2. CONTENTS Positive
M Society
october - december 2012 Perception 2013
Challenging The Future
A Leader’s Path
4 ประสบการณ์คัดสรร จากเรื่องราวชีวิตของ 4 คนต้นแบบ
14
greatest getaways 2013
the colors of celebration
5 สถานที่ สีสันแห่งการฉลองปีใหม่ 2555
50
The WAY TO THAILAND’s
Sustainable Success
ทฤษฎีความส�ำเร็จแบบยั่งยืน ธนินท์ เจียรวนนท์
34
Creativity Changes
the World
ครีเอทีฟอาสา ความคิดเปลี่ยนโลก
64
One Life, Live It
คริสโตเฟอร์ วอชิงตัน 42

3. 5
Look for Us at
And 500 other places...
Ho
OT
spit
H ER
al
Ba
k e
ry
Ho
tel
Internati Res
on tau
ra
al
nt
sch
o ol
Sp
a
Advertising Contact ติดต่อโฆษณา
Punch Media (Thailand) Company Limited บริษัท พันช์ มีเดีย (ประเทศไทย) จ�ำกัด
12th Floor, Bangkok Business Center Building, 29 Ekamai Road, ส�ำนักงานชั้น 12 อาคารบางกอกบิสซิเนสเซ็นเตอร์ 29 ถนนสุขุมวิท 63
Sukhumvit Road 63, Klongtonnua, Watana, Bangkok 10110 (ซอยเอกมัย) แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
Tel. +66 (0) 2714 1928 Fax. +66 (0) 2714 1938 โทร. 0 2714 1928 โทรสาร 0 2714 1938

4. 6 JUST WANT TO SAY HI!
กรรมการผู้จัดการ Managing Director
มร. ฟิลิป ฮอลล์ Philip Hall
บรรณาธิการที่ปรึกษา Advisory Editor
พนิดา เค ฮอลล์ Panida K. Hall
Volume 2 • Issue 8
บรรณาธิการ Editor
ธนวัฒน์ ช่างสาร Thanawat Changsarn
กองบรรณาธิการ Editorial Staff
วิศิลป์ศิริ วัฒนาภรณ์ Wisinsiri Wattanaporn
พัณณิตา สันตะจิตต์ Pannita Santajit
แทนหทัย กาญจนศูนย์ Tanhathai Kanjanasoon
ดวงทิพย์ ลีนุตพงษ์ Duangtip Leenutapong
แมท ไวล์ด Matt Wilde
ทศพล ชัยสัมฤทธิ์ผล Tosaphon Chaisumilitphol
ประสานงานกองบรรณาธิการ Co-ordinator
อรวรรณ โปร่งฟ้า Orawan Prongfa
การตลาด Marketing
ศริญญา ทะสีไชย Sarinya Taseechai
ผู้อ�ำนวยการฝ่ายศิลป์ Art Director
อรรถสิทธิ์ เรืองศักดิ์ประชา Attasit Ruangsakpracha
ศิลปกรรม Graphic Designer
วีระชัย เจริญใจ Veerachai Charoenjai
อัษฎาวุธ เสาวภาคสุนทร Ausdawuth Saowapaksoontron
ฝ่ายผลิต Production
เรืองฤทธิ์ ชูกิจรุ่งโรจน์ Reoungrith Chukijrungroj
ภรภัทร์ จันทร์แก้วเดช Pornphat Jankaewdach
• Open Up Your Eyes • ช่างภาพ Photography
ก้องกานต์ สุจิระสิงหะกุล Kongkarn Sujirasinghakul
ในฐานะคนท�ำหนังสือ ผมหวังมาตลอดว่าอยากเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการ
ส่งต่อแรงบันดาลใจ ให้กบผูอานผ่านเรืองราวในหนังสือ ซึงหวังใจว่าสาระจากนิตยสาร
ั ้่ ่ ่ จัดท�ำโดย
M Society ฉบับนี้ จะเป็นเหมือนสารตั้งต้นในการปลุกเร้าพลังในการด�ำเนินชีวิต บริษัท พันช์ มีเดีย (ประเทศไทย) จ�ำกัด
ให้กบใครหลายคน สอดคล้องกับสิงทีเ่ ชือมันว่า ต่อให้เกิดความเปลียนแปลงกับโลก
ั ่ ่ ่ ่ ส�ำนักงานชั้น 12 อาคารบางกอกบิสซิเนสเซ็นเตอร์ 29 ถนนสุขุมวิท 63
มากเพียงใด เราจะก้าวผ่านวิกฤตแห่งความทุกข์ยากนั้นไปได้เสมอ ขอเพียงแค่ (ซอยเอกมัย) แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110
รักษาทัศนคติที่ดีไว้ เพราะการมองโลกด้านบวกจะปกป้องก�ำลังใจและรักษาซึ่ง โทร. 0 2714 1928 โทรสาร 0 2714 1938
ความหวัง ที่จะเปลี่ยนเป็นพลังส�ำหรับก้าวต่อไปได้เสมอ Published by
กับค�ำถามที่ว่า เราก�ำลังสร้างอนาคตแบบไหน? คงไม่อยากเกินไปที่จะค้นเจอ Punch Media (Thailand) Company Limited
ค�ำตอบ ขอเพียงแค่คุณมีสายตาแบบ ‘Positive Perception’ 12th Floor, Bangkok Business Center Building, 29 Ekamai Road,
Sukhumvit Road 63, Klongtonnua, Watana, Bangkok 10110
In the field of publishing, it is a great honor to become an inspiration for Tel. +66 (0) 2714 1928 Fax. +66 (0) 2714 1938
others, likewise, this is what I hope to achieve in this issue of M Society
Magazine. Let this issue set the foundation to motivate many out there, let
them realize that no matter how much the world has changed and how many
obstacles we face, we will eventually get through. And the only way to do
so is to maintain a positive vision on the world to sustain the hope that keeps
us walking. บริษัท แมกโนเลีย ควอลิตี้ ดีเวล็อปเม้นต์ คอร์ปอเรชั่น จ�ำกัด
695 ซอยสุขมวิท 50 ถนนสุขมวิท แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพฯ 10260
ุ ุ
And if you ask me what kind of future we’re building, I’d have to say that โทร. 0 2742 9141 โทรสาร 0 2742 8314
the answer is just outside your doorstep, all you need is a positive perception.
Magnolia Quality Development Corporation Limited
ธนวัฒน์ ช่างสาร 695 Sukhumvit 50, Prakanong, Klongtoey, Bangkok 10260
Thanawat Changsarn Tel, +66 (0) 2742 9141 Fax +66 (0) 2742 8314
EDITOR
“หนังสือฉบับนี้ อยู่ภายใต้การบริหารงานของ
บริษัท แมกโนเลีย ควอลิตี้ ดีเวล็อปเม้นต์ คอร์ปอเรชั่น จ�ำกัด”
Photo Credit: http-//christmasstockimages.com/free/gold/candle_light_background “This Magazine is under the Administration of
Magnolia Quality Development Corporation Limited”
บริษัท พันช์ มีเดีย (ประเทศไทย) จ�ำกัด ขอสงวนสิทธิ์ในการจัดพิมพ์หรือท�ำซ�้ำนิตยสารฉบับนี้ ข้อเขียน รูปภาพ และบทความทั้งหมดในนิตยสารฉบับนี้เป็นความคิดเห็นและมุมมองของผู้เขียนโดยตรง
ไม่เกี่ยวข้องกับ บริษัท พันช์ มีเดีย (ประเทศไทย) จ�ำกัด และ บริษัท แมกโนเลีย ควอลิตี้ ดีเวล็อปเม้นต์ คอร์ปอเรชั่น จ�ำกัด
No part of this magazine may be reprinted without prior written permission from Punch Media (Thailand) Company Limited and Magnolia Quality Development Corporation Limited. The opinions and
views of the writers are not necessarily the views of the publisher. The Editor reserves the right to accept, reject or amend any submitted artwork, photographs, illustrations and manuscripts.

5. 8 What’s new product
Story by M Society Editorial Team
Trendsetters
for Sustainable Living
ในยุคสมัยทีพฒนาการของนวัตกรรมเดินคูควบไปกับกระแสใส่ใจสิงแวดล้อม
่ ั ่ ่
ความเปลี่ยนแปลงทีส�ำคัญ คือการทีผคนต้องเรียนรูและปรับเปลียนไลฟ์สไตล์
่ ่ ู้ ้ ่ Zenith: Pilot Montre D’ Aéronef
เพือให้จงหวะชีวตสามารถโคจรไปพร้อมกับทิศทางโลกได้อย่างลงตัว แม้กระทัง
่ ั ิ ่ Type 20 นาฬิกาจากแรงบันดาลใจ
รายละเอียดปลีกย่อยในการด�ำเนินชีวต อย่างการเลือกใช้สงของต่างๆ ก็ไม่ได้มี
ิ ิ่ ของนักบินผูบนข้ามช่องแคบโคเวอร์
้ ิ
ข้อยกเว้น What’s New Product ประจ�ำฉบับนี้ ขอลิสต์รายชื่อสินค้าที่คู่ควร เป็นครั้งแรก
กับไลฟ์สไตล์ของคนรุนใหม่ สามารถตอบโจทย์ความสะดวกสบาย และสะท้อน
่ Zenith: Pilot Montre
D’ Aéronef Type 20
แนวคิดการด�ำเนินชีวิตในแบบฉบับความยั่งยืน Inspired by the first pilot
to cross the English
channel.
โคมไฟกระดาษหนังสือพิมพ์
Newspaper ceiling lamp.
เชิงเทียนกาบกล้วย
Sconce made from leaf sheath of banana trees.
ที่กดน�้ำขนาดพกพา
Portable drinking
water dispenser.
เก้าอี้รีไซเคิลจากขวดพลาสติก
Recycled plastic bottle chairs.
กระเป๋าเดินทางสุดจุ
A superb travel bag.
Volvo XC60 ยานยนต์ที่พร้อมจะลุยไปในทุกสภาวะ
Volvo XC60 An automobile for the adventurous spirit. กระเป๋ากล้องน�้ำหนักเบา
Lightweight camera bag.

6. 9
In the modern world, innovation and sustainability often cross paths. But what’s more important is how we make
lifestyle changes in order to walk alongside earth’s ever changing cycles, especially in the small details of our everyday
consumer goods. In this issue of What’s New Product, we bring to you the latest commodities that answers the new
generation’s lifestyle needs reflecting on a sustainable approach.
Panerai: Luminor Marina 1950 3 Days Automatic นาฬิกาที่อุทิศ
แด่หน่วยคอมมานโดแห่งราชนาวีอิตาเลี่ยน โคมไฟผักตบชวา
Panerai: Luminor Marina 1950 3 Days Fruit basket, wire handicraft.
Automatic A timepiece to commemorate
the commandos of the Italian Navy.
เสื้อแจ๊กเก็ตน�้ำหนักเบา
Lightweight travel jacket.
ที่เก็บแมกกาซีนดีไซน์หญ้าเทียม
Magazine rack made from artificial grass.
ทีแขวนรูปกวางขายาวสไตล์เซอร์เรียลลิซซึม
่ ่
สะท้อนความเป็นนักอนุรักษ์
Bambi hanger for nature lovers, with
elongated legs in Surrealism style
เก้าอี้จากเศษไม้เหลือทิ้ง
Chair made from leftover wood.
Lexus GS 450h ยานยนต์ไฮบริดสุดหรู
ที่เป็นมากกว่า Grand Touring Sedan
Lexus GS 450h A luxury Hybrid
automobile that is more than just
a Grand Touring Sedan
ตู้ไม้เปลือยลดการใช้สี
Bare wood cupboard,
reduces the use of paint.
Find Them At
Alexander Lamont 3rd Floor Gaysorn Tel. +66 (0) 2656 1392 / Arc Living Object Design Tel. +66 (0) 2639 1850 / Ayodhya 3rd Floor Gaysorn Tel. +66 (0) 2656 1089 / C-Sense Tel. +66 (0) 2532 2081 / Craft By Chanintr
Living Group Tel. +66 (0) 2714 9040 / Lexus Group Tel. +66 (0) 2305 2000 / Muji 3rd Floor Central Chidlom Tel. +66 (0) 2793 7777 / Quattro Home Tel. +66 (0) 2662 5833 / Qualy Tel. +66 (0) 2292 1229 / Pendulum 1st floor
Gaysorn Plaza, Tel. +66 (0) 2656 1116-7 / Volvo Call Center, Tel. +66 (0) 2305 4499 / Zkin 4th Floor Big Camera Central World Tel. +66 (0) 2646 1080

7. 10 CALENDAR
OCTOBER - DECEMber 2012
Following
ALWAYS PREPARE
the King's Initiatives 23rd PHOTO
LIVING WITH
The Father of FAIR 2012
CHANGES
the Land
Cast Acrylic
Headache
Collage
Story
by Lisa Moses
1 3 5
Headache Story Cast Acrylic Collage 23rd Photo Fair 2012
Museum Of Siam by Lisa Moses BITEC Bangna
28 Aug – 9 Dec 12 Neilson Hays Library 28 Nov – 2 Dec 12
3 Nov - 2 Dec 12
อยากรูประวัตความเป็นมาของหมวก เครือง
้ ิ ่ Imaging for All แนวคิดของงาน 23rd Photo
ศิราภรณ์ และเครืองประกอบศีรษะ ต้องไม่พลาดชม
่ ร่วมชมนิทรรศการศิลปินเดี่ยวของภาพพิมพ์ Fair 2012 โดยสมาคมธุรกิจถ่ายภาพซึ่งต้องการ
‘เรื่องหนักหัว’ นิทรรศการไม่หนักสมอง กับนานา Cast Acrylic Collage โดย Lisa Moses ผลงาน สนับสนุนให้การถ่ายภาพเป็นสิ่งที่ทุกคนสัมผัสได้
ประดิษฐกรรมสวมกบาล ซึ่งมีบทบาทและความ สะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างศิลปะกับโลกธรรมชาติ โดยรวมเทคโนโลยีถ่ายภาพและอุปกรณ์ถ่ายภาพ
ส�ำคัญต่อผู้คนในประเทศตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ภายใต้จินตนาการที่เต็มไปด้วยสีสัน และชีวิตชีวา มากมาย พร้อมสัมมนาให้ความรูเทคนิคด้านการ
้
รายได้ส่วนหนึ่งจากการจ�ำหน่ายภาพมอบให้ The ถ่ายภาพต่างๆ
Anyone who would like to learn more about the SOLD Project ป้องกันการค้าประเวณีเด็ก
history of hats, royal headwear, and other such Imaging in all its concepts is brought to life at the
accessories should make a bee line to the Headache This exhibition by Lisa Moses reflects her relation 23rd Photo Fair 2012, organized by Photo Club. The
story, an exhibition that showcases the various types between art and the natural world beneath a colorful fair supports photography by allowing visitors to
of headwear inventions that have played important and vibrant imagination. Some of the profits from handle various types of photographic technology
roles in Thailand’s rich history. picture sales will be donated to The SOLD Project and equipment. There are also seminars that will
which fights against child prostitution. provide additional photographic knowledge.
2
ALWAYS PREPARE
4
Following the King's Initiatives
6
LIVING WITH CHANGES Khao Kho Cowboy
The Father of the Land Music Festival 2012
TCDC
Future Park Rangsit Oasis Resort, Khao Kho, Petchabun
28 Oct – 6 Jan 13
23 Nov - 5 Dec 12 8 Dec 12
TCDC ร่วมกับ Japan Foundation Thailand และ
Plus Art องค์กรอิสระไม่แสวงหาผลก�ำไรจาก เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จ พบการรวมตัวครั้งส�ำคัญของศิลปินคาวบอย
ประเทศญี่ปุ่น จัดนิทรรศการ 'ท่วม อยู่ ได้: ใช้ชีวิต พระเจ้าอยูหวภูมพลอดุลยเดช ในวโรกาสมหามงคล
่ ั ิ อาทิ The Blue Moutain Boys, The Maverick,
อย่างไรบนความเปลี่ยนแปลง' เสนอเรื่องรับมือ เฉลิมพระชนมพรรษา 85 พรรษา ศูนย์การค้าฟิวเจอร์ The Winchester Band, อีด ฟุตบาท & Trio, และ Joe
๊
กับภัยพิบัติในสามระดับ ณ ห้องนิทรรศการ 2 พาร์ค รังสิต จัดประกวดสวนแนวดิงล้อมเสา แนวคิด
่ Coyle Band เป็นต้น ร่วมแสดงใน Wild West Show
โทร. 0 2664 8448 ต่อ 213, 214 ‘จิตรกรรมสวนแนวตั้ง เฉลิมพระเกียรติ 85 พรรษา’ 4 มิติ โดย จิตร จังโก้ ที่เต็มไปด้วยสีสันความ
ดาวโหลดใบสมัครได้ที่ www.futurepark.co.th สนุกสนาน สอบถามโทร. 08 7210 6040
TCDC in cooperation with the Japan Foundation
Thailand, and Plus Art, a Japanese non-governmental On the auspicious occasion of His Majesty King This concert will be a night of exceptional cowboy
organization, will hold an exhibition called “Always Bhumibol Adulyadej's 85th birthday anniversary, music played by artists such as The Blue Mountain
Prepare Living with Changes”. The show presents Future Park shopping complex will host the Vertical Boys, The Maverick, The Winchester Band, Ead
possible disaster prevention measures in three levels. Garden Art competition under the theme "Vertical Footpath & Trio, and Joe Coyle Band. Jitr Jungo
The event will be held at the Exhibition Hall 2. For Art to Commemorate 85 years". Registration form will also join the festival in a 4D Wild West Show.
more information, call +66 (0) 2664 8448 Ext. 213, 214 available at www.futurepark.co.th. For more information, call +66 (0)8 7210 6040

8. 11
Featured Picks
Cinema
Diverse
SPEECHLESS MOVIEs
Island Etude
ภาพยนตร์กงสารคดีทบอก
ึ่ ี่
เล่าเรื่องราวการตัดสินใจเดิน
ทางรอบเกาะไต้หวันโดยจักรยาน
การปั่นของ หมิง ซาง เป็นการ
ชวนคนดูไปพบเจอเหตุการณ์
Khao Kho ต่างๆ บนเกาะไต้หวัน พร้อม
Cowboy กับได้ส�ำรวจพื้นที่ในจิตใจ
Music
Festival 2012 This semi-documentary movie portrays Ming Sang’s journey
around Taiwan on a bicycle and reveals the many events and
people encountered along the way.
7
Cinema Diverse
Bangkok Art and Cultural Centre
Now - 15 Dec 12 MUSIC
Playing For
Change Songs
หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ร่วมกับกลุ่ม FilmS Forum จัดฉาย
Around
เทศกาลภาพยนตร์คดสรร Cinema Diverse น�ำเสนอเรืองราวความหลากหลาย
ั ่ the World
ของวัฒนธรรมจากประเทศต่างๆ อาทิ อังกฤษ ฟิลปปินส์ และ บังคลาเทศ เป็นต้น
ิ
พร้อมกิจกรรมสนทนาแลกเปลี่ยนมุมมองจากแนวคิดภาพยนตร์แต่ละเรื่อง โปรเจกต์ Playing For
โดยจัดฉายในเวลา 17.00 - 21.00 น. ห้องออดิทอเรียม ชั้น 5 สอบถามเพิ่มเติม Change คือ การร่วมสร้างสรรค์
โทร. 0 244 6630-8 ผลงานเพลงที่เกิดขึ้นจากมิตรภาพ โดยศิลปินไร้สังกัดจาก
ทั่วมุมโลก ด้วยหวังจะจรรโลงโลกด้วยเสียงดนตรี
The Bangkok Art and Cultural Centre is cooperating with the FilmS Forum to
organize the Cinema Diverse Festival that will see exhibits of cultural diversity Playing For Change is a musical work which is born from the
from many countries including the United Kingdom and the Philippines. The friendship of non-binding artists across the world who wish to
event also includes a discussion and debate regarding opinions about each of sustain the earth and its resources via their music.
the movies. Screening will begin at 5:00 pm and run until 9:00 pm, 5th floor,
Auditorium Room. For more information, call +66 (0) 2214 6630-8.
8
SPEECHLESS
100 TON SON Gallery BOOKS
Now – 13 Jan 13 the dwarf
นิทรรศการสื่อผสมเล่าเรื่องของผู้คนซึ่งมาวิ่งออกก�ำลังกายในสวนลุมฯ ซีไรต์เล่มล่าสุดผลงานของ
ท่ามกลางความทรงจ�ำ เหตุการณ์ประวัติศาสตร์รอบบริเวณสวนสาธารณะ วิภาส ศรีทอง นวนิยายทีนำเสนอ
่ �
ทีใหญ่ทสด โดย วิภาช ภูรชานนท์ ภัณฑารักษ์รนใหม่คดเลือกผลงานระดับชาติของ
่ ี่ ุ ิ ุ่ ั ปัญหาสัมพันธภาพระหว่างมนุษย์
นิพนธ์ โอฬารนิเวศน์ ศิลปินและอาจารย์คณะศิลปกรรมศาสตร์ ผลงานได้รับ
ั สะท้อนให้เห็นถึงการไม่ใส่ใจ
แรงบันดาลใจมาจากประสบการณ์ ซึ่งคิดเกี่ยวกับประเด็นร่วมสมัย อย่างเช่น ถึงคุณค่าการเป็นมนุษย์ หมกมุน
่
ความทรงจ�ำ ลัทธิชาตินิยม ภูมิศาสตร์ และโลกาภิวัฒน์มาแสดง เข้าชมได้ใน อยูกบปัญหาของตนเอง
่ั
เวลา 11.00 - 19.00 น. โทร. 0 2684 1527
The latest S.E.A Write winner,
This combined media exhibition recalls the memories of some of the millions author Vipas Srithong, pens a novel that shows the relative
of people who have jogged in Lumpini Park, memorable event, and the history problems between humans and reflects how humans become
surrounding the park. The exhibition is made possible thanks to Vipach Purichanont, ignorant of their own values, and instead are obsessed with their
a storekeeper who selected works from Nipunth Olarnnives, an artist and teacher own problems.
at the Faculty of Fine and Applied Arts. The event is open from 11:00 am – 7:00 pm.
For more information, call +66 (0) 2684 1527.

9. 6 interviews from 6 life experiences told
through today's admirable opportunists
whom have accomplished much along life's
journey.
6 บทสัมภาษณ์ จาก 6 ประสบการณ์ คัดสรร
จากเรื่องราวชีวิตของ 6 นักสร้างโอกาส
ผู้ประสบความสำ�เร็จบนทางเดินแห่งชีวิต
A Leader’s • Path
cover story • Executive interview • whizdom

10. 14 COVER STORY
Story by Pongtorn Pripwai / Photo by Kongkarn Sujirasinghakul

11. 15
The
Blessing
of Life
พรแห่งชีวิต
พระไพศาล วิสาโล
หากความหมายของการก้าวเดินคือการฝึกฝนเจริญสติอย่างที่ พระไพศาล วิสาโล
เคยกล่าวไว้ วันนีทานได้กาวเดินด้วยความมีสติมาไกล กระทังเข้าใจแก่นทีแท้จริง
้่ ้ ่ ่
ของความขัดแย้งและความโกรธเกลียด อันเป็นศัตรูที่จริงแท้ในหัวใจ และหาก
ผู้คนอยากจะเห็นโลกใบใหม่อย่างที่หวัง ควรต้องทิ้งความโกรธลงและรู้จักการ
ให้อภัย ชีวิตก็จะมีแต่ความสุขบังเกิดอย่างที่ท่านได้ให้ข้อคิด
“ถ้ าโลกที่เราอาศัยอยู่ทุกวันนี้ยังเอารัดเอาเปรียบ
มองซึ่งกันและกันเป็นศัตรู หรือเราต้องอยู่อย่าง
หวาดระแวง แบ่งสีแบ่งข้าง ก็คงไม่เกิดโลกใหม่ทสวยงามได้ ี่
“รู้เลยว่าจบสิ้นแล้ว อาตมาถูกจับที่ธรรมศาสตร์ ระหว่างที่
วิงขึนรถก็ถกเตะถูกถีบ เมือมองดูใบหน้าของคนทีเตะเรา ใบหน้า
่ ้ ู ่ ่
ของเขาไม่ใช่ใบหน้ามนุษย์อีกต่อไป มันเป็นใบหน้าที่เต็มไปด้วย
ถ้าต้องการโลกใหม่ที่งดงาม ผู้คนต้องมีความรัก มีความ ความโกรธ ความเกลียด อารมณ์เหล่านี้เมื่อเกิดกับใคร ท�ำให้เขา
เอืออาทรต่อกัน และสันติภาพ ก็ตองเริมต้นท�ำเสียแต่วนนี้
้ ้ ่ ั สามารถท�ำร้ายผู้อื่นโดยไม่รับฟังเหตุผลใดๆ”
อย่างทีทานอาจารย์พทธทาสบอกว่า ‘ถ้าท�ำวันนีให้ถกต้อง
่ ่ ุ ้ ู หลังจากถูกปล่อยตัวกลับบ้านพระไพศาลในเวลานั้น ยังคง
ก็ไม่ตองกลัวอนาคต’ คือท�ำทุกวันนีให้ดี แล้วจะพบความสุข
้ ้ เคลือนไหวเรืองสิทธิเสรีภาพต่างๆ เรียกร้องให้นรโทษกรรม กระทัง
่ ่ ิ ่
ในปัจจุบน ไม่ตองรอความสุขในอนาคต ไม่วาปัจจุบนนี้
ั ้ ่ ั เมือท�ำงานมาถึงจุดทีรางกายอ้อนล้า อารมณ์ความรูสกเหมือนกับ
่ ่่ ้ึ
เราจะอยู่ในภาวะใด ถ้าท�ำปัจจุบันให้ดีที่สุด ท�ำวันนี้หรือ คนทีเ่ สียศูนย์ จึงตัดสินใจบวชเพือหวังพักพิงจิตใจให้สงบใต้รมเงา
่ ่
ท�ำเดียวนีให้ดทสด ก็จะมีความสุขทันทีอย่างทีมคนพูดว่า
๋ ้ ี ี่ ุ ่ ี ของธรรมะ และหาค�ำตอบให้กับตนเองในเรื่องราวที่ผ่านเข้ามา
นิพพาน อยู่ที่นี่เดี๋ยวนี้ ไม่ใช่รอนิพานหลังตายแล้ว” ในชีวิต ด้วยวัตรปฏิบัติเคร่งครัดในสายวัดป่า ท่านมิได้เพียงแต่
ครันยังมิทนบวชเรียน พระไพศาลได้ชอว่าเป็นเด็กหนุม
้ ั ื่ ่ พักใจอย่างวิเวก กลับพบทางสงบแท้จริงของการหลุดพ้นความ
ที่มีความคิดทางการเมืองอันเข้มข้น กระทั่งก้าวเท้าเข้าสู่ เคียดแค้นชิงชัง และพบค�ำตอบว่าแท้แล้ว ศัตรูที่แท้จริงนั้นไม่ใช่
รั้วมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้กลายเป็นผู้น�ำชูประเด็น มนุษย์ หากแต่คอความโกรธ ความเกลียดต่างหาก ภิกษุแห่งวัดป่า
ื
อหิงสาแทนการปฏิรูปการศึกษาในการต่อสู้ทางการเมือง สุคะโตเชื่อว่าความโกรธไม่สามารถน�ำพามนุษย์เราไปสู่โลกใหม่
ทว่าเมือการต่อสูของคนหนุมสาวมาถึงจุดแตกหัก ในวันที่
่ ้ ่ ที่งดงามได้ หากยังมิรู้จักการให้อภัย โดยท่านได้ให้ข้อคิดในเรื่อง
6 ตุลาคม 2519 ทุกสิ่งที่ท่านได้ปูทางไว้ก็ถึงคราวจบสิ้น ดังกล่าวผ่านเรื่องราวของหมาขี้เรื้อนกับชายคนหนึ่ง

12. 16 COVER STORY
ท�ำวันนี้หรือท�ำเดี๋ยวนี้ให้ดีที่สุด We should start doing our
ก็จะมีความสุขทันทีอย่างที่มีคนพูดว่า best today and immediately.
นิพพาน อยู่ที่นี่เดี๋ยวนี้ ไม่ใช่รอ There’s a saying that Nirvana
นิพานหลังตายแล้ว is here not in the afterlife
หนึ่งในวัตรปฏิบัติของ พระไพศาล วิสาโล คือการสื่อสารถึงสังคมด้วยตัวหนังสือ ผ่านเครื่องมือแห่งยุคสมัยอย่างคอมพิวเตอร์
One of Phra Paisal’s daily routine is to communicate with text through modern technology such as computers.
“พอชายคนนันเห็นก็อง มีอะไรบางอย่างจุกทีคอ
้ ึ้ ่ ความดีของเขา หรือเราแผ่เมตตาให้เขา อุทศส่วนบุญ ิ
ระหว่างนั้นลูกหมาตัวหนึ่งวิ่งกระดิกหางไปหาเขา ส่วนกุศลให้เขา พลังบวกก็จะเกิดขึ้น
เขาเอามือข้างเดียวกับทีฆาแม่หมาอุมลูกหมามากอดไว้
่ ่ ้ ในความหมายของท่านพระไพศาล พลังบวก
และบอกมันว่า “ฉันขอโทษ” แล้วแม่หมาก็แน่นิ่ง ที่เกิดขึ้นกับคนเพียงหนึ่ง ยังสามารถรวมกันเป็น
หมดลม ตอนนั้นเองที่เขาเข้าใจซึ้งถึงความรักของ พลังแห่งความดีเพือช่วยให้พนผ่านความแตกแยก
่ ้
แม่หมา เขารู้ได้ทันทีเลยว่าจิตใจของหมาขี้เรื้อน “เราต้องเริมต้นทีตวเรา แล้วแสวงหากัลยาณมิตร
่ ่ั
ตัวนั้นประเสริฐมาก แม้ก�ำลังจะตายก็ยังนึกถึงลูก อย่าลืมว่าทะเลเกิดจากน�้ำทีละหยดมารวมกัน เริม ่
มากกว่าตัวของมันเอง หลังจากวันนันเขาเลิกยิงหมา
้ ตังแต่ตนน�ำจนกลายเป็นล�ำห้วย ในทีสดก็กลายเป็น
้ ้ ้ ุ่
“มีผชายคนหนึงชอบกินหมา เจอหมาตัวไหนก็ยง
ู้ ่ ิ แล้วเอาลูกหมาเหล่านันมาเลียงดู แต่กอนเขาชอบ
้ ้ ่ แม่นำ จากแม่นำกลายเป็นมหาสมุทร สายน�ำทุกสาย
�้ �้ ้
แต่เว้นหมาขีเ้ รือนไว้เพราะเขาเกลียดหมาขีเ้ รือนมาก
้ ้ ยิงนกตกปลา นับแต่นนเขาก็เลิกพฤติกรรมดังกล่าว
ั้ รวมทังมหาสมุทรเริมมาจากหยดน�ำทีละหยด ความ
้ ่ ้
วันหนึ่งหมาขี้เรื้อนแม่ลูกอ่อนขโมยเนื้อตากแห้ง มีคนถามว่า ท�ำไม เขาบอกว่า มันอาจมีลูกรออยู่ เปลี่ยนแปลงก็เช่นกัน ล้วนเริ่มจากคนจ�ำนวนน้อย
ในบ้านของเขาไปกิน เขาโกรธมากใช้ไม้หน้าสาม ก็ได้ นีขนาดคนทีถอตัวว่าประเสริฐก็ยอมแพ้ใจของ
่ ่ื ค่อยๆ รวมตัวกันเป็นกลุ่มใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ความจริง
ฟาดทีเดียว หมาตัวนั้นล้มชักทันทีและนอนแน่นิ่ง หมาขีเ้ รือน เพราะคนจะเลวยังไงก็ตองมีความดีอยู่
้ ้ พุทธศาสนาที่ยั่งยืนมาทุกวันนี้ จนมีคนนับถือกัน
ผูชายคนนีรบกลับบ้านไปเอาอุปกรณ์มาเพือจะแล่เนือ
้ ้ี ่ ้ ในใจ” 500 ล้านคน เริมจากคนๆ เดียว นันคือพระพุทธเจ้า
่ ้
หมาตัวนัน ให้หายแค้นทีมากินเนือตากแห้งของเขา
้ ่ ้ หลังเล่าเรืองนีจบท่านสรุปให้ฟงสันๆ ว่า คนเรา
่ ้ ั ้ ดังนั้นอย่ากลัวว่าน�ำน้อยแพ้ไฟ ถ้าน�ำน้อยรวมกลุมกัน
้ ้ ่
พอกลับมาถึงก็ไม่เห็นหมาตัวนั้นแล้ว เขาจึงตาม มีพลังอยูสองอย่างในใจ พลังบวกกับพลังลบ พลังลบ
่ ก็สามารถมีพลังทีจะดับไฟได้ ่
รอยเลือดไป ไม่ไกลเขาก็เห็นภาพทีสะเทือนใจมาก
่ คือ ความโกรธ ความเกลียด ความกลัว ความโลภ นั่นคือพรแห่งชีวิตที่ พระไพศาล วิสาโล ภิกษุ
เพราะหมาขีเ้ รือนตัวนีกำลังให้นมลูกซึงมีทงหมด 5 ตัว
้ ้� ่ ั้ ส่วนพลังบวก คือ ความรัก ความเมตตา ความเข้าใจ ผูมวตรปฏิบตงามรูปหนึง ซึงท�ำงานหนักเพือสังคม
้ ีั ั ิ ่ ่ ่
มีตวหนึงก�ำลังกินเนือตากแห้งทีแม่ของมันคาบมา
ั ่ ้ ่ ความใฝ่ดี ผู้ชายคนนั้นเขามีพลังบวกอยู่ในจิตใจ มาโดยตลอดได้ฝากไว้เตือนสติ
หมาขี้เรื้อนตัวนั้นมองสบตาเขา เหมือนบอกว่าขอ แต่พลังบวกถูกครอบง�ำด้วยพลังลบ จึงได้แสดง ในโมงยามที่ผู้คนในสังคมเผชิญหน้ากันด้วย
ให้ลกฉันได้กนนมเป็นครังสุดท้ายก่อนจะตายจาก”
ู ิ ้ พฤติกรรมที่ก้าวร้าวและเห็นแก่ตัว พลังลบนั้น ความขัดแย้ง ความโกรธ เกลียด และเคียดแค้น ไม่นา ่
…สายตาของหมาตัวนันไม่ได้โกรธแค้น เพียงแต่
้ แสดงออกมาได้ง่ายมาก โดยเฉพาะเวลาเราคิดถึง จะช่วยให้อะไรดีขึ้นมา การให้อภัยต่างหากคือ
วิงวอน คนทีเ่ ราโกรธ เกลียด ในทางตรงกันข้ามถ้าเรานึกถึง ทางออกทีจะท�ำให้ ‘เรา’ ผ่านพ้นวิกฤตไปด้วยกัน
่

13. 17
According to Phra Paisal
Visalo, the definition of
walking is to practice
consciousness. If this is true,
it means the revered monk
has been consciously walking
to the point that he understands
the true core of conflict and
hatred; both enemies of the
human heart. In order to
witness a new world, people
should cast away their anger
and learn to forgive. Then,
as a result, they will find the
happiness they hope for.
“I f the world we live in today remains one
where people take advantage, see others as
their enemy, or live in paranoia and take sides,
are anger and hatred. Pasukato temple priests believe of himself as noble, but still admits defeat for the
that anger cannot lead humans to a new and pure heart of a scabby dog because even an evil
beautiful world without forgiveness and warns us about person still possess virtue deep in his heart.”
then there won’t be a beautiful new world. In order the issue via a story of a scabby dog and a man.
to create the latter, people must possess love, After the story, he concludes that people have two
generosity, and peace. More importantly, we need “There was a man who loved to eat dogs. He shot kinds of power inside which are positive and
to start today. It is like Buddhadasa said: “If we do every dog on sight except for the scabby ones because negative. The negative power is anger, hatred, fear,
good deeds today, we won’t have to worry about he hated them very much. One day, a scabby dog and greed, while the positive power is compassion,
the future”. This means that if we make the best stole some dried meat from his house. He was very understanding, and a good heart. The man in the
out of every day, we will discover happiness in the angry and used a big wooden stick to hit it. The story always had positive power inside, but was
present not the uncertain future. Whatever kind dog wriggled and then became silent as if it was constrained so he only revealed his aggressive and
of situation we are currently in, if we know how to dead. The man hurried home to get his tools to selfish sides. Negative power is easily exposed when
live in the present we should start doing our best butcher the dog as revenge for stealing his meat. we think about someone that we hate and who
today and immediately. There’s a saying that When he returned, the dog was no where to be agitates us. On the contrary, if we think about his
Nirvana is here not in the afterlife,” says Phra Paisal. found. He followed a blood trail and, not too far good side, extend loving kindness to him, and
away, he came across a touching picture of the dedicate merit to him, positive power will be created.
Before entering the monkhood, Phra Paisal had dog feeding its five puppies. One puppy was eating
already gained a reputation as a young man who the dried meat that its mom had stolen. The scabby In the terms of Phra Paisal, the positive power
possessed an intense political mind. During his dog looked the attacker in the eyes as if it trying that is born from one person can also united into
studies at Thammasat University he became a leader to plead for its life just until it finished feeding.” the power of goodness that can lead people
who supported non-violence in a political showdown through conflicts.
over education reform. However, when the fight of …The look in that dog’s eyes was not of anger;
the new generation reached breaking point on 6 instead it was a gesture of pleading. “We must begin with ourselves, and then reach
October, 1976, everything that he had worked for ended. out to good friends. Don’t forget that an ocean
“Seeing that, the man was stunned, as if something originates from drops of water that unite together
“I knew in that instant it ended. I was arrested and had struck him in the neck. In the meantime, one to form headwaters into a creek, and then become
beaten up as I was escorted to a car. I saw no of the cubs ran to him with its tail wagging. He a river and finally the ocean. Everything in this
humanity on the faces of those who kicked me, only used the same hands that killed the mother to world, even the ocean, began from a single drop
faces full of anger and hatred. These emotions will hug the puppy and said to it: “I’m sorry”. Just of water because changes are born from a few
tempt people to harm others without listening to any then, the mother dog let out its last breath. He knew people, and then into a group. In fact, Buddhism
reasons,” he recalls. immediately that the scabby dog’s heart was noble which has 500 million worshipers was founded
even at its death bed; it still cared for its puppies. from one person; Lord Buddha. Don’t be afraid
After being released, he continued to campaign for that a little water will lose to a flame because even
liberty, rights, and amnesty. When his body reached “After that, the man took those puppies into his water, when united, can defeat a flame.”
its limit and his mind was close to insanity, he decided care and vowed to quit shooting dogs. Earlier, he
to be ordained to put his mind at ease under the holy enjoyed hunting birds and fishing, but he stopped This is a blessing from the life of Phra Paisal Visalo.
shade of Dharma. Not only did he rest his heart in that behavior too. Someone asked him why he When people face each other with conflict, hatred,
the solitude of Pasukato Forest Temple, he also stopped all those acts. He said that the bird or anger, and vengeance only forgiveness will be the
discovered true peace, rid of hatred and vengeance. fish might have a baby waiting for it to return. solution as it will help “us” to cross the crisis
He realized that true enemies are not human, they This is a fine example of how a human who thinks together.

14. 18 COVER STORY
Story by Thanawat Changsarn / Photo by Tewarit Sunphanyut

15. 19
A Breath
Of Fresh Air
In The
Theatre Of Life
เสียงลมหายใจจากโรงละครแห่งชีวิต
ภัทราวดี มีชูธน
การที่ใครสักคนเพียรท�ำการสิ่งหนึ่งโดยไม่คาดหวังผลส�ำเร็จส่วนตัว ทุ่มเทเวลา
กว่าครึงค่อนชีวตในการถ่ายทอดประสบการณ์ของตนเองให้กบคนอืน ความยาก
่ ิ ั ่
ไม่ใช่เพียงแค่การท�ำให้เมล็ดพันธุ์แห่งความรู้งอกงามบนพื้นที่หัวใจของผู้รับ
แต่ยงรวมถึงการท�ำให้รากแห่งความเชือมันของผูใ้ ห้ หยังลึกมากพอทีจะไม่ไหวเอน
ั ่ ่ ่ ่
ไปกับมรสุมชีวต ไม่ตางจากบทละครแห่งชีวตของ ครูเล็ก – ภัทราวดี มีชธน
ิ ่ ิ ู
ที่ มุ ่ ง มั่ น กั บ การถ่ า ยทอดวิ ช าชี วิ ต ผ่ า นศาสตร์ แ ห่ ง ศิ ล ป์ ให้ กั บ ศิ ษ ย์ ที่ ดู แ ล
ประหนึ่งลูก เพื่อหวังจะเห็นศิษย์รักประสบความส�ำเร็จในโรงละครแห่งชีวิต
“ดิ ฉันโชคดีที่ได้สัมผัสวัฒนธรรมทั้งไทยและแนวคิด
แบบตะวันตก ตอนอยูทโรงเรียนราชินี ครูกปลูกฝังวิชา
่ ี่ ็
ทางด้านศิลปศาสตร์ ร้อง ร�ำ เล่นดนตรีไทย สอนกิรยามารยาท
ิ
ชีวิตและความส�ำเร็จของครูเล็กได้รับการบ่มเพาะด้วย
ศิลปะการแสดง เธอจึงอยากปันผลก�ำไรชีวิตกลับคืนสังคม
ด้วยการท�ำหน้าที่ครูผู้ประสิทธิ์ประสาทความรู้ให้กับศิษย์
เย็บปักถักร้อย แกะสลักผักผลไม้ ซึงสิงเหล่านีเป็นวิชาทีตดตัว
่ ่ ้ ่ ิ เป็นที่มาของ ‘ภัทราวดีเธียเตอร์’ อุทยานละครเวทีกลางแจ้ง
เราจนโต น�ำไปใช้กบการท�ำงานได้ดี ส่วนชีวตนักเรียนไฮสคูลที่
ั ิ แห่งแรกของกรุงเทพฯ (ปี พ.ศ. 2535) ก่อนจะปิดตัวลงหลัง
Micklefield School ประเทศอังกฤษ ท�ำให้ดิฉันเริ่มมีความสุข เปิดการแสดงมาร่วม 20 ปี การลาจากของโรงละครเล็กๆ ย่าน
กับการเรียน ใช้ความเข้าใจมากกว่าการท่องจ�ำ ได้เปิดหูเปิดตา ตรอกวัดระฆัง ริมน�้ำฝั่งธนบุรี ไม่ได้ท�ำให้ความฝันของครูเล็ก
มากขึน ใฝ่รกบเทรนด์ของโลก ได้รทงเรืองเรียนและการใช้ชวต
้ ู้ ั ู้ ั้ ่ ีิ สินสุดลง กลับท�ำให้การตังหลักหลังสะดุดตอปัญหา เป็นย่างก้าว
้ ้
น�ำมาปรับใช้จนถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะการถ่ายทอดให้คนอื่น ที่มั่นคงและเห็นอะไรชัดขึ้น เป็นจุดเริ่มของการก่อตั้งพื้นที่
ยิ่งให้ออกไปเราก็ยิ่งได้รับมากขึ้น วันนี้แม้ดิฉันจะตายไปแต่ สร้างสรรค์แห่งใหม่บนเนือทีกว่า 30 ไร่ ย่านหัวหิน ประจวบคีรขนธ์
้ ่ ีั
วิชาความรูกยงอยู่ คนรุนหลังสามารถน�ำไปต่อยอด โดยไม่ตอง
้็ั ่ ้ รูจกในนาม ‘วิกหัวหิน’ ศิลปะสถานเพืองานศิลปะและโรงเรียน
้ั ่
เดินทางเรียนรู้หลายปีเหมือนเรา” ภัทราวดีมัธยมศึกษา และ โรงเรียนภัทราวดี ปฐมวัย หัวหิน

16. 20 COVER STORY
ดิฉันไม่ใช่คนพายเรือจ้างประเภท
รับผู้โดยสารขึ้นเรือเพื่อค่าจ้างรางวัล
แต่จะอยูใ่ นเรือเพือคอยดูวาใครว่ายน�ำอยู่
่ ่ ้
และมีความตั้งใจมุ่งมั่นจะไปให้ถึงฝั่ง
I am not a boatwoman who just
ferries customers for their money.
I see those who swim in the water and
are willing to reach the shore.
หน้าทีหลักของครูเล็กแห่งโรงเรียนมัธยมศึกษา
่ กระแสลม แสงแดด และสิงแวดล้อม สิงเหล่านีลวน ่ ่ ้้
และปฐมวัย คือการสอนนักเรียนทุกระดับชัน ในวิชา
้ สร้างความงามทีแฝงเรืองราวทีนาสนใจ ให้สติและ
่ ่ ่ ่
ภาษาอังกฤษ ศิลปศาสตร์ รวมถึงวิชาพุทธศาสนา ปัญญา”
ซึ่งอย่างหลังถือเป็นหลักสูตรส�ำคัญ ความเป็นครูของภัทราวดียิ่งใหญ่เกินกว่าจะ
“การด�ำรงชีวิตที่ดี ควรต้องมีศิลปะในการใช้ เรียกว่าอาชีพ เพราะตังแต่สอนหนังสือภาษาอังกฤษ
้
วิชาการสากล ควบคูไปกับภาษา ภูมปญญาดังเดิม
่ ิ ั ้ ครังแรกในวัย 16 ปี เรือยมาจนช่วงวัยอายุ 60 กว่าปี
้ ่
วัฒนธรรม ประเพณี เรามุงเน้นสร้างเด็กให้มความ
่ ี สิ่งตอบแทนจากการท�ำงานถ่ายทอดความรู้ให้
เป็นเลิศในเรืองต่างๆ มีการปฏิบตจริง ‘Playing with
่ ั ิ กับศิษย์ รายได้ไม่เคยส�ำคัญส�ำหรับครูเล็กมากเท่า
Learning’ ท�ำให้เด็กสนุกไม่เบื่อ และผู้สอนก็รู้สึก ความภูมิใจที่ได้เห็นการเติบโตในฐานะมนุษย์ของ
ตื่นตัวไปด้วย เราสร้างเด็ก เน้นตาดู หูฟัง มองโลก ลูกศิษย์แต่ละคน “ดิฉนไม่ใช่คนพายเรือจ้างประเภท
ั
28.10.25
5 ในแง่ดี สอนเรื่องการคิด วิเคราะห์ เห็นคุณค่าใน รับผูโดยสารขึนเรือเพือค่าจ้างรางวัล แต่จะอยูในเรือ
้ ้ ่ ่
“การสร้างโรงเรียนก็เหมือนกับการผลิต เมื่อมี ทุกวิชาที่เราเรียน ไม่ใช่เรียนเพื่อสอบ หรือแม้แต่ เพือคอยดูว่าใครว่ายน�ำอยู่ และมีความตังใจมุงมัน
่ ้ ้ ่ ่
โอกาสเป็นผู้ให้ เราก็ต้องให้ ดิฉันโชคดีที่มีพร้อม การเรียนร�ำไทย ก็ไม่ใช่เพือทรมานสังขาร หรือ น�ำไป
่ จะไปให้ถงฝัง ดิฉนจะสอนให้เขาว่ายต่อไป หรือช่วย
ึ ่ ั
มีความรูทสงสมมา มีพนทีเ่ ล็กๆ ทีพอจะท�ำประโยชน์ ได้
้ ี่ ั่ ื้ ่ หากินเท่านัน แต่ตองน�ำปรัชญา การคิด ขนบ ซึงเป็น
้ ้ ่ ดูแลพยุงให้ถึงฝั่ง และสอนให้เดินทางต่อไป จนถึง
แม่เคยสอนไว้ว่า เมื่อมีโอกาสต้องรู้จักเป็นผู้ให้ต่อ รากฐานของคนไทย เพือมาใช้ในการพัฒนาตนเอง
่ จุดหมาย ด้วยความเพียรของเขาเอง”
จึงเป็นที่มาของการคิดท�ำโรงเรียน เพราะมันเป็น ได้ด้วย” แดดแรกของวันในช่วงเดือนมรสุม ท�ำให้เรา
สิ่งที่เราช�ำนาญ แต่ที่เลือกไม่สร้างโรงเรียนที่สอน หลักสูตรที่ถ่ายทอดโดยตรงจากประสบการณ์ มองเห็นทางรถวิ่งได้ชัดโดยไม่ต้องพึ่งที่ปัดน�ำฝน ้
เพียงแค่การแสดง เพราะจะได้ประโยชน์เฉพาะแค่ ของครูเล็กสามารถยึดเป็นปรัชญาน�ำทางชีวต ผูเ้ รียน
ิ ภาพครูเล็กค่อยเลื่อนไกลออกไปทุกขณะ แต่เสียง
คนเพียงบางกลุ่ม ดิฉันอยากสร้างประโยชน์ให้กับ จะได้รู้ทั้งศาสตร์การแสดงและศิลปะการด�ำรงอยู่ ที่ยังได้ยินชัด คือสิ่งที่ครูเล็กทิ้งท้ายก่อนบอกลา
คนกลุ่มส่วนรวม” ความในใจจากครูเล็กที่บอกเล่า ในสังคม ซึ่งมีธรรมะเป็นเครื่องส่องทางไปสู่สังคม ประโยคบอกเล่าจากครูทควรยึดถือเป็นค�ำสอนทีวา
ี่ ่่
ถึงความเป็นมาของโรงเรียนที่มีหลักสูตรสามัญ แห่งอุดมคติ อย่างที่ครูเล็กกล่าวไว้ว่า “ศิลปะคือ “บางทีการท�ำในสิงเล็กๆ ก็สามารถท�ำประโยชน์
่
ศึกษา แต่นำศิลปะศาสตร์มาผนวก เพือสามารถน�ำ
� ่ ความดี ความงาม สิ่งที่ดีจะงดงาม สิ่งที่งามจะมี ให้คนได้เยอะมาก ดิฉนไม่ได้คดถึงอนาคตไกลๆ แต่
ั ิ
หลักวิชาการไปใช้ได้ในได้การด�ำรงชีวต และหน้าที่
ิ ความดีมีประโยชน์ และมีความเป็นจริง แม้แต่การ พยายามท�ำตัวเรา คนในรัวบ้าน หรือคนทีอยูใกล้ตว
้ ่ ่ ั
การงาน เปรียบเหมือนความฝันอันสูงสุดของศิลปิน ปลูกต้นไม้ ก็สอนเราในเรื่องความดี ความงาม และ ไม่ว่าใครก็ตาม ท�ำให้ดีที่สุด และท�ำไปตลอดชีวิต
ระดับชาติผู้นี้ ความแตกต่าง ซึ่งขึ้นอยู่กับการเอาใจใส่ให้เวลา ผลของมันจะออกมาดีเอง”