslag nota AOW
Opmerkingen en vragen wetsvoorstel:
Waarom flexibele AOW geen onderdeel
Houdbaarheidseffect v.s. extra inkomsten aanv. pensoen
Levensverwachting en opleidingsniveau
Extra bijdrage rijkere ouderen
Intergenerationale effecten
Versobering pensioen ca. 11%
Gepensioneerden 2013 – 2020 (1/2 tot 4 mnd langer werken)
Consequenties 15 naar 16 jaar start AOW
Extra cohort netto staffels
Waarom maximering 3e pijler en niet 2e pijler (draagvlak)
Doorsneepremie v.s. degressieve opbouw ML in overweging
40

41. CPB notitie Sociaal Akkoord
Verwachte stijging:
66 jaar 67 jaar 68 jaar
AOW 2020 2025 2040
Witteveen 2013 2015 2030
Houdbaarheidsoverzichten:
41

42. CPB notitie Sociaal Akkoord
Vervolg
Flexibele AOW
in 2028 ruim € 1.000,- extra AOW
Vergrijzing
Verhoging pensioenleeftijd treft vooral cohorten geboren in de
jaren ’60 en ’70 (in euro’s)
42

43. CPB notitie Sociaal Akkoord
Vervolg
Ontwikkeling lange rente
Beleggen vs. sparen
(v.a. 1989 risicomijdend...)
43

44. STAR Sociaal akkoord (2)
Participatie beroepsbevolking is 71%
55-65 opgelopen van 28% (1996) naar 50% (2009)
Gemiddelde uittreding 62 jaar
964.000 banen (83.000 banen 65+)
Afbouw:
Doorwerkbonus = 300 miljoen
Arbeidskorting = 250 miljoen
Premiekorting = 665 miljoen
Oplossingen positieve en negatieve beeldvorming oudere WN
Mindset
Bewustheid WG
Scholingsdeelname en EVC
Gezondheidmanagement 44

45. Reactie doorrekening FNV
Inkomenseffecten AOW op 65 jaar
– FNV stelt inkomensverlies tot 25%
Feitelijk 6% tot 7% lagere koopkracht, excl. belasting- en
premieregime
Eerder AOW met hogere belastingdruk
FNV stelt 20% buffer voor 97,5% zekerheidsmaatstaf
Uit onderzoek blijkt minimaal 27,5% buffer noodzakelijk
(Lagere bufferpercentages geeft meer indexatie)
45

46. CPB koopkracht en solidariteit
Ter discussie zijn de waarderingsgrondslagen:
Hogere disconto op onzekere aanspraken
Beleggingsrendement als maatstaf voor discontering
– Geeft wel beeld van de verwachting maar NIET hoe het berekend
gaat worden.
– Geeft onderschatting van verplichtingen als risico’s niet door
huidige deelnemers wordt gedragen
– Meer risicovolle beleggingsmix geeft lagere verplichting
46

47. Agenda (2)
Jurisprudentie
• Evenredige pensioenverwerving 7a PSW (01-04-2011)
• Wijziging pensioenreglement (14-04-2011)
• Zorgplicht pensioenbeleggingen (06-04-2011)
• Pensioenverevening en slapersrechten (12-04-2011)
• Verdeling stamrecht en pensioen (12-05-2011)
• Verevening pensioen en deskundigenbenoeming (14-03-2011)
47

48. Evenredige pensioenverwerving
Evenredige opbouw van pensioenrechten bij verschillend %
kosteninhoudingen?
Casus:
Pensioenovereenkomst 2002 – 2035 beschikbare premieregeling
1e 7 jaar hogere kosteninhouding (o.a. provisie ATP)
HR-uitspraak inzake uitspraak 7a PSW
Eis afgewezen, o.a. door uitleg 7a en 17A PW = alleen kosten van
de premie onttrekken.
48

49. Wijziging pensioenreglement
Werknemers claimen de oude pensioentoezegging inclusief
indexering, in verband met onterecht gewijzigde
arbeidsvoorwaarden?
Casus:
Vakbond vs. werkgever inzake aanpassing eindloon naar
middelloon, o.a. door art. 15 “De kosten van de
pensioenregeling” en art. 7 Herziening of beëindiging van de
pensioenregeling”
10 werknemers niet akkoord met wijziging regeling en stemmen
niet in. (ondanks overgangsmaatregel)
Hof stelt WG in ongelijk (neg. gevolgen onvoldoende in beeld)
49

50. Pensioenaanspraken einde dienst
In onderling overleg einde dienstverband
Casus:
Doorbetaling pensioenpremie tot 60 of 65 jaar
Man = 65 jaar In dienst 1997, uit dienst 2005 (60) BPF Vleeswaren
Pensioenreglement 60
Excedent (NN) 65, premiebetaling werkgever
Uitvoerder houdt geen rekening met CAO-stijgingen
WG stelt na pd geen pensioenpremie kan worden betaald
WN mocht dit niet verwachten
WG dient € 4.000,- OP levenslang af te financieren 50

51. Aanpassing slapersrechten
X valt in 2001 uit en 2003 einde arbeidsovk.
Pensioendatum 2007 (opbouw premievrij pensioen BPF Bouw)
Casus:
WN eist onvoorwaardelijke indexatie
ZL heeft 2008, 2009, 2010 niet geindexeerd
WN niet akkoord gegaan met aanpassing naar voorwaardelijk
Verweer:
Per 2001 naar andere BPF St. PF Volker Wessels Stevin
Ook postactieven moeten wijziging accepteren
Rechtsverhouding is uitgewerkt, afwijzing ivm zwaarwegende
51
belangen

52. Collectieve wijziging indexering
Stichting PF IBM Nederland vs. Vereniging Gepensioneerden.
Casus:
Coll. waardeoverdracht van OPF (herverz.) naar eigen Stichting
1996 Jaarlijks indexatie CPI, gemaximeerd tot index.buffer
2006 Nieuw reglement:
Ambitie om (voorwaardelijk) te indexeren
Bestemmingsreserve
Jaarlijkse beslissing Bestuur
Argumenten: betere koppeling prijsindex, handhaving koopkracht
Gerechtvaardigd vertrouwen op jaarlijkse indexatie,
slapers/gepensioneerden behouden oude rechten 52

53. Bestuurdersaansprakelijkheid
BV in 2004 failliet, achterstallige pensioenpremies
Casus:
Sinds 1999 coll. Regeling. Premie 2/3 WG, 1/3 WN
2001 en 2002 geen premie betaald (€ 100.000,-)
Premievrijmaking (DL) per juni 2001
In de betreffende jaren wel dividenduitkeringen.
Volgens Rechtbank onvoldoende verwijtbaar gedrag.
Hoger beroep stelt onrechtmatig handelen directeur;
Niet nakomen wettelijke en/of contractuele verplichtingen
Ernstig verwijtbaar (DGA stelt niet op de hoogte te zijn geweest)
Schadevergoeding is toewijsbaar, hoogte wordt betwist
53

54. Verschuldigde BPF-premies
Pensioenfonds uitvoerder CAO Bouw (Cordares)
Casus:
In 2007/2008 diverse facturen over loonvakperiode en
pensioenpremie DGA
Discussie over dubbeltteling en onduidelijke nota’s (geen
specificaties)
Feiten;
BV mocht enkel ‘bezwaar’ maken door aanleveren juiste
gegevens
BV kan geen onjuiste opgave ter discussie stellen
PF wordt grotendeels in ongelijk gesteld
54

55. HR Uitleg CAO-toepassingen
BAM valt onder werkingssfeer Regeling Bouw of Metaal &
Techniek
Casus:
BAM stelt onder CAO-Bouw te vallen
PF stelt onder Metaal-CAO
Beoordeling relevante werkingssfeerbepalingen (beschrijving
werkzaamheden !)
Rechtbank stel CAO BOUW, Hof stelt beide mogelijk
HR wijst terug, overlappende werkingssfeer wordt niet algemeen
verbindend verklaar. Geldt ook voor verplichte deelneming BPF?
55

56. HR Premieaftrek ANW-hiaat
Vrijwillige ANW-vangnetverzekering. WG niet betrokken bij
overeenkomst.
Casus
Premie negatief loon of uitgave voor inkomensvoorziening?
Rechtbank stel geen causaal verband dienstbetrekking/premie.
Voor lijfrente ontbreekt afkoopverbod. Hof idem.
A.G.
• Art. 1.7 IB géén onderscheid risico- of opbouwbasis
• Causaal verband ontbreekt
Bij risicobasis ontbreekt waarde dus afkoopverbod niet
noodzakelijk
56

57. Verlaagd pensioen door adm. fout
Gerechtigde ontvangt 3 jaar hogere uitkering (€ 17.000,- p.j.)
Casus:
Bestuur PF heeft afgezien van terugvordering, wel volgt voor de
toekomst een lagere uitkering. Deelnemer gaat niet akkoord.
Kantonrechter stelt gerechtigde in gelijk o.b.v. gerechtvaardigd
vertrouwen
57

58. Verrekening lijfente bij echtscheiding
Belastingdienst vs. belanghebbende
Casus:
Lijfrentepolissen naar ex-partner met 50% verrekening + 30%
belastinglatentie.
De verrekening wordt door belastingdienst aangewezen als
periodieke uitkering, dus inkomen uit werk en woning.
Kantonrechter stelt belanghebbende in het ongelijk, vervreemding
kan fiscaal geruisloos, verrekening is belast.
58

59. DGA uitspraken
DGA 43.000 loon + 150.000 winst
Fiscus stelt loonsverhoging naar 90.000 (gebruikelijk loon)
Op basis van art. 12 a Wet LB
Verwijzing naar HR-uitspraken;
hoogte o.b.v. salairs andere werknemers óf
afroommethode (opbrengsten minus kosten
Correctie wordt toegewezen
59

60. DGA uitspraken
Stichting later omgezet in BV (2006)
Jaarvergoeding 50.000/70.000/70.000/850.000
Stellig voornemen pensioentoezegging én
Stellig voornemen inkoop van dienstjaren
In 2004 afgifte polis
Naheffing fiscus over 2003 of 2004
Loonheffing € 350.000,- ten onrechte opgelegd
60

61. DGA uitspraken
DGA in hoger beroep:
Inbouw gehuwden AOW geen pensioen 18 t/m 18h Wet LB
Art. 18h gangbaarheidstoets ter vookoming opzoeken
‘buitengrenzen eigen beheer’.
Hoger beroep ongegrond, DGA heeft keuze tussen verzekeringen
en eigen beheer met bijbehorende franchises
61

62. Diversen
Onredelijk ontslag
Eiser claimt 380.000 inkomen/pensioenschade. Verweer obv
economische omstandigheden. Schadevergoeding 28.000
Arbeidsvermogen en pensioenschade
Discussie over hoogte pensioenschade
Deskundige gaat uit van 6% rekenrente (aandelen) en 3% inflatie.
Verweer eist 3%.
Claim met hogere percentages wordt toegewezen
62

63. Uitstel en pensioenverevening
Is het terecht om ‘slapersrechten’ uit te stellen?
Casus:
1968 – 2003 Echtscheiding conform Wet VPS
In 2006 (pensioengerechtigde leeftijd) uitstel
Gaat in 2011 (70 jr) verzoek indienen om pensioen uit te keren.
63

64. Agenda (3)
Autoriteit Financiële Markten en CDFD
• AFM: Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders
(11 maart 2011)
• CDFD: Toetstermen Wft-module Pensioenverzekeringen
(13 april 2011)
• Beleidsvoornemens vakbekwaamheid (02 mei 2011)
• AFM: Visiedocument pensioenuitvoering (11 mei 2011)
64

65. Toetstermen CDFD
Toetsen
• Vaardigheden en competenties
• Professioneel gedrag, integer gedrag en risicomanagement
• Leertaken pensioenadviseur
NLQF, niveau 6 (HBO)
• Kennis
• Vaardigheden
• Competenties
Beheersingsniveau: Kennnis, Begrip, Toepassing procedure,
Toepassing Inzicht, Vaardigheden (nieuw) en Competenties
(nieuw)
65

66. Toetstermen CDFD (vervolg)
Taakstructuur pensioenadviseur
66

67. Toetstermen CDFD (vervolg)
6 taken
• Inventarisatie – analyse – advies WG en DGA
• Beheer van pensioen
• Ontwerp pensioenadvies werkgever
• Ontwerp pensioenadvies DGA
• Risico analyse
• Analyse financiele en juridische positie
In combinatie met professioneel en integer gedrag
67

68. Beleidsvoornemens vakbekwaamheid
Issues:
1. Thans alleen feitelijk leidinggevende diplomaplicht
2. Ongewenste sturing vanuit aanbieders
Voornemen
• Invoering diplomaplicht iedere adviseur
• Centraal register
Aanpassing Wft-modules (aparte module vermogensopbouw?)
Centrale examendatabank
Vanaf 2014 beleidsvoornemens uitvoeren met overgangstermijn
tot 2015
68

69. AFM deelvergunning
Deelvergunning: Tussen 01-01-2012 en 01-02-2012 melden
Tot 01 juli 2012 inschrijving opleidingsinstituut
(Voor informatie en vragen, zie leidraad?)
Overgangsregime: Per 01-01-2014 feitelijk leidinggevende
Toetsing: Kennis
Vaardigheden
Competenties
Professioneel/Integer gedrag
Geen melding = Niet meer adviseren en/of bemiddelen in
pensioenverzekeringen per 01-02-2012
Binnen 3 maanden activiteiten afwikkelen (portefeuilleoverdracht?)
69

70. Formulering zorgplicht 4:23 Wft
Beoordeling maatstaven financieel advies
Casus
– Adviseur maakt structureel gebruik van klantprofiel (is niet
voldoende)
– AFM constateert geen informatie pensioen bij beleggingsadvies
– Adviseur bewijslast voldoende informatie ingewonnen
Rechter geeft aan dat 4:23 Wft duidelijk is qua norm en strekking
Adviseur heeft zorgplicht om norm na te leven
Al dan niet zorgvuldig advies wordt bepaald door de AFM.
Adviseur in ongelijk gesteld.
70

71. Wft boetecategorie (LJN BQ8872)
Verschillende boete-categorien:
1. Niet tijdig aanleveren rapportages AFM of niet meewerken
(10.000,-)
2. Overtreding consumentenbescherming, niet nakomen
deskundigheid, betrouwbaarheid en integriteit (500.000,-)
3. Verrichten vergunningsplichtige activiteiten zonder vergunning,
misleiding, koersmanipulatie (2.000.000,-)
Overtredingen na 01-08-2009 aanzienlijk hogere boetes
Casus:
In alle gevallen onvoldoende informatie hoe de geinventariseerde
doelstellingen zich tot elkaar verhouden.
71

72. Wft boetecategorie (vervolg)
Constateringen
1. Werkelijke wensen, verwachtingen en risicobereidheid
2. Waarom fondskeuze past bij risicobereidheid client
3. Onvoldoende informatie inkomsten en uitgaven client
4. Onvoldoende informatie gewenst doelvermogen + rendement
5. Behoefte en noodzaak ORV
Conclusies:
Gehanteerde klantprofiel niet (goed) ingevuld
Verplichting 4:23 Wft niet ondergeschikt maken aan het product
72

73. Brochure AFM
Brochure ten behoeve van werkgevers met verzoek:
a. Schakel een echte pensioenexpert in
b. Investeer zelf tijd in een goed advies
c. Kijk in DVD van de adviseur (advies aan xx WG?)
Aankondiging pensioenregister in 2012
Opzetten pensioen 10 tot 15 uur + uren adviseur
Verlenging kost minder tijd ?!
73

74. Brochure AFM(2)
Tabel met risico’s werkgever:
• Gebonden aan een CAO of BPF
• Gevolgen werknemer overlijdt
• Personele mutaties
• Gevolgen langdurig AO
• Gevolgen koersdalingen
• Beperkte financiele ruimte
• Gevolgen afsluiten nieuw contract
• Gevolgen aflopen pensioencontract
74

75. Agenda (4)
Belastingdienst
• Handreiking te derven loon (7 december 2010)
• Vroegpensoen en doorwerken (30 augustus 2011)
75

76. Handreiking te derven loon
Definitie Stamrecht: compensatie te derven loon
Subjectieve factoren spelen geen rol (ww, pensioen,
doorwerken)
Objectief tot reguliere ingangsdatum ouderdomsvoorziening
Component inkomensschade en pensioenschade
Definitie ‘te derven loon’
• Inkomensschade (Cafetariamodel?)
• Niet zijnde vakantiegeld, tantieme en vrije dagen
76

77. Handreiking te derven loon (2)
Pensioenschade: Wegvallen werkgeverspremie incl.
prepensioen tot aan pensioendatum plus premie gedurende
prepensioen/vut
• Compensatie werkgeverspremie
• Niet zijnde een pensioenofferte tijdsevenredige aanspraak
en contante waarde pensioenaanspraken
Stamrechtruimte gemaximeerd o.b.v. objectiviteit
77

78. Handreiking te derven loon (3)
Voorbeeld:
Ontslag X op 61 Prepensioen 62 PD 65
Loon 50.000,- 15.000 premie WG CW TEA 40.000
Vergoeding 140.000, zijnde 100.000 inkomensschade
Gevolgen maximering o.b.v. objectieve factoren
Te derven loon: ?
Pensioenschade: ? Directe heffing: € 75.000,-- !!
(Optie inhaal, inkoop en/of optimalisering)
• 78

79. Vervroegd pensioen en doorwerken
Besluit 30 augustus 2011:
Ingaan of vervroegen pensioen met de mogelijkheid om door
te werken !
En hoe pensioen verder op te bouwen?
• 79

80. Stamrecht BV
• Praktijkcasus:
• Ontslaguitkering € 200.000 in 1995
• Gerichte lijfrente tegen 8% s.i.
• Ultimo 2009 € 634.434
• Bank (debet) € 198.000
• Ingangsdatum uitkering 1 januari 2012
• WAT NU?

81. Antwoord 1
• Hoe is dit ontstaan?
• Toezegging 8% >>dan ook beleggen met 8% garantie!
• Stel storting bij Bank:
•Bank stelt in een brief voor de rente te verlagen van 8 naar 3%
• DGA accepteert geen verlaging intrest!
• Bank moet prudent beleggen

82. Antwoord 2
• Eigen beheer:
• DGA accepteert wel verlaging
• VpB: informele kapitaalstorting + onzakelijke handeling
• LB: afzien >> belast (19b Wet LB en 30i AWR)

83. Stamrecht BV
Balans Stamrecht BV
Rc DGA 100.000 Stamrechtverplichting 190.000
Bank 90.000 E.V. 0
190.000 190.000
Positie DGA privé
•Eigen woning (WOZ) € 274.000
•Hypotheek € 110.000
•Inkomen DGA € 23.000 p/j
•Stamrechtuitkeringen gaan nu in
DGA wil afzien. Kan dat?

84. Antwoord
• Stamrecht BV is verzekeraar
• BV eist aflossing RC-schuld
• Wel degelijk voor verwezenlijking vatbaar!
• DGA zal eventueel 2e hypotheek moeten nemen
• Verrekenen in rc; dga betaalt zelf de belasting!

85. Pensioen BV (open geïndexeerd)
Fiscale balans Pensioen BV 1 januari
Bank 800.000 Vermogen 300.000
Pensioenverplichting 500.000
Fiscale balans Pensioen BV 31 december
Bank 570.000 Vermogen 50.000
Pensioenverplichting 520.000
Dividenduitkering 230.000
WEV pensioenverplichting 1.000.000
Fiscaal akkoord ?

86. Extern eigen beheer
• Toegelaten verzekeraar (19a-1-d LB)
• Goed koopmansgebruik 3.25 Wet IB 2001
• Indexatielasten 3.26 Wet IB 2001
• Aftrek pensioenlasten 3.27 Wet IB 2001
• 10-2 URIB
• Waardering 3.29 Wet IB 2001

87. Pensioen BV
• Open geïndexeerd pensioen
• Jaardotaties
• Hoge Raad 14 april 2006, nr. 41.569 (BNB 2006/278)
• Besluit van 3 juli 2008, nr. CPP2008/447M
• Dotaties tegen waarde economisch verkeer
• Direct ingaand overlijdensrisico
• Leeftijdscorrectie -5/-6
• Marktrente
• Indexatie

88. Pensioen BV
• Voorbeeld:
• Jaarpremie à 4% € 10.000
• Marktrente 3,5%
• Indexatie 2%
• W.i.e.v. jaarpremie € 14.000
• Hoe verloopt de fiscale afwikkeling?
88

89. Pensioen BV
•Werkgever BV (overdrager)
•Pensioenlasten V/W € 10.000
•Actiefpost index 4.000
•Aan Bank € 14.000
•Pensioen BV (overnemer)
•Bank € 14.000
•Aan pensioenverplichting € 12.500
•Aan V&W € 1.500*
•* leeftijdscorrectie plus 0,5% (art. 3.29 Wet IB 2001)

90. Pensioen BV
• Overdracht gehele pensioenverplichting van Werkgever BV
naar Pensioen BV
• Totaalwinst of jaarwinst???

91. Ingangsdatum uitkeringen
En er is onderdekking…

92. Sancties
• Afkoop
• Afzien
• Waarde overdracht naar Verzekeraar?

93. Afzien
•V&A 08-78
• Voor verwezenlijking vatbare aanspraken
•V&A 08-079
• Geheel of gedeeltelijk prijsgeven
• Waarde aanspraak € 250.000
• Na schuldsanering € 100.000
• Afzien van € 150.000 sanctie?
• Afzien van € 155.000 sanctie?
• Afzien van € 250.000 sanctie?

94. Afzien
•Jurisprudentie
•Hof Den Haag 26 januari 2010 (BK 09/00274)

95. Afzien
• Pensioen is een levenslange aanspraak!
• Waarom geen keuze uit:
• Levenlang lagere aanspraak
• Tijdelijke aanspraak volledig pensioen
• DGB2010/0838U
• Discriminatie DGA t.o.v. werknemers?

96. Oplossingen
• Afstorten bij prof. verzekeraar
• Onderzoek naar oorzaak
• Ontbinding vennootschap
•Uitstellen en doorwerken
• V&A 08-044, 08-045 en 08-046
• Uiterlijk 70 jaar
• Geheel of gedeeltelijk
• Geen hardheidsclausule