Vaka almas # 1: Merkezi Kanada'da bulunan kresel bir otomotiv irketinin Kanada retim tesisinde, ok eitli alanlarda ok sayda mhendislik faaliyeti yrtlmektedir. Bu faaliyetler tasarm, para retimi, montaj, test etme ve kalite gvencesini ierir. Fabrikadaki retim srelerinin ou, otomatik teknolojiler ve ekipman kullanlarak gerekletirilir. nsanlar ayrca baz retim grevlerini de yerine getiriyor ve fabrikada 400'den fazla ii alyor. Belirli bir grev iin insanlarn m yoksa makinelerin mi kullanlacana ilikin karar, maliyet, zaman, kalite ve ii sal ve gvenlii gibi birok faktre baldr. Burada ele alnan tesis, tatlar iin pek ok para retmekte ve bunlarn montajn yapmaktadr. retilen paralar arasnda motor malzemeleri ve paralar, pompalar, fanlar, baz d paralar ve elektronik aksamlar yer almaktadr. Fabrika normalde gnde vardiya alyor ve ileme ekipmanlar, konveyrler ve tavan vinleri, zmba presleri ve boya pskrtme kabinlerini ieren retim hatlarna sahip. Santralde youn olarak elektrik ve doal gaz kullanlmaktadr. Fabrikadaki bir dizi ii, son alt ayda birka farkl salk sorununa maruz kald. Aadaki bilgiler tesisteki bamhendis tarafndan alnmtr. (a) Yakn zamanda kurulan bir montaj alannda, iiler gn boyunca birka kk paray byk ve ar bir ara bileenine takmak iin yere eilmek zorunda kalyor. Baz iiler, muhtemelen tekrarlayan eilme nedeniyle bel ars gelitirmeye baladlar. ilerden biri iin sorun o kadar iddetli hale geldi ki, doktoru srtnn iyilemesi iin iki hafta iten uzak durmasn syledi. Montaj operasyonunu tasarlayan imalat mhendisleri, otomatik bir sistem kullanmak istemi, ancak bu seenein ekonomik olmad grlmtr. Bu nedenle manuel bir ilem kullandlar, ancak bu disiplinde uzmanlklar olmad iin endstriyel ergonomiyi dikkate almadlar. (b) Boya pskrtme kabinlerinin yaknnda alan iiler tarafndan geen ay iinde artan bir solunum yolu hastal vakas rapor edilmitir. Kabinlerde kullanlan birok maddenin (boyalar, solventler vb.) gzlenen solunum yolu hastalklarna neden olduu bilinmektedir. Ancak boya pskrtme kabinleri, tm malzemelerin fabrikadan yksek kapasiteli bir havalandrma sistemi ile kmasn ve hibir maddenin fabrikaya geri szmasn nlemek iin tasarlandndan, iilerin herhangi bir madde ile temas etmemesi gerekir. Havalandrma sistemi veya boya pskrtme kabinlerinin etrafndaki hava kalitesi zerinde herhangi bir test yaplmadndan, boya pskrtme kabinlerinden tesise herhangi bir sznt olup olmad belirsizdir. (c) Fabrikann metal kesmenin meydana geldii ve iilerin koruyucu gzlk kulland bir alanda, iiler kk gz yaralanmalar bildirdiler. Sz konusu alan, iilerin rutin olarak koruyucu gzlk kullanmadnn yaygn olarak bilindii bir alandr. Genellikle yakndaki kancalara asld veya iilerin boyunlarna gevek bir ekilde asld gzlemlenir. iler, koruyucu gzl rahatsz bulduklarndan ve gerekli veya nemli olmadn dndklerinden ikayet etmektedirler. Fabrika mdr bu davran biliyor ama gz ard ediyor, nk koruyucu gzlk kullanmnn zorunlu klnmas iileri mutsuz edebilir ve sonu olarak daha az retken olabilir. Bunun fabrikay rekabet d br.

1. Vaka almas # 1:
Merkezi Kanada'da bulunan kresel bir otomotiv irketinin Kanada retim tesisinde, ok eitli alanlarda
ok sayda mhendislik faaliyeti yrtlmektedir. Bu faaliyetler tasarm, para retimi, montaj, test etme ve
kalite gvencesini ierir. Fabrikadaki retim srelerinin ou, otomatik teknolojiler ve ekipman kullanlarak
gerekletirilir. nsanlar ayrca baz retim grevlerini de yerine getiriyor ve fabrikada 400'den fazla ii
alyor. Belirli bir grev iin insanlarn m yoksa makinelerin mi kullanlacana ilikin karar, maliyet, zaman,
kalite ve ii sal ve gvenlii gibi birok faktre baldr. Burada ele alnan tesis, tatlar iin pek ok para
retmekte ve bunlarn montajn yapmaktadr. retilen paralar arasnda motor malzemeleri ve paralar,
pompalar, fanlar, baz d paralar ve elektronik aksamlar yer almaktadr. Fabrika normalde gnde
vardiya alyor ve ileme ekipmanlar, konveyrler ve tavan vinleri, zmba presleri ve boya pskrtme
kabinlerini ieren retim hatlarna sahip. Santralde youn olarak elektrik ve doal gaz kullanlmaktadr.
Fabrikadaki bir dizi ii, son alt ayda birka farkl salk sorununa maruz kald. Aadaki bilgiler tesisteki
bamhendis tarafndan alnmtr. (a) Yakn zamanda kurulan bir montaj alannda, iiler gn boyunca birka
kk paray byk ve ar bir ara bileenine takmak iin yere eilmek zorunda kalyor. Baz iiler, muhtemelen
tekrarlayan eilme nedeniyle bel ars gelitirmeye baladlar. ilerden biri iin sorun o kadar iddetli hale
geldi ki, doktoru srtnn iyilemesi iin iki hafta iten uzak durmasn syledi. Montaj operasyonunu
tasarlayan imalat mhendisleri, otomatik bir sistem kullanmak istemi, ancak bu seenein ekonomik
olmad grlmtr. Bu nedenle manuel bir ilem kullandlar, ancak bu disiplinde uzmanlklar olmad iin
endstriyel ergonomiyi dikkate almadlar. (b) Boya pskrtme kabinlerinin yaknnda alan iiler tarafndan
geen ay iinde artan bir solunum yolu hastal vakas rapor edilmitir. Kabinlerde kullanlan birok
maddenin (boyalar, solventler vb.) gzlenen solunum yolu hastalklarna neden olduu bilinmektedir.
Ancak boya pskrtme kabinleri, tm malzemelerin fabrikadan yksek kapasiteli bir havalandrma
sistemi ile kmasn ve hibir maddenin fabrikaya geri szmasn nlemek iin tasarlandndan, iilerin
herhangi bir madde ile temas etmemesi gerekir. Havalandrma sistemi veya boya pskrtme
kabinlerinin etrafndaki hava kalitesi zerinde herhangi bir test yaplmadndan, boya pskrtme
kabinlerinden tesise herhangi bir sznt olup olmad belirsizdir. (c) Fabrikann metal kesmenin
meydana geldii ve iilerin koruyucu gzlk kulland bir alanda, iiler kk gz yaralanmalar bildirdiler. Sz
konusu alan, iilerin rutin olarak koruyucu gzlk kullanmadnn yaygn olarak bilindii bir alandr.
Genellikle yakndaki kancalara asld veya iilerin boyunlarna gevek bir ekilde asld gzlemlenir. iler,
koruyucu gzl rahatsz bulduklarndan ve gerekli veya nemli olmadn dndklerinden ikayet
etmektedirler. Fabrika mdr bu davran biliyor ama gz ard ediyor, nk koruyucu gzlk kullanmnn
zorunlu klnmas iileri mutsuz edebilir ve sonu olarak daha az retken olabilir. Bunun fabrikay rekabet
d brakabileceini dnyor.
Sorular:
1. Vaka almas iin bir zet yapn?
2. Balca tehlikeler nelerdir? Fabrikada gvensiz hareketler ve/veya gvensiz koullar var m? Onlar
akla?
3. Ayrntl olarak fabrikalarda kazalara neden olan sebepler nelerdir?
4. Kazalar nlemek iin ne yaplmalyd?
5. Fabrika mdrne tavsiye ve neriniz nedir?